Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 maja 2015r.

Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący: SSO Maria Witkowska

Protokolant: sekretarz sądowy Wioleta Żochowska

po rozpoznaniu w dniu 07 maja 2015r. w Warszawie na rozprawie

sprawy z odwołania P. M. prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w G.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o koncesję

na skutek odwołania P. M. prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w G. od Decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 25 czerwca 2014r. Nr (...)

1)  oddala odwołanie,

2)  zasądza od P. M. prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w G. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 360 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt XVII AmE 129/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25 czerwca 2014 roku Nr (...) pozwany - Prezes Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie art. 41 ust. 2 pkt 3 i ust. 3, art. 41 ust. 4 pkt 1, w związku z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2012 r., poz. 1059 z późn. zm.), w związku z art. 50 pkt 2, art. 58 ust. 2 pkt 1, art. 58 ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. - o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r., poz. 287 z późn. zm.), oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 z późn. zm.), cofnął z urzędu koncesję na obrót paliwami ciekłymi, udzieloną decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 4 lutego 2013 r. nr (...) (zmienioną późniejszą decyzją) przedsiębiorcy: P. M. prowadzącej działalność gospodarczą pn. (...)w G..

W uzasadnieniu Prezes URE podniósł, iż nie ulega żadnych wątpliwości, iż Koncesjonariusz dopuścił się rażącego naruszenia warunków 2.1.2, 2.1.4 i 2.2.1 udzielonej koncesji na obrót paliwami ciekłymi, organizując i prowadząc sprzedaż paliw ciekłych niezgodnie z udzieloną mu koncesją i obowiązującymi przepisami prawa, przez co w ocenie Prezesa URE Przedsiębiorca nie daje rękojmi prawidłowego wykonywania działalności gospodarczej, co uzasadnia cofnięcie mu koncesji na obrót paliwami ciekłymi.

Od przedmiotowej Decyzji odwołanie złożyła powódka P. M. prowadząca działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w G..

Zaskarżonej Decyzji powódka zarzuciła naruszenie:

1.  art. 41 ust. 2 pkt 3 oraz art. 41 ust. 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U.06 Nr 89, poz. 625 ze zm.) w związku z art. 58 ust. l ustawy o swobodzie działalności gospodarczej poprzez uznanie, iż zmianie uległy warunki wykonywania koncesji oraz poprzez przyjęcie, że koncesja była wykonywana z naruszeniem przepisów prawa i cofnięcie koncesji, mimo iż z treści Decyzji o udzieleniu koncesji oraz wyjaśnień Koncesjonariusza wynika, iż nie doszło do naruszenia warunków koncesji;

2.  art. 7 i art. 8 oraz art. 9 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. 00 Nr 98, poz. 1071 ze zm. - „kpa”) poprzez zaniechanie wszechstronnego wyjaśnienia sprawy i wszczęcie postępowania, a następnie wydanie Decyzji w o oparciu o anonimowe donosy, mimo iż takim dowodom należy odmówić cechy wiarygodności oraz prowadzenie postępowania w sposób niebudzący zaufania do władzy publicznej;

3.  art. 9 k.p.a. poprzez zaniechanie informowania w sposób należyty i wyczerpujący Koncesjonariusza o wszelkich okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na jego prawa i obowiązki, a szczególnie prowadzenie postępowania w sposób wskazujący na poszukiwanie dowodów mających potwierdzić z góry przyjętą przez Prezesa URE tezę, iż doszło do naruszenia warunków koncesji przez Koncesjonariusza;

4.  art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a. poprzez zaniechanie zebrania całości materiału dowodowego, w szczególności poprzez pominięcie dowodów zebranych w postępowaniu prowadzonym przez Komendę Powiatową Policji w W. i oparcie się wyłącznie na anonimowych donosach „zatroskanych mieszkańców W." oraz wyjaśnieniach Koncesjonariusza, które zostały błędnie zinterpretowane przez organy administracji;

5.  art. 107 § 1 i § 3 k.p.a. poprzez niewłaściwe uzasadnienie faktyczne i prawne Decyzji, w szczególności poprzez niewskazanie dlaczego Prezes URE pominął całkowicie wyniki dochodzenia prowadzonego przez Komendę Powiatową Policji w W.. Prezes URE w żaden sposób nie odniósł się do ustaleń poczynionych przez Komendę Rejonową Policji w W..

Jednocześnie powódka wniosła o:

- uchylenie w całości Decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki;

- umorzenie postępowania;

- zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych;

- dopuszczenie dowodu z przesłuchania strony na okoliczność wykonywania działalności zgodnie z warunkami koncesji i zgodnie z dochowaniem wymogów bezpieczeństwa;

- dopuszczenie dowodu z przesłuchania świadka T. W. na okoliczność, iż działalność gospodarcza była prowadzona przez Odwołującą w sposób, który nie powodował naruszenia przepisów prawa oraz warunków koncesji oraz na okoliczność, iż w toku postępowań kontrolnych prowadzonych przez inne ograny państwa nie stwierdzono jakichkolwiek nieprawidłowości.

W uzasadnieniu pierwszego zarzutu powódka wskazała, że z treści otrzymanej przez nią koncesji wynika, że obrót olejem opałowym lub olejem napędowym może odbywać się za pomocą samochodu ciężarowego - autocysterny o nr identyfikacyjnym (...) oraz nr rej. (...). Przy czym, jak zauważyła, w dalszej części nie podano, w jaki sposób ma odbywać się rozładunek paliwa odebranego przez odbiorcę. Tym samym nie określono wprost, w jaki sposób olej napędowy ma zostać przekazany odbiorcy. Dlatego, zdaniem powódki, może się to odbywać poprzez bezpośrednie przekazanie z cysterny do odbiorcy lub też rozlewanie bezpośrednio do pojazdów. Powódka zaznaczyła, że jedynie w przypadku benzyn innych niż benzyny silnikowe obrót powinien odbywać się w ten sposób, iż autocysterna niewyposażona w instalacje pomiarowe dla paliw innych niż benzyny silnikowe miała być napełniana zamówioną ilością paliwa w bazie paliw, następnie plombowana, nadto Koncesjonariusz otrzyma potwierdzenie ilości odebranego paliwa, a rozplombowanie nastąpi dopiero u odbiorcy. Tym samym według powódki w treści Decyzji o udzieleniu koncesji szczegółowo został określony jedynie obrót paliwami silnikowymi innymi niż benzyny lotnicze i to w sytuacji, gdy autocysterna nie zostanie wyposażona w instalacje pomiarowe dla ww. paliw. Zatem powódka wywiodła, że treść decyzji koncesyjnej nie pozwala stwierdzić, że sposób odbioru oleju napędowego przez kontrahentów Koncesjonariusza narusza jej warunki.

Rozpoznając odwołanie Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją z dnia 04 lutego 2013 r. nr (...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki udzielił przedsiębiorcy P. M. prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...) w G. koncesji na obrót paliwami ciekłymi na okres od 06 lutego 2013r. do dnia 06 lutego 2023r. (k. 25- 27 akt sąd.). Jak wynika z przedmiotu i zakresu ww. koncesji, Koncesjonariusz mógł prowadzić działalność gospodarczą w zakresie obrotu następującymi paliwami ciekłymi:

-

benzynami silnikowymi innymi niż benzyny lotnicze,

-

olejami napędowymi,

-

olejami opałowymi,

przy wykorzystaniu samochodu ciężarowego - autocysterny o nr identyfikacyjnym (...) oraz nr rej. (...). Nadto, w przypadku obrotu benzynami silnikowymi innymi niż benzyny lotnicze oraz olejem napędowym wykonywanego za pomocą ww. autocysterny niewyposażonej w instalacje pomiarowe dla ww. paliw, autocysterna miała być napełniania zamówioną ilością paliwa w bazie paliw, następnie zaś plombowana. Koncesjonariusz miał otrzymać potwierdzenie ilości odebranego paliwa, a rozplombowanie miało nastąpić dopiero u odbiorcy.

Z kolei decyzją z dnia 18 lipca 2013 r. nr (...) Prezes URE, w związku z wnioskiem i wyjaśnieniami koncesjonariusza, że olej napędowy będzie sprzedawany za pomocą instalacji pomiarowej, dokonał zmiany przedmiotu i zakresu ww. koncesji poprzez uregulowanie, iż tylko w przypadku obrotu benzynami silnikowymi innymi niż benzyny lotnicze wykonywanego za pomocą ww. autocysterny niewyposażonej w instalacje pomiarowe dla ww. paliwa, autocysterna miała być napełniania zamówioną ilością paliwa w bazie paliw, a następnie plombowana. Koncesjonariusz miał otrzymać potwierdzenie ilości odebranego paliwa, a rozplombowanie następować miało dopiero u odbiorcy (k. 28- 29 akt sąd.).

Przedsiębiorca de facto prowadzi sprzedaż oleju napędowego w W. przy ul. (...) (k. 11, 16 akt adm.) głównie na rzecz (...) W. oraz przedsiębiorcy (...) w W.. Sprzedaż prowadzona jest z autocysterny wyposażonej w układ dystrybucji paliw i środki likwidacji rozlewów produktów ropopochodnych. Wobec tego, że nie istniała możliwość tankowania autobusów bezpośrednio w bazie (...), autocysterna została posadowiona na wydzierżawionym terenie w odległości około 40 m od bazy (...), na której parkują autobusy (...) (k. 18, 25, 34 akt adm.).

Okoliczność zaopatrywania w paliwo autobusów i innych pojazdów bezpośrednio z wolnostojącej cysterny stała się przedmiotem donosów skierowanych do Urzędu Regulacji Energetyki (k. 5, 17 akt adm.), o czym Prezes URE pismem z dnia 19 listopada 2013r. powiadomił organy ścigania.

Postanowieniem z dnia 12 grudnia 2013r. umorzono dochodzenie w sprawie narażenia w bliżej nieustalonym czasie nie później niż w dniu 05 lipca 2013 roku w W. na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo trwałego uszczerbku na zdrowiu osoby zamieszkujące w okolicy punktu dystrybucji paliw ciekłych usytuowanego w W. przy ul. (...), tj. o czyn z art. 160 § 1 kk wobec braku danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa (k. 10 akt adm.).

Prezes URE pismami z dnia 10 lutego 2014 r. i 06 marca 2014 r. na podstawie przepisu art. 28 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne zwrócił się do Koncesjonariusza o przesłanie stosownych wyjaśnień i dokumentów (k. 12, 14, 22 akt adm.). Odpowiednio w dniach 27 lutego 2014 r. i 26 marca 2014 r. Koncesjonariusz przesłał żądane dokumenty i wyjaśnienia (k. 18- 20, 25- 28 akt adm.).

Przedsiębiorca potwierdził, że sprzedaż oleju napędowego w W. przy ul. (...) prowadzona jest od sierpnia 2013 r. i trwa nadal. Wskazał wprost, że sprzedaż oleju napędowego prowadzona jest „z autocysterny wyposażonej w układ dystrybucji paliw. Autocysterna jest wyposażona w środki likwidacji rozlewów produktów ropopochodnych." Ponadto podał, że sprzedaż oleju napędowego przy ul. (...) w W. dokonywana jest na rzecz (...) W. oraz przedsiębiorcy W. w W.. Według Przedsiębiorcy „uzyskana koncesja z dnia 6 II 2013 r. oraz jej rozszerzenie z dnia 18 VII 2013 r. zezwala na dystrybucję oleju opałowego i oleju napędowego z wykorzystaniem autocysterny." Poza tym autocysterna wykorzystywana do sprzedaży oleju wyposażona jest w instalację z licznikiem (...)." (k. 18, 25 akt adm.). Do pisma z dnia 27 lutego 2014r. Przedsiębiorca załączył świadectwo legalizacji ponownej odmierzacza (k. 19 akt adm.) oraz świadectwo pozwalające na przewóz paliw ciekłych posiadaną autocysterną (k. 20 akt adm.). Natomiast do pisma z dnia 26 marca 2014r. Przedsiębiorca załączył faktury VAT dotyczące sprzedaży oleju napędowego na rzecz (...) W. (k. 26- 28 akt adm.).

W związku z tym, iż zebrany materiał dowodowy dał w ocenie Prezesa URE podstawę do wszczęcia postępowania w sprawie cofnięcia koncesji udzielonej Koncesjonariuszowi, Prezes URE zawiadomił go pismem z dnia 09 kwietnia 2014 r. o wszczęciu przedmiotowego postępowania administracyjnego z uwagi na naruszenie warunków 2.1.2, 2.1.4 i 2.2.1 koncesji oraz z uwagi na niedawanie przez niego rękojmi prawidłowego wykonywania działalności koncesjonowanej. Jednocześnie Prezes URE wezwał Przedsiębiorcę do przesłania stosownych wyjaśnień i dokumentów (k. 1- 3 akt adm.).

Powyższe Koncesjonariusz uczynił w piśmie z dnia 15 maja 2014 r. (k. 33- 35 akt adm.), wskazując, iż przy sprzedaży oleju napędowego w szczególności pojazdom (...) W., „autocysterna znajduje się na wydzierżawionym terenie (...) w o odległości ok. 40 m od bazy (...) na której parkują autobusy (...), ponieważ nie było możliwości tankowania autobusów bezpośrednio na bazie (...)." Teren ten jest wyłącznie przemysłowy i brak jest zabudowy mieszkaniowej. Ponadto teren jest wyłożony kostką betonową, całodobowo nadzorowany, monitorowany kamerą przemysłową, oświetlony i zamykany w godzinach nocnych. Koncesjonariusz wyjaśnił także, iż poza standardowym wyposażeniem autocysterny w środki bezpieczeństwa „w punkcie sprzedaży oleju napędowego znajdują się również: agregat proszkowy AP-25, gaśnica proszkowa o masie środka gaśniczego 6 kg, koce gaśnicze (...), neutralizator wycieku oleju,-napędowego, hydrant gaśniczy." Jednocześnie Koncesjonariusz przedstawił opinię rzeczoznawcy ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych z dnia 14 maja 2014 r. (k. 37 akt adm.), z której wynika iż nie wnosi on uwag „do warunków ochrony przeciwpożarowej sprzedaży oleju napędowego”. Przy czym ww. rzeczoznawca w niniejszej opinii jednoznacznie stwierdza, iż nie narusza ona innych uregulowań związanych ze sprzedażą paliw płynnych i utrzymaniem urządzeń związanych ze sprzedażą tychże paliw. Ponadto Przedsiębiorca podał, że dążąc do podwyższenia warunków pracy ponad wymagany standard oraz do ulepszenia warunków bezpieczeństwa, na dzień dzisiejszy opracowywany jest projekt punktu dystrybucji oleju napędowego w W., ul. (...), nr działki (...). Przewidywany termin ukończenia projektu - druga połowa/koniec czerwca 2014r.

Pismem z dnia 21 maja 2014 r. zawiadomiono Przedsiębiorcę o zakończeniu
postępowania dowodowego i poinformowano go o możliwości zapoznania
się z zebranym materiałem dowodowym, a także o możliwości złożenia ewentualnych uwag i wyjaśnień w terminie 14 dni od dnia doręczenia niniejszego zawiadomienia (k. 40- 41 akt adm.).

25 czerwca 2014r. Prezes URE wydał zaskarżoną Decyzję.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:

W ocenie Sądu zaskarżona Decyzja jest prawidłowa i słuszna, a podnoszone przez powódkę w odwołaniu zarzuty nie mogą skutkować jej uchyleniem.

Zgodnie z art. 41 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2012r., poz. 1059 j.t. ze zm.) Prezes URE cofa koncesję w przypadku zmiany, w zakresie określonym w ustawie, warunków wykonywanej działalności gospodarczej objętej koncesją. Poza tym stosownie do treści art. 41 ust. 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2012 r., poz. 1059 j.t. ze zm.) Prezes URE cofa koncesję albo zmienia jej zakres w przypadkach określonych w art. 58 ust. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Natomiast w myśl art. 41 ust. 4 pkt 1 powołanej ustawy Prawo energetyczne Prezes URE może cofnąć koncesję albo zmienić jej zakres w przypadkach określonych w art. 58 ust. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wobec powyższego art. 41 ust. 3 ustawy Prawo energetyczne wprowadza obligatoryjność cofnięcia koncesji w przypadkach, o których mowa w art. 58 ust. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, a art. 41. ust. 4 pkt 1 ustawy Prawo energetyczne jedynie fakultatywność cofnięcia koncesji w razie zaistnienia przesłanek z art. 58 ust. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Przepis art. 58 ust. 2 ustawy z dnia 02 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r., poz. 672 j.t. ze zm.) stanowi, iż organ koncesyjny cofa koncesję albo zmienia jej zakres, w przypadku gdy przedsiębiorca:

1)rażąco narusza warunki określone w koncesji lub inne warunki wykonywania koncesjonowanej działalności gospodarczej, określone przepisami prawa;

2) w wyznaczonym terminie nie usunął stanu faktycznego lub prawnego niezgodnego z warunkami określonymi w koncesji lub z przepisami regulującymi działalność gospodarczą objętą koncesją.

Z kolei przepis art. 58 ust. 3 wymienionej ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, iż organ koncesyjny może cofnąć koncesję albo zmienić jej zakres ze względu na zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa lub bezpieczeństwa obywateli, a także w razie ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy.

Odnosząc się do treści przepisu art. 58 ust. 2 pkt 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej należy wskazać, iż zgodnie z warunkiem 2.2.1. koncesji udzielonej P. M. prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...) w G. Koncesjonariusz był obowiązany do utrzymywania stanu technicznego oraz wyposażenia obiektów, instalacji i urządzeń zapewniających wysoką efektywność i najlepszą jakość wykonywanej działalności objętej niniejszą koncesją, z uwzględnieniem racjonalnego poziomu kosztów, przy zachowaniu obowiązujących przepisów określających wymogi techniczne, w tym metrologiczne, jakościowe i ochrony środowiska oraz do przestrzegania przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, w tym w szczególności w zakresie bezpieczeństwa pożarowego oraz bezpieczeństwa ludzi i mienia. Powyższe łączy się z treścią warunku 2.1.2 tej koncesji, zgodnie z którym Koncesjonariusz był zobowiązany do przestrzegania obowiązujących przepisów dotyczących jakości paliw ciekłych, ochrony środowiska, zasad postępowania z odpadami i bezpieczeństwa ekologicznego, a także wydanych na ich podstawie przepisów wykonawczych, a zwłaszcza do terminowej realizacji określonych tymi przepisami przedsięwzięć zabezpieczających środowisko przed szkodliwym oddziaływaniem działalności wykonywanej na podstawie tej koncesji oraz do posiadania wymaganych zezwoleń i uzgodnień. Powyższe wiąże się także z pkt 2.1.4 koncesji, w myśl którego Koncesjonariusz był obowiązany do prowadzenia działalności w sposób nie stanowiący zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz środowiska, a także nie narażający na powstanie szkód materialnych.

Sąd zważył, iż zgromadzony materiał dowodowy wskazuje, że powódka naruszyła wymienione warunki udzielonej jej koncesji.

Przede wszystkim podkreślenia wymaga, iż nie ulega wątpliwości, że powódka prowadziła sprzedaż paliwa głównie na rzecz (...) W. i innego podmiotu, dystrybuując bezpośrednio z autocysterny zaparkowanej na terenie nieopodal bazy (...) olej napędowy do autobusów i innych pojazdów. Powódka niejednokrotnie wskazywała na te okoliczności, spójne z pozostałym materiałem, przez co uznane zostały za wiarygodne jako niekwestionowane przez strony. Anonimowe pisma „mieszkańców W.” w tym przedmiocie zainicjowały jedynie podjęcie przez organ czynności wyjaśniających, a dopiero wyjaśnienia Przedsiębiorcy stały się podstawą do wszczęcia postępowania administracyjnego odnośnie cofnięcia koncesji. Przedmiotem bowiem działalności Przedsiębiorcy stosownie do zakresu udzielonej koncesji miał być obrót konkretnymi paliwami ciekłymi przy wykorzystaniu samochodu ciężarowego – autocysterny. Przedsiębiorca na tej podstawie mógł zatem użytkować w ramach prowadzonego obrotu paliwami wskazaną w decyzji koncesyjnej autocysternę, w szczególności używać jej do transportu sprzedawanego paliwa, ponieważ dany zapis zawarty w koncesji nie oznacza, że Przedsiębiorca mógł dokonywać sprzedaży paliwa, jego dystrybucji i tankowania pojazdów bezpośrednio z samochodu ciężarowego, gdyż może się to odbywać wyłącznie w miejscach do tego przeznaczonych, spełniających szereg wymagań uregulowanych w stosownych przepisach oraz za pomocą odpowiedniej infrastruktury, o czym profesjonalista zdecydowanie powinien wiedzieć. Jak wynika bowiem z treści art. 2 ust. 1 pkt 18 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (Dz.U. z 2006r. Nr 169, poz. 1200 ze zm.) to stacja paliwowa rozumiana jako zespół urządzeń służy do zaopatrywania przez przedsiębiorcę w paliwa pojazdów, ciągników rolniczych, a także maszyn nieporuszających się po drogach. Z kolei rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 listopada 2005r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie (Dz. U. z 2005r. Nr 243, poz. 2063 ze zm.) określa jakie składniki infrastruktury powinny wchodzić w skład stacji paliw, tj. budynek, podziemne zbiorniki magazynowe paliw płynnych, podziemne lub nadziemne zbiorniki gazu płynnego, odmierzacze paliw płynnych i gazu płynnego, instalacje technologiczne, w tym urządzenia do magazynowania i załadunku paliw płynnych oraz gazu płynnego, instalacje wodno-kanalizacyjne i energetyczne, podjazdy i zadaszenia oraz inne urządzenia usługowe i pomieszczenia pomocnicze. Przedmiotowe rozporządzenie podaje też wiele obwarowań dotyczących wyposażenia stacji paliw, przykładowo w instalacje kanalizacyjne i inne urządzenia zabezpieczające przed przenikaniem produktów naftowych do gruntu, wód powierzchniowych i gruntowych; urządzenia do pomiaru i monitorowania stanu magazynowanych produktów naftowych; urządzenia do sygnalizacji wycieku produktów naftowych do gruntu, wód powierzchniowych i gruntowych; ale również reguluje usytuowanie na stacji w kontekście stref zagrożenia wybuchem, odległości od zbiorników; określa zabudowę stacji pod kątem eliminowania zagrożenia pożarowego i wiele innych. Wobec tego uznać należy, że Przedsiębiorca prowadząc sprzedaż paliwa bezpośrednio z autocysterny nie zachował wymogów określonych w obowiązujących przepisach prawa, podczas gdy w myśl § 4 ust. 1 pkt 20 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. z 2010r. Nr 109, poz. 719) zabroniona jest dystrybucja i przeładunek ropy naftowej i produktów naftowych w obiektach i na terenach nieprzeznaczonych do tego celu. Nie ma dlatego znaczenia, iż autocysterna, z której wlewano paliwo wprost do pojazdów wyposażona jest w środki likwidacji rozlewów produktów ropopochodnych, czy, że posadowiona jest na kostce betonowej, a w bliżej nieokreślonym przez Przedsiębiorcę punkcie sprzedaży oleju napędowego znajduje się agregat proszkowy AP-25, gaśnica proszkowa, koce gaśnicze, neutralizator wycieku oleju napędowego, hydrant gaśniczy, gdyż nie zmienia to faktu niestosowania przez Przedsiębiorcę wymagań ustawowych. Podobnie na wypełnienie warunków ustawowych nie może wpłynąć przedstawiona przez Przedsiębiorcę pozytywna opinia rzeczoznawcy ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych, niewiążąca dla Sądu, a która jak podał sam rzeczoznawca nie narusza innych uregulowań związanych ze sprzedażą paliw płynnych i urządzeń związanych ze sprzedażą.

Jednocześnie dla wykazania nieprawidłowości w działalności powódki podnieść trzeba, że na podstawie § 134 ust. 1 ww. rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 listopada 2005r. to zasilanie zbiorników magazynowych stacji paliw płynnych w paliwa płynne powinno odbywać się za pomocą cystern lub innych środków transportu, dopuszczonych do przewozu materiałów niebezpiecznych. Z kolei zgodnie z § 14 tego rozporządzenia przeładunek ropy naftowej i produktów naftowych odbywać się musi wyłącznie na terenie bazy paliw płynnych, stacji paliw płynnych, bazy gazu płynnego, rozlewni gazu płynnego oraz samodzielnej stacji gazu płynnego. W związku z powyższym, tego typu czynności Przedsiębiorca mógł dokonywać przy wykorzystaniu autocysterny. Dodatkowe ograniczenie wprowadza jeszcze koncesja wskazując, że w przypadku obrotu benzynami silnikowymi innymi niż benzyny lotnicze wykonywanego za pomocą ww. autocysterny niewyposażonej w instalacje pomiarowe dla paliwa będącego przedmiotem obrotu, autocysterna miała być napełniania zamówioną ilością paliwa w bazie paliw, a następnie plombowana. Koncesjonariusz miał otrzymać potwierdzenie ilości odebranego paliwa, a rozplombowanie następować miało dopiero u odbiorcy. Wynika stąd, że tylko autocysterna napełniona wymienionymi benzynami niewyposażona w odpowiednie instalacje pomiarowe miała podlegać wskazanym rygorom, w innych wypadkach takich rygorów nie przewidziano, z czego wobec obowiązywania nadrzędnych przepisów prawa nie można jednak wywieść, jak to uczyniła powódka w odwołaniu, iż świadczy to o możliwości pełnej swobody w wykorzystaniu autocysterny z instalacją pomiarową przy obrocie innymi paliwami tj. do bezpośredniej dystrybucji sprzedawanego paliwa. Skoro bowiem, jak wynika z powołanego przepisu § 14 w. wym. rozporządzenia przeładunek ropy naftowej może odbywać się wyłącznie na terenie miejsc wskazanych w tym przepisie, to tym bardziej nieuzasadnione jest przyjęcie przez powódkę, że dystrybucja może odbywać się gdziekolwiek, poza bazami paliw płynnych i stacjami paliw płynnych. Przywołane unormowania prawne mają zapobiegać przed przenikaniem ropy naftowej i produktów naftowych do wód powierzchniowych i gruntowych oraz emisję par tych produktów do powietrza atmosferycznego w procesach masowego przeładunku.

Jeśli więc przepisy prawa wyraźnie uniemożliwiają wprowadzanie do obrotu paliw ciekłych poza stacjami paliw i bazami paliw, niedopuszczalna jest sprzedaż oleju napędowego w sposób ustalony w przedmiotowym postępowaniu administracyjnym. Powódka dokonując zatem obrotu paliwem w miejscu do tego nieprzeznaczonym rażąco naruszyła tym samym warunki posiadanej koncesji w zakresie zarówno konieczności spełniania stanu technicznego oraz wyposażenia obiektów, instalacji i urządzeń koniecznych przy obrocie paliwami ciekłymi, jak też w zakresie bezpieczeństwa ludzi, środowiska i mienia, których ochronę zapewnia stosowanie przepisów regulujących otoczenie dla wykonywanej przez Przedsiębiorcę działalności koncesjonowanej w postaci obrotu paliwami ciekłymi (pkt 2.1.2, 2.1.4, 2.2.1 koncesji).

Dlatego uznać należy, że zaistniały przesłanki z art. 58 ust. 2 pkt 1 i art. 58 ust. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, a tym samym również z art. 41 ust. 3 i art. 41 ust. 4 pkt 1 ustawy Prawo energetyczne, przemawiające za cofnięciem Przedsiębiorcy koncesji.

Dodatkowo podnieść trzeba, że powódka swoim rażącym zachowaniem jednoznacznie wskazała, iż nie daje gwarancji prawidłowego wykonywania działalności koncesjonowanej zgodnie z wydaną jej koncesją. Tymczasem spełnianie przez Przedsiębiorcę warunków wykonywania działalności koncesjonowanej oceniane jest w tym aspekcie, co wynika z art. 50 pkt 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, gdyż przed podjęciem decyzji w sprawie udzielenia koncesji lub jej zmiany organ koncesyjny może dokonać sprawdzenia faktów podanych we wniosku o udzielenie koncesji w celu stwierdzenia, czy przedsiębiorca spełnia warunki wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją oraz czy daje rękojmię prawidłowego wykonywania działalności objętej koncesją. Przy czym norma wynikająca z art. 41 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawo energetyczne rozszerza obowiązek Koncesjonariusza dawania omawianej wyżej rękojmi z etapu poprzedzającego uzyskanie koncesji na etap wykonywania działalności koncesjonowanej. Innymi słowy, wymóg dawania rękojmi należytego wykonywania koncesjonowanej działalności gospodarczej spoczywa na Koncesjonariuszu nie tylko na etapie postępowania o udzielenie koncesji, ale przez cały okres wykonywania przez niego ww. działalności. Jednakowoż, jak ustalono w niniejszej sprawie, zagrożenia płynące z obecnego sposobu wykonywania przez Przedsiębiorcę działalności gospodarczej, sprzecznego z warunkami koncesji i obowiązującymi przepisami prawa, przekonują, że nie daje on tej rękojmi, a co więcej powodują uznanie, że nie spełnia on warunków wykonywania działalności gospodarczej, jaką aktualnie w rzeczywistości prowadzi.

W ocenie Sądu Prezes URE był zatem zobligowany do cofnięcia P. M. prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...) w G. koncesji, toteż nie naruszył powoływanych przez powódkę art. 41 ust. 2 pkt 3 oraz 41 ust. 3 ustawy Prawo energetyczne. Pozwany nie naruszył też podnoszonego przez powódkę art. 58 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, gdyż nie był on podstawą wydanej Decyzji.

Odnosząc się do zarzutów powódki, że Prezes URE pominął ustalenia poczynione przez Komendę Powiatową Policji w W. w trakcie postępowania zainicjowanego zawiadomieniem złożonym przez Prezesa URE, wskazać należy za pozwanym, że postępowanie karne jest postępowaniem niekonkurencyjnym w odniesieniu do postępowania administracyjnego i rozstrzygnięcia w obu tych postępowaniach mogą zapadać niezależnie od siebie, inny jest bowiem przedmiot tych postępowań. Ocena prawnokarna zachowania powódki nie determinuje oceny tego zachowania w oparciu o przepisy prawa administracyjnego, czy cywilnego. Na marginesie zauważyć też wypada, iż postanowienie o umorzeniu dochodzenia prowadzonego w sprawie o czyn z art. 160 § 1 kk dotyczy okresu do dnia 05 lipca 2013r., a zgodnie ze stanowiskiem powódki dopiero na mocy decyzji koncesyjnej z dnia 18 lipca 2013r. otrzymała uprawnienie do sprzedaży oleju napędowego bez ograniczeń za pomocą autocysterny, z pominięciem rygorów dotyczących plombowania, z czego zaczęła korzystać od sierpnia 2013r. Oprócz tego sprawa ta dotyczyła narażenia na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo trwałego uszczerbku na zdrowiu osoby zamieszkujące w okolicy punktu dystrybucji paliw ciekłych usytuowanego w W. przy ul. (...), podczas gdy powódka deklarowała sprzedaż paliwa z autocysterny w punkcie przy ul. (...) w W..

Nadto odnosząc się do zarzutów powódki dotyczących procedury administracyjnej Sąd stwierdził, iż nie mogą być one skuteczne w postępowaniu przed Sądem Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Sąd uznał, że nawet gdyby przyjąć, że w postępowaniu administracyjnym doszło do uchybień proceduralnych to nie mogą one być przedmiotem postępowania sądowego mającego na celu merytoryczne rozstrzygnięcie sporu, bowiem Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zobowiązany jest do wszechstronnego zbadania wszystkich istotnych okoliczności sprawy, przy uwzględnieniu zasad rozkładu ciężaru dowodu i obowiązku stron w postępowaniu dowodowym (vide Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 23 lutego 2007 roku, sygn. akt VI ACa 952/06). Podkreślenia wymaga, że postępowanie przed Sądem Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie stanowi kolejnej instancji postępowania administracyjnego, a wniesienie przez stronę odwołanie otwiera drogę postępowania cywilnego o kontradyktoryjnym charakterze, w którym sąd zobowiązany jest osądzić sprawę od nowa (vide Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 24 października 2006 roku, sygn. akt VI ACa 1026/05).

Sąd oddalił wnioski o dopuszczenie dowodu z przesłuchania strony na okoliczność wykonywania działalności zgodnie z warunkami koncesji i zgodnie z dochowaniem wymogów bezpieczeństwa oraz dopuszczenie dowodu z przesłuchania świadka T. W. na okoliczność, iż działalność gospodarcza była prowadzona przez powódkę w sposób, który nie powodował naruszenia przepisów prawa oraz warunków koncesji oraz na okoliczność, iż w toku postępowań kontrolnych prowadzonych przez inne ograny państwa nie stwierdzono jakichkolwiek nieprawidłowości, czyli na analogiczne okoliczności co w przypadku przesłuchania strony, zmierzające do udowodnienia okoliczności faktycznych, które nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy jak dochowanie wymogów co do prawa i zobowiązań wynikających z koncesji.

W okolicznościach faktycznych sprawy należało zatem stwierdzić, iż Decyzja Prezesa URE znajdowała oparcie w powołanych w niej przepisach prawa, gdyż poprzez naruszenie warunków koncesji przy wykonywaniu koncesjonowanej działalności i prowadzenie tej działalności niezgodnie z przepisami prawa Prezes URE był uprawniony do cofnięcia koncesji.

Biorąc powyższe względy pod uwagę Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oddalił wniesione przez powódkę odwołanie na podstawie art. 479 ⁵³ § 1 kpc, nie znajdując podstaw do jego uwzględnienia.

O kosztach zastępstwa procesowego rozstrzygnięto na podstawie art. 98 i 99 kpc stosownie do wyniku sporu.

SSO Maria Witkowska