Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 października 2013 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Magdalena Marczyńska

Protokolant Alicja Jesion

po rozpoznaniu w dniu 17 października 2013 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku W. O.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. M..

o emeryturę

na skutek odwołania W. O.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. M..

z dnia 29 kwietnia 2013 r. sygn. (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje wnioskodawcy W. O.prawo do emerytury od dnia (...)

Sygn. akt VU 838/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29 kwietnia 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. M.. odmówił wnioskodawcy W. O. prawa do emerytury. W uzasadnieniu wskazał, że wnioskodawca nie udowodnił wymaganych 15 lat pracy w warunkach szczególnych i nie osiągnął wieku emerytalnego.

Od decyzji powyższej wnioskodawca odwołał się w dniu 27 maja 2013 roku. Wniósł o przyznanie żądanego prawa z uwagi na to, że przepracował wymagane 15 lat w warunkach szczególnych. Wskazał, że pracował w takich warunkach także w okresach od 17 listopada 1980 roku do 1 listopada 1983 roku oraz od 12 października 1984 roku do 31 marca 1988 roku na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

ZUS wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

W. O., urodzony w dniu (...), złożył w dniu 28 lutego 2013 roku wniosek o przyznanie emerytury.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 1-3 w aktach ZUS)

Na dzień 1 stycznia 1999 roku skarżący udowodnił staż pracy wynoszący ponad 25 lat. Niekwestionowany przez ZUS okres zatrudnienia wnioskodawcy w szczególnych warunkach wynosi łącznie 8 lat, 11 miesięcy i 16 dni. Organ rentowy zaliczył wnioskodawcy do okresu pracy w warunkach szczególnych okresy zatrudnienia: od 1 kwietnia 1988 roku do 31 lipca 1993 roku (z wyłączeniem okresów nieskładkowych) w Przedsiębiorstwie (...)w B.oraz od 15 lutego 1995 roku do 31 grudnia 1998 roku w Gospodarstwie Pomocniczym przy Urzędzie Gminy w R.(z wyłączeniem okresów nieskładkowych) na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony

Wnioskodawca nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

(okoliczności niesporne)

W okresie od 17 października 1979 roku do 31 lipca 1993 roku wnioskodawca był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie (...) w B.. W świadectwie pracy wystawionym wnioskodawcy za wskazany wyżej okres zatrudnienia wskazano, że pracował na stanowiskach mechanika napraw pojazdów samochodowych, kierowcy samochodowego, konserwatora myjni, mechanika montażu i demontażu opon oraz kierowcy samochodu ciężarowego.

(dowód: świadectwo pracy k. 7 w aktach ZUS)

W Przedsiębiorstwie (...)w B.w B.wnioskodawca w okresach od 17 listopada 1980 roku do 1 listopada 1981 roku oraz od 12 października 1984 roku do 31 marca 1988 roku pracował w pełnym wymiarze czasu pracy jako kierowca samochodów ciężarowych. W angażach za wskazane okresy zatrudnienia pracodawca podał, że wnioskodawca pracował jako kierowca samochodowy. Wnioskodawca w PTS w B.jeździł samochodami marki „K.” i „T.”, którymi przewoził glinę, ziemię, piasek, żwir i gruz. Były to samochody ciężarowe o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Innych czynności wnioskodawca nie wykonywał. We wskazanych wyżej okresach wnioskodawca posiadał prawo jazdy uprawiające do kierowania samochodami ciężarowymi.

(dowód: angaże k. 18, 19, 20 i 21 w aktach sprawy, zeznania świadków L. H. i J. M. k. 44, zeznania wnioskodawcy k. 44 w aktach sprawy)

Przedsiębiorstwo (...) w B. nie wystawiło wnioskodawcy świadectwa pracy w warunkach szczególnych.

(okoliczność niesporna)

Przy zaliczeniu do pracy w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia od 17 listopada 1980 roku do 1 listopada 1983 roku oraz od 12 października 1984 roku do 31 marca 1988 roku, łącznie z okresami niekwestionowanymi przez organ rentowy, staż pracy wnioskodawcy w takich warunkach wynosi łącznie więcej niż 15 lat.

(okoliczność niesporna)

Sąd Okręgowy zważył i ocenił co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 (tj. poniżej 65 lat dla mężczyzn). Ustęp 4 art. 32 stanowi zaś, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Stosownie do art. 184 ust. 1 wskazanej wyżej ustawy (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2012 roku) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. w dniu 1 stycznia 1999 roku) osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy – w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem (ust. 2).

W świetle powyższych regulacji żądanie wnioskodawcy należało zatem rozpoznać w aspekcie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem. Z treści § 4 tego rozporządzenia wynika, iż pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w Wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1.  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2.  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Ten „wymagany okres zatrudnienia” to okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia), natomiast pracą w warunkach szczególnych jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tegoż aktu (§ 1 i § 2 rozporządzenia). Należy dodać, że warunek wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy jest spełniony tylko wówczas, gdy pracownik w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy na określonym stanowisku pracy nie wykonuje czynności pracowniczych nie związanych z tym stanowiskiem pracy, ale stale wykonuje prace o jakich mowa w rozporządzeniu (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 listopada 2000 roku, II UKN 39/00, OSNAP 2002/11/272).

Okresy pracy w warunkach szczególnych, stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Brak takiego świadectwa nie wyklucza jednak dokonania ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych innymi środkami dowodowymi w toku postępowania sądowego. Stanowisko takie wielokrotnie zajmował również Sąd Najwyższy, który między innymi w wyroku z dnia 2 lutego 1996 roku, II URN 3/95, OSNAP 1996/16/239 stwierdził, że w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm.), obecnie rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. Nr 237, poz. 1412), dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami.

Spór pomiędzy stronami, w związku z zarzutami podniesionymi przez wnioskodawcę w odwołaniu, ograniczał się do faktu, czy ma on wymagany 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach. Spełnienie pozostałych przesłanek nie było przedmiotem sporu, a jednocześnie nie budzi żadnych wątpliwości – wnioskodawca ma wymagany okres zatrudnienia, to jest 25 lat, nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego. Dodać należy, iż w dniu (...), a więc już w toku postępowania sądowego, wnioskodawca ukończył 60 lat.

Dokonując ustaleń w zakresie rodzaju prac wykonywanych przez wnioskodawcę w okresach od 17 listopada 1980 roku do 1 listopada 1983 roku oraz od 12 października 1984 roku do 31 marca 1988 roku w Przedsiębiorstwie (...) w B. Sąd oparł się na zeznaniach świadków L. H. i J. M. oraz zeznaniach wnioskodawcy. Zeznania te zasługują na wiarę, gdyż są spójne i wzajemnie się uzupełniają. Organ rentowy nie przedstawił zaś w toku postępowania żadnych dowodów, które pozwoliłyby na podważenie ich wiarygodności.

Z zeznań powyższych wynika, jakie konkretnie prace wnioskodawca wykonywał i w jakim wymiarze czasu pracy pracował.

Będąc zatrudnionym we wskazanych zakładzie pracy okresach od 17 listopada 1980 roku do 1 listopada 1983 roku oraz od 12 października 1984 roku do 31 marca 1988 roku wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako kierowca samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Jeździł samochodami marki „K.” i” T.”, którymi przewoził glinę, ziemię, piasek, żwir i gruz.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wskazał, że nie zaliczył do pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia od 17 października 1979 roku do 16 listopada 1980 roku w Przedsiębiorstwie (...) w B. na stanowisku mechanika pojazdów samochodowych oraz od 17 listopada 1980 roku do 31 marca 1988 roku, albowiem wnioskodawca pracował wówczas na stanowiskach konserwatora myjni, kierowcy samochodowego, kierowcy, mechanika montażu i demontażu opon, które nie są wymienione w wykazie A.

Jak chodzi o pierwszy ze wskazanych okresów, to wskazać należy, że wnioskodawca ostatecznie nie wnosił o jego zaliczenie do pracy w warunkach szczególnych. Odnośnie drugiego okresu wnioskodawca wnosił o zaliczenie tylko okresów od 17 listopada 1980 roku do 1 listopada 1983 roku oraz od 12 października 1984 roku do 31 marca 1988 roku, a angaże potwierdzają, że w okresach tych wnioskodawca pracował na stanowisku kierowcy.

W świetle złożonych w sprawie zeznań i przedłożonych przez wnioskodawcę dziennych listów przewozowych nie budzi żadnych wątpliwości, że wnioskodawca wykonywał w spornych okresach zatrudnienia stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prace wymienione w Wykazie A, Dziale VIII pkt 2 stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku, tj. prace na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

W związku z tym, że wykazane przez wnioskodawcę okresy pracy w warunkach szczególnych wynoszą więcej niż 15 lat, stwierdzić należało, iż spełnia on wszystkie wymagane prawem warunki do uzyskania prawa do emerytury zgodnie z art. 32 ust. 1 w zw. z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.