Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II KK 181/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 1 października 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jacek Sobczak (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Andrzej Stępka
SSA del. do SN Stanisław Stankiewicz
Protokolant Małgorzata Sobieszczańska
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Andrzeja Wieczorka
w sprawie Z. O.
skazanego z art. 87 § 1a k.w.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 1 października 2015 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego
od wyroku Sądu Okręgowego w W.
z dnia 10 kwietnia 2015 r.,
zmieniającego wyrok Sądu Rejonowego w W.
z dnia 3 września 2014 r.,
uchyla wyrok Sądu Okręgowego w zaskarżonej cześci (pkt. I
ppk 1) i w tym zakresie przekazuje sprawę do ponownego
rozpoznania temu sądowi.
2
UZASADNIENIE
Z. O. został oskarżony o popełnienie szeregu czynów, w tym: z art. 178a § 2
k.k. w zb z art. 244 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. (pkt I); art. 229 § 3 k.k. (pkt II); art.
224 § 2 k.k. (pkt III); art. 226 § 1 k.k. (pkt IV).
Wyrokiem Sądu Rejonowego w W. z dnia 3 września 2014 r., został, m. in. w
ramach zarzucanego mu w pkt I czynu, uznany winnym tego, że w dniu 15 stycznia
2013 r. na ul. J. w J., jechał jako kierujący rowerem na drodze publicznej, znajdując
się w stanie nietrzeźwości, gdzie badania krwi wykazały u niego 1,7 promila
alkoholu etylowego, co stanowiło wykroczenie z art. 87 § 1a k.w. i za ten czyn
skazano Z. O. na karę 300 złotych grzywny (pkt 1 wyroku) orzekając jednocześnie
wobec niego tytułem środka karnego zakaz prowadzenia rowerów na okres 2 lat
(pkt 2 wyroku). Co do pozostałych zarzutów wydano rozstrzygnięcia w pkt od 3- 6
tego wyroku, zaś w pkt 7 i 8 orzeczono o karze łącznej, co do tychże czynów oraz
sposobie jej wykonania.
Apelację od tego orzeczenia wywiódł prokurator zarzucając obrazę prawa
procesowego, tj. art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k., w zakresie niedookreślenia znamion
czynów zarzucanych Z. Ż. z art. 224 § 2 k.k., art. 226 § 1 k.k., art. 229 § 3 k.k.
Sąd Okręgowy w W. z dnia 10 kwietnia 2015 r., zmienił zaskarżony wyrok
Sądu Rejonowego w ten sposób, że: m. in. w pkt I pkt 1. uchylił rozstrzygnięcia z
pkt 1 i 2 tego wyroku i przyjął, że czyn przypisany w pkt 1 stanowi wykroczenie z
art. 87 § 1 a kw. na mocy art. 440 k.p.k. oraz art. 5 § 1 pkt 4 k.p.w. w zw. z art. 45 §
1 k.w. postępowanie o ten czyn umorzył i w tym zakresie kosztami postępowania
obciążył Skarb Państwa. W pozostałym zakresie zarzucane i przypisane Z. O.
czyny poddał stosownej korekcie o brakujące znamiona.
Kasację od wyroku Sądu II instancji, na niekorzyść Z.O., wywiódł Prokurator
Generalny podnosząc rażące i mające istotny wpływ na treść wyroku naruszenie
przepisów prawa procesowego, tj. art. 433 § 1 k.k. w zw. z art. 440 k.p.k.,
polegające na przeprowadzeniu wadliwiej kontroli odwoławczej przez Sąd II
instancji i w następstwie na błędnym przyjęciu, że wyrok Sądu Rejonowego w W. z
dnia 3 września 2014 r., w dacie orzekania przez Sąd II instancji, w zakresie
skazania za wykroczenie z art. 87 § 1a k.w. nie był prawomocny, a tym samym
zachodzi ujemna przesłanka procesowa z art. 5 § 1 pkt 4 k.p.s.w. w postaci
przedawnienia karalności, skutkująca umorzeniem postępowania w tym zakresie.
3
W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w zakresie pkt I pkt
1 jego części dyspozytywnej.
Sąd Najwyższy zaważył, co następuje:
Kasacja Prokuratora Generalnego okazała się zasadna, co skutkowało
uwzględnieniem wniosku końcowego i wydaniem orzeczenia o charakterze
kasatoryjnym.
W szczególności rację przyznać należy skarżącemu, gdy dowodzi, że
orzeczenie Sądu odwoławczego dotknięte zostało uchybieniem przepisom art. 433
§ 1 k.p.k., w szczególności zaś art. 440 k.p.k.
Uważana lektura uzasadnienia pisemnych motywów tego wyroku, nie
pozostawia najmniejszych wątpliwości, co do tego, że założenie Sądu Okręgowego,
iż orzeczenie Sądu Rejonowego w zakresie przypisanego Z. O. wykroczenia z art.
87 § 1a k.w., nie posiadało atrybutu prawomocności w chwili orzekania przez ten
Sąd, było niewłaściwe przez co i wadliwe.
To błędne zdefiniowanie statusu orzeczenia Sądu I instancji w zakresie
skazania za wykroczenie ww. obwinionego, stało się konsekwencją fałszywego
przeświadczenia, iż w sprawie zachodziła ujemna przesłanka procesowa określona
w art. 5 § 1 pkt 4 k.p.s.w., nakazująca umorzenie postępowania w omawianym
zakresie.
Bezsprzecznie pominął rozstrzygający Sąd, iż orzeczenie Sądu I instancji
skazujące obwinionego za czyn z art. 87 § 1a k.w., nie zostało – nawet w części -
zaskarżone apelacją, co sprawiło, iż zyskało ono prawomocność - wbrew wywodom
Sądu Okręgowego – jeszcze przed datą orzekania w dniu 10 kwietnia 2015 r.
Absolutnie należy przyznać rację Prokuratorowi, gdy degraduje twierdzenia
tego Sądu nadające prymat czynnościom administracyjnym nad ustawowymi
terminami określającymi moment prawomocności orzeczeń. Wyrok staje się
prawomocny z chwilą upływu ustawowo określonego terminu do jego zaskarżenia,
nawet wówczas, gdy następczo nie dokonano w tym zakresie stricte
administracyjnej czynności stwierdzenia prawomocności lub nie skierowano
orzeczenia do wykonania. Nie umniejszając wagi owym czynnościom stwierdzić
należy, iż dla samej nośności powstania prawomocności orzeczenia mają one
zupełnie marginalne znaczenie, o czym powinien wiedzieć rozstrzygający w tej
4
sprawie Sąd. Co więcej, jak słusznie zauważono w kasacji, zakres wiedzy
podręcznikowej obejmuje także zagadnienie możliwości zastosowania w
okolicznościach tej konkretnej sprawy art. 440 k.p.k.
W toku ponownego rozpoznania sprawy Sąd Okręgowy uwzględni powyżej
omówione uwagi, w szczególności zaś podda ustaleniom i stosownej weryfikacji
zagadnienie prawidłowego określenia czasu prawomocności wyroku Sądu
Rejonowego w zakresie skazania za czyn z art. 87 § 1 a k.w. Z. O., następnie w
oparciu o tak poczynione ustalenia wyda wolne od wad rozstrzygnięcie.
Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji wyroku.
kc