Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 31 maja 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Barbara Braziewicz

Sędziowie SO Marcin Rak

SO Roman Troll (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 31 maja 2016 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej (...)’ w R.

przeciwko Skarbowi Państwa – Prezydentowi Miasta R.

o ustalenie opłaty z tytułu użytkowania wieczystego

na skutek zażalenia pozwanego

na postanowienie zawarte w punkcie 3 wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku

z dnia 19 listopada 2015 r., sygn. akt II C 298/14

postanawia:

1)  zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że zasądzić od powódki na rzecz pozwanego 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu,

2)  zasądzić od powódki na rzecz pozwanego 60 zł (sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego,

3)  nakazać pobrać od powódki na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Rybniku 30 zł (trzydzieści złotych) tytułem nieuiszczonej opłaty od zażalenia, od której uregulowania pozwany był zwolniony z mocy ustawy.

SSO Roman Troll SSO Barbara Braziewicz SSO Marcin Rak

Sygn. akt III Cz 383/16

UZASADNIENIE

Postanowieniem zawartym w punkcie 3 wyroku z 19 listopada 2015 roku Sąd Rejonowy w Rybniku zniósł wzajemnie koszty procesu w sprawie o ustalenie opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego. Powództwo uwzględnił w części ustalając opłatę roczną za 2014 rok w wysokości 377,76 zł, za 2015 rok w wysokości 697,28 zł i począwszy od 2016 roku w wysokości 1016,80 zł, a w pozostałej części je oddalił. W uzasadnieniu wskazał, że pozwany wypowiedział wysokość opłaty rocznej z kwoty 188,88 zł do kwoty 1054,58 zł w 2014 roku, przy czym do 31 marca 2014 roku opłata ta miała wynosić 377,76 zł, a pozostałą kwotę ponad dwukrotność dotychczasowej opłaty rozłożono na 2 równe części po 338,41 zł powiększające opłaty roczne w dwóch następnych latach, to jest 716,17 zł do 31 marca 2015 roku i 1054,58 zł do 31 marca każdego roku począwszy od 2016 roku. Było to związane z ustaleniem wartości nieruchomości na kwotę 105 458 zł. W toku postępowania Sąd Rejonowy ustalił wartość rynkową nieruchomości na dzień aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego na kwotę 101 680 zł. Sąd Rejonowy ustalił opłatę roczną w wysokości niższej niż strona pozwana, dlatego też oddalił powództwo w zakresie różnicy pomiędzy tymi opłatami. O kosztach postępowania orzekł zgodnie z art. 100 k.p.c. znosząc je wzajemnie między stronami.

Zażalenie na to postanowienia złożył pozwany zarzucając Sądowi Rejonowemu naruszenie art. 100 k.p.c. poprzez błędną interpretację i niewłaściwe zastosowanie polegające na wzajemnym zniesieniu kosztów między stronami pomimo tego, że ustalona wartość opłaty tylko nieznacznie różniła się od tej wynikającej z aktualizacji dokonanej przez pozwanego. Przy tak postawionym zarzucie wniósł o zmianę tego rozstrzygnięcia i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego całości kosztów zastępstwa procesowego za pierwszą instancję oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym.

W odpowiedzi na zażalenie powódka wniosła o jego oddalenie jako bezzasadnego i zasądzenie od pozwanego na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Sąd Rejonowy stosując regulację art. 100 k.p.c. w zakresie zniesienia pomiędzy stronami kosztów procesu nie wskazał przyczyn, które legły u podstaw takiego orzeczenia. Jednocześnie z porównania wysokości opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste ustalonej przez pozwanego na 1054,58 zł oraz tej opłaty ustalonej przez Sąd Rejonowy na 1016,80 zł wynika, że powództwo zostało uwzględnione w 96%.

W takich warunkach zastosowanie zasady wzajemnego zniesienia kosztów procesu ewidentnie krzywdzi stronę pozwaną i nie ma nic wspólnego z zasadami słuszności. Należy zaś podkreślić, że w sprzeciwie użytkownika wieczystego od orzeczenia Samorządowego Kolegium Odwoławczego strona powodowa wskazywała, że aktualizacja opłaty rocznej jest niezasadna - i to było jej pierwotne żądanie - ewentualnie zasadna w innej wysokości przy przyjęciu stawki 45 zł za metr kwadratowy. Natomiast stawka ustalona przez Sąd Rejonowy wynosi 64,60 zł za metr kwadratowy. Nie ulega jednak żadnej wątpliwości, że pierwotnym żądaniem strony powodowej było ustalenie niezasadności podwyższenia opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego i z tym żądaniem strona powodowa nie utrzymała się. Także jej ewentualne żądanie nie znalazło odzwierciedlenia w orzeczeniu Sądu Rejonowego, a spór dotyczył także samej zasady – konieczności aktualizacji opłaty rocznej. Wskazuje na to sama wartość przedmiotu sporu (828 zł) stanowiąca różnicę pomiędzy dotychczas regulowaną opłatą (188,88 zł), a tą zaktualizowaną przez pozwanego (1054,58 zł).

Powyższe wskazuje, że strona pozwana wygrała sprawę w przeważającym zakresie, nie utrzymując się tylko w niewielkiej części (4%) z aktualizacją opłaty rocznej. To zaś prowadzi do wniosku, że słuszne jest obciążenie strony powodowej całymi kosztami postępowania, gdyż jej przeciwnik uległ tylko w nieznacznym zakresie (art. 100 zd. 2 k.p.c.). Koszty postępowania po stronie pozwanej związane są z wysokością wynagrodzenia jej pełnomocnika (180 zł) zgodnie z § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 461 ze zm.).

Z powyższych względów zażalenie okazało się zasadne.

Dlatego też, na podstawie art. 386 § 1 kp.c. w związku z art. 397 § 1 i 2 k.p.c, należało orzec jak w punkcie 1 sentencji.

O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono na postawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oraz § 13 ust. 1 pkt 1 tego rozporządzenia w związku z § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800), gdyż pozwany przegrał sprawę, a zażalenie zostało złożone przed wejściem w życie rozporządzenia z 22 października 2015 roku.

O kosztach sądowych związanych z wszczęciem postępowania zażaleniowego orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. 2014 r., poz. 1025 ze zm.) w związku z art. 98 § 1 k.p.c., gdyż pozwany jako Skarb Państwa nie ma obowiązku uiszczania opłat sądowych (art. 94 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych), a sprawę wygrał.

SSO Roman Troll SSO Barbara Braziewicz SSO Marcin Rak