Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 3 marca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 3 marca 2016 r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa A. K.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda i pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Kaliszu

z dnia 5 sierpnia 2015r. sygn. akt I C 2018/13

1.  zmienia punkty I i III zaskarżonego wyroku i nadaje im następujące brzmienie: „I. zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powódki A. K. kwotę 34.000 zł (trzydzieści cztery tysiące zł) z następującymi odsetkami: od kwoty 30.000 zł od dnia 5 kwietnia 2013 r., zaś od kwoty 4.000 zł od dnia 29 maja 2015 r., III. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2400 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego”,

2.  apelację pozwanego oddala w całości,

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 1800 zł tytułem zwrotu kosztów w postepowaniu odwoławczym.

SSR del. Anna Kruk SSO Wojciech Vogt SSO Marian Raszewski

II Ca 608/15

UZASADNIENIE

Powódka A. K. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. w W. kwoty 30.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od dnia 05.04.2013r. do dnia zapłaty, zasądzenia od pozwanego kwoty 663,76 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa. Ponadto wniosła o zasądzenie kosztów.

Pozwany (...) S.A. w W. w odpowiedzi na pozew wniosło o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów. Pozwany uznał swoją odpowiedzialność za wypadek z tytułu zawartej umowy OC jednakże zarzucił, że wypłacona kwota 18.000 zł zadośćuczynienia w całości zaspokaja powódkę.

Sąd Rejonowy w Kaliszu wyrokiem z dnia 5 sierpnia 2015 r. zasądził od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powódki A. K. kwotę 17.000,00 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 5 kwietnia 2013 roku do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia i oddalił powództwo w pozostałym zakresie.

Ponadto zasądził pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powódki A. K. kwotę 663,76 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 15 czerwca 2014 roku do dnia zapłaty tytułem odszkodowania oraz zasądził kwotę 60,00 złotych i oddalił powództwo w pozostałym zakresie oraz orzekł o kosztach postępowania.

Apelacje do tego rozstrzygnięcia złożyły obie strony.

Pozwany zaskarżył wyrok częściowo, tj. w punkcie I w części zasądzającej od pozwanego na rzecz powódki zadośćuczynienie ponad kwotę 7.000 zł (co do kwoty 10.000 zł ) wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 5 kwietnia 2013 r. i w punktach III i IV w całości.

Zarzucił:

1.  Naruszenie prawa procesowego mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez zaniechanie przez Sąd wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego i w konsekwencji wyprowadzenie z zebranego materiału dowodowego błędnych wniosków, co doprowadziło do nieuwzględnienia przez Sąd I instancji , iż skoro za odpowiednią kwotę zadośćuczynienia Sąd uznał łącznie kwotę 25.000 zł zaś pozwany w toku postępowania likwidacyjnego wypłacił na rzecz powódki 18 000,00 zł, to do dopłaty pozostaje kwota 7 000,00 zł, a nie zasądzona wyrokiem kwota 17000,00 zł;

2.  naruszenie prawa procesowego mające istotny wpływ na wynik sprawy tj. art. 316 § 1 k.p.c. poprzez pominięcie przy wydawaniu wyroku stanu rzeczy istniejącego w chwili zamknięcia rozprawy, tj. pominięcie, że roszczenie powódki zostało zaspokojone przez pozwanego w znacznej części, tj. co do kwoty 18 000.00 zł;

3.  naruszenie prawa materialnego, tj. art. 481 § 1 k.c. poprzez błędną wykładnię i przyjęcie, iż odsetki za opóźnienie W zapłacie zadośćuczynienia za krzywdę należą się od dnia 5 kwietnia 2013 r. do dnia zapłaty, nie zaś od daty wyrokowania;

W oparciu o te zarzuty wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części i zasądzenie kosztów za obie instancję. Pozwana wniosła również o oddalenie apelacji powódki.

Powódka zaskarżyła wyrok w części oddalającej powództwo oraz w części orzekającej o kosztach postępowania. Zarzucił naruszenie prawa materialnego - art. 445 § 1 k.c. polegające na błędnym uznaniu, iż odpowiednią sumą zadośćuczynienia dla powódki , przy ustalonym trwałym uszczerbku dla zdrowia na poziomie 26% i ograniczeniu sprawności fizycznej i psychicznych oraz okresie tych dolegliwości, będzie kwota 35.000 zł. W oparciu o te zarzuty wniosła o zmianę orzeczenia w zaskarżonej części i zasądzenie kosztów procesu.

Powódka wniosła również o oddalenie apelacji pozwanego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powódki zasługuje na uwzględnienie.

Apelacja pozwanego nie jest zasadna.

Sąd Okręgowy w całości podziela ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy i uznaje je za własne. W takiej sytuacji gdy sąd odwoławczy orzeka na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w pierwszej instancji i aprobuje dotychczasowe ustalenia, nie musi ich powtarzać (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2007 r., II CSK 18/07, Lex nr 966804; orzeczenie Sadu Najwyższego z dnia 13 grudnia 1935 r., C III 680/34. Zb. Urz. 1936, poz. 379, z dnia 14 lutego 1938 r.., C II 21172/37, Przegląd Sądowy 1938, poz. 380 i z dnia 19 listopada 1998 r., III CKN 792/98, OSNC 1999, nr 4, poz. 83; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2006 r., I CSK 147/05).

Powódka zasadnie podnosi, że Sąd Rejonowy ustalając wysokość zadośćuczynienie naruszył art. 445 § 1 k.c. Należy podkreślić, że Sąd zasądzając z tego tytułu 17 tysięcy złotych błędnie ocenił, że odpowiednią kwotą zadośćuczynienia jest kwota 25.000 zł. Gdyby to ostatnie ustalenie Sądu I instancji było prawdziwe, to powinien zasądzić kwotę 7 tysięcy złotych, gdyż ona powiększona o kwotę już wypłaconą w wysokości 18.000 zł daje kwotę 25.000 zł. W tym zakresie Sąd Rejonowy popadł w swoista sprzeczność. Niewątpliwie jednak poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne dotyczące zakresu uszkodzenia ciała jakiego doznała powódka i związanych z tym cierpień fizycznych i psychicznych. Należy podkreślić, że powódka doznała trwałego uszczerbku nie tylko na zdrowiu fizycznym ale i uszczerbku na zdrowiu psychicznym. Łącznie procentowy uszczerbek na zdrowiu biegli ocenili na 26%. Powódka doznała poważnego urazu głowy i prawej kończyny dolnej. Złamanie wymagało unieruchomienia. Konieczne było leczenie szpitalne. Doznane obrażenia były źródłem dolegliwości bólowych. Wymaga podkreślenia, że powódka wymaga nadal leczenia, tj. wykonania endoprotezy plastyki totalnej stawu kolanowego prawego, co rokuje odtworzenie osi kończyny i poprawę wydolności chodu. Biorąc pod uwagę zakres doznanych przez powódkę obrażeń, przeżyty ból i stres oraz doznany uszczerbek na zdrowiu należało ocenić, że kwota odpowiedniego zadośćuczynienia to, co najmniej 52.000 zł W tym więc zakresie należało zmienić zaskarżony wyrok i zasądzić z tego tytułu 34.000 zł uwzględniając, że powódka otrzymała już kwotę 18.000 zł.

Tym samym apelacja pozwanego co do wysokości zadośćuczynienia jest niezasadna. Nie jest również zasadny zarzut, że Sąd Rejonowy nie zasądził odsetek od chwili wyrokowania

Skarżący podnosi, że odsetki powinny być zasądzone od chwili wyrokowania. Z art. 481 k.c. wyraźnie wynika, że odsetki należą się za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego. Nie ulega wątpliwości, że wyrok zasądzający zadośćuczynienie jest wyrokiem deklaratoryjnym (por. orzeczenie Sądu Najwyższego II CSK 595/13, Lex 1504837).

W wyroku z dnia 18 września 1970 r. Sąd Najwyższy podkreślił, że z charakteru świadczenia w postaci zadośćuczynienia, którego wysokość zależna jest od oceny rozmiaru doznanej krzywdy , ze swojej istoty trudno wymiernej i zależnej od szeregu okoliczności związanych z następstwami uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia wynika, że obowiązek jego niezwłocznego spełnienia powstaje po wezwaniu dłużnika (II PR 257/70, OSN C 1971, z.6, poz. 103). Jest to moment wymagalności świadczenia, które zresztą powstało wcześniej, bo w momencie wyrządzenia szkody. Zobowiązany niespełniając świadczenia w tym terminie dopuszcza się opóźnienia, za które należą się odsetki ustawowe.

Sąd Okręgowy nie podziela poglądu, że w takiej sytuacji odsetki należą się od chwili wyrokowania. Obowiązek zapłaty zadośćuczynienia powstał w chwili wyrządzenia szkody, a opóźnienie w spełnieniu świadczenia od momentu wezwania dłużnika do spełnienia świadczenia. W literaturze broniony jest pogląd mocniejszy, mówi się mianowicie że w wypadku czynu niedozwolonego zobowiązanie dłużnika powinno być spełnione niezwłocznie, a wynika to z właściwości zobowiązania ( por. Marcin Lemkowski, Odsetki cywilnoprawne, Warszawa 2007.s, 271 – wówczas odsetki byłyby liczona od dnia szkody).

Także ustalenie wartości szkody według cen z chwili wyrokowania nie uzasadnia zasądzenia odsetek od dnia wyrokowania. Takie podejście pomija zupełnie fakt, że przez pewien czas osoba odpowiedzialna już opóźniała się ze spełnieniem świadczenia odszkodowawczego, być może w innej wysokości – ustalonej według daty wyrządzenia szkody. W niniejszej sprawie nie zostało wykazane aby zadośćuczynienie należne powódce w chwili wyrządzenia szkody miało być niższe niż w chwili wyrokowania.

Mając powyższe na uwadze należało, zgodnie z art. 385 i 386 k.p.c., orzec jak w sentencji. O kosztach orzeczono zgodnie z art. 98 k.p.c.

Marian Raszewski Wojciech Vogt Anna Kruk