Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

P., dnia 7 kwietnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XII Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSO Hanna Ratajczak

Protokolant:Starszy sekretarz sądowyK. O.

po rozpoznaniu w dniu 7 kwietnia 2016 r. w Poznaniu

sprawy z powództwa A. T. pesel (...)

przeciwko P. W. pesel (...)

przy interwencji ubocznej po stronie pozwanej : (...) SA z siedzibą w W.

-o zapłatę

I. Powództwo oddala;

II Obciąża powódkę kosztami postepowania w zakresie przez nią poniesionym odstępując od obciążania jej pozostałymi kosztami postępowania.

/-/H. Ratajczak

UZASADNIENIE

Pozwem datowanym na 13 maja 2015 r. powódka A. T. domagała się 154.100 zł tytułem odszkodowania z powodu nierzetelnie prowadzonego postępowania, a także braku ochrony interesów powódki oraz działanie na jej szkodę, zwrotu honorarium za nierzetelne prowadzone postępowanie, zasądzenie kosztów sądowych.

W odpowiedzi na pozew datowanej na 7 lipca 2015 r. pozwany domagał się oddalenia powództwa w całości, zasądzenia od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych lub według spisu kosztów, jeżeli zostanie on złożony.

Postanowieniem z dnia 17 czerwca 2015 r. Sąd Okręgowy zwolnił powódkę od kosztów sądowych w całości.

Pismem z dnia 7 stycznia 2016 r. została zgłoszona przez Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. interwencja uboczna po stronie pozwanego. Interwenient uboczny wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na rzecz interwenienta ubocznego kosztów postępowania według norm przepisanych.

W dniu 21 stycznia 2016 r. powódka złożyła wniosek o zwrot kosztów stawiennictwa w sądzie w kwocie 175,44 zł.

Sąd ustalił, co następuje:

Powódka działając przez pełnomocnika radcę prawnego T. T., wytoczyła powództwo o zapłatę przeciwko lekarzowi z zakresu chirurgii plastycznej A. B.. Postępowanie toczyło się w pierwszej instancji przed Sądem Okręgowym w Poznaniu XII Wydział Cywilny w sprawie o sygn. akt (...). Pismem z dnia 21 stycznia 2010 r. pełnomocnik powódki zawiadomił Sąd o wypowiedzeniu pełnomocnictwa swojej mocodawczyni. Postanowieniem Sądu z dnia 5 lutego 2010 r. w przedmiotowej sprawie został ustanowiony adwokat z urzędu. Okręgowa Rada Adwokacka wyznaczała adwokata P. W. jako adwokata z urzędu.

Dowód: pismo z dnia 21 stycznia 2010 r. (k. 122, akta (...)), postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 5 lutego 2010 (k.134, akta (...)), pismo Okręgowej Rady Adwokackiej z dnia 12.02.10 r. (k.138, akta (...)) , zeznania powódki na rozprawie z dnia 7 kwietnia 2016 r. (k.188, płyta CD k. 194), zeznania pozwanego na rozprawie z dnia 7 kwietnia 2016 r. (k.188, płyta CD k. 194).

W toku postępowania przed sądem pierwszej instancji pozwany podtrzymał wszystkie żądanie powódki wyrażone w pozwie datowanym na 24 lipca 2009 r. Ponadto podjął szereg czynności zmierzających do możliwe jak najkorzystniejszego zaprezentowania stanowiska powódki, w tym celu wystosował szereg pism procesowych. Pismem datowanym na 6 kwietnia 2010 r. odniósł się do tez i twierdzeń zawartych w pismach pełnomocnika pozwanego i interwenienta ubocznego z dnia 30.11.2009 r., 21.12.2009 r., 04.02.2010 r. Pismem datowanym na 12 kwietnia 2010 r. wniósł o przeprowadzenie następujących dowodów: 1) powołanie biegłego lekarza z zakresu chirurgii ogólnej i przeprowadzenie dowodu z jego opinii na okoliczność nieprawidłowego wykonania poszczególnych etapów operacji, ustalenia przyczyn występowania dolegliwości bólowych oraz błędnych zaleceń udzielonych w okresie pooperacyjnym, dotyczącym długości czasu w jakim należało chronić operowane miejsce przed promieniami społecznymi, konieczności kąpieli solnych, częstotliwości i sposób natłuczenia, jak i nieprawidłowej opieki nad pacjentem w okresie pooperacyjnym a także określenia wysokości uszczerbku na zdrowiu jaki doznała powódka; 2) powołanie biegłego lekarza z zakresu neurologii i przeprowadzenie dowodu z jego opinii na okoliczność uszkodzenia nerwów w okolicach operowanego miejsca, skutkującym utratą czucia w odcinku środkowym rany na długości około 20 cm; 3) powołanie biegłego lekarza z zakresu psychologii i przeprowadzenie dowodu z jego opinii na okoliczność cierpień psychicznych i fizycznych powódki, związanych z uciążliwością zaleconego przez pozwanego trybu życia powódki tuż po zabiegu, występowaniem rozległych blizn pooperacyjnych i niezadowoleniem z wyników przeprowadzonej operacji plastycznej a także świadomością utraty atrakcyjności fizycznej w oczach męża; 4) przesłuchanie w charakterze świadka chirurga dr K. H. z Przychodni (...) na okoliczność stanu po operacji powłok brzusznych, a także przebiegu i wyników konsultacji/leczenia jakie miało miejsce w dniu 02.04.2007 r., a ponadto wniósł o zobowiązanie wskazanego lekarza do przedłożenia wszelkiej dokumentacji medycznej dotyczącej procesu leczenia powódki; 5) przesłuchanie w charakterze świadka dr n. med. L. S. (...) Plastycznej i Ogólnej z Wielospecjalistycznego (...) na okoliczność stanu po operacji powłok brzusznych, a także przebiegu i wyników konsultacji/leczenia jakie miało miejsce w dniu 27.10.2009 r., a ponadto wniósł o zobowiązanie wskazanego lekarza do przedłożenia wszelkiej dokumentacji medycznej dotyczącej procesu leczenia powódki; 6) przesłuchanie w charakterze świadka dr n. med. M. G. na okoliczność stanu po operacji powłok brzusznych i konsultacji medycznych w przedmiocie powstałych blizn, a ponadto wniósł o zobowiązanie wskazanego lekarza do dostarczenia wszelakiej dokumentacji medycznej dotyczącej powódki. Pismem procesowym datowanym na 27.04.2010 r. pozwany sprecyzował wnioski dowodowe w nawiązaniu do zobowiązania Sądu z dnia 15.04.2010 r., wskazując że wnosi o powołanie w miejsce biegłego lekarza z zakresu chirurgii ogólnej, biegłego lekarza z zakresu chirurgii plastycznej i przeprowadzenie dowodu z jego opinii na okoliczności szczegółowo określone w przedmiotowym piśmie procesowym. Ponadto wniósł o przesłuchanie powódki w charakterze strony na okoliczność cierpień fizycznych i psychicznych powódki tuż po zabiegu, wystąpieniem rozległych blizn pooperacyjnych i niezadowoleniem z wyników przeprowadzonej operacji plastycznej, świadomością utraty atrakcyjności fizycznej, a także przebiegu badań, postępowania przed i pooperacyjnego. Do pisma datowanego na 15 lipca 2010 r. pozwany dołączył dowód wpłaty zaliczki na poczet opinii biegłego z zakresu chirurgii plastycznej. Pismem procesowym datowanym na 16.09.2010 r. pozwany zawarł sprzeciw w przedmiocie propozycji biegłego dotyczącej warunków opracowania opinii. W piśmie procesowym datowanym na 29.11.2010 r. pozwany zawarł wniosek o sporządzenie opinii uzupełniającej w zakresie: 1) wyjaśnienia przyczyn występowania dolegliwości bólowych operowanego miejsca po mimo upływu pięciu lat od wykonywania zabiegu; 2) ustosunkowania się do okoliczności niedopełnienia obowiązku poinformowania pacjentki o możliwości wystąpienia takich powikłań jak zaburzenia czucia operowanego miejsca, które zaistniało po wykonywanym zabiegu oraz możliwości wystąpienia poważnych powikłań zakrzepowo zatorowych, będących realnym zagrożeniem życia, gdzie z wywiadu chorobowego pacjentki wynika, że miała ona problemy związane z krzepliwością, w związku z czym możliwość wystąpienia takich powikłania była wielce prawdopodobna; 3) wykonania zabiegu bez podstawowych badań dodatkowych takich jak: grupa krwi, morfologia krwi, wskaźniki krzepliwości, poziom cukru we krwi oraz badania ogólne moczu, a także badań, które należało przeprowadzić ze względu na choroby przebyte pacjentki, takie jak badanie poziomu hormonów tarczy; 4) sprecyzowania zaleceń pooperacyjnych, dotyczących postępowania i pielęgnacji operowanego miejsca. Pismem procesowym datowanym na 10.02.2011 r pozwany wniósł o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego lekarza z zakresu neurologii, na okoliczność ustalenia przyczyn występowania u powódki dolegliwości bólowych w trakcie wykonywania czynności angażujących mięsnie brzucha, takich jak pochylanie się, prostowanie, podnoszenie przedmiotów, oddawania stolca, a także ustalanie, czy występowanie opisanych dolegliwości pozostaje w związku przyczynowym z przeprowadzonym zabiegiem; 2) przeprowadzenie dowodu z zeznań biegłego chirurgii plastycznej, na okoliczność uzupełnienia i wyjaśnienia opinii uzupełniającej z dnia 22.12.2010 r. W piśmie procesowym datowanym na 15.04.2011 r. pozwany zwał szereg pytań na okoliczność uzupełnienia opinii z dnia 22.11.2010 r. Pismem datowanym na 25.07.2011 r. pozwany zwarł wniosek o wydanie fotokopii z akt sprawy. Pismo procesowe pozwanego datowane na 08.08.2011 r. zawierało wniosek o uzupełnienie protokołu.

Dowód: pismo procesowe pozwanego datowane na 06.04.2010 r. (k.158-161 akta (...)), pismo procesowe pozwanego zawierające wnioski dowodowe (k.164-166 akta(...) ), pismo procesowe pozwanego datowane na 27.04.2010 r. (k.198-202 akta (...) ), pismo procesowe pozwanego z dnia 15.07.2010 r. (k.236 akta(...) ), pismo procesowe pozwanego datowane na 16.09.2010 r. (k.251-252 akta(...)), pismo procesowe pozwanego datowane na 29.11.2010 r. (k.274-277 akta (...)), pismo procesowe pozwanego datowane na 10.02.2011 (k.317-318 akta (...) ), pismo procesowe pozwanego zawierające zestaw pytań na okoliczność uzupełnienia opinii z dnia 22.11.2010 datowane na 15.04.2011 r. (k.337-338 akta (...) ), wniosek o wydanie fotokopii z akt sprawy (k.373 akta(...) ), wniosek o uzupełnienie protokołu datowany na 08.08.2011 r. (k.378-379 akta(...) ) , zeznania pozwanego na rozprawie z dnia 7 kwietnia 2016 r. (k.188, płyta k. CD 194).

Ponadto od momentu ustanowienia P. W. pełnomocnikiem procesowym A. T., pozwany uczestniczył aktywnie w rozprawach przed sądem I instancji poza rozprawą z dnia 25 lutego 2010 r. (uprzednio złożył wniosek o odroczenie rozprawy ze względu na okoliczność, że bezpośrednio przed nią został zawiadomiony o wyznaczeniu jako pełnomocnik A. T.) oraz rozprawą w czasie, której został ogłoszony wyrok przed sądem okręgowym w pierwszej instancji.

W czasie rozprawy z dnia 14 kwietnia 2011 r. pozwany podtrzymał stanowisko wyrażone w pozwie, podtrzymał wnioski dowodowe, wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w czterokrotnej wysokości stawki minimalnej. W czasie rozprawy z dnia 20 czerwca 2011 r. pozwany uczestniczył w przesłuchiwaniu stron postępowania, zadając rzeczowe pytanie zarówno A. T., jak i A. B.. W czasie rozprawy z dnia 17 listopada 2011 r. pozwany podjął następujące czynności procesowe: potrzymał wniosek z 8 sierpnia 2011 r. o uzupełnienie protokołu rozprawy, podtrzymał wnioski dowodowe w piśmie z dnia 12.04.2010 r. w punktach 2 do 6, a także wnioski dowodowe zawarte pismem z 10.02.2011 r. w punkcie 1. Oprócz tego pozwany wniósł o powtórne przesłuchanie strony pozwanej na okoliczność podpisania zgody przez powódkę na zabieg, tj. czy było to przed podaniem środków, czy też nie. Ponadto wniósł o zasądzenie kosztów pomocy prawnej w wysokości 150% stawki. Oprócz tego pozwany wnosił o odroczenie rozprawy z uwagi na możliwość zawarcia ugody.

Dowód: pismo procesowe z dnia 23.02.2010 r. w przedmiocie odroczenia terminu rozprawy (k.144 akta (...)), protokół rozprawy z dnia 25 lutego 2010 r. (k.146 akta (...)), protokół rozprawy z dnia 14 kwietnia 2011 r. (k. 331 akta(...)), protokół rozprawy z dnia 20 czerwca 2011 (k. 357 akta (...) ), protokół rozprawy z dnia 17 listopada 2011 (k. 402 akta(...)), zeznania pozwanego na rozprawie z dnia 7 kwietnia 2016 r. (k.188, płyta CD k. 194).

W przedmiotowej sprawie istotnym dowodem była opinia biegłego z zakresu chirurgii plastycznej z dnia 31.10.2010 r. Opinia biegłego została zakwestionowana przez pozwanego w piśmie procesowym datowanym na 29.11.2010 r. W wyniku czego została wydana uzupełniająca opinia biegłego z zakresu chirurgii plastycznej z dnia 22.12.2010 r. Ponadto w piśmie procesowym z dnia 15.04.2011 r. pozwany sformułował szereg pytań do opinii uzupełniającej. Pozwany, aby móc wdać się w polemikę z biegłym musiał zapoznać się z fachową literaturą.

Dowód: opinia biegłego z zakresu chirurgii plastycznej z dnia 31.10.2010 r. (k.264-270 akta(...) ) , pismo procesowego pełnomocnika zawierające wniosek o sporządzenie opinii uzupełniającej (k.274-277 akta (...) ), uzupełniająca opinia biegłego z zakresu chirurgii plastycznej z dnia 22.12.2010 r. (k.293-297 akta (...) ), pismo procesowe pozwanego zawierające zestaw pytań na okoliczność uzupełnienia opinii z dnia 22.11.2010 datowane na 15.04.2011 r. (k.337-338 akta (...) ) , zeznania pozwanego na rozprawie z dnia 7 kwietnia 2016 r. (k.188, płyta CD k. 194).

Wyrokiem z dnia 28 listopada 2011 r. Sąd Okręgowy w Poznaniu oddalił powództwo A. T.; 2) zasadził od A. T. na rzecz A. B. kwotę 4.117 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3.617 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego; zasądził od A. T. na rzecz interwenienta ubocznego kwotę 5.667 zł tytułem zwrotu procesu, w tym kwotę 3.617 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego; zasądził od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Poznaniu na rzecz P. W. kwotę 4.428 zł (z VAT) tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej A. T. z urzędu; 5) nie obciążył A. T. nieuiszczonymi kosztami sądowymi. Następnie pismem z dnia 02.12.2011 r. pozwany złożył wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku. Po doręczeniu odpisu wyroku wraz z odpisem uzasadnieniem, pozwany sporządził i wniósł apelację datowaną na dnia 5 stycznia 2012 r. wraz z oświadczeniem majątkowym pozwanej. W piśmie procesowym pozwany zaskarżył w całości przedmiotowy wyrok Sądu Okręgowego z dnia 28 listopada 2011 r. zarzucił mu naruszenie szeregu przepisów prawa materialnego oraz procesowego, jednocześnie wnosząc o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie co do istoty sprawy w następujący sposób: 1) zasądzenie od A. B. na rzecz powódki A. T. kwoty w wysokości 4.100 zł tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 17 lipca 2008 r. do dnia zapłaty liczonymi od kwoty 4.000 zł; 2) zasądzenie od pozwanego A. B. kwoty 150.000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 17 lipca 2008 r. do dnia zapłaty liczonymi od kwoty 50.000 zł; 3) ustalenie odpowiedzialności A. B. za szkody, mogące powstać w przyszłości, w tym za szkody poniesione przez powoda tytułem kosztów przeprowadzenia zabiegów korekcyjnych powłok brzucha i zabiegów rehabilitacji medycznej; 4) zasądzenie od A. B. na rzecz powódki kosztów procesu za postępowanie przed Sądem I instancji według złożonego spisu kosztów oraz zasądzenie od A. na rzecz powódki kosztów procesu za postępowanie przed Sądem II instancji według norm przepisanych. Ponadto pozwany wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego lekarza z zakresu neurologii na okoliczność ustalenia przyczyn występowania u powódki dolegliwości bólowych w trakcie wykonywania czynności angażujących mięśnie brzucha, takich jak pochylanie się, prostowanie, podnoszenie przedmiotów, oddawanie stolca, a także ustalenie, czy występowanie opisanych dolegliwości pozostaje w związku z przyczynowym z przeprowadzeniem u A. T. zabiegiem abdominoplastyki; zwolnienie powódki z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w całości, rozpoznanie sprawy pod nieobecność powódki. Do pismem procesowego datowanego na 24.02.2012 r. w przedmiocie uzupełnienia wniosku o zwolnienie A. T. z kosztów sądowych, pozwany dołączył oświadczenie A. T. w przedmiocie wysokości kosztów utrzymania własnego i dziecka.

Dowód: wyrok Sądu Okręgowy w Poznaniu z dnia 28 listopada 2011 r. w sprawie o sygn. akt (...), wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku z dnia 02.12.2011 r. (k.409 akta (...)), apelacja datowana na 05.01.2012 r. (k.429-235 akta (...)), oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania (k.436-438 akta (...) ), zeznania pozwanego na rozprawie z dnia 7 kwietnia 2016 r. (k.188, płyta k. CD 194).

Pozwany stawił się na rozprawie apelacyjnej z dnia 15 maja 2012 r. Brał w niej aktywy udział, wnosząc i wywodząc jak w apelacji.

Dowód: protokół rozprawy apelacyjnej z dnia 15 maja 2012 r. (k.488 akta (...) ) , zeznania pozwanego na rozprawie z dnia 7 kwietnia 2016 r. (k.188, płyta CD 194).

Wyrokiem z dnia 15 maja 2012 r. Sąd Apelacyjny w Poznaniu (sygn. akt (...)): 1) oddalił apelację powódki; 2) nie obciążył powódkę kosztami zastępstwa procesowego interwenienta ubocznego w postępowaniu apelacyjnym; 3) przyznał adwokatowi P. W. ze Skarbu Państwa (Sąd Okręgowy w Poznaniu) 3.321 zł (w tym podatek VAT) tytułem pomocy prawnej udzielonej powódce w postępowaniu apelacyjnym z urzędu. Pismem procesowym datowanym na 17.05.2012 r. pozwany wniósł o sporządzenie uzasadnienia wyroku przedmiotowego wyroku Sądu Apelacyjnego i doręczenie odpisu wyroku wraz z uzasadnieniem.

Dowód: wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 15 maja 2012 r. w sprawie o sygn. akt (...), wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku (k.490 akta (...) ) , zeznania pozwanego na rozprawie z dnia 7 kwietnia 2016 r. (k.188, płyta CD k. 194).

W toku postępowania przed sądem pierwszej instancji A. T. miała możliwość swobodnego, nieskrępowanego wyrażenia swojego stanowiska, bowiem została przesłuchania w charakterze strony na rozprawie z dnia 14 kwietnia 2011 r. Ponadto nie informowała sąd rozpoznający sprawę o zastrzeżeniach w kwestii pracy pozwanego. Pozwanemu również nie składała takich zastrzeżeń. W toku procesu powódka utrzymywała kontakt (listowny oraz telefoniczny) z pozwanym. A. T. nie zapoznała się ze wszystkimi pismami złożonymi przez pozwanego w postępowaniu, w tym powódka nie zapoznała się z treścią całej apelacji wniesionej przez pozwanego. A. T. zapoznała się częściowo z dokumentacją medyczną będącą w aktach sprawy.

Pierwsze uwagi do pozwanego zostały skierowane po wydaniu wyroku przez Sąd Okręgowy. Niemniej poważne zastrzeżenia co do sposobu reprezentowania powódki przez pozwanego zostały określone w momencie złożenia zawiadomienia do Rzecznika dyscyplinarnego Okręgowej Rady Adwokackiej w przedmiocie uzasadnionego podejrzenia popełnienia przewinienia dyscyplinarnego przez adwokata P. W..

Zarzuty powódki dotyczył m.in. iż pozwany nie poinformował powódki o terminie rozprawy apelacyjnej (tym samym nie wzięła w niej udziału), nie poinformował o terminie rozprawy w przedmiocie przesłuchania biegłego lekarza specjalisty, nie złożył wniosku o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka dr B. na okoliczność prawidłowości wykonanego zabiegu, który był przedmiotem sporu w sprawie o sygn. akt (...)

Niemniej postanowieniem z dnia 12 lutego 2014 r. Rzecznik Dyscyplinarny Okręgowej Rady Adwokackiej w P. odmówił wszczęcia dochodzenia w przedmiocie zawiadomienia o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przewinienia dyscyplinarnego przez adwokata P. W.. Ponadto Sąd Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w P. nie uwzględnił zażalenia A. T. i utrzymał w mocy przedmiotowe postanowienie Rzecznika Dyscyplinarny Okręgowej Rady Adwokackiej w P..

Dowód: zeznania powódki na rozprawie z dnia 7 kwietnia 2016 r. (k.188, płyta CD k. 194), zeznania pozwanego na rozprawie z dnia 7 kwietnia 2016 r. (k.188, płyta CD k. 194), protokół rozprawy z dnia 14 kwietnia 2011 r. (k. 331 akta(...) ) , postanowienie Rzecznika dyscyplinarnego Okręgowej Rady Adwokackiej w P. (k.78-81 akta postępowania dyscyplinarnego prowadzonego przez Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Rady Adwokackiej w P. sygn . (...)), postanowienie Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w P. z dnia 7 maja 2014 r. (k.98-101 akta postępowania dyscyplinarnego prowadzonego przed Sądem Dyscyplinarnym Izby Adwokackiej w P. o sygn.(...)) .

W czasie reprezentowania powódki w powołanej wyżej sprawie, pozwany był objęty ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej adwokatów za szkody wyrządzone przy wykonywaniu czynności o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze na podstawie umowy generalnej z dnia 21 grudnia 2011 r. zawartej pomiędzy (...) Spółką Akcyjną w W. a Naczelną Radą Adwokacką w W..

Towarzystwo (...) S.A. z siedzibą w W. (działające w rozpoznawanej sprawie w charakterze interwenienta ubocznego) jest następcą prawnym udzielającego pozwanemu ochrony ubezpieczeniowej zakładu.

Pozwanego obejmuje polisa (...) nr (...).

Dowód: kopia Umowy Generalnej (k.115-128), kopia Aneks u nr 1 do Umowy Generalnej w sprawie programu ubezpieczeniowego dla adwokatów z dnia 21 grudnia 2011 r. (k.129-130).

Powódka A. T. ma 49 lat. Z zawodu jest cukiernikiem. Powódka jest osobą schorowaną (cierpi na depresje) oraz bezrobotną, która utrzymuje się dzięki pomocy najbliższej rodziny oraz ośrodka pomocy społecznej. Powódka jest współwłaścicielem mieszkania wraz z byłym mężem oraz współwłaścicielem działki wraz z byłem mężem. Powódka nie ma stałego dochodu. Jej miesięczny dochód wynosi około 1000 zł. Na niego składają się tylko i wyłącznie zasiłki (m.in. stały zasiłek z tytułu niepełnosprawności, zasiłek pielęgnacyjny z tytułu leczenia wzoru, czy zasiłki celowe).

Dowód: zeznania powódki na rozprawie z dnia rozprawie z dnia 7 kwietnia 2016 r. (k.216, płyta CD k. 194).

Przedstawiony stan faktyczny sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów.

Sąd dał wiarę powołanym wyżej dokumentom oraz ich odpisom i kserokopiom, albowiem nie były przez strony kwestionowane, jak również nie budziły wątpliwości sądu co do ich prawdziwości i autentyczności. Podkreślić przy tym należy, że zgodnie z art. 244 § 1 k.p.c. dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Z kolei w świetle art. 245 k.p.c. dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie.

Najistotniejsze dla dokonywania ustaleń faktycznych w rozpoznawanej sprawie Sąd uznał akta sprawy o sygn. (...), w szczególności pisma procesowe wystosowane przez pozwanego oraz protokoły rozpraw. Ich autentyczność nie była kwestionowana przez strony postępowania, a i Sąd nie znalazł do tego podstaw. Na podstawie akt sprawy o sygn. (...) Sąd ocenił w zakresie prawidłowości oraz celowości podejmowane przez pozwanego czynności procesowe. Tym samym Sąd uzyskał klarowny obraz postępowania.

Sąd oddalił wniosek o przeprowadzenie dowodu z Opinii (...) Kliniki, albowiem opinia nie została przez nikogo podpisana. Tym samym Sąd powziął wątpliwości co do jego autentyczności. Ponadto Sąd oddalił pismo zawierające stanowisko Rzecznika Praw Pacjenta K. K.. Pismo nie było przydatne dla ustalenia stanu faktycznego w niniejszej sprawie, bowiem nie było z nią związane. Dotyczyło dr A. B. przeciwko, któremu powódka wytoczyła powództwo o odszkodowanie i zadośćuczynienie w innej sprawie. Sąd oddalił również wniosek dowodowy o przesłuchanie doktora M. B., gdyż teza dowodowa wskazana przez powódkę na jaką miał zostać przesłuchany świadek nie miała znaczenia do rozpoznania sprawy. Ponadto wszystkie wnioski dowodowe powódki były spóźnione i już choćby z tego powodu należało je pominąć. Powódka miała możliwość zgłoszenia oddalonych wniosków dowodowych już na etapie wnoszenia pozwu. Niemniej tego nie uczyniła.

Sąd uznał za wiarygodne w całości zeznania pozwanego, albowiem zeznania były spójne, logiczne oraz korespondowały ze zgromadzonym materiałem dowodowym, w szczególności z aktami sprawy o sygn. (...). Za to Sąd uznał, iż zeznania powódki były częściowo niewiarygodne, albowiem nie znajdowały potwierdzenia w aktach sprawy o sygn. (...). Ponadto w czasie przesłuchania na rozprawie w charakterze strony, powódka zeznała, iż nie zapoznała się ze wszystkimi pismami procesowymi wniesionymi przez pozwanego w sprawie o sygn. (...), w szczególności nie przeczytała dokładnie apelacji. Tym samym jej ocena działań pozwanego była niespójna, gdyż została sformułowana na podstawie niepełnego materiału.

Sąd zważył, co następuje:

Powódka domagała się w rozpoznawanej sprawie zasądzenia na jej rzecz odszkodowania w związku z nienależytym wykonaniem przez pozwanego zobowiązania. Podstawy prawnej tego żądania upatrywać zatem należało w przepisie art. 471 k.c., zgodnie z którym, dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Nie było sporne między stronami, że pozwany (wykonujący zawód adwokata) poprzez ustanowienie go pełnomocnikiem procesowym zawarł z powódkę umowę, mocą której zobowiązał się do reprezentowania powódki w sprawie o zapłatę odszkodowania i zadośćuczynienia prowadzonej przez Sąd Okręgowy w Poznaniu pod sygn. akt(...), a następnie rozpoznawanej przez Sąd Apelacyjny w Poznaniu pod sygn. akt (...). Pozwany przystąpił do tejże sprawy w charakterze pełnomocnika powódki.

Umowa pomiędzy stronami była umową zlecenia, uregulowaną w przepisach art. 734-751 k.c. Zgodnie z art. 734 § 1 k.c., przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie.

W rozpoznawanej sprawie, z uwagi na charakter żądania zgłoszonego przez powódkę i zakreśloną podstawę faktyczną tego żądania, podlegało badaniu czy pozwany w sposób należyty wykonał zobowiązanie wynikające z zawartej z powódką umowy (powstałej na mocy orzeczenia sądu), a jeśli nie – czy na skutek działania lub zaniechania pozwanego, będącego wyrazem nienależytego wykonania przezeń zobowiązania powódka poniosła szkodę i w jakiej wysokości.

Powołując się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2007 r. sygn. akt I CSK 86/2007 wskazać trzeba, iż obowiązkiem adwokata, wynikającym z wiążącej go z klientem umowy o zastępstwo procesowe jest wykonywanie z profesjonalną starannością wszystkich czynności procesowych łączących się ze sprawą. Miarą owej profesjonalnej staranności jest dbałość o prowadzenie procesu z wykorzystaniem wszelkich dopuszczonych prawem możliwości zapewnienia zleceniodawcy uzyskania przez niego korzystnego rozstrzygnięcia. Staranność taka zakłada znajomość przepisów prawa i aktualnych kierunków ich wykładni, a w wypadku, kiedy występują rozbieżne poglądy w nauce, czy orzecznictwie, uwzględnianie w argumentacji tego faktu i podejmowanie także czynności procesowych o charakterze "ostrożnościowym" w sytuacjach, kiedy kierunek możliwej wykładni jest wątpliwy. Jakkolwiek nie można wykluczyć sytuacji, gdy strona posiadająca pełnomocnika, samodzielnie dokonuje czynności procesowych w sprawie, to niewątpliwym również jest, iż sam fakt ustanowienia pełnomocnika z urzędu, zakłada aktywną rolę pełnomocnika w procesie. Trzeba bowiem zauważyć, iż z przepisu art. 117 k.p.c. wynika, że co do zasady Sąd ustanawia pełnomocnika z urzędu, w sytuacji gdy strona swoim zachowaniem wykazuje nieznajomość reguł postępowania lub nieporadność, prowadzącą do tego, że przy faktycznym lub prawnym skomplikowaniu sprawy nie jest w stanie wykorzystać prawnych możliwości prawidłowego jej prowadzenia (wyroki Sądu Najwyższego z dnia 2 marca 2005 r., III CK 533/04, LEX nr 197647 oraz z dnia 25 maja 2005 r., I CK 773/04, LEX nr 180833).

Powódka podnosiła szereg zarzutów w przedmiocie braku należytej staranności w wykonywaniu obowiązków adwokata m.in. iż pozwany nie informował jej o przebiegu postępowania, terminach rozpraw, w tym rozprawy na której miał zostać przesłuchany biegły. Ponadto to nie informował pozwanej o przysługujących jej prawach związanych z procesem, takich jak wypowiedzenie pełnomocnictwa pozwanemu, czy też wniosek o powołanie innego biegłego. Niemniej analiza akt niniejszej sprawy, akt sprawy o sygn.(...), dopuszczonych przez Sąd kart z akt postępowania dyscyplinarnego prowadzonego przez Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Rady Adwokackiej w P. sygn. RDog 29/13 oraz akt postępowania dyscyplinarnego prowadzonego przed Sądem Dyscyplinarnym Izby Adwokackiej w P. o sygn. SD 7/14 jednoznacznie i w sposób nie budzący wątpliwości wykazuje, że pozwany prawidłowo reprezentował powódkę.

Pozwany dowiódł, bowiem należytą staranność, gdyż sformułował szereg pism procesowych, udzielał odpowiedzi na pisma procesowe strony przeciwnej, zgłaszał zastrzeżenia do opinii biegłego, którą próbował podważyć i kwestionować, złożył apelację w terminie, a także wniosek o uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego, tym samym zabezpieczając postępowanie kasacyjne. Trzeba wskazać, że wszystkie czynności procesowe były dokonywane przez pozwanego w ustawowych terminach określonych przez kodeks postępowania cywilnego oraz w terminach sądowych określonych sąd. Tym samym pozwany dbał, aby proces przebiegał sprawnie bez zbędnej zwłoki. Ponadto pozwany uczestniczył aktywnie w rozprawach sądowych, np. zadając pytania powódce oraz jej przeciwnikowi procesowemu A. B.. Na marginesie należy wskazać także, że powódka w toku procesu miała możliwość nieskrępowanego wyrażenia swojego stanowiska. Tym samym mogła choćby przedstawić uwagi dotyczące działania swojego pełnomocnika (w pozwie wskazała, że od początku postępowania była niezadowolona ze współpracy). Niemniej tego nie uczyniła.

Powódka nie przedstawiła żadnych wiarygodnych dowodów świadczących na okoliczności przez nią podnoszone, a świadczące chociażby o winie pozwanego w zakresie braku należytej staranności w prowadzeniu sprawy o sygn. akt (...). Zatem Sąd nie miał podstaw, aby uwzględnić twierdzenia powódki.

Na podstawie art. 207 § 6 k.p.c. Sąd pominął dowody z Opinii (...) Kliniki (...) Ośrodka Pomocy Prawnej, dowodu z przesłuchania świadka doktora M. B. oraz dowodu zawierającego pismo obejmujące stanowisko Rzecznika Praw Pacjenta K. K.. Wniosek o przeprowadzenie wskazanych wyżej dowodów powódka mogła złożyć chociażby w pozwie, a w żaden sposób nie uprawdopodobniła, że nie zgłosiła ich w pozwie lub dalszym piśmie przygotowawczym bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności. Niemniej nawet, gdyby Sąd dopuścił na podstawie art. 308 k.p.c. dowód z Opinii (...) Kliniki (pismo nie zostało przez nikogo podpisane), to okoliczności w nim wskazane dotyczą postępowania karnego. Tym samym nie posłużyłyby do ustalenia odpowiedzialności pozwanego. Tak samo jak w przypadku dowodu z pisma wyrażającego stanowisko Rzecznika Praw Pacjenta K. K., które z kolei zawiera informacje dotyczące A. B.. Wskazane pismo również nie ma związku z niniejszym postępowaniem. W przypadku dowodu z przesłuchania świadka M. B., powódka nie wskazała na jaką okoliczność miałby zostać przesłuchany świadek. Tym samym przesłuchiwanie świadka było niezasadne.

Na końcu należy wskazać, że Sąd nie ocenia wyniku postepowania, bowiem pełnomocnik nie jest powołany do uzyskania określonego, pozytywnego rezultatu dla strony, tylko do jej właściwiej reprezentacji. Tym samym niekorzystny wynik procesu nie może obciążać pozwanego.

O kosztach postępowania Sąd orzekł zgodnie z art. 102 k.p.c., wedle którego w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Przy czym wedle postanowienia SN z dnia 13 maja 2011 r. (sygn. akt V CZ 17/11, LEX nr 1314487) z zasadą ścisłej wykładni przepisów o charakterze wyjątkowym, użyte w art. 102 k.p.c. pojęcie "wypadek szczególny" musi być rozumiane ściśle: jako rzeczywiście wyjątkowe, niecodzienne okoliczności przedmiotowe lub podmiotowe sprawy, uzasadniające, ze względów słuszności, nie obciążenie strony przegrywającej kosztami procesu.

Trudna sytuacja materialno-życiowa A. T. przemawia za tym, aby nie obciążać jej w ogóle kosztami. Należy wskazać, że powódka jest osobą schorowaną oraz bezrobotną, która utrzymuje się dzięki pomocy najbliższej rodziny oraz ośrodka pomocy społecznej. Jej miesięczny dochód wynosi około 1000 zł i na niego składają się tylko i wyłącznie zasiłki (m.in. stały zasiłek z tytułu niepełnosprawności, zasiłek pielęgnacyjny z tytułu leczenia wzoru, czy zasiłki celowe). Zasady doświadczenia życiowego polegające na miesięcznych wydatkach związanych z utrzymaniem osoby dorosłej, wskazują, iż powódka żyje w ubóstwie. Jej miesięczny koszt utrzymania należy oszacować na mniej więcej 1500 zł (500 zł na wyzywanie, 150 zł na środki higieny i czystości, 200 zł na zakup obuwia i ubrań, 650 zł na utrzymania mieszkania). Przy czym z części pieniędzy powódka pokrywa koszty związane z leczeniem m.in. zakup leków. Ponadto mając na uwadze przypadłości zdrowotne jakie posiada A. T. (małopłytkowość oraz depresja), należy wskazać, że nie jest ona w stanie w najbliższej przyszłości podjąć stałej pracy, w celu utrzymania siebie oraz opłacenia leczenia.

Z uwagi na fakt, że powódka przegrała proces w całości, bowiem oddalono jej powództwo oraz orzeczono o kosztach na podstawie art. 102 k.p.c. Sąd obciążył powódkę jedynie kosztami przez nią poniesionymi.

/-/ SSO Hanna Ratajczak