Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 19 grudnia 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił P. W. prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Decyzja została wydana na podstawie art.107 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2013 roku, poz. 1440 ze zm.).

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 3 grudnia 2014 roku nie uznano ubezpieczonego za osobę całkowicie niezdolną do pracy i renta będzie wypłacana z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył P. W.. Wskazał, iż ustalenie częściowej niezdolności do pracy jest krzywdzące. Od 1977 roku cierpi na gościec stawowy, w 2003 roku miał zawał serca, leczy się na WZW typ C, nadciśnienie tętnicze i cukrzycę. Nadto wskazał, iż orzeczenie ZUS nie zawiera uszczerbku na zdrowiu.

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

P. W. urodził się (...), z zawodu jest technologiem drewna, pracuje jako pracownik ochrony. (wniosek – k.309 akt ZUS)

Ubezpieczony został zaliczony do III grupy inwalidów i decyzją z dnia 26 listopada 1984 roku została mu przyznana renta od dnia 20 maja 1983 roku. (orzeczenie – k.27 akt ZUS, decyzja – k.31 akt ZUS)

Decyzją z dnia 18 lutego 1998 roku Zakład stwierdził, iż renta III grupy inwalidów stała się z mocy prawa rentą z tytułu częściowej niezdolności do pracy oraz iż renta ta została przyznana na stałe. (decyzja – k.99 akt ZUS)

W dniu 6 października 2014 roku P. W. złożył wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z powodu pogorszenia stanu zdrowia. (wniosek – k.309 akt ZUS)

Orzeczeniem z dnia 18 listopada 2014 roku lekarz orzecznik ustalił, iż ubezpieczony jest całkowicie niezdolny do pracy do 31 grudnia 2015 roku oraz iż całkowita niezdolność do pracy powstała 15 września 2014 roku. (orzeczenie - k.311 akt ZUS)

W dniu 20 listopada 2014 rok Wydział Orzecznictwa Lekarskiego i Prewencji ZUS zwrócił się do Komisji lekarskiej ZUS o przeprowadzenie badania ubezpieczonego. (wniosek – k.313 akt ZUS)

Orzeczeniem z dnia 3 grudnia 2014 roku Komisja lekarska ZUS orzekła, iż ubezpieczony jest niezdolny do pracy oraz iż nie jest całkowicie niezdolny do pracy. (orzeczenie - k.314 akt ZUS)

Ubezpieczony cierpi na cukrzycę typu 2, wyrównaną, niepowikłaną. Z powodu cukrzycy nie był hospitalizowany. Ubezpieczony wymaga okresowych kontroli w poradni diabetologicznej i przyjmowania leków. (opinia biegłego diabetologa – k.12-13)

W 2003 roku ubezpieczony przebył zawał mięśnia sercowego, który był leczony zachowawczo. W 2014 roku nastąpiło zaostrzenie choroby wieńcowej. We wrześniu 2014 roku wykonano u ubezpieczonego rewaskularyzację mięśnia sercowego, implantowano 3 by-passy bez stosowania krążenia pozaustrojowego. Nadciśnienie tętnicze jest znormalizowane leczeniem farmakologicznym. (opinia biegłego kardiologa – k.20-21)

Od 2007 roku ubezpieczony jest leczony z powodu przewlekłego zapalenia wątroby typu C, był dwukrotnie leczony przeciwwirusowo interferonem i rybawiryną. Od 2014 roku nie stwierdzono w krwi materiału genetycznego HCV RNA i obecnie zapalenie wątroby jest w okresie remisji. Ubezpieczony wymaga stałej obserwacji. (opinia biegłego hepatologa – k.14-15)

Od 1976 roku ubezpieczony leczy się z powodu reumatoidalnego zapalenia stawów. Obecnie od kilku lat ma rozpoznaną również dnę moczanową. U ubezpieczonego nie występują obrzęki stawów, wysięki ani ograniczenia sprawności rąk i stawów kolanowych. Ubezpieczony jest osobą sprawną, samodzielną. Siła mięśniowa jest symetryczna, nie występuje wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych. występuje ograniczenie rotacji wewnętrznej i zewnętrznej w stawie biodrowym prawym, zachowana jest ruchomość w odcinku szyjnym, piersiowym i lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa w zakresie zgięcia do przodu, do boku i do tyłu. (opinia biegłego reumatologa – k.40-40 odwrót)

Ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy. (opinia biegłych: diabetologa – k.12-13, hepatologa – k.14-15, kardiologa – k.20-21, reumatologa – k.40 odwrót)

Z przyczyn internistycznych nie stwierdzono u ubezpieczonego długotrwałej niezdolności do pracy. (opinia biegłego internisty – k.16-19)

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dowodów z dokumentów w postaci wniosku o wydanie orzeczenia, decyzji ZUS, orzeczenia Lekarza orzecznika i Komisji lekarskiej ZUS.

Oceniając zgromadzony materiał dowodowy Sąd uznał wartość dowodową wydanych opinii przez biegłych z zakresu diabetologii, hepatologii, reumatologii, kardiologii i chorób wewnętrznych oraz podzielił, jako przekonujące, wnioski wypływające z jej treści. Opinie są rzetelne, zostały sporządzone zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym ich przedmiot.

Z opinii biegłych jednoznacznie wynika, że schorzenia występujące u ubezpieczonego nie powodują całkowitej niezdolności do pracy.

W ocenie Sądu złożone opinie nie zawierają żadnych braków i wyjaśniają wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Biegli opinie swoje wydali po przeprowadzeniu stosownych badań i dokonaniu analizy dokumentacji lekarskiej ubezpieczonego. Biegli określili schorzenia występujące u ubezpieczonego, ocenili ich znaczenie dla jego zdolności do pracy.

W toku postępowania ubezpieczony nie składał żadnych zastrzeżeń do opinii biegłych.

W niniejszej sprawie stan zdrowia ubezpieczonego był oceniony przez 5 biegłych lekarzy (diabetologa, hepatologa, kardiologa, reumatologa i internisty). Tylko z opinii biegłego internisty wynika, iż ubezpieczony nie jest długotrwale niezdolny do pracy. Biegły internista podał, iż podziela stanowisko Komisji lekarskiej ZUS. Natomiast pozostali biegli wskazali, iż istniejące u ubezpieczonego schorzenia czynią go osobą częściowo niezdolną do pracy.

Należy również wskazać, że dowód z opinii biegłego ma szczególny charakter. Korzysta się z niego w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Do dowodów tych nie mogą mieć zastosowania wszystkie zasady o prowadzeniu dowodów, a w szczególności art.217§1 k.p.c. W konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy opinia złożona jest niekorzystna dla strony. W świetle art.286 k.p.c. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z dalszych biegłych lub z opinii instytutu, gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas, gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 roku II CR 817/73, niepublikowany), a taka sytuacja w niniejszej sprawie nie występuje. Odmienne stanowisko oznaczałoby, bowiem przyjęcie, że należy przeprowadzić dowód z opinii innych biegłych, by się upewnić, czy niektórzy z nich nie byliby takiego zdania, jak strona. Potrzeba powołania innego biegłego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej opinii. Sam fakt, że biegli ocenili stan zdrowia ubezpieczonego niezgodnie z jego oczekiwaniem, nie stanowi podstawy do dopuszczanie dowodu z opinii innego biegłego. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2002 roku, I CR 562/74 Lex nr 7607, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 1999 roku I PKN 20/99, OSNP 2000/22/807).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne.

Zgodnie z treścią art.57 punkt 1 ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2013 roku, poz.1440) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełni łącznie następujące warunki:

1)  jest niezdolny do pracy,

2)  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3)  niezdolność powstała w okresach wymienionych w cytowanym przepisie, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Brak choćby jednego z warunków wymienionych w art.57 ww. ustawy powoduje brak prawa do świadczenia.

Natomiast stosownie do treści art.107 ww. ustawy prawo do świadczeń uzależnionych od niezdolności do pracy oraz wysokości tych świadczeń ulega zmianie, jeżeli w wyniku badania lekarskiego przeprowadzonego na wniosek lub z urzędu, ustalono zmianę stopnia niezdolności do pracy, brak tej niezdolności lub jej ponowne powstanie.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż ubezpieczony P. W. jest osobą częściowo niezdolną do pracy, niezdolność ta trwa nieprzerwanie od 1983 roku.

W dniu 6 października 2014 roku ubezpieczony złożył wniosek o ponowne ustalenie niezdolności do pracy z powodu pogorszenia stanu zdrowia. Spór w niniejszej sprawie ograniczał się zatem do oceny stanu zdrowia ubezpieczonego pod kątem jego zdolności do pracy.

Osobą niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do wykonywania pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania tej zdolności po przekwalifikowaniu (art.12 ust.1-3 ww. ustawy). W definicji niezdolności do pracy ustawodawca dał wyraz powiązaniu prawa do renty z rzeczywistą znaczną utratą zdolności do pracy zarobkowej jako takiej, a częściową niezdolność do pracy powiązał z niezdolnością do pracy w ramach posiadanych kwalifikacji, przy uwzględnieniu możliwości i sprawności niezbędnych do dalszego zaangażowania w procesie pracy, zaakcentował istnienie potencjalnej przydatności do pracy. Chodzi zatem o zdolność do pracy zarobkowej nie tylko jako zdolność do wykonywania dotychczasowej pracy, ale zdolność do podjęcia pracy w ogóle, choć z uwzględnieniem rodzaju i charakteru dotychczas wykonywanej pracy, poziomu wykształcenia, wieku, predyspozycji psychofizycznych. Zdolność do pracy ma dwa elementy: biologiczny (ogólna sprawność psychofizyczna) i gospodarczy (przydatność na rynku pracy). Osobą całkowicie niezdolną do pracy w rozumieniu art.12 ust.2 ww. ustawy o emeryturach i rentach jest więc osoba, która spełniła obydwa te kryteria, a więc jest dotknięta upośledzeniem zarówno biologicznym jak i ekonomicznym (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 grudnia 2004 r., I UK 28/04, Legalis nr 209630).

W wyroku z dnia 25 maja 2010 roku (II UK 353/09, Legalis nr 317018) Sąd Najwyższy wskazał, iż dokonując analizy pojęcia „całkowita niezdolność do pracy” należy brać pod uwagę kryterium biologiczne (stan organizmu dotkniętego schorzeniem naruszającym jego sprawność w stopniu powodującym całkowitą niezdolność do jakiejkolwiek pracy) jak i ekonomiczne – całkowitą utratę zdolności do zarobkowania wykonywaniem jakiejkolwiek pracy.

Należało zatem ustalić, czy ubezpieczony jest zdolny do wykonywania pracy w dotychczasowy pełnym zakresie i czy jego kwalifikacje pozwalają na wykonywanie innej pracy. Stanowiąc o całkowitej niezdolności do pracy, ustawodawca w art.12 ust.2 ww. ustawy posłużył się określeniem „jakakolwiek praca”. W tym wypadku ocena zdolności do pracy nie wymaga żadnych odniesień do kwalifikacji.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego dokumentacji medycznej oraz z jednoznacznych opinii pięciu biegłych wynika, że ubezpieczony nie jest osobą całkowicie niezdolną do pracy. Istniejące u ubezpieczonego schorzenia w postaci cukrzycy typu 2 (niepowikłanej, wyrównanej), przewlekłego zapalenia wątroby typu C (obecnie w okresie remisji), reumatoidalnego zapalenia stawów i dny moczanowej (bez obrzęków, wysięków, z zachowaną ruchomością stawów), wyrównane nadciśnienie tętnicze, stan po zawale serca i rewaskularyzacji mięśnia sercowego nie powodują utarty zdolności do wykonywania jakiejkolwiek pracy. U ubezpieczonego nie stwierdzono objawów niewydolności serca i układu oddechowego. Próba wysiłkowa, wykonana po zabiegu rewaskularyzacji mięśnia sercowego i rehabilitacji kardiologicznej była ujemna przy 80% obciążeniu submaksymalnym.

Z ustaleń Sądu wynika, iż ubezpieczony jest osobą częściowo niezdolną do pracy. Naruszenie sprawności organizmu pozwala ubezpieczonemu na podjęcia dotychczasowego lub innego zatrudnienia, zgodnie z poziomem kwalifikacji, wykształcenia, wieku i predyspozycji psychofizycznych.

Reasumując z zebranego w sprawie materiału dowodowego nie wynika, aby w stanie zdrowia ubezpieczonego nastąpiły zmiany mające wpływ na stopień niezdolności do pracy (art.107 ww. ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych), by ubezpieczony był niezdolny do wykonywania jakiejkolwiek pracy w normalnych warunkach.

Na marginesie należy wskazać, iż dokonując oceny stanu zdrowia w sprawie o rentę z tytułu niezdolności do pracy nie ustala się uszczerbku na zdrowiu. Procentowy uszczerbek na zdrowiu ustalany jest dla potrzeb jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym w tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jednolity Dz.U. z 2015 roku, poz.1242 ze zm.).

Wobec powyższego Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴§1 k.p.c. oddalił odwołanie jako niezasadne.

Ubezpieczony złożył wniosek o zwrot wydatków związanych ze stawiennictwem na badaniu wyznaczonym przez biegłego reumatologa w S., w wysokości 30 zł.

Zgodnie z treścią art.91 ustawy z dnia 27 lipca 2005 roku o koszach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity Dz. U. z 2014 roku, poz.1025 ze zm.) w wypadku gdy obowiązujące przepisy przewidują przyznanie stronie należności w związku z jej udziałem w postępowaniu sądowym, należności te przyznaje się stronie w wysokości przewidzianej dla świadków. Skarb Państwa obciążają wydatki strony całkowicie zwolnionej od kosztów sądowych. Ten obowiązek został jednak wyraźnie ograniczony w art.5 ust.1 punkt 1 ww. ustawy, który stanowi, że wydatkiem Skarbu Państwa świadczonym na rzecz strony zwolnionej od kosztów sądowych są wyłącznie koszty jej podróży związane z nakazanym przez sąd osobistym stawiennictwem. Zwrot wydatków przysługuje w wysokości ustalonej na podstawie art.85 ust.1 i 2 w zw. z art.91 ww. ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Zgodnie z treścią art.85 ust.1 w związku z art.91 ww. ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych stronie przysługuje zwrot kosztów podróży - z miejsca jej zamieszkania do miejsca wykonywania czynności sądowej na wezwanie sądu - w wysokości rzeczywiście poniesionych, racjonalnych i celowych kosztów przejazdu własnym samochodem lub innym odpowiednim środkiem transportu. Górną granicę należności stanowi wysokość kosztów przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju. (art.85 ust.2 ww. ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych). Stosownie do treści §2 punkt 2a rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 roku w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. nr 167) z tytułu podróży przysługują zwrot kosztów przejazdów. Pracownikowi przysługuje zwrot kosztów przejazdu w wysokości udokumentowanej biletami lub fakturami obejmującymi cenę biletu środka transportu, wraz ze związanymi z nimi opłatami dodatkowymi, w tym miejscówkami, z uwzględnieniem posiadanej przez pracownika ulgi na dany środek transportu, bez względu na to, z jakiego tytułu ulga przysługuje. Żądana przez ubezpieczonego kwota nie przekracza górnej granicy kosztów przejazdu określonej zgodnie z ww. regulacjami.

Wobec powyższego Sąd przyznał ubezpieczonemu tytułem zwrotu kosztów podróży związanych ze stawiennictwem na badaniu zgodnie z wnioskiem w wysokości 30 zł. Na podstawie art.98 ww. ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd nakazał wypłacić należność ze środków Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Łodzi.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć ubezpieczonemu, pouczając go o prawie, terminie i sposobie złożenia apelacji.

4.05.2016 r.