Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 kwietnia 2016 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Magdalena Marczyńska

Protokolant stażysta Bożena Sobczyk

po rozpoznaniu w dniu 7 kwietnia 2016 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku K. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do emerytury

na skutek odwołań K. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 18 września 2015 r. sygn. (...) i z dnia 12 listopada 2015 r. sygn. (...)

zmienia zaskarżone decyzje i przyznaje wnioskodawcy K. G. prawo do emerytury od dnia 30 lipca 2015 roku.

V U 1226/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18 września 2015 roku, nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił wnioskodawcy K. G. prawa do emerytury. Organ rentowy wskazał, iż wnioskodawca nie udokumentował 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Od decyzji powyższej K. G. odwołał się w dniu 22 października 2015 roku. Wniósł o przyznanie emerytury od dnia złożenia wniosku. Wnioskodawca wskazał, iż pracował jako spawacz w pełnym wymiarze pracy od 1 października 1978 roku.

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 25 listopada 2015 roku organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Nadmienił, że wnioskodawca nie udowodnił żadnego okresu pracy w szczególnych warunkach. Organ rentowy stwierdził, że stanowiska, na których był zatrudniony wnioskodawca nie są wymienione w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Decyzją z dnia 12 listopada 2015 roku, nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. Ponownie odmówił wnioskodawcy K. G. prawa do emerytury.

Od decyzji powyższej K. G. odwołał się w dniu 2 grudnia 2015 roku. Wniósł o przyznanie emerytury od dnia złożenia wniosku i zaliczenie do pracy w warunkach szczególnych okresu pracy od 10 lipca 1978 roku do 31 maja 1997 roku w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł.. Wnioskodawca wskazał, że pracował w warunkach szczególnych w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku spawacza.

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 29 grudnia 2015 roku organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania oraz połączenie przedmiotowej sprawy ze wszczętą wskutek wniesienia przez wnioskodawcę odwołania od decyzji z dnia 18 września 2015 roku.

Na rozprawie w dniu 07 kwietnia 2016 roku wnioskodawca wskazał, że wnosi o zaliczenie do pracy w warunkach szczególnych okresu od ukończenia kursu spawalniczego, tj. od 10 lipca 1978 roku do 31 maja 1997 roku

Postanowieniem z dnia 25 lutego 2016 roku Sąd na podstawie art. 219 k.p.c. postanowił połączyć sprawę o sygn. akt V U 8/16 ze sprawą o sygn. akt V U 1226/15 i prowadzić je pod sygnaturą V U 1226/15.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

K. G., urodzony w dniu (...), złożył w dniu 30 lipca 2015 roku wniosek o przyznanie emerytury.

(dowód: wniosek o emeryturę z dnia 30 lipca 2015 roku k. 1-4 akt emerytalnych)

Na dzień 1 stycznia 1999 roku skarżący udowodnił staż pracy wynoszący 25 lat. ZUS nie zaliczył wnioskodawcy do pracy w warunkach szczególnych żadnych okresów zatrudnienia. Wnioskodawca nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

(okoliczności niesporne)

W okresie od 8 sierpnia 1973 roku do 31 maja 1997 roku wnioskodawca był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł.. Od 1 kwietnia 1996 roku do 31 marca 1997 roku wnioskodawca przebywał na urlopie wychowawczym. W świadectwie pracy wskazano, że wnioskodawca pracował w wyżej wymienionym przedsiębiorstwie na stanowisku montera - spawacza. W ust. 4 pkt 8 świadectwa pracy zawarto informację, iż wnioskodawca wykonywał prace w warunkach szczególnych od 8 sierpnia 1973 roku do 31 maja 1997 roku, na stanowisku monter spawacz, prace wymienione w wykazie A dział V poz. 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

(dowód: świadectwo pracy, k. 7 akt emerytalnych)

W angażach dotyczących zatrudnienia w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł. stanowisko pracy wnioskodawcy określano jako:

1)  robotnik w grupie monterów (od 8 lipca 1973 roku do 31 lipca 1977 roku);

2)  monter (od 1 sierpnia 1977 roku do 30 września 1978 roku);

3)  monter – spawacz (od 1 października 1978 roku do 30 kwietnia 1980 roku);

4)  monter (od 1 maja 1980 roku do 31 sierpnia 1980 roku);

5)  monter – spawacz (od 1 września 1980 roku do 31 grudnia 1987 roku);

6)  spawacz – brygadzista (od 01 stycznia 1988 roku do 31 grudnia 1988 roku);

7)  monter – spawacz (od 1 stycznia 1989 roku do 28 lutego 1993 roku);

8)  brygadzista monter – spawacz (od 1 marca 1993 roku do 30 listopada 1995 roku);

9)  monter spawacz (od 1 grudnia 1995 roku do 31 maja 1997 roku)
(dowody: angaże z dnia 8 sierpnia 1973 roku, k. 21, 25 sierpnia 1975 roku, 8 sierpnia 1977 roku, k. 22, 26 października 1978 roku, k. 23, 28 maja 1979 roku, k. 24, 1 sierpnia 1979 roku, k. 25, 5 maja 1980 roku, k. 26, 1 września 1980 roku, 6 października 1986 roku, k. 28, 29 stycznia 1988 roku, k. 29, 4 listopada 1988 roku, 31 stycznia 1989 roku, k. 30, 30 czerwca 1989 roku, 1 września 1989 roku, k. 31, 1 listopada 1989 roku, k. 32, 29 czerwca 1990 roku, k. 33, 19 stycznia 1991 roku, 13 marca 1991 roku, k. 34, 30 września 1991 roku, k. 35, 3 stycznia 1992 roku, 11 marca 1993 roku, k. 36, 30 grudnia 1995 roku, k. 37, 23 stycznia 1990 roku, 13 lipca 1990 roku, k. 38 akt sprawy)

Podstawowe kursy spawania gazowego wnioskodawca ukończył w dniu 8 lipca 1978 roku, a dnia 10 lipca 1978 roku otrzymał książkę spawacza. Kolejny kurs spawania wnioskodawca ukończył dnia 2 lipca 1992 roku.

(dowody: książka spawacza, k. 38 akt emerytalnych, zeznania wnioskodawcy, protokół z rozprawy z dnia 7 kwietnia 2016 roku, od minuty 21 do minuty 23, k. 46 akt sprawy )

Miejskie Przedsiębiorstwo (...) w Ł., w którym był zatrudniony wnioskodawca koncentrowało swoją działalność na przeprowadzaniu remontów oraz doprowadzaniu instalacji do budynków. Prace były wykonywane w brygadach, w których osobą niezbędną był spawacz. Po uzyskaniu książki spawacza wnioskodawca zajmował się spawaniem, nawet gdy angaż określał jego stanowisko jako monter. Wnioskodawca spawał rury, zawory, grzejniki i inne elementy przygotowywane przez członków brygady. Spawanie odbywało się ręcznie. Ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał czynności spawacza.

(dowód: zeznania świadków W. M. i R. S., protokół z rozprawy z dnia 7 kwietnia 2016 roku, od minuty 2 do minuty 17, k. 45 – 46)

Przy zaliczeniu do pracy w warunkach szczególnych okres od 10 lipca 1978 roku do 31 maja 1997 roku z wyłączeniem okresu urlopu wychowawczego od 1 kwietnia 1996 roku do 31 marca 1997 roku staż pracy wnioskodawcy w takich warunkach wynosi łącznie więcej niż 15 lat.

(okoliczność niesporna)

Sąd Okręgowy zważył i ocenił co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013r., poz. 1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 (tj. poniżej 65 lat dla mężczyzn). Ustęp 4 art. 32 stanowi zaś, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Stosownie do art. 184 ust. 1 wskazanej wyżej ustawy ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. w dniu 1 stycznia 1999 roku) osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

W świetle powyższych regulacji żądanie wnioskodawcy należało rozpoznać w aspekcie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem. Z treści § 4 tego rozporządzenia wynika, iż pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w Wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Ten „wymagany okres zatrudnienia” to okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia), natomiast pracą w warunkach szczególnych jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tegoż aktu (§ 1 i § 2 rozporządzenia).

Okresy pracy w warunkach szczególnych, stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Brak takiego świadectwa nie wyklucza jednak dokonania ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych innymi środkami dowodowymi w toku postępowania sądowego. Stanowisko takie wielokrotnie zajmował również Sąd Najwyższy, który między innymi w wyroku z dnia 2 lutego 1996 roku, II URN 3/95, OSNAP 1996/16/239 stwierdził, że w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm.), obecnie rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. Nr 237, poz. 1412), dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami. Wskazać jednak należy, że dowody te oceniać trzeba rygorystycznie, co oznacza, że mogą one stanowić podstawę ustaleń faktycznych, jeśli nie budzą wątpliwości co do swej wiarygodności.

Spór pomiędzy stronami, w związku z zarzutami podniesionymi przez wnioskodawcę w odwołaniu, ograniczał się do faktu, czy ma on wymagany 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach. Oznacza to, iż jedyną przesłanką jaką musiał ubezpieczony udowodnić w przedmiotowej sprawie była praca w warunkach szczególnych w wymiarze co najmniej 15 lat na dzień 1 stycznia 1999 roku. Spełnienie pozostałych przesłanek nie było przedmiotem sporu, a jednocześnie nie budzi żadnych wątpliwości – wnioskodawca ma wymagany okres zatrudnienia, to jest 25 lat, w dniu (...) 2014 roku ukończył 60 lat i nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

Organ rentowy uznał że wnioskodawca nie spełnia przesłanki zatrudnienia w warunkach szczególnych przez co najmniej 15 lat. Wnioskodawca twierdził zaś, że legitymuje się wymaganym okresem pracy w warunkach szczególnych, albowiem pracował w takich warunkach w okresie od 10 lipca 1978 roku do 31 maja 1997 roku w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł..

Wprawdzie w świadectwie pracy oraz w części angaży z Miejskiego Przedsiębiorstwa (...) w Ł. określono, że wnioskodawca pracował w spornym okresie jako monter - spawacz, jednakże z wiarygodnych zeznań świadków i wnioskodawcy wynika, że w okresie tym wnioskodawca nie wykonywał czynności monterskich. Pracował w brygadzie montażowej, gdzie był jedynym spawaczem. Dokonując ustaleń w zakresie rodzaju prac wykonywanych przez wnioskodawcę Sąd oparł się jednak nie tylko na zeznaniach osobowych źródeł dowodowych, ale także na informacjach zawartych w książce spawalniczej wnioskodawcy.

Wskazać należy, że zeznania świadków W. M. oraz R. S., a także wnioskodawcy Sąd uznał za wiarygodne, albowiem były one stanowcze, logiczne i zbieżne. Należy podkreślić, że świadkowie to osoby, które miały bezpośredni kontakt z ubezpieczonym, zorientowanymi w materii będącej przedmiotem zeznań. Z zeznań tych jednoznacznie wynika, że wnioskodawca zajmował się wyłącznie czynnościami spawalniczymi, albowiem zasadą było, że w brygadzie był tylko jeden spawacz. Nadto z książki spawacza wynika nie tylko to, że wnioskodawca nabył uprawnienia do spawania, ale w trakcie zatrudnienia odbył kolejny kurs spawalniczy.

W oparciu o wskazane wyżej dowody Sąd przyjął, że w spornym okresie zatrudnienia w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł. wnioskodawca od 10 lipca 1978 roku do 31 marca 1996 roku oraz od 1 kwietnia 1997 roku do 31 maja 1997 roku, to jest z wyłączeniem urlopu wychowawczego, pracował jako spawacz i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace przy spawaniu. Są to prace wymienione w Wykazie A Dziale XIV, poz. 12 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, nie zaś jak wskazał pracodawca w świadectwie pracy prace określone w Dziale V pod poz. 1, to jest roboty kanalizacyjne oraz budowa rurociągów w głębokich wykopach. Dodać trzeba, że dla oceny, czy wnioskodawca wykonywał pracę w szczególnych warunkach nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego stanowiska, ale rodzaj powierzonej mu pracy (por. Wyrok SN z 1 czerwca 2010 roku, sygn.. akt II UK 21/10). Dlatego też Sąd Okręgowy uznał, iż w okresie od 10 lipca 1978 roku do 31 marca 1996 roku oraz od 1 kwietnia 1997 roku do 31 maja 1997 roku wnioskodawca wykonywał pracę jako spawacz, pomimo iż dokumentacja pracownicza wskazuje, że zajmował stanowiska, które nie są wymienione w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

W związku z tym, że wykazany przez wnioskodawcę okres pracy w warunkach szczególnych wynosi więcej niż 15 lat, stwierdzić należało, iż spełnia on wszystkie wymagane prawem warunki do uzyskania prawa do emerytury zgodnie z art. 32 ust. 1 w zw. z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W tym stanie rzeczy Sąd uznał odwołanie za zasadne i przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury od dnia złożenia wniosku.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.