Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 sierpnia 2013 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie w XI Wydziale Karnym-Odwoławczym

w składzie: Przewodniczący: SSA w SO Tamara Pawlak – spr.

Sędziowie: SO Elżbieta Kowalska

SO Włodzimierz Śpiewla

Protokolant: prot. Katarzyna Zabielska

przy udziale Prokuratora Ireneusza Kuny

po rozpoznaniu w dniu 27 sierpnia 2013 roku

sprawy M. M.

oskarżonego z art. 178 a § 2 k.k. i in.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Chełmie

z dnia 26 marca 2013 r. sygn. akt VII K 1212/12

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że uchyla rozstrzygnięcia zawarte w pkt III i IV: o karze grzywny i zaliczeniu okresu zatrzymania na jej poczet;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. G. – Kancelaria Adwokacka w C. 516 (pięćset szesnaście) złotych 60 groszy wynagrodzenia za obronę oskarżonego z urzędu wykonaną w postępowaniu odwoławczym;

IV.  zwalnia oskarżonego od wydatków postępowania odwoławczego obciążając nimi Skarb Państwa.

XI Ka 616/13

UZASADNIENIE

M. M. oskarżony był o to, że 18 marca 2012 roku w m. B., woj. (...), znajdując się w stanie nietrzeźwości kierował rowerem po drodze publicznej, przy czym nie zastosował się do nakazu prowadzenia pojazdów niemechanicznych orzeczonego wobec niego wyrokiem Sądu Rejonowego VII K 407/10 w C., działając w warunkach ograniczonej w stopniu znacznym poczytalności tj. o przestępstwo z art. 178 a § 2 kk w zw. z art. 244 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 31 § 2 kk.

Wyrokiem z dnia 26 marca 2013 r. Sąd Rejonowy:

I. oskarżonego M. M. uznał za winnego tego, że w dniu 18 marca 2012 roku w miejscowości B., pow. (...) nie stosował się do orzeczonego przez Sąd Rejonowy w Chełmie wyrokiem z dnia 29 marca 2010 roku w sprawie VII K 407/10 zakazu prowadzenia w ruchu lądowym pojazdów niemechanicznych w postaci rowerów w ten sposób, że znajdując się w stanie nietrzeźwości prowadził po drodze publicznej pojazd niemechaniczny – rower, przy czym w czasie popełnienia przestępstwa zdolność oskarżonego do rozpoznania znaczenia czynu i kierowania postępowaniem była znacznie ograniczona czym oskarżony wyczerpał dyspozycję art. 244 kk w zb. z art. 178 a § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 31 § 2 kk i za to na podstawie art. 244 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierzył mu karę roku pozbawienia wolności;

II. na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności na okres próby 3 (trzech) lat;

III. na podstawie art. 71 § 1 kk wymierzył oskarżonemu grzywnę w wymiarze 60 (sześćdziesięciu) stawek dziennych określając na podstawie art. 33 § 3 kk wysokość jednej stawki dziennej na 10,00 (dziesięć) zł;

IV. na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej kary grzywny zaliczył okres zatrzymania oskarżonego w dniu 18 marca 2012 roku przyjmując jeden dzień zatrzymania za równoważny dwóm stawkom dziennym kary grzywny i w tym zakresie karę grzywny uznał za wykonaną;

V. na podstawie art. 42 § 2 kk w zw. z art. 43 § 1 kk orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów niemechanicznych w ruchu lądowym na okres 3 (trzech) lat;

VI. zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokata M. G. – Kancelaria Adwokacka w C. 826,56 (osiemset dwadzieścia sześć 56/100) zł tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu;

VII. na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolnił oskarżonego od kosztów sądowych, z których wydatkami postępowania obciążył Skarb Państwa.

Od tego wyroku apelację wniósł obrońca oskarżonego, zarzucając powyższemu wyrokowi rażącą niewspółmierność orzeczonej kary i wnosząc o zmianę orzeczonej kary przez nadzwyczajne jej złagodzenie albo przez znaczne jej złagodzenie. Jednocześnie wniósł o przyznanie wynagrodzenia za udział obrońcy ustanowionego z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna w zakresie wniosku o złagodzenie orzeczonej kary, w pozostałej natomiast części nie zasługuje na uwzględnienie.

Stwierdzić należy, iż Sąd I instancji dokonał nie kwestionowanych przez żadną ze stron, zwłaszcza oskarżonego i jego obrońcę ustaleń faktycznych, dokonał również prawidłowej oceny prawno – karnej czynu oskarżonego; wobec niezaskarżenia wyroku w tej części nie ma podstaw do sporządzenia uzasadnienia wyroku w tym przedmiocie.

Przechodząc do apelacji obrońcy oskarżonego Sąd Okręgowy nie podzielił zarzutu dotyczącego wadliwego w odczuciu skarżącego niezastosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary a argumenty przytoczone na uzasadnienie tego stanowiska uznał za chybione a nadto niekonsekwentne. Zważyć należy, że skarżący (będący tzw. podmiotem fachowym) stawiając zarzut dotyczący wyłącznie kary, w uzasadnieniu apelacji zdaje się powoływać na okoliczności mające podważyć trafność ustaleń faktycznych – brak świadomości po stronie oskarżonego, iż w okresie czynu obowiązywał zakaz prowadzenia rowerów orzeczony wcześniejszym wyrokiem Sądu Rejonowego. Tymczasem kwestia ta była przedmiotem wnikliwej analizy Sądu Rejonowego i przekonującego wywodu (k. 96), opartego m.in. na danych z akt sprawy VII K 407/10, z których wynika, iż oskarżony był obecny wówczas podczas ogłoszenia wyroku i wiedział, że ma orzeczony zakaz prowadzenia rowerów na 2 lata. Po bezpośrednim przesłuchaniu oskarżonego Sąd Rejonowy w sposób uprawniony, wynikający z art. 7 kpk uznał jego wyjaśnienia, iż sądził że zakaz już nie obowiązuje za niewiarygodne i logiczne uzasadnił swoje stanowisko w tym przedmiocie.

Faktem jest, iż oskarżony działał w warunkach ograniczonej poczytalności, jednak okoliczność ta daje sądowi orzekającemu jedynie możliwość zastosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary nie zaś obliguje go do zastosowania takiej instytucji prawnej (art. 31 § 2 kk w zw. z art. 60 § 1 kk); analiza akt sprawy nie przemawia jednak za zasadnością takiego rozstrzygnięcia.

Podzielając zatem stanowisko Sądu Rejonowego co do potrzeby wymierzenia oskarżonemu kary pozbawienia wolności ale także (mimo uprzedniej karalności) warunkowego zawieszenia wykonania kary, Sąd Okręgowy uznał za zasadny alternatywny wniosek obrońcy oskarżonego o złagodzenia kary. Analiza całokształtu okoliczności i dowodów w sprawie pozwala na stwierdzenie, iż orzeczenie obok kary pozbawienia wolności również kary grzywny jawi się jako rażąco niewspółmierne (tu: surowe) w rozumieniu art. 387 pkt 4 kpk, nadto niekonsekwentne, skoro Sąd zwolnił oskarżonego od kosztów sądowych a oskarżony jest upośledzony umysłowo w stopniu umiarkowanym i utrzymuje się z renty w kwocie 500 zł miesięcznie (k.72).

Z tych względów Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok i uchylił orzeczenie o grzywnie i będącym jego konsekwencją zaliczenia okresu zatrzymania na jej poczet; w pozostałej części, nie stwierdzając przesłanek z art. 439 § 1 kpk ani art. 410 kpk – zaskarżony wyrok utrzymał w mocy.

Orzeczenie o zasądzeniu na rzecz obrońcy oskarżonego wynagrodzenia za obronę z urzędu w postępowaniu odwoławczym uzasadniają przepisy art. 29 § 1 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze ( Dz. U z 2009 r. Nr 146 poz. 1188 z późń. zm.) oraz § 2 ust. 1 i 2 oraz § 14 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U z 2002 r. Nr 163 poz. 1348 z późń. zm.).

Z uwagi na częściowe uwzględnienie apelacji a przede wszystkim – z uwagi na sytuacje osobistą i materialną oskarżonego – zasadnym było – na podstawie – na podstawie art. 634 kpk w zw. z art. 624 § 1 kpk oraz art. 17 ust. 1 ustawy o opłatach w sprawach karnych z 23.06.73 r. (Dz. U. Nr 27. poz. 152 z późń. zm.) – zwolnienie oskarżonego od kosztów sądowych i obciążenie wyłożonymi wydatkami Skarbu Państwa.