Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt

III AUa 468/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 sierpnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Irena Mazurek (spr.)

Sędziowie:

SSA Urszula Kocyłowska

SSA Alicja Podczaska

Protokolant

st.sekr.sądowy Elżbieta Stachowicz

po rozpoznaniu w dniu 21 sierpnia 2013 r.

na rozprawie

sprawy z wniosku D. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o ustalenie obowiązku ubezpieczenia społecznego

na skutek apelacji wnioskodawcy

od wyroku Sądu Okręgowego w Przemyślu

z dnia 14 marca 2013 r. sygn. akt III U 2121/12

o d d a l a apelację.

Sygn. akt III AUa 468/13

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 21 sierpnia 2013r.

Decyzją z dnia 1 sierpnia 2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. stwierdził ,że wnioskodawca D. K. jako duchowny, od dnia 1 września 2011r. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu. W podstawie prawnej decyzji powołane zostały art.83 ust.1, art.6 ust.1pkt 10 i art.12 ust 1 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2009r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.) .W uzasadnieniu zaś faktycznym przyjętego rozstrzygnięcia organ rentowy –powołując się na wyniki postępowania wyjaśniającego - stwierdzał ,że wnioskodawca będąc osobą duchowną ( zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego z tego właśnie tytułu z dniem 1 września 2006r.), od dnia 1 września 2009r. był zatrudniony w Publicznej Szkole Podstawowej w K. i równocześnie w Gimnazjum w K. z wynagrodzeniem przenoszącym minimalne wynagrodzenie za pracę ,w związku z czym podlegał ubezpieczeniom społecznym z tytułu pracowniczego zatrudnienia . Zatrudnienie ze Szkołą Podstawową ustało jednak z dniem 1 września 2011r., co stanowiło o wynagrodzeniu za pracę z tytułu zatrudnienia w Gimnazjum w wysokości mniejszej od minimalnego. Stąd odradzający się z tą właśnie datą obowiązek ubezpieczeń społecznych wnioskodawcy jako duchownego.

Wnioskodawca D. K. odwołał się od decyzji ZUS do Sądu Okręgowego w Przemyślu. W odwołaniu z dnia 11 września 2012r. wnioskodawca wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji i stwierdzenie jej nieważności, zarzucił, że decyzja ta opiera się na błędnych ustaleniach faktycznych i prawnych, niezależnie od tego ,że wydana została przez niewłaściwy miejscowo Inspektorat ZUS, rodząc dodatkowe niekorzystne dla niego skutki, w postaci kolejnej decyzji organu rentowego z dnia 14 sierpnia 2012r. zobowiązującej go do zwrotu pobranych po dniu 1 września 2011r.: zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego na łączną kwotę 2 973,18 zł. W uzasadnieniu tak wyrażonego stanowiska procesowego odwołujący podkreślał ,że przebyty w dniu 25 czerwca 2011r. wylew i będący tego następstwem późniejszy stan jego zdrowia wykluczył go praktycznie tak z życia zawodowego jak
i osoby duchownej ,o czym informował na bieżąco przełożonego Biskupa Diecezjalnego, podobnie jak i o aktualnym domowym adresie zamieszkania nie związanym
z parafią w N., do której z dniem 1 lipca 2011r. otrzymał skierowanie, ale której to pracy duszpasterskiej nigdy nie podjął. W ocenie więc wnioskodawcy ta sytuacja z jednej strony wyklucza przyjęcie, że może podlegać obowiązkowi ubezpieczenia społecznego jako osoba duchowna, z drugiej zaś mylne informowanie przez Kurię ZUS, iż miejscem jego pobytu jest parafia w N. pozbawiło go możliwości aktywnego współdziałania w prowadzonym przez organ rentowy postępowaniu wyjaśniającym w niniejszej sprawie, co uzasadnia zarzut nieważności zaskarżonej decyzji.

Pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. w odpowiedzi na odwołanie z dnia 10 grudnia 2012 r. wniósł o oddalenie żądania wnioskodawcy z tych samych względów, które legły u podstaw zaskarżonej decyzji. .

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Przemyślu, po rozpoznaniu odwołania wnioskodawcy D. K., wyrokiem z dnia 14 marca 2013r. (sygn. akt III U 2121/12), oddalił odwołanie. Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd Okręgowy ustalił, że wnioskodawca D. K. jest kapłanem diecezji (...) od dnia 21 maja 2006r. Pełniąc posługę duszpasterską w parafii w K. z dniem 1 września 2009r. podjął zatrudnienie w znajdujących się na terenie parafii: Publicznej Szkole Podstawowej i Gimnazjum, nauczając religii. Jego miesięczne wynagrodzenie za pracę przenosiło kwotę minimalnego wynagrodzenia, co stanowiło o objęciu wnioskodawcy obowiązkiem ubezpieczeń społecznych z tego właśnie tytułu. Dekretem z dnia 10 czerwca 2011r. D. K. został przeniesiony z parafii w K. do parafii (...) w N.. Zmiana parafii miała nastąpić z dniem 1 lipca 2011r. Tymczasem w dniu 25 czerwca 2011r. wnioskodawca doznał wylewu- pęknięcia krwiaka podpajęczynówkowego, co skutkowało jego hospitalizacją i niezdolnością do pracy ( zwolnienie lekarskie do dnia 23 grudnia 2011r., następnie świadczenie rehabilitacyjne przyznane na okres od dnia 24 grudnia 2011r. do 17 grudnia 2012r.). Równocześnie z dniem 31 sierpnia 2011r. doszło do ustania zatrudnienia wnioskodawcy w Publicznej Szkole Podstawowej w K. ,zaś przewidziane z tytułu trwającej jeszcze umowy o pracę w Gimnazjum miesięczne wynagrodzenie było niższe od minimalnego . Pismem z dnia 10 lipca 2011r. D. K. poinformował Ordynariusza Diecezji (...) o swojej chorobie i podjętym leczeniu w kontekście braku możliwości pełnienia posługi kapłańskiej , w tym pracy katechetycznej
wnioskując jednocześnie o umorzenie wszelkich należnych Kurii opłat, w tym obowiązkowej na Dom Księży Emerytów, co spotkało się z akceptacją Kurii , która pismem z dnia 26 lipca 2011r. poinformowała o decyzji zwalniającej wnioskodawcę
z osobistych wpłat na (...), Fundusz (...) oraz wpłat na rozbudowę Domu Księży Emerytów w okresie do 1 stycznia do 31 grudnia 2011r. Jednocześnie w piśmie z dnia 10 lipca 2011r. wnioskodawca podawał adres rodzinny do korespondencji . Kolejne pismo D. K. do Kurii datowane było na dzień 10 września 2012r. W piśmie tym odwołujący m. innymi zwrócił się z prośbą o uregulowanie jego statusu poprzez wydanie decyzji o zwolnieniu go z parafii w N. i zawieszeniu w pełnieniu obowiązków wikariusza ze względów zdrowotnych , wyrażając przy tym niezadowolenie z faktu wskazania ZUS przez pracownika Kurii– jako adresu do korespondencji- adresu parafii w N. zamiast adresu domowego, który podawał w piśmie z dnia 10 lipca 2011r. W końcu ,pismem z dnia 15 grudnia 2012r. wnioskodawca poinformował Biskupa ,że z uwagi na sytuację zdrowotną podtrzymuje decyzję o niepowrocie do diecezji, niestawiennictwie w parafii w N., oczekując decyzji o przeniesieniu go do stanu świeckiego. W odpowiedzi na powyższe Biskup (...) w piśmie z dnia 29 grudnia 2012r. zachęcał D. K. do ponownego przemyślenia swojej decyzji , polecając jednocześnie aby ten osobiście stawił się w K.. Wobec zaś nie spełnienia przez wnioskodawcę tego polecenia, Biskup (...) w piśmie z dnia 6 lutego 2013r. poinformował, iż
w świetle prawa kanonicznego jednostronna deklaracja o odejściu z kapłaństwa nie rodzi skutków prawnych . Jedocześnie D. K. udzielone zostało upomnienie kanoniczne z powołaniem się na kanon 1339 i 1347 §1KPK wraz z ostrzeżeniem ,że w przypadku dalszego trwania w nieposłuszeństwie wymierzona być może kara suspensy. W międzyczasie zaś pozwany organ rentowy wydał – zaskarżoną w niniejszym postępowaniu – decyzję z dnia 1 sierpnia 2012r. o obowiązkowym ubezpieczeniu społecznym wnioskodawcy jako duchownego od dnia 1 września 2011r. i kolejną – będącą konsekwencją tej pierwszej - z dnia 14 sierpnia 2012r. zobowiązującą D. K. do zwrotu nienależnie pobranych po wyżej wskazanej dacie świadczeń tj. zasiłku chorobowego ( za okres od dnia 1 września 2011r. do 23 grudnia 2011r.) i świadczenia rehabilitacyjnego (pobranego w okresie do 24 grudnia 2011r. do 21 kwietnia 2012r.) na łączną kwotę 2 973,18 zł. W świetle powyższych ustaleń Sąd Okręgowy w Przemyślu uznał żądanie odwołania za nieuzasadnione, a zaskarżoną decyzję ZUS za trafną i odpowiadającą prawu. Wskazując bowiem na treść art. 6 ust. 1 pkt 10,art.8 ust.13 , art.9 ust.1, art.12 ust.1 i art.13 pkt 10 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2009r. Nr 205,poz. 1585 ze zm.), Sąd I instancji stwierdził, że przesądzające dla wyniku sporu określenie statusu ubezpieczeniowego wnioskodawcy jako osoby duchownej względnie świeckiej winno uwzględniać przepisy prawa kanonicznego , a zgodnie z nimi – tak jak wyjaśniała to szczegółowo Kuria w kierowanym do Sądu Okręgowego piśmie z dnia 6 lutego 2013r.- D. K. począwszy od uzyskania święceń kapłańskich aż do chwili obecnej jest księdzem katolickim ,będąc inkardynowany do diecezji (...). Ta bowiem inkardynacja ustaje wyłącznie w sytuacji śmierci kapłana, jego przejścia do innej diecezji lub w drodze decyzji Papieża przenoszącej kapłana do stanu świeckiego, czy to na jego prośbę czy też jako kara wydalenia ze stanu duchownego , a tego rodzaju decyzji w odniesieniu do odwołującego do chwili obecnej nie podjęto. Przyjęcie zaś powyższego – w sytuacji bezspornego trwania stosunku pracy D. K. po dniu 31 sierpnia 2011r. wyłącznie w Gimnazjum w K. , przy wynagrodzeniu miesięcznym niższym od minimalnego - uzasadniało „powrót” obowiązkowego ubezpieczenie społecznego wnioskodawcy jako duchownego, począwszy od dnia 1 września 2011r. ( tj. w zakresie ubezpieczenia emerytalnego , rentowego i wypadkowego – przy jedynie dobrowolnym ubezpieczeniu chorobowym , do którego odwołujący nie przystąpił) . W podstawie prawnej wyroku oprócz wyżej wskazanych przepisów prawa materialnego, powołany także został art. 477 ( 14) § 1 kpc.

Wyrok Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w Przemyślu z dnia 14 marca 2013r. zaskarżony został przez wnioskodawcę D. K..
W obszernej apelacji z dnia 23 kwietnia 2013 r. (v. k. 75-93) wnioskodawca zarzucając zarówno naruszenie przepisów prawa procesowego jak i materialnego ( w tym m. innymi błędną wykładnię powołanych w podstawie prawnej wyroku przepisów ustawy systemowej i art.233 kpc przez błędną i dowolną ocenę dowodów ) wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie żądania odwołania , co prowadzić miało do potwierdzenia braku jego obowiązku ubezpieczenia społecznego jako osoby duchownej z dniem 1 września 2011r. W uzasadnieniu wniesionego środka odwoławczego skarżący w szczególności podnosił, że poza oceną Sądu I instancji pozostała podnoszona przez niego konsekwentnie okoliczność nieprawidłowości działań ZUS w postępowaniu wyjaśniającym (zainicjonowania tego postępowania dopiero w 2012r.,przy jednoczesnym kierowaniu korespondencji na niewłaściwy adres) ,co pozbawiło go prawa do obrony na tym etapie postępowania uzasadniając uznanie nieważności zaskarżonej decyzji . Niezależnie od tego apelujący kwestionował stanowisko Sądu Okręgowego co do konieczności posiłkowania się przepisami prawa kanonicznego dla określenia jego statusu ubezpieczeniowego jako osoby duchownej, przy podkreśleniu ,iż powyższe nie ma swego uzasadnienia w przepisach ustawy systemowej nie mówiąc już o ustawie zasadniczej, która prawa kanonicznego nie wymienia jako źródła powszechnie obowiązującego prawa . Wskazując zaś na art.65 Konstytucji RP i podkreślając świecki charakter państwa , wnioskodawca wyprowadzał ostateczny wniosek o skuteczności wystąpienia ze stanu duchownego dla potrzeb ubezpieczeniowych wyłącznie na podstawie swego złożonego w tym przedmiocie oświadczenia ( co miał uczynić już w październiku 2011r. , choć nie zostało to formalnie odnotowane przez pracowników ZUS) , popartego faktem nie wykonywania posługi kapłańskiej od momentu zachorowania tj. od dnia 25 czerwca 2011r. W końcu zarzuty skarżącego dotyczyły braku stosownego w czasie uprzedzenia go przez organ rentowy o „wyjściu” z pracowniczego ubezpieczenia ,co zrodziło dolegliwie w skutkach konsekwencje finansowe przez nałożony przez ZUS obowiązek zwrotu pobranych z tego tytułu ubezpieczenia świadczeń związanych z jego niezdolnością do pracy.

Pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. nie ustosunkował się do treści apelacji wnioskodawcy.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie rozpoznając apelację wnioskodawcy D. K. zważył, co następuje:

Apelacja jest nieuzasadniona i jako taka podlega oddaleniu.

Zaskarżony bowiem wyrok Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Przemyślu z dnia 14 marca 2013 r., wbrew zarzutom zaskarżenia jest

- w ocenie tut, Sądu - wyrokiem trafnym i odpowiadającym prawu.

Przede wszystkim już na wstępie stwierdzić należy, – uzupełniając w tym niezbędnym zakresie wywód prawny Sądu I instancji - iż podnoszone przez wnioskodawcę zarzuty co do naruszenia przez pozwany organ rentowy przepisów kpa w zakresie w jakim prowadzić miały do pozbawienia odwołującego możliwości obrony swych praw na etapie postępowania wyjaśniającego (w tym m.in. poprzez niezawinioną przez wnioskodawcę bierność jego zachowania wywołaną kierowaniem przez ZUS pod niewłaściwy adres korespondencji) nie mogły mieć żadnego wpływu na końcowy wynik sprawy, a tym bardziej nie mogły prowadzić do wnioskowanego w odwołaniu stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji. Powyższe wynika z charakteru przedmiotowej sprawy jako sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych w rozumieniu art. 476 § 2 kpc , gdzie przewidziane w art. 477 9 § 3 kpc, art. 477 10 § 2 kpc czy w końcu art. 477 14 kpc sposoby rozpoznania odwołania nie przewidują stwierdzenia nieważności decyzji organu rentowego nawet przy odpowiednim stosowaniu art. 180 § 1 kpa. Ponadto w omawianym postępowaniu sądowym przepisy kpa nie są przez sąd stosowane, a postępowanie to nie stanowi prostej kontynuacji postępowania administracyjnego i rządząc się swoimi regułami umożliwia na tym etapie badania sprawy konwalidację wszelkich ewentualnie popełnionych przez ZUS uchybień (tak też wprost w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2010 r. II UK 336/09 LEX nr 604222, czy w uzasadnieniu chwały siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 2011 r. III UZP 1/11 OSNP 2012/5-6/68).

Przystępując tym samym do oceny dalszych zarzutów apelacji stwierdzić z kolei należy, że nieporozumieniem jest stawiany przez skarżącego zarzut naruszenia prawa procesowego tj. art. 233 kpc , co apelujący upatruje w bezpodstawnym daniu wiary przez Sąd I instancji informacjom władz kościelnych mających stać w sprzeczności z jego oświadczeniami. W tym bowiem względzie zauważyć przyjdzie, że powoływane wyżej informacje Kurii Diecezjalnej w S. stanowiły wyjaśnienia dla sądu orzekającego w zakresie określenia statusu wnioskodawcy jako osoby duchownej w kontekście przepisów prawa kanonicznego – przy odmiennych w tym względzie twierdzeniach (oświadczeniu) odwołującego – co w istocie stanowi o dokonaniu przez Sąd Okręgowy w Przemyślu ostatecznej oceny prawnej sprawy w aspekcie tych dwóch różnych stanowisk, stąd jedynie właściwy zarzut zaskarżenia odnosić się winien do tego dalszego przywoływanego przez D. K., a związanego z naruszeniem prawa materialnego.

W tym zaś względzie – przy, co podkreślić należy, bezspornych okolicznościach faktycznych związanych z przebiegiem następczego po dniu przyjęcia do stanu duchownego ubezpieczenia pracowniczego wnioskodawcy, w tym faktem przewidzianej od dnia 1 września 2011 r. podstawy wymiaru składek z tego właśnie tytułu, która w przeliczeniu na okres jednego miesiąca była niższa od minimalnego wynagrodzenia – jedyną kwestią sporną wymagającą przesądzenia była ta, czy na tak określoną datę wnioskodawca zachował status duchownego (bo tylko w tym wypadku zasadne stawało się przyjęcie, iż ponownie „powrócił” wówczas do obowiązkowego ubezpieczenia społecznego tej grupy ubezpieczonych). Sąd I instancji przesądzając o tak określonym statusie ubezpieczeniowym odwołującego oparł się w tym względzie na powołanych w informacji Kurii przepisach prawa kanonicznego, w świetle których odwołujący nie utracił stanu duchownego praktycznie do chwili obecnej, i to stanowisko jest w całej rozciągłości podzielane przez Sąd I instancji. Uzupełniając zaś w koniecznym zakresie naprowadzone w tym przedmiocie wywody Sądu Okręgowego, przy jednoczesnym odniesieniu się do zarzutów skarżącego Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, chciałby zauważyć, że przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DZ. U. z 2009 r. Nr 205 poz. 1585 ze zm.), definiując osobę duchowną (art. 8 pkt 13) ograniczyły się do stwierdzenia, że jest to duchowny oraz członkowie zakonów męskich i żeńskich Kościoła (...), innych kościołów i związków wyznaniowych z wyjątkiem alumnów seminariów duchownych, nowicjuszów, postulantów i juniorystów, którzy nie ukończyli 25 roku życia. Z kolei w art. 13 pkt 10 powołanej ustawy, określającym czasookres trwania obowiązkowego ubezpieczenia społecznego duchownych, stwierdzone zostało, iż rozciąga się on od dnia przyjęcia do stanu duchownego do dnia wystąpienia z tego stanu, a w przypadku alumnów seminariów duchownych, nowicjuszów, postulantów i juniorystów od dnia ukończenia 25 lat. Oczywistym jest przy tym, że ustawodawca nie był w żaden sposób władny do dookreślenia w jak sposób i na jakich zasadach następuje przyjęcie do stanu duchownego, jak i jego ustanie (bo w takim tylko kontekście, zdaniem tut. Sądu, należy odczytywać użyty może niezbyt fortunnie w/w art. 13 pkt 10 zwrot „do dnia wystąpienia z tego stanu”), jako że w tym względzie zgodnie z art. 25 ustawy zasadniczej, a także gdy idzie o Kościół (...) art. 2 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 29 poz. 154 ze zm.), art. 12 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności, sumienia i wyznania (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 231 poz. 1965 ze zm.), czy w końcu ar. 5 Konkordatu zawartego pomiędzy Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską z dnia 28 lipca 1993 r. (Dz. U. z 1998 r. Nr 51 poz. 318), K. rządzi się w tych sprawach własnym prawem, swobodnie wykonując władzę duchowną i jurysdykcyjną. W konsekwencji powyższe stanowić więc musi podstawę do stosowania przepisów prawa kanonicznego dla określenia statusu ubezpieczeniowego wnioskodawcy, niezależnie od tego, że to prawo wyznaniowe samo w sobie – jak słusznie podnosi apelujący – nie stanowi powszechnie obowiązującego źródła prawa w rozumieniu art. 87 Konstytucji RP. Źródłem tym są jednak powołane wyżej ustawy, czy umowa międzynarodowa jaką jest Konkordat. W świetle zaś przepisów powołanego prawa, a konkretnie jego kanonu 290, stan duchowny traci się wyłącznie przez:

- wyrok sądowy lub dekret administracyjny stwierdzający nieważność święceń,

- karę wydalenia nałożoną zgodnie z przepisami prawa,

- respekt Stolicy Apostolskiej.

Niewątpliwe zaś żaden z tak określonych przypadków w odniesieniu do D. K. nie wystąpił i to nawet na dzień wyrokowania przez tut. Sąd Apelacyjny, a powyższe potwierdzone zostało w piśmie wyjaśniającym Kurii, na których to wyjaśnieniach oparł się Sąd I instancji w swoim rozstrzygnięciu. Status odwołującego jako księdza Kościoła (...) potwierdzony też został decyzją Biskupa (...) z dnia 6 lutego 2013 r. nakładającą na niego upomnienie kanoniczne zgodnie z kanonem 1339 i 1347 § 1 KPK. Marginalnie zauważyć też przyjdzie, że trwający do dnia 17 grudnia 2012 r. stosunek pracy jaki łączył D. K. z Gimnazjum w K. (v. k. 105 –kserokopia świadectwa pracy) wiązał się z nauczaniem przez niego religii na podstawie imiennego skierowania Biskupa (zgodnie z § 5 ust. 1 rozporządzania Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii – Dz. U. Nr 36 poz. 155 ze zm.), przy uwzględnieniu posiadanych przez niego właściwych ku temu kwalifikacji (§ 6), jakie wiązały się ze stanem duchownym.

W tym stanie rzeczy – w ocenie tut. Sądu – w żaden sposób nie można zgodzić się ze skarżącym, iż dostatecznym dla ustania jego obowiązku ubezpieczenia społecznego jako osoby duchownej jest złożone w tym względzie oświadczenie o wystąpieniu ze stanu duchownego (inna rzecz, że w toku całego postepowania odwołujący nie dowiódł, iż tego rodzaju oświadczenie w organie rentowym zostało przez niego złożone, gdy zaś idzie o władze kościelne porzucenie stanu kapłańskiego zadeklarował jednoznacznie dopiero w piśmie z dnia 15 grudnia 2012 r.). Tak jak bowiem podniesiono to wyżej, użyty w art. 13 pkt 10 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.) zwrot „do dnia wystąpienia z tego stanu” należy tłumaczyć (w aspekcie prawa kanonicznego) jako sytuację związaną jedynie z przewidzianym tam przypadkiem utraty stanu duchownego. W przeciwnym bowiem razie, gdyby podzielić stanowisko wnioskodawcy, iż omawiany obowiązek ubezpieczenia społecznego opierać by się miał jedynie na oświadczeniach zainteresowanych, doprowadziłoby to wręcz do absurdalnych sytuacji, gdy także objęcie tym systemem ubezpieczenia uzależnione by zostało wyłącznie od tak określonej deklaracji, jako dnia przyjęcia do stanu duchownego w rozumieniu powołanego wyżej przepisu ustawy systemowej.

Na koniec – w związku z zarzutami apelacji o braku właściwego uprzedzenia skarżącego co do jego sytuacji prawnej po dniu 1 września 2011 r. – Sąd Apelacyjny chciałby zauważyć, że obowiązek ubezpieczenia społecznego powstaje z mocy samego prawa, przy spełnieniu przewianych ustawowo kryteriów (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 grudnia 1990r. II UR 9/90, OSP 1991/7-8/172), zaś obowiązująca w polskim porządku prawnym fikcja powszechnej znajomości prawa, zgodnie z którą przyjmuje się, że każdy obywatel zna obowiązujące i dotyczące jego sytuacji i zachowań prawo i nie może powoływać się na jego nieznajomość, dla uzasadnienia własnych działań albo zaniechań (tak też m.in. w uzasadnieniu wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 listopada 2001r. P 2/01, OTK 2001/8/249), uzasadnia przyjęcie, iż to sam odwołujący winien we właściwym czasie zadbać o swoje interesy, a konkretnie w tym wypadku stosownie do art. 36 ust. 3 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.) zgłosić się z wyżej wskazaną datą do ubezpieczenia osób duchownych, co pozwoliłoby mu wówczas także na wybór - w tym wypadku dobrowolnego (art. 11 ust. 2 w/w ustawy) - ubezpieczenia chorobowego.

Z tych wszystkich więc wyżej naprowadzonych względów- z braku dostatecznych podstaw faktycznych i prawnych- na podstawie art.385kpc orzeczono o oddaleniu apelacji wnioskodawcy D. K..

(...)

(...)

(...)

(...)