Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 marca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 6 marca 2013 r. w Szczecinie

sprawy M. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

przy udziale zainteresowanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

o odpowiedzialność za zobowiązania spółki z tytułu składek

na skutek apelacji wnioskodawcy

od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 21 czerwca 2012 r. sygn. akt VI U 215/10

1.  oddala apelację,

2.  zasądza od M. K. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. kwotę 1800 zł (jeden tysiąc osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej.

SSA Barbara Białecka SSA Zofia Rybicka - Szkibiel SSA Jolanta Hawryszko

Sygn. akt III AUa 805/12

UZASADNIENIE

Decyzją z 7.12.2009 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. stwierdził, że M. K. jako członek zarządu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. odpowiada solidarnie ze spółką całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki z tytułu składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych okres: od stycznia 2005 r. do czerwca 2005 r. i zobowiązania
z tego tytułu wynoszą na dzień 7.12.2009 r. łącznie 35.418,14 zł, z czego:

a.  należność główna w kwocie 22.688,14 zł; a w tym z tytułu składek na FUS za okres od stycznia 2005 r. do czerwca 2005 r. w kwocie 17.618,87 zł; z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od stycznia 2005 r. do czerwca 2005 r.
w kwocie 3.786,20 zł; z tytułu składek na FPiFGŚP, za okres od stycznia 2005 r. do czerwca 2005 r. w kwocie 1.283,07 zł

b.  odsetki za zwłokę w zapłacie należności głównej, wyliczone jak od zaległości podatkowych, w łącznej kwocie 12.730,00 zł.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podniósł, że (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. nie dopełniła obowiązku zapłaty należnych składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne oraz FPiFGŚP, zadłużenie spółki za okres od lutego 2004 r. do października 2009 r. wynosi 565.527,50 zł (wraz z kosztami upomnień). Sąd Rejonowy XVII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego postanowieniem z dnia 6 lutego 2002 r. wpisał spółkę do rejestru przedsiębiorstw pod numerem KRS (...), a uchwałą nr (...) z dnia 19.01.2005 r. M. K. został powołany na członka zarządu, zaś uchwałą nr (...) z dnia 1.08.2005 r. został z tej funkcji odwołany. Komornik Sądowy Rewiru VII przy Sądzie Rejonowym w Szczecinie postanowieniem z dnia 29.12.2006 r., sygn. VII KM 1424/06, umorzył postępowanie egzekucyjne przeciwko spółce, gdyż egzekucja okazała się bezskuteczna. Brak jest majątku, z którego można by zaspokoić nieopłacone należności, wniosek o ogłoszenie upadłości nie został zgłoszony. Postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Komornika Sądowego Rewiru VII przy Sądzie Rejonowym w Szczecinie zostało umorzone bez zaspokojenia wierzycieli, wobec czego M. K. jako członek zarządu odpowiada za zobowiązania (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. w kwocie 35.418,14 zł, całym swoim majątkiem w okresie pełnienia funkcji w zarządzie za okres od stycznia 2005 r. do czerwca 2005 r.

W odwołaniu od decyzji M. K. wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji
w całości i zobowiązanie (...) Sp. z o.o. do przedłożenia dokumentów księgowych i rachunkowych obrazujących jej stan finansowy w okresie od stycznia 2005 r. do czerwca 2005 r., na okoliczność wykazania, że w momencie, gdy przestał pełnić funkcję członka zarządu, kondycja finansowa spółki nie dawała podstaw do zgłaszania wniosku o ogłoszenie upadłości lub wszczęcia postępowania zapobiegającego upadłości, a na okoliczności późniejsze, kiedy ubezpieczony nie pełnił już tej funkcji, nie miał wpływu. Odwołujący zarzucił naruszenie art. 116 ustawy Ordynacja podatkowa w zw. z art. 31 i art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, poprzez błędną wykładnię oraz niewłaściwe zastosowanie, gdyż organ rentowy nie wykazał bezskuteczności egzekucji z majątku spółki, a w szczególności błędnie przyjął, że do ustalenia bezskuteczności egzekucji wobec spółki, a tym samym ustalenia odpowiedzialności ubezpieczonego, wystarczy powołanie się na postanowienie Komornika Sądowego Rewiru VII przy Sądzie Rejonowym w Szczecinie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego wobec spółki z uwagi na jego bezskuteczność. W ocenie M. K. organ rentowy nie wykazał, aby egzekucja wobec spółki była bezskuteczna, aby była prowadzona celem wyegzekwowania należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, a nadto, aby organ rentowy prowadził postępowanie wobec wszystkich osób mogących ponosić odpowiedzialność solidarnie ze spółką. Zdaniem ubezpieczonego, ZUS błędnie utożsamił pojęcie pełnienia obowiązków członka zarządu z faktem bycia przez ubezpieczonego członkiem zarządu. Organ rentowy dopuścił się skrótu myślowego, tj. że skoro ubezpieczony był członkiem zarządu spółki, to rzeczywiście pełnił obowiązki członka zarządu.

W toku procesu ubezpieczony podał, że starał się spłacić zadłużenie, a w okresie, kiedy był członkiem zarządu spółki, jej sytuacja nie była wcale tak zła, ażeby istniała konieczność zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości (k. 122-123).

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie w całości i o zasądzenie od ubezpieczonego zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Pozwany podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko, iż ubezpieczony ponosi odpowiedzialność ze spółką, za jej zobowiązania, w okresie pełnienia funkcji członka zarządu spółki, obszernie dodatkowo argumentując także w toku procesu (k.9-11, 32-33, 135-136).

Wezwana do udziału w sprawie w charakterze zainteresowanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. wniosła
o uchylenie zaskarżonej decyzji, podnosząc m.in., iż w okresie, kiedy ubezpieczony był członkiem zarządu, spółka regulowała swoje zobowiązania.

Sąd Okręgowy w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 21.06.2012r. oddalił odwołanie. Sąd oparł swoje rozstrzygnięcie na następujących ustaleniach faktycznych.

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. została zawiązana umową spółki zawartą w formie aktu notarialnego, Rep. A nr (...), z dnia 7 grudnia 2001 r. Postanowieniem Sądu Rejonowego w Szczecinie XVII Wydziału Gospodarczego Krajowego Rejestru Sądowego w dniu 6 lutego 2002 r. spółka została wpisana do rejestru przedsiębiorców pod nr KRS (...). Jej przedmiotem działalności była m.in. sprzedaż hurtowa napojów alkoholowych, napojów bezalkoholowych, wyrobów tytoniowych, pozostałej żywności, sprzedaż detaliczna w niewyspecjalizowanych sklepach
z przewagą żywności, napojów i wyrobów tytoniowych, sprzedaż detaliczna napojów alkoholowych i bezalkoholowych. Organem uprawnionym do reprezentowania spółki był zarząd, z tym, iż przy zarządzie jednoosobowym – jego członek, a przy powołaniu zarządu wieloosobowego, wymagane były podpisy dwóch członków zarządu lub jednego członka zarządu łącznie z prokurentem (reprezentacja łączna). Wspólnikami Spółki byli: M. T., R. D. oraz M. K. posiadający 100 udziałów o łącznej wysokości 50.000 zł. Spółka nie została wykreślona z rejestru przedsiębiorców. Przedmiot jej działalności aktualnie pozostaje niezmieniony, podobnie jak sposób reprezentacji. Jedynym wspólnikiem spółki jest obecnie M. K., który posiada 100 udziałów
o łącznej wysokości 50.000 zł. Dotychczas nie złożono wniosku o ogłoszenie upadłości spółki i nie wszczęto postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości (postępowania układowego). Z dniem 19 stycznia 2005 r. uchwałą nr (...)Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z tej samej daty – z funkcji prezesa zarządu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. odwołany został R. D.. Uchwałą nr (...) Nadzwyczajnego Zgromadzenie Wspólników (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. – także
z dniem 19 stycznia 2005 r. powołano na prezesa zarządu spółki M. K.. Postanowieniem Sądu Rejonowego z 9 lutego 2005 r. w miejsce wykreślonego prezesa zarządu R. D. wpisano prezesa M. K.. 1 sierpnia 2005 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. uchwałą nr (...) odwołało M. K.
z funkcji Prezesa Zarządu, powołując w tej samej dacie - uchwałą nr (...)– na tę funkcję G. K.. Obydwie uchwały weszły w życie z dniem podjęcia. Postanowieniem Sądu Rejonowego z 10 października 2005 r. w miejsce wykreślonego prezesa zarządu M. K. wpisano prezesa G. K..

W okresie pełnienia przez ubezpieczonego funkcji prezesa zarządu, tj. w okresie
od 19.01.2005 r. do 1.08.2005 r. sytuacja finansowa spółki była trudna, w szczególności
spółka nie realizowała na bieżąco należności wobec swoich wierzycieli, w tym należności wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Urzędu Miasta i Gminy G. oraz Urzędu Skarbowego.

Spółce przysługiwało spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu o łącznej powierzchni użytkowej 128,66 m ², mieszczącego się w budynku przy al. (...) w S.. Z nieruchomości tej była prowadzona egzekucja z wniosku wierzyciela Banku (...) SA we W., celem wyegzekwowania należności głównej
w kwocie 1.062.679,55 zł oraz odsetek ustawowych w wysokości 62.599,38 zł.

Na skutek działań podjętych przez ubezpieczonego M. K., w dniu 27.02.2006 r. (kiedy prezesem spółki był G. K.), doszło do zawarcia umowy sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu położonego przy al. (...) pomiędzy G. K. działającym w imieniu i na rzecz Spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością pod firmą (...) z siedzibą w S. a małżonkami B. i D. D.. Cena została ustalona przez strony na kwotę 1.700.000 zł, z której kwota 340.000 zł została przez kupujących zapłacona, natomiast resztę ceny w kwocie 1.360.000 zł B. i D. D. zobowiązali się zapłacić ze środków pochodzących z uzyskanego kredytu w Banku Spółdzielczym w G. w następujący sposób: kwotę 980.162,18 zł bezpośrednio na rzecz wierzyciela sprzedającej Spółki – Banku (...) S.A. II Oddziału w S., przelewem na właściwy rachunek, celem spłaty kredytu zabezpieczonego hipotekami i uzyskania zgody banku na wykreślenie z księgi wieczystej KW (...) wpisanych hipotek oraz celem wykreślenia wzmianki o wszczęciu egzekucji, a nadto kwotę stanowiącą koszty egzekucyjne w wysokości podanej w aktualnym zaświadczeniu z dnia 28 lutego 2006 r. Komornika Sądowego Rewiru VII przy Sądzie Rejonowym w Szczecinie, maksymalnie wynoszącą 59.316 zł, zaś kwotę stanowiącą różnicę pomiędzy resztą ceny a kwotą stanowiącą sumę zadłużenia i kosztów egzekucyjnych bezpośrednio na rachunek sprzedającej spółki – najpóźniej w terminie do dnia 28 lutego 2006 r.

Od sierpnia 2003 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. nie regulowała na bieżąco należności z tytułu składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wystawił zatem i przesłał płatnikowi upomnienia: z dnia 12.01.2004 r. (dotyczące składek za okres od 08.2003 r. do 11.3003 r.), z dnia 25.11.2004 r. (dotyczące składek za okres od 02.2004 r. do 10.2004 r.), z dnia 1.06.2005 r. (dotyczące składek za okres od 11.2004 r. do 04.2005 r.), z dnia 4.04.2006 r. (dotyczące składek za okres od 05.2005 r. do 02.2006 r.), z dnia 6.11.2008 r. (dotyczące składek za okres od 03.2006 r. do 09.2008 r.). Upomnienia zostały odebrane przez spółkę odpowiednio w dniach: 15.01.2004 r., 26.11.2004 r., 3.06.2005 r., 7.04.2006 r. i 12.11.2008 r. W dniu 5.02.2004 r. zostały wystawione zawiadomienia o zajęciu prawa majątkowego stanowiącego wierzytelność z rachunku bankowego u dłużnika zajętej wierzytelności będącego bankiem – adresowane do (...)/S., a dotyczące składek należnych za okres od 08.20003 r. do 11.2003 r., zaś w dniu 28.01.2005 r. zawiadomienia - adresowane do płatnika, a dotyczące składek za okres od 02.2004 r. do 11.2004 r. W dniu 28.01.2005 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wystawił tytuły wykonawcze dotyczące składek (na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych) za okres od 02.2004 r. do 10.2004 r., zaś w dniu 28.06.2005 r. tytuły o numerach od W (...) do W (...)– dotyczące składek za okres od 11.2004 r. do 04.2005 r. a nadto w dniu 10.05.2006 r. tytuły o numerach od W (...) do W (...) – dotyczące składek za okres od 05.2005 r. do 02.2006 r.

Po otrzymaniu zawiadomień z dnia 24.01.2005 r. o zajęciu prawa majątkowego stanowiącego wierzytelność pieniężną u dłużnika zajętej wierzytelności innego niż pracodawca, M. K. wystosował w dniu 7 lutego 2005 r. pismo do Dyrektora Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w S., w którym poinformował, że działając jako prezes zarządu uprawniony do jednoosobowej reprezentacji spółki, uznaje zajęte wierzytelności objęte tytułami wykonawczymi wystawionymi przez ZUS, zgodnie z którymi (...) Sp. z o.o. zobowiązana jest przekazać należną kwotę organowi egzekucyjnemu na pokrycie dochodzonych należności. Jednocześnie zwrócił się
z prośbą o odroczenie terminu płatności kwot wynikających z przedmiotowych zawiadomień o zajęciu prawa majątkowego, gdyż sytuacja finansowa uniemożliwia spółce jednorazowe uiszczenie dochodzonych należności, a każdego miesiąca wpływy spółki są coraz niższe,
co z kolei doprowadza do sytuacji, w której spółka funkcjonuje na granicy opłacalności,
a nadto kryzys pogłębia zwiększającą się liczbę dłużników spółki, a co za tym idzie następuje stopniowa utrata płynności finansowej. Jednocześnie M. K. zaznaczył, że spółka zobowiązuje się w miarę możliwości i przypływu środków pieniężnych regulować powstałe zadłużenie w systemie ratalnym. Kolejne pismo do Dyrektora Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w S., ubezpieczony wystosował w dniu 14 lutego 2005 r. – w związku
z tytułami wykonawczymi z dnia 28.01.2005 r. – od numeru Rb – (...) do numeru Rb – (...). W wymienionym piśmie, M. K. poinformował, że reprezentowana przez niego spółka znajduje się w bardzo trudnej sytuacji finansowej i od dość dawna boryka się z trudnościami finansowymi, stąd nie jest w stanie spełnić zobowiązań pieniężnych na rzecz swoich wierzycieli. Z tego względu, nie jest możliwym przekazanie jakichkolwiek kwot do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ubezpieczony zwrócił się z prośbą o rozłożenie na raty powstałego wobec ZUS zadłużenia, gdyż obecna sytuacja finansowa uniemożliwia spółce (...) Sp. z o.o. uiszczenie dochodzonych należności organowi egzekucyjnemu. Dodatkowo M. K. zwrócił się także z prośbą o odroczenie terminu spłaty. Wskazał, że spółka nie posiada wystarczających środków finansowych pozwalających jej jednorazowo uiścić należności wynikające z przedmiotowych zawiadomień. Każdego miesiąca wpływy spółki są coraz niższe, co z kolei doprowadza do sytuacji, w której spółka funkcjonuje na granicy opłacalności. Powszechny spadek koniunktury gospodarczej będący przyczyną obniżenia poziomu obrotów, skutkuje zmniejszeniem się wysokości dochodów i tym samym doprowadza do sytuacji, w której przedsiębiorstwo funkcjonuje na granicy opłacalności. Taki stan rzeczy pociąga za sobą konieczność zredukowania kosztów, poszukiwania innych źródeł finansowania bieżącej działalności w celu przetrwania trudnego okresu dla gospodarki. Z tego względu, wydatkowanie wszelkich środków finansowych niezbędnych do funkcjonowania przedsiębiorstwa poddane jest szczególnej dyscyplinie, co przy natychmiastowej spłacie zadłużenia byłoby niemożliwe jak też postawiłoby pod znakiem zapytania byt firmy. Spółka nie spodziewa się w najbliższym czasie żadnych poważniejszych wpływów, które mogłyby poprawić jej sytuację finansową.

W związku ze zbiegiem egzekucji z rachunku bankowego (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S., Zakład Ubezpieczeń przekazał
w dniu 3 marca 2005 r. akta egzekucyjne Naczelnikowi II Urzędu Skarbowego w S. celem prowadzenia łącznej egzekucji. Naczelnik II Urzędu Skarbowego w S.,
w lipcu 2006 r. złożył wniosek do Sądu Rejonowego w Szczecinie, XV Wydziału Egzekucyjnego o wydanie rozstrzygnięcia, który organ egzekucyjny – sądowy, czy administracyjny przejmie łączne prowadzenie egzekucji. Jak wynika z treści wniosku, w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. na podstawie tytułów wykonawczych (...) do (...)oraz (...) do (...) a także (...) do (...) wystawionych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w S. oraz (...), (...), (...) i (...) wystawionych przez Burmistrza Gminy G., zajęcia rachunku bankowego w Banku (...) S.A. w S. – nastąpił zbieg egzekucji administracyjnej i sądowej do rachunku bankowego z Komornikiem Sądowym Rewiru VII przy Sądzie Rejonowym w Szczecinie (KM 752/06).

Postanowieniem z dnia 4 sierpnia 2006 r., Sąd Rejonowy w Szczecinie Wydział XV Egzekucyjny postanowił, że Komornik Sądowy Rewiru VII przy Sądzie Rejonowym
w Szczecinie ma dalej prowadzić łącznie obie egzekucje w trybie właściwym dla egzekucji sądowej oraz utrzymał w mocy wszystkie czynności dokonane przez Naczelnika II Urzędu Skarbowego w S..

Z uwagi na treść postanowienia, Naczelnik II Urzędu Skarbowego w S.
w dniu 11.09.2006 r. przesłał Komornikowi Sądowemu Rewiru VII przy Sądzie Rejonowym w Szczecinie, do realizacji według właściwości tytuły wykonawcze wystawione przez Naczelnika II Urzędu Skarbowego w S. oraz tytuły (...), (...), (...), (...), (...), (...) wystawione przez Urząd Miasta
i Gminy G., a nadto (...) do (...) oraz (...) do (...) a także (...) do (...) wystawione przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w S. – dotyczące (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. (m.in. składek za okres od stycznia 2005 r. do czerwca 2005 r.).

W dniu 22 września 2006 r., Komornik Rewiru VII przy Sądzie Rejonowym
w Szczecinie H. B. ustaliła w siedzibie (...),
że spółka nie posiada wartościowego majątku ruchomego, nie ma zarejestrowanych pojazdów mechanicznych, nie posiada na terenie S. nieruchomości. Na zajętym rachunku w (...) brak środków. Brak informacji o innych kontach i nieruchomościach dłużnika. Mieszkanie, w którym urządzone są biura nie należy do spółki. Postanowieniem z dnia 29 grudnia 2006 r. Komornik Rewiru VII przy Sądzie Rejonowym w Szczecinie umorzył postępowanie egzekucyjne z wniosku II Urzędu Skarbowego w S. przeciwko dłużnikowi (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. w całości na postawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c. Z uzasadnienia postanowienia wynika, że dłużna spółka nie posiada wartościowego majątku ruchomego, ruchomości są dzierżawione od innej firmy, mieszkanie w którym spółka prowadzi działalności należy do B. D.. Spółka nie osiąga dochodu, w 2005 r. odnotowała stratę. Przeciwko spółce prowadzono egzekucję
w sprawie o sygn. akt VII KM 1704/04 z ruchomości i nieruchomości. Zajęto i sprzedano samochód dłużnika marki A. (...). Egzekucja była również skierowana
do nieruchomości położonej w S. przy al. (...) oraz w G. przy pl. (...). Nieruchomość w S. została sprzedana, brak informacji czy dłużnik jest jeszcze właścicielem nieruchomości w G.. Na rachunku bankowym dłużnika w (...) S.A. brak środków, nie ustalono innych wierzytelności dłużnika. Urząd Skarbowy nie odnotował kwot do zwrotu z tytułu podatku dochodowego.

Odpis powyższego postanowienia wpłynął do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w dniu 16.01.2007 r. W dniu 17 lutego 2009 r. organ rentowy wystawił zawiadomienie
o wszczęciu postępowania wyjaśniającego w celu ustalenia odpowiedzialności, o której mowa w art. 115 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa w zw. z art. 31 ustawy
z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, za zobowiązania spółki (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. ZUS, na podstawie art. 50 k.p.a. w zw. z art. 123 ustawy z 13.10.1998 r. zwrócił się o wskazanie mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości spółki a także czy złożony został wniosek o ogłoszenie upadłości (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S.. Powyższe zawiadomienie zostało doręczone na adres spółki w dniu 23.02.2009 r. Odpowiadając na nie M. K. pismem z dnia 25.02.2009r. podał, że nie jest w stanie wskazać wymienionych w piśmie informacji, gdyż nie posiada takiej wiedzy.

Pismem z dnia 12 marca 2009 r., organ rentowy poinformował M. K., że stosownie do treści art. 10 § 1 k.p.a., może on zapoznać się z aktami sprawy, wypowiadając się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. Pismo zostało doręczone na adres spółki w dniu 17.03.2009 r.

Spółka posiadała początkowo, oprócz lokalu przy al. (...) w S., nieruchomość w G. i pojazdy marki Audi i Mercedes, ale zostały one sprzedane w okresie przed wydaniem zaskarżonej decyzji.

W okresie m.in. od stycznia 2005 r. do czerwca 2005 r. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. nie opłacała składek na ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Ogółem należność z tego tytułu wyniosła:

1) z tytułu składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych za okres od stycznia 2005 r. do czerwca 2005 r. – 17.618,87 zł,

2) z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od stycznia 2005 r. do czerwca 2005 r. – 3.786,20 zł,

3) z tytułu składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres stycznia 2005 r. do czerwca 2005 r.– 1.283,07 zł.

Odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych za okres od stycznia 2005 r. do czerwca 2005 r. na dzień 17.12.2009 r. wyniosły 12.730,00 zł.

Wobec trwałego zaprzestania regulowania zobowiązań wobec ZUS oraz Urzędu Gminy G. i posiadania tzw. niedoboru majątkowego wynikającego z posiadania ujemnych kapitałów, uwzględniając fakt, że ubezpieczony M. K. powołany został na członka zarządu (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. uchwałą z dnia 19.01.2005 r. 14-dniowy termin dla Zarządu Spółki na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości upłynął w dniu 2.02.2005 r. Gdyby nawet przyjąć, że w momencie objęcia funkcji prezesa, M. K. nie miał pełnej wiedzy o sytuacji ekonomiczno – finansowej spółki, to już w dniu sporządzenia pisma do ZUS z dnia 7.02.2005 r., posiadał on stosowną wiedzę o bieżącej sytuacji spółki i jej niewypłacalności w rozumieniu przepisów ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze. Wobec powyższego ubezpieczony winien był złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości spółki nie później niż do dnia 21.02.2005 r. – licząc 14 dni od dnia pisma do ZUS, tj. 7.02.2005 r.

Spółka w okresie pełnienia funkcji przez M. K. spełniała wszelkie wymogi formalne do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Wynika to z faktu, że spółka od dnia powołania ubezpieczonego, tj. od 19.01.2005 r., była niewypłacalna, gdyż spełnione zostały jednocześnie obie przesłanki do ogłoszenia upadłości (przy czym obowiązek złożenia wniosku występuje już w sytuacji choćby jednej z tych przesłanek):

- kapitały własne spółki w latach 2004-2006 ukształtowały się na poziomie ujemnym – spółka posiadała tzw. „niedobór majątkowy” (nadwyżkę zobowiązań nad wartością aktywów),

- istniały co najmniej trzy podmioty, tj. ZUS, Urząd Gminy G. i Bank (...), wobec których przedsiębiorstwo nie wykonywało w sposób trwały swoich wymagalnych zobowiązań.

Sąd zwrócił uwagę, że spółka już na dzień 31.12.2004 r. posiadała ujemne kapitały a wielkość zobowiązań krótkoterminowych przekraczała 2 mln zł, a przy tym jak wynika z rachunku zysków i strat za 2005 r., w dalszym ciągu prowadziła nierentowną działalność. W tej sytuacji złożenie przez M. K. wniosku w całym spornym okresie tj. od 19.01.2005 r. do 1.08.2005 r., nie byłoby przedwczesne.

Decyzją z dnia 7 grudnia 2009 r. znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. stwierdził, że M. K. jako członek zarządu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
w S. odpowiada solidarnie ze spółką całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki z tytułu składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na dzień 7 grudnia 2009 r.
za okres: od stycznia 2005 r. do czerwca 2005 r. ZUS wskazał, iż ogółem należność wynosi – 35.418,14 zł, a składa się na nią: należność główna w kwocie 22.688,14 zł; w tym: z tytułu składek na FUS za okres od stycznia 2005 r. do czerwca 2005 r. w kwocie 17.618,87 zł;
z tytułu składek na FUZ za okres od stycznia 2005 r. do czerwca 2005 r. w kwocie 3.786,20 zł; z tytułu składek na FPiFGŚP, za okres od stycznia 2005 r. do czerwca 2005 r. w kwocie 1.283,07 zł oraz odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych za okres od stycznia 2005 r. do czerwca 2005 r. naliczone od należności głównej na dzień 7 grudnia 2009 r. w łącznej kwocie 12.730,00 zł.

Decyzją z dnia 7 grudnia 2009 r. znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. stwierdził, że G. K. jako członek zarządu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. odpowiada solidarnie ze spółką całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki z tytułu składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na dzień
7 grudnia 2009 r. za okres: od lipca 2005 r. do października 2009 r. Ogółem należność wynosi 390.617,22 zł, w tym z tytułu składek na FUS za okres od 07/2005 do 10/1009 – 237.564,46 zł, z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od 07/2005 do 10/1009 – 61.184,40 zł oraz z tytułu składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych – 73.767,00 zł, a nadto z tytułu odsetek za zwłokę za ww. okres – 73.767,00 zł.

Decyzją z dnia 7 grudnia 2009 r. znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. stwierdził, że R. D. jako członek zarządu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. odpowiada solidarnie ze spółką całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki z tytułu składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na dzień 7 grudnia 2009 r. za okres: od lutego 2004 r. do grudnia 2004 r. Ogółem należność wynosi 138.515,34 zł, w tym z tytułu składek na FUS za okres od 02/2004 do 12/2004 – 64.733,83 zł, z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od 02/2004 do 12/2004 – 13.204,54 zł oraz z tytułu składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych – 4.833,97 zł, a nadto z tytułu odsetek za zwłokę za ww. okres – 55.743,00 zł

W oparciu o tak poczynione ustalenia faktyczne Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie ubezpieczonego M. K. nie zasługiwało na uwzględnienie i wskazał za podstawę prawną rozstrzygnięcia art. 116 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa w związku z art. 31 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Sąd Okręgowy podniósł, że odpowiedzialność członków zarządu, o której mowa w art. 116 Ordynacji podatkowej, ma charakter wyjątkowy i znajduje zastosowanie, jeżeli zachodzą wymienione w nim pozytywne przesłanki i brak jest którejkolwiek z okoliczności wyłączających tę odpowiedzialność. Odpowiedzialność ta jest przy tym niezależna od tego, czy zaległości z tytułu składek, których z powodu braku majątku spółki nie można wyegzekwować, powstały z przyczyn zawinionych czy też niezawinionych od członka zarządu (wyroki Sądu Najwyższego z dnia 17 października 2006 r., II UK 85/06, OSNP 2007 nr 21-22, poz. 328 i z dnia 2 października 2008 r., I UK 39/08, Monitor Prawa Pracy 2009 nr 5, s. 272). Przedmiotowa odpowiedzialność obejmuje zaległości z tytułu zobowiązań, które powstały w czasie pełnienia przez daną osobę obowiązków członka zarządu i dotyczy także byłych członków zarządu spółki. Decydujące w oznaczeniu kręgu osób odpowiedzialnych jest zaś podjęcie przez właściwe organy uchwały o powołaniu i odwołaniu danej osoby z funkcji członka zarządu, a nie sam wpis do rejestru handlowego, który ma deklaratywny charakter (wyroki Sądu Najwyższego z dnia 25 września 2003 r., V CK 198/02, Wokanda 2004 nr 6, poz. 7 oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 października 2006 r., III SA/Wa 2063/06, LEX nr 291133). Również oświadczenie woli o rezygnacji
z funkcji członka zarządu jest jednostronną czynnością prawną, która wywołuje skutek w niej wyrażony (art. 56 k.c.) i stosownie do art. 61 § 1 k.c. prowadzi do wygaśnięcia z mocy prawa korporacyjnego stosunku członkostwa w zarządzie spółki z chwilą zakomunikowania woli rezygnacji właściwemu organowi spółki lub jej reprezentantowi w sposób umożliwiający zapoznanie się z treścią złożonej rezygnacji, która nie wymaga ich akceptacji (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 stycznia 2010 r., II UK 157/09, LEX nr 583805).

Zdaniem Sądu rozpoznającego niniejszą sprawę wyżej wymienione przesłanki pozytywne zostały spełnione, bowiem bezspornym jest fakt nieopłacenia przez (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. składek na ubezpieczenia społeczne oraz na ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres za okres od stycznia do czerwca 2005 r. , jak też fakt że M. K. sprawował funkcję (...) sp. z o.o. z siedzibą
w S. w okresie od 19 stycznia 2005 r. do 1.08.2005 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydając decyzję w sprawie zasadnie przyjął, że egzekucję prowadzoną
z majątku spółki (...) uznać należało za bezskuteczną. Sąd orzekający podniósł, ze pojęcie „bezskutecznej egzekucji" nie zostało zdefiniowane
w przepisach prawa podatkowego. Definicji takiej nie ma także w innych aktach prawnych ( ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t. j.: Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 ze zm.), ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 ze zm.). W takiej sytuacji, celem wyjaśnienia tego pojęcia należy odwołać się do reguł języka potocznego. Zgodnie z nim, pojęcie "egzekucji" wiąże się z przymusowym ściągnięciem należności (por. M. Szymczak (red.): Słownik języka polskiego, t. I, Warszawa 2002, s. 485). „Bezskuteczność egzekucji"
w rozumieniu art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej oznacza zatem, że w wyniku wszczęcia
i przeprowadzenia przez organ egzekucyjny egzekucji skierowanej do majątku spółki
nie doszło do przymusowego zaspokojenia wierzyciela. Tym samym, pod pojęciem "bezskutecznej egzekucji" należy rozumieć sytuację, w której nie ma jakichkolwiek wątpliwości, iż nie zachodzi żadna możliwość zaspokojenia egzekwowanej wierzytelności z majątku spółki (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 lutego 2007 r. - I FSK 46/06).

W przedmiotowej sprawie nie ma żadnych wątpliwości, że nie doszło do uzyskania należności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Postanowieniem z dnia 29 grudnia 2006 r. Komornik Rewiru VII przy Sądzie Rejonowym w Szczecinie umorzył postępowanie egzekucyjne z wniosku II Urzędu Skarbowego w S. przeciwko dłużnikowi (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. w całości na postawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c. Analiza akt komorniczych VII KM 1424/06 pozwala przy tym na jednoznaczne stwierdzenie, ze postępowanie to – wbrew sugestiom odwołującego się – było prowadzone m.in. w oparciu o tytuły wykonawcze dotyczące należności składkowych za okres od stycznia do czerwca 2005 r. Wspomniane akta zawierają bowiem wykaz tytułów wykonawczych, wśród których znajdują się tytuły o numerach (...) do (...) oraz (...) do (...) a także (...) do (...) wystawione przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w S. – dotyczące (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. (w tym za miesiące od stycznia do czerwca 2005 r.). Z ustaleń komornika wynika, że dłużna spółka nie posiada wartościowego majątku ruchomego, nie ma zarejestrowanych pojazdów mechanicznych, nie posiada na terenie S. nieruchomości. Na zajętym rachunku w (...) brak środków. Brak informacji o innych kontach i nieruchomościach dłużnika. Mieszkanie, w którym urządzone są biura nie należy do spółki. Nie ulega zatem wątpliwości, że w dacie tego postanowienia spółka nie posiadała majątku umożliwiającego uregulowanie należności składkowych wobec ZUS określonych w decyzji z dnia 7.12.2009 r. Stan ten nie zmienił się także w dacie wydania wspomnianej decyzji a wynika to jednoznacznie chociażby z oświadczenia aktualnego prezesa zarządu (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. – G. K.. Zatem nie ma żadnych wątpliwości, iż nie zachodzi możliwość zaspokojenia wierzytelności ZUS z jakiejkolwiek części majątku Spółki. Oceniając prawidłowość decyzji organu rentowego z dnia 27 lutego 2009 r. Sąd rozważył ponadto, czy zachodziły wskazane w art. 116 § 1 pkt. 1 i 2 przesłanki odpowiedzialności ubezpieczonego za zobowiązania publicznoprawne Spółki powstałe w czasie pełnienia przez skarżącego funkcji Prezesa.

Zgodnie z dyspozycją wynikającą z przepisu art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Przepis ten rozstrzyga zatem na kim, w razie sporu między stronami stosunku cywilnoprawnego, spoczywa obowiązek udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Pozostaje on w ścisłym związku i tłumaczony jest w powiązaniu z przepisami kodeksu postępowania cywilnego normującymi reguły dowodzenia. W procesie cywilnym strony mają obowiązek twierdzenia i dowodzenia tych wszystkich okoliczności (faktów), które stosownie do art. 227 k.p.c. mogą być przedmiotem dowodu (wyrok SN z dnia 9 stycznia 2001r., II CKN 1194/00, LEX nr 52375). Do osoby występującej z pozwem należy więc udowodnienie faktów pozytywnych, które stanowią podstawę powództwa, gdyż z faktów tych wywodzi ona swoje prawo. Z kolei do strony przeciwnej - udowodnienie faktów negatywnych niweczących roszczenie przeciwnika.

Sąd merita wskazał, iż subsydiarna odpowiedzialność członka zarządu spółki – w rozumieniu powołanego art. 116 Ordynacji podatkowej – może się zaktualizować, gdy istnieją zobowiązania spółki i egzekucja tychże zobowiązań wobec spółki okazała się bezskuteczna. W przedmiotowej sprawie na organie rentowym spoczywał więc ciężar udowodnienia, że spółka, za którą obecnie subsydiarną odpowiedzialność ponieść ma M. K., zalega wobec ZUS z płatnościami z tytułu składek, że zobowiązania te powstały w okresie kiedy skarżący pełnił funkcję prezesa spółki oraz że egzekucja tych należności z majątku spółki okazała się bezskuteczna. Dopiero po wykazaniu tych okoliczności istnieją podstawy do badania – w granicach wniosków dowodowych odwołującego – czy zachodzą przesłanki wyłączające odpowiedzialność skarżącego za zobowiązania spółki: po pierwsze, we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości; po drugie, niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło bez jego winy; po trzecie, wskazano mienie spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zobowiązań spółki w znacznej części. Ustalenia faktyczne w przedmiotowej sprawie Sąd dokonał w oparciu o zaoferowany przez strony materiał dowodowy, w szczególności na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy i w aktach ZUS. Autentyczność dokumentów nie była przez strony kwestionowana i nie budziła wątpliwości Sądu. Zostały one sporządzone w sposób zgodny z przepisami prawa, przez uprawnione do tego osoby, w ramach ich kompetencji, oraz w sposób rzetelny, stąd też Sąd ocenił je jako wiarygodne. Tak samo ocenił Sąd wydaną w niniejszej sprawie opinię biegłego z zakresu ekonomiki i rachunkowości przedsiębiorstw P. W., uznając wnioski w niej zawarte za rzetelnie i logicznie umotywowane, korespondujące z dostępnym biegłemu materiałem źródłowym. Zeznaniom świadka oraz stron Sąd dał wiarę jedynie w zakresie w jakim znajdują one potwierdzenie w pozostałym zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym. Sąd wskazał, że okres pełnienia przez ubezpieczonego funkcji prezesa – od 19 stycznia 2005 r. do 1 sierpnia 2005 r. został ustalony w oparciu o treść Uchwał Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. z dnia 19 stycznia 2005 r. i 1 sierpnia 2005 r. oraz zeznań ubezpieczonego. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w szczególności dokumenty finansowe spółki za lata 2004-2006 (rachunki zysków i strat, sprawozdania finansowe) oraz sporządzona przez biegłego z zakresu księgowości w dniu 10 lutego 2012 r. opinia pozwoliły na ustalenie, iż ustawowy 14-dniowy termin dla Zarządu Spółki na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości – przy przyjęciu, że ubezpieczony w momencie objęcia funkcji prezesa nie miał pełnej wiedzy o sytuacji ekonomiczno – finansowej spółki - upłynął w dniu 21 lutego 2005 r.

Jak wynika z treści opinii, spółka była od dnia powołania ubezpieczonego tj. od 19.01.2005 r. niewypłacalna, gdyż spełnione były jednocześnie obie przesłanki do ogłoszenia upadłości (przy czym obowiązek złożenia wniosku występuje już w sytuacji choćby jednej
z tych przesłanek):

- kapitały własne spółki w latach 2004-2006 ukształtowały się na poziomie ujemnym – spółka posiadała tzw. „niedobór majątkowy” (nadwyżkę zobowiązań nad wartością aktywów),

- istniały co najmniej trzy podmioty tj. ZUS, Urząd Gminy G. i Bank (...), wobec których przedsiębiorstwo nie wykonywało w sposób trwały swoich wymagalnych zobowiązań. Spółka od dnia powołania na funkcję prezesa M. K. tj. 19.01.2005 r. była niewypłacalna i w związku z tym winien on złożyć w ustawowym terminie 14 dni, wniosek o ogłoszenie upadłości spółki lub o postępowanie układowe. Biegły wskazał, iż Spółka w czasie sprawowania funkcji Prezesa przez M. K. była stale niewypłacalna, a ubezpieczony winien złożyć w ciągu 14 dni, od powołania na to stanowisko, ewentualnie 14 dni od uzyskania stosownej wiedzy o sytuacji finansowej spółki - wniosek o ogłoszenie upadłości spółki – najpóźniej w dniu 21 lutego 2005 r., czego skarżący jednak nie uczynił, przy czym, jak wskazał biegły złożenie wniosku o upadłość w całym okresie od 19.01.2005 r. do 1.08.2005 r. nie byłoby przedwczesne w myśl przepisów ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze. Wskazany materiał dowodowy okazał się wystarczający dla ustalenia zadłużenia spółki z tytułu zaległych składek (odpowiedzialność spółki w względem ZUS nie budziła wątpliwości Sądu, ani co do zasady ani co do wysokości) oraz stwierdzenia potencjalnej odpowiedzialności skarżącego za zobowiązania spółki z okresu sprawowania przez odwołującego funkcji Prezesa zarządu. W ocenie Sądu nie znalazły potwierdzenia w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym wskazywane przez ubezpieczonego w treści odwołania okoliczności. Odnosząc się do podniesionej przez M. K. argumentacji, Sąd uznał, iż ubezpieczony nie udowodnił jakoby kondycja finansowa spółki, w okresie pełnienia przez niego funkcji Prezesa, nie dawała podstaw do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub wszczęcia postępowania zapobiegającego upadłości (postępowania układowego). Podnoszone przez skarżącego okoliczności nie znalazły potwierdzenia w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym. Zgromadzona dokumentacja – w tym w szczególności sprawozdania finansowe spółki oraz rachunki zysków i strat, jak również akta komornicze (VII KM 1424/06 i KM 1704/04) jednoznacznie wskazują na to, że spółka nie regulowała należności nie tylko wobec ZUS, ale także wobec Urzędu Miasta i Gminy G. oraz Urzędu Skarbowego, zaś w okresie do lutego 2006 r., kiedy to doszło do sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu położonego w S. przy al. (...), także wobec Banku (...) S.A. Zgodnie z przepisami ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze, już tylko ta okoliczność – tj. istnienie co najmniej trzech podmiotów wobec których przedsiębiorstwo nie wykonywało w sposób trwały swoich wymagalnych zobowiązań – była wystarczająca do uznania, że spółka spełniała wymogi formalne do złożenia wniosku o upadłość. Kolejną przesłanką do złożenia wniosku
o upadłość był „niedobór majątkowy”, tj. nadwyżka zobowiązań nad wartością aktywów. Należało podkreślić, że kapitały własne spółki w latach 2004 - 2006 kształtowały się na poziomie ujemnym. Dodatkowo, potwierdzeniem takiej sytuacji spółki są pisma z dnia 7.02.2005 r. i 14.02.2014 r. kierowane przez samego M. K. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w związku z wydanymi przez ZUS tytułami wykonawczymi i zawiadomieniami o zajęciu prawa majątkowego. W pismach tych, ubezpieczony jednoznacznie wskazywał na trudną sytuację spółki. Wynika z nich przede wszystkim to, że spółka nie posiada wystarczających środków finansowych pozwalających jej jednorazowo uiścić należności wynikające z przedmiotowych zawiadomień. Jak podał M. K., każdego miesiąca wpływy spółki są coraz niższe co z kolei doprowadza do sytuacji, w której spółka funkcjonuje na granicy opłacalności. Dodatkowo kryzysy pogłębia stale zwiększająca się liczba dłużników spółki, a co za tym idzie następuje stopniowa utrata płynności finansowej. Wydatkowanie wszelkich środków finansowych niezbędnych do funkcjonowania przedsiębiorstwa poddane jest szczególnej dyscyplinie, co przy natychmiastowej spłacie zadłużenia byłoby niemożliwe jak też postawiłoby pod znakiem zapytania byt firmy. Spółka nie spodziewa się w najbliższym czasie żadnych poważniejszych wpływów, które mogłyby poprawić jej sytuację finansową. W tej sytuacji, podnoszona przez ubezpieczonego okoliczność podejmowania przez niego działań zmierzających do sprzedaży lokalu położonego przy al. (...) w S., która to sprzedaż miała poprawić sytuację spółki i umożliwić spłatę zadłużenia wobec ZUS, pozostaje bez znaczenia. Pomijając okoliczność, że sprzedaży dokonano już po odwołaniu ubezpieczonego z funkcji prezesa zarządu spółki, to podkreślić należy, że z uzyskanej ze sprzedaży kwoty 1.700.000 zł większość, tj. blisko 1.000.000 zł przeznaczona była na pokrycie należności wobec wierzyciela spółki – Banku (...) S.A. Nie ulega też wątpliwości, że do chwili wydania zaskarżonej decyzji nie dokonano spłaty należności wobec ZUS, co świadczy o tym, że uzyskana ze sprzedaży kwota nie była wystarczająca by dokonać tejże spłaty. Nie ulega
też żadnej wątpliwości, że w dacie wydania zaskarżonej decyzji spółka nie dysponowała
już żadnym majątkiem. Wynika to nie tylko z postanowienia Komornika Sądowego Rewiru VII przy Sądzie Rejonowym w Szczecinie z dnia 29.12.2006 r., ale także z zeznań G. K., który na rozprawie w dniu 18.08.2011 r. oświadczył, że „w dacie wydania decyzji 7.12.2009 r. spółka żadnego majątku nie posiadała”. W tym zakresie Sąd uznał zeznania G. K. za wiarygodne, gdyż znajdują one potwierdzenie w zebranym materiale dowodowym. Natomiast w pozostałym zakresie zeznania te okazały się mało przydatne bowiem wiedza G. K. odnośne okresu poprzedzającego objęcie przez niego funkcji prezesa zarządu spółki (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. okazała się ograniczona do bardzo ogólnych informacji w tym w szczególności tych dotyczących działań ubezpieczonego zmierzających do sprzedaży lokalu przy al. (...), które z przyczyn wymienionych już powyżej nie mają istotnego znaczenia dla sprawy. Wielu okoliczności G. K., zapewne z uwagi na upływ czasu, nie pamiętał już. Przykładowo, zdaniem wymienionego, ZUS nie prowadził egzekucji tych zobowiązań które powstały za czasów M. K., tymczasem z akt komorniczych VII KM1424/06, jednoznacznie wynika, że komornik prowadził w tym postępowaniu egzekucję w oparciu o tytuły wykonawcze dotyczące należności z okresu m.in. od stycznia do czerwca 2005 r. W ocenie Sądu, z tych względów, bez znaczenia dla niniejszej sprawy pozostają także zeznania zawnioskowanego przez ubezpieczonego świadka R. P., który niektórych szczegółów już nie pamiętał, a w swoich zeznaniach skupił się na okolicznościach sprzedaży lokalu przy al. (...) w S..

Sąd Okręgowy podniósł, iż nie zasługuje na uwzględnienie argument ubezpieczonego, jakoby nie znał w pełni sytuacji finansowej spółki, że podejmował czynności zmierzające
do sprzedaży nieruchomości należących do spółki, co zwalnia go z odpowiedzialności określonej w art. 116 ustawy Ordynacja podatkowa. W tym zakresie Sąd Okręgowy podzielił stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w wyroku z dnia 6 lipca 2011 r. (II UK 352/10), zgodnie z którym, fakt że zaległości z tytułu składek, których z powodu braku majątku Spółki nie można było wyegzekwować, powstały z przyczyn niezależnych od członka zarządu, nie zwalnia go od odpowiedzialności określonej w art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej. Powoływanie się przez członka zarządu spółki z o.o. na nieznajomość stanu finansów spółki jako na przyczynę niezgłoszenia wniosku o upadłość, nie uzasadnia zwolnienia go z odpowiedzialności za zaległości podatkowe na podstawie art. 116 ustawy z 27.8.1997 r. Ordynacji podatkowej. W orzecznictwie dotyczącym problematyki odpowiedzialności na podstawie ustawy Ordynacja podatkowa, wyrażano pogląd, iż jako kryterium, według którego należy oceniać brak winy członka zarządu w niezłożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości lub o wszczęcie postępowania układowego, powinno się przyjąć obiektywny miernik staranności, której można wymagać od strony należycie dbającej o swoje interesy. Osoba zainteresowana (w tym członek zarządu) winna wykazać brak winy, czyli udowodnić stosowną argumentacją swoją staranność, oraz fakt, że uchybienie określonemu obowiązkowi było od niej niezależne (tak w uzasadnieniu wyroku NSA z dnia 12 lutego 2002 r., III SA 2544/00, PP 2002, nr 9, s. 63). Sąd merita podkreślił, iż kwestię winy reprezentanta przedsiębiorcy, a więc podmiotu, który zawodowo wykonuje działalność gospodarczą, winno się oceniać z uwzględnieniem profesjonalnego charakteru tej działalności, a tym samym bardziej rygorystycznie niż w stosunku do osoby, która nie ma związku z profesjonalną działalnością gospodarczą. Równocześnie zważył, iż nawet najmniejszy stopień winy wyklucza możliwość powoływania się na rzeczoną przesłankę egzoneracyjną. Art. 116 § 1 pkt 1 b nie uzależnia bowiem swego zastosowania od stwierdzenia braku winy umyślnej. Jak wypowiedział się NSA w Warszawie w wyroku z dnia 22 listopada 2006 roku, w sprawie I FSK 189/06, członek zarządu może uwolnić się od odpowiedzialności za zaległości podatkowe spółki dopiero wówczas, gdy wykaże, iż nie ponosi winy również nieumyślnej.

W realiach niniejszej sprawy M. K., pomimo świadomości istnienia podstaw do ogłoszenia upadłości spółki (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. (o czym świadczą pisma kierowane przez niego do ZUS w lutym 2005 r.), nie podjął żadnych starań o wystąpienie do sądu z wnioskiem o ogłoszenie takiej upadłości – w tym starań chociażby nieskutecznych, które prowadziłyby do zwrotu wniosku z przyczyn formalnych. Zaniechania, których dopuścił się w omawianym zakresie należy w konsekwencji ocenić jako będące skutkiem co najmniej niedołożenia przez niego należytej staranności. Nie sposób uznać zatem, iż nie ponosi on winy w niezłożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości, a tym samym, iż został spełniony warunek określony w art. Art. 116 § 1 pkt 1 b ordynacji podatkowej.

Sąd Okręgowy podniósł, że ubezpieczony nie wskazał mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości składkowych spółki w znacznej części o jakim mowa w art. 116 § 1 pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa. Z pewnością nie może być uznane za takie mienie – spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu położonego przy al. (...) w S., gdyż uzyskana ze sprzedaży kwota okazała się niewystarczającą na zaspokojenie zaległości składkowych spółki chociażby nawet w niewielkiej części,
a przy tym w dacie wydania zaskarżonej decyzji lokal nie był już własnością spółki.
W tej mierze, Sąd podzielił pogląd wyrażony w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 czerwca 2007 r. (III SA/Wa 4184/06), zgodnie
z którym, mienie wskazane przez członka zarządu lub też byłego członka zarządu, z którego egzekucja może być prowadzona, musi istnieć w czasie prowadzenia postępowania
o przeniesienie odpowiedzialności. Wtedy przeniesienie odpowiedzialności jest niecelowe, gdyż możliwa jest egzekucja z mienia wskazanego. Nadto, Sąd podkreślił, iż wezwany przez organ rentowy – pismem z dnia 17 lutego 2009 r. - do wskazania mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości spółki, M. K. mienia takiego nie wskazał, oświadczając w piśmie z dnia 25 lutego 2009 r., że nie jest w stanie takich informacji wskazać gdyż nie posiada takiej wiedzy. Nietrafnym okazało się też stanowisko ubezpieczonego, jakoby ZUS nie wykazał, że prowadził postępowanie wobec wszystkich osób mogących ponosić odpowiedzialność solidarną ze spółką. Organ rentowy wydał bowiem decyzje o stwierdzeniu odpowiedzialności za zobowiązania spółki (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. także wobec pozostałych prezesów zarządu spółki – tj. R. D. i G. K. za okresy w których pełnili oni funkcję prezesów (ponieważ zarząd był jednoosobowy, zatem za każdy z tych okresów odpowiedzialność solidarnie ze spółką może ponosić tylko prezes spółki).

Z powyższych przyczyn, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie.

Wyrok Sądu Okręgowego zaskarżył w całości odwołujący wnosząc
o jego zmianę poprzez „orzeczenie, że odwołujący nie ponosi odpowiedzialności solidarnej ze spółką (...) sp. z o.o. za zobowiązania spółki z tytułu składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od 03/2005 do 06/2005 r. :, a nadto
o zasądzenie od organu rentowego zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Rozstrzygnięciu Sądu apelujący zarzucił następujące uchybienia:

1.  naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej,

a.  poprzez oddalenie odwołania i uznanie decyzji za prawidłowej, podczas gdy decyzja stwierdzająca odpowiedzialność określonego członka zarządu powinna wskazywać,
że jest to odpowiedzialność solidarna z innymi członkami zarządu i ze spółką, zaś organ rentowy w decyzji wskazał o solidarnej odpowiedzialności tylko ubezpieczonego ze spółką,

b.  poprzez przyjęcie, że egzekucja wobec spółki okazała się bezskuteczna w oparciu
o postanowienie komornika sądowego z 2006 r., podczas gdy nie było podstaw dla takiego stwierdzenia, na dzień wydania decyzji w grudniu 2009 r.,

2.  naruszenie przepisów prawa procesowego, mające wpływ na wynik sprawy, tj. art. 233 § 1 k.p.c., poprzez błędne przyjęcie przez Sąd, że:

a.  działania skarżącego polegające na próbie poprawy sytuacji materialnej spółki, w szczególności działania mające na celu zbycie nieruchomości, które zakończyły się sukcesem, nie stanowią o braku jego winy i przesłanki egzoneracyjnej, w sytuacji, gdy już po dokonanej sprzedaży ubezpieczony został odwołany z funkcji i nie miał wpływu na to, jak zostaną rozdysponowane środki finansowe uzyskane ze sprzedaży,

b.  w dacie wydania decyzji dłużna spółka nie posiadała żadnego majątku, mimo, że organ rentowy nie przeprowadził żadnego postępowania w tym zakresie, a Sąd oparł się jedynie na postanowieniu komornika sądowego dotyczącym postępowania egzekucyjnego zakończonego w 2006 r., i zeznaniach świadka, podczas gdy w sprawie to na organie rentowym ciążył obowiązek wykazania bezskuteczności egzekucji na moment wydania decyzji,

c.  terminem na zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości jest dzień 21 lutego 2005r., jedynie w oparciu o treść pisma ubezpieczonego dotyczącego trudnej sytuacji spółki,

d.  spółka miała w okresie sprawowania zarządu przez odwołującego nadwyżkę zobowiązań nad aktywami, gdyż zobowiązania spółki wynosiły około 900 tys. zł, natomiast spółka była właścicielem nieruchomości, wartej 1,7 min zł,

- poprzez pominięcie okoliczności, że odwołujący był prezesem zarządu Spółki jedynie przez kilka miesięcy i że nie miał wówczas żadnego doświadczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej ani w kierowaniu spółkami kapitałowymi i w chwili powołania na stanowisko prezesa zarządu miał dopiero 20 lat, co winno być odpowiednio ocenione w kontekście ustalania jego winy.

Apelujący podniósł również zarzut przedawnienia żądania odsetek za okres dalszy niż trzy lata wstecz.

Organ rentowy wniósł o oddalenie apelacji w całości i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

Zainteresowany nie ustosunkował się do treści apelacji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja ubezpieczonego M. K. nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Apelacyjny podzielił w całości bardzo szczegółowe ustalenia faktyczne, jak i prawidłowe rozważania prawne Sądu Okręgowego, przedstawione w pisemnych motywach zaskarżonego rozstrzygnięcia, przyjmując je za własne, co czyniło zbytecznym ich ponowne przytaczanie.

W ocenie Sądu Apelacyjnego chybionymi okazały się wszystkie zarzuty apelacyjne. Rozpoznający sprawę Sąd Okręgowy nie naruszył tak norm prawa materialnego, jak i zasad postępowania, które uzasadniałyby uwzględnienie wniosków apelacji. W prawidłowo ustalonym stanie faktycznym, istotnym w sprawie okazał się dowód
z wiarygodnej opinii biegłego sądowego (k. 219 -236, 286-288), z której jednoznacznie wynika, iż majątek spółki nie był w stanie pokryć istniejących już zobowiązań, co więcej
o wzrostowej tendencji i braku widocznej redukcji kosztów i realnych prognoz co do źródeł „poważniejszych wpływów”, mogących wprowadzić większą płynność finansową. Jak wynika z opinii biegłego sądowego , już w początkowym okresie sprawowania funkcji przez apelującego, występował stan niewypłacalności, tym bardziej, że brak płatności na rzecz ZUS miał charakter trwały. Przymusowe egzekwowanie należności nie zmieniło tego stanu rzeczy. Nie powinna być też sporną początkowa data, w jakiej odwołujący powziął wiedzę na temat sytuacji majątkowej spółki, gdyż nie ulega wątpliwości, że M. K. powinien był w pierwszej kolejności po powołaniu go do zarządu w dniu 19.01.2005r. zapoznać się z sytuacją zarządzanej spółki, a zresztą pisma ubezpieczonego, kierowane do dyrektora ZUS potwierdzają fakt posiadania takiej wiedzy. Spółka była w stanie niewypłacalności, a nastąpiło to - jak wynika opinii biegłego - w dniu 19.02.2005r. Nawet, gdyby przyjąć późniejszą datę stanu niewypłacalności, to trzeba zarazem stwierdzić, że odwołujący także i w dalszym okresie nie podjął działań wynikających z przepisów prawa upadłościowego.

Wbrew apelacji, zostało w sposób jednoznaczny wykazane, że dłużna spółka
w spornym okresie winna była zgłosić wniosek o upadłość czy układ, gdyż kolejny rok
nie regulowała swoich wymagalnych zobowiązań, w szczególności danin publicznoprawnych, kończąc 2005 rok obrachunkowy – kolejny raz- stratą, wynoszącą tym razem ponad 269 tys. zł, co było wynikiem generowania wyższych kosztów działalności operacyjnej nad dochodami z działalności spółki. Sytuacja spółki nie poprawiła się też
w 2006r. Wspólnicy nie podwyższyli wkładu - kapitału podstawowego (zob. rachunek zysków i strat za 2005r., bilans za 2005r. w porównaniu z 2004r., k. 50, opinia biegłego sądowego). W apelacji pominięto okoliczność, że spółka była już wówczas objęta egzekucją, a w 2005r. znalazła się w złej kondycji finansowej i zaprzestała regulować swoje zobowiązania. Nie doszło też do wyegzekwowania należności pozwanego organu rentowego, nie został ujawniony również w późniejszym okresie majątek, z którego można byłoby zaspokoić należności organu rentowego. Znaczne zabezpieczenie rzeczowe w postaci hipoteki na nieruchomości (k. 93-100) rzutowało przy tym na realną wartość majątku spółki
i uzyskana ze sprzedaży nieruchomości cena nie pozwalała na spłatę należności organu rentowego. Bezskuteczność egzekucji została prawomocnie stwierdzona przez uprawniony do tego organ egzekucyjny, czyli komornika sądowego.

Odnosząc się do kwestionowanego w apelacji pojęcia „bezskuteczność egzekucji”,
to za Sądem Okręgowym należy powtórzyć, iż faktycznie nie ma jego definicji ustawowej, ale zostało ono dobrze wyjaśnione w ugruntowanej linii orzeczniczej, która sprowadza się do stwierdzenia, iż bezskuteczność egzekucji wiąże się z brakiem możliwości przymusowego zaspokojenia wierzyciela poprzez wszczęcie i przeprowadzenie przez organ egzekucyjny egzekucji skierowanej do majątku spółki, a zatem stanu kiedy postępowanie egzekucyjne nie przyniosło efektu w postaci wyegzekwowania należności. Bezskuteczność występuje wówczas, gdy po przeprowadzeniu postępowania egzekucyjnego wierzyciel uzyskał postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego właśnie ze względu na brak możliwości zaspokojenia wierzyciela z majątku dłużnika, co ma miejsce w niniejszej sprawie.

Zgodnie z art. 116 § 1 i § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa – odpowiednio stosując - za zaległości w zapłacie składek spółki z ograniczoną odpowiedzialnością odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu:

1) nie wykazał, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości (postępowanie układowe) albo niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości (postępowania układowego) nastąpiło bez jego winy,

2) nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości z tytułu składek spółki w znacznej części.

W myśl art. 116 § 2 cyt. ustawy wskazana odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości składkowe z tytułu zobowiązań, które powstały w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu.

Należy wyjaśnić, że odpowiedzialność członków zarządu dłużnej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wiąże się z brakiem dołożenia należytej staranności w prowadzaniu spraw spółki i zaniechaniem zgłoszenia we właściwym czasie wniosku do sądu upadłościowego; aktualizuje się wówczas, gdy egzekucja powadzona z majątku spółki choćby w części okazuje się bezskuteczna. Bez znaczenia jest tu młody wiek, pełnoletniego jednakże, członka zarządu. Omawiana regulacja ma bowiem na celu ochronę wierzycieli
i zdyscyplinowanie członków organu zarządzającego dłużnej spółki, aby podejmowali oni stosowe czynności z dochowaniem należytej staranności, pod rygorem odpowiedzialności m.in. z art. 116 ustawy Ordynacja podatkowa. Aktywność zarządu każdej spółki nie może sprowadzać się tylko do biernego oczekiwania powstania stanu niewypłacalności, uzasadniającego upadłość, gdyż obowiązkiem jest zareagowanie już w momencie powzięcia wiedzy na temat okoliczności uzasadniających zapobieżenie upadłości przez skutecznie złożenia wniosku o wszczęcie postępowania upadłościowego, ewentualnie układowego. Członkowie zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością odpowiadają solidarnie za zobowiązania dłużnej spółki i jest to też odpowiedzialność osobista oraz subsydiarna (posiłkowa), gdyż uzupełnia ona odpowiedzialność spółki w ten sposób, że gdy egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, dopiero wówczas można sięgnąć do majątków członków jej zarządu. Posiłkowy charakter tej odpowiedzialności oznacza również, że nie można zaspokoić się z majątku członków zarządu, jeżeli nie wykorzystano drogi sięgnięcia do majątku samej spółki. Jest to odpowiedzialność osobista, co oznacza, że wierzyciel może sięgnąć do majątku osobistego członka zarządu i jest ona nieograniczona. Odpowiedzialność członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością aktualizuje się z mocy ustawy
( ex lege) w chwili ustalenia bezskuteczności prowadzonej przeciwko spółce egzekucji, choćby częściowej. Odpowiedzialność ta jest przy tym niezależna od tego, czy zaległości
z tytułu składek, których z powodu braku majątku spółki nie można wyegzekwować, powstały z przyczyn zawinionych czy też niezawinionych od członka zarządu (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 2012 r., sygn. III UK 24/11).

W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd Okręgowy w niniejszej sprawie prawidłowo ustalił, że dłużna spółka nie opłacała składek i w spornym okresie, kiedy powstał stan niewypłacalności, ubezpieczony był jej jedynym członkiem zarządu, pełniąc funkcje prezesa (k.107 – 109), a tym samym odpowiedzialność solidarna ubezpieczonego ze spółką, nie mogła obejmować innych osób. Ubezpieczony, mimo ciężaru dowodu, nie udowodnił zaistnienia przesłanek zwalniających go z odpowiedzialności, jak też nie przedstawił dowodów wskazujących na istnienie majątku spółki. Należy wskazać, że w przypadku kwestionowania decyzji przez członka zarządu spółki, to on winien wykazać istnienie przesłanki uwalniającej od odpowiedzialności, bowiem na nim spoczywa ciężar dowodzenia braku odpowiedzialności. Niewątpliwie kwestia istnienia albo nieistnienia przesłanek wyłączających odpowiedzialność członka zarządu na podstawie art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej jest okolicznością zasadniczą, jednak z brzmienia tego przepisu wynika wyraźnie, iż ciężar dowodu spoczywa na członku zarządu (wyrok NSA z dnia 14 września 2005r., sygn. FSK 2062/04, LEX nr 173087).

Odnosząc się do pozostałych twierdzeń apelacji, należy wskazać, iż pobór lub egzekwowanie zaległości składkowych jest ograniczone jedynie terminem ich przedawnienia, co oznacza, że organ rentowy jako wierzyciel nie ma obowiązku poszukiwania majątku dłużników składkowych i wszczynania postępowania egzekucyjnego w takim czasie "właściwym", aby uzyskać potencjalne najwyższe zaspokojenie zaległości składkowych, nawet gdyby wcześniejsza egzekucja mogła prowadzić do uzyskania choćby częściowego
ich zaspokojenia, zwłaszcza jeżeli bierne podmioty odpowiedzialne (płatnik składek lub członek zarządu spółki z o.o.) nie wskazywały mienia, z którego była możliwa egzekucja zaległości składkowych w znacznej części. Oznacza to, że płatnik składek lub członek zarządu spółki z o.o., nie mają podstaw prawnych do przerzucania na wierzyciela (ZUS) ryzyka i skutków swoich własnych zaniechań, z których wynikły zaległości składkowe (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 lutego 2012 r., sygn. I UK 303/11, LEX nr 1157548). To na członku zarządu spoczywał obowiązek należytego prowadzenia spraw spółki, w tym regulowania zobowiązań lub zgłoszenia we właściwym czasie (art. 116 Ordynacji podatkowej) wniosek o ogłoszenie upadłości. Właściwy czas do zgłoszenia wniosku
o ogłoszenie upadłości jest przesłanką obiektywną, ustalaną w oparciu o okoliczności faktyczne każdej sprawy, dla określenia której nie ma znaczenia subiektywne przekonanie członków zarządu spółki (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 stycznia 2012 r., sygn. II UK 109/11, LEX nr 1130391). Tym samym nie można poprzestać, jak to uczynił ubezpieczony, tylko na twierdzeniach, stanowiących polemikę z opinią biegłego sądowego, czy pozostałych dokumentach świadczących o tym, że majątek spółki, przy rosnących jej zadłużeniach,
nie wystarczał już na uregulowanie należności organu rentowego i doszło do stanu niewypłacalności, uzasadniającej złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości.

Chybionym okazał się również zarzut przedawnienia odsetek od składek, skoro składki nie stanowią należności cywilnoprawnych i nie podlegają trzyletniemu przedawnieniu
z Kodeksu cywilnego. Przedawniają się one bowiem, w myśl art. 24 ustawy systemowej,
w tych samych terminach, co należności główne, od których są naliczane, a zatem dopiero po upływie 10 lat od wymagalności.

Wskazując na powyższe Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako bezzasadną (pkt 1). Natomiast w oparciu o art. 98 k.p.c., art. 99 k.p.c. i 108 § 1 k.p.c.,
a nadto § 2 ust. 1 – 2 i § 5 w zw. z § 6 pkt 5 i § 12 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U z 2002r., Nr 163, poz. 1349, ze zm.) Sąd Apelacyjny zasądził w punkcie 2 wyroku od wnioskodawcy, jako przegrywającego sprawę, na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S., koszty zastępstwa procesowego przed sądem drugiej instancji w stawce minimalnej wynoszącej kwotę 1800 zł.

SSA Barbara Białecka SSA Zofia Rybicka - Szkibiel SSA Jolanta Hawryszko