Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 16 października 2013 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny - Odwoławczy

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Piotr Starosta

Sędziowie: SO Janusz Kasnowski

SO Wojciech Borodziuk (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 16 października 2013 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi : Z. J.

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki w sprawie prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Szubinie – IX Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w Żninie, sygn. akt IX Co 577/13

przy udziale – Skarbu Państwa - Prezesa Sądu Rejonowego w Szubinie.

postanawia:

oddalić skargę.

Sygn. akt II S 48/13

UZASADNIENIE

Wnioskodawca Z. J. w piśmie z dnia 19.9.2013 roku nadanym na Poczcie w dniu 20 września 2013 roku wniósł o stwierdzenie, że w postępowaniu prowadzonym przez Sąd Rejonowy w Szubinie – IX Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w Żninie w sprawie z jego wniosku o zwolnienie go od kosztów egzekucyjnych w sprawie egzekucyjnej KM 445/11 doszło do przewlekłości postępowania oraz zasądzenie od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Szubinie na rzecz wnioskodawcy kwoty 4.000 zł.

W uzasadnieniu wskazał, że skierował do Sądu Rejonowego w Szubinie – IX Zamiejscowego Wydziału Cywilnego z siedzibą w Żninie wniosek o zwolnienie go od ponoszenia kosztów egzekucyjnych w całości z uwagi na ciężką sytuację finansową. Wniosek dotyczył prowadzonego przez Komornika Sądowego M. K. postępowania egzekucyjnego przeciwko dłużnikom M. i D. B., pod sygn. KM 445/11. Wniosek był datowany 10 lipca 2013 roku i został wysłany przesyłką poleconą do Sądu dnia 16 lipca 2013 roku wraz z dokumentacją potwierdzającą jego ciężką sytuację finansową.

Od dnia wysłania przesyłki do chwili złożenia skargi upłynęły ponad dwa miesiące, a Sąd nie udzielił w tej sprawie żadnej odpowiedzi, a ponadto wnioskodawca nie został poinformowany, czy wniosek uznano, pod jaką sygnaturą go zarejestrowano, oraz nie skierowano do wnioskodawcy żadnego pisma dotyczącego obecnego stanu tej sprawy. Nie wezwano też wnioskodawcy do usunięcia braków tego wniosku.

Zdaniem wnioskodawcy tak długi okres oczekiwania powoduje, iż nie posiadając środków na uiszczenie kosztów egzekucyjnych nie może on prowadzić skutecznej egzekucji komorniczej, co czyni skargę w pełni zasadną i całkowicie zrozumiałą.

Prezes Sądu Rejonowego w Szubinie zgłosił swój udział w postepowaniu i wnosił o oddalenie skargi.

S ą d O k r ę g o w y u s t a l i ł, c o n a s t ę p u j e :

W dniu 19 lipca 2013 roku do Sądu Rejonowego w Szubinie – IX Zamiejscowego Wydziału Cywilnego z siedzibą w Żninie wpłynął wniosek Z. J. o zwolnienie go z obowiązku ponoszenia kosztów egzekucyjnych w całości w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym przez Komornika Sądowego M. K. sygn. KM 445/11.

W uzasadnieniu wnioskodawca wskazywał na swoją trudną sytuację życiową i finansową oraz załączył do wniosku kserokopię decyzji Powiatowego Urzędu Pracy w M. o przyznaniu wnioskodawcy statusu bezrobotnego oraz kserokopię zajęcia przez komornika sądowego zasiłku dla bezrobotnych wnioskodawcy.

W dniu 19 lipca 2013 roku wniosek został zarejestrowany pod sygnaturą IX Co 577/13 i założono akta sprawy.

Zarządzeniem z dnia 26.8 2013 roku na podstawie art. 130 §1 k.p.c. Przewodniczący wezwał wnioskodawcę do uzupełnienia braku formalnego wniosku poprzez złożenie oświadczenia o stanie rodzinnym i majątkowym wnioskodawcy na sądowym formularzu.

Zarządzenie wykonał sekretarz sądowy w dniu 24.9.2013 roku, a odpis zarządzenia wnioskodawca odebrał w dniu 30 września 2013 roku.

Prezes Sądu Rejonowego w Szubinie przedstawił akta sprawy Sądowi Okręgowemu w Bydgoszczy wraz z pismem z dnia 07 października 2013 roku.

S ą d O k r ę g o w y z w a ż y ł, c o n a s t ę p u j e :

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie. Zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 ustawy z 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. z 2004r. Nr 179, poz. 1843 z późn. zm.), strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, albo dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego (przewlekłość postępowania).

Dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności w myśl art. 2 ust. 2 ustawy, ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd, w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia, co do istoty lub czynności podjętych przez sąd lub komornika sądowego w celu przeprowadzenia i zakończenia sprawy egzekucyjnej albo innej sprawy dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego, uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania.

Utrwalone w orzecznictwie Sądu Najwyższego jest stanowisko, że ocenie pod kątem przewlekłości postępowania podlega czas trwania całości postępowania, a nie terminowość podejmowania przez sąd poszczególnych czynności. Nie wyklucza to możliwości stwierdzenia przewlekłości postępowania z powodu nieterminowości podjęcia przez sąd jednej czynności, ale jest to możliwe tylko wtedy, gdy opóźnienie w wykonaniu tej czynności jest tak znaczne, że powoduje przewlekłość całego postępowania. ( Postanowienie S.N. z dnia 02.7.2009 r., III SPP 14/09, Lex nr 551875; Postanowienie S.N. z dnia 22.4.2010 r., III SPP 6/10, Lex nr 602069; Postanowienie S.N. z dnia 22.11.2010 r., III SPP 22/10. Lex nr 694241; Postanowienie S.N. z dnia 09.9.2011r., III SPP 27/11, Lex nr 1106755).

Należy podkreślić, że w świetle art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku, jak również zgodnie z poglądami wyrażanymi w orzecznictwie Trybunału Praw Człowieka ocena, czy czas trwania postępowania mieści się w rozsądnym terminie, musi być przeprowadzana z uwzględnieniem okoliczności dotyczących każdej konkretnej sprawy (wyrok z 27 czerwca 2000 roku F. vs. France, 30979/96, wyrok z 27 kwietnia 2004 roku, K. vs. Poland, 37770/97). Trybunał podkreśla, że Konwencja z 4 listopada 1950r. o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności nakłada na państwa obowiązek zorganizowania systemów prawnych w sposób umożliwiający sądom spełnienie wszystkich wynikających z niego warunków, łącznie z obowiązkiem rozpatrzenia sprawy w rozsądnym terminie. Nie można zatem bronić się przed zarzutem przewlekłości postępowania sądowego wskazując na trudne warunki wymiaru sprawiedliwości (ekonomiczne, organizacyjne czy kadrowe).

Uwzględniając powyższe Sąd Okręgowy zwraca uwagę, że z poczynionych na podstawie akt sprawy Sądu Rejonowego w Szubinie, sygn. IX Co 577/13, ustaleń wynika, że w zakresie podjęcia czynności zmierzających do uzupełnienia braku formalnego wniosku (wezwanie do nadesłania oświadczenia na sądowym formularzu), doszło do nieuzasadnionej zwłoki, co jednak nie pozwala na stwierdzenie, że doszło do przewlekłości całego postępowania w zakresie załatwienia sprawy o zwolnienie od kosztów postępowania egzekucyjnego, które jeszcze nie zostało zakończone. Podstawę do rozpoznania wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych stanowi oświadczenie o stanie rodzinnym i majątkowym złożone na sądowym formularzu, do którego złożenia wnioskodawca został już zobowiązany.

Sąd Okręgowy w tym miejscu zwraca uwagę, że prowadzenie postępowania bez nieuzasadnionej zwłoki nie oznacza podejmowania czynności natychmiast, ale w normalnym toku czynności do czasu zakończenia sprawy w rozsądnym terminie.

Z tego względu stwierdzenie opóźnienia w zakresie wezwania wnioskodawcy do uzupełnienia braku formalnego wniosku poprzez złożenie oświadczenia na sądowym formularzu, co zostało już wykonane, nie stanowi podstawy do przyjęcia, że sprawa dotycząca zwolnienia wnioskodawcy od kosztów sądowych (egzekucyjnych) toczyła się z takim opóźnieniem, które uzasadnia stwierdzenie przewlekłości postępowania w rozumieniu art. 2 ust. 1 powołanej ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy uznając skargę za niezasadną oddalił ją. (art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 §2 k.p.c. w zw. z art. 8 ust. 2 i art. 12 ust. 1 powołanej ustawy z dnia 17 czerwca 2004 )