Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 kwietnia 2016r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu, Wydział XVII Karny - Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Jarosław Komorowski

Sędziowie: SO Alina Siatecka /spr./

SO Justyna Andrzejczak

Protokolant: apl. adw. Alicja Kociemba

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Poznaniu Macieja Nowaka

po rozpoznaniu w dniu 19 kwietnia 2016r.

sprawy P. T. (T.)

oskarżonego o przestępstwo z art. 224 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Śremie z dnia 28 września 2015r., sygn. sprawy
II K 31/15.

1.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

2.  zwalnia oskarżonego od obowiązku zwrotu Skarbowi Państwa kosztów procesu za postępowanie odwoławcze, w tym od uiszczenia opłaty za drugą instancję,
a nadto zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokat Agnieszki Kanarkowskiej kwotę 516,60 złotych brutto tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

Justyna Andrzejczak Jarosław Komorowski Alina Siatecka

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 28 września 2015 r. w sprawie o sygn. II K 31/15 Sąd Rejonowy w Śremie uznał oskarżonego P. T. za winnego przestępstwa z art. 224 § 2 k.k. za które wymierzył mu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Wyrok ten zaskarżył obrońca oskarżonego, w całości na jego korzyść, zarzucając rozstrzygnięciu obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 7 k.p.k., a która doprowadziła do błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mającego wpływ na treść orzeczenia oraz obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 14 § 1 k.p.k. i art. 413 § 1 pkt 4 i § 2 pkt 1 k.p.k.

Mając powyższe na uwadze skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego.

Na rozprawie apelacyjnej obrońca oskarżonego wnosił i wywodził jak w apelacji, a nadto wniósł o zasądzenie kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym, które nie zostały uiszczone nawet w części.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego okazała się niezasadna.

W pierwszej kolejności zauważyć należy, że wbrew twierdzeniom skarżącego Sąd Rejonowy nie dopuścił się obrazy treści art. 14 § 1 k.p.k. i art. 413 § 1 pkt 4 i § 2 pkt 1 k.p.k. polegającej na błędnym przytoczeniu opisu czynu, którego popełnienie oskarżyciel zarzucił P. T. i w konsekwencji uznaniu go za winnego i skazaniu za czyn, który nie został mu zarzucony w akcie oskarżenia.

O ile bowiem rzeczywiście analiza akt sprawy nie pozostawia jakichkolwiek wątpliwości, że w wyroku mylnie oznaczono czas popełnienia przestępstwa, którego dopuścił się P. T. (zamiast 18 czerwca 2013 r. wskazano 18 czerwca 2014 r.), o tyle jednak stanowisko skarżącego jakoby tym samym Sąd I instancji dopuścił się naruszenia ww. przepisów uznać należało za nietrafne. Zauważyć bowiem należy, że jak słusznie wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 31 października 2008 r. (II KK 64/08, OSNIK 2008/12/103) „ Błędne oznaczenie w wyroku daty popełnienia czynu zabronionego stanowi oczywistą omyłkę pisarską, o ile jest niewątpliwe, że było następstwem nieuwagi, a nie błędu w ustaleniach faktycznych; omyłka taka powinna być korygowana w trybie określonym w art. 105 k.p.k.”. W niniejszej zaś sprawie nie budzi jakichkolwiek wątpliwości, że podana w zaskarżonym wyroku data, a dokładniej wskazanie roku „2014” zamiast roku „2013”, było skutkiem omyłki pisarskiej i że omyłka ta miała charakter oczywisty. Podkreślić przy tym należy, że porównując opisy czynu z aktu oskarżenia i wyroku, Sąd Okręgowy nie znalazł jakichkolwiek podstaw, by choć przypuszczać, że u podstaw wskazania wadliwej daty czynu legło mylne przekonanie Sądu I instancji, że oskarżony P. T. dopuścił się przypisanego mu czynu w dniu 18 czerwca 2014 r. (por. także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 lutego 2009 r., IV KK 317/08, L., postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 stycznia 2009 r., II KK 206/08, KZS 2009/7-8/45). Nadto należy w tym miejscu wskazać, iż w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd Rejonowy czyniąc ustalenia faktyczne odnosi się do przebiegu zachowania oskarżonego właśnie w dniu 18 czerwca 2013r. W tej sytuacji nie ulega wątpliwości, iż w przedmiotowej sprawie doszło do oczywistej omyłki pisarskiej, która winna być sprostowana w trybie art. 105 k.p.k.

Nie sposób również zgodzić się ze skarżącym, że odmawiając wiary wyjaśnieniom oskarżonego w zakresie, w jakim pozostawały one w sprzeczności z treścią zeznań D. W. Sąd Rejonowy dopuścił się obrazy art. 7 k.p.k. O ile bowiem rzeczywiście oskarżony konsekwentnie nie przyznawał się do winy i złożył wyjaśnienia, z których wynika, że to pokrzywdzona, której powierzono sprawowanie nad nim dozoru, traktowała go w sposób niewłaściwy, wręcz znęcając się nad nim, o tyle jednak w tym zakresie jego wyjaśnienia nie znalazły potwierdzenia w pozostałym zgromadzonym materiale dowodowym, a przy tym były nieprzekonywujące. Nawet bowiem pomijając okoliczność, iż trudno byłoby przyjąć, że z nieznanych przyczyn kurator zawodowy narażając się na utratę pracy i odpowiedzialność karną, w sposób opisany przez oskarżonego, znęcała się nad nim, nie sposób pominąć, że jak trafnie wskazał Sąd Rejonowy, w sprawie nie ujawniły się żadne okoliczności, które pozwoliłyby stwierdzić, że zgłoszenie zawiadomienia w niniejszej sprawie nastąpiło w związku z tym, iż pokrzywdzona miała uzyskać od oskarżonego informację, iż ten doniesie na nią do prokuratury w sprawie o znęcanie. Wbrew twierdzeniom obrońcy oskarżonego na wiarygodność zeznań D. W. wskazywały także zeznania M. B. – kolegi oskarżonego. Z zeznań tego świadka wynika bowiem, że o ile wiedział, iż oskarżony ma przydzielonego kuratora, o tyle jednak P. T. nigdy nie skarżył się na zachowanie pokrzywdzonej. Co również istotne, a co także świadczy o braku podstaw do kwestionowania wiarygodności zeznań pokrzywdzonej, oskarżony dopiero w czasie przesłuchania w dniu 30 grudnia 2013 r. wskazał na niewłaściwe zachowanie kuratora zawodowego i jak wynika z zeznań D. W. w tym też okresie złożył zawiadomienie, w którym twierdził, że pokrzywdzona się nad nim znęca.

Mając na względzie powyższe jedynie na marginesie zauważyć należy, że z treści sporządzonej w toku postępowania opinii sądowo – psychiatrycznej wynika, że biegli stwierdzili u oskarżonego spłycenie uczuciowości wyższej z niską internalizacją norm społeczno – prawnych, obniżenie kontroli nad sferą emocjonalną z tendencją do zachowań impulsywnych, skłonność do manipulacji w relacjach interpersonalnych, obwinianie innych za swoje problemy i kłopoty z niezauważeniem swojego udziału w ich powstawaniu, a nadto chwiejność emocji i wybuchowość. Analiza zeznań D. W. w kontekście wniosków, do których doszli biegli po zapoznaniu się z aktami sprawy i po badaniu sądowo – psychiatrycznym P. T. także zatem wskazuje na wiarygodność relacji pokrzywdzonej.

W obliczu uznania, iż Sąd I instancji nie przekroczył granic swobodnej oceny dowodów, Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw, by uwzględnić podniesiony przez obrońcę oskarżonego zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, który miał być konsekwencją naruszenia art. 7 k.p.k.

Skoro zaś Sąd Rejonowy dokonując ustaleń faktycznych oparł się na zgromadzonym materiale dowodowym, i jak już wyżej wskazano, zarówno ocena ta, jak i dokonane na jej podstawie ustalenia faktyczne nie mogły budzić żadnych zastrzeżeń, to Sąd Odwoławczy nie znalazł podstaw, by kwestionować rozstrzygnięcie Sądu I instancji w zakresie w jakim przypisał P. T. popełnienie przestępstwa z art. 224 § 2 k.k. Nie sposób bowiem przyjąć, że oskarżony jedynie uprzedzał kuratora, że jego pobyt w więzieniu może doprowadzić do jego większej demoralizacji i to pokrzywdzona zachowywała się wobec niego niewłaściwie.

Sąd Okręgowy uznał zatem wszystkie zarzuty apelacji za bezzasadne, nie dopatrzył się wystąpienia w sprawie bezwzględnej przyczyny odwoławczej ani podstawy do zmiany lub uchylenia orzeczenia (art. 438 k.p.k.), uznając orzeczoną karę za adekwatną do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu, spełniającą cele wychowawcze i zapobiegawcze. Należy w tym miejscu jedynie podkreślić, iż Sąd I instancji przy wymiarze kary w dostateczny sposób uwzględnił wszystkie okoliczności obciążające i łagodzące, czemu dał wyraz na str. 8 uzasadnienia i Sąd Odwoławczy w pełni podziela rozważania Sądu Rejonowego uznając je za własne. W tej sytuacji nie znajdując podstaw do jakiejkolwiek zmiany Sąd Okręgowy na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. zaskarżony wyrok utrzymał w mocy.

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym Sąd Odwoławczy orzekł na podstawie § 2 ust. 1 – 3 i § 14 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, zasądzając na rzecz adwokat Agnieszki Kanarkowskiej kwotę 516,60 zł brutto (420 zł + 23% VAT). Zgodnie bowiem z treścią § 22 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji.

Mając zaś na uwadze sytuację osobistą, rodzinną i materialną oskarżonego, w szczególności to, że przebywa w zakładzie karnym i nie posiada dochodów ani majątku, Sąd Okręgowy na podstawie art. 634 k.p.k. w zw. z art. 624 § 1 k.p.k. oraz art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych zwolnił oskarżonego od obowiązku zwrotu Skarbowi Państwa kosztów procesu za postępowanie odwoławcze, w tym od uiszczenia opłaty za drugą instancję.

SSO Justyna Andrzejczak SSO Jarosław Komorowski SSO Alina Siatecka