Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 28 września 2016 r.

Sąd Rejonowy w Nysie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Dobrawa Michałowska

Protokolant: st. protokolant sądowy Joanna Pilc-Syposz

po rozpoznaniu w dniu 15 września 2016 r. na rozprawie

sprawy z wniosku W. B.

z udziałem A. B.

o podział majątku wspólnego

postanawia:

1.  dokonać podziału majątku wspólnego wynikającego z ustania majątkowej wspólności ustawowej pomiędzy A. B. a W. B. na skutek rozwiązania związku małżeńskiego przez Sąd Okręgowy w Opolu wyrokiem z 9 czerwca 2014 r. sygn. akt (...)w ten sposób, że wchodzące w skład tego majątku:

a)  nieruchomość położoną w K., gmina N., powiat (...) stanowiącą działki (...) dla której Sąd Rejonowy w Nysie prowadzi księgę wieczystą (...) o wartości 2.500 zł przyznać na wyłączną własność uczestniczce postępowania A. B. córce I. i M.,

b)  nieruchomość położoną w K., gmina N., powiat (...) stanowiącą działkę (...) dla której Sąd Rejonowy w Nysie prowadzi księgę wieczystą (...) o wartości 2.000 zł przyznać na wyłączną własność wnioskodawcy W. B. synowi S. i T.

c)  ruchomości w postaci: kompletu mebli kuchennych, lodówki I., zmywarki W., zamrażarki E. E. L., przepływowego podgrzewacza wody C., kompletu mebli sypialnianych B., firan, kompletu mebli do pokoju dziennego, narożnika, dywanu, telewizora Samsung 32 cale, pralki LG o łącznej wartości 10.920 zł przyznać na wyłączną własność uczestniczce postępowania A. B.

d)  ruchomości w postaci: telewizora Samsung 55 cali, kompletów kluczy nasadowych T., S., kosiarki spalinowej O. Mac (...), piły spalinowej H., kamery S. (...), orbitreka K. o łącznej wartości 4850 zł przyznać na wyłączną własność wnioskodawcy W. B.,

e)  samochód osobowy P. nr rej (...), o wartości 12.000 zł przyznać na wyłączną własność uczestniczce A. B.,

f)  samochód osobowy V. (...) o wartości 7.500 przyznać na wyłączną własność wnioskodawcy W. B.,

g)  wierzytelności z tytułu nakładów na nieruchomość położoną w (...) stanowiącą przedmiot własności I. i M. F. przyznać stronom po połowie

wszystko bez obowiązku wzajemnych spłat i dopłat

2.  zasądzić od uczestniczki postępowania A. B. na rzecz wnioskodawcy W. B. kwotę 700 zł (siedemset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania

3.  wartość majątku wspólnego stron podlegającego podziałowi ustalić na łączną kwotę 39.120 zł (trzydzieści dziewięć tysięcy sto dwadzieścia złotych),

4.  wypłacić biegłemu J. K. kwotę 405,90 zł (czterysta pięć złotych) z zaliczki wpłaconej przez wnioskodawcę.

Sygn. akt I Ns 1176/14

UZASADNIENIE

W. B. złożył wniosek o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej wnosząc o ustalenie, że w skład majątku wspólnego wchodziły dwie nieruchomości położne w K., ruchomości stanowiące wyposażenie domu byłych teściów, nakłady na remont tejże nieruchomości, oszczędności w kwocie 5.000 euro oraz dwa samochody osobowe.

Uczestniczka postępowania, w odpowiedzi na wniosek, z zasadzie zgodziła się z wnioskiem, wskazała jednak, że wnioskodawca zawyżył wartość poszczególnych składników majątkowych, przyznała, że rzeczywiście na jej koncie znajdowała się kwota 4.500 euro wpłacona przez wnioskodawcę po powrocie z misji pokojowej w Kosowie. Podała nadto, że w skład majątku wspólnego wchodzi kwota 38.000 zł stanowiąca wynagrodzenie wnioskodawcy za uczestnictwo w misji pokojowej, a przechowywane przezeń na koncie w (...) Banku (...).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. B. i W. B. zawarli związek małżeński dnia 25 października 2003 roku, nie zawierali umowy majątkowej małżeńskiej. Wyrokiem Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 9 czerwca 2014 r. związek ten został rozwiązany przez rozwód z dniem 1 lipca 2014 r.

Dowód:

- wyrok w sprawie (...) k. 4.

W chwili ustania wspólności majątkowej małżeńskiej, strony były właścicielami: nieruchomości położonej w K. stanowiącej działki (...) dla której Sąd Rejonowy w Nysie prowadzi księgę wieczystą (...) o wartości 2.500 zł oraz nieruchomości położonej w K., stanowiącej działkę (...) dla której Sąd Rejonowy w Nysie prowadzi księgę wieczystą (...) o wartości 2.000 zł, a także następujących ruchomości (znajdujących się w nieruchomości stanowiącej przedmiot własności rodziców uczestniczki postępowania): kompletu mebli kuchennych, lodówki I., zmywarki W., zamrażarki E. E. L., przepływowego podgrzewacza wody C., kompletu mebli sypialnianych B., firan, kompletu mebli do pokoju dziennego, narożnika, dywanu, telewizora Samsung 32 cale, pralki LG o łącznej wartości 10.920 zł, nadto: telewizora Samsung 55 cali, kompletów kluczy nasadowych T., S., kosiarki spalinowej O. Mac (...), piły spalinowej H., kamery S. (...), orbitreka K. o łącznej wartości 4850 zł. Stronom przysługiwało również prawo własności samochodu osobowego P. nr rej (...), o wartości 12.000 zł oraz samochodu osobowego V. (...) o wartości 7.500 zł. W tracie trwania związku małżeńskiego strony poczyniły nadkłady na nieruchomość położoną w (...) stanowiącą przedmiot własności I. i M. F., gdzie wspólnie zamieszkiwali.

Dowód:

1.  - umowa o przeniesienie prawa własności. k. 5-8,

2.  - umowa sprzedaży, k. 9-11,

3.  - faktury, rachunki, k. 26, 31, 39-42, 44, 47, 52, 55,

4.  - odpis księgi wieczystej (...), k. 65,

5.  - odpis księgi wieczystej (...), k. 66,

6.  - wydruk z serwisu (...)- system sp. z o.o., k. 67,

7.  - zeznania świadka M. F., k. 342-344,

8.  - zeznania świadka I. F., k. 344-346,

9.  - opinia biegłego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego, k. 351,

10.  - przesłuchanie stron postępowania, k. 386 -387.

W okresie od maja 2011 r. do lutego 2012 r. wnioskodawca W. B. uczestniczył w misji pokojowej w Kosowie. W tym okresie oprócz zwykłego wynagrodzenia otrzymywał kwotę ok. 2.500 zł euro miesięcznie, tj. łącznie 25.000 euro. W dniu 31 stycznia 2012 r. wnioskodawca dokonał wpłaty na konto uczestniczki postępowania kwoty 4.500 euro. W tym czasie w miejscu zamieszkania stron został przeprowadzony remont łazienki częściowo finansowany przez strony odświeżono też cześć pozostałych pomieszczeń. W dniu 1 lipca 2024 r. konto uczestniczki w (...) Banku (...) wykazywało stan 3.726 zł, natomiast konto oszczędnościowe wykazywało stan 4.008 euro. W dniu 29 stycznia 2014 r. uczestniczka dokonała wypłaty z tego konta kwoty 1.490 euro, natomiast w dniu 18 lipca 2014 r. kwoty 4.000 euro. Stan konta wnioskodawcy wynosił zaś kwotę 7.292 zł.

Dowód;

1.  potwierdzenie transakcji, k. 33-34,

2.  wyciąg z rachunku uczestniczki, k. 259, 274, 276, 277,

3.  wyciąg z rachunku wnioskodawcy, k. 283,

4.  przesłuchanie stron postępowania, k. 386 -387.

Sąd zważył, co następuje:

Z chwilą zawarcia małżeństwa między małżonkami powstaje z mocy ustawy wspólność majątkowa. W przypadku, gdy między małżonkami istnieje ustawowa wspólność majątkowa, co do zasady wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności przez oboje małżonków lub przez jednego z nich wchodzą do ich majątku wspólnego. W szczególności do majątku wspólnego wchodzą pobrane wynagrodzenia za pracę, dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków, dochody z ich majątku wspólnego, dochody z majątku osobistego każdego z małżonków. Majątek osobisty każdego z małżonków, pomiędzy którymi istnieje wspólność ustawowa majątkowa obejmuje przedmioty majątkowe nabyte przez tego małżonka przed powstaniem wspólności ustawowej, przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba, że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił, przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego oraz inne przedmioty majątkowe wymienione w art. 33 k.r.i.o. Zasadą jest, że oboje małżonkowie maja równe udziały w majątku wspólnym, chyba, że w umowie majątkowej małżeńskiej postanowią inaczej (art. 43 §1 k.r.i o.).

Zgodnie z art. 567 § 3 k.p.c. do postępowania o podziału majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej miedzy małżonkami stosuje się odpowiednio przepisy o dziale spadku, zaś w myśl art. 688 k.p.c. do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zniesienia współwłasności. W myśl art. 210 k.c. każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Natomiast w świetle art. 212 § 2 k.c. rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego. Sąd zaś powinien dążyć do wydania postanowienia odpowiadającego woli wszystkich współwłaścicieli (art. 622 § 1 k.p.c.). Gdy wszyscy współwłaściciele złożą zgodny wniosek co do sposobu zniesienia współwłasności, sąd wyda postanowienie odpowiadające treści wniosku, jeżeli projekt podziału nie sprzeciwia się prawu ani zasadom współżycia społecznego, ani też nie narusza w sposób rażący interesu osób uprawnionych (art. 622 § 2 k.p.c.). Sąd jest zobowiązany do zniesienia współwłasności, choćby nie dało się zastosować sposobu wskazanego przez wnioskodawcę. Ostatecznie zaś, gdy brak zgody współwłaścicieli, sąd dokonuje zniesienia współwłasności, stosując według dalszych wskazań ustawowych dostępne sposoby. Jest przy tym zobligowany rozważyć wszelkie okoliczności sprawy.

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie dokumentów, a także przesłuchania stron oraz świadków: najbliższej rodziny stron oraz opinii biegłego sądowego, które to dowody zostały opisane szczegółowo pod poszczególnymi elementami stanu faktycznego.

Sąd na podstawie powyższych przepisów mając jednoczenie na uwadze stanowiska oraz żądania stron dokonał podziału majątku wspólnego zgromadzonego przez A. B. i W. B. w trakcie trwania ustawowej wspólności majątkowej.

W świetle przeprowadzonego postępowania dowodowego sąd doszedł do wniosku, iż w skład majątku wspólnego byłych małżonków wchodziła wierzytelność z tytułu nakładów poniesionych na nieruchomość położoną w (...), którą to sąd przyznał stronom po połowie. W niniejszym postępowaniu zostało wykazane, iż strony czyniły nakłady na przedmiotową nieruchomość, wg wnioskodawcy w kwocie ok. 10.000 zł. Zdaniem sądu postępowanie o podziału majątku wspólnego nie jest właściwym trybem dla dochodzenia tej wierzytelności, w tym zasadności, jak też dokonywania ustaleń na okoliczność tego jak umówiły się strony z właścicielami nieruchomości – rodzicami A. B. co do sposobu rozliczenia poczynionych nakładów w wypadku opuszczenia nieruchomości czy rozwodu. Właściwym postępowaniem dla ustalenia tego typu okoliczności jest proces. Wierzytelność taka co do zasady istnieje, natomiast ustalenie jej wysokości sąd pozostawił stronom do samodzielnego dochodzenia w procesie cywilnym. Każda ze stron otrzymując połowę wierzytelności z tytułu nakładów poniesionych na tę nieruchomość ma możliwość swobodnego podjęcia decyzji kiedy i w jaki sposób będzie dochodzić jej zaspokojenia.

Skład oraz wartość ruchomości wchodzących do majątku wspólnego sąd ustalił w oparciu oświadczenia i zeznania stron, które w większości pozostawały zgodne. Strony wniosły również zgodne propozycje co do sposobu podziału poszczególnych składników majątkowych. Jedynie w zakresie pojazdu P. o nr rejestracyjnym (...) sąd posiłkował się opinią biegłego, nie zakwestionowaną przez żadną ze stron postępowania.

W badanej sprawie spór stron dotyczył rozliczenia środków finansowych zgromadzonych w walucie polskiej w kwocie ok. 7.000 zł przez wnioskodawcę, natomiast w kwocie 3.000 zł przez uczestniczkę postępowania, a także środków finansowych zarobionych przez wnioskodawcę w czasie misji pokojowych w kwocie ok. 25.000 euro w okresie 10 miesięcy (od maja 2011 do lutego 2012 r.). W badanym zakresie stany kont prowadzonych w walucie polskiej ustalono na podstawie wyciągów z ksiąg bankowych. Na podstawie tychże wyciągów ustalono również historię kwoty 4.500 euro wpłaconych w styczniu 2012 r. na konto uczestniczki postępowania. Kwota ta została wypłacona w dwóch ratach i spożytkowana przez uczestniczkę postępowania. Co do pozostałej kwoty ok. 20.000 euro, tj. ok. 90.000 zł wnioskodawca podał, że w zasadzie wszystkie te pieniądze zostały roztrwonione na bieżące wydatki już w chwili nieformalnego rozstania stron w styczniu 2014 r. Tymczasem w innym miejscu wnioskodawca wskazał, że na nakłady poczynione w domu teściów strony mogły wydać kwotę ok. 10.000 zł, strony od czasu powrotu wnioskodawcy z misji nie zmieniły swojego stylu życia, nadal pracowały, nie dokonały zakupu pojazdu, nieruchomości (działka za kwotę 10.000 zł została zakupiona jeszcze przed otrzymaniem przez wnioskodawcę pierwszego wynagrodzenia dniu 16 maja 2011 r.) Pieniądze te przechowywane były na koncie walutowym wnioskodawcy, do którego uczestniczka postępowania nie miała dostępu. Podkreślenia wymaga, że kwota wpłacona na konto uczestniczki pozostawała nietknięta do czasu rozstania stron. To wszystko prowadzi do przekonania, że wnioskodawca w tej chwili powinien dysponować co najmniej taką samą kwotą. W badanym zakresie żadna ze stron postępowania nie wykazała, że spożytkowała wskazane środki finansowe na potrzeby rodziny za wiedzą drugiej strony. Strony postępowania nie przedstawiły żadnych dowodów, potwierdzających jakiekolwiek wydatki z tej kwoty. Powyższe ustalenia pozwalają na przyjęcie na podstawie art. 231 k.p.c., który stanowi że sąd może uznać za ustalone fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, jeżeli wniosek taki można wyprowadzić z innych ustalonych faktów (domniemanie faktyczne), że zarówno W. B., jak i A. B. w chwili ustania wspólności majątkowej małżeńskiej, byli w posiadaniu kwot odpowiadających wartości 1/5 części kwoty zarobionej na misjach. W tym zakresie nie mają znaczenia dla rozstrzygnięci sprawy ustalenia w zakresie czy inne osoby poza stronami przechowywały pieniądze na ich kontach bankowych.

Jak wskazano wyżej, zgodnie z treścią art. 46 k.r. i o., w sprawach nieunormowanych w artykułach poprzedzających od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku, stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i o dziale spadku. Zgodnie natomiast art. 1035 k.c., jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu. Zgodnie natomiast z art. 199 k.c., do rozporządzania rzeczą wspólną oraz do innych czynności, które przekraczają zakres zwykłego zarządu, potrzebna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli. Skutkiem rozporządzenia, dokonanego bez zgody wszystkich spadkobierców jest, na podstawie art. 58 § 1 k.c. nieważność, jeżeli czynność ta dotyczy całości majątku (odmiennie przez ustawodawcę została uregulowana kwestia rozporządzenia udziałem, gdzie skutkiem jest bezskuteczność o ile narusza uprawnienia drugiego małżonka). Wobec powyższego sąd orzekł, tak jakby wnioskodawca i uczestniczka postępowania byli w posiadaniu kwot po 4.500 euro w chwili ustania związku, i co za tym idzie każdemu przyznał wskazaną kwotę bez wzajemnych spłat i dopłat. Co do kont prowadzonych w walucie polskiej, to należy zauważyć, że służyły one głównie do przechowywania i bieżącej dyspozycji środkami, jakie wpływały od pracodawcy każdego z byłych małżonków. Tym samym sąd uznał za usprawiedliwione pozostawić je do dyspozycji każdej ze stron, z przeznaczeniem na bieżące utrzymanie, tym bardziej, że kwoty te nie przekraczały dwukrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia według danych GUS za 2014 r. (M.P. 2015, poz.179).

Orzeczenie o kosztach uzasadnia 520 k.p.c., który stanowi, że każda ze stron postępowania nieprocesowego ponosi koszty związane ze swoim udziałem w sprawie.

W niniejszej sprawie biegły J. K. sporządził opinię na piśmie. Uwzględniając zakres przedmiotowy niniejszej opinii i nakład pracy żądane wynagrodzenie nie jest wygórowane i zgodne z aktualnie obowiązującymi stawkami. Z tych względów na podstawie art. 288 kpc w związku z przepisami rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 kwietnia 2013 r. w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu cywilnym (Dz.U.2013 poz.518),orzeczono jak w pkt 4 postanowienia.

Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji.