Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 17 grudnia 2015 r.

Sąd Rejonowy w Grudziądzu Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Maciej Plaskacz

Protokolant: stażysta Karolina Komorowska

po rozpoznaniu w dniu 17 grudnia 2015 r. w Grudziądzu

na rozprawie

sprawy z wniosku S. Ć.

z udziałem małoletniego K. F. reprezentowanego przez przedstawiciela ustawowego M. F. (1)

o zmianę stwierdzenia nabycia spadku po K. B. (1) w sprawie I Ns 567/14

p o s t a n a w i a:

I oddalić wniosek;

II przyznać adwokatowi L. J. ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego
w G. kwotę 60 zł (sześćdziesiąt złotych) powiększoną o należny podatek od towarów i usług tytułem opłaty za pomoc prawną udzieloną z urzędu wnioskodawczyni;

III ustalić, że wnioskodawczyni i uczestnik postępowania ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie;

IV kosztami sądowymi, od których wnioskodawczyni była zwolniona, obciążyć Skarb Państwa.

Sygn. akt I Ns 1810/14

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni S. Ć. wystąpiła o zmianę stwierdzenia nabycia spadku po córce K. Ć. w sprawie Sądu Rejonowego w Grudziądzu I Ns 567/14. Wnioskodawczyni zajęła stanowisko, że to ona jest spadkobierczynią córki z uwagi na sprawowaną nad nią opiekę. Odmówiła ponadto przymiotu spadkobiercy dziecku spadkodawczyni K. F., podnosząc, że został on przysposobiony. Wskazała również, że spadkodawczyni miała więcej dzieci.

Postanowieniem wydanym na rozprawie dnia 14 kwietnia 2015 r. (k. 24) Sąd zwolnił wnioskodawczynię od kosztów sądowych w całości oraz ustanowił dla niej adwokata
z urzędu.

Na rozprawie dnia 14 kwietnia 2015 r. (k. 24) przedstawiciel ustawowy małoletniego K. F. M. F. (1) wyjaśniła, że małoletni, będący biologicznym synem spadkodawczyni, został przysposobiony trzy lata po jej śmierci.

Sąd ustalił, co następuje:

Postanowieniem z dnia 24 września 2014 r. wydanym w sprawie I Ns 567/14 Sąd Rejonowy w Grudziądzu stwierdził, że spadek po K. B. (1),
z domu Ć., córce W. i S., zmarłej dnia 18 października 2010 r.
w G., nabył na podstawie ustawy z dobrodziejstwem inwentarza syn K. F., syn M. i M., w całości.

Dowody:

Postanowienie z dnia 24 września 2014 r. – k. 32 akt sprawy I Ns 567/14

Odpis zupełny aktu zgonu K. B. (1) – k. 41-42

K. B. (1) miała czworo dzieci: K. B. (2), D. B., K. B. (2) (obecnie o nazwisku F.)
i K. (obecnie noszącą nazwisko T.).

K. B. (2) urodził się w (...) r. i został przysposobiony w sposób pełny
ok. 1995 r.

D. B. urodził się w (...) r. i zmarł w 1995 r.

K. T. urodziła się po opuszczeniu przez K. B. (1)
w 2003 r. zakładu karnego. Orzeczeniem z dnia 12 kwietnia 2006 r. w sprawie
I. N. 144/06 zostało orzeczone jej pełne przysposobienie.

Dowody:

Zeznanie S. Ć. – k. 74-74v.

Zeznanie M. F. (1) – k. 74v.

Pismo z dnia 4 czerwca 2014 r. – k. 21 akt sprawy I Ns 567/14

K. B. (2) urodził się (...) Postanowieniem z dnia 8 października 2013 r. wydanym w sprawie VIII RNsm 101/13 Sąd Rejonowy w Chełmnie VIII Zamiejscowy Wydział Rodzinny i Nieletnich w W. orzekł pełne anonimowe przysposobienie małoletniego K. B. (2) przez M. F. (1) i M. F. (2). Postanowienie uprawomocniło się dnia
30 października 2013 r. M. i M. F. (3) byli od 2003 r. ustanowieni rodziną zastępczą dla K. B. (2).

Dowody:

Odpis zupełny aktu urodzenia K. B. (2) – k. 39-40

Postanowienie z dnia 8 października 2013 r. – k. 44

Postanowienie z dnia 16 grudnia 2003 r. – k. 10 akt sprawy I Ns 567/14

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny ustalony został na podstawie dowodów z dokumentów
oraz przesłuchania stron.

Autentyczność i rzetelność dokumentów nie została w toku postępowania podważona. Dokumenty te miały charakter dokumentów urzędowych, a zatem stanowiły dowód tego,
co zostało w nich urzędowo zaświadczone (art. 244 § 1 k.p.c.).

Zeznania wnioskodawczyni i przedstawiciela ustawowego małoletniego uczestnika postępowania (art. 302 § 2 k.p.c.) nie budziły zastrzeżeń co do ich wiarygodności, gdyż były spójne i zasadniczo zbieżne z treścią dokumentów urzędowych.

Zgodnie z art. 679 § 1 k.p.c., dowód, że osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku, nie jest spadkobiercą lub że jej udział w spadku jest inny niż stwierdzony, może być przeprowadzony tylko w postępowaniu o uchylenie lub zmianę stwierdzenia nabycia spadku, z zastosowaniem przepisów niniejszego rozdziału. Jednakże ten, kto był uczestnikiem postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, może tylko wówczas żądać zmiany postanowienia stwierdzającego nabycie spadku, gdy żądanie opiera na podstawie, której nie mógł powołać w tym postępowaniu, a wniosek o zmianę składa przed upływem roku od dnia, w którym uzyskał tę możność. W myśl art. 679 § 2 k.p.c., wniosek o wszczęcie takiego postępowania może zgłosić każdy zainteresowany.

Wnioskodawczyni miała interes prawny w żądaniu wszczęcia niniejszego postępowania, gdyż jako matka spadkodawczyni zalicza się do kręgu spadkobierców dziedziczącego w razie braku zstępnych. Wnioskodawczyni nie uczestniczyła jednocześnie
w postępowaniu w sprawie I Ns 567/14, co powoduje, że nie znajdują wobec niej zastosowania ograniczenia przewidziane w art. 679 § 1 zd. drugie k.p.c.

Zmiana prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku następuje,
gdy zostanie ustalone, że spadek w całości lub w części nabyła inna osoba niż wskazana
w prawomocnym postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku.

Zgodnie z art. 935 § 1 zd. pierwsze k.c., w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych.
W myśl art. 932 § 1 k.c., w braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice. W przypadku przysposobienia określanego jako pełne przysposobiony nie dziedziczy po swoich wstępnych naturalnych i ich krewnych, a osoby te nie dziedziczą po nim (art. 936 § 2 k.c.). Przypomnieć należy również zasadniczą dla prawa spadkowego zasadę, że o kręgu spadkobierców decyduje stan rzeczy istniejący w momencie otwarcia spadku (art. 922 § 1 k.c.).

Z dokonanych ustaleń faktycznych wynika, że spadkodawczyni miała czworo dzieci,
z których jedno zmarło przed otwarciem spadku (D. B.), dwoje zostało przysposobionych w sposób pełny przed otwarciem spadku (K. B. (2) i K. T.), natomiast jedno zostało przysposobione po otwarciu spadku (K. B. (2)). W tej sytuacji spadek przeszedł z mocy prawa już w chwili śmierci K. B. (1) na K. B. (2), a nabycie spadku przez niego stało się definitywne po upływie sześciomiesięcznego terminu do złożenia oświadczenia w przedmiocie przyjęcia lub odrzucenia spadku. Późniejsze, pełne przysposobienie K. B. (2) przez M. i M. F. (2) nie uchyliło nabycia spadku, które nastąpiło przed przysposobieniem. Dziedziczenie przez syna spadkodawczyni wyłącza natomiast dziedziczenie osób z dalszego kręgu spadkobierców, w tym wnioskodawczyni jako matki zmarłej. Odnosząc się do argumentacji wnioskodawczyni trzeba jeszcze stwierdzić, że fakt sprawowania nad spadkodawczynią opieki przez matkę nie powoduje, by stała się ona spadkobierczynią, gdyż przepisy prawa spadkowego o dziedziczeniu ustawowym nie wiążą żadnych skutków prawnych w zakresie dziedziczenia z przywołaną przez wnioskodawczynię okolicznością.

Z podanych względów wniosek podlegał oddaleniu jako bezzasadny, o czym orzeczono w punkcie I sentencji na podstawie art. 679 k.p.c.

O opłacie za pomoc prawną udzieloną wnioskodawczyni z urzędu orzeczono
w punkcie II sentencji na podstawie § 9 pkt 2 w zw. z § 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej
z urzędu (jedn. tekst: Dz.U. z 2013 r., poz. 461).

O kosztach postępowania orzeczono w punkcie III sentencji na podstawie
art. 520 § 1 k.p.c.

O kosztach sądowych, od których wnioskodawczyni była zwolniona, orzeczono
w punkcie IV sentencji na podstawie art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (jedn. tekst: Dz.U. z 2014 r., poz. 1025 ze zm.).