Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 17 maja 2013 roku po rozpatrzeniu wniosku z dnia 29 marca 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie art. 12 i art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych odmówił M. T. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podniósł, iż Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 6 maja 2013 roku ustaliła, iż M. T. nie jest niezdolna do pracy. Z uwagi na niespełnienie łącznie wszystkich warunków wymienionych we wskazanych przepisach, brak jest zatem podstaw do przyznania wnioskującej prawa do renty.

/ decyzja - k. 253 akt ZUS /

W dniu 3 czerwca 2013 roku M. T. złożyła odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę i przyznanie jej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu odwołania podniosła, że lekarze orzecznicy ZUS nierzetelnie podeszli do oceny stanu jej zdrowia, gdyż nadal nie odzyskała zdolności do pracy. Skarżąca wskazała, że na skutek wypadku komunikacyjnego doznała złamania lewego podudzia, złamania kości klinowatej śródstopia prawego oraz żeber. Do chwili obecnej ma olbrzymie problemy z poruszaniem się, dlatego używa laski. Nadto od 31 lipca 2012 roku leczy się u lekarza psychiatry i psychologa w (...).

/odwołanie – k. 2 /

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 1 lipca 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. wniósł o jego oddalenie, wywodząc jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Dodatkowo wskazał, iż M. T. do dnia 31 maja 2013 roku pobierała rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 19 kwietnia 2013 uznał, że wnioskodawczyni nie jest niezdolna do pracy. Orzeczeniem Komisji Lekarskiej z dnia 6 maja 2013 roku również nie stwierdzono niezdolności do pracy M. T..

/ odpowiedź na odwołanie – k. 3-3 odwrót/

Na rozprawie w dniu 11 maja 2016 roku pełnomocnik wnioskodawczyni poparł odwołanie oraz podtrzymał wniosek zawarty w piśmie z dnia 29 kwietnia 2016 roku o przyznanie kosztów pomocy prawnej udzielonej wnioskodawczyni z urzędu, oświadczając, że koszty te nie zostały opłacone ani w całości, ani w części. Pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołania.

/stanowisko pełnomocników stron: 00:01:00, 00:06:11 – płyta CD koperta k.185 /

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni M. T. urodziła się w dniu (...).

/bezsporne, a nadto wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy – k. 1-4 akt ZUS /

Wnioskodawczyni ukończyła szkołę podstawową, dotychczas pracowała jako pomoc w kuchni, goniec, ekspedient, sprzedawca, pracownik produkcji, portier, pracownik gospodarczy, ponadto przez okres 2 lat prowadziła działalność gospodarczą.

/bezsporne, a nadto kwestionariusz dotyczący okresów skład kowych i nieskładkowych – k. 5-7 akt ZUS, świadectwa pracy – k. 21- 38, 41-46 akt ZUS, zaświadczenia – k. 47-49 akt ZUS /

W dniu 28 lipca 2010 roku wnioskodawczyni uczestniczyła w wypadku komunikacyjnym w wyniku, którego doznała urazu kończyn dolnych. Od dnia wypadku przebywała na zwolnieniu lekarskim, a następnie przez 12 miesięcy otrzymywała świadczenie rehabilitacyjne do dnia 20 stycznia 2012 roku. W okresie od dnia 21 stycznia 2012 roku do dnia 31 maja 2013 roku M. T. miała przyznane prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

/bezsporne, a nadto decyzje – k. 145-146, 203-204 akt ZUS /

W dniu 29 marca 2013 roku wnioskodawczyni złożyła wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

/bezsporne, a nadto wniosek – k. 243 akt ZUS /

Lekarz Orzecznik ZUS po przeprowadzeniu bezpośredniego badania wnioskodawczyni i dokonaniu analizy dokumentacji medycznej, rozpoznał u niej zaburzenia funkcji kończyny dolnej lewej po przebytym złamaniu podudzia lewego, wygojone złamanie kończyny klinowej prawej z zaburzeniami funkcji stopy prawej. Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 19 kwietnia 2013 roku uznał, że wnioskodawczyni nie jest niezdolna do pracy.

/bezsporne, a nadto orzeczenie L. karza Orzecznika ZUS – k. 247 akt ZUS , opinia lekarska – k. 22-23 dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej ZUS /

W dniu 19 kwietnia 2013 roku wnioskodawczyni złożyła sprzeciw od orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS, domagając się rozpatrzenia jej sprawy przez Komisję Lekarską ZUS.

/sprzeciw – k. 24 dokumentacji orzeczniczo- lekarskiej ZUS/

Komisja Lekarska ZUS po przeprowadzeniu bezpośredniego badania wnioskodawczyni i dokonaniu analizy dokumentacji medycznej rozpoznała u niej przebyte wieloodłamowe złamanie kości lewego podudzia (w lipcu 200 roku) leczone operacyjnie, wygojone z ograniczeniem funkcji lewej kończyny lewej w stopniu miernym, przebyte złamanie kości klinowej stopy prawej (w lipcu 2000 roku) leczone zachowawczo, wygojone bez ograniczenia funkcji kończyny, zespół bólowy kręgosłupa lędźwiowego w przebiegu zmian zwyrodnieniowo – dyskopatycznych, bez objawów korzeniowych, zaburzenia stresowe, pourazowe, nadciśnienie tętnicze stabilne, niedoczynność tarczycy w leczeniu substytucyjnym. Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 6 maja 2013 roku uznała, że wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy.

/orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS – k. 251 akt ZUS, opinia lekarska Komisji Lekarskiej ZUS – k. 28-29 dokumentacji orzeczniczo- lekarskiej ZUS/

W wyniku powyższego orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 6 maja 2013 roku, decyzją z dnia 17 maja 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił M. T. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. /decyzja - k. 253 akt ZUS/

W badaniu sądowo – neuropsychologicznym stwierdzono u M. T. osłabienie sprawności procesów poznawczych na skutek aktualnego stanu emocjonalnego, aktualnie cechy osobowości histrionicznej z nasilonymi objawami lękowo – depresyjnymi powstałymi po przebytym zdarzeniu traumatycznym oraz na skutek utrzymujących się dolegliwości bólowych i obecnie trudnej sytuacji życiowej, w trakcie badania stwierdzono postawę agrawacyjną.

/pisemna opinia biegłego sądowego specjalisty z zakresu neuropsychologii L. S. – k. 8-8 odwrót /

W badaniu sądowo – psychiatrycznym w dniu 18 listopada 2013 roku rozpoznano
u wnioskodawczyni zaburzenia adaptacyjne depresyjne. Wnioskodawczyni od dnia 31 lipca 2012 roku jest leczona psychiatrycznie ambulatoryjnie z rozpoznaniem „zaburzeń stresowych pourazowych”. U badanej nie stwierdzono objawów choroby psychicznej, bez istotnie chorobowo obniżonego nastroju w sensie endogennym, nie jest upośledzona umysłowo ani otępiała. Od dnia 9 września 2013 roku wnioskodawczyni uczestniczy w terapii w Dziennym Oddziale Psychiatrycznym w Ł., natomiast w okresach : od dnia 24 listopada 2014 roku do 31 grudnia 2014 roku i od 2 stycznia 2015 roku do dnia 13 lutego 2015 roku przebywała w Psychiatrycznych Oddziałach Dziennych (...) z rozpoznaniem „zaburzenia adaptacyjne, obserwacja incydentu zaburzeń świadomości w kierunku padaczki, nadciśnienie tętnicze”. Rozpoznane schorzenie z zakresu psychiatrii nie powoduje u badanej niezdolności do pracy. Z psychiatrycznego punktu widzenia wnioskodawczyni jest zdolna do pracy.

/pisemne opinie biegłego sądowego specjalisty z zakresu ps ychiatrii G. P.
z dn. 18.11.2013 r. . – k. 1 4-16 i z dn.03.07.2015r – k. 122; dokumentacja medyczna – k.128 /

W badaniu sądowo-neurologicznym rozpoznano u wnioskodawczyni zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne kręgosłupa lędźwiowego z zespołem bólowym bez objawów korzeniowych, wygojone wieloodłamowe złamanie kości podudzia lewego i stopy prawej z ograniczeniem funkcji kończyny, zaburzenia depresyjne. Rozpoznane schorzenia z zakresu neurologii nie ograniczają u wnioskodawczyni funkcji organizmu w stopniu powodującym niezdolność do pracy.

/pisemna opinia biegłego sądowego neurologa B. S. z dn.13.01.2013r. – k. 20-22 /

W przeprowadzonym w toku postępowania sądowego badaniu ortopedycznym
w zakresie narządów ruchu rozpoznano u wnioskodawczyni wygojone złamanie przynasad dalszych obu kości goleni lewej z upośledzeniem funkcji stawu skokowego lewego miernego stopnia i zespołem bólowym, wygojone złamanie kości klinowej stopy prawej, bez upośledzenia funkcji stopy, wygojone złamanie żeber IX, X po stronie lewej, dyskopatię L4/L5 bez upośledzenia funkcji kręgosłupa z zespołem bólowym. W badaniu ortopedycznym stwierdzono, że wnioskodawczyni chodzi z lekkim utykaniem na kończynę dolną lewą, wspomaga się laską, ruchy kręgosłupa są u niej zachowane w pełnym zakresie, bolesne w maksymalnym zakresie ruchów, nie stwierdzono wzmożonego napięcia mięśni przykręgosłupowych. Stwierdzono, że ruchy w stawach kończyny dolnej prawej są zachowane w pełnym zakresie, w stawie kolanowym lewym są bolesne w maksymalnym zakresie ruchów, w stawie biodrowym lewym zachowane w pełnym zakresie. Występujące u badanej zmiany, potwierdzone są dokumentacją medyczną w postaci badań obrazowych RTG. Zmiany te w chwili obecnej nie uniemożliwiają wykonywania wnioskodawczyni pracy zarobkowej. Z punktu widzenia ortopedy są dostateczne podstawy do stwierdzenia, że ze względu na stan narządów ruchu wnioskodawczyni nie jest niezdolna do wykonywania pracy zarobkowej zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

/pisemne opinie biegłego sądowego specjalisty z zak resu ortopedii M. S. z dn. 24.02.2014 r. – k. 25-29, z dn. 25.04.2014r. - 44, z dn. 19.02.2015r. –k. 93 /

W przeprowadzonym w toku postępowania sądowego badaniu neurochirurgicznym
rozpoznano u M. T. chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa w początkowej fazie zaawansowania. Badanie obrazowe CT kręgosłupa lędźwiowo – krzyżowego wykazało nieznacznego stopnia zmiany zwyrodnieniowe, charakterystyczne dla wieku wnioskodawczyni. W badaniu fizykalnym – neurologicznym również nie stwierdzono wykładników uszkodzeń ze strony układu nerwowego. W badaniu CT głowy nie stwierdzono struktur patologicznych. Tym samym z przyczyn neurochirurgicznych wnioskodawczyni nie jest niezdolna do pracy.

/pisemne opinie biegłego sądowego specjalisty z zakresu neurochirurgii A. T. z dn. 18.12.2014 r. – k. 81-83 , z dn.20.05.2015r. – k.113-114/

W badaniu sądowo – internistycznym w dniu 3 września 2015 roku stwierdzono u M. T. wygojone pourazowe złamanie przynasad dalszych obu kości podudzia lewego leczone operacyjnie (w lipcu 2010 roku) ze skróceniem lewej kończyny dolnej o ok. 3,5 cm, osłabieniem siły mięśniowej i upośledzeniem funkcji stawu skokowego i kolanowego lewego istotnie utrudniające zdolność poruszania się, wygojone złamanie kości klinowej stopy prawej. Ponadto stwierdzono uporczywie utrzymujące się objawy depresyjno – lękowe i zaburzenia adaptacyjne, będące reakcją na ciężki stres, zespół parkinsoidalny, nawracające incydenty omdleń o nieustalonej etiologii, zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne kręgosłupa lędźwiowego z objawowym zespołem bólowym bez objawów korzeniowych, nadciśnienie tętnicze dobrze kontrolowane lekami, przewlekłą chorobę wrzodową żołądka z zespołem jelita drażliwego, niedoczynność tarczycy leczoną substytucyjnie, nadreaktywny pęcherz moczowy, kamicę pęcherzyka żółciowego. Od końca 2014 roku u badanej występują incydenty utraty świadomości z prężeniami o nieznanej etiologii i ruchy mimowolne palców rąk. W styczniu 2015 roku podczas pobytu we szpitalu psychiatrycznym stwierdzono o odwołującej napady utraty świadomości z prężeniem. Z tego powodu została skierowana na szereg badań, które nie wyjaśniły przyczyn tych incydentów. Z powodu nawracających utrat przytomności i zasłabnięć poprzedzonych mroczkami, kołataniem serca i spadkami ciśnienia wnioskodawczyni została przyjęta w dniu 19 marca 2015 roku do oddziału chorób wewnętrznych i kardiologii. Wypisana w dniu 26 marca 2015 roku z rozpoznaniem stanu po nawracających zasłabnięciach, nadciśnienia tętniczego, nieprawidłowej glikemii na czczo, wola guzkowego, niedoczynności tarczycy w wywiadzie, choroby wrzodowej żołądka, zespołu jelita drażliwego, pęcherza nadreaktywnego, kamicy nerkowej, bezobjawowego zakażenia dróg moczowych i zespołu depresyjnego. Podczas badania internistycznego stwierdzono występowanie u wnioskodawczyni mimowolnych ruchów rąk, co potwierdza rozwijanie się zespołu (...).

/pisemna opinia biegłego sądowego specjalisty z zakresu chorób wewnętrznych L. P. z dn. 03.09.2015r.. – k. 129-135 ; ustna opinia biegłego sądowego specjalisty z zakresu chorób wewnętrznych L. P. – 00:01:05 – płyta CD – k.153 /

W przeprowadzonym w toku postępowania sądowego badaniu z zakresu medycyny pracy rozpoznano u M. T. nadciśnienie tętnicze, zaburzenia adaptacyjne-depresyjne, zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne kręgosłupa lędźwiowego z towarzyszącym zespołem bólowym, stan po przebytym otwartym wieloodłamowym złamaniu kości piszczelowej lewej, złamaniu kości strzałkowej lewej oraz złamaniu kości klinowatej śródstopia prawego z upośledzeniem ruchomości lewego stawu skokowego, nawracające incydenty utraty przytomności o nieustalonej etiologii, w wywiadzie: niedoczynność tarczycy, chorobę wrzodową żołądka, zespół jelita drażliwego, kamica pęcherzyka żółciowego , kamica moczowa oraz nietrzymanie moczu, agrawacja dolegliwości. W dacie wydania zaskarżonej decyzji wnioskodawczyni była zdolna do pracy zarobkowej, a zdolność ta dotyczyła okresu po dniu 31 maja 2013 roku, tj. ustania prawa do czasowej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Wnioskodawczyni posiada wykształcenie podstawowe, a zatem niski poziom formalnych kwalifikacji. Tym samym jest predestynowana do pracy fizycznej. Z dniem 1 czerwca 2013 roku odzyskała zdolność do wszelkich prac fizycznych o charakterze produkcyjnym, usługowym i handlowym, z profilaktycznym przeciwwskazaniem do ciężkiej pracy fizycznej, wykonywanej w pozycji jedynie stojącej oraz wymagającej sprawnego przemieszczania się. W grudniu 2014 roku i w lutym 2015 roku wnioskodawczyni przebywała w oddziale dziennym psychiatrycznym, pojawiły się u niej incydenty utraty przytomności z towarzyszącymi prężeniami o nieustalonej etiologii. Z uwagi na pogorszenie stanu zdrowia wnioskodawczyni jest częściowo niezdolna do pracy w okresie 12-miesięcy od dnia 1 stycznia 2015 roku.

/pisemna opinia biegłego sądowego specjalisty z zakresu medycyny pracy z dn. 05.01.2016r. J. G. – k. 162-166/

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał w oparciu o powołane dokumenty oraz opinie biegłych lekarzy specjalistów z zakresu: ortopedii, neuropsychologii, psychiatrii, neurologii, neurochirurgii, medycyny pracy i częściowo także w zakresie opinii biegłego specjalisty chorób wewnętrznych, tj. w części dotyczącej ustalonego rozpoznania lekarskiego w oparciu o badanie i dokumentację medyczną. Sąd odmówił mocy dowodowej opinii biegłego specjalisty chorób wewnętrznych w zakresie dotyczącym wniosków orzeczniczych biegłego z uwagi na ich wewnętrzną sprzeczność. Biegły wskazał bowiem, że nie podziela opinii Komisji Lekarskiej ZUS ( z dnia 06.05.2013r.), które uznała, że wnioskodawczyni nie jest niezdolna do pracy, jednocześnie stwierdził jednak, że jest ona częściowo niezdolna do pracy dopiero od stycznia 2015 roku. Poza tym biegły dokonał oceny stanu zdrowia wnioskodawczyni z powodu schorzeń co do których wypowiedzieli się biegli specjaliści z zakresu: ortopedii, neurologii i psychiatrii. Zdaniem Sądu biegły nie może wypowiadać się co do jednostek chorobowych, które nie są przedmiotem jego specjalizacji.

Dokonując oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, Sąd uznał opinie biegłych (z wyjątkiem opinii biegłego specjalisty chorób wewnętrznych) za wiarygodne, gdyż są rzetelne i sporządzone zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym ich przedmiot. Opinie zostały sporządzone w oparciu o analizę przedłożonej dokumentacji lekarskiej oraz wyniki badania bezpośredniego. Biegli zdiagnozowali schorzenia, ocenili ich wpływ na sprawność organizmu i zdolność wnioskodawczyni do wykonywania pracy, odnosząc swą ocenę do jego doświadczenia i kwalifikacji zawodowych. Opinie są pełne, nie zawierają sprzeczności ani braków, które pozbawiałyby ich mocy dowodowej, zostały przekonująco uzasadnione, a zawarty w nich końcowy wniosek orzeczniczy logicznie wynika z przeprowadzonych badań i analizy dokumentacji medycznej.

Dowód z opinii biegłego ma szczególny charakter, a mianowicie korzysta się z niego
w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Do dowodów tych nie mogą więc mieć zastosowania wszystkie zasady o prowadzeniu dowodów, a w szczególności art. 217 § 1 k.p.c. W konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z opinii kolejnych biegłych lub z opinii instytutu, jedynie wtedy gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas, gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974r. II CR 817/73, nie publ).

Opinie zostały doręczone zarówno pełnomocnikowi organu rentowego, jak i wnioskodawczyni z zobowiązaniem do ustosunkowania się do nich. Wnioskodawczyni zgłosiła zastrzeżenia do opinii biegłego psychiatry i ortopedy, do których biegli ustosunkowali. Zarówno z opinii w/w biegłych, jak i biegłego z zakresu medycyny pracy bezsprzecznie wynika, że wnioskodawczyni była zdolna do pracy w dniu 1 czerwca 2013 roku. Podkreślenia wymaga, że Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu medycyny pracy, mając na uwadze, że biegły odniesie się kompleksowo do wszystkich schorzeń wnioskodawczyni, biorąc pod uwagę jej kwalifikacje i doświadczenie zawodowe.

Tym samym Sąd nie znalazł podstaw do uwzględniania wniosku pełnomocnika wnioskodawczyni o dopuszczenie dowodu z opinii innych biegłych specjalistów z zakresu psychiatrii i ortopedii.

Biegły specjalista z zakresu medycyny pracy wypowiedział się również w zakresie istnienia u wnioskodawczyni niezdolności do pracy w związku z nowo rozpoznanym w toku postępowania sądowego schorzeniem – utratami przytomności z prężeniami - odnosząc się tym samym do przedłożonej nowej dokumentacji medycznej, które przy dotychczasowych problemach zdrowotnych wnioskodawczyni związanych z jej stanem zdrowia psychicznego, miały wpływ na ocenę jej zdolności do pracy.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2015 roku Nr 748) renta
z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1. jest niezdolny do pracy;

2. ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3. niezdolność do pracy powstała w wymienionych okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W myśl art. 57 ust. 2 warunku, o którym mowa w przepisie ust. 1 pkt 3 art. 57, nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Zgodnie z art. 12 ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne /art. 13 ust. 1/.

Warunki wskazane w art. 57 w/w ustawy muszą być spełnione łącznie by istniały podstawy do przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Zgodnie zaś z art. 14 ust. 1 oceny niezdolności do pracy, jej stopnia oraz ustalenia daty powstania niezdolności do pracy, trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy, dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik. Od orzeczenia lekarza orzecznika osobie zainteresowanej przysługuje sprzeciw do komisji lekarskiej, która dokonuje rozstrzygnięcia w formie orzeczenia /ust. 2a/.

Z kolei Prezes Zakładu, w terminie 14 dni od dnia wydania orzeczenia przez lekarza orzecznika, może zgłosić zarzut wadliwości orzeczenia i przekazać sprawę do rozpatrzenia komisji lekarskiej /ust. 2d/. Orzeczenie lekarza orzecznika, od którego nie wniesiono sprzeciwu lub co do którego nie zgłoszono zarzutu wadliwości, albo orzeczenie komisji lekarskiej, stanowi dla organu rentowego podstawę do wydania decyzji w sprawie świadczeń przewidzianych w ustawie, do których prawo jest uzależnione od stwierdzenia niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji /ust. 3/.

W niniejszej sprawie zaskarżoną decyzją z dnia 17 maja 2013 roku organ rentowy, po stwierdzeniu przez Komisję Lekarską w dniu 6 maja 2013 roku, iż M. T. nie jest niezdolna do pracy, odmówił ubezpieczonej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Zasadność takiego stanowiska zakwestionowała skarżąca, podnosząc, że jest niezdolna do pracy.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe, jedynie częściowo potwierdziło trafność zaskarżonej decyzji ZUS. Początkowo opinie biegłych specjalistów z zakresu ortopedii, neuropsychologii, psychiatrii, neurologii, neurochirurgii nie wykazały, ażeby wnioskodawczyni była niezdolna do pracy w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W badaniu sądowo – neuropsychologicznym stwierdzono u M. T. osłabienie sprawności procesów poznawczych na skutek aktualnego stanu emocjonalnego, aktualnie cechy osobowości histrionicznej z nasilonymi objawami lękowo – depresyjnymi powstałymi po przebytym zdarzeniu traumatycznym oraz na skutek utrzymujących się dolegliwości bólowych i obecnie trudnej sytuacji życiowej, w trakcie badania stwierdzono postawę agrawacyjną. W badaniu sądowo – psychiatrycznym w dniu 18 listopada 2013 roku rozpoznano u wnioskodawczyni zaburzenia adaptacyjne depresyjne. Wnioskodawczyni od dnia 31 lipca 2012 roku jest leczona psychiatrycznie ambulatoryjnie z rozpoznaniem „zaburzeń stresowych pourazowych”. U badanej nie stwierdzono objawów choroby psychicznej, bez istotnie chorobowo obniżonego nastroju w sensie endogennym, nie jest upośledzona umysłowo ani otępiała. Od dnia 9 września 2013 roku wnioskodawczyni uczestniczy w terapii w Dziennym Oddziale Psychiatrycznym w Ł., natomiast w okresach : od dnia 24 listopada 2014 roku do 31 grudnia 2014 roku i od
2 stycznia 2015 roku do dnia 13 lutego 2015 roku przebywała w Psychiatrycznych Oddziałach Dziennych (...) z rozpoznaniem „zaburzenia adaptacyjne, obserwacja incydentu zaburzeń świadomości w kierunku padaczki, nadciśnienie tętnicze”. Rozpoznane schorzenie z zakresu psychiatrii nie spowodowały u badanej niezdolności do pracy.
Z psychiatrycznego punktu widzenia wnioskodawczyni jest zdolna do pracy. W badaniu sądowo-neurologicznym rozpoznano u wnioskodawczyni zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne kręgosłupa lędźwiowego z zespołem bólowym bez objawów korzeniowych, wygojone wieloodłamowe złamanie kości podudzia lewego i stopy prawej z ograniczeniem funkcji kończyny, zaburzenia depresyjne. Rozpoznane schorzenia z zakresu neurologii nie ograniczają u wnioskodawczyni funkcji organizmu w stopniu powodującym niezdolność do pracy. W przeprowadzonym w toku postępowania sądowego badaniu ortopedycznym
w zakresie narządów ruchu rozpoznano u wnioskodawczyni wygojone złamanie przynasad dalszych obu kości goleni lewej z upośledzeniem funkcji stawu skokowego lewego miernego stopnia i zespołem bólowym, wygojone złamanie kości klinowej stopy prawej, bez upośledzenia funkcji stopy, wygojone złamanie żeber IX, X po stronie lewej, dyskopatię L4/L5 bez upośledzenia funkcji kręgosłupa z zespołem bólowym. W badaniu ortopedycznym stwierdzono, że wnioskodawczyni chodzi z lekkim utykaniem na kończynę dolną lewą, wspomaga się laską, ruchy kręgosłupa są u niej zachowane w pełnym zakresie, bolesne w maksymalnym zakresie ruchów, nie stwierdzono wzmożonego napięcia mięśni przykręgosłupowych. Stwierdzono, że ruchy w stawach kończyny dolnej prawej są zachowane w pełnym zakresie, w stawie kolanowym lewym są bolesne w maksymalnym zakresie ruchów, w stawie biodrowym lewym zachowane w pełnym zakresie. Występujące u badanej zmiany, potwierdzone są dokumentacją medyczną w postaci badań obrazowych RTG. Zmiany te w chwili obecnej nie uniemożliwiają wykonywania wnioskodawczyni pracy zarobkowej. Z punktu widzenia ortopedy są dostateczne podstawy do stwierdzenia, że ze względu na stan narządów ruchu wnioskodawczyni nie jest niezdolna do wykonywania pracy zarobkowej zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. W przeprowadzonym w toku postępowania sądowego badaniu neurochirurgicznym rozpoznano u M. T. chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa w początkowej fazie zaawansowania. Badanie obrazowe CT kręgosłupa lędźwiowo – krzyżowego wykazało nieznacznego stopnia zmiany zwyrodnieniowe, charakterystyczne dla wieku wnioskodawczyni. W badaniu fizykalnym – neurologicznym również nie stwierdzono wykładników uszkodzeń ze strony układu nerwowego. Badanie CT głowy nie stwierdzono struktur patologicznych. Tym samym z przyczyn neurochirurgicznych wnioskodawczyni nie jest niezdolna do pracy.

W badaniu sądowo – internistycznym stwierdzono u M. T. wygojone pourazowe złamanie przynasad dalszych obu kości podudzia lewego leczone operacyjnie ze skróceniem lewej kończyny dolnej o ok. 3,5 cm, osłabieniem siły mięśniowej i upośledzeniem funkcji stawu skokowego i kolanowego lewego istotnie utrudniające zdolność poruszania się, wygojone złamanie kości klinowej stopy prawej. Ponadto stwierdzono uporczywie utrzymujące się objawy depresyjno – lękowe i zaburzenia adaptacyjne, będące reakcją na ciężki stres, zespół parkinsoidalny, nawracające incydenty omdleń o nieustalonej etiologii, zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne kręgosłupa lędźwiowego z objawowym zespołem bólowym bez objawów korzeniowych, nadciśnienie tętnicze dobrze kontrolowane lekami, przewlekłą chorobę wrzodową żołądka z zespołem jelita drażliwego, niedoczynność tarczycy leczoną substytucyjnie, nadreaktywny pęcherz moczowy, kamicę pęcherzyka żółciowego. Stwierdzono, że od końca 2014 roku u badanej występują incydenty utraty świadomości z prężeniami o nieznanej etiologii i ruchy mimowolne palców rąk. W styczniu 2015 roku podczas pobytu we szpitalu psychiatrycznym stwierdzono o odwołującej napady utraty świadomości z prężeniem. Z tego powodu została skierowana na szereg badań, które nie wyjaśniły przyczyn tych incydentów. Z powodu nawracających utrat przytomności i zasłabnięć poprzedzonych mroczkami, kołataniem serca i spadkami ciśnienia wnioskodawczyni została przyjęta w dniu 19 marca 2015 roku do oddziału chorób wewnętrznych i kardiologii. Wypisana w dniu 26 marca 2015 roku z rozpoznaniem stanu po nawracających zasłabnięciach, nadciśnienia tętniczego, nieprawidłowej glikemii na czczo, wola guzkowego, niedoczynności tarczycy w wywiadzie, choroby wrzodowej żołądka, zespołu jelita drażliwego, pęcherza nadreaktywnego, kamicy nerkowej, bezobjawowego zakażenia dróg moczowych i zespołu depresyjnego. Podczas badania internistycznego stwierdzono nadto występowanie u wnioskodawczyni mimowolnych ruchów rąk, co potwierdza rozwijanie się zespołu (...).

W przeprowadzonym w toku postępowania sądowego badaniu z zakresu medycyny pracy rozpoznano u M. T. nadciśnienie tętnicze, zaburzenia adaptacyjne-depresyjne, zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne kręgosłupa lędźwiowego z towarzyszącym zespołem bólowym, stan po przebytym otwartym wieloodłamowym złamaniu kości piszczelowej lewej, złamaniu kości strzałkowej lewej oraz złamaniu kości klinowatej śródstopia prawego z upośledzeniem ruchomości lewego stawu skokowego, nawracające incydenty utraty przytomności o nieustalonej etiologii, w wywiadzie: niedoczynność tarczycy, chorobę wrzodową żołądka, zespół jelita drażliwego, kamica pęcherzyka żółciowego , kamica moczowa oraz nietrzymanie moczu, agrawacja dolegliwości. W dacie wydania zaskarżonej decyzji wnioskodawczyni była zdolna do pracy zarobkowej, a zdolność ta dotyczyła okresu po dniu 31 maja 2013 roku, tj. ustania prawa do czasowej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Wnioskodawczyni posiada wykształcenie podstawowe, a zatem niski poziom formalnych kwalifikacji. Tym samym jest predestynowana do pracy fizycznej. Z dniem 1 czerwca 2013 roku odzyskała zdolność do wszelkich prac fizycznych o charakterze produkcyjnym, usługowym i handlowym, z profilaktycznym przeciwwskazaniem do ciężkiej pracy fizycznej, wykonywanej w pozycji jedynie stojącej oraz wymagającej sprawnego przemieszczania się. W grudniu 2014 roku i w lutym 2015 roku wnioskodawczyni przebywała w oddziale dziennym psychiatrycznym, pojawiły się u niej incydenty utraty przytomności z towarzyszącymi prężeniami o nieustalonej etiologii. Z uwagi na pogorszenie stanu zdrowia psychicznego wnioskodawczyni oraz dołączenie incydentów utraty przytomności jest ona częściowo niezdolna do pracy w okresie 12-miesięcy od dnia 1 stycznia 2015 roku.

Powyższe fakty wskazują, że okoliczności związane z ujawnieniem incydentów nawracających utrat przytomności i zasłabnięć o nieustalonej dotychczas etiologii, mające wpływ na ocenę jej zdolności do wykonywania pracy zarobkowej, ujawniły się na etapie postępowania sądowego, a zatem dopiero po wydaniu przez organ rentowy zaskarżonej decyzji z dnia 17 maja 2013 roku i po złożeniu odwołania.

W tym miejscu należy przytoczyć treść art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c. (w brzmieniu obowiązującym w dacie wydania zaskarżonej decyzji), zgodnie, z którym w sprawie
o świadczenie z ubezpieczeń społecznych, do którego prawo jest uzależnione od stwierdzenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji, a podstawę do wydania decyzji stanowi orzeczenie lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub orzeczenie komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i odwołanie od decyzji opiera się wyłącznie na zarzutach dotyczących tego orzeczenia, Sąd nie orzeka, co do istoty sprawy na podstawie nowych okoliczności dotyczących stwierdzenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji, które powstały po dniu złożenia odwołania od tej decyzji. W tym przypadku Sąd uchyla decyzję, przekazuje sprawę do rozpoznania organowi rentowemu i umarza postępowanie. Przedmiotowa regulacja została wprowadzona do polskiego systemu prawa na mocy ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2004, Nr 121, poz. 1264), zaś początek jej obowiązywania datuje się na dzień
1 stycznia 2005 roku.

W ocenie Sądu Okręgowego powyższy przepis znajduje zastosowanie w niniejszej sprawie.

W pierwszej kolejności warto zauważyć, że decyzje organu rentowego w sprawach dotyczących świadczeń z ubezpieczenia rentowego mają charakter deklaratoryjny. Organ rentowy stwierdza jedynie, czy zostały spełnione ustawowe warunki nabycia prawa do wnioskowanego świadczenia. Postępowanie sądowe w sprawach dotyczących ubezpieczenia rentowego wszczynane jest w wyniku wniesienia przez ubezpieczonego odwołania od decyzji organu rentowego. Jego przedmiotem jest ocena zgodności z prawem - w aspekcie formalnym i materialnym - decyzji wydanej przez organ rentowy. Badanie legalności decyzji i orzekanie o niej jest możliwe tylko przy uwzględnieniu stanu faktycznego i prawnego istniejącego
w chwili wydawania decyzji. Inaczej mówiąc - o zasadności przyznania lub odmowy przyznania świadczenia decydują okoliczności istniejące w chwili ustalania do niego prawa. Postępowanie dowodowe przed sądem jest bowiem postępowaniem sprawdzającym, weryfikującym ustalenia dokonane przez organ rentowy. Biegli sądowi nie zastępują lekarza orzecznika ZUS lub komisji lekarskiej ZUS, a jedynie zgodnie z posiadaną wiedzą specjalistyczną poddają ocenie merytorycznej trafność wydanego orzeczenia o zdolności wnioskodawcy do pracy lub jej braku. Dlatego też późniejsza zmiana stanu zdrowia ubezpieczonego nie może stanowić - co do zasady - podstawy do uznania decyzji za wadliwą i jej zmiany przez Sąd. ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 kwietnia 2007 r. I UK 316/06, opubl: M. P. Pr. rok 2007, Nr 11, poz. 600).

Wskazany powyżej pogląd, dotyczący kognicji sądu w zakresie kontroli decyzji organu rentowego, doznaje jednakże istotnego wyjątku w postaci dyspozycji art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c., który obliguje Sąd do uchylenia decyzji i przekazania sprawy do rozpoznania organowi rentowemu w przypadku ujawnienia się nowej okoliczności dotyczącej stanu zdrowia ubezpieczonego, wpływającej na możność przyznania określonego świadczenia, po wydaniu decyzji przez ZUS, a przed zakończeniem postępowania sądowego. Warto zwrócić przy tym uwagę na fakt, iż w dotychczasowym orzecznictwie Sądu Najwyższego wykładnia pojęcia „nowa okoliczność” kształtuje się niejednolicie.

W wyroku z dnia 12 stycznia 2012 roku Sąd Najwyższy wyraził pogląd, iż „nowe okoliczności” to schorzenia istniejące przed wydaniem decyzji, lecz wykazane przez ubezpieczonego dopiero po wniesieniu odwołania do sądu albo ujawnione na podstawie badań lekarskich w trakcie postępowania sądowego i których nie oceniał ani lekarz orzecznik, ani komisja lekarska organu rentowego. Jeśli ujawnią się one w postępowaniu przed sądem
I instancji, sprawa „wraca” na etap postępowania przed organem rentowym po to zasadniczo, aby organy orzecznicze ZUS mogły dokonać ponownej oceny stanu zdrowia z ich uwzględnieniem. W przypadku zaś, gdy z przeprowadzonych w postępowaniu sądowym dowodów (opinii biegłych), wynika, iż niezdolność do pracy powstała dopiero po wniesieniu odwołania do sądu, należy uznać, że zaskarżona decyzja, a wcześniej - orzeczenie komisji lekarskiej, nie były wadliwe, a zatem nie ma racjonalnego powodu, aby niewadliwa decyzja miała podlegać uchyleniu na podstawie art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c. W ocenie Sądu Najwyższego stan zdrowia jest wartością zmienną. Przyjęcie koncepcji, że „nowe okoliczności”, które zobowiązują Sąd do uchylenia zaskarżonej decyzji, przekazania sprawy do rozpoznania organowi rentowemu i umorzenie postępowania (a więc zakończenia sprawy przed sądem),
to także okoliczności dotyczące pogorszenia stanu zdrowia po wniesieniu odwołania, spowodowałoby brak możliwości zakończenia sprawy o rentę. Pojawienie się po każdorazowej negatywnej decyzji organu rentowego tak rozumianych „nowych okoliczności” prowadziłoby do konieczności jej uchylenia i w efekcie do trwającego w nieskończoność stanu „niezałatwienia wniosku o rentę” (por. uzasadnienie wyroku SN z dnia 12 stycznia 2012 roku, II UK 79/11, opubl. MoPr 2012 nr 5, str. 261).

Zasadność powyższego stanowiska może budzić wątpliwości z dwojakiego rodzaju przyczyn. Po pierwsze Sąd Najwyższy podejmując rozstrzygnięcie w sprawie II UK 79/11 nie był jednomyślny, czego wyrazem jest złożenie zdania odrębnego przez sędziego Sądu Najwyższego – Z. M.. Po wtóre wykładania art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c. zaprezentowania w przytoczonym wyroku odbiega od wykładni gramatycznej niniejszego przepisu, co powinno mieć miejsce jedynie wyjątkowo i znajdować uzasadnienie w wynikach wykładni celowościowej, funkcjonalnej, systemowej albo w świetle innych ważnych okoliczności.

Analiza treści złożonego w sprawie II UK 79/11 zdania odrębnego prowadzi do wniosku, iż brak jest podstaw do odstąpienia od zasad wykładni językowej w przypadku art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c. Prawidłowe zastosowanie przedmiotowego przepisu powoduje, że nie dochodzi do wydania orzeczenia, co do istoty sprawy, zaś Sąd ma obowiązek uchylenia zaskarżonej decyzji, przekazania sprawy do rozpoznania organowi rentowemu i umorzenia dotychczasowego postępowania sądowego. W wyniku wydania takiego orzeczenia o naturze „kasacyjnej”, które nie jest orzeczeniem co do istoty sprawy, nie dochodzi do prawomocnego osądu odwołania od decyzji, która została uchylona, i dopiero nowa decyzja może być kwestionowana także w zakresie jej aspektów wynikających z decyzji poprzednio uchylonej w trybie art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c., np. dotyczącym dat przyznania świadczeń rentowych kolejną (nową) deklaratoryjną i zaskarżalną decyzją organu rentowego.

Autor zdania odrębnego podniósł, że od dnia 1 stycznia 2005 roku obowiązuje art. 477 ⁹ § 2 ¹ k.p.c. i art. 477 ¹⁴ k.p.c. Pierwszy z tych przepisów stanowi, że jeżeli w odwołaniu od decyzji organu rentowego wskazano nowe okoliczności dotyczące niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji, które powstały po dniu wydania przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, od którego nie wniesiono sprzeciwu lub orzeczenia komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, organ rentowy nie przekazuje odwołania do sądu, lecz kieruje do lekarza orzecznika do ponownego rozpatrzenia. Organ rentowy (następnie) uchyla poprzednią decyzję, rozpatruje nowe okoliczności i wydaje nową decyzję, od której przysługuje odwołanie do sądu. Przepis ten stosuje się także wówczas, gdy nie można ustalić daty powstania wskazanych w odwołaniu nowych okoliczności. Nowe okoliczności dotyczące stwierdzenia niezdolności do pracy to ujawnione „nowości” dotyczące potencjalnej niezdolności do pracy ubezpieczonego, które powstały
w terminie późniejszym, bo po dniu wydania orzeczeń przez lekarza orzecznika lub komisję lekarską Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, których te organy nie znały ani nie mogły ocenić i których nie znał organ rentowy w chwili wydawania decyzji, a które nadal „utrzymują” warunek niezdolności ubezpieczonego do pracy w okresie wymaganym do nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Z kolei regulacja art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c. nie tylko zakazuje wyrokowania co do istoty sprawy w razie ujawnienia nowych okoliczności dotyczących stwierdzenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji, które powstały po dniu złożenia odwołania od tej decyzji, tj. tych, które jeszcze nie istniały przed zaskarżeniem negatywnej decyzji rentowej, ale w celu ich weryfikacji w postępowaniu rentowym zobowiązuje Sąd do uchylenia zaskarżonej decyzji, przekazania sprawy do rozpoznania organowi rentowemu i umorzenia dotychczasowego postępowania odwoławczego. Obowiązek takiego orzekania należy do sądu pierwszej instancji, zważywszy że wedle dotychczasowej wykładni art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c. dokonanej przez Sąd Najwyższy
w wyroku z dnia 5 kwietnia 2007 roku, I UK 316/06 (OSNP 2008 nr 13-14, poz. 199), przepis ten nie ma zastosowania w postępowaniu apelacyjnym, jeżeli nowe okoliczności dotyczące stwierdzenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji powstały po wyroku sądu pierwszej instancji (por. zdanie odrębne do wyroku SN z dnia 12 stycznia 2012 roku, II UK 79/11, opubl. MoPr 2012 nr 5, str. 261).

Stanowisko wyrażone w zdaniu odrębnym do wyroku Sądu Najwyższego w sprawie
II UK 79/11 znalazło odzwierciedlenie w późniejszym orzecznictwie. W wyroku z dnia
17 stycznia 2012 roku Sąd Najwyższy uznał, że art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c. znajduje zastosowanie nie tylko wtedy, gdy nowa okoliczność istniała (dotyczyła stanu zdrowia) już w dacie wydania zaskarżonej decyzji rentowej (por. wyrok SN z dnia 16 maja 2008 r., I UK 385/07, OSNP 2009 nr 17-18, poz. 240), ale także wtedy, gdy powstała - w kontekście wymagającym zbadania jej jako „nowości” dotyczącej stwierdzenia „potencjalnej” niezdolności do pracy - po dniu złożenia odwołania od zaskarżonej decyzji, ale przed wydaniem wyroku przez Sąd pierwszej instancji (por. wyrok SN z dnia 17 stycznia 2012 roku, I UK 190/11, L.).

Tożsamy pogląd wyrażony został w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 maja 2012 roku, zgodnie z którym art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c. jest wyjątkiem od zasady, według której Sąd pierwszej instancji kontroluje tylko stan rzeczy - faktyczny i prawny - istniejący w chwili wydania decyzji przez organ rentowy. Wyjątek ten przewiduje możliwość uchylenia przez Sąd decyzji organu rentowego, przekazania sprawy do rozpoznania (i ewentualnego wydania nowej decyzji) organowi rentowemu, z jednoczesnym umorzeniem postępowania sądowego. Jest to możliwe wówczas, gdy w toku postępowania przed sądem pierwszej instancji doszło do ujawnienia się nowych okoliczności dotyczących stwierdzenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji, które powstały po dniu złożenia odwołania od tej decyzji. Ujawnienie się tego rodzaju nowych okoliczności może wpłynąć na sposób rozstrzygnięcia sprawy przez Sąd pierwszej instancji. Muszą one jednak ujawnić się przed zamknięciem rozprawy w tym sądzie. Inaczej mówiąc, w sprawie o stwierdzenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy możliwe jest uchylenie decyzji organu rentowego
i przekazanie sprawy temu organowi do ponownego rozpoznania, jednak tylko wtedy, gdy zmiana w stanie zdrowia wnioskodawcy wpływająca na stwierdzenie jego niezdolności do pracy nastąpiła do chwili zamknięcia rozprawy przed sądem pierwszej instancji (por. wyrok SN z dnia 11 maja 2012 roku, I UK 411/11, L.).

W ocenie Sądu Okręgowego argumentacja zaprezentowana w powyższych orzeczeniach prowadzi do wniosku, iż brak jest podstaw do odstąpienia od zasad wykładni gramatycznej przepisu art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c. i ograniczenia możliwości zastosowania tej regulacji jedynie do przypadków, w których okoliczność wpływająca na stan zdrowia ubezpieczonego istniała już w chwili wydawania decyzji przez organ rentowy, jednakże została ujawniona dopiero na etapie postępowania sądowego. Wprowadzona regulacja winna obejmować również te sytuacje, w których zmiana stanu zdrowia uprawnionego pojawiła się po wydaniu zaskarżonej decyzji, jednakże przed zamknięciem rozprawy przed sądem
I instancji. Stanowisko to znajduje odzwierciedlenie nie tylko w przedstawionych poglądach Sądu Najwyższego w sprawach I UK 190/11, I UK 411/11 oraz zdaniu odrębnym w sprawie II UK 79/11, ale również w wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie, w myśl którego jeżeli przyczyną stwierdzonej niezdolności do pracy jest nowa okoliczność w sprawie, a zdarzenie jakie ją spowodowało zaistniało po złożeniu odwołania do sądu, to wobec tego w sprawie ma zastosowanie art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c. (por. wyrok SA w Warszawie z dnia 2 grudnia 2008 r., III AUa 860/2008, LexPolonica 1820147).

Odnosząc treść powyższych rozważań na grunt przedmiotowej sprawy należało uznać, że rozpoznanie u wnioskodawczyni nowego schorzenia po wydaniu zaskarżonej decyzji stanowi nową okoliczność w rozumieniu art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c.

Z tych wszystkich względów, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c.
w związku z nową okolicznością, uchylił zaskarżoną decyzję, umorzył postępowanie i przekazał sprawę do rozpoznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddziałowi w Ł..

Natomiast na podstawie § 11 ust. 2 (w brzmieniu obowiązującym do spraw wszczętych do dnia 31 lipca 2015 roku) w zw. z § 2 ust. 2 i 3 i § 15 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity Dz. U. 2013 rok, poz. 490), Sąd Okręgowy przyznał i nakazał wypłacić z funduszu Skarbu Państwa – kasy Sądu Okręgowego w Łodzi na rzecz pełnomocnika wnioskodawczyni ustanowionego z urzędu kwotę 73,80 zł - tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej (stawki minimalna - z VAT). Poza tym Sąd miał na uwadze treść § 22 obowiązującego od dnia 1 stycznia 2016 roku rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz. U z 2015 r, poz. 1805), zgodnie z którym do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji.

ZARZĄDZENIE

odpis postanowienia z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS wraz z aktami rentowymi i protokołem rozprawy z dn.11.05.2016r.

06.06.2016 r.