Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 października 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 12 października 2016 r.

na rozprawie

sprawy z wniosku A. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o ponowne ustalenie prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dzieckiem

na skutek apelacji wnioskodawczyni

od wyroku Sądu Okręgowego w Rzeszowie

z dnia 27 stycznia 2016 r. sygn. akt IV U 1472/15

o d d a l a apelację.

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 12 października 2016 r.

Decyzją z dnia 4 sierpnia 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.odmówił A. B.prawa do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki z tytułu opieki nad synem K. ur. (...) Powołując w podstawie prawnej decyzji art.114 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( t. j. Dz.U. z 2015 r., poz. 748), oraz przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 maja 1989 r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki ( Dz.U. Nr 28 , poz. 149) organ rentowy stwierdził ,że nie wystąpiły przewidziane w w/w przepisach przesłanki do przywrócenia wnioskodawczyni prawa do wyżej wskazanego świadczenia emerytalnego , ponieważ uzyskany przez A. B.wyrok ETPCz z dnia 25 marca 2014 r. ( skarga nr 1902/05) , stwierdzający naruszenie art.1 Protokołu nr 1 Konwencji przez pozbawianie jej prawa do emerytury i przyznający z tego tytułu zadośćuczynienie pieniężne w kwocie 2 500 EUR pozostaje bez wpływu na prawo do tego świadczenia .

Wnioskodawczyni A. B.odwołała się od w/w decyzji ZUS do Sądu Okręgowego w Rzeszowie. W odwołaniu z dnia 21 września 2015 r. , wnosząc
o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez ponowne ustalenie prawa do emerytury
z tytułu opieki nad dzieckiem , począwszy od miesiąca w którym złożony został wniosek , wnioskodawczyni zarzuciła ,że wbrew stanowisku ZUS , wystąpiły ku temu przewidziane w art.114 ust. 1 ustawy emertytalno-rentowej przesłanki . Skoro bowiem uzyskany przez nią wyrok ETPCz z dnia 25 marca 2014 r. stanowi nową okoliczność w rozumieniu powołanego przepisu ( co potwierdził Sąd Okręgowy uprzednio rozpoznający sprawę , w wyrokach z dnia 17 grudnia 2014 r. sygn. akt IV U 2185/14 i 26 maja 2015 r. sygn. akt IV U 268/15), to stwierdzone nim naruszenie art.1 Protokołu nr 1 Konwencji przez pozbawienie jej prawa do emerytury winno skutkować wprost przywróceniem prawa do tego świadczenia jako pełnej restytucji poprzedniego stanu rzeczy , co jest obowiązkiem państwa związanego w/w orzeczeniem ETPCz. W tym zakresie odwołująca powoływała też fragment uzasadnienia uchwały 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 30 listopada 2010 r. III CZP 16/10 OSNC 2011/4/38 , w którym zwrócono uwagę ,że „ jeżeli sąd krajowy w ramach przewidzianych przepisami ustawy ma możliwość orzekania w sprawie w której wcześniej spadł wyrok ETPCz , to jest zobowiązany uwzględnić treść Konwencji jako jedną z podstaw orzekania w takim znaczeniu , jakie nadał jej w odniesieniu do konkretnej sprawy Trybunał i podjąć działania w celu zrealizowania pozytywnych zobowiązań wynikających z Konwencji , włącznie z przywróceniem sytuacji prawnej sprzed naruszenia „.

Pozwany organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie z dnia 20 października 2015r. wniósł o oddalenie żądania wnioskodawczyni z tych samych względów , które powołane zostały w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji , podkreślając dodatkowo ,że przyznane wnioskodawczyni przez ETPCz zadośćuczynienie pieniężne rekompensuje w pełni poniesioną szkodę.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie, po rozpoznaniu sprawy, wyrokiem z dnia
27 stycznia 2016 r. ( sygn. akt IV U 1472/15) oddalił odwołanie wnioskodawczyni. Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd Okręgowy ustalił , że w dniu 18 grudnia 2001 r. A. B. ur. (...)złożyła w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddziale w R.wniosek o przyznanie prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad synem K. ur. (...)z powodu -wykazywanych zaświadczeniem lekarskim - zaburzeń rozwoju umysłowego i zaburzeń emocjonalnych dziecka . Po rozpoznaniu wniosku , organ rentowy, na podstawie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
15 maja 1989 r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki, decyzją z dnia 21 grudnia 2001 r. przyznał wnioskodawczyni prawo do dochodzonego świadczenia ,począwszy od dnia 1 grudnia 2001r. Decyzją z dnia 20 sierpnia 2002 r., po wznowieniu postępowania , organ rentowy uchylił jednak poprzednio wydaną decyzję i odmówił A. B.prawa do wcześniejszej emerytury. Jako podstawę odmowy organ rentowy wskazał na pozyskaną dodatkowo dokumentację medyczną syna wnioskodawczyni na podstawie której ustalił, iż stwierdzone schorzenia dziecka nie są wymienione
w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 15 maja 1989 r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki. Na skutek odwołania A. B.od powyższej decyzji , Sąd Okręgowy
w Rzeszowie, wyrokiem z dnia 27 lutego 2003 r. ( sygn. akt IV U 231/02) oddalił odwołanie , opierając się na opinii biegłego lekarza psychiatry , który potwierdził prawidłowości dokonanej przez ZUS oceny stanu zdrowia dziecka wnioskodawczyni , jako stanu nie wymagającego stałej nad nim opieki w rozumieniu przepisów w/w rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 maja 1989 r. Sąd Apelacyjny w Rzeszowie , podzielając to stanowisko , wyrokiem z dnia 19 września 2003 r. ( sygn. akt III AUa 296/03) oddalił apelację A. B., a kolei Sąd Najwyższy, postanowieniem z dnia 4 maja 2004 r. (sygn. akt II UK 477/03 ) odmówił przyjęcia kasacji skarżącej . Wnioskodawczyni złożyła skargę do (...)w Strasburgu uzyskując w dniu 25 marca 2014 r. wyrok ( skarga nr 1902/05) , w którym Trybunał doszedł do wniosku, że organ rentowy w okolicznościach niniejszej sprawy po wykryciu pomyłki przy przyznaniu wnioskodawczyni prawa do świadczenia nie dopełnił obowiązku działania we właściwy sposób. W orzeczeniu tym wskazano, że ingerencja, jakiej dokonano w prawo wnioskodawczyni do emerytury była przewidziana przez prawo, prowadziła do uzasadnionego celu, jednakże nie została zachowana równowaga pomiędzy wymogami leżącymi w interesie powszechnym, a wymogami ochrony praw podstawowych jednostki , przy czym ciężar nałożony na skarżącą był nadmierny. Tym samym Trybunał uznał, że doszło do naruszenia art. 1 Protokołu nr 1 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Z tego też tytułu przyznane zostało wnioskodawczyni zadośćuczynienie pieniężne w kwocie 2.500 EUR. Pismem z dnia 19 lipca 2014 r. ( data wpływu do ZUS - 22 lipiec 2014 r.) A. B.wystąpiła z wnioskiem o ponowne ustalenie prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dzieckiem , powołując się na powyższy wyrok ETPCz jak też liczne orzecznictwo Sądu Najwyższego dotyczące wykładni art.114 ustawy emerytalno-rentowej , oraz wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 lutego 2012 r.
K 5/11 . Pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.decyzją z dnia 21 sierpnia 2014 r. zwrócił powyższy wniosek uznając się niewłaściwym do jego rozpoznania , przy wskazaniu w tym względzie na sąd orzekający w poprzedniej sprawie i przepisy Kodeksu postępowania cywilnego. Wnioskodawczyni odwołała się od tej decyzji ZUS, co skutkowało prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego
w R.z dnia 17 grudnia 2014 r. ( sygn. akt IV U 2185/14) nakazującym pozwanemu organowi rentowemu rozpoznanie przedmiotowego wniosku jako wniosku o ponowne ustalenie prawa wnioskodawczyni do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dzieckiem w trybie art.114 ust.1 ustawy emertytalno-rentowej . Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.– realizując powyższe orzeczenie – wydał w dniu 23 stycznia 2015 r. decyzję odmawiającą wnioskodawczyni ponownego ustalenia prawa do emerytury , po czym – wskutek kolejnego reformatoryjnego wyroku Sądu Okręgowego w Rzeszowie z dnia 26 maja 2015 r. ( sygn. akt IV U 268/15 ) uznającego ,iż wyrok ETPCz jaki zapadł w sprawie wnioskodawczyni stanowi nową okoliczność w rozumieniu wyżej powołanego art.114 ust.1 FUS – wydał
w dniu 4 sierpnia 2015 r. – zaskarżoną w niniejszym postępowaniu -decyzję odmawiającą A. B.prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dzieckiem. W świetle powyższych – bezspornych -ustaleń faktycznych , Sąd Okręgowy
w R.uznał żądanie odwołania za nieuzasadnione, a zaskarżoną decyzję ZUS za trafną i odpowiadającą prawu. Powołując bowiem w pierwszym rzędzie
w ocenie prawnej sprawy § 1 ust 1 i 3 obowiązującego do dnia 31 grudnia 1998 r. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 maja 1989 r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki ( Dz.U. Nr 28 , poz.149), oraz art. 114 ust.1 a ustawy emerytalno-rentowej- Sąd I instancji stwierdził, że niewątpliwie pozwany organ rentowy był uprawniony do wznowienia postępowania w sprawie prawa wnioskodawczyni do przyznanej uprzednio emerytury, zaś wyniki tego postępowania wznowieniowego potwierdziły , że prawo to nigdy po stronie odwołującej nie powstało. Jednocześnie aktualnie wnioskodawczyni nie wskazuje nowych okoliczności i dowodów związanych z tak dokonaną w postępowaniu wznowieniowym oceną stanu zdrowia jej dziecka. W tej sytuacji , jakkolwiek co do zasady przywoływany przez nią wyrok ETPCz z dnia
25 marca 2014 r. może stanowić nową okoliczność , skutkującą koniecznością ponownej oceny uprawnień do dochodzonego świadczenia emerytalnego , to jednak okoliczności na jakie powołał się Trybunał w w/w wyroku są niewystarczające do przywrócenia wnioskodawczyni prawa do emerytury. W tym bowiem względzie Sąd
I instancji podkreślił, że Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu jest organem sądownictwa międzynarodowego właściwym do orzekania w sprawach dotyczących skarg na naruszenie praw zawartych w Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności oraz jej Protokołach dodatkowych. Nie pełni on zatem funkcji sądu odwoławczego od decyzji sądów krajowych, nie może więc unieważniać lub zmieniać wydanych przez nie orzeczeń. Ponadto w treści w/w wyroku ETPCz z dnia 25 marca 2014 r. Trybunał odniósł się głównie do sytuacji materialnej skarżącej w jakiej się znalazła z uwagi na działanie organu rentowego ,który najpierw przyznał prawo do świadczenia a następnie go odebrał , stwierdzając ,że przyznana z tego tytułu wnioskodawczyni kwota zadośćuczynienia 2 500 EUR pokrywa w pełni szkodę. Tym samym ostatecznie wyrok ten oceniony być musi jako pozostający bez wpływu na prawo A. B.do dochodzonego przez nią świadczenia emerytalnego. W podstawie prawnej wyroku powołany też został art. 477 ¹⁴ §1 k.p.c.

Wyrok Sądu Okręgowego w Rzeszowie z dnia 27 stycznia 2016 r. zaskarżony został przez wnioskodawczynię A. B.. W apelacji z dnia 24 lutego 2016 r. wnioskodawczyni , zarzucając zarówno naruszenie prawa procesowego
tj. art. 233 §1 k.p.c. przez pominięcie wskazywanych przez nią dowodów w postaci dokumentów urzędowych i orzecznictwa , które winny być znane ZUS zarówno przy wydawaniu decyzji pierwszorazowej jak i rozstrzygającej, a nie zostały uwzględnione, co w efekcie stanowi też o naruszeniu prawa materialnego tj. art.114 ust. 1 ustawy emerytalno-rentowej , przez bezzasadną odmowę przywrócenia prawa do emerytury wskutek nie uznana powyższych dowodów za „nowości” mające wpływ na prawo do tego świadczenia ,wnosiła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie w całości żądania odwołania , względnie jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. W uzasadnieniu wniesionego środka odwoławczego skarżąca w szczególności podnosiła, że –wbrew stanowisku Sądu Okręgowego w Rzeszowie- potwierdzone wyrokiem ETPCz z dnia 25 marca 2014 r. naruszenie zasad postępowania w sprawie w której pozbawiona została prawa do emerytury , stanowi nową okoliczność i to mającą bezpośredni wpływ na prawo do świadczenia w rozumieniu powołanego w petitum apelacji art.114 ust.1 ustawy emerytalno-rentowej, skoro wykonanie wyroków Trybunału polegać ma także na przywróceniu stanu poprzedniego sprzed „naruszenia „. Na koniec skarżąca wskazywała na zapadły uprzednio w jej sprawie wyrok Sądu Okręgowego w Rzeszowie z dnia 26 maja 2015r. ( sygn. akt IV U 268/15 ) jako mający wprost przesądzać o zasadności jej roszczenia.

W odpowiedzi na apelację z dnia 30 marca 2016 r. pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. wniósł o jej oddalenie jako bezzasadnej , prezentując raz jeszcze obszerną argumentację co skutków
i wpływu orzeczeń ETPCz na krajowy porządek prawny, w tym też w odniesieniu do spraw emerytalno-rentowych.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, rozpoznając apelację wnioskodawczyni A. B. , zważył co następuje;

Wniesiony przez wnioskodawczynię środek odwoławczy nie może odnieść pożądanego skutku.

Zaskarżony bowiem wyrok Sądu Okręgowego Rzeszowie z dnia 27 stycznia 2016 r. jest - w ocenie tut. Sądu- w swym ostatecznym wyniku- wyrokiem trafnym
i odpowiadającym prawu , pomimo częściowo błędnego uzasadnienia tak w zakresie wskazania niewłaściwej normy prawnej mającej leżeć u podstaw wznowienia postępowania w sprawie uprawnień emerytalnych skarżącej , jak i w znaczeniu uzasadnienia niekompletnego ( o takim rozumieniu błędności uzasadnienia wyroku stanowi orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 14 października 1963r. II PR 166/63 NP. 1964/9/912) , bo z jednej strony pomijającego istotne okoliczności faktyczne sprawy , z drugiej zaś nie odnoszącego się do wszystkich podnoszonych przez wnioskodawczynię zarzutów . Powyższe uchybienia mogą być jednak w pełni konwalidowane przez tut. Sąd Apelacyjny , jako sąd merytoryczny rozpoznający sprawę niejako na nowo ( por. m. innymi wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 2016 r. III CSK 183/15 LEX nr 2026401). Czyniąc więc zadość powyższemu i porządkując pewne zasadnicze kwestie prawne występujące w niniejszej sprawie , przy dodatkowym uwzględnieniu zajętego w międzyczasie w uzasadnieniu postanowienia z dnia
9 czerwca 2016 r. III UZP 4/16 LEX nr 2073927 stanowiska Sądu Najwyższego , Sąd Apelacyjny chciałby w pierwszym rzędzie stwierdzić – choć jest to uwaga pozostająca i tak bez wpływu na końcowy wynik sprawy-, iż wbrew temu co przyjął Sąd I instancji podstawą prawną wznowienia postępowania w sprawie uprawnień emerytalnych wnioskodawczyni ,skutkującą wstrzymaniem wypłaty świadczenia z dniem
1 września 2002 r. , nie był art.114 ust.1 a ustawy emerytalno-rentowej, ale wyłącznie obowiązujący w tym czasie art.114 ust 1 tej ustawy. Umknęło najwidoczniej uwadze Sądu Okręgowego , że powołany przez niego przepis wprowadzony został do porządku prawnego dopiero z dniem 1 lipca 2004 r. aby utracić swą moc z dniem
8 marca 2012 r. wskutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 lutego 2012 r. K 5/11. Tak czy inaczej przesłanki do wznowienia postępowania w sprawie emerytury wnioskodawczyni w 2002 r. wystąpiły , potwierdzając ostatecznie brak prawa do tego świadczenia ,co zalegalizowane zostało prawomocnymi wyrokami sądowymi , których w żaden sposób nie wzrusza też automatycznie wydany w sprawie A. B.wyrok ETPCz z dnia 25 marca 2014 r.( skarga
nr 1902/05) . Abstrahując już bowiem od faktu ,że w krajowym porządku prawnym nie znajdziemy wprost takiej podstawy wznowienia ( na wzór art. 401 ¹ k.p.c. odnoszącego się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego )- bliżej też na ten temat
w uchwale 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 30 listopada 2010 r. III CZP 16/10 OSNC 2011/4/38 )- to dodatkowo podkreślić należy , że Europejski Trybunał Praw Człowieka konsekwentnie, począwszy od sprawy M.przeciwko Polsce ( wyrok
z dnia 15 września 2009 r. skarga nr 10373/05) nie podważa samej instytucji ponownego ustalania prawa do świadczenia w trybie art.114 ust 1 ustawy emerytalno-rentowej , stwierdzając wręcz ( jak w pkt 24 wydanego sprawie A. B.wyroku -v. k- 212 akt ZUS) , że ingerencja ta była prawnie dopuszczalna i prowadziła do uzasadnionego celu , a jedynie nieproporcjonalne obciążenie praw majątkowych ubezpieczonych skutkami decyzji weryfikacyjnych ZUS stanowi naruszenie art.1 Protokołu Nr 1 do Konwencji. Tym samym orzecznictwo Trybunału w omawianej kategorii spraw , sygnalizujące brak odpowiednich uregulowań prawnych w porządku krajowym mających przeciwdziałać stwierdzonemu naruszeniu postanowień Konwencji , doprowadziło do uksztaltowania się takiej linii orzecznictwa , w tym Sądu Najwyższego , która w istocie przy wykładni omawianego art.114 ust. 1 ustawy emerytalno- rentowej , wprowadza dodatkowe pozaustawowe kryteria ( por. m. innymi powoływany też przez skarżącą wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 września 2010 r. III UK 94/09 LEX nr 621346). Dodatkowo po wyżej wskazanym wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 lutego 2012 r. K 5/11 do Sejmu trafił senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw z dnia 21 lutego 2013 r. ( druk sejmowy nr 1187) zawierający m. innymi propozycje zmiany treści art.114 ustawy o FUS , nie mniej jednak prace legislacyjne utknęły w miejscu jeszcze w dniu 11 lipca 2013 r. kiedy to po pierwszym czytaniu
w komisji 10 lipca 2013 r. pozyskano stanowisko rządu . Reasumując ,stwierdzone przez Europejski Trybunał Praw Człowieka naruszenie postanowień Konwencji jak i wyżej powołane pro- konwencyjne stanowisko krajowej judykatury odnosi się wyłącznie do samych zasad procedowania w sprawach „ wznowieniowych ” nie zaś do materialno-prawnych przesłanek nabycia prawa do omawianego świadczenia. Tymczasem przewidziane w art. 114 ust.1 FUS „ nowe okoliczności i dowody” odnoszą się przede wszystkim do tak określonych podstaw , co w przypadku emerytury przewidzianej w przepisach- obowiązującego nadto jedynie do dnia 31 grudnia 1998 r. - rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 maja 1989 r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki ( Dz.U. Nr 28, poz. 149) dotyczyć by musiało „ nowości” występujących przed dniem 31 grudnia 1998 r., a odnoszących się do stanu zdrowia dziecka , statusu pracowniczego rodzica, czy w końcu stażu ubezpieczeniowego ubiegającego się o świadczenie .Tymczasem- co jest w sprawie bezsporne - żadnych tego rodzaju „nowości „ , w tym w szczególności w zakresie stanu zdrowia syna K.wnioskująca nie powołała . Jakkolwiek więc obowiązkiem państwa na gruncie każdego wyroku stwierdzającego naruszenie Konwencji jest nie tylko wypłata zasądzonego zadośćuczynienia ale także doprowadzenie do zaprzestania naruszenia ( stąd wyżej opisane, a jak dotąd nieskuteczne próby nowelizacji omawianego przepisu) i usunięcie jego skutków , to nie zawsze będzie możliwa restytucja stanu sprzed naruszenia ( „ osiągniecia restitutio in integrum” ) , realizowana najpełniejszym w tym względzie środkiem jakim jest wznowienie postępowania. Jak podkreślił to Sąd Najwyższy w powołanej już wyżej w uchwale 7 sędziów z dnia 30 listopada 2010 r. III CZP 16/10 w szczególności dotyczyć to będzie wyroków ETPCz stwierdzających naruszenie Konwencji
w skutek niewłaściwego ustawodawstwa krajowego , a taka właśnie sytuacja występuje w przypadku wyroków ETPCz dotyczących weryfikacji świadczeń emerytalnych zapoczątkowanych sprawą M.v. Polska. Inna rzecz , że art. 41 Konwencji -na podstawie którego przyznano wnioskodawczyni zadośćuczynienie pieniężne w kwocie 2 500 EUR -znajduje swoje zastosowanie przede wszystkim w sytuacji gdy prawo wewnętrzne zainteresowanego państwa nie gwarantuje pełnego usunięcia skutków stwierdzonego naruszenia. Z prac przygotowawczych do Konwencji wynika ,że regulacja ta podyktowana była okolicznością, iż Konwencja nie uprawnia Trybunału do uchylania orzeczeń sądów krajowych , a jednocześnie mogą istnieć sytuacje, w których –wobec niewzruszalności prawomocnego orzeczenia w danym krajowym systemie prawnym- uzyskanie pełnej restytucji nie będzie możliwe. Tym samym sygnatariusze Konwencji godzili się z takim stanem rzeczy. Mimo wszystko mając jednak na względzie stanowisko Trybunału Konstytucyjnego wyrażone w uzasadnieniu wyroku z dnia 22 września 2015 r. SK 21/14 OTK-A 2015/8/122 o dopuszczalności wznowienia postepowania cywilnego po ostatecznym wyroku ETPCz w sytuacji gdy stwierdzone w nim naruszenie można zakwalifikować jako jedną z ustawowych podstaw wznowienia ,
a także bliżej nie zdefiniowane w omawianym przepisie art.114 ust. 1 FUS pojęcie „ nowych okoliczności mających wpływ na prawo do świadczenia ”, oraz orzecznictwo Sądu Najwyższego dopuszczające w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych odniesienie tego pojęcia także do stwierdzonych uchybień norm prawa procesowego ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 grudnia 2013 r. I UK 190/13 OSNP 2015/2/28), Sąd Apelacyjny – w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę - stoi na stanowisku , iż w szczególnie uzasadnionych- wyjątkowych przypadkach w omawianej kategorii spraw istnieje możliwość uznania wystąpienia przesłanek do –praktycznie- przywrócenia prawa do emerytury , przy przyjęciu , iż stwierdzone czy to w wyroku czy decyzji ETPCz naruszenie art.1 Protokołu nr 1 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności stanowi nową okoliczność mającą wpływ na prawo do świadczenia. Jak podkreślił to Sąd Najwyższy w końcowym fragmencie uzasadnienia powołanego na wstępie postanowienia z dnia 9 czerwca 2016 r. III UZP 4/16
( nota bene wydanego wskutek zapytania prawnego tu. Sądu w sprawie omawianej kategorii ) będą to przypadki gdy decyzja wznowieniowa ZUS pozbawiająca prawa do świadczenia wywołała dla ubezpieczonego ,nierekompensowane kwotą przyznanego zadośćuczynienia, nieodwracalne skutki w zakresie zabezpieczenia społecznego. Taka zaś sytuacja może wystąpić po wieloletnim okresie pobierania świadczenia , gdy ze względu na wiek, stan zdrowia lub inne szczególne okoliczności podjęcie aktywności zawodowej po „odebraniu” emerytury było iluzoryczne czy wręcz niemożliwe . Chodzi więc o takie konsekwencje popełnionych przez organ rentowy błędów , które „dożywotnio” postawią obywatela w obliczu braku podstaw egzystencji. Przyjęcie tak zaostrzonych kryteriów wyznaczających granice wpływu ujawnionych okoliczności na prawo do świadczenia jest zaś
w pełni uzasadnione zważywszy na ocenę skutków restytucji tak w aspekcie praw majątkowych organu rentowego związanych z realizacją uzasadnionego celu jakim jest właściwe tj. zgodne z prawem przeznaczanie środków na wypłatę świadczeń ( gdy w tym wypadku oczywistym jest ,że prawo to nie powstało) jak
i w obliczu zasady pewności prawnej wynikającej ze stabilności orzeczeń sądowych (por. m innymi wyrok ETPCz z dnia 30 listopada 2010r. w sprawie H. U.i R. U.v. Polska -skarga nr 23614/08). Odnosząc więc powyższe do okoliczności faktycznych przedmiotowej sprawy – przy niezbędnym w tym zakresie uzupełnieniu ustaleń Sądu I instancji- Sąd Apelacyjny z całą stanowczością stwierdzić musi ,że w przypadku wnioskodawczyni A. B.tego rodzaju szczególne okoliczności uzasadniające przywrócenie prawa do emerytury nie występują. Wstrzymanie wypłaty świadczenia nastąpiło bowiem po okresie zaledwie 9 miesięcy jego pobierania ( nadto w sytuacji gdy w pierwszym miesiącu przyznania prawa do emerytury wnioskodawczyni kontynuowała jeszcze zatrudnienie ) , po czym ( na co wskazuje wprost zarówno zalegające w aktach ZUS k-111 potwierdzenie ubezpieczenia A. B.jak i uzasadnienie wydanego w jej sprawie wyroku ETPCz k- 206) już z dniem 22 listopada 2002 r. A. B.powróciła do pracy u swojego poprzedniego pracodawcy i ubezpieczenie z tego tytułu z niewielkimi przerwami jest przez nią kontynuowane do chwili obecnej ( nota bene syn odwołującej K.,od dnia 1 września 2008r. również pozostaje w ubezpieczeniu) .Co więcej przyznana przez Trybunał kwota zadośćuczynienia pieniężnego
w wysokości 2 500 EUR ustalona został jako rekompensata w/w przerw w zatrudnieniu wnioskodawczyni , stanowiąc tym samym pełne zaspokojenie jej roszczeń ,
co stwierdził wprost sam Trybunał w pkt 49 uzasadnienia wyroku z dnia 25 marca 2014 r.( v.k-216 akt ZUS). Reasumując z tych to wszystkich wyżej naprowadzanych względów konstatacja Sądu I instancji o braku wpływu stwierdzonego w spawie wnioskodawczyni wyrokiem ETPCz naruszenia postanowień Konwencji na prawo w/w do emerytury była jak najbardziej prawidłowa . Odnosząc się zaś na koniec do twierdzeń odwołującej o przesądzeniu zasadności jej racji uprzednim wyrokiem Sądu Okręgowego w Rzeszocie z dnia 26 maja 2015 r. ( sygn. akt IV U 268/15), Sąd Apelacyjny –nie podzielając w żadnym razie ego stanowiska - , w ślad za Sądem I instancji zauważa ,że powyższe orzeczenie jedynie nakazywało pozwanemu organowi rentowemu rozpoznanie wniosku o przywrócenie prawa do emerytury w trybie art.114 ust.1 FUS , przy przyjęciu ,że powoływany przez wnioskodawczynię wyrok ETPCz stanowi nową okoliczność w rozumieniu tego przepisu . Jednocześnie w wygłoszonym ustnie uzasadnieniu tego wyroku ,Sąd Okręgowy wyraźnie podkreślił ,że „ powyższe nie oznacza , iż odwołująca będzie miała pozytywnie rozstrzygniętą tę kwestię”. W tym miejscu ,w związku z wcześniejszymi wywodami dotyczącymi kryteriów wyznaczających granice wpływu „ ujawnionych okoliczności na prawo do świadczenia” o jakich mowa w wyżej powołanym przypisie i przyjmowanym przez Sądy I instancji trybem rozpoznania tej kategorii spraw , nasuwa się jedynie ogólna uwaga o uchylaniu się przez sądy orzekające od rozpoznania istoty sporu . W sytuacji bowiem , gdy do wznowienia postępowania ( co nie wymaga wydania przez organ rentowy odrębnego postanowienia-por. postanowienie Sadu Najwyższego z dnia 23 listopada 2011 r. III UK 221/10 LEX nr 1124107) , a w efekcie ewentualnego przywrócenia prawa do emerytury konieczne jest przesądzenie czy stwierdzone w wyroku względnie decyzji ETPCz naruszenie postanowień Konwencji jako nowo ujawnionej okoliczności , ma wpływ na prawo do świadczenia , wydanie przez ZUS decyzji odmawiającej ponownego ustalenia prawa do emerytury , przy uzasadnieniu negującym ten związek , daje sądowi orzekającemu pełne uprawnie do merytorycznego rozpoznania istoty sporu ( tym bardziej wobec żądania odwołania, zmiany zaskarżonej decyzji poprzez przywrócenie prawa do świadczenia ). Tym samym w świetle treści zaskarżonej
w wyżej powołanym postępowaniu sądowym IV U 268/15 Sądu Okresowego w Rzeszowie decyzji ZUS z dnia 23 stycznia 2015 r. , ponowne kierowanie sprawy do rozpoznania przez organ rentowy było zbędne , prowadząc tylko do przewlekłości postępowania ( tego rodzaju uwaga poczyniona już została przez tut. Sąd Apelacyjny , przy okazji rozpoznawania tożsamej rodzajowo sprawy III AUa 791/15 ).

Skoro więc z naprowadzonych wyżej względów apelacja wnioskodawczyni A. B. nie opierała się na uzasadnionych podstawach faktycznych i prawnych , na podstawie art.385 k.p.c. orzeczono o jej oddaleniu.