Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 6 sierpnia 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił A. K. prawa do wcześniejszej emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż wnioskodawca na wymagane 15 lat okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach, udokumentował jedynie 4 lat, 6 miesięcy i 9 dni. (decyzja - k. 15 akt ZUS).

A. K. decyzję organu rentowego uznał za krzywdzącą i złożył od niej odwołanie wnosząc o zaliczenie do stażu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia w charakterze kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony w Przedsiębiorstwie (...) w Ł. w okresie od 19 października 1973r. do 31 sierpnia 1992r. (odwołanie - k. 2-4).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podnosząc, że odwołujący nie przedstawił świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych z w/w okresu zatrudnienia (odpowiedź na odwołanie - k. 9).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca – A. K. urodził się w dniu (...) Odwołujący złożył wniosek o emeryturę w dniu 2 lipca 2015 r. oświadczając w nim, że nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego / bezsporne, a nadto wniosek k. 1 – 4 akt ZUS/.

W toku postępowanie przed organem rentowym wnioskodawca wykazał ogólny staż pracy w wymiarze w wymiarze 27 lat 11 i 15 dni. Na wymagane do dnia 1 stycznia 1999 r. 15 lat stażu pracy w warunkach szczególnych odwołujący udowodnił przed Zakładem jako bezsporny staż w wymiarze 4 lata, 6 miesięcy i 9 dni. / bezsporne, uzasadnienie decyzji – k. 15 akt ZUS /

Zaskarżoną decyzją z dnia 6 sierpnia 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił S. Z. prawa do wcześniejszej emerytury z uwagi na to, że wnioskodawca nie wykazał co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach (decyzja - k. 15 akt ZUS).

Wnioskodawca posiada prawo jazdy kat. A,B, C,D, BE, CE, DE, T wystawione w dniu 17.06.2014 r., zgodnie z którym odwołujący posiada uprawnienia do kierowania pojazdami ciężarowymi od dnia 19.09.1973 oraz ciężarowymi z przyczepą i naczepą od 29.04.1976 r. /kserokopia prawa jazdy k.8/.

W okresie od 19 października 1973r. do 31 sierpnia 1992r. odwołujący był zatrudniony w charakterze kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony w Przedsiębiorstwie (...) w Ł.. / świadectwa pracy – k. 5 i 6 akt kapitałowych ZUS/.

Wnioskodawca nie posiada z w/w okresów zatrudnienia świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych / bezsporne/.

W okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w Ł. wnioskodawca pracował od 1.09.1970r. początkowo jako uczeń zawodu, od 3 sierpnia 1973r. jako monter samochodowy a od 19 października 1973r. jako kierowca. W okresie pracy jaklo kierowca odwołujący pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wyłącznie jako kierowca samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Wnioskodawca kierował samochodami ciężarowymi o tonażu powyżej 3,5 tony – były to samochody J. oraz S.. W spornym okresie pracodawca w zasadzie zawsze miał nadgodziny co wynika z kart wynagrodzeń oraz miał dodatek za prowadzenie przyczepy / zeznania świadka J. G. 5 min.31sek. – płyta CD k. 43, zeznania świadka A. J. 12 min.13sek. –płyta CD k. 43, zeznania świadka Z. J. 16 mi.58 sek. – płyta CD k43, zeznania świadka Z. S. 19 min.24 sek. – płyta CD k.43 zaznania wnioskodawcy 24 min.47 sek. – płyta CD k.43, karty wynagrodzeń oraz karta pracy – akta osobowe wnioskodawcy k/36/.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej powołanych dokumentów, zeznań przesłuchanych w sprawie świadków: J. G., A. J., Z. J., Z. S. którzy w badanym okresie pracowali razem z wnioskodawcą w tym samym zakładzie pracy. Sąd uznał, że osobowe źródła dowodowe w postaci zeznań świadków nie budzą wątpliwości co do ich wiarygodności. Zeznania świadków wzajemnie ze sobą korelują tworząc spójną, logiczną całość. Świadkowie są dla wnioskodawcy osobami obcymi i nie są zainteresowani rozstrzygnięciem sprawy na korzyść którejkolwiek ze stron. Są to osoby, które pracowały razem z wnioskodawcą w badanym okresie w tym samym zakładzie pracy, a zatem mają niezbędną wiedzę na temat charakteru wykonywanej przez wnioskodawcę pracy. Organ rentowy nie podważył przy tym w toku postępowania zeznań złożonych przez świadków. Zeznania te pokrywają się z zeznaniami samego wnioskodawcy a przede wszystkim są spójne z dokumentacją pracowniczą odwołującego znajdującą się w jego aktach osobowych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie i jako takie skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

W myśl art. 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy tj. w dniu 1 stycznia 1999 r. osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat – dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Zaś ust. 2 w/w przepisu stanowi, że emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Zgodnie z § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.) za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudniania” uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn;

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Powołany wykaz wskazuje wszystkie te prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

W świetle § 2 ust. 1 i 2 tegoż rozporządzenia oraz zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy, przy czym powyższe okoliczności pracownik jest obowiązany udowodnić (por. wyrok SN z 15.12.1997 r. II UKN 417/97 – (...) i US (...) i wyrok SN z 15.11.2000 r. II UKN 39/00 Prok. i Prawo (...)).

W przedmiotowym stanie faktycznym nie budzi wątpliwości fakt, iż wnioskodawca spełnia przesłanki ustawowe co do wieku oraz lat okresów składkowych i nieskładkowych. W ocenie Sądu wnioskodawca spełnia również warunek co do posiadania 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Analiza treści wykazu A do powołanego rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. wskazuje, że wymieniona w pkt 2 działu VIII praca kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony jest pracą w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Stosownie do § 2 ust. 1 okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. W myśl § 2 ust. 2 okresy takiej pracy stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według określonego wzoru, lub świadectwie pracy.

Regulacja § 2, statuująca ograniczenia dowodowe i obowiązująca w postępowaniu przed organem rentowym, nie ma jednak zastosowania w postępowaniu odwoławczym przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji okoliczność i okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach sąd uprawniony jest ustalać także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia zakładu pracy, w tym zeznaniami świadków (por. uchwała Sądu Najwyższego z 27 maja 1985 r. sygn. III UZP 5/85, uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984 r. III UZP 6/84). Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na okoliczność pracy wykonywanej przez wnioskodawcę w szczególnych warunkach dopuścił dowód z zeznań świadków i wnioskodawcy.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał, że skarżący udowodnił 4 lata, 6 miesięcy i 9 dni stażu pracy w warunkach szczególnych na wymaganych 15 lat. ZUS argumentował, że wnioskodawca nie dostarczył świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych ze spornego okresu zatrudnienia, a treść dokumentów dotyczących spornego okresu zatrudnienia nie potwierdza pracy wnioskodawcy jako kierowcy samochodów ciężarowych o masie powyżej 3,5 tony, a jedynie pracę na stanowisku kierowcy.

W ocenie Sądu na uwagę zasługuje okoliczność, iż pomimo tego, że wnioskodawca nie legitymuje się zaświadczeniem o pracy w szczególnych warunkach wydanym przez uprawniony podmiot w żadnym z badanych okresów to jednak zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwalają bez najmniejszej wątpliwości stwierdzić należy, że wnioskodawca wykonywał pracę kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony w okresie od 19 października 1973r. do 31 sierpnia 1992r. w Przedsiębiorstwie (...) w Ł.. Wskazują na to jednoznacznie zeznania świadków pracujących w powyższym zakładzie pracy w tym samym okresie co wnioskodawca. Zeznali też w sposób stanowczy i spójny, że wnioskodawca przez cały sporny okres zatrudnienia wykonywał pracę kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalnym tonażu powyżej 3,5 tony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Z kategorycznych zeznań świadków wynika też, że odwołujący w badanym okresie zatrudnienia nie kierował mniejszymi samochodami , ponadto z kart wynagrodzeń wynika, że miał wypłacany dodatek za prowadzenie przyczepy co wskazuje na prace w godzinach nadliczbowych. Natomiast podnoszona przez organ rentowy kwestia dopisku kierowca konwojent nie ma znaczenia gdyż przez cały okres zatrudnienia praca była świadczona w nadgodzinach więc czynności konwojenta polegające na przyjęciu i dostarczeniu towaru nie pokrywały się z czasem oracy jako kierowca..

Bezspornym jest, że stanowisko kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony zaliczane jest do pracy w szczególnych warunkach.

Jak wskazano powyżej, jeżeli pracownik nie otrzymał odpowiedniego dokumentu, poświadczającego jego pracę w szczególnych warunkach, może okoliczność tą udowadniać przed Sądem, wykorzystując do tego przewidziane w kodeksie postępowania cywilnego środki dowodowe.

Reasumując, w ocenie Sądu, w przedmiotowej sprawie z zebranego materiału dowodowego wynika jasno, iż w spornym okresie od 19 października 1973r. do 31 sierpnia 1992r. pracując na stanowisku kierowcy w wnioskodawca stale, a wiec w sposób ciągły w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy wykonywał czynności kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony określone w pkt. 2 działu VIII wykazu A zarządzenia nr 7 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm) określającego prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego. W związku z tym, że organ rentowy uznał w zaskarżonej decyzji, że wnioskodawca udowodnił 4 lata, 6 miesięcy i 9 dni okresu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, stwierdzić należy, że w sumie odwołujący przepracował ponad 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Stwierdzić pozostaje, że wnioskodawca spełnił wszystkie przesłanki do przyznania emerytury: wieku tj. ukończył 60 rok życia, posiadania co najmniej 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego w tym co najmniej 15 - letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach (co zostało udokumentowane i udowodnione przed Sądem).

Na mocy art. 129 ust. 1 ustawy świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w wyroku.

O kosztach Sąd orzekł stosownie do treści art.98 k.p.c.

Zarządzenie: odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć organowi rentowemu wypożyczając akta emerytalne wnioskodawcy