Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 11 grudnia 2015 r. (znak: ENP/25/021039629), po rozpoznaniu wniosku z dnia 20 listopada 2015 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych
I Oddział w Ł. odmówił A. M. prawa do przeliczenia emerytury. W uzasadnieniu wskazano, że kapitał początkowy ustalony decyzją z dnia 2 kwietnia 2012 r. w kwocie 139.775,02 zł (zgodnie z art. 174 ust. 9a ustawy emerytalnej) został uwzględniony w decyzji z dnia 6 lipca 2012 r. przyznającej wnioskodawczyni prawo do emerytury oraz, że po waloryzacji wysokość kapitału początkowego wyniosła 363.293,69 zł.

(decyzja k. 120 akt ZUS plik III)

W dniu 14 stycznia 2016 r. wnioskodawczyni złożyła odwołanie od powyższej decyzji wnosząc o ponowne przeliczenie emerytury na najkorzystniejszych warunkach. Wskazała, że pomimo wydania decyzji z dnia 2 kwietnia 2012 r. o ponownym ustaleniu wysokości kapitału początkowego (139.775,02 zł), która jest dla niej korzystniejsza, przyznana jej emerytura wyliczona jest z uwzględnieniem wysokości kapitału początkowego ustalonej decyzją z dnia 16 sierpnia 2002 r. (139.400,91 zł).

(odwołanie k. 2)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie argumentując, że:

1. decyzją z dnia 2 kwietnia 2012 r. do obliczenia kapitału początkowego przyjęto staż w dniach,

2. wnioskodawczyni nie korzystała z urlopów wychowawczych na dzieci - nie ma zatem podstaw do zastosowania art. 174 ust. 2a ustawy emerytalnej,

3. nie ma podstaw do proporcjonalnego ustalania wysokości zarobków ponieważ w latach przyjętych do obliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wnioskodawczyni pozostawała w zatrudnieniu przez cale lata kalendarzowe.

Uwzględniając powyższe, zdaniem organu rentowego, decyzja z dnia 11 grudnia 2015 r. jest prawidłowa, a wniosek o oddalenie odwołania uzasadniony.

(odpowiedź na odwołanie k. 3 – 3 odwrót)

W piśmie procesowym z dnia 12 sierpnia 2016 r. (data nadania) wnioskodawczyni podtrzymała odwołanie, a nadto podniosła, że przyznana jej emerytura nie była waloryzowana.

(pismo wnioskodawczyni z 12.08.2016 r. – k. 11)

W piśmie procesowym z dnia 31 sierpnia 2016 r. (data złożenia) organ rentowy wskazał, że przy obliczaniu wysokości emerytury wnioskodawczyni w oparciu o treść art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, tj. wg nowych zasad, każdorazowo brał pod uwagę wysokość kapitału początkowego ustalonego decyzją z dnia 2 kwietnia 2012 r. Nadto Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że emerytura wnioskodawczyni była także waloryzowana, przedkładając na potwierdzenie powyższego kopie decyzji waloryzacyjnych.

(pismo ZUS z 31.08.2016 r. – k. 14-24)

W piśmie procesowym z dnia 3 października 2016 r. (data złożenia) wnioskodawczyni oświadczyła, że nie kwestionuje wyliczenia kapitału początkowego, jednak kwestionuje prawidłowość waloryzacji przyznanej jej emerytury.

(pismo wnioskodawczyni z 03.10.2016 r. – k. 26)

Na rozprawie w dniu 11 października 2016 r. wnioskodawczyni poparła odwołanie natomiast pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie.

(stanowisko stron – protokół z rozprawy z 11.10.2016 r. – k. 32 – 32 odwrót)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni A. M., urodzona (...), z zawodu jest pielęgniarką.

(okoliczność bezsporna)

Prawomocną decyzją z dnia 16 sierpnia 2002 r. organ rentowy ustalił wysokość kapitału początkowego dla wnioskodawczyni. Jako okresy składkowe uznano 27 lat i 2 m-ce, a jako okresy nieskładkowe 1 m-c. Jednocześnie wskaźnik wysokości podstawy wymiaru przyjęto z 10 kolejnych lat kalendarzowych (lata: 1988-1997) na poziomie 88,92%, a wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 r. ustalono na 139.400,91 zł.

(decyzja k. 15-16 akt ZUS plik IV)

Decyzją ZUS z dnia 19 czerwca 2007 r. wnioskodawczyni przyznano wcześniejszą emeryturę. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury, organ rentowy przyjął dochód, który stanowił podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 10 lat kalendarzowych 1988-1997 ze wskaźnikiem wysokości podstawy wymiaru na poziomie 88,92 %. Przy uwzględnieniu 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia wwpw wyniósł 83,04%, zaś z 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych z 20 lat poprzedzających rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o ponowne przeliczenie świadczenia wwpw wyniósł 88,49%.

(okoliczność bezsporna, obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru k. 197-204 akt ZUS plik I)

Decyzją z dnia 13 listopada 2009 r. ZUS od dnia 1 listopada 2009 r. dokonał przeliczenia emerytury wnioskodawczyni przyjmując do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 lat kalendarzowych 1988-1997. Do ustalenia wysokości emerytury uwzględniono 37 lat i 11 miesięcy okresów składkowych oraz 1 miesiąc okresów nieskładkowych. Emerytura wyniosła 1.545,94 zł brutto.

(decyzja k. 300-304 akt ZUS plik I)

Wnioskodawczyni przez ten czas pozostawała w zatrudnieniu, a zatem świadczenie było rozliczane i waloryzowane.

(okoliczność bezsporna, decyzje w aktach ZUS)

Analogiczna sytuacja miała miejsce w roku 2010 oraz 2011 - nadal biorąc pod uwagę zarobki wnioskodawczyni od 1971 r. do 2010 r. najkorzystniejszy okazał się wwpw z lat 1988-1997.

(wykaz zarobków k.353-355, 439-446 plik I akt ZUS)

Pobierając emeryturę wnioskodawczyni pozostawała w zatrudnieniu, zatem organ rentowy długość zatrudnienia doliczał jej do okresów składkowych, wydłużając je.

(decyzja k. 347-350, 402-405, 413-416, zaświadczenie k. 359, 399, 407 akt ZUS plik I, decyzja k. 483 i zaświadczenie k.487 akt ZUS plik II)

Decyzją z dnia 20 kwietnia 2012 r. (znak E), w związku ze zmianą stażu pracy, ZUS dokonał przeliczenia wnioskodawczyni prawa do emerytury od dnia 1 kwietnia 2012 r., to jest od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek, przyjmując do ustalenia podstawy wymiaru emerytury wynagrodzenie, które stanowiło podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 lat kalendarzowych tj. od stycznia 1988 r. do grudnia 1997 r. Uwzględniono 485 miesięcy składkowych i 1 miesiąc nieskładkowy. Emerytura wyniosła 1809,77 zł.

(decyzja k. 519 akt ZUS plik II)

Prawomocną decyzją z dnia 2 kwietnia 2012 r. organ rentowy ponownie ustalił dla wnioskodawczyni wysokość kapitału początkowego - z uwzględnieniem treści art. 174 ust. 9a ustawy emerytalnej - przyjmując do jego obliczenia 27 lat, 2 m-ce i 26 dni okresów składkowych oraz 1 m-c i 7 dni okresów nieskładkowych. W. wyniósł nadal 88,33%, a wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 r. wyniosła 139.775,02 zł (przy zastosowaniu współczynnika proporcjonalnego 97,16%). Tą decyzją obliczono wartość kapitału początkowego przy uwzględnieniu okresów składkowych i nieskładkowych do dnia 31 grudnia 1998 r. wyrażonych w dniach.

(decyzja k. 23-24 akt ZUS plik IV)

W dniu 14 czerwca 2012 roku wnioskodawczyni złożyła wniosek o przyznanie prawa do emerytury powszechnej z uwagi na ukończenie w dniu 31 maja 2012 r. wieku 60 lat.

(wniosek k.1-4 akt ZUS plik III )

Decyzją z dnia 6 lipca 2012 roku ZUS przyznał wnioskodawczyni prawo do emerytury od 1 czerwca 2012 roku, tj. miesiąca zgłoszenia wniosku. Wskazano, że podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego zaewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę. Kwota składki zaewidencjonowana na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wynosi 92.714,71 zł, kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wynosi 363.293,69 zł, średnie dalsze trwanie życia wynosi 254,80 miesięcy. Wysokość emerytury została obliczona w oparciu o art. 26 ustawy emerytalnej: (92.714,71 zł + 363.293,69) / 254,80 = 1.789,67 zł. Emerytura ta została zawieszona z uwagi na to, że okazała się świadczeniem mniej korzystnym od świadczenia dotychczas wypłacanego wnioskodawczyni.

(decyzja k 27/28-29/30 akt ZUS plik III)

Decyzją ostateczną z dnia 21 sierpnia 2012 r. (znak E) organ rentowy przeliczył wnioskodawczyni emeryturę od 1 sierpnia 2012 r., tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto dotychczasową podstawę wymiaru świadczenia. Do ustalenia wysokości emerytury uwzględniono 40 lat, 8 miesięcy, 26 dni okresów składkowych oraz 1 miesiąc i 7 dni okresów nieskładkowych. Po doliczeniu okresu od 1 kwietnia 2012 r. do 30 czerwca 2012 r. emerytura wyniosła 1.817,16 zł brutto.

(decyzja k 39-41 akt ZUS plik III)

Decyzją z dnia 3 września 2012 roku organ rentowy dokonał przeliczenia świadczenia emerytalnego przyznanego w powszechnym wieku emerytalnym wnioskodawczyni od dnia 1 sierpnia 2012 roku, tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Decyzją tą organ rentowy przeliczył kwotę składki zaewidencjonowanej na koncie z uwzględnieniem waloryzacji, która wynosi 1200,52 zł, oraz średnie dalsze trwanie życia w oparciu 253,30 miesięcy. Po ponownym ustaleniu składek wysokość emerytury wyniosła 1.794,41 zł. Niniejszą decyzją doliczono składki z tytułu zatrudnienia wnioskodawczyni w Zespole (...) w Ł.. Emerytura ustalona tą decyzją nadal została zawieszona jako że była świadczeniem mniej korzystnym od świadczenia dotychczasowego.

(decyzja – k. 49 akt ZUS plik III)

Od dnia 1 marca 2013 r. wysokość wypłacanej wnioskodawczyni emerytury wynosiła 1.890 zł.

( decyzja k.101 plik III akt ZUS)

Decyzją z dnia 3 lipca 2013 r. odmówiono prawa do ponownego ustalenia wysokości świadczenia. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, iż przeliczenie podstawy wymiaru świadczenia, zgodnie z art. 110 ustawy emerytalnej, z uwzględnieniem wynagrodzenia uzyskanego w roku 2012, pozostaje bez wpływu na podwyższenie podstawy wymiaru emerytury, a tym samym na korzystniejszy wymiar świadczenia. Nadal najkorzystniejszym wskaźnikiem wysokości podstawy wymiaru jest wskaźnik wynoszący 88,92 % ustalony z lat 1988-1997, jednakże poinformował, że do stażu pracy doliczono okres zatrudnienia w ZOZ Ł., a decyzją z dnia 3 września 2012 r. do emerytury (...) doliczono zaewidencjonowane składki.

(decyzja k.95, wyliczenie k.93 akt ZUS plik III)

A. M. w dniu 31 lipca 2013 roku ponownie zwróciła się z
wnioskiem o przeliczenie należnej jej emerytury według najkorzystniejszego wariantu.

(wniosek k. 97 akt ZUS plik III)

Decyzją z dnia 16 września 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił wnioskodawczyni prawa do przeliczenia świadczenia w oparciu o przepis art. 114 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, iż odwołująca nie przedłożyła nowych dowodów mających wpływ na zmianę wysokości jej świadczenia, a zatem brak jest podstaw prawnych do zmiany wysokości emerytury.

(decyzja k. 99, wyliczenie wwpw k.93-94 akt ZUS plik III)

Prawomocnym wyrokiem z dnia 13 marca 2014 r. (sygn. akt VIII U 6243/13) Sąd Okręgowy w Łodzi oddalił odwołanie wnioskodawczyni od decyzji z dnia 16 września 2013 r. wskazując w uzasadnieniu, że dotychczasowa wysokość świadczenia wnioskodawczyni, przy przeliczeniu zgodnie zasadami określonymi w art. 53 ustawy emerytalnej, jest korzystniejsza, gdyż przyjęty wskaźnik wysokości podstawy wymiaru ustalony z 10 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia (lata 1988 – 1997) wyniósł 88,92 %, a emerytura o symbolu E w wysokości obliczanej na dzień od 1 sierpnia 2012 r., tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek, po doliczeniu okresu od 1 kwietnia 2012 r. do 30 czerwca 2012 r., wyniosła 1817,16 zł brutto. Tymczasem wysokość „nowej” emerytury , to jest emerytury obliczonej zgodnie art. 26 ustawy, na dzień przyznania świadczenia wynosiła 1.789,67 zł. Sąd Okręgowy stwierdził, że emerytura obliczona zgodnie art. 53 ustawy w dalszym ciągu pozostaje świadczeniem dla odwołującej się korzystniejszym.

(wyrok z 13.03.2014 r. z uzasadnieniem – k. 18, 21 – 27 akt VIII U 6243/13)

Pismem z dnia 5 czerwca 2014 r. organ rentowy poinformował wnioskodawczynię, że decyzją z dnia 6 lipca 2012 r. przyznającą emeryturę wysokość świadczenia została obliczona na podstawie zwaloryzowanych składek zaewidencjonowanych na jej koncie do dnia 31 maja 2012 r. oraz z uwzględnieniem zwaloryzowanej kwoty kapitału początkowego ustalonego decyzją z dnia 2 kwietnia 2012 r. (tj. kwota przed waloryzacją 139.775,02 zł; kwota po waloryzacji 363.293,69 zł), wobec czego emerytura będzie wypłacana w dotychczasowej wysokości.

(pismo ZUS z 05.06.2014 – k. 118 akt ZUS plik III)

A. M. w dniu 20 listopada 2015 roku ponownie wystąpiła do organu rentowego z wnioskiem o przeliczenie należnej jej emerytury według najkorzystniejszego wariantu, z uwzględnieniem kwoty kapitału początkowego ustalonego decyzją z dnia 2 kwietnia 2012 r., która jest dla niej korzystniejsza niż kwota ustalona decyzją z dnia 16 sierpnia 2002 r. Wnioskodawczyni wskazała, że o niekorzystnym przeliczeniu jej emerytury (według niższej wysokości ustalonego kapitału początkowego) powzięła wiedzę z uzasadnienia wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 13 marca 2014 r. (sygn. akt VIII U 6243/13).

(wniosek k. 119 – 119 odwrót akt ZUS plik III)

Zaskarżoną decyzją z dnia 11 grudnia 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił A. M. prawa do przeliczenia emerytury wskazując w uzasadnieniu, że kapitał początkowy ustalony decyzją z dnia 2 kwietnia 2012 r. w kwocie 139.775,02 zł (zgodnie z art. 174 ust. 9a ustawy emerytalnej) został uwzględniony w decyzji z dnia 6 lipca 2012 r. przyznającej wnioskodawczyni prawo do emerytury oraz, że po waloryzacji wysokość kapitału początkowego wyniosła 363.293,69 zł.

(decyzja k. 120 akt ZUS plik III)

Na dzień 29 lutego 2012r. - po rozpatrzeniu wniosku o przeliczenie stażu i podstawy wymiaru - świadczenie emerytalne wypłacane wnioskodawczyni wynosiło 1.731,47 zł. Po waloryzacji w marcu 2012 r. – 1.802.47 zł (waloryzacja kwotowa 71.00 zł), od kwietnia 2012 r. - po rozpatrzeniu wniosku o przeliczenie stażu - 1.809.77 zł, od sierpnia 2012 r. - po rozpatrzeniu wniosku zamiennego – 1.817,16 zł, a po waloryzacji w marcu 2013 r. – 1.889,85 zł.

(pismo ZUS – k. 16)

Świadczenie emerytalne wnioskodawczyni podlega corocznej waloryzacji. (decyzja ZUS – k. 18, 21, 23)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zawartych w aktach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, uznając, je w całości za wiarygodne i mogące stanowić podstawę ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne i podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j. Dz. U z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego, wynoszącego co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a i 50e i 184.

Na podstawie art. 46 ust. 1 w zw. z art. 29 ust. 1 pkt. 2 mężczyźni urodzeni po dniu 31 grudnia 1948 r. a przed dniem 1 stycznia 1969 r. mogą przejść na emeryturę po osiągnięciu wieku 60 lat, jeżeli mają co najmniej 35-letni okres składkowy i nieskładkowy albo jeżeli mają co najmniej 25-letni okres składkowy i nieskładkowy oraz zostali uznani za całkowicie niezdolnego do pracy - pod warunkiem nie przystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego i spełnienia warunków do uzyskania emerytury do dnia 31 grudnia 2008 r.

Podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, stosownie do art. 25 ust. 1, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175, z zastrzeżeniem art. 185.

Z mocy art. 26 ust. 1 emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183. Tablice trwania życia dla wieku ubezpieczonych w dniu przejścia na emeryturę corocznie w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" Prezes Głównego Urzędu Statystycznego (art. 26 ust. 4).

Z kolei wskazany w art. 26 ust. 1 przepis art. 183 dotyczy nabycia prawa do emerytury przez ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy wiek uprawniający do emerytury osiągnęli w latach 2009-2013, o ile nie pobrali emerytury na podstawie przepisów art. 46 lub 50 oraz nie przystąpili do OFE albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w funduszu emerytalnym, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa. Emerytura obliczana według reguł art. 183 składa się z części ustalanej na mocy art. 53 i art. 26 w określonych w tym przepisie proporcjach. W przypadku ubezpieczonych, którzy wiek emerytalny osiągnęli w roku kalendarzowym 2010, emerytura – zgodnie z art. 183 ust. 2 - wynosi 70 % emerytury obliczonej na podstawie art. 53 oraz 30 % emerytury obliczonej na podstawie art. 26.

Stosownie zaś do art. 53 ust. 1 ustawy emerytura wynosi: 24 % kwoty bazowej, o której mowa w art. 19, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4, oraz po 1,3 % podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych i po 0,7 % podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych.

W myśl art. 15 ust. 1 podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176. Ust. 6 art. 15 stanowi, iż na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

Zgodnie z art. 15 ust. 2a jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru składek w okresie pozostawania w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury i renty, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującego w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy.

Na podstawie zaś art. 111 ust. 1 wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art. 15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:

1)z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,

2)z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury lub renty albo o ponowne ustalenie emerytury lub renty, z uwzględnieniem art. 176,

3)z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty,

- a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

W rozpoznawanej sprawie – podobnie, jak w sprawie o sygn. akt VIII U 6243/13, prawomocnie zakończonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 13 marca 2014 r. - spór dotyczył przeliczenia należnej wnioskodawczyni emerytury na najkorzystniejszych warunkach. W niniejszej sprawie, z mocy art. 365 § 1 k.p.c., Sąd związany jest sentencją ww. wyroku. Oczywiste jest jednak, że związanie prawomocnym orzeczeniem sądu rozciąga się również na te ustalenia faktyczne zawarte w jego uzasadnieniu, na podstawie których bezpośrednio sąd zindywidualizował normę prawną, czemu dał wyraz w rozstrzygnięciu (zob. na ten temat np. wyroki SN: z dnia 19 października 2012 r., V CSK 485/11, LEX nr 1243099; z dnia 20 listopada 2014 r., V CSK 6/14; z dnia 16 maja 2013 r., IV CSK 624/12, LEX nr 1353259). Związanie prawomocnym orzeczeniem oznacza, że sąd obowiązany jest uznać, że kwestia prawna, która była już przedmiotem rozstrzygnięcia w innej sprawie, a która ma znaczenie prejudycjalne w sprawie przez niego rozpoznawanej, kształtuje się tak, jak przyjęto w prawomocnym wcześniejszym orzeczeniu. Powoduje ono brak możliwości zignorowania zarówno ustaleń faktycznych stanowiących bezpośrednio podstawę zapadłego uprzednio prawomocnego rozstrzygnięcia, jak i jego podstawy prawnej. Nie jest dopuszczalne odmienne ustalenie zaistnienia, przebiegu i oceny istotnych dla danego stosunku prawnego zdarzeń faktycznych w kolejnych procesach sądowych między tymi samymi stronami, choćby przedmiot tych spraw się różnił. Innymi słowy związanie prawomocnym wyrokiem oznacza niedopuszczalność w innej (późniejszej) sprawie o innym przedmiocie dokonywanie ustaleń i ocen prawnych sprzecznych z prawomocnie osądzoną już sprawą. Zakazane jest również prowadzenie postępowania dowodowego na okoliczności podważające ustalenia faktyczne zawarte w wiążącym prawomocnym orzeczeniu.

Uwzględniając powyższe Sąd w niniejszym postępowaniu związany jest leżącym u podstaw ww. prawomocnego wyroku ustaleniem Sądu, że świadczenie emerytalne przyznane wnioskodawczyni po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego (decyzja ZUS z 6 lipca 2012 r.) jest dla niej mniej korzystne niż wariant liczony na starych zasadach, tj. wcześniejsze świadczenie emerytalne (decyzja ZUS z 19 czerwca 2007). Powyższe ustalenie znajduje z resztą pełne potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym.

W decyzji z dnia 6 lipca 2012 r., przyznającej wnioskodawczyni emeryturę powszechną, organ rentowy jako podstawę obliczenia emerytury przyjął kwotę składek zaewidencjonowaną na koncie wnioskodawczyni z uwzględnieniem waloryzacji, tj. 92.714,71 zł oraz kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego, tj. 363.293,69 zł (przed waloryzacją kwota 139.775,02 zł – ustalona decyzją z dnia 2 kwietnia 2012 r., z uwzględnieniem treści art. 174 ust. 9a ustawy emerytalnej, tj. przy uwzględnieniu okresów składkowych i nieskładkowych do dnia 31 grudnia 1998 r. wyrażonych w dniach). Wyliczona w oparciu o ww. parametry emerytura wyniosła 1.789,67 zł. Tymczasem wysokość świadczenia emerytalnego uzyskiwanego przez wnioskodawczynię na podstawie decyzji z dnia 19 czerwca 2007 r. o przyznaniu wcześniejszej emerytury wynosiła 1809,77 zł. Powyższe skutkować musiało zawieszeniem przez organ rentowy emerytury powszechnej, jako świadczenia mniej korzystnego dla ubezpieczonej.

Powyższa relacja pomiędzy ww. świadczeniami utrzymała się również w późniejszym okresie czasu, co organ rentowy stwierdzał każdorazowo przy obliczaniu wysokości emerytury wnioskodawczyni w oparciu o treść art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, tj. wg nowych zasad. Decyzją z dnia 3 września 2012 roku organ rentowy dokonał przeliczenia świadczenia emerytalnego przyznanego w powszechnym wieku emerytalnym wnioskodawczyni od dnia 1 sierpnia 2012 roku ustalając wysokość emerytury na poziomie 1.794,41 zł. W tym czasie wysokość wcześniejszej emerytury pobieranej przez wnioskodawczynię na podstawie decyzji z dnia 19 czerwca 2007 r. 1.817,16 zł. Powyższe skutkować musiało zawieszeniem przez organ rentowy emerytury powszechnej, jako świadczenia mniej korzystnego dla ubezpieczonej.

Wnioskodawczyni domaga się w niniejszym postępowaniu ponownego przeliczenia emerytury na najkorzystniejszych warunkach poprzez zastosowanie do wyliczeń świadczenia emerytalnego kwoty kapitału początkowego ustalonego na podstawie decyzji z dnia 2 kwietnia 2012 r. (z uwzględnieniem treści art. 174 ust. 9a ustawy emerytalnej, tj. przy uwzględnieniu okresów składkowych i nieskładkowych do dnia 31 grudnia 1998 r. wyrażonych w dniach) a nie na podstawie decyzji z dnia 16 sierpnia 2002 r. Jak jednak wskazano wyżej w przedmiotowej sprawie sytuacja opisywana przez wnioskodawczynię nie ma miejsca. Organ rentowy wydając decyzję o przyznaniu emerytury powszechnej uwzględnił bowiem zwaloryzowany kapitał początkowy, tj. kwotę 363.293,69 zł (przed waloryzacją kwota 139.775,02 zł) oraz zwaloryzowane składki zaewidencjonowane na koncie wnioskodawczyni, tj. kwotę 92.714,71 zł oraz. Przeświadczenie wnioskodawczyni o błędnym wyliczeniu jej emerytury wynika najprawdopodobniej z błędnego zrozumienia treści uzasadniania wyroku z dnia 13 marca 2014 r. w sprawie o sygn. akt VIII U 6243/13. W ostatnim akapicie Sąd Okręgowy wskazał, że „wnioskodawczyni podnosiła różne kwoty kapitału początkowego, wskazane w decyzjach ZUS z roku 2002 i 2012, jednakże ich nie skarżyła, zatem stały się one prawomocne, jednakże różnica w wysokości ustalonego kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 r. wzięła się ze zmiany treści art. 174 ustawy emerytalnej poprzez dodanie ustępu 9a- umożliwiającego przeliczenie stażu ubezpieczonego w dniach, gdy jest to dla ubezpieczonego korzystniejsze, a tak było w przypadku wnioskodawczyni.” Wbrew interpretacji wnioskodawczyni z powyższego fragmentu uzasadnienia wynika, że ponowne ustalenie jej kapitału początkowego zostało dokonane (decyzja z dnia 2 kwietnia 2012 r.) ponieważ uwzględnienie stażu wyrażonego w dniach (art. 174 ust. 9a ustawy emerytalnej) było dla niej korzystniejsze.

Wbrew twierdzeniom wnioskodawczyni postępowanie dowodowe potwierdziło, że świadczenie emerytalne wyliczone zostało w sposób prawidłowy i podlegała określonej w przepisach prawa waloryzacji. Potwierdzenie powyższego stanowią przedłożone przez organ rentowy kopie decyzji waloryzacyjnych.

Z tych względów, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., Sąd Okręgowy odwołanie oddalił.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawczyni

projekt uzasadnienia sporządził: asystent sędziego Radosław Piotrowski