Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 05 maja 2016 roku

Sąd Rejonowy w Zgierzu, I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia SR Magdalena Tkaczyk

Protokolant: Justyna Gajda

po rozpoznaniu w dniu 26 kwietnia 2016 roku w Zgierzu na rozprawie sprawy

z powództwa (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w L.

przeciwko Wojewódzkiemu Szpitalowi (...) imienia M. C. z siedzibą w Z.

o zapłatę

w przedmiocie sprzeciwu pozwanego od nakazu zapłaty z dnia 19 grudnia 2014 roku wydanego przez Sąd Rejonowy w Zgierzu w postępowaniu upominawczym w sprawie sygnatura akt I Nc 2774/14 co do należności głównej dotyczącej kwoty 492,75 złotych
i kosztów procesu

1.  oddala powództwo w stosunku do kwoty 492,75 (czterysta dziewięćdziesiąt dwa 75/100) złotych;

2.  zasądza od Wojewódzkiego Szpitala (...) imienia M. C. z siedzibą w Z. na rzecz (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w L. kwotę 6.783,00 (sześć tysięcy siedemset osiemdziesiąt trzy) złote tytułem zwrotu kosztów procesu za I Instancję oraz 1.875,00 (jeden tysiąc osiemset siedemdziesiąt pięć) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt I C 702/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 6 sierpnia 2014 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w L. wniosła o zasądzenie od Wojewódzkiego Szpitala (...) w Z. kwoty 63.309,30 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu powództwa wskazano, że dochodzone roszczenie wynika z łączącej strony umowy z dnia 6 czerwca 2011 roku, w ramach której strona powodowa zobowiązała się do wykonywania na rzecz pozwanego szpitala usług pralniczych. Mimo wykonania umowy, strona pozwana nie zapłaciła powodowi dochodzonej pozwem kwoty. Na dochodzoną kwotę składa się 61.174,07 złotych kapitału oraz 135,23 złote skapitalizowanych odsetek.

(pozew – k. 4 – 5)

W dniu 19 grudnia 2014 roku Sąd Rejonowy w Zgierzu wydał nakaz zapłaty
w postępowaniu upominawczym przeciwko pozwanemu, zgodnie z żądaniem pozwu.

(nakaz zapłaty z dnia 19 grudnia 2014 roku – k. 39)

W dniu 28 stycznia 2015 roku pozwany wniósł skuteczny sprzeciw
od przedmiotowego nakazu zapłaty, zaskarżając go w części, tj. co do kwoty 492,75 złotych oraz co do kosztów postępowania. Uzasadniając swoje stanowisko pozwany wskazał,
iż wnosi o oddalenie powództwa w zakresie różnicy między odsetkami ustawowymi,
a odsetkami obliczanymi na podstawie ustawy – Ordynacja podatkowa.

(sprzeciw – k. 43 – 45)

W odpowiedzi na sprzeciw pełnomocnik powoda podtrzymał powództwo w całości. Co do zaskarżenia rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów, powód podniósł, iż nakaz zapłaty został zaskarżony jedynie w znikomej części, tym samym całość kosztów procesu, powinna być zasądzona na rzecz powoda.

(odpowiedź na sprzeciw – k. 52)

Na terminie rozprawy w dniu 29 kwietnia 2015 roku w imieniu powoda, mimo prawidłowego powiadomienia, nikt się nie stawił. Strona pozwana oświadczyła, że spłaciła należność główną, podniosła także, że powód może domagać się jedynie odsetek do 10 kwietnia 2015 roku i powinny być to odsetki podatkowe.

(protokół rozprawy – k. 60)

W dniu 13 maja 2015 roku Sąd wydał wyrok, zasądzający na rzecz powoda kwotę 3.640,28 złotych tytułem odsetek za zwłokę naliczonych od kwoty 61.174,07 złotych, określonych na podstawie art. 56 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa za okres od dnia 30 lipca 2014 roku do dnia 10 kwietnia 2015 roku, oddalając powództwo
w pozostałym zakresie. W przedmiocie kosztów postępowania Sąd zasądził na rzecz powoda kwotę 6.783 złotych, tytułem zwrotu kosztów procesu.

(wyrok – k. 62)

Zażalenie na postanowienie w przedmiocie kosztów postępowania zawarte
w przedmiotowym wyroku, złożyła strona pozwana, podnosząc, że Sąd nie uwzględnił,
iż powód otrzyma ¾ zwrotu tejże opłaty, tym samym pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia w zaskarżonej części i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 4.374 złotych w miejsce kwoty 6.783 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

(zażalenie – k.72 – 74)

Apelację od przedmiotowego wyroku złożyła strona powodowa. Na skutek apelacji Sąd Okręgowy w Łodzi, wyrokiem z dnia 11 grudnia 2015 roku, uchylił zaskarżony wyrok
i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego. W uzasadnieniu wyroku Sąd Okręgowy wskazał, iż Sąd Rejonowy słusznie ocenił zasadność spornych roszczeń odsetkowych. Wskazał, iż wprawdzie pozwany zobowiązany był do zapłaty dochodzonej należności do dnia 30 kwietnia 2014 roku, a odsetki zasądzono od dnia 30 lipca 2014 roku, jednakże sąd odwoławczy nie jest uprawniony
do wydania orzeczenia reformatoryjnego, z uwagi na okoliczność, iż sprawa dotyczyła jedynie części nakazu zapłaty w zakresie różnicy odsetek między odsetkami ustawowymi,
a odsetkami obliczonymi na podstawie ustawy Ordynacja podatkowa, tj. w zakresie kwoty 492,75 złotych. Sąd Rejonowy orzekł natomiast ponad żądanie, podczas, gdy powinien rozstrzygnąć jedynie w zakresie przedmiotowej kwoty, w związku z czym Sąd Okręgowy uznał, iż Sąd Rejonowy nie rozpoznał istoty sprawy.

(apelacja powoda – k. 80 – 81, wyrok Sądu Okręgowego z dnia 11 grudnia 2015 roku wraz z uzasadnieniem – k. 104 – 108)

Wobec powyższego rozstrzygnięcia w przedmiocie apelacji, Sąd Okręgowy umorzył postępowanie wywołane zażaleniem pozwanego, na rozstrzygnięcie o kosztach.

(postanowienie Sądu Okręgowego z dnia 11 grudnia 2015 roku – k. 109 – 110)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny

W dniu 6 czerwca 2011 roku Wojewódzki Szpital (...) w Z. zawarł z (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w L. umowę nr (...) w ramach, której powód zobowiązał się do świadczenia na rzecz pozwanego usług prania, szczegółowo opisanych w przedmiotowej umowie, a pozwany zobowiązał się do uiszczania na rzecz powoda miesięcznego wynagrodzenia na podstawie faktury VAT wystawionej na koniec każdego miesiąca kalendarzowego w oparciu o ilość wyprawnej bielizny i ilość dostarczonych worków rozpuszczalnych oraz cenę jednostkową wyszczególnioną w „formularzu cenowym” stanowiącym załącznik nr 2 do umowy.

(uwierzytelniona kserokopia umowy nr (...) – k. 6 – 11)

Pismem z dnia 21 listopada 2012 roku Wojewódzki Szpital (...) w Z. poinformował powoda, iż akceptuje warunki zaproponowane przez niego w Aneksie zmieniającym wynagrodzenie z tytułu przedmiotowej umowy, zgodnie ze wskaźnikiem średniorocznej inflacji za rok 2011 roku, opublikowanym przez Prezesa GUS. Następnie strony zawarły aneks nr 2 do przedmiotowej umowy z dnia 13 lutego
2013 roku, aneks nr 3 z dnia 30 grudnia 2013 roku oraz aneks nr 4. Aneksem nr 2 i 4 strony zmieniły zapisy dotyczące wynagrodzenia za świadczenie usług, a aneksem nr 3 – numer rachunku bankowego wykonawcy.

(uwierzytelniona kserokopia pisma pozwanego z dnia 21 listopada 2012 roku – k. 12, uwierzytelnione kserokopie aneksów do przedmiotowej umowy – k. 14 – 16, k. 18)

Z tytułu wykonanych na podstawie łączącej strony umowy usług, powód wystawił fakturę VAT nr (...), na kwotę 61.174,07 złotych.

(uwierzytelniona kserokopia faktury VAT – k. 20 – 21)

Szpital nie kwestionował wykonania przez powoda usług na podstawie łączącej ich umowy. Nie wywiązał się jednak ze swojego zobowiązania i nie uiścił należnej z tytułu świadczonych usług zapłaty, wobec czego pismem z dnia 23 lipca 2014 roku powód wystosował do pozwanego wezwanie do zapłaty, na kwotę 61.174,07 złotych, które zostało doręczone z dniem 28 lipca 2014 roku.

(bezsporne, nadto uwierzytelniona kserokopia wezwania do zapłaty wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 22 – 23)

W dniu 10 kwietnia 2015 roku pozwany dokonał przelewu należności w wysokości 61.174,07 złotych za usługę pralniczą.

(kopia polecenia przelewu – k. 58)

Powyższy, bezsporny stan faktyczny, Sąd ustalił na podstawie dowodów, które sąd uznał za wiarygodne.

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie strony zawarły umowę, mocą której powód świadczył na rzecz Szpitala usługi pralnicze. Pozwany nie zapłacił w terminie należności za wykonaną usługę, wobec czego powód wystąpił na drogę sądową. Strony nie negują faktu zawarcia umowy kompleksowej o świadczenie usług prania, ani nie jest kwestionowane wykonanie tej usługi przez powoda za miesiąc marzec 2014 roku. Kwestią sporną pozostaje natomiast jakie odsetki: ustawowe czy tzw. podatkowe powinny być zastosowane w przypadku niedotrzymania terminu zapłaty wystawionej faktury.

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty
w transakcjach handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 403), w których dłużnikiem jest podmiot publiczny, wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki w wysokości odsetek za zwłokę określanej na podstawie art. 56 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki: wierzyciel spełnił swoje świadczenie i nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie albo wezwaniu, o którym mowa w art. 6 ust. 2 i 3.

Jak stanowi art. 56 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613), stawka odsetek za zwłokę jest równa sumie 200% podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ustalanej zgodnie z przepisami o Narodowym Banku Polskim, i 2%, z tym, że stawka ta nie może być niższa niż 8%.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd powinien rozstrzygnąć, jakie rozwiązanie prawne strony ustaliły w zawartej umowie w przypadku popadnięcia którejkolwiek ze stron
w opóźnienie w spełnieniu świadczenia. W umowie nr (...) z dnia 6 czerwca
2011 roku, aneksowanej w zakresie wynagrodzenia za usługę jest zapis, że w sprawach nieuregulowanych niniejszą umową mają zastosowanie przepisy Ustawy z dnia 9 stycznia 2004 Prawo zamówień publicznych ( teks jedn. Z 2010 Nr 113 poz. 759 ze zm. ) oraz przepisy Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 – Kodeks cywilny ( § 15 umowy k - 11). Wynika więc, że w umowie strony nie umówiły się na odsetki ustawowe . Natomiast umowa została zawarta w dniu 6 czerwca 2011 roku, a więc w dacie obowiązywania ustawy z dnia
12 czerwca 2003 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Należy również wskazać, że strony ustaliły termin zapłaty na 30 dni tak jak chce tego niniejsza umowa .

Rozstrzygnięciu przez sąd natomiast zostało poddana wzajemna relacja przepisu
art. 481 § 2 k.c. oraz art. 7 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, zwłaszcza, że przewidziane w tej ustawie odsetki od 2014 roku są niższe od odsetek ustawowych.

Zdaniem Sądu rozwiązania wynikające z art. 7 ustawy o terminach zapłaty
w transakcjach handlowych stanowią lex specialis wobec postanowień kodeksu cywilnego. Ustawa ta w art. 2 zawiera własną definicję transakcji handlowych oraz wymienia krąg podmiotów objętych tą ustawą (art. 3) . Tak kompleksowe rozwiązanie tej ustawy w zakresie podmiotowym jak i przedmiotowym w stosunku do rozwiązań przewidzianych w kodeksie cywilnym pozwala przyjąć tezę, że również przepisy tej ustawy mają zastosowanie
co do odsetek jakie powinny być stosowane w przypadku zwłoki w świadczeniu. Należy więc przyjąć, że ustawa z dnia 12 czerwca 2003 roku przyjmuje zmodyfikowane odsetki, które
są naliczane w przypadku opóźnienia dłużnika, przy czym tak ustalone odsetki
są zastępowane przez odsetki ustawowe wynikające z art. 481 § 2 kc .

Przyjąć więc należy, że właściwa analiza prowadzi do wniosku, że art. 7 ustawy
o terminach zapłaty w transakcjach handlowych deroguje , jako przepis szczególny art. 481 § 2 k.c. (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie w sprawie I ACa 287/14) .

Zdaniem Sądu transakcja handlowa wynikająca z umowy o świadczenie usług pralniczych, wiążąca niniejsze strony postępowania jest transakcją podlegającą ochronie wynikającej z ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych ze względu na charakter podmiotowy i przedmiotowy . Obie strony spełniają warunki do zakwalifikowania tych stosunków obligacyjnych do kategorii transakcji handlowych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 12 czerwca 2003 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych.
Wobec tego skoro przepisy tej ustawy regulują odrębnie sposób naliczania odsetek, twierdzenia zawarte w sprzeciwie pozwanego, uznać należało za zasadne, tym samym Sąd oddalił powództwo w zakresie, w jakim wydany w toku sprawy nakaz zapłaty został zaskarżony, tj. co do różnicy pomiędzy odsetkami ustawowymi, a odsetkami obliczanymi na podstawie ustawy – Ordynacja podatkowa.

Pozwany zaskarżył również koszty procesu. Wygrał spór jedynie w zakresie 0,8 %, wobec czego o kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. drugie k.p.c. Na rzecz powoda należało zatem zasądzić 3 600 zł kosztów zastępstwa procesowego (§ 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, Dz. U. z 2013 r. poz. 461), 17 zł opłaty skarbowej
od pełnomocnictwa i 3166 zł opłaty sądowej od pozwu.

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 100 zd. drugie k.p.c. Sąd orzekł także
w przedmiocie kosztów postępowania apelacyjnego, zasądzając od pozwanego, na rzecz powoda, kwotę 1.875 złotych, tytułem zwrotu kosztów procesu.

Podkreślić należy przy tym, że ustawodawca przepisem art. 79 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 roku (Dz.U.2016.623 j.t.) wprowadził regulację, dzięki której powód, w przypadku uprawomocnienia się nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym, otrzymuje od Sądu zwrot ¾ opłaty sądowej uiszczonej od pozwu. Ratio legis tego przepisu wiąże się
z tym, iż w przypadku uprawomocnienia się nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, Sąd nie jest obciążany koniecznością wyznaczania rozprawy, angażowania sędziego i innych pracowników Sądu, tym samym zwrot ¾ opłaty sądowej jest wyrazem preferencji dla określonego sposobu załatwienia sprawy, w związku ze zmniejszonym nakładem pracy po stronie sądu. Tym samym Sąd nie zwraca powodowi z urzędu ¾ opłaty obliczonej od niezaskarżonej części nakazu zapłaty. Bez znaczenia jest bowiem okoliczność, iż sprawa trafiła na rozprawę w skutek jedynie częściowego zaskarżenia nakazu zapłaty. Niezależnie bowiem od zakresu zaskarżenia, zaangażowanie Sądu i jego nakład pracy nie uzasadniają
w takiej sytuacji zwrotu ¾ opłaty sądowej od pozwu, skoro odpadła podstawowa przesłanka, stanowiąca uzasadnienie dla funkcjonowania omawianego przepisu. Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, iż zasadą jest, że w każdym przypadku skierowania sprawy na rozprawę po wydaniu nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym i wydania wyroku lub innego orzeczenia, zgodnie z którym pozwany jest stroną przegraną, Sąd obciąży go także całością opłaty sądowej od pozwu uiszczonej przez powoda. W niniejszej sprawie jest to szczególnie uzasadnione z uwagi na okoliczność, iż skarżący w przedmiotowym sprzeciwie od nakazu zapłaty, zaskarżył rozstrzygnięcie o odsetkach od całości zasądzonej kwoty.

W tym stanie faktycznym należało orzec jak w sentencji.