Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 lipca 2016 r.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Adrianna Mongiałło

Protokolant: star. sekr. sądowy Klaudia Treter

po rozpoznaniu w dniu 5 lipca 2016 r. w Legnicy

sprawy z wniosku M. C., (...)” Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym M. C.

na skutek odwołania M. C., „(...)” Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 8 stycznia 2016 r. numer (...)

I.  oddala odwołania,

II.  zasądza od wnioskodawców M. C. oraz „ (...) ” Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. kwoty po 2 400 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt V U 218/16

UZASADNIENIE

Decyzją z 8 stycznia 2016r., nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. stwierdził, że M. C. jako pracownik u płatnika składek (...) Sp. z o.o. w S. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu oraz chorobowemu w okresie od 1 września 2015r.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że umowa o pracę z 28 sierpnia 2015r. zawarta między ubezpieczoną jako prezesem zarządu spółki (...), a osobą reprezentującą płatnika - S. C. działającym jako prokurent, jest nieważna z uwagi na to, że uchwała Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników w przedmiocie wyznaczenia pełnomocnika reprezentującego płatnika do zawarcia umowy o pracę została zawarta dopiero 22 listopada 2015 r. Organ rentowy nie uwzględnił wyjaśnień płatnika, jakoby uchwała została podjęta 22 sierpnia 2015r., a błędna data wynikała stąd, że podczas sporządzania przedmiotowej uchwały został użyty szablon uchwały z 2014r., w którym automatycznie zmienił się rok, ale nie skorygowano miesiąca.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył płatnik składek (...) Sp. z o.o. w S., wnosząc o jej zmianę poprzez ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym pracownika M. C. od 1 września 2015r. W uzasadnieniu odwołania podniesiono, że uchwała powołująca pełnomocnika do zawarcia umowy o pracę z ubezpieczoną została podjęta 22 sierpnia 2015r., a błędna data widniejąca na tej uchwale, tj. 22 listopada 2014r. jest oczywistą omyłką edycyjną, co wyczerpująco wyjaśniono w postępowaniu przed organem rentowym. Podniesione również zostało, że z uwagi na pogarszającą się sytuacją finansową spółki, podjęto decyzję o zakończeniu współpracy z pracownikiem na stanowisku administracyjno-biurowym A. G.. Jej obowiązki przejęła M. C. w ramach umowy o pracę zakwestionowanej przez ZUS, w której ustalono wynagrodzenie na podobnym poziomie, co z dotychczasowym pracownikiem na tym samym stanowisku.

Odwołanie od decyzji z 8 stycznia 2016r. złożyła również M. C. o treści tożsamej z treścią odwołania płatnika.

W odpowiedzi na odwołania Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. wniósł o ich oddalenie, uzasadniając stanowisko, jak w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Płatnik składek (...) Sp. z o.o. w S. jest wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego od 24 października 2012r. Przedmiotem działalności spółki są prace w branży budowlanej. Wspólnikami spółki są: M. C., posiadająca 800 udziałów po cenie nominalnej 100 zł i jej mąż S. C., posiadający 642 udziały. Prezesem zarządu jednoosobowego jest M. C., a S. C. pełni rolę prokurenta samoistnego. Spółkę reprezentuje samodzielnie prezes zarządu.

Płatnik zatrudniał od początku swej działalności pracowników budowlanych i pracowników biurowych, zajmujących się projektami budowy i sprawami rozliczeniowo-administracyjnymi spółki. W biurze pracowały zazwyczaj 2, nieraz 3 osoby. Wspólnicy podzielili się w obowiązkach związanych ze spółką. S. C. zajmuje się organizacją pracy na budowach. Natomiast wnioskodawczyni M. C. do czasu zawarcia spornej umowy o pracę wykonywała obowiązki administracyjne, rozliczeniowe i biurowe w ramach pełnienia funkcji prezes zarządu i jako wspólnik. M.in. kontrolowała i nadzorowała prace świadczone na rzecz spółki w biurze, zajmowała się rozliczeniami z ZUS i Urzędem Skarbowym i bankami. Korzystała też z zewnętrznego biura rozrachunkowego, które prowadziło obsługę w zakresie przygotowywania dokumentów spółki, w tym projekty uchwał.

Do grudnia 2014r. spółka zatrudniała A. G. na podstawie umowy cywilnoprawnej. Zajmowała się ona obsługą budów i rozliczeniami finansowymi. Obsługa budowy dotyczyła sprawdzania umów podwykonawczych, zawierania umów z podwykonawcami, składania zamówień na materiały zgodnie ze specyfikacją, prowadzenie końcowego rozliczenia zestawienia na koniec każdej budowy, współpracy z biurem projektowym - prowadzenie korespondencji, prowadzenie korespondencji podwykonawcami. W zakresie obsługi finansowej wykonywała rozliczenia z podwykonawcami, wystawiała faktury, rozliczała kaucje, prowadziła rejestr kosztów dla spółki i w rozbiciu na budowy, nadto rozliczała też czas pracy pracowników. Wnioskodawczyni w tym okresie akceptowała dokumenty, które były przez nią przygotowywane, zlecała płatności, współpracowała z biurem rachunkowym.

Pod koniec 2014 r. sytuacja finansowa spółki zaczęła się pogarszać z uwagi na mniejszą liczbę zleceń na budowy na rok 2015. Płatnik musiał zmniejszyć koszty, zredukował ilość pracowników, w tym pracowników administracyjnych. Zakończył współpracę także z A. G.. Na jej miejsce została zatrudniona E. R. jako pracownik z urzędu pracy w ramach programu 50+. Była ona pracownikiem spółki od 6 lutego 2015r. do 8 lutego 2016r. na stanowisku specjalisty ds. administracyjno-biurowych. Nie otrzymała pisemnego zakresu obowiązków. Jej wynagrodzenie określono początkowo na 1750 zł brutto w okresie próbnym i 1850 zł brutto w dalszym okresie. Z uwagi na brak umiejętności w prowadzeniu rozliczeń budów wykonywała ona podstawowe czynności związane z obsługą biura spółki, tj. odbierała maile, pisała pisma, wystawiała częściowo faktury. Pozostałe prace dotychczas wykonywane do końca grudnia 2014 r. przez A. G., tj. rozliczenia, koszty, zestawienia, końcowe zestawienia, rozliczanie budów, czasu pracy pracowników, przejęła wnioskodawczyni. Biuro rachunkowe naliczało wynagrodzenie pracowników. Akta osobowe pracowników były na miejscu i prowadziła je od początku istnienia spółki wnioskodawczyni.

Początkowo wnioskodawczyni konsultowała się w niektórych kwestiach rozliczeń z A. G., za co ta nie pobierała wynagrodzenia. Zakres przejętych od stycznia 2015r. obowiązków związanych z prowadzeniem spraw spółki obciążył wnioskodawczynię. Wnioskodawczyni od 7 lat leczy się z uwagi na problemy ze zdrowiem psychicznym. Jej choroba uaktywnia się w okresach trudności lub problemów. W 2015r. pojawiły się problemy z prowadzoną przez płatnika budową w G..

W dniu 28 sierpnia 2015r. wnioskodawczyni zawarła umowę o pracę ze spółką (...) Sp. z o.o. w S., którą podpisał S. C. jako prokurent. W umowie przewidziano wynagrodzenie w kwocie 5.000 zł brutto miesięcznie na stanowisku specjalisty ds. administracyjno-biurowych. Umowa została zawarta na czas nieokreślony, jako dzień rozpoczęcia pracy wskazano 28 sierpnia 2015r. Umowa obejmowała wszystkie czynności, jakie wnioskodawczyni wykonywała jako prezes zarządu. W pisemnym zakresie obowiązku pracowniczych wymieniono: przygotowanie dokumentów kadrowo-księgowych prowadzenie akt osobowych, wykonywanie obowiązków powierzonych przez pracodawcę w terminie z zachowaniem odpowiedniej jakości świadczonych usług na rzecz klientów, sprawdzanie i odbieranie poczty w formie tradycyjnej i elektronicznej, nadzór nad dokumentami firmowymi z którymi pracownik ma styczność, oraz ich odpowiednie zabezpieczenie, stworzenie i wykorzystywanie narzędzi do bieżącego monitorowania wyników firmy, organizacja procesów zakupowych, aktualizowanie strategii firmy, dbałość o formalno-prawną zgodność wszystkich aspektów działalności firmy z obowiązującymi przepisami, wykonywanie zadań mających na celu organizacje spotkań z klientami, zachowanie w tajemnicy danych pracowników i całego przedsiębiorstwa, budowanie odpowiedniego wizerunku firmy podczas kontaktu z klientami.

Wszystkie czynności wykonywała w sposób taki sam, jak przed podpisaniem umowy o pracę. Wynagrodzenie wypłacane było na konto wnioskodawczyni. Dokumenty związane z zatrudnieniem przygotowała wnioskodawczyni. Została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych od 28 sierpnia 2015r. Przed tym dniem była zgłoszona do ubezpieczenia zdrowotnego w związku ze zgłoszeniem jej jako członka rodziny przez męża w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Od 5 października 2015r. wnioskodawczyni pozostaje niezdolna do pracy z powodów psychiatrycznych, wywołanych stresem w pracy.

W toku postępowania kontrolnego w sprawie zasadności zgłoszenia M. C. do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, płatnik przedstawił na wezwanie ZUS dokumenty potwierdzające zatrudnienie wnioskodawczyni w postaci umowy o pracę, orzeczenia lekarskiego, karty szkolenia wstępnego bhp, raport kasowy, listę obecności potwierdzającą obecność wnioskodawczyni w pracy od 1 września 2015r., noty obciążeniowej, korespondencji e-mail i pisemnego zakresu obowiązków. Po wezwaniu płatnika 27 listopada 2015r. do przedłożenia m.in. uchwały walnego zgromadzenia zgodnej z art. 210§1 k.s.h., płatnik przedłożył Protokół Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Wspólników spółki (...) z 22 listopada 2015r., gdzie porządkiem obrad objęto podjęcie uchwały o udzieleniu zgody i wyznaczeniu pełnomocnika reprezentującego spółkę w trybie art. 210§1 k.s.h. do wykonania czynności podpisania umowy o pracę z M. C. pełniącą funkcję prezesa zarządu spółki oraz uchwałę nr. 1 z 22 listopada 2015r. stanowiącą załącznik nr 2 do w.w. protokołu - zgodę na zatrudnienie wnioskodawczyni M. C. na stanowisko specjalisty ds. administracyjno-biurowych i wyznaczeniu S. C. na pełnomocnika reprezentującego spółkę w trybie art. 210 §1 k.s.h.

Powyższy protokół i uchwałę sporządzał K. C., prowadzący biuro rachunkowe rozliczające spółkę (...). Oba dokumenty zostały podpisane przez wnioskodawczynię i jej męża S. C.. Powyższa uchwała nie została dołączona do akt osobowych wnioskodawczyni. Do organu rentowego 30 grudnia 2015r. wpłynęło też pisemne wyjaśnienie, iż w 22 sierpnia 2015r. w S., w lokalu przy ul. (...), odbyło się Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w związku z podjęciem przez zarząd Spółki decyzji o zatrudnieniu Pani M. C. na stanowisko specjalista d/s administracyjno-biurowych. Podczas sporządzania dokumentów został użyty szablon uchwały z 2014 roku, zmienił się automatycznie rok ale nie skorygowano miesiąca w związku z tym doszło do omyłki pisarskiej - edycyjnej. W związku z powyższym prawidłową datą na dokumentach jest 22 sierpnia 2015 roku.

Do odwołań w niniejszej sprawie dołączono jako załącznik uchwałę nr 1 Nadzwyczajnego Zgromadzenia wspólników (...)Sp. z o.o. w S. z 22 listopada 2014r. o treści identycznej, jak uchwała opatrzona datą 22 listopada 2015r., przedłożona organowi rentowemu.

Uchwała z 22 listopada 2014r. nie została przedłożona przez płatnika organowi rentowemu w toku postępowania wyjaśniającego.

W okresie od stycznia do grudnia 2015r. spółka zatrudniała 16 osób na umowę o pracę i 43 osoby na umowy cywilnoprawne. Spółka w roku 2015r. osiągnęła dochód w wysokości 97.678,48 zł.

Decyzją z 8 stycznia 2016r., nr (...), zaskarżoną w niniejszej sprawie, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. stwierdził, że M. C. jako pracownik u płatnika składek (...) Sp. z o.o. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu oraz chorobowemu w okresie od 1 września 2015r.

dowód: - akta ubezpieczeniowe;

- akta osobowe wnioskodawczyni i E. R. ;

- umowa świadczenia usług nr (...) - k.4-5,

- dokumentacja medyczna wnioskodawczyni - k. 6-27,

- uchwała nr 1 Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...)Sp. z o.o. w S. z 22.11.2014 r. - k. 28-29,

- wykaz pracowników od stycznia do grudnia 2015 r. - k.51-52,

- zeznanie podatkowe CIT 8 o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) (...) Sp. z o.o. w S. za 2015 r. - k. 53-56,

- sprawozdanie finansowe za okres od 1.01.2014 r. do 31.12.2014 r. (...) Sp. z o.o. w S. - k.57-62,

- dokument y rozliczeniowe dotycząc e A. G. - k.63,

- zeznania świadka S. C. , e-protokół z 21.06.2016r. od 00:05:50,

- zeznania świadka K. C. , e-protokół z 21.06.2016r. od 00:35:17 ,

- zeznanie świadka A. G. , e-protokół, z 21.06.2016r. od 01:04:07 ,

- przesłuchanie wnioskodawczyni, e-protokół z . 21.06.2016r. od 01:17:57 .

Sąd zważył, co następuje:

Odwołania są niezasadne.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1 ustawy z 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009r., Nr 205, poz. 1585 ze zm.), obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9 osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są miedzy innymi pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów. Za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a. Osoby będące pracownikami podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu (art. 11 ust. 1 ustawy). Osoby podlegające obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu (artykuł 12 ustęp 1 ustawy). Każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczenia (art. 36 ust. 1, 2 i 4 ustawy systemowej).

Stosownie do art. 13 pkt. 1 ustawy systemowej obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają pracownicy - od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania tego stosunku.

Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem (art. 22 § 1 Kodeksu pracy).

W niniejszej sprawie sporna między stronami jest ważność zawartej 28 sierpnia 2015r. umowy o pracę między płatnikiem składek - dwuosobową spółką (...) Sp. z o.o. w S. reprezentowaną przez S. C., a wnioskodawczynią M. C. - większościowym udziałowcem spółki i prezesem jej zarządu. Organ rentowy po przeprowadzeniu kontroli w przedmiocie zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych stanął na stanowisku, że przedmiotowa umowa o pracę jest nieważna, jako zawarta z naruszeniem art. 210§1 k.s.h.

Po analizie zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd uznał, że stanowisko organu rentowego jest prawidłowe, a odwołania nie zawierają argumentów, które skutecznie podważałyby prawidłowość zaskarżonej decyzji.

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na dowodach z dokumentów zgromadzonych w toku postępowania wyjaśniającego przez organ rentowy, jak i uzyskanych w toku postępowania sądowego oraz o dowody osobowe tj. zeznaniach świadków zaoferowanych przez wnioskodawczynię i płatnika, nadto z przesłuchania ubezpieczonej i pełnomocnika zainteresowanej spółki.

Przede wszystkim należy wskazać, że przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe wykazało, że niewątpliwie wnioskodawczyni w spornym okresie podejmowała czynności z zakresu jej obowiązków związanych z prowadzeniem działalności spółki. Mając jednak na uwadze całokształt okoliczności, tj. fakt związków osobistych i majątkowych wspólników spółki (...) i sposób wykonywania obowiązków objętych umową o pracę z 28 sierpnia 2015r., Sąd uznał, że brak było podstaw do przyjęcia, że były one wykonywane od 1 września 2015 r. w reżimie stosunku pracy.

Odnosząc się po pierwsze do zarzutów organu rentowego odnośnie naruszenia art. 210 k.s.h., Sąd Okręgowy stoi na stanowisku, że istotnie forma oraz treść uchwał odnośnie zatrudnienia wnioskodawczyni budzi poważne wątpliwości. Zgodnie z tym przepisem w umowie między spółką a członkiem zarządu oraz w sporze z nim spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników. Brak odpowiedniej reprezentacji spółki, wyrażonej uchwałą pisemną, istniejącą w dacie zawierania umowy między spółką z członkiem jej zarządu prowadzi do nieważności umowy.

Mając na uwadze fakt przedłożenia przez płatnika uchwał wydanych w oparciu o powyższy przepis z różnymi datami w toku postępowania kontrolnego ZUS i postępowania sądowego i treść wyjaśnień tego stanu rzeczy, czyni twierdzenia odwołujących o jej podjęciu w dniu 22 sierpnia 2015r. nieudowodnionymi. Przed organem rentowym przedłożona została bowiem uchwała z datą 22 listopada 2015r. Błąd daty, polegać miał – zgodnie z wyjaśnieniem pisemnym płatnika – na skorzystaniu z formularza uchwały z 2014r., na którym podczas komputerowej edycji miało doszło do automatycznej zmiany roku na 2015, a przez nieuwagę nie zmieniono miesiąca na sierpień. W odwołaniu wniesionym przez wnioskodawczynie i płatnika pojawiło się z kolei stwierdzenie, że data 22 listopada 2014r., widniejąca na przedłożonej uchwale jest nieprawidłowa i jest błędem edycyjnym. Z zeznań świadka S. C. oraz osoby przygotowującej treść powyższych dokumentów ani z przesłuchania wnioskodawczyni nie można w żaden sposób wywnioskować, która uchwała, tj. z którą błędną datą była ostatecznie podjęta. Co więcej, Sąd miał na względzie, że uchwała z 22 listopada 2014r. jest o tyle niewiarygodna w zakresie podanej daty jej podjęcia, że protokół Walnego Zgromadzenia Wspólników, na której miała być podjęta, spisano 22 listopada 2015r. Nadto w uchwale z datą 22 listopada 2014r. widnieje stanowisko kierownika biura, zaś z 22 listopada 2015r. specjalisty ds. administracyjno-biurowych. Ponadto w umowie o pracę S. C. złożył podpis jako prokurent, a nie pełnomocnik oraz nie powołano w jej treści koniecznej do zawarcia tej umowy uchwały. Nie ma jej odpisu także w aktach osobowych wnioskodawczyni. Co więcej – przedłożenie jej nastąpiło dopiero po wezwaniu płatnika przez organ rentowy, w którym zawarto informację, że w badanym przypadku uchwała taka decyduje o ważności umowy o pracę z 28 sierpnia 2015r. W konsekwencji Sąd uznał, że dokumenty te zostały stworzone jedynie na potrzeby niniejszego procesu. Nie sposób też pominąć sprzeczności w zeznaniach świadka S. C. i przesłuchaniu wnioskodawczyni, odnośnie planowanego zatrudnienia odwołującej przez spółkę już w listopadzie 2014r., na co wskazywała wnioskodawczyni, a czemu zaprzeczył jej mąż wskazując, że takich planów wówczas nie było i żadna uchwała w tym zakresie nie była podejmowana i podpisywana.

Niemniej jednak stwierdzenie nieważności umowy o pracę z powodu naruszenia art. 210 § 1 k.s.h. nie powoduje automatycznie wyłączenie członka zarządu spółki z obowiązujących ubezpieczeń społecznych przewidzianych dla pracowników. Zgodnie z obowiązującym orzecznictwem, mimo nieważności zawartej umowy o pracę, wynikającej z naruszenia zasad reprezentacji spółki przy czynnościach prawnych między spółką a członkami zarządu, strony mogą nawiązać umowny stosunek pracy przez czynności konkludentne, w szczególności wskutek dopuszczenia pracownika do pracy, przyjmowanie pracy przez pracodawcę i realizowanie takiego stosunku prawnego, który odpowiada cechom stosunku pracy określonym w art. 22 k.p. (por. wyrok SN z 8.06.2010r., IPK 16/10, wyrok SN z 16.01.2013r., II CSK 280/12, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 22.03.2013r., III AUa 1142/12). Dotychczasowe orzecznictwo Sądu Najwyższego przyjęło jednolicie, że o zakwalifikowaniu zatrudnienia członka zarządu w spółce jako czynności pracowniczych nie rozstrzygają przepisy prawa handlowego, lecz przepisy charakteryzujące stosunek pracy (por. wyrok SN z 5.02.1997r., II UKN 86/96, OSNAPiUS 1997/20/404). Generalnie stwierdzić należy, że sam fakt wykonywania czynności i pobieranie za nie wynagrodzenia nie przesądza o charakterze umowy łączącej członka zarządu ze spółką. Zgłoszenie do ubezpieczenia pracowniczego nie jest także skuteczne, jeżeli dotyczy osoby, która nie może być uznana za podmiot tego rodzaju ubezpieczenia, ponieważ nie świadczy pracy w ramach stosunku pracy i przez to nie można jej przypisać cech pracownika. Dla stwierdzenia, że pracownicze podporządkowanie pracownika pracodawcy występuje w treści stosunku prawnego z reguły wskazuje się na takie elementy jak: określony czas pracy i miejsce wykonywania czynności, podpisywanie listy obecności, podporządkowanie pracownika regulaminowi pracy oraz poleceniom kierownictwa co do miejsca, czasu i sposobu wykonywania pracy oraz obowiązek przestrzegania norm pracy, obowiązek wykonywania poleceń przełożonych, wykonywanie pracy zmianowej i stała dyspozycyjność, dokładne określenie miejsca i czasu realizacji powierzonego zadania oraz ich wykonywanie pod nadzorem kierownika. Chodzi tu o o przypadek „zwykłego” stosunku pracy. Inna jest charakterystyka stosunku pracy osoby zarządzającej zakładem pracy w imieniu pracodawcy. Osoba zarządzająca zakładem pracy w imieniu pracodawcy może być zatrudniona na podstawie stosunku pracy, w którym wykonywanie pracy podporządkowanej ma cechy specyficzne, odmienne od „zwykłego” stosunku pracy. W miejsce systemu ścisłego hierarchicznego podporządkowania pracownika i obowiązku stosowania się do dyspozycji pracodawcy nawet w technicznym zakresie działania pojawia się podporządkowanie autonomiczne, polegające na wyznaczeniu pracownikowi przez pracodawcę zadań bez ingerowania w sposób ich wykonania. W tym systemie podporządkowania pracodawca określa godziny czasu pracy i wyznacza zadania, natomiast sposób realizacji tych zadań pozostawiony jest pracownikowi. Generalnie sposób wykonywania obowiązków prezesa zarządu mieści się w modelu „autonomicznego” podporządkowania pracowniczego osoby zarządzającej zakładem pracy przedstawionym wyżej, gdyż w takim przypadku przyjąć należy, iż podległość wobec pracodawcy (spółki) wyraża się w respektowaniu uchwał wspólników i w wypełnianiu obowiązków płynących z KSH ciążących z jednej strony na spółce, z drugiej zaś na członku zarządu (tak SN w wyroku z 12.05.2011r., II UK 20/11, OSNP 2012/11-12/145). W tym systemie podporządkowania pracowniczego osoby zarządzającej zakładem pracy muszą wystąpić jednak choćby takie elementy jak odgórne określenie godzin czasu pracy i wyznaczenie zadania, natomiast sposób realizacji tych zadań pozostawiony jest pracownikowi. Co ważne, podporządkowanie pracownicze nie występuje wtedy, kiedy jedna i ta sama osoba wyznacza zadania pracownicze a następnie sama je wykonuje. Taka sytuacja ma natomiast miejsce w przedmiotowej sprawie. Wnioskodawczyni nie zawarła bowiem umowy o pracę na stanowisko prezesa zarządu. Wnioskodawczyni pełniąca funkcję prezesa zarządu spółki miała być jednocześnie pracownikiem jako specjalista ds. administracyjno-biurowych podległym prezesowi. Sama wyznaczała zadania, ich zakres, dzieliła między siebie i E. R. oraz wykonywała wg. własnego uznania.

W okolicznościach niniejszej sprawy w ocenie Sądu Okręgowego, doszło do wyraźnego naruszenia określonych zasad rozdziału statusu pracodawcy i pracownika. Należy też zwrócić uwagę, że w niniejszej sprawie sytuacja dwuosobowej spółki z o.o. była dodatkowo o tyle nietypowa, że kapitał zgromadzony jest w ręku dwóch wspólników, którzy są małżonkami. Prezes zarządu spółki i wnioskodawczyni ( ta sama osoba) byli związani też węzłem majątkowym, jako współwłaściciele spółki, przy czym większość udziałów posiadała wnioskodawczyni, zatem miała decydujący głos w sprawach spółki. Taki układ wykluczał podległość pracowniczą także w rozumieniu zmodyfikowanym stosownie do charakteru prawnego zatrudnienia pracowniczego między spółką a członkiem jej zarządu, opisanym wyżej.

Ponadto, co również istotne dla oceny ważności badanej umowy o pracę, zakres prac, jakie wykonywała wnioskodawczyni na jej podstawie, był w zasadzie taki sam, jak przed jej zawarciem i pokrywał się z typowymi czynnościami, jakie wnioskodawczyni wykonywała jako członek zarządu nie tylko od stycznia 2015r. (zakres działania A. G.), ale też od początku istnienia spółki (kontakty z klientami, Urzędem Skarbowym, ZUS, bankiem, prowadzenie akt osobowych pracowników). Mając na uwadze, że dotychczasowe czynności wnioskodawczyni jako większościowego udziałowca spółki i prezesa zarządu przybrały formę zatrudnienia jako specjalisty ds. administracyjno-biurowych dopiero w sierpniu 2015r. - w zbiegu ze stresowymi sytuacjami w pracy, nie sposób nie uznać, że jedynym celem zawarcia umowy za wynagrodzeniem w łącznej wysokości 5000 zł, było uzyskanie z ubezpieczeń społecznych świadczeń niewspółmiernych z wysokością składek, które były wpłacone do systemu ubezpieczeń i nie miało związku z wykonywaniem obowiązków w ramach stosunku pracy w rozumieniu art. 22 k.p. Wnioskodawczyni, jak wprost wynika z jej przesłuchania, miała świadomość pogarszającego się jej stanu psychicznego z uwagi na natłok przejętych obowiązków związanych z koordynacją wszelkich działań spółki, jak i problemów finansowych spółki związanych z mniejszą ilością zleceń i problemami z realizacją budowy w G..

Z powyższych względów Sąd, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołania.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd orzekł na podstawie w art. 98 k.p.c. i art. 99 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804).