Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 2156/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 czerwca 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił J. S. prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999 roku nie udokumentował wymaganych 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Ubezpieczony udowodnił ogólny staż pracy wynoszący 25 lat, 1 miesiąc i 13 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym staż pracy w szczególnych warunkach wynoszący 12 lat, 4 miesiące i 23 dni .

(decyzja – k. 10 plik I akt ZUS)

J. S. uznał decyzję organu rentowego za krzywdzącą i w dniu 3 sierpnia 2015 r. złożył odwołanie i wniósł o zmianę decyzji i przyznanie emerytury. Wskazał, że organ rentowy niesłusznie nie zaliczył mu do stażu pracy w szczególnych warunkach okresów pracy w (...) Kombinacie Budowlanym od 1 sierpnia 1972 r. do 10 lutego 1974 r., od 26 listopada 1975 r. do 31 sierpnia 1979 r. na stanowisku betoniarz oraz w (...) Zakładach (...): 18 sierpnia 1980 r. do 1 maja 1983 r. na stanowisku betoniarz – zbrojarz.

(odwołanie - k. 2)

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 13 sierpnia 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. wniósł o jego oddalenie podając tą samą argumentację co w zaskarżonej decyzji.

(odpowiedź na odwołanie – k. 3)

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił następujący stan faktyczny:

J. S. urodził się w dniu (...)

(bezsporne)

W dniu 1 czerwca 2015 r. wnioskodawca złożył wniosek o emeryturę.

(wniosek o emeryturę – k. 1 – 4 plik I akt ZUS)

J. S. w okresie od 1 sierpnia 1972 r. do 10 lutego 1974 r. był zatrudniony w (...) Kombinacie Budowlanym w S. na stanowisku zbrojarza w pełnym wymiarze czasu pracy.

(świadectwo pracy – k. 6 plik II akt ZUS, akta osobowe w kopercie – k. 11)

Wnioskodawca był zatrudniony w (...) Kombinacie Budowlanym w S. od 26 listopada 1975 r. do 31 sierpnia 1979 r. na stanowisku betoniarza w pełnym wymiarze czasu. Podczas zatrudnienia ubezpieczony odbywał zasadniczą służbę wojskową od dnia 26 stycznia 1977 r. do 20 grudnia 1978 r. Po odbyciu służby wojskowej do pracy powrócił 19 stycznia 1979 r.

(świadectwo pracy – k. 7 plik II akt ZUS, zaświadczenie – k. 8 plik II akt ZUS, akta osobowe w kopercie – k. 11)

Ubezpieczony w okresie od 18 sierpnia 1980 r. do 1 maja 1983 r. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu w Ł. Zakładach (...) w Ł. na stanowisku betoniarz – zbrojarz.

(świadectwo pracy – k. 9 plik II akt ZUS)

Podczas zatrudnienia ubezpieczony pracował w (...) w P. w brygadzie budowlanej jako betoniarz – zbrojarz. W brygadzie był elektryk, betoniarz, zbrojarz, murarz, płytkarz. Robił remonty na oddziałach produkcyjnych: wymianę stropów, burzył hale, robił wylewki. Wykonywał prace typowo budowlane w pełnym wymiarze czasu pracy. Wykonywał prace wewnątrz budynków jak i na zewnątrz. Nie było przestojów. Była to praca w pełnym wymiarze czasu pracy. Otrzymywał dodatek za pracę w szczególnych warunkach oraz posiłki regeneracyjne.

(zeznania wnioskodawcy z dnia 26 kwietnia 2016 r. – 00:07:57 – 00:14:45 – płyta CD – k. 22, zeznania świadka S. L. z dnia 26 kwietnia 2016 r. – 00:01:35 – 00:07:57 – płyta CD – k. 22)

Wspólnie z wnioskodawcą w (...) w P. pracował świadek S. L., któremu zakład pracy wystawił świadectwo pracy w szczególnych warunkach i wskazał, że S. L. w okresie od 3 maja 1983 r. do 31 grudnia 2008 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace kierowców samochodów ciężarowych, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych) o liczbie miejsc powyżej 15 na stanowisku kierowca wymienionym w wykazie A dziale VIII poz. 2 pkt 1 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego nr 7 z dnia 7 lipca 1987 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.

(świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach świadka S. L. – k. 24 akt ZUS S. L.)

Wnioskodawca nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

(bezsporne)

Ubezpieczony udowodnił ogólny staż pracy wynoszący 25 lat, 1 miesiąc i 13 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym staż pracy w szczególnych warunkach wynoszący 12 lat, 4 miesiące i 23 dni.

(bezsporne)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych dokumentów jak i osobowych źródeł dowodowych w postaci zeznań wnioskodawcy oraz zeznań świadka S. L.. Zeznania świadka, jako osoby niezainteresowanej rozstrzygnięciem sprawy na korzyść którejkolwiek ze stron, a jednocześnie pracownika tego samego zakładu, pracującego w tym samym czasie co wnioskodawca, nie budzą wątpliwości, są wiarygodne, logiczne, spójne i znajdują potwierdzenie w dokumentacji osobowej wnioskodawcy.

W ocenie Sądu zeznania wnioskodawcy, świadka oraz pośrednio świadectwo pracy w szczególnych warunkach świadka S. L., który pracował w w/w zakładzie pracy co ubezpieczony potwierdzają jednoznacznie, że ubezpieczony pracował w szczególnych warunkach.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie i jako takie skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

W myśl art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Zaś ust. 2 w/w przepisu stanowi, że emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 w/w ustawy, ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2 – 3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1.

Według treści § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.) za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudniania” uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn;

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Powołany wykaz wskazuje wszystkie te prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

W świetle § 2 ust. 1 i 2 tegoż rozporządzenia oraz zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy, przy czym powyższe okoliczności pracownik jest obowiązany udowodnić (por. wyrok Sądu Najwyższego z 15 grudnia 1997 r. II UKN 417/97 – (...) i US (...) i wyrok Sądu Najwyższego z 15 listopada 2000 r. II UKN 39/00 Prok. i Prawo (...)).

W przedmiotowym stanie faktycznym nie budzi wątpliwości fakt, iż wnioskodawca spełnia przesłanki ustawowe co do wieku oraz posiada wymaganą ilość okresów składkowych i nieskładkowych. Nie jest także członkiem otwartego funduszu emerytalnego. W ocenie Sądu wnioskodawca spełnia również warunek co do posiadania 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Regulacja § 2, statuująca ograniczenia dowodowe i obowiązująca w postępowaniu przed organem rentowym, nie ma zastosowania w postępowaniu odwoławczym przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji okoliczność i okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach sąd uprawniony jest ustalać także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia zakładu pracy, w tym zeznaniami świadków (por. uchwała Sądu Najwyższego z 27 maja 1985 r. sygn. III UZP 5/85 – LEX 14635, uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984 r. III UZP 6/84 – LEX 14625).

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na okoliczność pracy wykonywanej przez wnioskodawcę w szczególnych warunkach dopuścił dowód z zeznań świadka i z przesłuchania wnioskodawcy.

Pracę betoniarza zaliczyć należy do prac w warunkach szczególnych. Pomocnicze znaczenie w tym zakresie ma wykaz zawarty w załączniku nr 1 do zarządzenia Nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałami Budowlanymi z dnia 1 sierpnia 1983 r. w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach podległych Ministrowi Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach. Stanowisko to wymienione zostało w Wykazie A Dziale V, poz. 4, pkt 3 – betoniarz.

Pracę zbrojarza zaliczyć należy do prac w warunkach szczególnych. Pomocnicze znaczenie w tym zakresie ma wykaz zawarty w załączniku nr 1 do zarządzenia Nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałami Budowlanymi z dnia 1 sierpnia 1983 r. w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach podległych Ministrowi Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach. Stanowisko to wymienione zostało w Wykazie A Dziale V, poz. 4, pkt 1 – zbrojarz.

Analiza treści wykazu A do powołanego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku wskazuje, że wymienione w poz. 4 Działu V prace – prace zbrojarskie i betoniarskie są pracami w szczególnych warunkach.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał, że skarżący nie udowodnił 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

W ocenie Sądu wnioskodawca wykazał, iż w spornych okresach: od 18 sierpnia 1980 r. do 1 maja 1983 r. wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę w szczególnych warunkach na stanowisku betoniarz – zbrojarz.

Wnioskodawca i świadek zgodnie zeznali, że Podczas zatrudnienia ubezpieczony pracował w (...) w P. w brygadzie budowlanej jako betoniarz – zbrojarz. W brygadzie był elektryk, betoniarz, zbrojarz, murarz, płytkarz. Robił remonty na oddziałach produkcyjnych: wymianę stropów, burzył halę, robił wylewki. Wykonywał prace typowo budowlane w pełnym wymiarze czasu pracy. Wykonywał prace wewnątrz budynków jak i na zewnątrz. Nie było przestojów. Była to praca w pełnym wymiarze czasu pracy. Otrzymywał dodatek za pracę w szczególnych warunkach oraz posiłki regeneracyjne.

Czynności na w/w stanowiskach wnioskodawca wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Powyższe stanowiska zostały wymienione w załączniku nr 1 do zarządzenia Nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałami Budowlanymi z dnia 1 sierpnia 1983 r. w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach podległych Ministrowi Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, w Wykazie A.

Wnioskodawca przepracował w w/w zakładzie pracy 2 lata, 8 miesięcy i 14 dni co po dodaniu do uwzględnionego przez organ rentowy stażu pracy w szczególnych warunkach w wysokości 12 lat, 4 miesięcy i 23 dni dało łącznie ponad 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W ocenie Sądu, w niniejszej sprawie wnioskodawca wykazał zatem, że przepracował ponad 15 lat w szczególnych warunkach.

Dlatego też Sąd nie badał czy w pozostałym spornym okresie od 1 sierpnia 1972 r. do 10 lutego 1974 r. oraz od 26 listopada 1975 r. do 31 sierpnia 1979 r. ubezpieczony pracował w szczególnych warunkach i tym samym nie uwzględnił go do stażu pracy w szczególnych warunkach.

Na mocy art. 129 ust. 1 ustawy świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Wnioskodawca złożył wniosek o emeryturę w dniu 1 czerwca 2015 r., a zatem prawo do emerytury należało wnioskodawcy przyznać od dnia 1 czerwca 2015 r.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi organu rentowego wypożyczając akta rentowe.