Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

S. D. został oskarżony o to, że:

I.  w dniu 9 listopada 2012 roku w R. w siedzibie (...) Bank (...) S.A. R. ul. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z E. J., N. N. i nieustalonym mężczyzną, działając w zamiarze popełnienia czynu zabronionego i zmierzając bezpośrednio do jego dokonania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przedłożył pracownikowi wymienionego banku zaświadczenie o świadczeniu rentowym uzyskiwanym przez N. N., celem uzyskania kredytu w wysokości 2.000 zł wprowadzając w ten sposób w błąd pracownika banku co do zamiaru spłaty, usiłując w ten sposób doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem wymieniony bank w kwocie 2000 zł, lecz celu nie osiągnął z uwagi na odrzucenie wniosku przez Bank, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat, będąc uprzednio skazany wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków z dnia 29.06.2010r. sygn. akt II K 200/10 za umyślne przestępstwo podobne z art. 286 § 1 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności, którą odbywał w ramach kary łącznej od 08.10.2010r. do 24 maja 2013 roku z zaliczeniem okresu od 12.02.2010r. do 29.06.2010r.,

tj. o czyn z art.13§1 k.k. w zw. z art.286§1 k.k. w zw. z art.64§1 k.k.,

II.  w dniu 9 listopada 2012 roku w R. w siedzibie (...) Bank (...) S.A. R. ul. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z E. J., N. N. i nieustalonym mężczyzną działając w zamiarze popełnienia czynu zabronionego i zmierzając bezpośrednio do jej dokonania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przedłożył pracownikowi wymienionego banku zaświadczenie o świadczeniu rentowym uzyskiwanym przez N. N., celem uzyskania kredytu w wysokości 500 zł wprowadzając w ten sposób w błąd pracownika banku co do zamiaru spłaty, usiłując w ten sposób doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem wymieniony bank w kwocie 500 zł, lecz celu nie osiągnął z uwagi na odrzucenie wniosku przez Bank, przy czyn czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat, będąc uprzednio skazany wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków z dnia 29.06.2010r. sygn. II K 200/10 za umyślne przestępstwo podobne z art. 286 § 1 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności, którą odbywał w ramach kary łącznej od 08.10.2010r. do 24.05.2013r. z zaliczeniem okresu od 12.02.2010r. do 29.06.2010r.,

tj. o czyn z art.13§1 k.k. w zw. z art.286§1 k.k. w zw. z art.64§1 k.k.,

III.  w dniu 9 listopada 2012 roku w R., sklepie (...) w Galerii (...), działając wspólnie i w porozumieniu z E. J., N. N. i nieustalonym mężczyzną działając w zamiarze popełnienia czynu zabronionego i zmierzając

bezpośrednio do jego dokonania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i w celu uzyskania kredytu na zakup ratalny telewizora marki S. oraz laptopa H. o łącznej wartości 6.487 zł, posłużył się podrobionym, zaświadczeniem o zatrudnieniu i wysokości osiąganych przez N. N. dochodów w firmie (...), które osobiście podrobił, przedkładając je pracownikowi sklepu (...), które to zaświadczenie miało istotne znaczenie dla uzyskania kredytu, wprowadzając w ten sposób w błąd pracownika banku co do zamiaru jego spłaty, usiłując w ten sposób doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem działając na szkodę (...) Bank (...) S.A. (...) Bank S.A., jednak zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na nieotrzymanie zgody na otrzymanie kredytu, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat, będąc uprzednio skazany wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków z dnia 29.06.2010r. sygn. II K 200/10 za umyślne przestępstwo podobne z art. 286 § 1 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności, którą odbywał w ramach kary łącznej od 08.10.2010r. do 25.04.2013r. z zaliczeniem okresu od 12.02.2010r. do 29.06.2010r.,

tj. o czyn z art.13§1 k.k. w zw. z art.297§1 k.k. i art.286§1 k.k. i art.270§1 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. w zw. z art.64§1 k.k.,

IV.  w dniu 9 listopada 2012 roku w R. przy ul. (...) wspólnie
i w porozumieniu z E. J., N. N. oraz nieustalonym
sprawcą w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wprowadził w błąd pracownika
sieci P. co do zamiaru regulowania należności za zawartą przez N. N. w salonie (...) umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych numer (...) i doprowadził w ten sposób Spółkę z o.o. P4 do niekorzystnego rozporządzenie mieniem w łącznej kwocie 1103,84 zł, stanowiącej wartość usług telekomunikacyjnych oraz aparatu telefonicznego marki S. (...) A. o numerze (...), przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat, będąc uprzednio skazany wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków z dnia 29.06.2010r. sygn. II K 200/10 za umyślne przestępstwo podobne z art. 286 § 1 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności, którą odbywał w ramach kary łącznej od 08.10.2010r. do 24.05.2013r. z zaliczeniem okresu od 12.02.2010r. do 29.06.2010r.,

tj. o czyn z art.286§1 k.k. w zw. z art.64§1 k.k.,

V.  w dniu 9 listopada 2012 roku w R. przy ul. (...) wspólnie i w porozumieniu z E. J., N. N. oraz nieustalonym sprawcą w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wprowadził w błąd pracownika sieci T-M. co do zamiaru regulowania należności za zawartą przez N. N. w salonie (...) umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych numer (...) i doprowadził w ten sposób (...) S.A. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie 3.116,15 zł stanowiącej wartość usług telekomunikacyjnych oraz aparatu telefonicznego marki L. (...) o numerze

(...) przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat, będąc uprzednio skazany wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków z dnia 29.06.2010r. sygn. II K 200/10 za umyślne przestępstwo podobne z art. 286 § 1 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności, którą odbywał w ramach kary łącznej od 08.10.2010r. do 24.05.2013r. z zaliczeniem okresu od 12.02.2010r. do 29.06.2010r.,

tj. o czyn z art.286§1 k.k. w zw. z art.64§1 k.k.,

VI.  w dniu 9 listopada 2012 roku w R. przy ul. (...) wspólnie i w porozumieniu z E. J., N. N. oraz nieustalonym sprawcą w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wprowadził w błąd pracownika P. co do zamiaru regulowania należności za zawartą przez N. N. umowę pożyczki nr (...) w wysokości 1500 złotych i doprowadził w ten sposób (...) S.A. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie 1500 złotych, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat, będąc uprzednio skazany wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków z dnia 29.06.2010r. sygn. akt II K 200/10 za umyślne przestępstwo podobne z art. 286 § 1 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności, którą odbywał w ramach kary łącznej od 08.10.2010r. do 24.05.2013r. w zaliczeniem okresu od 12.02.2010r. do 29.06.2010r.,

tj. o czyn z art.286§1 k.k. w zw. z art.64§1 k.k.

N. N. został oskarżony o to, że:

VII.  w dniu 9 listopada 2012 roku w R. w siedzibie (...) Bank (...) S.A. R. ul. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z E. J., S. D. i nieustalonym mężczyzną, działając w zamiarze popełnienia czynu zabronionego i zmierzając bezpośrednio do jego dokonania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przedłożył pracownikowi wymienionego banku zaświadczenie o uzyskiwanym świadczeniu rentowym, celem uzyskania kredytu w wysokości 2.000 zł, wprowadzając w ten sposób w błąd pracownika banku co do zamiaru spłaty, usiłując w ten sposób doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem wymieniony bank w kwocie 2000 zł, lecz celu nie osiągnął z uwagi na odrzucenie wniosku przez Bank,

tj. o czyn z art.13§1 k.k. w zw. z art.286§1 k.k.,

VIII.  w dniu 9 listopada 2012 roku w R. w siedzibie (...) Bank (...) S.A. R. ul. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z E. J., S. D. i nieustalonym mężczyzną, działając w zamiarze popełnienia czynu zabronionego i zmierzając bezpośrednio do jego dokonania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przedłożył pracownikowi wymienionego banku zaświadczenie o uzyskiwanym świadczeniu rentowym, celem uzyskania kredytu w wysokości 500 zł wprowadzając w ten sposób w błąd pracownika banku co do zamiaru spłaty, usiłując w ten sposób doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem wymieniony bank w kwocie 500 zł, lecz celu nie osiągnął z uwagi na odrzucenie wniosku przez Bank,

tj. o czyn z art.13§1 k.k. w zw. z art.286§1 k.k.,

IX.  w dniu 9 listopada 2012 roku w R. w sklepie (...) w Galerii (...), działając wspólnie i w porozumieniu z E. J., S. D. i nieustalonym mężczyzną, działając w zamiarze popełnienia czynu zabronionego i zmierzając bezpośrednio do jego dokonania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i w celu uzyskania kredytu na zakup ratalny telewizora marki S. oraz laptopa H. o łącznej wartości 6.487 zł, posłużył się uprzednio podrobionym zaświadczeniem o zatrudnieniu i wysokości osiąganych przez siebie dochodów w firmie (...) przedkładając je pracownikowi sklepu, które to zaświadczenie miało istotne znaczenie dla uzyskania kredytu, wprowadzając w ten sposób w błąd pracownika banku co do zamiaru jego spłaty, usiłując w ten sposób doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem działając na szkodę (...) Bank (...) S.A. (...) Bank S.A., jednak zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na nieotrzymanie zgody na udzielenie kredytu,

tj. o czyn z art.13§1 k.k. w zw. z art.297§1 k.k. i art.286§1 k.k. i art.270§1 k.k. w zw. z art.11§2 k.k.,

X.  w dniu 9 listopada 2012 roku w R. przy ul. (...) wspólnie i w porozumieniu z E. J., S. D. i nieustalonym sprawcą w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wprowadził w błąd pracownika sieci P. co do zamiaru regulowania należności za zawartą przez siebie w salonie (...) umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych numer (...) i doprowadził w ten sposób Spółkę z o.o. P4 do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie 1103,84 zł, stanowiącej wartość usług telekomunikacyjnych oraz aparatu telefonicznego marki S. (...) A. o numerze (...),

tj. o czyn z art.286§1 k.k.,

XI.  w dniu 9 listopada 2012 roku w R. przy ul. (...) wspólnie i w porozumieniu z E. J., S. D. i nieustalonym sprawcą w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wprowadził w błąd pracownika sieci T-M. co do zamiaru regulowania należności za zawartą przez siebie w salonie (...) umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych numer (...) i doprowadził w ten sposób (...) S.A. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie 3.116,15 zł stanowiącej wartość usług telekomunikacyjnych oraz aparatu telefonicznego marki L. (...) o numerze (...),

tj. o czyn z art.286§1 k.k.,

XII.  w dniu 9 listopada 2012 roku w R. przy ul. (...) wspólnie i w porozumieniu z E. J., S. D. i nieustalonym sprawcą, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wprowadził w błąd pracownika P. co do zamiaru regulowania należności za zawartą przez siebie umowę pożyczki nr (...) w wysokości 1500 złotych i doprowadził w ten sposób (...) S.A. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie 1500 zł,

tj. o czyn z art.286§1 k.k.

J. H. został oskarżony o to, że:

XIII.  w okresie od 10 listopada 2012 roku do 12 listopada 2012 roku w K. w sklepie (...) przy ul. (...), działać w krótkich ostępach czasu z powziętym zamiarem, wspólnie i w porozumieniu z E. J. i nieustalonym sprawcą, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i w celu uzyskania kredytu na zakup ratalny telewizora marki P. (...) 360 6H, laptop marki H. C. oraz urządzenie wielofunkcyjne marki C. (...) o łącznej wartości 5540,71 złotych, posłużył się uprzednio podrobionym, zaświadczeniem o zatrudnieniu i wysokości osiąganych przez siebie dochodach w firmie (...) przedkładając je pracownikowi sklepu, które to zaświadczenie miało istotne znaczenie dla uzyskania kredytu, wprowadzając w ten sposób w błąd pracownika banku co do zamiaru jego spłaty, czym doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem działając na szkodę (...) Bank (...) S.A.,

tj. o czyn z art.297§1 k.k. i art.286§1 k.k. i art.270§1 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. w zw. z art.12 k.k.

Wyrokiem z dnia 16 czerwca 2015 r., wydanym w sprawie II K 529/13, Sąd Rejonowy w Raciborzu uznał oskarżonego S. D. za winnego popełnienia zarzucanych mu przestępstw opisanych w punktach I, II, IV, V i VI, przyjmując, że popełnił je w krótkich odstępach czasu i w podobny sposób współdziałając z N. N. i inna ustaloną osobą i za to na podstawie art.286§1 k.k. w zw. z art.91§1 k.k. skazał go na karę 2 lat pozbawienia wolności.

Sąd uznał nadto oskarżonego S. D. za winnego popełnienia zarzucanego mu przestępstwa opisanego w punkcie III, przyjmując, że popełnił je współdziałając z N. N. i inna ustaloną osobą i za to na podstawie art.14§1 k.k. w zw. z art.286§1 k.k. w zw. z art.11§3 k.k. skazał go na karę 1 roku pozbawienia wolności.

Na podstawie art.91§2 k.k. połączył oskarżonemu S. D. wymierzone kary pozbawienia wolności i orzekł wobec niego karę łączną 2 lat pozbawienia wolności.

Tym samym wyrokiem Sąd uznał oskarżonego N. N. za winnego popełnienia zarzucanych mu przestępstw opisanych w punktach VII, VIII, X, XI i XII,

przyjmując, że popełnił je w krótkich odstępach czasu i w podobny sposób współdziałając z S. D. i inna ustaloną osobą i za to na podstawie art.286§1 k.k. w zw. z art.91§1 k.k. skazal go na karę 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności.

Nadto Sąd uznał oskarżonego N. N. za winnego popełnienia zarzucanego mu przestępstwa opisanego w punkcie IX, przyjmując, że popełnił je współdziałając z S. D. i inna ustaloną osobą i za to na podstawie art.14§1 k.k. w zw. z art.286§1 k.k. w zw. z art.11§3 k.k. skazał go na karę 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności.

Na podstawie art.91§2 k.k. połączył oskarżonemu N. N. wymierzone kary pozbawienia wolności i orzekł wobec niego karę łączną 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego N. N. kary pozbawienia wolności, ustalając okres próby na 2 lata.

Wskazanym wyrokiem Sąd uznał także oskarżonego J. H. za winnego popełnienia zarzucanego mu przestępstwa opisanego w punkcie XIII, przyjmując, że popełnił je współdziałając z innymi osobami i za to na podstawie art.286§1 k.k. w zw. z art.11§3 k.k. skazał go na karę 1 roku pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 69§1 i 2 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego J. H. kary pozbawienia wolności, ustalając okres próby na 2 lata.

Na podstawie art. 46 § 1 kk Sąd orzekł solidarne obowiązek naprawienia szkody od oskarżonych S. D. i N. N. na rzecz pokrzywdzonego (...) S.A. w kwocie 1500zł.

Dowody rzeczowe wyszczególnione w wykazach dowodów rzeczonych na k.70,87 i 438 akt sprawy Sąd przekazał do sprawy o sygn. akt II K 34/14.

Wreszcie, w wyroku Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. Z. M. i adw. S. G. kwoty po 1221,60 zł i na rzecz adw. B. K. kwotę 768.60zł tytułem kosztów nieopłaconej obrony udzielonej z urzędu, zaś na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolnił oskarżonych "od ponoszenia kosztów sądowych i od opłaty w sprawie".

Apelacje od powyższego wyroku złożyli obrońcy wszystkich oskarżonych.

Obrońca oskarżonego S. D. zaskarżył wyżej opisany wyrok w całości. Na podstawie art. 427 § 1 i 2 kpk i art. 438 pkt 2, 3, i 4 kpk skarżonemu wyrokowi zarzucił:

1.obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, a mianowicie art. 4 kpk, art. 5 § 2 kpk, art. 7 kpk i art. 410 kpk poprzez:

- nieuwzględnienie okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego S. D.,

- rozstrzygnięcie wszystkich występujących w sprawie wątpliwości na niekorzyść oskarżonego S. D.,

- dowolną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego, polegającą na przyjęciu, że wyjaśnienia oskarżonego S. D. z etapu postępowania sądowego nie zasługują na przyznanie im w całości waloru wiarygodności;

2.błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść, a polegający na uznaniu, że oskarżony S. D. dopuścił się popełnienia zarzucanych mu czynów, pomimo braku wystarczających dowodów winy oskarżonego;

3.rażącą niewspółmierność kar jednostkowych oraz kary łącznej orzeczonej wobec oskarżonego S. D..

W oparciu o tak postawione zarzuty obrońca oskarżonego S. D. wniósł o :

-zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego S. D. od popełnienia zarzucanych mu czynów,

ewentualnie

-zmianę zaskarżonego wyroku poprzez złagodzenie kary i wymierzenie oskarżonemu S. D. odpowiednio niższej kary oraz warunkowe zawieszenie jej wykonania,

ewentualnie

-uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji,

a ponadto

-zasądzenie na rzecz jego kancelarii kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w II instancji według norm przepisanych.

Obrońca oskarżonego J. H. zaskarżył powyższy wyrok w całości co do tego oskarżonego i na podstawie art. 438 kpk wyrokowi temu zarzucił:

1.  mającą wpływ na treść wyroku obrazę przepisów postępowania, a to :

a)  art. 7 kpk poprzez dowolną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego,

b)  art. 5 §2 kpk poprzez rozstrzygnięcie wszystkich występujących w sprawie wątpliwości na niekorzyść oskarżonego;

2.  mający wpływ na treść wyroku błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, polegający w szczególności na :

- nie daniu wiary twierdzeniu oskarżonego, że nie popełnił zarzucanego mu czynu oraz uznaniu, że zeznania przesłuchanych w sprawie świadków jednoznacznie wskazują, że dopuścił się on zarzucanego mu przestępstwa , podczas gdy prawidłowa analiza materiału dowodowego, a w szczególności zeznań świadka M. H. wyklucza możliwość przypisania oskarżonemu zarzucanego mu przestępstwa.

Wskazując na powyższe zarzuty obrońca oskarżonego J. H. wniósł:

1.  o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego J. H. od popełnienia zarzucanego mu czynu,

ewentualnie

2.  o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Ponadto wniósł o zasądzenie na jego rzecz - nieopłaconych ani w całości ani też w części – kosztów obrony świadczonej z urzędu na rzecz oskarżonego w postępowaniu odwoławczym.

Obrońca oskarżonego N. N. zaskarżył wyżej opisany wyrok w zakresie dotyczącym tego oskarżonego w całości. Na podstawie art.427§2 kpk i art. 438 pkt 3 kpk skarżonemu wyrokowi zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych stanowiących podstawę zaskarżonego wyroku polegający na przyjęciu, iż oskarżony dopuścił się zarzucanego mu czynu działając ze świadomością i zamiarem bezpośrednim , w sytuacji gdy materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie pozwalał na wykazanie winy oskarżonego, a w szczególności, że oskarżony działał z chęcią doprowadzenia pokrzywdzonych do niekorzystnego rozporządzenia mieniem.

W konkluzji środka odwoławczego obrońca oskarżonego N. N. wniósł o:

- zmianę zaskarżonego wyroku przez uniewinnienie oskarżonego

ewentualnie

- o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Raciborzu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Żadna z wniesionych apelacji na uwzględnienie nie zasługiwała.

Kontrola odwoławcza nie potwierdziła, aby Sąd I instancji dopuścił się naruszenia przepisów prawa procesowego, mających skutkować błędnym ustaleniem stanu faktycznego sprawy. Skarżący nie zdołali wykazać sądowi I instancji uchybienia przy ocenie materiału zebranego dowodowego, polegającego na nieuwzględnieniu przy jej dokonywaniu zasad logiki, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, jak też całokształtu ujawnionych w sprawie okoliczności. W niniejszej sprawie Sąd I instancji poddał analizie wszystkie zebrane i prawidłowo ujawnione dowody (art.410 k.p.k.), zaś ocena tych dowodów nie przekracza granic zakreślonych regułą z art.7 k.p.k., ani nie uchybia zasadzie obiektywizmu, wyrażonej w art.4 k.p.k. Dokonując ustaleń faktycznych, Sąd wskazał, na jakich dowodach oparł swoje rozstrzygnięcie, a którym dowodom odmówił wiary i swoje stanowisko w tym przedmiocie przekonująco uzasadnił w pisemnych motywach rozstrzygnięcia. Nie można uznać, by Sąd orzekający pozostawił poza sferą rozważań niektóre istotne dowody i wynikające z nich okoliczności, a z innych nie wyciągnął oczywistych wniosków. Tym samym nie sposób mówić o dowolnej, jednostronnej czy niepełnej ocenie materiału dowodowego.

Zdecydowanie za chybiony należało poczytać zarzut, podniesiony przez obrońcę oskarżonego S. D., a także obrońcę oskarżonego J. H., jakoby skarżone orzeczenie zapadło z naruszeniem nakazu rozstrzygania nie dających się usunąć wątpliwości na korzyść oskarżonego (art.5§2 k.p.k.). Żaden z apelujących nie określił, w czym miały wyrażać się rzekome wątpliwości, ani dlaczego były to wątpliwości z gatunku nieusuwalnych. Wymaga zarazem przypomnienia, iż dla oceny, czy nie został naruszony

przepis art.5§2 k.p.k. miarodajne są nie wątpliwości powzięte przez stronę, lecz wyłącznie to, czy orzekający w sprawie sąd rzeczywiście powziął wątpliwości co do treści ustaleń faktycznych i wobec braku możliwości ich usunięcia rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego, względnie to, czy w świetle realiów konkretnej sprawy wątpliwości takie powinien był powziąć. Konsekwentnie, „w wypadku gdy pewne ustalenie faktyczne zależne jest od dania wiary lub jej odmówienia wyjaśnieniom oskarżonego, nie można mówić o naruszeniu zasady in dubio pro reo, a ewentualne zastrzeżenia co do oceny wiarygodności konkretnego dowodu rozstrzygane być mogą jedynie na płaszczyźnie utrzymania się przez sąd orzekający w granicach sędziowskiej swobody ocen, wynikającej z treści art.7 k.p.k.” (wyrok SN z 9 października 2008 r., V KK 114/08, OSNwSK 2008/1/1988).

Odmówienie wiary wyjaśnieniom oskarżonego S. D. w zakresie, w jakim – przesłuchiwany na rozprawie – zaprzeczył popełnieniu zarzucanych czynów, jest rezultatem analizy dowodów pod kątem ich wiarygodności, co Sąd I instancji był uprawniony i zobowiązany uczynić przy wyrokowaniu. Powody, dla których krytycznie oceniono te wyjaśnienia, uznając je za linię obrony, zostały przedstawione w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku. Obrońca oskarżonego, zarzucając Sądowi I instancji, że bezkrytycznie dał wiarę zeznaniom świadków, „mimo sprzeczności w ich zeznaniach” (s.2 apelacji) nie wskazał, o jakich świadków chodzi, ani na czym polega niezgodność ich relacji. Jednoznacznie obciążają S. D. wyjaśnienia współoskarżonego N. N., a w zakresie czynów popełnionych na szkodę (...) S.A. (pkt V) i (...) S.A. (pkt VI części wstępnej wyroku) – także zeznania świadków M. D. i B. G.. Zwrócić należy przy tym uwagę, że sam S. D. nie podał racjonalnych powodów, dla których przed Sądem zmienił stanowisko w przedmiocie stawianych mu zarzutów. Jeśli nawet oskarżony, składając pierwotne wyjaśnienia, chciał – jak utrzymuje – chronić osobę E. J., to w żaden sposób nie tłumaczy to przyznania przezeń własnego udziału w zarzucanych zdarzeniach. Poza tym, zmiana przez oskarżonego wyjaśnień w postępowaniu sądowym nie polegała w istocie na zaprzeczeniu faktycznych okoliczności, stanowiących podstawę zarzutów oskarżenia, lecz na wyjawieniu roli E. J. jako inspiratora i organizatora przestępczego procederu oraz osoby, która zasadniczo rozdysponowała mieniem pochodzącym z przestępstw. Nawet na rozprawie głównej oskarżony S. D. potwierdził, iż towarzyszył współoskarżonemu N. N. podczas wizyt w banku, w punkcie sprzedaży T-M. i przy zaciąganiu pożyczki w P.. Wskazał, iż uprzednio w jego obecności E. J. poinstruowała N. N., jak ma się zachowywać, a nawet wyjaśnił, że sam namawiał tego ostatniego do „wzięcia” w punkcie sprzedaży telefonu komórkowego. Był świadomy, że współsprawczyni posługuje się nieprawdziwym imieniem (I.) i sam również fałszywie przedstawiał się jako T., celowo ukrywając swoją tożsamość. Nie ukrywał też, że zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami, miał dopilnować, by przedmioty, na które umowy zawierał N. N., trafiły do rąk E. J.. Jednocześnie, jakkolwiek przed Sądem oskarżony odwołał uprzednie wyjaśnienia na temat wyrobienia osobiście pieczęci firmowej (...) i podrobienia zaświadczenia o zatrudnieniu N. N., sam przyznał fakt współudziału w przestępstwach

(„Popełniłem tego P. i wszystkie zarzuty z E.” - k.625v). W sytuacji, gdy oskarżonemu zarzucono popełnienie występków w formie zjawiskowej współsprawstwa, kwestia, czy zrealizował poszczególne znamiona czynu zabronionego własnym zachowaniem, nie ma znaczenia z punktu widzenia podstaw przypisania mu odpowiedzialności karnej. Analogicznie, nie podważa zasadności aktu oskarżenia okoliczność, że do salonu sprzedaży sieci P. w R. N. N. udał się bez S. D., jedynie w towarzystwie (...), skoro poprzedzająca tę wizytę „rozmowa o pobraniu telefonu odbyła się w samochodzie przy wszystkich” (wyjaśnienia oskarżonego N. N., k.308), a wcześniej tego samego dnia S. D., E. J. i N. N. bezskutecznie próbowali już wyłudzić kredyty w placówkach na terenie R.. Znamienne jest, że mimo zmiany formalnego stanowiska w przedmiocie zarzutów, na rozprawie w dniu 9 stycznia 2014 r. oskarżony S. D. wyraził gotowość tzw. dobrowolnego poddania się karze, wnosząc o wymierzenie mu kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

Nie nasuwa również zastrzeżeń prawidłowość ustaleń faktycznych, które stały się podstawą skazania pozostałych oskarżonych. Obrońcy oskarżonych N. N. i J. H. pomijają w swoich apelacjach okoliczności zdarzeń zarzuconych oskarżonym, które podważają wersję o rzekomym braku świadomości udziału w oszustwie po stronie wymienionych. Z zeznań świadków B. G., A. D., P. Ś., I. Z. wynika, że osoby towarzyszące N. N. odpowiednio przy zawieraniu umowy pożyczki w P. oraz podczas wizyt w salonach sprzedaży P., T-M., w sklepie (...) i w (...) Agricole Bank zwracały się do N. N., nazywając go tatą lub wujkiem, czemu ten ostatni w żaden sposób nie oponował. Analogicznie, w przypadku zdarzenia przypisanego J. H., oskarżony był w obecności pracowników sklepu (...) nazywany przez E. J. tatą (zeznania świadków B. M., P. W.). Oskarżeni N. N. i J. H. świadomie współkreowali wrażenie, że pozostają w bliskich powiązaniach rodzinnych z towarzyszącymi im osobami. Trudno doszukać się innego powodu takich zachowań niż chęć sprawienia, by obecność – odpowiednio E. J. czy S. D. –w miejscach ubiegania się o zawarcie umów nie wzbudzała podejrzeń obsługi. Zarówno N. N., jak i J. H. doskonale zdawali sobie sprawę, że nie będą regulować zaciąganych zobowiązań, uznając, że spłatą zajmą się E. J. i S. D., o czym jednak w żaden sposób nie sygnalizowali pracownikom i przedstawicielom poszczególnych pokrzywdzonych. Niewątpliwie, gdyby ci ostatni wiedzieli, że mają do czynienia z tzw. figurantami, nie zawarliby z nimi umów bądź zastrzegliby dodatkowe zabezpieczenia wykonania zobowiązań. Podobnie, oskarżeni N. N. i J. H. byli w pełni świadomi, że przedkładane zaświadczenia o zatrudnieniu i wysokości osiąganych przez nich dochodów stwierdzają nieprawdziwy stan rzeczy. Żaden z nich w dacie przypisanych czynów nie pracował i nie miał styczności z firmą (...). Wbrew stanowisku skarżących, nie ma znaczenia fakt, że oskarżeni liczyli na podjęcie pracy w wymienionej firmie, polegając rzekomo na zapewnieniach E. J. i S. D.. Z zaświadczeń, którymi się p osłużyli, wynikało przecież – całkowicie

niezgodnie z prawdą - że w wymienionym zakładzie są już zatrudnieni, i to od wielu miesięcy. Konsekwentnie, okoliczność, że N. N. i J. H. złożyli w dniach 14 listopada 2012 r. i 23 listopada 2012 r. zawiadomienia o przestępstwach, czując się oszukani przez E. J. i S. D., nie podważa trafności skazania ich za współudział w przypisanych przestępstwach. Wymienieni zgłosili się do organów ścigania, gdyż nie doczekali się obiecanej pracy, co wskazuje na określone motywy i pobudki zaangażowania się przez nich w przestępczy proceder, ale nie oznacza w żadnym razie braku zamiaru wyłudzenia mienia na szkodę poszczególnych pokrzywdzonych, choćby mienie to zostało następnie rozdysponowane przez inne osoby, pełniące w zdarzeniach wiodącą rolę. W przypadku oskarżonego N. N. za ukierunkowanym charakterem jego działań przemawia dodatkowo wielość umów, które w uzgodnieniu z E. J. i S. D. usiłował zawrzeć bądź skutecznie zawarł w ciągu zaledwie jednego dnia, i to pomimo powzięcia świadomości, że osoby, z którymi udaje się do kolejnych placówek, nie są tymi, za które się podają (wyjaśnienia oskarżonego – k.308).

Wbrew temu, co podnosi obrońca oskarżonego S. D., nie sposób także zasadnie uznać, że wymiar kary w stosunku do tego oskarżonego - jak i wobec któregokolwiek z pozostałych oskarżonych - dotknięty jest cechą rażącej surowości. Pamiętać należy, że zarzut rażącej niewspółmierności kary, stanowiący względną przyczynę odwoławczą, aby był skuteczny musi wykazywać, że na podstawie konkretnie wskazanych okoliczności, które powinny mieć wpływ na wymiar kary, wymierzoną względem oskarżonego karę należy uznać za rażąco niewspółmierną, tzn. taką, która jest niewspółmierna w stopniu nie dającym się zaakceptować. Innymi słowy, sama subiektywna surowość wymierzonej kary, jeśli jest ona uzasadniona dyrektywami zawartymi w przepisie art.53 k.k., nie może stanowić skutecznego zarzutu apelacyjnego, jeśli kwestionująca rozstrzygnięcie strona nie wykaże, iż kara ta nie tylko z punktu widzenia sprawcy, ale i ogółu społeczeństwa powinna być uznana za wyjątkowo niesprawiedliwą, zbyt drastyczną czy też przynoszącą rażącą dolegliwość. Kary jednostkowe orzeczone w zaskarżonym wyroku oscylują w pobliżu dolnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego w przepisie, będącym podstawą wymiaru kar (art.286§1 k.k.) i nie można twierdzić, aby swoją dolegliwością przekraczały stopień zawinienia sprawców i zawartość kryminalną przypisanych im przestępstw. Jeśli zważyć choćby na wielość występków popełnionych przez oskarżonych S. D. i N. N. w warunkach ciągu przestępstw (pkt 1, 4 wyroku) i wartość mienia będącego przedmiotem czynności wykonawczych, wymierzone kary jawią się wręcz jako łagodne. Dotyczy to zwłaszcza S. D., którego rola w popełnieniu przestępstw była jedną z wiodących i który przypisanych występków dopuścił się w warunkach recydywy specjalnej podstawowej. Nadto, wskazać należy, iż kary łączne w stosunku do S. D. i N. N. zostały orzeczone przy zastosowaniu najbardziej korzystnej dla nich zasady łączenia kar (całkowita absorpcja). Zasadnie Sąd meriti zastosował wobec N. N. i J. H. dobrodziejstwo warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności, uwzględniając ich dotychczasową niekaralność. Równie trafnie Sąd I instancji uznał, iż w odniesieniu do o skarżonego S. D. przesłanek z

art.69§1 i 2 k.k., warunkujących sięgnięcie po instytucję probacji, brak. Obrońca tego oskarżonego, poza ogólnikowym powołaniem się na potrzebę "podarowania kolejnej szansy na normalne funkcjonowanie w społeczeństwie" (s.3 apelacji) nie przytoczył argumentów, mających uzasadnić warunkowe zawieszenie wykonania kary względem oskarżonego. Przypomnienia wymaga tymczasem, iż mimo młodego wieku S. D. był trzykrotnie karany, każdorazowo za przestępstwa przeciwko mieniu. Obecnie przypisanych czynów dopuścił się w okresie próby związanym z warunkowym przedterminowym zwolnieniem z odbycia reszty kary w sprawie II K 200/10 Sadu Rejonowego dla Wrocławia - Krzyków, zaledwie kilka miesięcy po opuszczeniu przezeń zakładu karnego, jednoznacznie lekceważąc szansę wynikającą z orzeczenia Sadu penitencjarnego. W tym stanie rzeczy jedynie kara pozbawienia wolności w postaci bezwzględnej jest władna wdrożyć oskarżonego na przyszłość do przestrzegania porządku prawnego, inna kara nie byłaby w stanie spełnić celów wymiaru kary (art.53 k.k.) i nie byłaby wystarczająca dla zapobieżenia powrotowi oskarżonego do przestępstwa.

W toku kontroli instancyjnej Sąd odwoławczy dostrzegł natomiast z urzędu potrzebę skorygowania opisu recydywy w odniesieniu do czynów przypisanych oskarżonemu S. D.. Po pierwsze, w opisie tym błędnie podano kwalifikację prawną umyślnego przestępstwa podobnego, osądzonego wyrokiem skazującym Sądu Rejonowego dla Wrocławia - Krzyków w sprawie II K 200/10 (art.286§1 k.k. zamiast prawidłowo: art.286§2 k.k.). Po drugie, Sąd meriti zaakceptował opis recydywy zawarty w zarzutach oskarżenia, choć Prokurator nieprawidłowo wskazał okres odbywania kary łącznej i pominął fakt, że w sprawie II K 200/10 udzielono S. D. warunkowego przedterminowego zwolnienia, odwołanego następnie postanowieniem Sądu Okręgowego w Świdnicy z 27 listopada 2012 r. (k.384-385, k.851).

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok poprzez wskazanie, że czynów przypisanych w punktach 1 i 2 wyroku oskarżony S. D. dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne, bowiem prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia - Krzyków z dnia 29 czerwca 2010 r., sygn. akt II K 200/10, został skazany m.in. za przestępstwo z art.286§2 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności, którą odbywał w ramach kary łącznej 3 lat pozbawienia wolności w okresach od dnia 12 lutego 2010 r. do 29 czerwca 2010 r. i od 8 października 2010 r. do 15 marca 2012 r., kiedy został warunkowo przedterminowo zwolniony.

Nadto, za nieprawidłowe należało uznać orzeczenie w stosunku do S. D. i N. N. obowiązku naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonego (...) S.A. W związku z treścią informacji zawartej na k.861 akt sprawy, mając na względzie unormowanie art.415§5 k.p.k. sprzed 1 lipca 2015 r. (obecnie art.415§1 zd.2 k.p.k.), przed rozprawą apelacyjną zwrócono się do Sądu Rejonowego Lublin - Zachód w Lublinie o wskazanie, czy przeciwko pozwanemu N. N. został wydany nakaz zapłaty w sprawie z powództwa (...) S.A. w W. i czy jest on prawomocny. Jak ustalono (k.975-983, 984), przed tamt. Sądem nie toczyła się z

powództwa (...) S.A. żadna sprawa przeciwko N. N., natomiast w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 668223/15 powód U. Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. dochodził od pozwanego N. N. zapłaty kwoty 2.233,24 zł. Dochodzona wierzytelność powstała w wyniku zawarcia przez stronę pozwaną z wierzycielem pierwotnym (...) S.A. umowy nr (...), a następnie została przeniesiona w drodze przelewu na powoda. W powołanej sprawie Sąd Rejonowy Lublin - Zachód w Lublinie wydal w dniu 22 kwietnia 2015 r. nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym, a postanowieniem z dnia 12 czerwca 2015 r. orzeczeniu temu nadano klauzulę wykonalności. Umowa pożyczki z (...) S.A., będąca źródłem zasądzonego roszczenia, jest tożsama z tą, którą wskazano w zarzutach oskarżenia stawianych N. N. i S. D. (odpowiednio pkt VI i XII części wstępnej wyroku). Oznacza to, że brak jest podstaw do nałożenia w postępowaniu karnym - na któregokolwiek z oskarżonych - obowiązku naprawienia szkody w stosunku do (...) S.A. Wymieniony podmiot zbył przysługującą mu wierzytelność i uzyskał w ten sposób zaspokojenie, a warunkiem naprawienia szkody jest jej istnienie w chwili orzekania. Wykluczone pozostaje też zobowiązanie oskarżonych do zapłaty równowartości niespłaconej pożyczki na rzecz nabywcy wierzytelności - beneficjentem obowiązku określonego w art.46§1 k.k. może być tylko podmiot pokrzywdzony w sprawie w rozumieniu art.49§1 k.p.k., a więc osoba fizyczna lub prawna, której dobro zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez przestępstwo. Niezależnie od tego, w niniejszym przypadku U. Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. uzyskał tytuł wykonawczy obejmujący kwotę pożyczki zaciągniętej przez N. N..

W tym stanie rzeczy Sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok także w ten sposób, że uchylił rozstrzygnięcie o obowiązku naprawienia szkody zawarte w punkcie 10.

W pozostałym zakresie - nie podzielając zarzutów skarżących, jak również nie znajdując podstaw do zmiany lub uchylenia wyroku z urzędu - Sąd odwoławczy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok.

Wobec korzystania przez oskarżonych z pomocy obrońcy z urzędu, zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz wyznaczonych obrońców zwrot kosztów obrony w postępowaniu odwoławczym, według stawek minimalnych przewidzianych w §14 ust.2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Z uwagi na sytuację materialną oskarżonych, zwolniono ich w całości od ponoszenia kosztów postępowania odwoławczego (art.624§1 k.p.k.).

SSO Sławomir Klekocki

SSO Katarzyna Gozdawa - Grajewska SSO Olga Nocoń