Pełny tekst orzeczenia

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 kwietnia 2016 roku

Sąd Rejonowy w Tczewie w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSR Rafał Gorgolewski

Protokolant: st. sekr. sąd. Magdalena Gelińska

w obecności Prokuratora Julii Duszycy

po rozpoznaniu w dniach: 10.03.2016 r. i 08.04.2016 r.

sprawy: D. M. (1), syna K. i R. z domu M., urodzonego (...) w T.

skazanego podlegającymi wykonaniu wyrokami:

1. Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 30 czerwca 2015 r. w sprawie sygn. akt IX K 940/14, którym orzeczono karę łączną 2 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności. Na poczet kary zaliczono skazanemu okres zatrzymania: od 1 do 2 czerwca 2014 r.

2. Sądu Rejonowego w Tczewie z dnia 11 sierpnia 2015 r. w sprawie sygn. akt II K 340/15, którym orzeczono karę łączną 3 lat pozbawienia wolności. Na poczet kary zaliczono skazanemu dzień 26 września 2014 r. oraz okresy: od 1 do 3 października 2014 r. i od 5 listopada 2014 r. do 10 marca 2016 r.,

I. Na mocy art. 85 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 86 § 1 i 4 k.k. łączy kary łączne pozbawienia wolności orzeczone wobec D. M. (1) w sprawach: Sądu Rejonowego w Gdyni o sygn. akt II K 940/14 oraz Sądu Rejonowego w Tczewie o sygn. akt: II K 340/15 i orzeka karę łączną 5 /pięciu/ lat i 3 /trzech/ miesięcy pozbawienia wolności;

II. Na podstawie art. 577 k.p.k. na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zalicza skazanemu dzień 26 września 2014 r. oraz okresy: od 1 do 2 czerwca 2014 r., od 1 do 3 października 2014 r. i od 5 listopada 2014 r. do 3 sierpnia 2015 r. oraz oznacza datę rozpoczęcia wykonywania kary na dzień 8 sierpnia 2015 r.;

III. Pozostałe rozstrzygnięcia zawarte w w/w wyrokach pozostawia do odrębnego wykonania;

IV. Na podstawie § 14 ust 5 w zw. z § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. S. P. z Kancelarii Adwokackiej w T. kwotę 147, 60 zł /sto czterdzieści siedem złotych i sześćdziesiąt groszy/ tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skazanemu z urzędu, w tym 27, 60 zł /dwadzieścia siedem złotych i sześćdziesiąt groszy/ tytułem podatku od towarów i usług;

V. Na mocy art. 6 Ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych i art. 626 § 1 k.p.k. w zw. z art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia skazanego w całości od obowiązku uiszczenia opłaty, a koszty procesu przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.

UZASADNIENIE

Sąd ustalił, co następuje:

D. M. (1) odbywał w przeszłości dwukrotnie kary pozbawienia wolności, pierwszą w wymiarze 6 lat i 6 miesięcy, zaś drugą w wymiarze 5 lat.

Dowody:

- karta karna – k. 5

- odpisy wyroków – k. 6-15

Wobec skazanego D. M. (1) wykonywane są aktualnie dwa kolejne wyroki:

1. Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 30 czerwca 2015 r. w sprawie sygn. akt IX K 940/14, którym orzeczono karę łączną 2 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności.

2. Sądu Rejonowego w Tczewie z dnia 11 sierpnia 2015 r. w sprawie sygn. akt II K 340/15, którym orzeczono karę łączną 3 lat pozbawienia wolności.

Dowody:

- karta karna – k. 5

- odpisy wyroków – k. 16-17, 22-23

D. M. (1) przebywa w izolacji penitencjarnej od 5 listopada 2014 r., aktualnie w Zakładzie Karnym w S.. Zachowanie skazanego w jednostce penitencjarnej jest przeciętne – wobec przełożonych zachowuje się regulaminowo, jednak potrafi przybierać postawę roszczeniową. D. M. (1) zachowuje się zmiennie – była zarówno karany, jak i nagradzany. Z uwago na właściwości i warunki osobiste karę odbywa w warunkach zwiększonej izolacji i zabezpieczenia. Nie pracuje – nie starał się o zatrudnienie, nie realizuje nałożonych przez Sąd obowiązków finansowych na rzecz pokrzywdzonych. Deklaruje umiarkowany krytycyzm do popełnionych przestępstw. Proces jego resocjalizacji przebiega poprawnie, poczynił umiarkowane postępy, prognoza penitencjarna kształtuje się umiarkowanie.

Dowód: opinia o skazanym – k. 37-38

Odnośnie wymiaru kary:

Zgodnie z dyspozycją art. 85 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 86 § 1 k.k. Sąd mógł orzec karę łączną pozbawienia wolności w wymiarze od najwyższej z kar orzeczonych w/w wyrokami skazującymi, do ich sumy – tj. od 3 /trzech/ lat do 5 /pięciu/ lat i 3 /trzech/ miesięcy. Zgodnie z zaleceniem zawartym w art. 85a k.k., orzekając o wymiarze kary łącznej Sąd wziął pod uwagę przede wszystkim przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do D. M. (1), a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Sąd wziął w pierwszej kolejności pod uwagę, iż jest to już trzeci pobyt D. M. (1) w jednostce penitencjarnej, a co gorsza poprzednio odbyte kary w żaden sposób nie spełniły wobec niego swojej roli. Podstawową funkcją kary pozbawienia wolności jest bowiem poprawa skazanego co najmniej w takim stopniu, aby powstrzymać go przed ponownym popełnieniem przestępstwa. Jest rzeczą bezdyskusyjną, iż dotychczas odbyte – i co należy podkreślić surowe – kary celu tego nie osiągnęły i każdorazowo po opuszczeniu jednostki penitencjarnej D. M. szybko powracał na drogę przestępstwa. Analiza dotychczasowej ścieżki życiowej skazanego wskazuje, iż jest on osobą, której resocjalizacja jest wyjątkowo trudna (o ile w ogóle możliwa) i wymaga długotrwałego pozbawienia go wolności. W sytuacji, gdy łącznie 11 lat i 6 miesięcy wcześniej odbytych kar nie spowodowało nie tylko trwałej, ale praktycznie żadnej poprawy w zachowaniu skazanego, zaś aktualne postępy w jego resocjalizacji są powolne, Sąd uznał, iż nawet kara łączna w maksymalnej możliwej do orzeczenia wysokości nie daje gwarancji, że D. M. po wyjściu na wolność nie powróci na drogę przestępczą. W tej sytuacji na pierwszy plan wysuwa się potrzeba odizolowania skazanego od społeczeństwa, którego normy całkowicie lekceważył i dla którego stanowił (i niestety nadal stanowi) poważne niebezpieczeństwo.

Za orzeczeniem maksymalnie surowej kary przemawia ponadto wzgląd na potrzebę kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa - skazany regularnie dopuszczał się bowiem przestępstw (głównie przeciwko mieniu – w tym z użyciem przemocy, popełnił jednak również zbrodnię gwałtu zbiorowego), zaś przedmiotowe skazania nastąpiły w warunkach recydywy specjalnej wielokrotnej (tzw. „multirecydywy”), co świadczy o wyjątkowym braku poszanowania dla porządku prawnego, jak i nieskuteczności wcześniej orzeczonych kar. D. M. (1) popełnił już łącznie 14 przestępstw, nie naprawił szkód, do czego został zobowiązany, pomimo obiektywnej możliwości – nie starał się nawet bowiem o uzyskanie zatrudnienia w jednostce penitencjarnej. W tej sytuacji orzeczenie kary na zasadzie innej niż pełna kumulacja byłoby nadmiernym premiowaniem skazanego, które pozostawałoby w sprzeczności ze społecznym odczuciem sprawiedliwości. Należy podkreślić, iż sądy nie działają w próżni, lecz realizują interesy społeczeństwa, które powierzyło im sprawowanie wymiaru sprawiedliwości i na którego oczekiwania nie mogą pozostawać głuche. D. M. (1) tymczasem popełniając przestępstwa pociągające za sobą szkodę majątkową zaciągnął wobec społeczeństwa dług, którego nie spłacił w żaden sposób w drodze realizacji środków karnych – a tym samym musi to uczynić odbywając karę. Orzeczona kara łączna musi być sygnałem, że przestępstwo nie popłaca, zaś osoby popełniające wiele czynów zabronionych nie tylko nie unikną samej kary, ale przy tym poniosą karę nie symboliczna, lecz dotkliwą.

Za tym, aby kara łączna została orzeczona w maksymalnej możliwej wysokości, przemawia również ocena zachowania D. M. (1), który jest osobą wysoce zdemoralizowaną (na wolności obracał się w środowisku o znamionach patologicznych), wcześniej odbyte kary (co należy ponownie podkreślić, w łącznej wysokości 11 lat i 6 miesięcy) okazały się całkowicie bezskuteczne, również dotychczasowy przebieg aktualnie wykonywanych kar przynosi niewielkie rezultaty - przez półtora roku izolacji penitencjarnej postępy resocjalizacji D. M. są jedynie umiarkowane. Należy zauważyć, iż wprawdzie werbalnie deklaruje on krytycyzm wobec przestępstwa, to jednak nie idą za tym żadne konkretne zachowania – nie rozpoczął wykonywania programu, nie podjął również pracy, aby dzięki zarobionym pieniądzom naprawić wyrządzone szkody. D. M. (1) karę odbywa w sposób bierny, co w sposób oczywisty wydłuża czas niezbędny dla osiągnięcia celów kary. Tym samym skazany okazał, iż pomimo pewnych pozytywnych symptomów, dla jego pełnej i trwałej resocjalizacji niezbędne jest niestety odbycie kary surowej – przy czym Sąd ponownie podkreśla, iż nawet kara orzeczona na zasadzie pełnej kumulacji nie daje gwarancji powstrzymania D. M. przed ponownym popełnieniem przestępstwa – celu tego nie osiągnęły bowiem już dwukrotnie wykonane kary.

Reasumując powyższe - Sąd doszedł do przekonania, iż konieczne jest wymierzenie D. M. (1) kary łącznej w maksymalnym możliwym wymiarze, tj. 5 /pięciu/ lat i 3 /trzech/ miesięcy pozbawienia wolności. Należy w tym miejscu podkreślić, że kara łączna nie musi przynosić skazanemu korzyści, co jeszcze przed nowelizacją Kodeksu karnego zostało już utrwalone w linii orzeczniczej - zarówno sądów powszechnych (tak m. in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 17 grudnia 2009 r. w sprawie sygn. akt II AKa 230/09, KZS 2010/2/37, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 27 listopada 2008 r. w sprawie sygn. akt II AKa 198/08, Prok. i Pr. - wkł. (...), wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 20 maja 2008 r. w sprawie sygn. akt II AKa 129/08, LEX nr 466456, wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 15 maja 2008 r. w sprawie sygn. akt II AKa 98/08, KZS 2008/12/47, wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 25 października 2007 r. w sprawie sygn. akt II AKa 301/07, POSAG 2008/1/158), jak i Sądu Najwyższego (postanowienie z dnia 23 stycznia 2007 r. w sprawie sygn. akt IV KK 459/06, LEX nr 310245), a czemu wyraźnie dał również wyraz ustawodawca, wprowadzając art. 85a, nakazujący miarkować karę łączną przede wszystkim w celu stosownej prewencji. Każda kara niższa od orzeczonej byłaby zbyt łagodna i w ten sposób nie tylko nie byłaby w stanie powstrzymać D. M. od powrotu do przestępstwa, ale – co gorsza - mogłaby oddziaływać demoralizująco - zarówno na pokrzywdzonych, jak i na innych sprawców przestępstw, utwierdzając ich w przekonaniu, że niezależnie od ilości popełnionych czynów Sąd ostatecznie i tak musi wydać korzystny dla nich wyrok łączny i umacniając w nich tym samym swoiste poczucie bezkarności. Orzekając karę łączną Sąd nie może zbytnio promować postawy sprawcy, który popełnił już wiele czynów zabronionych – tymczasem skazany regularnie naruszał obowiązujący porządek prawny i przez okres niecałych 13 lat (z czego 11 i pół spędził w zakładach karnych) dopuścił się 14 występków, w tym 12 w warunkach recydywy. Należy podkreślić, iż w ocenie Sądu brak podstaw do uznania, że po odbyciu kary w niższej wysokości skazany ponownie nie wróci na drogę przestępstwa – jak bowiem już wskazano, nawet odbycie kar 6 lat i 6 miesięcy, a następnie 5 lat pozbawienia wolności nie pociągnęło nie tylko wyraźnej i trwałej, ale wręcz żądnej poprawy w zachowaniu D. M.. W tej sytuacji, z uwagi na powolny przebieg resocjalizacji, koniecznym jest orzeczenie kary maksymalnie surowej – tylko taka bowiem kara jest w stanie skorygować zachowanie skazanego i zapobiec jego powrotowi do przestępstwa. Do czasu pomyślnego zakończenia resocjalizacji D. M. musi pozostać odizolowany od społeczeństwa, dla którego – z uwagi na brak zahamowań w sięganiu po cudze mienie, jak i stosowaniu przemocy - zaczął niestety stanowić realne zagrożenie.

Na podstawie art. 577 k.p.k. Sąd zaliczył D. M. (1) na poczet kary łącznej okresy jego zatrzymania oraz tymczasowego aresztowania w sprawach, w których wydano wykonywane aktualnie wyroki, jak i okres od dnia rozpoczęcia wykonywania pierwszej z kar podlegających łączeniu do dnia wyrokowania.

Wynagrodzenie obrońcy z urzędu przyznano w stawce określonej rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości.

Sąd przejął koszty postępowania na rachunek Skarbu Państwa uznając, iż w sytuacji, gdy D. M. (1) skazany jest na długotrwałe pozbawienie wolności, w zakładzie karnym nie pracuje i nie dysponuje środkami finansowymi ani żadnym majątkiem, nie byłby on w stanie ponieść kosztów procesu, a próba wyegzekwowania należności byłaby bezskuteczna.