Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 kwietnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący SSO Marzena Głuchowska

Protokolant Barbara Wypych

po rozpoznaniu w dniu 5 kwietnia 2016 r. w Kaliszu

odwołania (...) Spółka z o.o. oraz M. K.

od decyzji Nr (...) Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 29 października 2015 r. znak(...)

w sprawie (...) Spółka z o.o. oraz M. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o ustalenie ubezpieczenia dot. M. K.

Zmienia zaskarżoną decyzję Nr (...)Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.z dnia 29 października 2015 r. znak (...) i ustala, iż M. K.podlega ubezpieczeniu społecznemu pracowników z tytułu zatrudnienia u płatnika składek (...) Sp. z o.o.od dnia 1 sierpnia 2015 r. do nadal.

UZASADNIENIE

Decyzją nr (...)z dnia 29.10.2015 r. znak (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.stwierdził, iż M. K.nie podlega od dnia 01.08.2015 r. do nadal ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę zawartej z firmą (...) Sp. z. o.o.w J.wobec stwierdzenia, iż umowa o pracę została zawarta w celu uzyskania uprawnień do korzystania ze świadczeń z ubezpieczeń społecznych i służyła obejściu obowiązujących przepisów prawa.

Od powyższej decyzji odwołanie złożyła firma (...) Sp. z o.o. w J. i M. K., wnosząc o jej zmianę i ustalenie, iż M. K. podlega ubezpieczeniu pracowniczemu od 01.08.2015 r. do nadal.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. wniósł o oddalenie odwołania.

Zanim wpłynęło odwołanie M. K., Sąd zawiadomił go o możliwości wstąpienia do sprawy jako zainteresowany.

Sąd I instancji poczynił następujące ustalenia faktyczne.

M. K.liczy 29 lat. Ukończył Uniwersytet (...) w P.na kierunku Finanse i Rachunkowość. Posiada certyfikat księgowy uprawniający do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. Jest kandydatem na biegłego rewidenta.

M. K.w okresie od 01.03.2008 r. do 31.10.2011 r. pracował w firmie (...)na stanowisku księgowego z wynagrodzeniem 2200 zł. W okresie od października 2011 r. do października 2012 r. M. K.wykonywał pracę na podstawie umowy zlecenia dla E.Operator, osiągając wynagrodzenie wynoszące 4000 zł. Nie były wtedy regulowane składki, gdyż jako student nie miał 26 lat. W okresie od 01.10.2012 r. do 31.07.2015 r. M. K.zatrudniony był w biurze rachunkowym A. N. w L.jako księgowy w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem 1750 zł. A. N.jest również pracownikiem firmy (...)- jest prezesem zarządu firmy. W okresie od 01.10.2012 r. do 30.06.2015 r. M. K.wykonywał umowę zlecenia zawartą z firmą (...) Sp. z o.o.w K.. Jest to firma, która wykształciła się z firmy (...). Wynagrodzenie z tytułu tej umowy wynosiło ponad 4000 zł.

Żona M. K., H. K., zatrudniona jest w oparciu o umowę o pracę na czas określony od 04.11.2013 r. do 30.11.2015 r. w firmie (...). Obecnie umowa jej uległa przedłużeniu do dnia porodu, który nastąpi 25.02.2016 r. (zaplanowane rozwiązanie wobec problemów przebiegu ciąży bliźniaczej). H. K. złożyła rezygnację z urlopu rodzicielskiego z dniem 14.09.2015 r. z uwagi na zagrożoną ciążę z kolejnymi dziećmi.

(dowód: zeznania odwołującego M. K.)

Firma (...). z. o. w J. prowadzi od 2004 r. działalność gospodarczą w zakresie obsługi księgowo- rachunkowej. Prokurentem firmy jest T. K. – brat M. K.. Wspólnikami firmy są A. N. i R. N..

Firma (...)w dniu 31.12.2014 r. zawarła umowę na prowadzenie obsługi księgowej z firmą (...) Sp. z o.o. w J.na okres od 01.01.2015 r. do 31.12.2015 r. oraz w dniu 30.12.2014 r. umowę na prowadzenie obsługi księgowej z firmą (...) Sp. z o.o.w J.na okres od 01.01.2015 r. do 31.12.2015 r. Umowy te obowiązują także w 2016 r.

Firma (...) zatrudnia 6 pracowników. Pracownicy pracują na podstawie umów o pracę w pełnym wymiarze z wynagrodzeniami od najniższego do 4500 zł. Kwotę 4500 zł otrzymuje prokurent T. K.. Od dnia 07.09.2015 r. zatrudniona została M. R.. W dniu 25.09.2015 r. powróciła z urlopu macierzyńskiego K. S.. Nadto w okresie od kwietnia do sierpnia pracowała jeszcze jedna osoba – odeszła gdyż nie spełniła oczekiwań.

(dowód: zeznania słuchanego za spółkę (...))

W dniu 31.07.2015 r. firma (...) Sp. z o.o. w J. i odwołujący M. K. sporządzili umowę o pracę na czas nieokreślony na stanowisku samodzielnego księgowego w pełnym wymiarze czasu pracy, za wynagrodzeniem wynoszącym 4500,00 zł miesięcznie. Określono zakres obowiązków ustnie: dekretowanie i wprowadzanie dokumentów, uzgadnianie kont księgowych, sprawdzanie rejestrów VAT, sprawdzanie zapisów na kontach. Odwołujący przedstawił zaświadczenie lekarskie o zdolności do pracy z dnia 01.10.2012 r. Odwołujący został zgłoszony do ubezpieczenia społecznego w dniu 06.08.2015 r. Sporządzono listy płac, listy obecności, zaświadczenie o odbyciu szkolenia bhp w dniu 01.08.2015 r., podanie o pracę, dane o przebiegu kariery zawodowej, kwestionariusz osobowy, informację o warunkach zatrudnienia.

(dowód: listy płac, listy obecności, zeznania świadków)

W dniu 28.08.2015 r. M. K. wystąpił o urlop rodzicielski na okres od dnia 15.09.2015 r. do dnia 03.01.2016 r. na dziecko urodzone w dniu (...)

(dowód: akt urodzenia dziecka.)

Firma (...)przedłożyła do wglądu rejestry VAT, dekrety dla klientów (...)i (...) Sp. z o.o. w J.z dnia 17.08.2015 r., 19.08.2015 r., 20.08.2015 r., 21.08.2015 r. bez imiennego podpisu, z parafką. Firma wykazuje obroty roczne rzędu 300 000 zł. Za rok 2015 wykazała dochód rzędu 50000 zł, a za rok 2014- stratę.

Odwołujący M. K. wykonywał pracę księgowego od poniedziałku do piątku w godzinach od 7 do 15 tej w siedzibie firmy. Zajmował się księgowaniem dokumentów dotyczących konkretnych przydzielonych mu firm. W okresie, gdy odwołujący M. K. korzystał z urlopu rodzicielskiego, praca przydzielona jemu, została rozdzielona na innych pracowników. Od stycznia 2016 r. M. K. wrócił do pracy i ją wykonuje.

(dowód: zeznania odwołującego M. K., zeznania świadków A. S. i K. P.)

Zgodnie z art. 6 ust 1 pkt.1 i art. 13 pkt.1 ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 121.). obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym, chorobowym i wypadkowym -podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

Zgodnie z treścią art. 83 kc w związku z art.300 kp nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Złożenie oświadczenia woli dla pozoru oznacza, że osoba oświadczająca wolę nie chce, aby powstały skutki prawne, jakie zwykle prawo łączy ze składanym przez nią oświadczeniem. Inaczej mówiąc strony niejako udają, że dokonują jakiejś czynności prawnej np. zawierają umowę o pracę.

Okoliczność, iż strony sporządziły umowę o pracę, nie stoi na przeszkodzie uznaniu, iż działanie stron w sytuacji gdy wiadomo było, iż odwołująca w krótkim czasie będzie chciała korzystać ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Nie można wyrazić akceptacji dla nagannych i szkodliwych społecznie zachowań, stanowiących przejaw szerszego zjawiska wyłudzania świadczeń z systemu ubezpieczeń społecznych, polegającego na zawieraniu umów na korzystnych warunkach na krótki okres przed zajściem zdarzenia rodzącego uprawnienie do świadczeń z ubezpieczenia społecznego i to w wysokości ustalonej od wygórowanego wynagrodzenia za pracę.

ZUS ma prawo ocenić sporządzoną umowę o pracę i uznać ją za pozorną, sprzeczną z prawem czy zasadami współżycia społecznego co ma skutki dla ubezpieczonego w zakresie istnienia podstawy ubezpieczenia (por. Wyrok SN, sygn. akt III UK 200/04, opublikowany w Rzeczpospolitej 2005r., Nr 50, str. C-1). Podzielając ten pogląd dodać należy, iż rzeczą przedsiębiorcy jest zatrudnianie pracowników dla realizacji celów gospodarczych z tą działalnością związanych, lecz okoliczności te nie są obojętne dla organu rentowego, gdy ciężar utrzymania ubezpieczonego przerzucany jest na fundusze publiczne. Podobnie wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25.01.2005 r. II UKN 141/04 (OSNC 2005 Nr 15/235). O pozorności umowy decydują okoliczności jej zawarcia, cel jaki strony chciały osiągnąć i charakter wykonywanych czynności.

Okoliczność, iż strony sporządziły dokumenty związane zwykle z nawiązaniem stosunku pracy, nie znaczy jeszcze, iż do nawiązania stosunku pracy doszło.

Celem zawarcia umowy o pracę jest nawiązanie stosunku pracy, a więc świadczenie przez pracownika pracy przez określony, dłuższy okres, w zamian za wynagrodzenie.

Pośrednim celem zatrudnienia jest także uzyskanie stażu emerytalnego czy ochrony ubezpieczeniowej na wypadek zajścia ryzyka choroby, wypadku, urodzenia dziecka.

Podkreślić przy tym trzeba, że zarówno przepisy prawa pracy, prawa ubezpieczeń społecznych, jak i przepisy ustrojowe pozwalają tak kształtować elementy stosunku pracy, jaka jest wola stron. Jednakże przestaje powyższa kwestia być tylko sprawą stron nawiązujących stosunek pracy, gdy po uregulowaniu jedno - dwumiesięcznych składek przerzuca się ciężar wypłaty świadczeń na fundusz dysponujący publicznymi pieniędzmi, którymi zarządza ZUS. Nie może być tak, iż konstruuje się stosunek prawny pod istniejącą sytuację, nie dla realizacji celu jakiemu ten stosunek ma służyć a dla osiągnięcia innych celów, a więc uzyskania świadczeń do których strony tego stosunku nie spełniały warunków.

Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się do tego czy strony zawarły umowę o pracę i czy umowa ta była realizowana. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy wskazuje, iż strony zawarły umowę o pracę i umowa ta była realizowana. Odwołujący M. K. zgłaszał się do miejsca, gdzie jest prowadzona działalność przez Audytor. Wykonywał tam czynności związane z księgowaniem dokumentów określonych podmiotów. Za pracę M. K. otrzymywał wynagrodzenie. M. K. miał możliwość i potrzebę wykonywania pracy, a firma (...) miała potrzebę i możliwość zatrudniania pracownika. Skoro skutecznie zawarto umowę o pracę i była ona przez M. K. realizowana, stwierdzić należy iż M. K. uzyskał tytuł do ubezpieczenie społecznego od dnia 01.08.2015 r. do nadal.

Stąd odwołania jako zasadne podlegało uwzględnieniu, a decyzja zmianie w myśl art. 477 ¹⁴ § 2 kpc.