Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 maja 2016 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce II Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący SSO. Anna Łaszczych (spr.)

Sędziowie SO. Ryszard Warda

SO. Magdalena Dąbrowska

Protokolant Anna Nierubiec

przy udziale Prokuratora Okręg. Tomasza Mierzejewskiego

po rozpoznaniu w dniu 10 maja 2016 r.

sprawy E. B. (1)

oskarżonej o przestępstwo z art. 177 § 2 k.k.

na skutek apelacji, wniesionej przez obrońcę oskarżonej

od wyroku Sądu Rejonowego w Wyszkowie

z dnia 26 czerwca 2015 r. sygn. akt II K 889/13

o r z e k a :

1. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,

2. zwalnia oskarżoną od kosztów i opłat sądowych za drugą instancję.

Sygn. akt II Ka 16/16

UZASADNIENIE

E. B. (1) została oskarżona o to, że:

w dniu 6 sierpnia 2011 r., ok. godz. 13:45 w msc. P., gmina D., woj. (...) nieumyślnie naruszyła zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym i przyczyniła się do zaistnienia wypadku drogowego, w którym śmierć poniósł A. M. w ten sposób, że kierując samochodem osobowym m-ki O. (...) nr rej. (...) jadąc drogą relacji P. - K. w kierunku msc. Pasieki, na prostym odcinku drogi, przy dobrej widoczności i suchej nawierzchni, nie zachowała szczególnej ostrożności podczas zbliżania się do osób pieszych, w tym do dzieci, przebywających w pobliżu toru ruchu jej samochodu, nie użyła sygnału dźwiękowego i nie zmniejszyła prędkości jazdy pozwalającej na skuteczne zahamowanie przed nieprawidłowo zachowującą się osobą pieszą, w wyniku czego potrąciła prawym przodem pojazdu A. M., pozbawionego odpowiedniej opieki osób w wieku co najmniej 10 lat, który nagle wybiegł na jednię i przebiegał z prawej strony na lewą patrząc w kierunku jazdy samochodu kierowanego przez w/w, który w wyniku poniesionych wielonarządowych obrażeń ciała zmarł na miejscu zdarzenia,

tj. o czyn z art. 177 § 2 k.k.

Sąd Rejonowy w Wyszkowie wyrokiem z dnia 26 czerwca 2015 r. w sprawie sygn. akt II K 889/13 oskarżoną E. B. (1) uznał za winną popełnienia zarzucanego jej czynu z tą zmianą, że podczas zbliżania się do osób pieszych, w tym do dzieci nie zachowała zasad ostrożności oraz ograniczonego zaufania i za to na podstawie art. 177 § 2 k.k. skazał ją i wymierzył jej karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności; na podstawie art. 69 § 1 i § 2 k.k., art. 70 § 1 pkt. 1 k.k. wykonanie wymierzonej oskarżonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby 2 (dwóch) lat; na podstawie art. 626 § 1 k.p.k., art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżoną od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów procesu.

Apelację od powyższego wyroku wniósł obrońca oskarżonej E. B. (1), zaskarżając wymieniony wyrok w części (pkt I i II) na korzyść oskarżonej i zarzucił wyrokowi na podstawie art. 438 k.p.k.:

-1) obrazę przepisów prawa materialnego tj.:

- art. 1 § 3 k.k. poprzez uznanie, że E. B. (1) popełniła czyn zabroniony mimo, że zachowaniu E. B. (1) nie można przypisać winy,

- art. 177 § 2 k.k. poprzez uznanie, że czyn E. B. (2) wypełnia znamiona wymienionego przepisu;

2) obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wyroku tj.

- art. 5 § 2 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k., co miało wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia przez nierozważenie wszystkich okoliczności sprawy, a szczególnie tych, które przemawiały na korzyść oskarżonej.

W konkluzji apelacji obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonej E. B. (1) od zarzucanego jej czynu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonej E. B. (1) jest niezasadna i nie została uwzględniona.

Nietrafny jest podnoszony w apelacji przez obrońcę zarzut obrazy przepisów prawa procesowego, która miała wpływ na treść wyroku, a mianowicie art. 5 § 2 k.p.k., art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, że nie można łącznie postawić zarzutu naruszenia art. 5 § 2 i art. 7 k.p.k. Jeżeli bowiem skarżący kwestionuje ocenę dowodów co do ich wiarygodności, to takiej sytuacji nie dotyczy art. 5 § 2 lecz art. 7. Natomiast gdy skarżący podważa prawidłowość ustaleń faktycznych wynikających z oceny dowodów – w sytuacji gdy sąd powziął wątpliwości, ale rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego albo gdy takich wątpliwości nie miał, choć powinien je powziąć, skoro po dokonaniu oceny dowodów nie miał podstaw do odrzucenia korzystnej dla oskarżonego wersji zdarzenia – to wówczas należy postawić zarzut naruszenia art. 5 § 2. Jednakże naruszenie tego przepisu jest możliwe tylko i wyłącznie w sytuacji, gdy sąd orzekający w sprawie rzeczywiście powziął wątpliwości co do treści ustaleń faktycznych lub wykładni prawa i wobec niemożliwości ich usunięcia rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego. Jeżeli natomiast ustalenia faktyczne są zależne np. od dania wiary lub odmówienia jej określonym dowodom, to nie można mówić o naruszeniu art. 5 § 2, a ewentualne zastrzeżenia co do oceny wiarygodności konkretnego dowodu lub grupy dowodów mogą być rozstrzygane jedynie na płaszczyźnie utrzymania się przez sąd w granicach sędziowskiej swobodnej oceny dowodów wynikającej z treści art. 7 k.p.k. (wyroki SN z dnia 11.10.2002 r., V KKN 251/01 i z dnia 8.09.2009 r., WA 26/09).

Uzasadnienie wyroku Sądu Rejonowego wskazuje, ż Sąd nie miał żadnych wątpliwości co do treści ustaleń faktycznych ani wykładni prawa w niniejszej sprawie. Z treści apelacji obrońcy oskarżonej, zwłaszcza z uzasadnienia wynika, że obrońca kwestionuje ocenę dowodów dokonaną przez Sąd. Podkreślić należy, że Sąd I instancji bardzo dokładnie przeprowadził postępowanie dowodowe w niniejszej sprawie. Wbrew temu, co twierdzi obrońca, wszystkie dowody zostały poddane przez Sąd wnikliwej analizie oraz należytej, zgodnej z wymogami art. 7 k.p.k. ocenie. Wynika to jednoznacznie z uzasadnienia wyroku. Sąd wyczerpująco uzasadnił, którym dowodom, w jakim zakresie i dlaczego dał wiarę, a które z dowodów i z jakich przyczyn uznał za niewiarygodne. Argumenty podane przez Sąd na poparcie swojego stanowiska są logiczne i przekonywające.

Przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną przepisu art. 7 k.p.k., gdy: 1) jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy; 2) stanowi wyraz rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego; 3) jest zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, a nadto zostało wyczerpująco i logicznie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku (wyroki SN z dnia 9.11.1990 r., OSNKW 1991, Nr 7, poz. 41 oraz z dnia 3.09.1998 r., V KKN 104/98; postanowienie SN z dnia 1.09.2010 r., IV KK 78/10, OSNwSK 2010, nr 1, poz. 1653).

Podnosząc zarzut obrazy art. 7 k.p.k. obrońca oskarżonej E. B. (1) ogranicza się do polemiki ze stanowiskiem Sądu Rejonowego w kwestii oceny przeprowadzonych w sprawie dowodów oraz do odmiennej oceny tych dowodów. Dotyczy to w zasadzie opinii biegłych do spraw rekonstrukcji wypadków drogowych E. K. i Z. P., gdyż do tych dowodów i to jedynie do pewnych fragmentów opinii, dotyczących zwłaszcza prędkości z jaką poruszała się samochodem oskarżona przed wypadkiem odnosi się w apelacji jej obrońca. Opinie biegłych zostały potraktowane przez obrońcę w sposób wybiórczy. W przeciwieństwie do obrońcy Sąd Rejonowy opinie biegłych E. K. i Z. P. wnikliwie przeanalizował, a nie tylko pewne kwestie wynikające z tych opinii. Obrońca oskarżonej pomija w apelacji pozostałe dowody przeprowadzone w sprawie, a więc zeznania świadków, wyjaśnienia oskarżonej, które to dowody obok opinii biegłych do spraw badania wypadków drogowych stanowią podstawę ustaleń faktycznych Sądu w niniejszej sprawie. Sąd Okręgowy w całości podziela stanowisko Sądu I instancji w kwestii oceny materiału dowodowego zebranego w niniejszej sprawie.

Chybiony jest podnoszony w apelacji przez obrońcę oskarżonej E. B. (1) zarzut obrazy art. 410 k.p.k. Uzasadnienie wyroku wskazuje jednoznacznie, że podstawę wyroku stanowi całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej. Sąd Rejonowy ujawnił, a następnie rozważył wszystkie istotne dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności (dowody). Natomiast obrońca podnosząc zarzut obrazy art. 410 k.p.k., w apelacji ogranicza się jedynie do niektórych okoliczności i powołuje jedynie część dowodów, o czym była mowa wyżej. Podkreślić należy, że zasada określona w art. 410 k.p.k. obowiązuje nie tylko sąd wyrokujący, ale także i strony procesu, które przedstawiając w apelacji własne stanowisko, nie mogą go opierać wyłącznie na fragmentarycznej ocenie dowodów z pominięciem tego wszystkiego, co może prowadzić do odmiennych wniosków.

Niezasadny jest podnoszony w apelacji przez obrońcę zarzut obrazy przepisów prawa materialnego tj. art. 1 § 3 k.k. i art. 177 § 2 k.k. Wina oskarżonej E. B. (1) w świetle zebranych w sprawie dowodów nie budzi, jak zasadnie uznał Sąd Rejonowy, żadnych wątpliwości. Oskarżona w dniu 6 sierpnia 2011 r. naruszyła nieumyślnie zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym i przyczyniła się do zaistnienia wypadku, w którym śmierć poniósł 3 - letni A. M.. Oskarżona zbliżając się do grupy osób, w tym dzieci przebywających w pobliżu toru ruchu samochodu, którym kierowała, nie zachowała zasady zwykłej ostrożności oraz ograniczonego zaufania. Zasady te są sformułowane w przepisach art. 3 ust. 1 i art. 4 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym. Część osób dorosłych stała na jezdni, część na poboczu, na jezdni bawiło się dwoje dzieci. Kiedy oskarżona zbliżała się do nich, dzieci przebiegały przez jezdnię. Sytuacja na drodze nakładała na oskarżoną E. B. (1) obowiązek podjęcia takiego działania, które w sposób skuteczny pozwoliłoby na uniknięcie zagrożenia. Oskarżona wprawdzie zmniejszyła prędkość do 58 – 63 km/godz., jak wynika z opinii biegłych i wjechała w ¾ części samochodu na lewy pas ruchu, ale działanie to okazało się niewystarczające. W momencie przejeżdżania oskarżonej obok grupy osób, A. M. wyrwał się dziadkowi i wbiegł wprost pod samochód, którym kierowała oskarżona. Chłopiec uderzył w samochód, odbił się od niego i upadł na jezdnię. Wskutek wypadku A. M. doznał licznych obrażeń wielonarządowych i wielomiejscowych przerwań rdzenia kręgowego, i zmarł na miejscu zdarzenia. Manewr hamowania E. B. (1) podjęła po wypadku. Z opinii biegłych E. K. i Z. P. wynika, że oskarżona miała możliwość uniknięcia wypadku, gdyby zredukowała prędkość samochodu do nie większej niż 45/godz. (biegły Z. P.), do 47,6 km/godz. (biegły E. K.). Przyczyną wypadku było wtargnięcie A. M. pod nadjeżdżający samochód kierowany przez oskarżoną. Oskarżona zachowując się w sposób nieprawidłowy i niezgodny z przepisami ustawy Prawo o ruchu drogowym przyczyniła się do wypadku. Pomiędzy zachowaniem oskarżonej E. B. (1) a zaistniałym wypadkiem istnieje związek przyczynowy. Oskarżona swoim zachowaniem w pełni wyczerpała dyspozycję art. 177 § 2 k.k. Podnieść należy, że Sąd Najwyższy wielokrotnie wyraził pogląd, że współodpowiedzialnymi za wypadek drogowy może być dwóch lub więcej uczestników ruchu drogowego, z zastrzeżeniem przypisania im tylko takiego skutku, jaki został przez nich spowodowany poprzez chociażby nieumyślne naruszenie zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym (wyroki SN z dnia 8.04.2013 r., II KK 206/12 i z dnia 23.07.2014 r., V KK 32/14).

Z tych względów z mocy art. 437 § 1 k.p.k. Sąd Okręgowy orzekł, jak w wyroku.

O kosztach procesu za postępowanie odwoławcze, w tym opłacie orzeczono na zasadzie art. 634 k.p.k. w zw. z art. 624 § 1 k.p.k. i art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych z późniejszymi zmianami.