Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 150/16

POSTANOWIENIE

Dnia 19 maja 2016 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Wojciech Vogt

Sędziowie:

SSR del. Anna Kruk

SSO Janusz Roszewski (spr.)

Protokolant:

st. sekr. sąd. Jolanta Bąk

po rozpoznaniu w dniu 19 maja 2016r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z wniosku B. B. (1)

z udziałem K. H. , S. H. , E. H. , A. H.

o stwierdzenie nabycia spadku

na skutek apelacji uczestniczki postępowania K. H.

od postanowienia Sądu Rejonowego w Jarocinie

z dnia 10 listopada 2015r. sygn. akt I Ns 711/14

p o s t a n a w i a:

1.  oddalić apelację;

2.  zasądzić od uczestniczki postępowania K. H. na rzecz wnioskodawczyni B. B. (1) kwotę 180 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania nieprocesowego przed sądem odwoławczym.

SSR del. Anna Kruk SSO Wojciech Vogt SSO Janusz Roszewski

Sygnatura akt II Ca 150/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 10 listopada 2015r. Sąd Rejonowy w Jarocinie stwierdził, ze spadek po J. G. zmarłej dnia 16 października 2008 r. w Z. ostatnio stale zamieszkałej w Z. na podstawie ustawy nabyli: córka B. B. (1), córka M. i J., w /4 części. wnuk S. H., syn M.
i J., wnuczka A. H., córka M. i J., wnuczka K. H., córka M. i J., wnuczka E. H., córka M. i J., każde z nich w 1/8 części, kosztami postępowania obciążył wnioskodawczynię w zakresie przez nią poniesionym, a ponadto nakazał ściągnąć od mej na rzecz Skarbu Państwa (Sąd Rejonowy w Jarocinie) kwotę 1214,86 zł tytułem poniesionych kosztów opinii biegłego.

Apelację od postanowienia Sądu Rejonowego w Jarocinie z dnia 10 listopada 2015 roku wniosła uczestniczka postepowania K. H. zaskarżając postanowienie
w całości. Podnosząc, że miała zamiar zgłosić zamiar uznania niegodności dziedziczenia wnioskodawczyni oraz, że Sąd I instancji nie zawiesił postepowania w sprawie, tak aby mogła złożyć pozew o uznanie za niegodnego dziedziczenia, wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

W odpowiedzi na apelację uczestniczki postepowania, wnioskodawczyni B. B. (2) wniosła o jej oddalenie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja uczestniczki postępowania K. H. nie zasługuje na uwzględnienie.

Podniesiony w apelacji zarzut naruszenia prawa procesowego polegający na nie zawieszeniu postępowania do czasu rozstrzygnięcia w przedmiocie niegodności dziedziczenia jednego ze spadkobierców ustawowych, nie jest uzasadniony jak również, nie jest uzasadniony zarzut naruszenia prawa materialnego, przez ustalenie niewłaściwego kręgu spadkobierców po zmarłej J. G..

Sąd Okręgowy w całości aprobuje ustalenia faktyczne dokonane w sprawie przez Sąd Rejonowy, bowiem ich treść jest niesprzeczna z wynikami postępowania dowodowego opartego na wszechstronnej ocenie zgromadzonych dowodów nie mającej cech dowolności. W konsekwencji przyjmuje ich wynik do dalszych rozważań nad podstawą materialną rozstrzygnięcia.

W takiej sytuacji gdy sąd odwoławczy orzeka na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w pierwszej instancji i aprobuje dotychczasowe ustalenia, nie musi ich powtarzać (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2007 r., II CSK 18/07, Lex nr 966804; orzeczenie Sadu Najwyższego z dnia 13 grudnia 1935 r., C III 680/34. Zb. Urz. 1936, poz. 379, z dnia 14 lutego 1938 r.., C II 21172/37, Przegląd Sądowy 1938, poz. 380 i z dnia 19 listopada 1998 r., III CKN 792/98, OSNC 1999, nr 4, poz. 83; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2006 r., I CSK 147/05).

W świetle podniesionego zarzutu należy stwierdzić, że nie doszło do uchybienia obowiązkowi badania, kto jest spadkobiercą, co wyraźnie wynika z art. 670 k.p.c.
W orzecznictwie SN, jak i literaturze, dominuje pogląd o wyłączności drogi procesu jako trybu stwierdzania niegodności dziedziczenia. Oznacza to, że sąd nie może dokonać takiego ustalenia w trybie nieprocesowym. Przedstawiony pogląd znalazł potwierdzenie w uchwale składu 7 sędziów SN z 26 lutego 1968 r., III CZP 101/67 (OSNCP 1968, nr 12, poz. 203). Dopiero rozstrzygnięcie tej kwestii w procesie umożliwi sądowi spadku prawidłowe ustalenie kręgu spadkobierców. W takiej sytuacji, tylko uprzednie wszczęcie postepowania w tej sprawie spowoduje konieczność zawieszenia postępowania na podstawie art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c. ( por. uchwały SN: z 6 czerwca 1967 r., III CZP 44/67, OSPiKA 1967, nr 11, poz. 258; z 10 maja 1967 r., III CZP 31/67, OSPiKA 1967, nr 11, poz. 258, z glosami J. Gwiazdomorskiego i B. Dobrzańskiego, PiP 1969, nr 2, s. 376).

Z przebiegu postępowania przed Sądem I instancji nie wynika, aby apelująca przed zamknięciem rozprawy wystąpiła ze stosownym powództwem, zawiadamiając o tym sąd spadku. Zatem z tej to przyczyny brak było podstaw do zawieszenia postępowania w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku.

Nie doszło również do naruszenia prawa materialnego art. 928 §2 k.c., który nakazuje uznanie spadkobiercy uznanego za niegodnego dziedziczenia, jakby nie dożył otwarcia spadku. W chwili zamknięcia rozprawy przed sądem I instancji nie istniał taki stan rzeczy, który ze względu na uznanie wnioskodawczyni za niegodną dziedziczenia, prowadziłby do uwzględnienia skutków normy wyrażonej w art. 928 §2 k.c.

Gołosłowne są twierdzenia apelującej, jakoby sąd meritii uniemożliwił jej wniesienie takiego powództwa przez odmowę odroczenia z tej samej przyczyny rozprawy poprzedzającej stanowcze rozstrzygnięcie sprawy. Wyrażony ewentualny zamiar wniesienia powództwa nie jest podstawą do odroczeniem rozprawy, a ponadto twierdzeniu takiemu zgłoszenia przeczy fakt, że możliwość wniesienia takiego powództwa istniała przez cały tok postępowania
o stwierdzenie nabycia spadku, a co najmniej od daty doręczenia apelującej odpisu wniosku
w tej sprawie, tj od dnia 5 lutego 2015r. aż do zamknięcia rozprawy przed sadem odwoławczym, z czego skarżąca, mając świadomość takiego zamiaru, z tego nie skorzystała.

Z uwagi na powyższe Sąd Okręgowy nie podzielił zarzutów oraz wniosków apelacji
i na mocy art. 385 w zw. z art. 13 §2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzekł na podstawie art. 520 §3 k.p.c. oraz art. 98 § k.p.c., art. 108 §1 w zw. z art. 13 §2 k.p.c.

SSR del. Anna Kruk SSO Wojciech Vogt SSO Janusz Roszewski