Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 maja 2016 r.

Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w W. VI Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Barbara Ciwińska

Protokolant Izabela Katryńska

po rozpoznaniu w dniu 13 maja 2016 r. w Warszawie na rozprawie

sprawy z powództwa R. L.

przeciwko E. L.

o zaspokojenie potrzeb rodziny

1.  zasądza od pozwanej E. L. na rzecz powoda R. L. kwotę 1000 (jeden tysiąc) złotych miesięcznie tytułem zaspokojenia potrzeb rodziny, to jest małoletnich dzieci: W. L. ur. (...), M. L. ur. (...) oraz męża pozwanej R. L. poczynając od dnia 9.12.2015 roku płatne do rąk R. L. do dnia 10 –tego każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat,

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

3.  umarza postępowanie o zaspokojenie potrzeb rodziny ponad kwotę 1500 (jeden tysiąc pięćset) złotych miesięcznie z uwagi na wycofanie powództwa w tym zakresie,

4.  pozostawia strony przy poniesionych kosztach zastępstwa procesowego,

5.  kosztami postępowania obciąża pozwaną E. L. i nakazuje pobrać od niej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 600 (sześćset) złotych tytułem nieuiszczonej opłaty sądowej.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 26 października 2015 r. R. L. wniósł o zasądzenie od E. L. kwoty w wysokości 2.400 zł miesięcznie tytułem przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny to jest jego samego oraz małoletnich dzieci stron: W. L. ur. (...), M. L. ur. (...) płatnych do rąk powoda do dnia 5 – go każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat alimentacyjnych. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż strony postępowania są małżeństwem od 10 lat w trakcie, którego urodziła się dwójka małoletnich dzieci M. L. i W. L.. Matka dzieci od kilku miesięcy nie interesuje się sprawami rodziny, a ciężar związany z jej utrzymanie spoczywa wyłącznie na powodzie. Powód wskazał, iż jego miesięczne zarobki wynoszą ok 3000 zł netto miesięcznie. Pozwana natomiast pracuje, jako pielęgniarka a jej średnie miesięczne wynagrodzenie wynosi ok 3976,59 zł. Powód koszty utrzymania rodziny z pominięciem wydatków ponoszonych wyłącznie na potrzeby stron szacuje na kwotę ok 4800 zł ( pozew – k. 1 -3) Na rozprawie w dniu 13 maja 2016 roku powód zmodyfikował powództwo wnosząc o zasądzenie alimentów w kwocie 1500 zł miesięcznie, cofając jednocześnie pozew w pozostałym zakresie ( protokół z rozprawy z dnia 13 maja 2016 roku – k. 74).

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa ( protokół rozprawy z dnia 8 marca 2016 r.)

Postanowieniem z dnia 9 grudnia 2015 roku na czas trwania postępowania w trybie zabezpieczenia tut. Sąd zobowiązał pozwaną E. L. do łożenia na zaspokojenie potrzeb rodziny to jest małoletnich dzieci : W. L. ur. (...), M. L. ur. (...) oraz męża pozwanej R. L. kwoty po 1.000 płatne do rąk R. L. do dnia 10 –tego każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat ( postanowienie – k. 23 - 26).

Postanowieniem z dnia 8 marca 2016 roku skierowany strony do mediacji, która okazała się bezskuteczna ( k. 57).

Sąd Rejonowy ustalił co następuje:

R. L. urodzony dnia (...) i E. L. urodzona dnia (...) zawarli związek małżeński w dniu 27 sierpnia 2005 roku ( akt małżeństwa – k. 6). Z małżeństwa tego mają dwóch synów: W. L. urodzonego dnia (...) i M. L. urodzonego dnia (...) ( akty urodzenia małoletnich – k. 7 - 8).

Powód R. L. ma 51 lat, ma wykształcenie zawodowe pracuje, jako motorniczy i zarabia ok 3000 zł netto miesięcznie. Pomiędzy nim a jego żoną od kilku lat toczy się poważny konflikt, który w dużej mierze spowodowany jest nadużywaniem przez pozwaną alkoholu. W postępowaniu prowadzonym z urzędu przed tut. Sądem pod sygn. akt VI Nsm 189/15 tut. Sąd ograniczył władzę rodzicielską E. L. i R. L. nad ich małoletnimi dziećmi W. L. urodzonym (...) i M. L. urodzonym (...) poprzez:

a)  zobowiązanie R. L. do zapisania obu małoletnich synów do poradni psychologiczno-pedagogicznej w terminie miesiąca w celu uzyskania diagnozy i stwierdzenia przyczyn trudności szkolnych,

b)  zobowiązać E. L. do zachowywania całkowitej abstynencji od napojów alkoholowych i rozpoczęcia terapii odwykowej w terminie miesiąca oraz kontynuowanie jej przez okres co najmniej jednego roku,

c)  zobowiązać oboje rodziców do podjęcia i kontynuowania terapii rodzinnej przez okres co najmniej jednego roku,

d)  nadzór kuratora sądowego, które upoważnić do kontroli obowiązków z punktu a, b, c i zobowiązać do składania sprawozdań 1 raz na 2 miesiące.

Powyższe postanowienie uprawomocniło się w dniu 30 września 2015 roku.

Koszty utrzymania rodziny założonej przez R. L. oraz E. L. wynoszą ok 3000 zł miesięcznie. Składają się na to koszty wyżywienia: 800 – 1000 zł miesięcznie, koszty spłaty raty kredytu za mieszkanie: 800-900 zł miesięcznie, czynsz 500 zł miesięcznie, opłaty za energię i gaz: 120 zł miesięcznie, oplata za garaż 125 zł miesięcznie, internet i telewizja 220 zł miesięcznie, wydatki na ubrania, środki higieny i leki dla dzieci – 120 zł miesięcznie, treningi piłkarskie – 100 zł miesięcznie, wyjazdy wakacyjne i rozrywka – 120 zł miesięcznie ( rachunki – k. 12 – 13, umowa kredytu hipotecznego – k. 14, częściowo zeznania powoda R. L. – k. 52 -53, 71 - 73). Od połowy 2015 roku rodzina R. L. i E. L. utrzymywana jest przede wszystkim przez powoda. To powód ponosi koszty wyżywienia dzieci, które wynoszą ok 800 zł miesięcznie (łącznie z kosztami wyżywienia powoda) oraz uiszcza opłaty związane z utrzymaniem domu: czynsz, opłaty za media, ratę kredytu. Powód w ostatnim czasie sam spłacił dług z tytułu zaległych opłat czynszowych w wysokości 5000 zł. W dużej mierze uregulowanie ciążących na powodzie zaległych zobowiązań było możliwe dzięki otrzymywaniu przez niego w trybie zabezpieczenia roszczenia kwoty 1000 zł miesięcznie. Matka małoletnich chłopców tylko w niewielkim stopniu partycypuje w kosztach utrzymania rodziny, a jej wkład finansowy polega na ponoszeniu drobnych opłat na codzienne zakupy lub związane z treningami piłkarskimi synów ( zeznania powoda R. L. – k. 52 -53, 71 – 73 częściowo zeznania pozwanej E. L. – k. 53 – 54, 73-74). Rodzice w równym stopniu sprawują opiekę nad dziećmi. E. L. w dalszym ciągu ma jednak problem z alkoholem ( zeznania powoda R. L. – k. 52 -53, 71 – 73, częściowo zeznania pozwanej E. L. – k. 53 – 54, 73-74, zeznania świadka F. K. – k. 54).

Pozwana E. L. ma 42 lata z wykształcenia jest pielęgniarką w 2013 roku osiągnęła dochód w kwocie 47 719,07 zł obecnie zaś pracuje w swoim zawodzie na podstawie umowy zlecenia i miesięcznie zarabia ok 2000 – 2500 zł w zależności od liczby przyjętych w miejscu jej pracy pacjentów. W okresie 25 grudnia 2015 roku – 1 lutego 2016 roku pozwana przebywała na zwolnieniu lekarskim i nie otrzymywała z tego tytułu żadnego świadczenia ( informacja o dochodach – k. 10 – 11, 15, częściowo zeznania pozwanej E. L. – k. 53 – 54, 73-74 ).

Powołany powyżej stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wymienione dokumenty, które nie budziły wątpliwości co do ich autentyczności pomimo tego, iż cześć z nich przedstawiona została w formie kserokopii. Również strony postępowania nie kwestionowały mocy dowodowej tych materiałów.

W sprawie wykorzystano dowód w postaci zeznań powoda R. L.. Zeznania te w ocenie Sądu były spójne, logiczne i konsekwentne dlatego w całości dano im wiarę z tym zastrzeżeniem, iż za uzasadnione koszty utrzymania rodziny powoda i pozwanej Sąd przyjął koszty rozsądne, ustalone w oparciu o zebrany w sprawie materiał dowodowy i zasady doświadczenia życiowego.

W części wykorzystano zeznania złożone przez pozwaną E. L.. Wskazać należy, iż Sąd nie dał wiary zeznaniom złożonym przez pozwaną w odniesieniu do tego, iż to ona ponosi w przeważającej mierze koszty utrzymania wspólnej rodziny. W ocenie Sądu zeznania w tym zakresie były niespójne, nielogicznie, niekonsekwentne a ponadto nie zostały poparte innymi materiałami dowodami.

Jako wiarygodne Sąd ocenił dowód w postaci zeznań świadka F. K. jednak nie miały on większego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Zeznania świadków M. S. oraz K. K. w ogóle nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Wskazać należy, iż świadkowie ci nie mieli większej wiedzy dotyczącej sytuacji rodziny założonej przez powoda i pozwaną. A te informacje, którymi dysponowali były wiadomościami zasłyszanymi od powoda.

Wskazać również należy, iż Sądowi z urzędu znana jest okoliczność, iż przed tut. Sądem z urzędu pod sygn. akt VI Nsm 189/15 toczyło się postępowanie o ograniczenie władzy rodzicielskiej R. L. i E. L. nad ich małoletnimi dziećmi.

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

Powództwo o zaspokojenie potrzeb rodziny należało uwzględnić tak jak w wyroku, a w pozostałym zakresie oddalić.

Zgodnie z art. 23 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego małżonkowie mają równe prawa i obowiązki w małżeństwie. Są obowiązani do wspólnego pożycia, do wzajemnej pomocy i wierności oraz do współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli. Natomiast zgodnie z art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także, w całości lub w części na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym. Zatem na podstawie powyższej regulacji, małżonek może dochodzić od współmałżonka środków utrzymania w zakresie odpowiadającym obowiązkowi przyczyniania się przez niego do zaspokajania potrzeb rodziny. Celem tego przepisu jest zapewnienie środków materialnych umożliwiających prawidłowe funkcjonowanie rodziny, jako całości oraz zaspokojenie uzasadnionych potrzeb poszczególnych jej członków przy zachowaniu zasady równej stopy życiowej. Cel ten jest realizowany zgodnie z zasadą równości praw i obowiązków małżonków. Obowiązek alimentacyjny z art. 27 powstaje w chwili zawarcia związku małżeńskiego i trwa do chwili jego ustania lub unieważnienia. Przy ocenie z tego punktu widzenia indywidualnych potrzeb członków rodziny należy brać pod uwagę szczególne okoliczności ich dotyczące, jak: wiek, stan zdrowia, zainteresowania. Żądanie dostarczenia środków utrzymania powinno zatem podlegać ocenie na tle wszystkich okoliczności danego przypadku (vide: pkt I uchwały pełnego składu Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r. III CZP 91/86 OSNCP 1988/4 poz. 42)-wyrok Sądu Okręgowego w Białymstoku z dnia 22.11.2013 r. II Ca 899/13, LEX nr 1715553.

Należy podkreślić, że powołany art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego statuuje obowiązek przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny przez każdego z małżonków stosownie do jego możliwości. Zakres obowiązku wyznaczają zatem siły tj. możliwości wypełnienia obowiązku wynikające ze stanu fizycznego i psychicznego każdego z małżonków oraz możliwości zarobkowe i majątkowe każdego z nich. Dla określenia zakresu tego obowiązku właściwa jest reguła równej stopy życiowej poszczególnych członków rodziny. Nie oznacza ona jednak, że podział dochodu ma być jednakowy dla wszystkich.

W niniejszej sprawie Sąd nie ma wątpliwości, iż przez ostatni rok to na powodzie w przeważającej mierze ciążył obowiązek utrzymania rodziny stron. To powód spłacałał raty kredytu zaciągniętego na zakup mieszkania, opłacał rachunki związane z utrzymaniem mieszkania oraz w przeważającej mierze kupował żywność i ponosił koszty utrzymania dwójki małoletnich synów. Oceniając uzasadnione koszty utrzymania rodziny Sąd mając na względzie analizę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz doświadczenie życiowe przyjął kwotę ok 3000 zł. Jest to kwota niższa niż ta, którą wskazał powód albowiem uwzględnia ona jedynie koszty rozsądne i uzasadnione okolicznościami sprawy.

Odnosząc się do możliwości finansowych stron postępowania Sąd przyjął, iż to powód ma zdecydowanie większe możliwości zarobkowe niż pozwana. Wskazać należy, iż powód zatrudniony jest w oparciu o umowę o pracę na czas nieokreślony z miesięczną pensją w kwocie ok 3000 zł netto miesięcznie, a jego sytuacja na rynku pracy jest stabilna. Pozwana pracuje natomiast, jako pielęgniarka w oparciu o umowy zlecenie miesięcznie zarabia od 2000 do 2500 zł netto w zależności od liczby pacjentów przyjętych w miejscu jej pracy. Wskazać należy, iż pod kątem zawodowym sytuacja pozwanej jest gorsza od sytuacji powoda, albowiem wykonuje ona prace na podstawie umowy cywilnoprawnej co w oczywisty sposób skutkuje mniejszą stabilnością w zakresie uzyskiwanych zarobków. Świadczy o tym chociażby sytuacja z przełomu roku, kiedy to pozwana przebywała na zwolnieniu lekarskim przez okres miesiąca i w związku z tym za cały ten okres nie otrzymywała wynagrodzenia ani żadnego innego świadczenia. W ocenie Sądu w tych okolicznościach pozwana jest w stanie przeznaczać na utrzymanie rodziny kwotę 1000 zł miesięcznie. Zdaniem Sądu zasądzenie takiej kwoty z jednej strony pozwoli na pełne zaspokojenie uzasadnionych potrzeb rodziny a z drugiej zaś strony w pełni wyczerpuje możliwości finansowe pozwanej. Warto podkreślić, iż jak wynika z zeznań powoda sytuacja finansowa jego rodziny odkąd na rzecz powoda zasądzono w trybie zabezpieczenia kwotę 1000 zł miesięcznie polepszyła się na tyle, iż powód był w stanie spłacić nawet zaległe zobowiązania. Okoliczność ta z całą pewnością również przemawia za zasądzeniem alimentów w opisanej powyżej kwocie. Zwrócić również należy uwagę, iż pozwana musi również dysponować pewnymi środkami finansowymi na własne potrzeby. Orzekając w przedmiocie alimentów Sąd wziął również pod uwagę to, iż obie strony postępowania w równym stopniu sprawują opiekę na dziećmi.

W tych okolicznościach należało zasądzić od pozwanej E. L. na rzecz powoda R. L. kwotę 1000 złotych miesięcznie tytułem zaspokojenia potrzeb rodziny, to jest małoletnich dzieci: W. L. ur. (...), M. L. ur. (...) oraz męża pozwanej R. L. poczynając od dnia 9.12.2015 roku płatne do rąk R. L. do dnia 10 –tego każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat. W pozostałym zakresie powództwo został oddalone. Zwrócić należy uwagę, iż powyższe świadczenie zostało zasądzone od dnia 9 grudnia 2015 roku tj. od daty wydania postanowienia w przedmiocie zabezpieczenia roszczenia a nie od daty wytoczenia powództwa. Takie rozwiązanie pozwoli uniknąć pozwanej zadłużenia z tytułu alimentów płatnych za okres od dnia 26 października 2015 roku do dnia 9 grudnia 2015 roku, co w ocenie Sądu pozwoli na ustabilizowanie jej sytuacji finansowej a przez to i całej rodziny. Zwrócić również należy uwagę na to, iż jak wynika z akt sprawy uzasadnione potrzeby za ten okres zostały w zasadzie zaspokojone.

Postępowanie o zaspokojenie potrzeb rodziny ponad kwotę 1500 złotych miesięcznie zostało umorzone w związku z cofnięciem pozwu w tym zakresie na podstawie przepisu art. art. 355 § 1 k.p.c. w zw. z art. 203 § 4 k.p.c. W ocenie Sądu brak było podstaw do uznania tej czynności za niedopuszczalną.

Na podstawie przepisu art. 100 k.p.c. Sąd pozostawił strony przy poniesionych kosztach zastępstwa procesowego. Jednocześnie na podstawie przepisu art. 100 k.p.c. w zw. z art. 83 w zw. z art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. 2005 Nr 167 poz. 1398) kosztami postępowania obciążono pozwaną E. L. i nakazano pobrać od niej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 600 złotych tytułem nieuiszczonej opłaty sądowej, bowiem strona powodowa dochodząca świadczeń alimentacyjnych a także o zaspokojenie potrzeb rodziny zwolniona jest od kosztów sądowych.