Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 22 lipca 2015 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, XVIII Wydział Cywilny w sprawie o sygnaturze akt XVIII C 2262/15,
z powództwa H. G. oraz W. T. przeciwko M. M. (1) o zapłatę:

1.  oddalił powództwo;

2.  zasądził od H. G. i W. T. na rzecz M. M. (1) kwoty po 738 zł tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej M. M. (2) z urzędu, uwzględniające podatek VAT.

W uzasadnieniu powyższego orzeczenia Sąd I instancji wskazał, że powodowie są właścicielami nieruchomości położonej przy ulicy (...) w Ł.. Pozwana zajmowała lokale mieszkalne nr (...) położone w budynku przy ulicy (...) w Ł.. Wobec nieregulowania opłat za lokal nr (...), powodowie wezwali pozwaną do zapłaty zaległości z tytułu niezapłaconego czynszu oraz mediów, wynoszących na dzień 30 grudnia 2010 roku kwotę 3.910,35 zł. Od powyższej kwoty powodowie naliczyli odsetki ustawowe w wysokości 479,28 zł. Ostatecznie, powodowie wezwali pozwaną do zapłaty łącznej kwoty 4.389,63 zł w terminie jednego miesiąca od dnia doręczenia wezwania do zapłaty. Niespłacenie zadłużenia skutkowało wypowiedzeniem umowy najmu lokalu mieszkalnego ze skutkiem na dzień 1 czerwca 2011 roku. W dniu 1 września 2011 roku pozwana zdała lokal nr (...) o powierzchni 18 m ² właścicielce H. G., a zaległość z tytułu opłat eksploatacyjnych za lokal nr (...) spłaciła w 2014 roku. Pozwana mieszka w lokalu nr (...), za który regularnie uiszcza należności czynszowe.

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie załączonych do akt sprawy dokumentów oraz dowodu z zeznań świadka A. K. i dowodu z przesłuchania stron z ograniczeniem do strony pozwanej. Zdaniem Sądu I instancji na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego podniesiony przez pozwaną zarzut nieudowodnienia roszczenia należało uznać za uzasadniony. Sąd a quo argumentował, że strona powodowa swoim zachowaniem naruszyła dyspozycję art. 6 k.c., określającą zasadę rozłożenia ciężaru dowodowego pomiędzy stronami procesu. Sąd meriti dał wiarę argumentacji przedstawionej przez pozwaną, która w jego ocenie była spójna, logiczna i nie budziła wątpliwości.

Mając na uwadze powyższe Sąd Rejonowy uznał, że powództwo podlega oddaleniu. Na wstępie Sąd I instancji wskazał, że do pewnego momentu pozwaną łączyły z powodami dwa stosunki najmu – dwóch sąsiadujących ze sobą lokali nr (...). Zdaniem Sądu a quo żądanie pozwu (podstawa prawna) – zasądzenia należności czynszowych – z umowy najmu, było nielogiczne w świetle twierdzenia pozwu, iż stosunek najmu został pozwanej wypowiedziany, przy czym Sąd meriti wskazał, że załączone do akt wypowiedzenie nie określało nawet numeru lokalu. Sąd Rejonowy argumentował, że gdyby stosunek najmu został wypowiedziany to żaden czynsz się nie należy, co najwyżej odszkodowanie za bezumowne korzystanie. W ocenie Sądu I instancji już z samego tego powodu należałoby oddalić powództwo. Sąd a quo podniósł następnie, że gdyby jednak uznać, iż pomimo określenia w pozwie należności jako należności czynszowych – strona powodowa dochodzi odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu, to powództwo i tak należało oddalić, ponieważ pozwana wykazała w sposób niebudzący wątpliwości, że zdała lokal nr (...) najpóźniej w dniu 1 września 2011 roku, a zatem odszkodowanie za bezumowne korzystanie się nie należy. Sąd meriti zaznaczył, że dokonana przez pozwaną w dniu 16 października 2014 roku nadpłata w wysokości 10.020,95 zł pokrywa zarówno zaległe należności za okres zajmowania lokalu nr (...) do dnia 1 września 2011 roku jak i zaległości z lokalu nr (...) oraz odsetki co do zaległości z obydwu lokali. W dalszej części uzasadnienia Sąd Rejonowy wskazał, że zgodnie z art. 659 § 1 k.c. istotą umowy najmu jest zobowiązanie wynajmującego do oddania najemcy do używania rzeczy przez czas oznaczony lub nieoznaczony oraz zobowiązanie najemcy do uiszczania wynajmującemu umówionego czynszu. Sąd I instancji wskazał, że w niniejszej sprawie szczególnego znaczenia nabiera obowiązek udowodnienia faktu, z którego strona wywodzi skutki prawne. Odzwierciedleniem normatywnym powyższej reguły jest art. 6 k.c., w myśl którego ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która
z faktu tego wywodzi skutki prawne. Sąd a quo wyjaśnił, że powyższy przepis prawny wyraża dwie ogólne reguły: pierwszą - generalnie wymagającą udowodnienia powołanego przez stronę faktu, powodującego powstanie określonych skutków prawnych, oraz drugą regułę, która sytuuje ciężar dowodu danego faktu po stronie osoby, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Pierwsza „zasada obowiązku udowodnienia powoływanego faktu” jest w istocie nieunikniona ze względów racjonalnych, ponieważ odmienna regulacja powodowałaby powstanie niedopuszczalnej łatwości wywodzenia skutków prawnych
z prostego powołania się na fakt, bez potrzeby jego udowodnienia. Natomiast druga stanowi „ogólną zasadę rozkładu ciężaru dowodu”, od której wyjątki wskazywać mogą niektóre przepisy szczególne. Zdaniem Sądu meriti powodowie naruszyli dyspozycję powyżej powołanego przepisu prawnego, bowiem oparli swoje roszczenie na twierdzeniu, że pozwana nie uregulowała opłat z tytułu czynszu najmu lokalu mieszkalnego we wskazanym okresie, nie przedstawiając kluczowego dokumentu potwierdzającego istnienie zobowiązania, jakim jest umowa najmu lokalu nr (...) przy ulicy (...) w Ł.. Sąd Rejonowy argumentował, że z załączonych do akt sprawy dokumentów wynika jedynie, iż pozwana zalegała z płatnością należności czynszowych, których zapłaty domagała się strona powodowa wysyłając wezwanie do zapłaty i wypowiadając umowę najmu. W ocenie Sądu
I instancji nawet jeżeli powodowie wywodzili swoje roszczenia z tytułu odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu, to nie udowodnili, by pozwana zajmowała lokal nr (...) po dniu 1 września 2011 roku. Sąd a quo pokreślił, że żądanie pozwu jest nielogiczne, bowiem powodowie z jednej strony powołują się na wypowiedzenie stosunku najmu już w kwietniu 2011 roku, a jednocześnie żądają zapłaty czynszu za okres po wypowiedzeniu. Czynsz zaś jest należny tylko wówczas jeśli istnieje najem. Sąd meriti wskazał następnie, że linię obrony pozwanej, iż lokal nr (...) opuściła w dniu 1 września 2011 roku, należy uznać za spójną
i logiczną, ponieważ udowodniła ona fakt oddania lokalu nr (...) oraz uregulowania za niego zaległości czynszowych stosownymi dokumentami. Ponadto fakt opuszczenia spornego lokalu potwierdziły również zeznania świadka A. K.. Sąd Rejonowy zaznaczył, że powód nie przeprowadził dowodu przeciwnego, który obaliłby argumentację pozwanej. Nadto pozwana przedstawiła pisemne oświadczenia opatrzone datą 29 czerwca 2012 roku, w którym potwierdzała fakt opuszczenia lokalu nr (...) w dniu 1 września 2011 roku. W ocenie Sądu
I instancji trudno przypuszczać by już dwa lata przed wytoczeniem powództwa pozwana, nie wiedząc przecież, iż powództwo zostanie wytoczone, generowała dokumenty zawierające fałszywą treść. Dodatkowo Sąd a quo wskazał, że pismo z dnia 28 października 2014 roku, w którym pozwana wnosiła o formalne „wypowiedzenie najmu na lokal nr (...)” – mając przy tym rację, gdyż oświadczenie powodów o wypowiedzeniu z dnia 19 kwietnia 2011 roku nie zawierało numeru lokalu – także potwierdza fakt zdania kluczy do wyżej wymienionego lokalu. W konsekwencji, Sąd meriti uznał stanowisko powodów za nieudowodnione, oparte na gołosłownych twierdzeniach. Sąd Rejonowy nie dał wiary twierdzeniom powodów, zwłaszcza w kontekście złożonego oświadczenia o cofnięciu powództwa ze zrzeczeniem się roszczenia w zakresie kwoty głównej. Zdaniem Sądu I instancji powyższą czynność procesową należy bowiem uznać za potwierdzenie słuszności linii obrony strony pozwanej, co w konsekwencji prowadzi do uznania powodów za stronę przegrywającą proces. Sąd a quo wyjaśnił, ż zgodnie z art. 203 § 1 k.p.c. pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie roszczenia – aż do wydania wyroku. W myśl zaś art. 355 § 1 k.p.c. sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne. Zdaniem Sądu meriti brak jest okoliczności wskazujących na to, by cofnięcie pozwu było sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzało do obejścia prawa (art. 203 § 4 k.p.c.), zaś wobec cofnięcia pozwu przed rozpoczęciem rozprawy, skuteczność tej czynności nie jest uzależniona od zgody pozwanego. Wobec powyższego, Sąd Rejonowy na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. umorzył postępowanie w sprawie.

O kosztach postępowania Sąd I instancji orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie
z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu oraz zasadą kosztów niezbędnych i celowych, zasądzając od powodów na rzecz pozwanej kwoty po 738 zł, tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej M. M. (1) z urzędu, uwzględniające podatek VAT. Powyższą kwotę Sąd a quo ustalił w oparciu o rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

/ wyrok wraz z uzasadnieniem – k. 77-80/

Apelację od powyższego orzeczenia wnieśli powodowie, zaskarżając wyrok w całości.

Zaskarżonemu orzeczeniu skarżący zarzucili:

1.  naruszenie przepisów postępowania, to jest art. 98 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie i uznanie, że powodowie nie są stroną wygrywającą proces
i w konsekwencji obciążenie ich obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania, podczas gdy z zebranego w sprawie materiału wynika, iż są stroną wygrywającą sprawę;

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, polegający na uznaniu, że pozwana uiściła całą należność za zajmowane lokale wraz z należnymi odsetkami co w konsekwencji doprowadziło do uznania, iż powództwo jest bezzasadne, podczas gdy pozwana uiściła należność
w październiku 2014 roku zaś sam pozew został wniesiony wcześniej bo już
w czerwcu 2014 roku, a powodom należą się odsetki ustawowe.

W konsekwencji zgłoszonych zarzutów skarżący wnieśli o zmianę wyroku ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Nadto apelujący wnieśli o zasądzenie na ich rzecz od pozwanej kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych za I i II instancję.

W uzasadnieniu wniesionego środka odwoławczego powodowie podnieśli, że bezspornym było, iż pozwana zajmowała lokal nr (...). Skarżący wskazali, że w niniejszej sprawie pozew został złożony w dniu 12 czerwca 2014 roku, zaś zapłata dokonana przez pozwaną miała miejsce w dniu 16 października 2014 roku, wobec powyższego pełnomocnik powodów cofnął pozew co do należności głównej w dniu 22 maja 2015 roku, podtrzymując jednocześnie powództwo w zakresie odsetek ustawowych od żądanych kwot. Apelujący podnieśli również, że zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego za stronę przegrywającą sprawę należy także uznać pozwanego, który w toku procesu spełni dochodzone od niego świadczenie. W ocenie powodów - wpłacając w październiku 2014 roku kwotę pozwana uczyniła zadość głównemu żądaniu pozwu, niemniej jednak do uregulowania pozostają jeszcze odsetki ustawowe od dochodzonych kwot. Apelujący argumentowali, że dokonując wpłaty pozwana uznała dług, tym samym przyjąć należy, że zajmowała lokale opisane
w pozwie, zaś swoim zachowaniem dała podstawy do wytoczenia powództwa.

/ apelacja – k. 84- 84 verte/

W piśmie procesowym z dnia 15 października 2015 roku (data wpływu do Sądu),
w odpowiedzi na wezwanie Sądu, pełnomocnik powodów wskazał, że wnosi o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez umorzenie postępowania co do kwoty należności głównych z uwagi na cofnięcie powództwa w tym zakresie. Nadto pełnomocnik apelujących wniósł
o zasądzenie od pozwanej na rzecz powodów odsetek ustawowych od kwot z punktu 1 – 28 pozwu, za okresy od dnia wskazanego w każdym z w/w punktów do dnia 17 października 2014 roku. Pełnomocnik skarżących wniósł również o zasądzenie od pozwanej na rzecz powodów kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje według norm przepisanych.

/ pismo procesowe z dnia 15 października 2015 roku – k. 88/

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powodów jest bezzasadna i podlega oddaleniu.

Zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego odpowiada prawu i jako taki musi się ostać. Poniesione przez apelujących zarzuty nie mogą więc doprowadzić do zmiany zaskarżonego orzeczenia Sądu I instancji w postulowanym przez nich kierunku.

Sąd Okręgowy aprobuje w pełni poczynione ustalenia faktyczne, przyjmując je za własne, jak też argumentację prawną Sądu I instancji.

Ponieważ rozpoznanie niniejszej sprawy nastąpiło w postępowaniu uproszczonym, Sąd Okręgowy na podstawie art. 505 ¹⁰ § 1 i § 2 k.p.c. orzekł na posiedzeniu niejawnym
w składzie jednego sędziego. Zaznaczyć także należy, że w postępowaniu uproszczonym zgodnie z art. 505 ⁹ § 1 ¹ k.p.c. apelację można oprzeć tylko na zarzutach naruszenia prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie, bądź naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć wpływ na wynik sprawy.

Przechodząc do zgłoszonych zarzutów, wskazać należy, że w rozstrzyganej sprawie pozwem z dnia 12 czerwca 2014 roku powodowie wnieśli o zasądzenie solidarnie na ich rzecz od pozwanej łącznie kwoty 9.037,03 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od poszczególnych kwot składających się na roszczenie główne od dat szczegółowo wskazanych w treści pozwu. Powodowie argumentowali, że domagają się od pozwanej zapłaty z tytułu czynszu najmu lokalu nr (...) położonego w budynku przy ulicy (...) w Ł.. Powodowie wskazali, że zaległości pozwanej z tytułu czynszu najmu wynoszą na dzień 31 grudnia 2013 roku łącznie kwotę 9.037,03 zł ( pozew – k. 2-4). Powodowie wraz z pozwem przedłożyli między innymi dokument zatytułowany zestawienie należności za najem lokalu (...) o powierzchni 35 m ² obejmujący okres od 2009 roku do 2013 roku, z którego to dokumentu wynika, że zadłużenie pozwanej z tytułu czynszu najmu oraz opłat eksploatacyjnych na dzień 31 grudnia 2013 roku wynosi kwotę 9.037,03 zł ( k. 6-6 verte). Nakazem zapłaty z dnia 2 grudnia 2014 roku, syng. akt XVIII Nc 8127/14, orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu ( k. 22-23). Pozwana otrzymała odpis wskazanego nakazu zapłaty w dniu 22 grudnia 2014 roku ( k. 24). Jeszcze przed wydaniem przedmiotowego nakazu pozwana w październiku 2014 roku wpłaciła na rzecz powodów kwotę 10.020,95 zł, wnosząc jednocześnie o umorzenie odsetek ustawowych ( k. 36 i k. 40). Na rozprawie w dniu 22 lipca 2015 roku pozwana zeznała, że dokonała powyższej wpłaty, regulując tym samym zadłużenie zarówno za lokal nr (...) jak i nr 19, bowiem właścicielka straszyła ją komornikiem, a pozwana bała się kosztów komorniczych ( k. 76 verte). Pozwana wniosła w terminie sprzeciw od nakazu zapłaty z dnia 2 grudnia 2014 roku. Pełnomocnik powodów dopiero w piśmie procesowym z dnia 25 maja 2015 roku (data wpływu do Sądu) wskazał, że ponieważ pozwana w dniu 17 października 2014 roku spłaciła całą należność główną, wobec powyższego cofa powództwo ze zrzeczeniem się roszczenia odnośnie kwoty należności głównej, natomiast w dalszym ciągu popiera żądanie zasądzenia odsetek ustawowych od poszczególnych kwot i dat szczegółowo wskazanych w pozwie ( k. 43). Postanowieniem z dnia 27 maja 2015 roku Sąd Rejonowy umorzył postępowania w zakresie żądania zapłaty należności głównej w wysokości 9.037,03 zł ( k. 58). W konsekwencji sprawa na dalszym jej etapie dotyczyła jedynie zgłoszonego przez powodów żądania zasądzenia na ich rzecz od pozwanej ustawowych odsetek liczonych od poszczególnych kwot i dat szczegółowo wskazanych w pozwie.

Mając na uwadze powyższe zupełnie niezrozumiały pozostaje dla Sądu Odwoławczego wniosek profesjonalnego pełnomocna reprezentującego stronę powodową zawarty w piśmie procesowym z dnia 15 października 2015 roku o zmianę zaskarżonego wyroku Sądu I instancji poprzez umorzenie postępowania co do kwoty należności głównych
z uwagi na cofnięcie powództwa w tym zakresie ( k. 88). Powyższy wniosek pełnomocnika powodów nie może zostać uwzględniony przez Sąd Okręgowy z tej przyczyny, że do umorzenia postępowania w postulowanym zakresie doszło już na etapie postępowania pierwszoinstancyjnego.

Przechodząc od oceny poszczególnych zarzutów podniesionych przez powodów
w wywiedzionym środku odwoławczym wskazać należy, że bezzasadny jest zarzut błędu
w ustaleniach faktycznych. Co prawda na kartach uzasadnienia zaskarżonego wyroku Sąd Rejonowy wskazał, że dokonana przez pozwaną wpłata w wysokości 10.020,95 zł pokryła zarówno zaległe należności za okres zajmowania lokalu nr (...) do dnia 1 września 2011 roku jak i zaległości z lokalu nr (...) oraz odsetki co do zaległości z obydwu lokali, jednakże Sąd
I instancji wyraźnie podkreślił, że spełnienie przez pozwaną dochodzonego od niej świadczenia nie było jedyną przyczyną bezzasadności powództwa. Sąd Rejonowy wskazał bowiem, że powodowie przede wszystkim nie udowodnili dochodzonego roszczenia, argumentując, że opiera się ono na twierdzeniu, iż pozwana nie uregulowała opłat z tytułu czynszu najmu lokalu mieszkalnego we wskazanym okresie, przy czym powodowie nie przedstawili kluczowego dokumentu potwierdzającego istnienie zobowiązania, jakim jest umowa najmu lokalu nr (...) przy ulicy (...) w Ł.. Nadto Sąd I instancji wskazał, że powodowie przedłożyli do akt sprawy dokument z dnia 19 kwietnia 2011 roku zatytułowany „oświadczenie o wypowiedzeniu umowy najmu”, w którym wypowiedziano pozwanej najem lokalu przy ulicy (...) w Ł. i wezwano ją do opuszczenia
i wydania zajmowanego lokalu do dnia 1 czerwca 2011 roku, przy czym w piśmie tym zabrakło wskazania numeru lokalu którego wypowiedzenie dotyczyło (k. 7). Mając na uwadze powyższe, zgodzić należy się z Sądem Rejonowym, że stanowisko powodów jest co najmniej nielogiczne bowiem z jednej strony powołują się oni na istniejący stosunek najmu,
z drugiej zaś strony przedkładają dokumenty mogące świadczyć o tym, że najem ten został już dawno wypowiedziany. Co więcej Sąd Okręgowy podziela w całości i przyjmuje za własną argumentację Sądu I instancji, że pozwana udowodniła ponad wszelką wątpliwość, iż po dniu 1 września 2011 roku nie zajmowała już lokalu nr (...), co było poprzedzone stosownymi uzgodnieniami z właścicielką H. G.. Tym samym przedłożone wraz z pozwem zestawienie należności za najem nie sposób uznać za prawidłowe, bowiem zestawienie to dotyczyło zarówno lokalu nr (...) jak i lokalu nr (...), skoro zaś pozwana po dniu 1 września 2011 roku nie zajmowała już lokalu nr (...) to powodowie nie mogą od niej żądać czynszu za przedmiotowy lokal nr (...) za okres po tej dacie.
W konsekwencji rozważania odnośnie tego czy pozwana poprzez zapłatę w październiku 2014 roku kwoty 10.020,95 zł spłaciła wszystkie swoje zobowiązania, w tym także dochodzone przez powodów odsetki ustawowe, jest bezprzedmiotowe, gdyż powodowie nie udowodnili swojego roszczenia w zakresie należności głównej, a tym samym także w odniesieniu do żądanych odsetek, które mają charakter akcesoryjny do świadczenia głównego. Podkreślić przy tym należy, że pozwana mimo dokonania wpłaty kwoty 10.020,95 zł przez cały tok postępowania konsekwentnie podnosiła, że pozwani nie udowodnili dochodzonego roszczenia co do wysokości.

W tym stanie - zdaniem Sądu Okręgowego - wywody zawarte w apelacji wniesionej przez stronę powodową w przedmiotowej sprawie stanowią w istocie jedynie nieprzekonującą polemikę z ustaleniami i oceną dowodów dokonanymi przez Sąd I instancji. Przede wszystkim wskazać należy, że zgodnie z art. 321 § 1 k.c. sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, ani zasądzać ponad żądanie. W orzecznictwie i literaturze wskazuje się, że przepis ten daje wyraz tradycyjnej zasadzie wyrokowania statuującej zakaz orzekania ponad żądanie, a także zasadzie dyspozycyjności, która przejawia się w tym, że sąd jest związany granicami żądania powództwa i nie może w tym wypadku dysponować przedmiotem procesu przez określenie jego granic niezależnie od zakresu żądania ochrony przez powoda. Zgodnie z art. 321 § 1 k.p.c. sąd ma obowiązek orzec bądź to negatywnie, bądź to pozytywnie o całym przedmiocie sporu (żądania). Samo pojęcie żądania określa art. 187 § 1 k.p.c., stanowiąc, że pozew powinien m.in. zawierać dokładnie określone żądanie oraz przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie. Sąd powinien dbać o prawidłowe sformułowanie żądania pozwu, aby wiadomym był zakres rozpoznania i orzekania w sprawie. Wprawdzie zgodnie przyjmuje się, że granice żądania określa m.in. wysokość dochodzonych roszczeń, co oznacza, że sąd nie może zasądzić ponad żądanie, a więc uwzględnić roszczenie w większej wysokości niż żądał powód, również wtedy, gdy z okoliczności sprawy wynika bez wątpienia, że powodowi przysługuje świadczenie w większym rozmiarze. Przepis art. 321 § 1 k.p.c., określając granice wyrokowania, wskazuje jednak także, że nie można wyrokować co do rzeczy, która nie była przedmiotem żądania. Żądanie powództwa określa więc nie tylko jego przedmiot, lecz również jego podstawa faktyczna. Zasądzenie sumy pieniężnej, która wprawdzie mieści się w granicach kwotowych powództwa, lecz z innej podstawy faktycznej, stanowi orzeczenie ponad żądanie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 listopada 1949 r. sygn. akt Wa.C. 163/49, opubl. (...) 1950, Nr 3, poz. 61). Wyrok uwzględniający powództwo na zasadzie faktycznej, na której powód ani w pozwie, ani w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji nie opierał powództwa, stanowi zasądzenie ponad żądanie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2007 r., sygn. akt II CSK 344/07, LEX nr 388844). Wobec powyższego, biorąc pod uwagę przede wszystkim treść pozwu, podzielić należy pogląd Sąd I instancji, że powodowie nie wskazywali w treści pozwu, że wywodzą swoje roszczenie z tytułu bezumownego korzystania z lokalu, podczas gdy do pozwu, co było wskazane wyżej, załączyli oświadczenie o wypowiedzeniu umowy najmu (k. 7). W pozwie skarżący dochodzą jednak wyłącznie należności czynszowych. Nie ulega przy tym wątpliwości, że każda sprawa musi być rozpatrywana indywidualnie i w granicach sformułowanego żądania. Reasumując podzielić należy wnioski Sądu Rejonowego, że powództwo jako nieudowodnione podlegałoby oddaleniu w całości.

Na uwzględnienie nie zasługuje więc również zarzut apelujących, że to powodowie są stroną wygrywającą proces. Zgodnie z art. 203 § 2 k.p.c. pozew cofnięty nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z wytoczeniem powództwa. Na żądanie pozwanego powód zwraca mu koszty, jeżeli sąd już przedtem nie orzekł prawomocnie o obowiązku ich uiszczenia przez pozwanego. Z brzmienia art. 203 § 2 k.p.c. wynika, że w przypadku cofnięcia pozwu zwrot kosztów postępowania przysługuje wyłącznie pozwanemu, o ile zgłosi w tym zakresie wniosek w wymaganym terminie. Zatem co do zasady w przypadku cofnięcia pozwu to powoda uznaje się za przegrywającego sprawę. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych od powyższej zasady zachodzi wyjątek w sytuacji, gdy cofnięcie pozwu wiązało się z zaspokojeniem powoda w toku postępowania. W tym jednakże przypadku to na powodzie spoczywa ciężar wykazania, że wystąpienie z pozwem było niezbędne do celowego dochodzenia praw lub celowej obrony i faktycznie doszło do jego zaspokojenia w toku procesu ( vide postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 29 marca 2012 roku, sygn. akt I Acz 491/12, LEX nr 1136094; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2011 roku, sygn. akt IV CZ 34/11, LEX nr 1147783; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 lutego 2012 roku, sygn. akt V CZ 109/11; LEX nr 1147814; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 2011 roku, sygn. akt IV CZ 111/10, LEX nr 898274; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012 roku, sygn. akt II CZ 208/11, LEX nr 1214570). Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy zgodzić się należy z Sądem Rejonowym, że to powodowie są stroną przegrywającą proces, a co za tym idzie nie sposób obarczyć pozwanej obowiązkiem zwrotu na rzecz powodów poniesionych przez niech kosztów postępowania.

W konsekwencji rozstrzygnięcie Sądu I instancji zawarte w punkcie 1. (dotyczącym odsetek od należności głównej, co do której nastąpiło cofnięcie pozwu) jak i w punkcie 2. zaskarżonego wyroku jest prawidłowe.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 k.p.c., oddalił apelację.