Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 871/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 marca 2016r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Agnieszka Troć

Protokolant st.sekr.sąd. Joanna Makać

po rozpoznaniu w dniu 10 marca 2016 r. w Siedlcach

na rozprawie

sprawy z powództwa T. W., R. K., A. B., M. B.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

I.  zasądza od (...) S.A. w W. na rzecz R. K. kwotę 45000 (czterdzieści pięć tysięcy) zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od (...) S.A. w W. na rzecz R. K. kwotę 3307 zł (trzy tysiące trzysta siedem) tytułem zwrotu kosztów procesu;

III.  zasądza od (...) S.A. w W. na rzecz A. B. kwotę 45000 (czterdzieści pięć tysięcy) zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty;

IV.  zasądza od (...) S.A. w W. na rzecz A. B. kwotę 3107 zł (trzy tysiące sto siedem) tytułem zwrotu kosztów procesu;

V.  zasądza od (...) S.A. w W. na rzecz T. W. kwotę 45000 (czterdzieści pięć tysięcy) zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty;

VI.  zasądza od (...) S.A. w W. na rzecz T. W. kwotę 3107 zł (trzy tysiące sto siedem) tytułem zwrotu kosztów procesu;

VII.  zasądza od (...) S.A. w W. na rzecz M. B. kwotę 45000 (czterdzieści pięć tysięcy) zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty;

VIII.  zasądza od (...) S.A. w W. na rzecz M. B. kwotę 3207 zł (trzy tysiące dwieście siedem) tytułem zwrotu kosztów procesu;

IX.  nakazuje pobranie od (...) S.A. w W. na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w Siedlcach) kwoty 7500 zł (siedem tysięcy pięćset) tytułem nieuiszczonych opłat sądowych.

Sygn. akt I C 871/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 22 lipca 2014 roku powodowie R. K., A. B., T. W. i M. B. wnieśli o zasądzenie na ich rzecz od (...) S.A. w W. kwot po 20000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 27 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty, tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych w postaci więzi rodzinnej, uczuciowej i emocjonalnej pomiędzy ojcem a dziećmi, poprzez spowodowanie śmierci A. W. deliktem sprawcy wskutek wypadku komunikacyjnego z dnia 6 sierpnia 2000 r. Powodowie powołali się na art. 448 k.c. w zw. z art. 24 k.c. a także domagali się zasądzenia kosztów postępowania. Wskazali, że pozwany, choć co do zasady przyznał swoją odpowiedzialność i wypłacił w roku 2000 r. kwotę 22000 zł tytułem stosownego odszkodowania, odmówił wpłaty jakichkolwiek kwot tytułem zadośćuczynienia oraz dalszych kwot tytułem odszkodowania, pomimo zgłoszonych w dniu 27 maja 2014 r. roszczeń (karta 2 - 7).

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. Podniósł, że brak jest przesłanek do przyznania powodom zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c. i art. 24 k.c., gdyż podstawę do takiego żądania na dzień powstania szkody stanowił jedynie art. 446 k.c. Ponadto brak jest podstaw do odpowiedzialności pozwanego ubezpieczyciela za wszystkie czyny posiadacza pojazdu poza wymienionymi w art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Pozwany zakwestionował również wysokość żądanych kwot, wskazał, że powodowie nie wykazali, aby łączyła ich szczególna więź ze zmarłym oraz zasygnalizował zarzut przyczynienia się A. W. do szkody (k. 52-55).

Na rozprawie pełnomocnik powodów popierał powództwo, zaś pełnomocnik pozwanej wnosił o jego oddalenie w całości i zgłosił zarzut przyczynienia się A. W. do szkody poprzez fakt, że nie miał zapiętych pasów bezpieczeństwa (karta 78, 78v 00:02:55).

Pismem procesowym z dnia 2 grudnia 2015 r. powodowie rozszerzyli powództwo i domagali się zasądzenia na rzecz każdego z nich kwoty po 45000 zł z odsetkami jak uprzednio (k.169-170). Na rozprawie w dniu 10 marca 2016 r. pełnomocnik pozwanego oświadczył, że nie podtrzymuje zgłoszonego zarzutu przyczynienia (k.178v).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W dniu 6 sierpnia 2000 roku w miejscowości C. miał miejsce wypadek drogowy. M. W. (1) kierujący samochodem osobowym marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) poruszając się na terenie zabudowanym, jadąc od strony G. w kierunku Z. naruszył zasady bezpieczeństwa ruchu drogowego w ten sposób, że nie zachował należytej ostrożności i na skrzyżowaniu dróg nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu kierującemu pojazdem F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) S. O.. Konsekwencją takiego zachowania było zderzenie (czołowo/boczne) obu pojazdów. W następstwie wypadku pasażer samochodu F. (...) A. W. doznał ciężkich obrażeń ciała skutkujących zgonem. Wyrokiem Sądu Rejonowego w Zwoleniu z dnia 22 marca 2001 r. sygn. akt II K 9/01 M. W. (1), został uznany za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu z art. 177 § 2 k.k. i skazany na karę roku i sześciu miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat (wyrok karta 228-228v, akta II K 9/01 Sądu Rejonowego w Zwoleniu).

A. W. w chwili śmierci miał 51 lat. Był żonaty i zamieszkiwał wraz z żoną w miejscowości L.. Był czynną zawodowo osobą, pracował jako stolarz. Posiadał dużą, kochającą się rodzinę – siedmioro dzieci, z których jedynie syn M. z rodziną zamieszkiwał poza domem rodzinnym, zaś syn S. mieszkał na tym samym podwórku. Poświęcał dużo czasu swoim dzieciom, rozmawiał z nimi o ich sprawach, opowiadał o przeszłości, był dobrym, kochającym, ale i wymagającym ojcem. Scalał rodzinę, dbał o potrzeby swoich dzieci i żony. Był osobą serdeczną i pogodną. Razem z dziećmi oglądał mecze, grał w karty, organizował mecze piłki nożnej, chodził na spacery. Zajmował się również wraz z żoną przygotowywaniem posiłków. Wykonał przy pomocy dzieci domek letniskowy.

M. B. była córką A. W.. W dacie jego śmierci miała 21 lat. Pracowała i studiowała w systemie zaocznym w Wyższej Szkole (...) w P.. Po wypadku obwiniała się o śmierć ojca, gdyż zdarzenie miało miejsca podczas podróży ojca i rodzeństwa, którzy jechali odwiedzić ją podczas pielgrzymki. Powódka nie podeszła do jednego z egzaminów na studiach, gdyż nie mogła skupić się na nauce. Na skutek tego została skreślona z listy studentów. W okresie późniejszym podjęła studia na innym kierunku i je ukończyła. Związek małżeński zawarła w 2006 r. Jest matką dwójki dzieci. Powódka była silnie emocjonalnie związana z ojcem. Naturalna reakcja żałoby po nim trwała u niej do 2 lat.

T. W. był synem A. W. i w dacie jego śmierci miał 16 lat. Był uczniem szkoły zawodowej, odbywał praktyki. Już za życia ojca sprawiał problemy wychowawcze. Jednak po jego śmierci wszedł w konflikt z prawem, obracał się w nieodpowiednim towarzystwie, przestał słuchać poleceń matki. Tęsknił za ojcem i jego opieką, wsparciem. W latach 2002-2003 odbył służbę wojskową. Związek małżeński zawarł w 2006 r. Obecnie ma dwoje dzieci i mieszka wraz z rodziną w wynajmowanym lokalu. Posiada wykształcenie zawodowe. Powód był silnie emocjonalnie związany z ojcem. Jego śmierć wywołała reakcję żałoby, która trwała rok.

R. K. w dacie śmierci ojca A. W. miała 14 lat i był uczennicą I klasy gimnazjum. Bardzo przeżyła śmierć ojca, zamknęła się w sobie, nie chciała o tym rozmawiać. Pogorszyły się jej wyniki w nauce, jednakże w terminie ukończyła gimnazjum, a następnie liceum i studia wyższe. W 2010 r. zawarła związek małżeński. Ma jedno dziecko. Nadal mieszka z matką oraz rodziną, którą założyła, w rodzinnym domu. Powódka była silnie emocjonalnie związana ze swym ojcem. Okres żałoby po nim trwał rok.

A. B. w dacie śmierci ojca miała niespełna 12 lat i ukończyła szkołę podstawowej. Po śmierci ojca płakała, miała trudności z koncentracją, odseparowała się od rówieśników, nie chciała rozmawiać o śmierci ojca. Ukończyła liceum, a następnie w systemie zaocznym studia wyższe pedagogiczne. W 2009 r. zawarła związek małżeński i obecnie posiada dwoje dzieci. Powódka była silnie emocjonalnie związana ze swym ojcem. Okres żałoby po nim trwał rok.

Powodowie często odwiedzają grób ojca, dbają o kwiaty i znicze, zamawiają nabożeństwa, w których uczestniczą, modlą się. Szczególny smutek odczuwają podczas uroczystości rodzinnych, świąt, urodzin i imienin ojca, rocznicy jego śmierci. Wówczas wspominają go, odczuwają żal z powodu jego nieobecności. Powodowie wspierają się nawzajem. Tworzą nadal kochającą się rodzinę (zeznania świadków H. W. k.78v-79v, M. W. (1) k.79v-80, M. W. (2) k.80-80v, zeznania powodów k.80v-82, 178v-179, opinia sądowo- psychologiczna k.99-123, opinia sądowa z zakresu rekonstrukcji wypadków i medycyny k.145-158, akta stanu cywilnego k.25-28).

Z samochodem osobowym marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) związana była umowa w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu za szkody wyrządzone w związku z ruchem pojazdu zawarta z (...) S.A. w W. (okoliczność niesporna).

Powodowie pismem z dnia 27 maja 2014 r. wezwali pozwanego do zapłaty na ich rzecz zadośćuczynienia – kwot po 100000 zł (wezwania karta 29-31). Pismem z dnia 26 czerwca 2014 r. (...) S.A. w W. poinformował powodów o braku podstaw prawnych do uwzględnienia ich żądań (pismo karta 32).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwa należało uwzględnić w całości.

Na wstępie, w związku z tym, że roszczenie powodów zostało skierowane przeciwko zakładowi ubezpieczeń, którego wiązała z posiadaczem pojazdu, którym poruszał się sprawca szkody, umowa ubezpieczenia, należy przypomnieć, że zgodnie z art. 822 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Jak stanowi natomiast obecnie art. 34 ust. 1 ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2013, Nr 392 j.t. z późn. zm.) z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia.

Po nowelizacji kodeksu cywilnego, która weszła w życie dnia 3 sierpnia 2008 r., podstawą do dochodzenia zadośćuczynienie w związku ze śmiercią osoby bliskiej na skutek czynu niedozwolonego jest art. 446 § 4 k.c. Jednakże nie oznacza to, że przed wprowadzeniem tego przepisu, a więc również w dacie śmierci A. W., brak było podstaw do przyznania zadośćuczynienia za śmierć osoby bliskiej. W świetle ugruntowanego już stanowiska judykatury najbliższemu członkowi rodziny zmarłego przysługuje wówczas zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę na podstawie art. 448 k.c. w zw. z art. 24 § 1 k.c. ( uchwała SN z 22 października 2010, III CZP 76/10, OSNC-ZD 2011, nr B, poz. 42). W uzasadnieniu tej uchwały Sąd Najwyższy wskazał, że śmierć osoby najbliższej powoduje naruszenie dobra osobistego osoby emocjonalnie związanej ze zmarłym. Katalog dóbr osobistych określonych w art. 23 k.c. ma charakter otwarty. Niewątpliwie dobrem takim jest więź między osobami żyjącymi w rodzinie. Dodatkowo w wyroku z dnia 16 kwietnia 2014 r. (sygn. akt V CSK 320/13, Lex nr 1463645), Sąd Najwyższy potwierdził dotychczasową linię orzeczniczą i stwierdził, że skoro na mocy nowelizacji kodeksu cywilnego, wprowadzającej art. 446 § 4 k.c. do porządku prawnego, nie został uchylony art. 448 k.c., to należy przyjąć, że jeżeli czyn niedozwolony został popełniony po dniu 3 sierpnia 2008 r. - najbliżsi członkowie rodziny osoby zmarłej mogą dochodzić zadośćuczynienia zarówno na podstawie art. 446 § 4 k.c., jak i na mocy art. 448 k.c., przy czym skorzystanie z pierwszej podstawy jest prostsze, gdyż łączy się z ułatwieniami dowodowymi. Natomiast przed dniem 3 sierpnia 2008 r. jedyną podstawą roszczenia o zadośćuczynienie był art. 448 k.c. i to zarówno dla osób najbliższych, jak i dla innych podmiotów. Sąd Najwyższy w wyroku tym wskazał także, że więź rodzinna stanowi dobro osobiste.

Sąd orzekający w sprawie podziela powyższe poglądy. Brak jest przekonywujących powodów, aby spod uregulowania art. 448 k.c. wykluczyć dobro osobiste w postaci prawa do życia w pełnej rodzinie, szczególnych więzi łączących członków rodziny, wynikających najczęściej z pokrewieństwa i zawarcia małżeństwa.

Dodatkowo wskazać należy, że Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 20 grudnia 2012 r., III CZP 93/12 (OSNC 2013/7-8/84, LEX nr 1267081, Biul.SN 2012/12/11, M. Prawn. 2013/2/58) stwierdził, że art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 z późn. zm.) - w brzmieniu sprzed dnia 11 lutego 2012 r. - nie wyłączał z zakresu ochrony ubezpieczeniowej zadośćuczynienia za krzywdę osoby, wobec której ubezpieczony ponosił odpowiedzialność na podstawie art. 448 k.c.

Okolicznością nie kwestionowaną przez pozwanego był fakt, iż z pojazdem sprawcy zdarzenia – wypadku komunikacyjnego, w którym śmierć poniósł A. W., była związana umowa ubezpieczenia w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu za szkody wyrządzone w związku z ruchem pojazdu, zawarta z pozwanym zakładem ubezpieczeń.

Zdaniem Sądu wszyscy powodowie wykazali, że byli osobami bliskimi dla A. W., związanymi z nim uczuciowo, emocjonalnie, przy czym więzi te wynikały z bliskiego pokrewieństwa, wspólnych przeżyć. Powodowie wraz ze zmarłym A. W. tworzyli rodzinę, której głową był właśnie A. W., ojciec powodów. Cała rodzina utrzymywała ze sobą bliskie i ciepłe relacje, darzyła się szacunkiem. Powodowie oraz przesłuchani świadkowie zgodnie zeznali, że A. W. był powszechnie szanowany i kochany przez dzieci, gdyż mogły one na niego liczyć, poświęcał im swój czas, był osobą ciepłą, serdeczną i pogodną.

Sąd dał wiarę zeznaniom powodów i świadków, gdyż brak było jakichkolwiek danych, które świadczyłyby o tym, że zeznania te złożone zostały niezgodnie z prawdą, nieszczerze. Istnienie więzi rodzinnej potwierdziła również biegła psycholog Z. B., która w opinii pisemnej po przeprowadzeniu badań psychologicznych powodów potwierdziła, że łączyła ich ze zmarłym silna więź emocjonalna, co jest naturalne, skoro zważy się, że zmarły był ojcem powodów, zaś oni sami w dacie jego śmierci byli ludźmi młodymi, którzy nie założyli jeszcze własnych rodzin, zaś swe życie koncentrowali wokół domu rodzinnego i członków tej właśnie rodziny. Mając na względzie powyższe Sąd uznał, że na skutek czynu, którego dopuścił się M. W. (1) zostało naruszone dobro osobiste powodów w postaci więzi rodzinnych z ojcem, które to więzi zostały zerwane w sposób nagły i tragiczny.

Pozwany podniósł zarzut przyczynienia się A. W. do wysokości szkody, poprzez brak zapiętych pasów bezpieczeństwa i choć ostatecznie zarzutu tego nie podtrzymywał, to jednak na tą okoliczność zostało przeprowadzone postępowanie dowodowe. Na wstępie przypomnieć trzeba, że w orzecznictwie ugruntowany jest pogląd o możliwości stosowania art. 362 k.c. do miarkowania zadośćuczynienia należnego osobie bliskiej zmarłego bezpośrednio poszkodowanego (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 29 lipca 2014 r., I ACa 156/14, LEX nr 1506233; wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 30 stycznia 2014 r., I ACa 995/13, LEX nr 1444774; wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 17 stycznia 2013 r., III APa 14/12, LEX nr 1240038). Przyczynieniem poszkodowanego do powstania szkody jest każde jego zachowanie pozostające w normalnym związku przyczynowym ze szkodą, za którą ponosi odpowiedzialność inna osoba. Zachowanie poszkodowanego musi więc stanowić adekwatną współprzyczynę powstania szkody lub jej zwiększenia. Przyczynienie występuje, gdy w wyniku badania stanu faktycznego sprawy można dojść do wniosku, że bez udziału poszkodowanego szkoda hipotetycznie by nie powstała lub przybrałaby mniejsze rozmiary. O tym, czy obowiązek naprawienia szkody należy zmniejszyć ze względu na przyczynienie się oraz w jakim stopniu należy to uczynić, decyduje sąd po rozważeniu wszystkich okoliczności takich jak - wina lub nieprawidłowość zachowania poszkodowanego, porównanie stopnia winy obu stron, rozmiar doznanej krzywdy i ewentualne szczególne okoliczności danego przypadku.

W sprawie wywołana została opinia z zakresu rekonstrukcji wypadków i medycyny sporządzona przez biegłych G. S. i P. Z.. Wypowiadający się w niej biegli ustalili, że nie można jednoznacznie stwierdzić, czy pasażer samochodu F. (...) nr rej. (...) A. W. posiadał zapięte pasy bezpieczeństwa. W ocenie biegłych zapięte bądź nie pasy bezpieczeństwa w przedmiotowym wypadku nie miały większego znaczenia i wpływu na jego skutki. Gdyby powód nawet miał zapięte pasy bezpieczeństwa, to z uwagi na charakter zdarzenia ich działanie byłoby znikome i nie wpłynęłoby w znaczący sposób na zmniejszenie obrażeń ciała (opinia k.145-158). Zdaniem Sądu przedmiotowa opinia wydana po dogłębnej analizie dostępnego materiału dowodowego jest jasna i wyczerpująca. Również strony nie zgłosiły do niej zastrzeżeń i dlatego też należało wnioski z niej płynące podzielić i uznać opinię za pełnowartościowy materiał dowodowy i w efekcie uznać zarzut przyczynienia za nieuzasadniony.

Przechodząc do oceny wysokości zgłoszonych roszczeń pamiętać należy, że Sąd winien brać pod uwagę w każdej sprawie indywidualne okoliczności poszkodowanego oraz to, że zadośćuczynienie winno mieć na celu złagodzenie cierpienia psychicznego wywołanego śmiercią osoby najbliższej i pomoc członkom jego rodziny w dostosowaniu się do zmienionej sytuacji życiowej. W szczególności istotne są: rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego ze zmarłym, rola w rodzinie pełnionej przez osobę zmarłą, dramatyzm doznań osoby bliskiej, poczucie osamotnienia i pustki, cierpienia moralne i wstrząs psychiczny wywołany śmiercią osoby najbliższej, wystąpienie zaburzeń będących skutkiem tego odejścia, leczenie doznanej traumy, zdolności adaptacyjne i możliwość odnalezienia się w sytuacji wynikającej ze śmierci najbliższego członka rodziny, wiek pokrzywdzonego.

Przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia miał na uwadze Sąd, że powodowie doznali straty o charakterze nieodwracalnym i trwałym. Zabrakło osoby dla powodów najbliższej - ojca, który od zawsze był w ich życiu, wspierał ich w różnych sytuacjach, kojarzył się z beztroskim czasem dzieciństwa i młodością. Strata ta wiązała się na początku z odczuciem szoku i niedowierzania, a później smutku i refleksji, że już nigdy powodowie nie spotkają się w dawnym gronie rodzinnym. Strata osoby bliskiej nastąpiła jak wyżej wskazano nagle i w dramatycznych okolicznościach. Uzasadniało to przyznanie zadośćuczynienia wszystkim powodom, gdyż poczucie bólu i straty stanowiło przeżycie wszystkich powodów. Wszyscy po śmierci ojca płakali, odczuwali głęboki żal, niektórzy buntowali się, mieli poczucie niesprawiedliwości, krzywdy. Zmarły był dla powodów ojcem, a więc osobą, której nikt nie może zastąpić i której brak powodowie będą odczuwać bardzo długo i na różnych etapach życia. Dla wszystkich powodów nagła śmierć ojca była wstrząsem. Pamiętać należy, że więź pomiędzy dzieckiem a ojcem (rodzicem) jest jedną z najsilniejszych, a co za tym idzie krzywda wynikająca z takiej śmierci jest jedną z najbardziej odczuwalnych (por. wyrok SN z dnia 27 czerwca 2014 r. Sygn. akt V CSK 445/13 nie publ.).

Biegła oprócz wniosków wyżej podanych stwierdziła również, że śmierć ojca spowodowała u powodów wystąpienie naturalnej żałoby, która trwała przez okres roku, zaś w przypadku M. B. przez okres dwóch lat. Przebieg żałoby był typowy, zaś wszystkie jego etapy zostały ukończone. Powodowie nie wymagali i nie wymagają leczenia ani terapii psychologicznej.

Zdaniem Sądu wnioski opinii należy podzielić. Sporządzona została ona bowiem przez osobę o odpowiednich kwalifikacjach, zaś zawarte w niej spostrzeżenia są wewnętrznie spójne, opierają się na materiale dowodowym i przeprowadzonych badaniach.

Powodowie założyli własne rodziny. Posiadają małżonków i dzieci, z którymi zamieszkują, na których są skupieni i związani z nimi najmocniej. Wsparcie bliskich pozwoliło im osłabić negatywne emocje wynikające z utraty innego bliskiego.

Mając na względzie powyższe Sąd zasądził na rzecz powodów zgodnie z ich żądaniem kwoty po 45000 zł. Kwoty te będą służyć złagodzeniu doznanej krzywdy, a jednocześnie nie będą źródłem wzbogacenia. Sąd miał na uwadze, że zadośćuczynienie ma przede wszystkim charakter kompensacyjny i tym samym jego wysokość musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. Wysokość ta nie może być jednak nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy i aktualnych stosunków majątkowych społeczeństwa, a więc powinna być utrzymana w rozsądnych granicach, przy czym ustalenie wysokości zadośćuczynienia wymaga uwzględnienia wszystkich okoliczności istotnych dla określenia rozmiaru doznanej krzywdy. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 kwietnia 2006 r. (sygn. akt I CSK 159/05), przy ocenie, jaka suma jest odpowiednia tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę spowodowaną naruszeniem dóbr osobistych, należy mieć na uwadze rodzaj dobra, które zostało naruszone oraz charakter, stopień nasilenia i czas trwania doznawania przez osobę, której dobro zostało naruszone, ujemnych przeżyć psychicznych spowodowanych naruszeniem. Niezależnie od czasu jaki upłynął od tragicznego dla powodów zdarzenia, nic nie zmieni faktu, iż na skutek wypadku z dnia 6 sierpnia 2000 r. powodowie stracili ojca, którego kochali, szanowali, z którym nadal zamieszkiwali i byli związani emocjonalnie. A. W. był osobą w średnim wieku. Miał 51 lat. Tak więc przez długi czas powodowie mogli jeszcze cieszyć się jego obecnością w ich życiu, doświadczać radości ze wspólnie spędzanego czasu.

Zasądzona kwota z pewnością nie jest wygórowana, także jeżeli zważy się, iż pozwany wypłacił w roku 2002 na rzecz H. W. kwotę 22000 zł tytułem stosownego odszkodowania, która to kwota została przeznaczona, jak stwierdzili powodowie, przez ich matkę, na utrzymanie i wykształcenie dzieci.

Odsetki zgodnie z żądaniem pozwu Sąd zasądził od dnia 27 czerwca 2014 r. Powodowie swoje żądania zgłosili już w dniu 27 maja 2014 r. należycie je uzasadniając. Strona pozwana miała możliwość oceny zasadności i wysokości zgłoszonych roszczeń o zadośćuczynienie w terminie określonym w art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 z późn. zm.), tj. w terminie 30 dni od dnia zawiadomienia o szkodzie.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., Nr 461). Na poczet opinii biegłej powodowie uiścili po 390 zł. Ponieśli też koszty zastępstwa procesowego – każdy po 2417 zł oraz opłatę – R. K. w kwocie 500 zł, A. B. i T. W. po 300 zł, zaś M. B. 400 zł. Powodowie wygrali proces w 100%. Dlatego też należało na ich rzecz zasądzić poniesione przez nich koszty oraz na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych obciążyć pozwanego nieuiszczoną opłatą od uwzględnionych powództw.