Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 06 kwietnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Płocku IV Wydział Cywilny – Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodnicząca – SSO Wacław Banasik

Sędziowie SO Barbara Kamińska

SO Renata Wanecka (spr.)

Protokolant sekr. sądowy Anna Bałdyga

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 kwietnia 2016 r. w P.

sprawy z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w M.

przeciwko P. W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Mławie z dnia 21 lipca 2015 r.

sygn. akt I C 1101/13

1.  zmienia zaskarżony wyrok i powództwo oddala i zasądza od powódki Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w M. na rzecz pozwanego P. W. kwotę 617 (sześćset siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

2.  zasądza od powódki Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w M. na rzecz pozwanego P. W. kwotę 300 (trzysta) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za II instancję;

3.  nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Mławie od powódki Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w M. kwotę 93 (dziewięćdziesiąt trzy) złote tytułem opłaty od apelacji.

Sygn. akt IV Ca 850/15

UZASADNIENIE

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w M. w pozwie złożonym 10 października 2013r. wniosła o zasądzenie od P. W. kwoty 1.848,17 zł z odsetkami ustawowymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości. W uzasadnieniu powódka wskazała, że przysługuje jej prawo wieczystego użytkowania gruntu, na którym znajdują się częściowo pawilony wzniesione przez poprzedników prawnych P. W.. Pozwany obecnie posiada grunt bez tytułu prawnego, zaś zadłużenie z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie na dzień 24 kwietnia 2013r. wynosi 1.848,17 zł.

Pozwany wnosił o oddalenie powództwa, kwestionując przede wszystkim skuteczność wypowiedzenia najmu nieruchomości.

Wyrokiem z 21 lipca 2015r. Sąd Rejonowy zasądził od P. W. na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w M. kwotę 1.848,17 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 4 grudnia 2013r. do dnia zapłaty oraz kwotę 710 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 29 maja 2001r. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w M. i P. W. zawarli umowę najmu gruntu o powierzchni 45 m ², położonego w M. przy ul. (...), na podstawie której najemca miał zlokalizować na wynajętym gruncie działalność handlowo - usługową. Miał uiszczać miesięcznie czynsz w wysokości 189,95 zł, płatny do 10- dnia każdego miesiąca. Zgodnie z § 4 umowa została zawarta na czas nieokreślony z prawem jej rozwiązania przez każdą ze stron za uprzednim jednomiesięcznym okresem wypowiedzenia przypadającym na koniec miesiąca.

W dniu 26 października 1995r. powódka zawarła z W. W. (bratem pozwanego) umowę najmu gruntu o powierzchni 45 m ² przy ul. (...) z przeznaczeniem tego terenu pod działalność usługowo - handlową na czas określony do 1 października 1998r. Umowa ta uległa następnie przedłużeniu na czas nieokreślony w oparciu o art. 674 kc.

W dniu 27 marca 2004r. pozwany kupił od swojego brata W. W. nakłady na budowę drugiego pawilonu, położonego przy ul. (...) i wszedł w użytkowanie gruntu, na którym pawilon był posadowiony. Nie zawarł umowy najmu tej nieruchomości z powódką, ale wstąpił w stosunek najmu, jako następca swojego brata.

Wybudowane pawilony częściowo posadowione są na działce należącej do Powiatu (...), a częściowo na działce będącej w użytkowaniu wieczystym spółdzielni.

Umowa najmu z 29 maja 2001r. została rozwiązana, po upływie okresu wypowiedzenia, którego powódka dokonała w oświadczeniu z 22 sierpnia 2012r., co odnosiło się zarówno do części oddanej pozwanemu w najem na podstawie umowy z 29 maja 2001r., jak i z części użytkowanej przez niego po bracie W. W. z zachowaniem miesięcznego okresu wypowiedzenia, ze skutkiem na koniec września 2012r. W oświadczeniu o wypowiedzeniu spółdzielnia zastrzegła, iż w przypadku dalszego użytkowania gruntu, po upływie okresu wypowiedzenia do czasu faktycznego przekazania gruntu pozwany będzie obciążany odszkodowaniem za bezumowne korzystanie z gruntu w wysokości 5,56 za 1 m ² użytkowanego gruntu.

Po rozwiązaniu umowy, P. W. użytkuje grunt spółdzielni bez tytułu prawnego. Nie uiszcza na rzecz powoda odszkodowania za bezumowne korzystanie z gruntu. Uiszcza opłatę w wysokości dotychczasowego czynszu za najem. Pozwany był wzywany do zapłaty w dniu 14 marca 2013r. kwoty 1.029, 46 zł.

P. W. po wypowiedzeniu mu umowy najmu wniósł 20 sierpnia 2013r. pozew o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia. Postępowanie w tym przedmiocie toczyło się w Sądzie Rejonowym w Mławie w sprawie I C 872/13 i zakończyło się wydaniem wyroku w dniu 29 kwietnia 2014r., w którym oddalono powództwo. Wyrokiem z 9 października 2014r. Sąd Okręgowy w Płocku oddalił apelację wywiedzioną przez P. W. od tego wyroku.

Sąd I instancji dokonał następującej oceny prawnej:

Sąd podniósł, że przepisy art. 224 kc i 225 kc regulują wzajemne rozliczenia między właścicielem rzeczy a samoistnym posiadaczem rzeczy, w tym wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z rzeczy w zależności od złej lub dobrej wiary posiadacza. Znajdują one również zastosowanie między właścicielem rzeczy a posiadaczem zależnym, jeżeli z przepisów regulujących ten stosunek nie wynika nic innego (art. 230 kc). W ocenie Sądu Rejonowego roszczenie powoda może być skutecznie wywodzone w oparciu o tzw. roszczenia uzupełniające, bowiem pozwanemu, wobec niezwrócenia nieruchomości po rozwiązaniu umowy najmu, można przypisać złą wiarę i na mocy art. 224 § 2 kc, art. 225 kc w zw. z art. 230 kc. Pozwany jest zobowiązany do uiszczenia wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy powoda objętego pozwem, skoro bezspornie w tym czasie nadal użytkował grunt powodowej spółdzielni.

Sąd I instancji podniósł, że wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy powinno odpowiadać temu, co właściciel rzeczy mógłby uzyskać, gdyby oddał ją do korzystania na podstawie stosunku obligacyjnego. W realiach przedmiotowej sprawy powód obciążył pozwanego stawką za bezumowne korzystanie z gruntu w wysokości ustalonej przez biegłego sądowego na potrzeby sprawy I C 83/12, toczącej się wcześniej przed Sądem Rejonowym w Mławie tj. stawką 5,56 zł za 1 m ² użytkowanego gruntu. W opinii tej biegły dokonywał oszacowania wartości rynkowej czynszu najmu nieruchomości gruntowej użytkowanej przez pozwanego (tej samej, o którą chodzi w sprawie niniejszej). Sąd podkreślił, że opinia ta sporządzona na potrzeby innej sprawy, nie może być traktowana, jako dowód z opinii biegłego także w tej sprawie. Niemniej jednak, w jego ocenie, pozwany nie kwestionował przyjętej przez powódkę stawki, na podstawie której obliczał on wynagrodzenie za bezumowne korzystanie, a samą możliwość naliczenia tego wynagrodzenia. Kwestionował powództwo, co do zasady, a nie co do wysokości żądanego roszczenia. Powód natomiast przedstawił odpis konta analitycznego pozwanego, z którego wynika zadłużenie na kwotę 1.848,17 zł na 24 kwietnia 2013r. i takiej też kwoty dochodził, a pozwany nigdy nie podniósł jakichkolwiek zarzutów w tym zakresie. Wprost przeciwnie, przyznał sam: „ja płacę cały czas dwa razy po 189,95 zł., spółdzielnia wystawia fakturę na 605 zł, a ja płacę dwa razy po 189,95 zł.

Ponadto Sąd wskazał, że zgodnie z art. 674 kc, jeżeli po upływie terminu oznaczonego w umowie albo w wypowiedzeniu najemca używa nadal rzeczy za zgodą wynajmującego, poczytuje się w razie wątpliwości, że najem został przedłużony na czas nieoznaczony. Co do zasady więc wskutek upływu terminu, na który umowa najmu została zawarta, a także w rezultacie upływu terminu wypowiedzenia stosunek prawny najmu ustaje (wygasa), chyba że zaistnieją okoliczności stanowiące podstawę faktyczną zastosowania reguły interpretacyjnej przewidzianej w art. 674 kc. Skutek przewidziany w tym przepisie wystąpi, jeżeli po upływie terminów w nim wskazanych najemca używa przedmiotu najmu za zgodą wynajmującego. Złożenie oświadczenia - ujawnienie woli - zgodnie z treścią art. 60 kc może wprawdzie nastąpić przez jakiekolwiek zachowanie się ujawniające tę wolę, jednakże w świetle okoliczności towarzyszących, musi to być taki przejaw, który w sposób dostatecznie zrozumiały i niewątpliwy wyraża wolę wywołania skutków prawnych objętych czynnością prawną. Sytuację, w której wynajmujący w sposób dorozumiany wyraża zgodę na dalsze używanie przez najemcę przedmiotu najmu, określa się, jako tzw. milczące przedłużenie umowy najmu. Nie można takiego milczenia uznać za złożenie oświadczenia woli, ale jako zachowanie się podmiotu, z którym jest związane powstanie, ustanie lub zmiana stosunku prawnego, a więc zdarzenie o charakterze pozytywnym bądź negatywnym.

Przenosząc powyższe rozważania teoretyczne w realia przedmiotowej sprawy, Sąd Rejonowy wskazał, że wprawdzie strony niniejszego postępowania nie poczyniły takich ustaleń, że przedłużenie najmu będzie wymagało złożenia oświadczeń woli w formie pisemnej pod rygorem nieważności, niemniej jednak i tak brak podstaw do przyjęcia, że powód wyraził zgodę - choćby domniemaną - na dalsze używanie rzeczy przez pozwanego, mimo rozwiązania umowy najmu.

Po pierwsze więc istnienia domniemanej zgody powoda nie dowodzi to, że nie podjął on kroków zmierzających do faktycznego odebrania pozwanemu gruntu- nie zażądał jego wydania, nie wytoczył stosownego powództwa. Zastępca prezesa zarządu powodowej spółdzielni A. D. wyraźnie wskazał, iż spółdzielni nie chodzi o to, by pozbawić pozwanego jego lokali stojących na gruncie spółdzielni, a jedynie o to, by pozwany podpisał nową umowę najmu i wskazał, iż spółdzielnia nie godzi się na to, by powód nadal korzystał z tych gruntów bezumownie.

Po drugie wskazać należy, iż do wypowiedzenia (sierpień 2012) i rozwiązania umowy najmu doszło w 2012r. (na koniec września 2012r.). Wytoczenie w dniu 10 października 2013r. powództwa w niniejszej sprawie jest ewidentnym przejawem braku zgody powodowej spółdzielni na dalsze używanie rzeczy przez pozwanego jako najemcę. Wynika z niego jednoznacznie, iż spółdzielnia traktuje pozwanego, jako osobę, która korzysta z jej gruntu bezumownie i za to właśnie dochodzi od niego wynagrodzenia określonego w pozwie.

Po trzecie Sąd podkreślił, że w aktach sprawy znajduje się kartoteka czynszu dotycząca terenu spółdzielni zajmowanego przez pozwanego, z której wynika ewidentnie, iż co najmniej od początku 2013r. było naliczane wynagrodzenie za bezumowne korzystanie gruntu w wysokości 605,50 zł, a nie czynsz, jaki dotychczas uiszczał pozwany w wysokości 379,90 zł. Powód zastrzegł już w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy najmu, iż w przypadku dalszego użytkowania gruntu, po upływie okresu wypowiedzenia, do czasu faktycznego przekazania gruntu, pozwany będzie obciążany odszkodowaniem za bezumowne korzystanie z gruntu. Wprawdzie w tym dokumencie oraz w wezwaniu do zapłaty pozwany posłużył się sformułowaniem „czynsz”, co jednak z uwagi na wskazane powyżej okoliczności, nie oznacza, iż pozwanemu naliczano czynsz po rozwiązaniu umowy najmu.

Po czwarte Sąd wskazał, że w wypadku gdy zachowanie się wynajmującego lub najemcy wskazuje na to, że dalsze używanie rzeczy ma wymiar chwilowy i nie zmierza do przedłużenia umowy, nie dochodzi do dorozumianego (milczącego) przedłużenia umowy, o którym mowa w art. 674 kc.

Z powyższego – zdaniem Sądu Rejonowego - można wnioskować, iż dążeniem spółdzielni po wypowiedzeniu poprzedniej umowy najmu było podpisanie z pozwanym kolejnej umowy i że dalsze używanie rzeczy przez pozwanego było ograniczone czasowo do momentu zawarcia kolejnej umowy. W takim zaś stanie rzeczy nie sposób przyjąć, iż spółdzielnia godziła się po wygaśnięciu pierwotnej umowy najmu na dalsze korzystanie z jej gruntu przez pozwanego na dotychczasowych zasadach, a co za tym idzie, iż doszło do milczącego przedłużenia umowy najmu .

Sąd nie znalazł także podstaw do oddalenia powództwa w oparciu o treść art. 5 kc. Wbrew twierdzeniom pozwanego, Spółdzielnia nigdy nie wystąpiła do pozwanego z żądaniem rozbiórki postawionych przez niego na gruncie budynków. P. W. nie jest właścicielem gruntów, a mimo to wzniósł na nim (on i jego poprzednik prawny) pawilony handlowo- usługowe. W istocie uczynił to na własne ryzyko, albowiem w przypadku wybudowania budowli na cudzym gruncie właściciel gruntu może zażądać wydania swej własności. Także z takim żądaniem spółdzielnia dotychczas nie wystąpiła.

Ponadto wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy powinno odpowiadać temu, co właściciel rzeczy mógłby uzyskać, gdyby oddał ją do korzystania na podstawie stosunku obligacyjnego. Obejmuje ono straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, jakich nie osiągnął z powodu niezwrócenia przedmiotu najmu we właściwym terminie. W praktyce oznacza to, że szkoda równa się z reguły należnościom czynszowym, jakie wynajmujący osiągnąłby gdyby wynajął rzecz.

W końcu także Sąd wskazał, iż pozwany na rozprawie w dniu 19 sierpnia 2014r. oświadczył, że: „jeżeli przegra sprawę I C 872/13 o uznanie wypowiedzenia najmu za bezskuteczne, to zapłaci różnicę, jaka powstała od momentu wypowiedzenia umowy do dnia dzisiejszego”, co w ocenie Sądu Rejonowego należało rozpatrywać w kategoriach uznania powództwa, zwłaszcza że orzeczenie Sądu Rejonowego wydane w sprawie I C 872/13, w którym oddalono żądanie pozwanego uznania wypowiedzenia umowy najmu za bezskuteczne jest prawomocne. Uznanie powództwa to oświadczenie woli osoby pozwanej, w którym przyznaje ona, że roszczenie powoda oraz przytoczony przez niego w pozwie stan faktyczny są zasadne. Złożenie oświadczenia woli w przedmiocie uznania powództwa nie wymaga żadnej szczególnej formy. Może zostać dokonane zarówno na piśmie (np. w odpowiedzi na pozew) jak i ustnie podczas rozprawy. Art. 213 § 2 kpc wyraźnie stanowi, iż sąd jest związany uznaniem powództwa. Jest to reguła, którą ograniczają jedynie zasady współżycia społecznego oraz stwierdzenie, że uznanie powództwa narusza porządek prawny lub służy jego obejściu. Oświadczenie o uznaniu powództwa może jednak zostać odwołane. Odwołanie uznania musi zostać jednak odpowiednio uzasadnione. Umotywować tę czynność można sprzecznością z zasadami współżycia społecznego lub wadą oświadczenia woli. Tymczasem pozwany, który na rozprawie w dniu 10 lipca 2015r. zakwestionował to oświadczenie, zapytany o powody powyższego wskazał: „ ja chciałbym poczekać aż sąd rozstrzygnie tą sprawę (…) ja po rozmowie z prezesem Sądu Rejonowego w Mławie, który wysłuchał mnie przez 1 godzinę 40 minut zmieniłem zdanie w zakresie swojego oświadczenia, które złożyłem w dniu 19 sierpnia 2014r. Powyższe okoliczności nie uzasadniają odwołania uznania. Mimo tego, iż zgodnie z art. 213 § 2 k.p.c., sąd jest związany uznaniem powództwa. Uznanie żądania przy równoczesnym zaprzeczeniu okoliczności faktycznych powołanych przez powoda jako podstawa żądania nie stanowi uznania w rozumieniu art. 213 § 2 k.p.c. Pozwany natomiast na rozprawie w dniu 10 lipca 2015r. wskazał, iż uważa, że umowa najmu jest milcząco kontynuowana, a więc tym samym zaprzeczył twierdzeniu powoda o rozwiązaniu umowy najmu. Wskazane jednak na wstępie uzasadnienia okoliczności uzasadniałyby roszczenie powódki, nawet jeśli pozwany nie złożyłby oświadczenia w dniu 10 lipca 2015r.

Sąd wyjaśnił ponadto, że zakresie terenu, który powód użytkował po swoim bracie W. W. umowę najmu tego terenu zawarł jedynie W. W. na czas określony do dnia 1 października 1998r. Pomimo upływu tej daty nadal korzystał on z terenu spółdzielni (doszło więc do przedłużenia umowy najmu w oparciu o omawiany przepis art. 764 kc na czas nieoznaczony) aż do 2004r., kiedy to sprzedał pozwanemu nakłady na budowę drugiego pawilonu położonego przy ul. (...) i wówczas pozwany wszedł w użytkowanie gruntu po W. W., na którym pawilon był posadowiony. Nie zawarł umowy najmu tego terenu z powódką, ale wstąpił w stosunek najmu, jako następca swojego brata. Umowa, którą zawarł W. W. nie zawierała żadnych regulacji w zakresie jej wypowiedzenia, co oznacza, że w zakresie wypowiedzenia najmu terenu użytkowanego przez pozwanego po W. W., którego powodowa spółdzielnia również dokonała w oświadczeniu z dnia 22 sierpnia 2012r., należało zastosować art. 673 § 1 i 2 kc, na podstawie których również w tym zakresie należało przyjąć miesięczny okres wypowiedzenia.

Odsetki ustawowe od kwoty 1.848,17 zł zasądzono od dnia 4 grudnia 2013r. do dnia zapłaty, przyjmując jako datę początkową ich naliczania dzień doręczenia pozwanemu odpisu pozwu, a nie dzień wniesienia pozwu, jak tego domagał się powód.

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z art. 98 § 1 kpc.

Apelację od wyroku złożył P. W., zaskarżając go w całości i zarzucił:

1.  obrazę prawa materialnego, tj.:

- art. 6 kc polegającą na jego niewłaściwym zastosowaniu w sytuacji, gdy strona powodowa, zważywszy na stanowisko pozwanego, nie udowodniła wysokości dochodzonego roszczenia,

- art. 674 kc polegającą na jego niewłaściwym zastosowaniu w sytuacji, gdy pomiędzy stronami doszło do milczącego przedłużenia umowy dzierżawy z 29 maja 2001r., co powinno skutkować dalszą realizacją postanowień umownych, na zasadach tam określnych;

2.  obrazę prawa procesowego poprzez sprzeczność istotnych ustaleń faktycznych z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, polegającą na niedostrzeżeniu, iż powódka bezzasadnie zawyżyła wysokość odszkodowania za bezumowne korzystanie z gruntu w stosunku do zawartej uprzednio umowy dzierżawy, jak i zawyżyła metraż powierzchni, która jest podstawą ustalenia wysokości odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości, co miało wpływ na treść wyroku.

Podnosząc powyższe zarzuty, pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu za obie instancje, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd Rejonowy w Mławie.

W piśmie procesowym z 31 stycznia 2016r. P. W. zwrócił uwagę, że między stronami toczyły się również inne postępowania, w szczególności zmierzające do przeniesienia na jego rzecz własności gruntu pod pawilonami w trybie art. 39 ust. 1 ustawy z 15 grudnia 2000r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U.2013.1222 -j.t.).

W odpowiedzi na apelację Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w M. wniosła o jej oddalenie i o zasądzenie na jej rzecz od powoda kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Dodatkowo powódka wyjaśniła, że wysokość wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości dotyczy gruntu o powierzchni 88,54 m ², tj.: na działce oznaczonej numerem (...) o powierzchni 43,59 m ² i na działce numer (...) o powierzchni 44,95 m ². Stawka 605,50 zł miesięcznie została wyliczona w następujący sposób: 88,54 m ² x 5,56 zł = 492,28 zł + 23% VAT.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna, aczkolwiek nie wszystkie zarzuty w niej podniesione są słuszne.

W pierwszej kolejności należy podkreślić, że Sąd II instancji nie podziela poglądu prezentowanego przez Sąd Rejonowy, że oświadczenie powoda, iż zapłaci różnicę między wynagrodzeniem za bezumowne korzystanie z nieruchomości, a wpłacanymi przez niego kwotami, jeśli przegra sprawę I C 872/13, za uznanie powództwa.

W praktyce sądowej przyjmuje się, iż uznanie powództwa stanowi oświadczenie pozwanego o charakterze zarówno oświadczenia wiedzy, jak i oświadczenia woli. Z jednej strony bowiem pozwany przyznaje prawdziwość faktów, na których opiera się pozew, a z drugiej strony rezygnuje z obrony merytorycznej przed żądaniem powoda i godzi się na wydanie wyroku zgodnego z tym żądaniem. Uznanie powództwa cechować powinno się jednoznacznością i stanowczością oraz mieć charakter bezwarunkowy (wyrok Sądu Najwyższego z 9 listopada 2011 r., II CSK 70/11, LEX nr 1095816; wyrok Sądu Najwyższego z 18 marca 2011 r., III CSK 127/10, LEX nr 846586; wyrok Sądu Najwyższego z 1 czerwca 1973 r., II CR 167/73, LEX nr 1667; wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 27 listopada 2014 r., VI ACa 269/14, LEX nr 1667660; wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 12 grudnia 2014 r., I ACa 892/14, LEX nr 1651980).

Postawa procesowa pozwanego nie pozostawia wątpliwości co do jego intencji. P. W. od wielu lat zabiega o przeniesienie na jego rzecz własności gruntów, pozostających w wieczystym użytkowaniu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w M., zwalcza wszelkie jej działania mające na celu podniesienie stawki za korzystanie z nieruchomości i mimo przegrania sprawy I C 872/13, nadal, nawet w apelacji utrzymuje, że łączy ją z powódką stosunek najmu gruntów. Wobec powyższego, nie sposób ocenić, iż pozwany uznał powództwo.

W tym stanie rzeczy należało wymagać od strony powodowej udowodnienia dochodzonego roszczenia tak co do zasady, jak i co do wysokości.

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w M. wykazała, że P. W. nie przysługuje żaden tytuł prawny do korzystania z nieruchomości pozostających w wieczystym użytkowaniu powódki. Wypowiedzenie z 22 sierpnia 2012r. zostało dokonane z zachowaniem postanowień umowy. Szczegółowo problematykę skuteczności wypowiedzenia badał Sąd Rejonowy w sprawie I C 872/13, apelacja P. W. została oddalona, zatem wyrok jest prawomocny. Zgodnie z art. 365 § 1 kpc orzeczenie to jest wiążące.

Nie można zgodzić się z pozwanym, że mimo to na zasadzie art. 674 kc nadal wiąże go z powodową spółdzielnią stosunek najmu. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli po upływie terminu oznaczonego w umowie albo w wypowiedzeniu najemca używa nadal rzeczy za zgodą wynajmującego, poczytuje się w razie wątpliwości, że najem został przedłużony na czas nieoznaczony. Należy jednak podkreślić, że zgodnie z jego treścią, do przedłużenia umowy najmu po upływie terminu oznaczonego w wypowiedzeniu nie wystarczy samo używanie przez najemcę przedmiotu najmu, ale niezbędne jest, by to korzystanie odbywało się „za zgodą wynajmującego”. Złożenie oświadczenia - ujawnienie woli - zgodnie z treścią art. 60 kc może wprawdzie nastąpić przez jakiekolwiek zachowanie się ujawniające tę wolę, jednakże w świetle okoliczności towarzyszących, musi to być taki przejaw, który w sposób dostatecznie zrozumiały i niewątpliwy wyraża wolę wywołania skutków prawnych objętych czynnością prawną. (por. wyrok Sądu Najwyższego z 16 czerwca 2000r., I CKN 65/00, LEX nr 533125; wyrok Sądu Najwyższego z 14 października 1998r., II CKN 925/97, LEX nr 358689)

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w M. konsekwentnie podkreślała bezumowny charakter korzystania z nieruchomości przez pozwanego. Stosunek najmu wygasł z dniem 1 października 2012r. (na koniec września 2012r.), zaś w październiku 2013r. został wniesiony pozew o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości w tej sprawie. Poczynania powódki jednoznacznie świadczą o tym, że nie jest zainteresowana kontynuowaniem na dotychczasowych warunkach najmu gruntów położonych pod pawilonami. Dlatego też wywody pozwanego, iż na podstawie art. 674 kc nastąpiło przedłużenie najmu, są zdaniem Sądu Okręgowego, nieprzekonujące.

Argumenty przytoczone w piśmie procesowym z 31 stycznia 2016r. nie mogły w tej sprawie odnieść oczekiwanego przez pozwanego skutku, ponieważ nawet jeśli toczyły się procesy z jego powództwa o zobowiązanie Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w M. do przeniesienia własności gruntu, ale nie zakończyły się uwzględnieniem tego roszczenia, to oznacza, iż pozwany nadal nie dysponuje do nich żadnym tytułem prawnym.

Natomiast należy zgodzić się z apelującym, że strona powodowa nie wykazała wysokości roszczenia. W pierwszym rzędzie należy podkreślić, że już w pozwie powódka powinna była wskazać, w jaki sposób zostało obliczone wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z gruntu. Zarówno uzasadnienie pozwu, jak i dalsze pisma procesowe składane przez powódkę do zamknięcia rozprawy w I instancji, nie wskazują na to, jak została wyliczona należność, w szczególności, za jaką powierzchnię i za jaki okres czasu. Wyjaśnienia zawarte na ten temat w odpowiedzi na apelację są już spóźnione (art. 381 kpc). Nie było żadnych przeszkód, aby okoliczności faktyczne, uzasadniające żądanie zapłaty 1.848,48 zł, zostały precyzyjnie przytoczone w pozwie, a najpóźniej do czasu zakończenia postępowania w I instancji. Na marginesie wypada zauważyć, że nawet informacje zawarte w odpowiedzi na apelację nie prowadzą jeszcze do wniosku, iż pozwany z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z gruntu ma zadłużenie w wysokości dochodzonej pozwem. Nawet jeśli uznamy, że stawka miesięczna z tytułu bezumownego korzystania wynosi 605,50 zł brutto, to nadal nie wiadomo, za jaki okres powód dochodzi swych roszczeń, jak również, czy uwzględnił dokonywane dotychczas przez pozwanego wpłaty w wysokości odpowiadającej stawce czynszu ustalonej jeszcze w 2001r.

Nade wszystko nie można zgodzić się z tym, że strona powodowa udowodniła, iż wysokość stawki za 1 m ² gruntu pozostającego w posiadaniu wynosi 5,56 zł. Istotnie taka stawka została ustalona w opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości T. D., sporządzonej w dniu 14 listopada 2011r. w sprawie I C 83/12. Natomiast w niniejszym postepowaniu Sąd nie przeprowadził dowodu z opinii biegłego.

Dopuszczenie dowodu z dokumentów, znajdujących się w aktach innej sprawy, nie narusza zasady bezpośredniości, jeśli strony miały możliwość ustosunkowania się do nich. Sąd w postanowieniu dowodowym z 21 lipca 2015r. błędnie wymienił m.in. dokument znajdujący się na karcie 56 akt I C 83/12, ponieważ opinia T. D. nie jest dokumentem. Natomiast dopuszczenie dowodu z opinii biegłych lub instytutu naukowego, które przeprowadzone były w innych postępowaniach, jest uchybieniem procesowym, mającym wpływ na rozstrzygnięcie sprawy (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z 19 października 2011 r., II CSK 20/11, LEX nr 1103002, uzasadnienie postanowienia z 30 stycznia 2015r. w sprawie III CSK 149/14, OSNC 2016/2/23). W niniejszym postępowaniu Sąd mógłby ustalić stawkę za 1 m ² na poziomie określonym w opinii wydanej na potrzeby postepowania w sprawie I C 83/12 tylko wówczas, gdyby pozwany nie kwestionował tej okoliczności. Skoro P. W. nie uznawał powództwa, trzeba przyjąć, iż kwestionował roszczenie powódki również co do jego wysokości. W tych okolicznościach Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w M. powinna była zgłosić wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego również w tym procesie, ponieważ to na niej spoczywał ciężar udowodnienia tej okoliczności.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy uznał, iż zarzut naruszenia art. 6 kc okazał się w pełni uzasadniony.

Ponieważ P. W. wygrał proces w I instancji, stosownie do treści art. 98 § 1 kpc, należało zasądzić na jego rzecz zwrot kosztów procesu, które w tym wypadku stanowiło wynagrodzenie jego pełnomocnika i koszt opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł. Wysokość stawki wynagrodzenia adwokackiego została ustalona na podstawie § 6 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Z tych wszystkich względów, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok, stosując art. 386 § 1 kpc.

O kosztach procesu za II instancję, na którą składa się wynagrodzenie z tytułu zastępstwa prawnego w wysokości 300 zł, Sąd orzekł także zgodnie z zasadą odpowiedzialnością za wynik procesu (art. 98 § 1 kpc). Stawka wynagrodzenia adwokackiego została określona w myśl § 13 ust. 1 pkt. 1) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Ponadto na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd Okręgowy nakazał pobrać od powódki na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Mławie kwotę 93 zł z tytułu opłaty od apelacji, od której pozwany został zwolniony postanowieniem z 6 października 2015r.