Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 kwietnia 2016 r.

Sąd Okręgowy___________________ w Gliwicach Wydział IX

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

w składzie:

przy udziale./.

po rozpoznaniu w dniu 07 kwietnia 2016 r. w Rybniku

sprawy z odwołania H. S. (S.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o emeryturę pomostową

na skutek odwołania H. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 29 grudnia 2015 r. Znak (...)

oddala odwołanie

Sędzia

Sygn. akt IXU 297/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29.12.2015r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonemu H. S. (S.) prawa do emerytury na podstawie art.4 ustawy z dnia 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych, ponieważ nie spełnia przesłanek do nabycia prawa do tego świadczenia, a w szczególności nie udokumentował wymaganych 15 lat pracy w szczególnych warunkach, nie wykonywał po dniu 31.12.2008r. prac w szczególnych warunkach w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 powołanej ustawy oraz nie rozwiązał stosunku pracy. Do stażu pracy w szczególnych warunkach organ rentowy nie uwzględnił ubezpieczonemu okresu jego zatrudnienia od 01.03.1986r. do 31.12.2008r. na stanowisku nadsztygara przeróbki mechanicznej węgla z uwagi na brak w świadectwach pracy informacji jakie ubezpieczony nadzorował stanowiska.

Ubezpieczony w odwołaniu od niniejszej decyzji domagał się jej zmiany przez przyznanie prawa do emerytury pomostowej po uprzednim zaliczeniu do pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia wskazanego powyżej.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie z przyczyn jak w zaskarżonej decyzji.

Rozpoznając sprawę Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

Ubezpieczony urodził się w dniu (...)

Rozpoznając wniosek ubezpieczonego z dnia 07.12.2015r. organ rentowy wydał zaskarżoną decyzją opisaną na wstępie. Oddział ZUS uznał za udowodniony staż pracy w łącznym wymiarze 40 lat i 11 dni okresów składkowych i nieskładkowych – tym 5 lat, 7 miesięcy i 23 dni okresów pracy w szczególnych warunkach.

Do okresów pracy w szczególnych warunkach organ rentowy nie zaliczył okresu pracy w charakterze nadsztygara w zakładzie przeróbki mechanicznej węgla w KWK (...) ponieważ na oświadczeniu z dnia 23.01.2016r. pracodawca powołał się na wykaz A, dział I, poz. 5 oraz punkty , które są właściwe do wykazu B stanowiącego załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze.

Kolejną decyzją z dnia 04.02.2016r. Oddział ZUS uwzględnił zatrudnienie od 01.01.2016r. do 31.01.2016r. do prac w szczególnych warunkach wykonywanych po dniu 31.12.2008r. w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

Ubezpieczony nie zgodził się z decyzją domagając się uwzględnienia jako pracy w szczególnych warunkach wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wskazanego powyżej okresu zatrudnienia w charakterze nadsztygara.

W spornym okresie od 01.03.1986r. do 31.12.2008r. ubezpieczony pracował w KWK (...) w zakładzie przeróbki mechanicznej węgla, w charakterze nadsztygara. Nadzorował prace wykonywane w tym zakładzie pod względem technologicznym, odpowiadał za jakość wytwarzanego surowca, za bezpieczeństwo podległych mu pracowników. Zakład dzielił się na cztery działy: dział sortowni, dział płuczki, dział kontroli jakości oraz dział napraw. Ubezpieczony wraz ze sztygarami poszczególnych działów nadzorował bezpośrednio prace wykonywane przez zatrudnionych tam pracowników tj. konserwatorów maszyn i urządzeń przeróbki mechanicznej węgla, płuczkarzy, próbobiorców, laborantów oraz spawaczy wykonujących spawania w warunkach szczególnie niebezpiecznych tj. wewnątrz zbiorników, na przesypach. Ubezpieczony pracował na trzy zmiany. Przychodził do pracy około pół godziny przed rozpoczęciem się zmiany. Przebierał się w łaźni w strój roboczy i przechodził przez węzeł flotacji próżniowej, sprawdzał przepuszczalność filtra, poziom wody w rząpiu. Następnie wchodził do biura odpraw dozoru o odbierał raport z wcześniejszej zmiany od swojego poprzednika, wydawał polecenia dyspozytorowi i udawał się do obiektu zakładu przeróbczego. Obchodził poszczególne stanowiska pracy, sprawdzał ustawienia maszyn, był obecny przy naprawianiu awarii, które zdarzały się codziennie, sprawdzał surowiec w dziale kontroli jakości, nadzorował prace spawalnicze odbywające się w niebezpiecznych warunkach – sprawdzał przygotowanie stanowiska pracy oraz przebieg tych prac. Był odpowiedzialny za bezpieczeństwo pracowników. Tak jak inni pracownicy pracował w ubraniu ochronnym, masce, okularach. Razem z ubezpieczonym bezpośredni nadzór nad stanowiskami pracy pełnili pracujący na zmianie sztygarzy. Do obowiązków administracyjnych ubezpieczonego należało sprawdzenie szychtownicy, napisanie raportu dla następnej zmiany, złożenie ewentualnych zamówień, napisanie raportu załadunkowo jakościowego. Czynności te wykonywał w biurze, które znajdowało się obok pomieszczenia dyspozytora i zajmowały mu one codziennie od 20-40 minut. W całym zakładzie przeróbczym panowały uciążliwe warunki: hałas, wilgoć, zapylenie. Taką pracę ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. W związku z warunkami pracy otrzymywał dodatek do wynagrodzenia.

Powyższe Sąd ustalił na podstawie akt emerytalnych ubezpieczonego, akt osobowych ubezpieczonego z okresu jego zatrudnienia w KWK (...), kopii dokumentacji złożonej przez ubezpieczonego, a także na podstawie zeznań świadków R. G., P. S., A. B., A. M. oraz zeznań ubezpieczonego (rozprawa w dniu 7.04.2016r. minuty od 00:10:23 do 01:42:59).

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art.4 ustawy z dnia 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych ( Dz.U. z 2008r.,Nr 237, poz.1656 ), która weszła w życie w dniu 01.01.2009r. prawo do emerytury pomostowej przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1.  urodził się po dniu 31.12.1948r.,

2.  ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat,

3.  osiągnął wiek wynoszący co najmniej 60 lat dla mężczyzn,

4.  ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art.5 – 9 i art.11 ustawy o emeryturach i rentach… wynoszący co najmniej 25 lat dla mężczyzn,

5.  przed dniem 01.01.1999r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 ustawy lub art.32 i art.33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS,

6.  po dniu 31.12.2008r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 (wykaz tych prac określa załącznik nr 1 do ustawy ).

7.  nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Bezspornym w sprawie jest, że ubezpieczony urodził się po dniu 31.12.1948r. i osiągnął wiek 60 lat w dniu (...), posiada wymagany 25 letni okres składkowy i nieskładkowy oraz to, że nie rozwiązał stosunku pracy.

Jak wykazało postępowanie dowodowe, ubezpieczony w okresie od 01.03.1986r. do 31.12.2008r. pracując na stanowisku nadsztygara przeróbki mechanicznej węgla, faktycznie wykonywał pracę polegającą na sprawowaniu dozoru inżynieryjno-technicznego, na oddziałach na których jako podstawowe, wykonywane były prace w szczególnych warunkach, tj. wykonywał pracę w warunkach szczególnych, o której mowa w dziale XIV, poz. 24 wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r.

Ustalając powyższe w zakresie rzeczywiście wykonywanej pracy przez ubezpieczonego w okresie spornym Sąd oparł się na danych wynikających z powołanej dokumentacji, na zeznaniach świadków, którzy pracowali z ubezpieczonym i byli bezpośrednimi świadkami wykonywanej przez niego pracy, a także którzy pracowali na tym samym stanowisku co ubezpieczony. Sąd oparł się nadto na zeznaniach ubezpieczonego, które korelują z treścią powołanej dokumentacji i z zeznaniami świadków, uznając je za wiarygodne. Z zeznań tych jednoznacznie wynika, iż ubezpieczony musiał osobiście wykonywać czynności nadzorujące w oddziale przeróbczym, co wypełniało mu większość czasu pracy. Wykonywane przez niego czynności administracyjne stanowiły natomiast część marginalną.

Wskazać jednocześnie należy, iż w sytuacji pracy w dozorze inżynieryjno-technicznym, fakt wykonywania prac o charakterze administracyjno-biurowym, nawet w czasie 8-godzinnej dniówki, nie wpływa na przyjęcie, iż ubezpieczony wykonywał pracę w warunkach szczególnych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Jak wynika bowiem z orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 3.11.2009r. czynności obejmujące sporządzenie dokumentacji związanej z dozorem stanowią integralną część sprawowanego dozoru. Nie ma zatem podstaw do ich wyłączania i traktowania odrębnie. W sytuacji, gdy dozór inżynieryjno-techniczny jest pracą w szczególnych warunkach i praca polegająca na dozorze była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, nie ma żadnej potrzeby ustalania, ile czasu pracownik poświęcał na bezpośredni nadzór nad pracownikami, a ile na inne czynności, które również były związane z tym dozorem (II UK 243/08, LEX nr 550990).

Podobne stanowisko Sąd Najwyższy zaprezentował w wyroku z 24.09.2009r. wskazując, iż jeśli czynności ogólnie pojętej kontroli oraz dozoru inżynieryjno-technicznego wykonywane są stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na stanowisku pracy związanym z określoną, w pkt 24 działu XIV wykazu A rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.), kontrolą lub dozorem inżynieryjno-technicznym, to okres wykonywania tej pracy jest okresem pracy uzasadniającym prawo do świadczeń na zasadach przewidzianych w rozporządzeniu, niezależnie od tego ile czasu pracownik poświęca na bezpośredni dozór pracowników, a ile na inne czynności ściśle związane ze sprawowanym dozorem i stanowiące jego integralną część, takie jak sporządzanie związanej z nim dokumentacji (II UK 31/09, LEX nr 559949).

Stanowisko takie prezentuje również Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 25.02.2015r. sygn. akt. III AUa 337/14.

Nie ulega jednak wątpliwości, że ubezpieczony nie spełnił wszystkich wymienionych powyżej warunków do nabycia uprawnień do emerytury pomostowej – gdyż nie rozwiązał stosunku pracy.

Orzekając w sprawie Sąd podzielił stanowisko prezentowane przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 lutego 2010r. (sygn. IUK 262/09), który wskazał, iż zgodnie z art.100 ust.1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, prawo do świadczeń określonych w tej ustawie powstaje z dniem spełnienia się wszystkich warunków wymaganych do jego nabycia. Wówczas też, na wniosek osoby uprawnionej, organ rentowy wydaje decyzję o przyznaniu prawa. Niespełnienie przez pracownika ustawowych warunków, koniecznych do przyznania świadczenia powoduje wydanie decyzji odmownej. Wydanie takiej decyzji następuje również wtedy, gdy pracownik nie spełnia chociażby jednego z ustawowych warunków niezbędnych do przyznania świadczenia. Ponadto jest niedopuszczalne w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych wydanie wyroku ustalającego spełnienie przez ubezpieczonego niektórych warunków wymaganych do nabycia prawa świadczenia i przyznającego to świadczenie pod warunkiem spełnienia pozostałych warunków w przyszłości.

W konsekwencji takiego stanowiska Sąd z mocy art.477 ¹⁴ § 1 kpc oddalił odwołanie ubezpieczonego nie znajdując podstaw do jego uwzględnienia.

Sędzia