Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 listopada 2016 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Beata Łapińska

Protokolant stażysta Bożena Sobczyk

po rozpoznaniu w dniu 3 listopada 2016 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku W. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury górniczej

na skutek odwołania W. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 10 lipca 2015r. sygn. (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje W. K. prawo do emerytury górniczej poczynając od dnia 10 czerwca 2015 roku.

Sygn. akt V U 960/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 10 lipca 2015 roku organ rentowy odmówił skarżącemu przyznania prawa do emerytury górniczej ze względu na to, że udowodnił jedynie 22 lata, 6 miesięcy i 9 dni pracy górniczej zamiast wymaganych 25 lat, w tym 17 lat, 3 miesiące i 12 dni pracy górniczej wymienionej w art. 50c ust. 1.

Odwołaniem z dnia 6 sierpnia 2015 roku W. K. wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie prawa do emerytury górniczej. Ubezpieczony wskazał, że w niezaliczonych przez ZUS w wymiarze półtorakrotnym okresach od dnia 12 czerwca 1984 roku do dnia 31 lipca 1987 roku oraz od dnia 1 lutego 2001 roku do dnia 31 stycznia 2004 roku pracę bezpośrednio w przodku, w pełnym wymiarze casu pracy. Skarżący podnosił, iż świadczył obowiązki przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu koparek oraz zwałowarek.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny :

Wnioskodawca W. K. urodził się w dniu (...).
W dniu 10 czerwca 2015 roku wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o przyznanie prawa do emerytury górniczej. Wnioskodawca nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Ubezpieczony nadal pracuje w (...) S.A Oddział (...) w B..

(dowód: wniosek o emeryturę k. 2-5 – w aktach emerytalnych)

Decyzją z dnia 10 lipca 2015 roku ZUS odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury górniczej ze względu na to, że ubezpieczony do dnia 1 czerwca 2015 roku udowodnił jedynie 22 lata, 6 miesięcy i 9 dni pracy górniczej (wobec wymaganych 25 lat), w tym 17 lat, 3 miesiące i 12 dni pracy górniczej wymienionej w art. 50c ust. 1, a zatem brak jest podstaw do przyznania emerytury górniczej. Do pracy górniczej w wymiarze półtorakrotnym ZUS nie zaliczył okresów:

- od dnia 12 czerwca 1984 roku do dnia 31 lipca 1987 roku na stanowisku mechanika maszyn i urządzeń górniczych,

- od dnia 1 lutego 2001 roku do dnia 31 stycznia 2004 roku na stanowisku górnika eksploatacji taśmociągów, ponieważ zajmowane stanowiska nie figurują w załączniku nr 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia 1994 roku.

(dowód: decyzja ZUS z dnia 10 lipca 2015 roku, k. 30 akt rentowych)

W. K. od dnia 12 czerwca 1984 roku do nadal jest zatrudniony w (...) (wcześniej (...)w B.).

(świadectwo wykonywania pracy górniczej k. 8 – w aktach emerytalnych, umowa o pracę z dnia 12 czerwca 1984 roku, k. 1 – w aktach osobowych)

W okresie od dnia 12 czerwca 1984 roku do dnia 31 lipca 1987 roku ubezpieczony był zatrudniony na stanowisku mechanika maszyn i urządzeń górnictwa odkrywkowego. W dniu 1 sierpnia 1987 roku wnioskodawca został przeniesiony na oddział (...) na stanowisko ślusarza.

(dowód: umowa o pracę z dnia 12 czerwca 1984 roku, k. 1, karta obiegowa zmiany, k. 5, potwierdzenie zmiany uposażenia z dnia 25 lipca 1985 roku, k. 8, zaakceptowany wniosek o przeniesienie do oddziału Nz-2, k. 11 akt osobowych wnioskodawcy część (...))

Pracodawca podał, że będąc zatrudnionym na stanowisku mechanika maszyn i urządzeń górniczych na odkrywce w oddziale maszynowym koparek węglowych (...) ubezpieczony bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace mechaniczne przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu zespołów i urządzeń na koparkach węglowych. Praca była wykonywana w brygadzie utrzymania ruchu w systemie jednozmianowym, bez styków.

W zakres czynności pracownika zatrudnionego na stanowisku mechanika maszyn i urządzeń górniczych w przodku należały prace kontrolne, obsługowe, konserwacyjne, smarownicze, naprawcze i remontowe na koparkach: (...), (...), przenośnikach samojezdnych: (...) 1 i 2, stołach załadowczych koparek (...)i wozach kablowych, w tym:

- kontrola, obsługa i konserwacja urządzeń,

- demontaż i montaż zespołów napędowych (silnik-przekładnia),

- demontaż i montaż bębnów napędowych, zwrotnych, napinających, odbojowych,

- wymiana płyt gąsiennicowych, wózków jezdnych, rolek podtrzymujących, kół napędowych i napinających,

- wymiana łożysk, bębnów i mechanizmów,

- wymiana lin i kół linowych,

- naprawa elementów konstrukcyjnych,

- wymiana i naprawa ciągów komunikacyjnych (schodów, podestów, barierek),

- wymiana ślizgów i wykładzin,

- obsługa układów smarowniczych i urządzeń hydrauliki siłowej,

- konserwacja, naprawa, remont urządzeń dźwigowych na maszynach podstawowych.

(dowód: charakterystyki stanowiska pracy k. 14-15 akt sprawy)

W dniu 18 listopada 2009 roku Komisja Weryfikacyjna powołana przez pracodawcę ustaliła, że wnioskodawca w okresie od dnia 12 czerwca 1984 roku do dnia 31 lipca 1987 roku będąc zatrudnionym na stanowisku mechanika maszyn i urządzeń górniczych na odkrywce stale przez 773 dniówki stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał obowiązki rzemieślnika zatrudnionego na odkrywce wykonującego prace mechaniczne, to jest stanowisku wymienionym w dziale III pkt 7 załącznika nr 3 do rozporządzenia.

(dowód: protokół z posiedzenia Komisji weryfikacyjnej z dnia 18 listopada 2009 roku, k. 9-10 akt rentowych)

W okresie zatrudnienia na oddziale (...) wnioskodawca pracował w pełnym wymiarze czasu pracy wyłącznie na koparkach węglowych. Jego praca polegała na konserwacji, wymianie podzespołów, urządzeń w koparkach węglowych i usuwaniu awarii. Były to maszyny podstawowe usytuowane w przodku w trakcie urabiania urobku. Oddział, w którym był zatrudniony wnioskodawca zapewniał ciągłą pracę tych koparek w ruchu. Jeżeli był planowany remont generalny koparki, pracownicy przypisani do jej obsługi byli przerzucani na inne koparki w ruchu. Brygada, w której skład wchodził odwołujący miała za zadanie utrzymywać koparki w ciągłym ruchu. Praca wnioskodawcy polegała na wymianie podzespołów i urządzeń takich jak przekładnie i silniki. Odwołujący kontrolował pracę silników elektrycznych, przekładni, taśmociągów, kół urabiających stanowiących części składowe koparek węglowych. Wnioskodawca wykonywał wyżej wymienione obowiązki w pełnym wymiarze czasu pracy.

(dowód: zeznania świadka M. T., nagranie od minuty 25:35 do minuty 34:47, protokół z rozprawy z dnia 3 listopada 2016 roku, k. 22-22v akt sprawy)

W okresie od dnia 1 lutego 2001 roku do dnia 31 stycznia 2004 roku wnioskodawca zajmował stanowisko górnika eksploatacji taśmociągu na oddziale Z-1. W dniu 16 marca 2001 roku ubezpieczony uzyskał zaświadczenie o odbyciu przygotowania zawodowego w zakresie podwyższenie kwalifikacji. w specjalności taśmowy – konserwator tras. Następnie, w dniu 8 marca 2002 roku skarżący odbył przygotowanie zawodowe w specjalności operator przenośników taśmowych. Z dniem 1 lutego 2004 roku skarżącemu powierzono obowiązki operatora przenośników wielkogabarytowych.

(dowód: zawiadomienie o zmianie miejsca pracy z dnia 23 stycznia 2001 roku, k. 45, angaż z dnia 30 stycznia 2001 roku, k. 46, zaświadczenie o przygotowaniu zawodowym, k. 47, karta obiegowa zmiany, k. 49, karta obiegowa zmiany, k. 53 akt osobowych wnioskodawcy część (...))

Pracodawca odwołującego podał, że pracownicy zatrudnieni na oddziale(...) wykonywali prace w pełnym wymiarze czasu pracy na urządzeniach zlokalizowanych na odkrywce. Do ich obowiązków należały:

- prace obchodowego tras – kontrola przenośników w czasie ruchu,

- prace konserwacyjno – remontowe na zwałowarkach, stacjach napędowych, stacjach zwrotnych,

- wymiana zestawów krążnikowych, gum osłonowych, skrobaczy, uszczelnień,

- prace konserwacyjno – remontowe na trasie przenośnika,

- prace związane z przesuwaniem przenośników,

- remont podtorza szynowego,

- budowa, demontaż, przebudowa przenośników taśmowych,

- transport stacji napedowych podczas przesuwek i przebudów,

- współpraca ze sprzętem technologicznym.

(dowód: charakterystyka stanowisk pracy, k. 16 akt sprawy)

Oddział Z-1, w którym ubezpieczony wykonywał swe obowiązki w okresie od dnia 1 lutego 2001 roku do dnia 31 stycznia 2004 roku zajmował się zwałowaniem. Wnioskodawca świadczył wówczas jako operator przenośników wielkogabarytowych czynności polegające na ich konserwacji. Przenośniki były połączone ze zwałowarką.

(dowód: zeznania świadka A. J., nagranie od minuty 34:47 do minuty 39:11, protokół z rozprawy z dnia 3 listopada 2016 roku, k. 22v)

W dniu 1 czerwca 2015 roku (...) z siedzibą w R. wystawiła wnioskodawcy świadectwo wykonywania pracy górniczej. Pracodawca odwołującego podał, że skarżący był zatrudniony w okresie od dnia 12 czerwca 1984 roku do dnia 31 lipca 1987 roku na stanowisku rzemieślnika zatrudnionego na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach, wykonującego prace mechaniczne przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń, wymienionym w Dziale III, poz. 7 Załącznika nr 3 do rozpor` ządzenia z dnia 23 grudnia 1994 roku. Następnie pracodawca wskazał, że w okresie od dnia 1 lutego 2001 roku do dnia 30 września 2010 roku odwołujący pracował jako górnik kopalni odkrywkowej, to jest na stanowisku wymienionym w Dziale III, poz. 1 Załącznika nr 3 do powołanego rozporządzenia. Wreszcie w okresie od dnia 1 października 2010 roku do nadal ubezpieczony jest zatrudniony na stanowisku operatora koparek wielonaczyniowych i zwałowarek na odkrywce, to jest na stanowisku wymienionym w Dziale III, poz. 5 załącznika nr 3 do wyżej wymienionego rozporządzenia.

(dowód: świadectwo wykonywania pracy górniczej z dnia 1 czerwca 2015 roku, k. 8 akt emerytalnych)

Sąd Okręgowy dokonał oceny dowodów i zważył co następuje :

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Przesłanki nabycia prawa do emerytury górniczej określa ustawa z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.), zwana dalej ustawą.

Zgodnie z art. 50 a ust. 1 ustawy górnicza emerytura przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) ukończył 55 lat życia;

2) ma okres pracy górniczej wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 10 lat pracy górniczej określonej w art. 50c ust. 1;

3) nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego albo złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Wiek emerytalny wymagany od pracowników: kobiet mających co najmniej 20 lat, a mężczyzn co najmniej 25 lat pracy górniczej i równorzędnej, w tym co najmniej 15 lat pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1, wynosi 50 lat (art. 50 a ust. 2 ).

Przepis z art. 50b ustawy stanowi, że przy ustalaniu prawa do emerytury górniczej uwzględnia się okresy pracy górniczej i pracy równorzędnej z pracą górniczą, będące okresami składkowymi lub nieskładkowymi w rozumieniu ustawy, z tym że okresy pracy górniczej i pracy równorzędnej z pracą górniczą uwzględnia się, jeżeli praca ta wykonywana była co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy. Z kolei w myśl art. 50 c ust. 1 pkt 4 ustawy za pracę górniczą uważa się zatrudnienie na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego przy ręcznym lub zmechanizowanym urabianiu, ładowaniu oraz przewozie nadkładu i złoża, przy pomiarach w zakresie miernictwa górniczego oraz przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń wydobywczych, a także w kopalniach otworowych siarki oraz w przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalń siarki i węgla brunatnego, na stanowiskach określonych w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki i ministrem właściwym do spraw Skarbu Państwa.

Stosownie natomiast do art. 50d ust. 1 ustawy przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury pracownikom zatrudnionym pod ziemią oraz w kopalniach siarki lub węgla brunatnego zalicza się w wymiarze półtorakrotnym następujące okresy pracy na obszarze Państwa Polskiego: w przodkach bezpośrednio przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych (pkt 1) oraz w drużynach ratowniczych (pkt 2).

Wykaz stanowisk pracy wykonywanej w przodkach uwzględnianej w wymiarze półtorakrotnym, powinno ustalić rozporządzenie wydane na podstawie delegacji ustawowej z art. 50d ust. 3. Ponieważ rozporządzenie takie nie zostało wydane, obowiązuje nadal (z mocy art. 194 wskazanej ustawy) wykaz stanowisk zawarty w załączniku nr 2 i 3 do ww. rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 roku w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty (Dz. U. z 1995 roku Nr 2, poz. 8), wydanego na podstawie upoważnienia zawartego w art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 1 lutego 1983 roku o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin (tekst jedn.: Dz. U. z 1995 roku, Nr 30, poz. 154).

W świetle pkt 32 Załącznika nr 2 do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 roku w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty (Dz.U. z 1995 roku, Nr 2, poz. 8 ) zawierającego wykaz stanowisk pracy, na których zatrudnienie na odkrywce w kopalniach węgla brunatnego oraz przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalń węgla brunatnego uważa się za pracę górniczą takimi stanowiskami są: rzemieślnicy i inni robotnicy zatrudnieni na stale na odkrywce przy wykonywaniu bieżących robót montażowych, konserwacyjnych i remontowych: ślusarze, spawacze, elektrycy, mechanicy, monterzy, wulkanizatorzy, automatycy, cieśle.

Natomiast stosownie do treści pkt 7 dział III Załącznika nr 3 ww. Rozporządzenia zawierającego wykaz stanowisk pracy, na których okresu w kopalniach węgla brunatnego zalicza się w wymiarze półtorakrotnym osobą spełniającą warunki do uznania jej pracy za pracę górniczą w wymiarze półtorakrotnym jest rzemieślnik zatrudniony na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach, wykonujący prace górnicze, mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń.

Z zestawienia powyższych przepisów jednoznacznie wynika, że nie każda praca wykonywana na odkrywce, może być zaliczona do pracy górniczej, chodzi bowiem wyłącznie o prace wymienione jako górnicze w art. 50c.

Z przepisów wynika również, że nie każda praca górnicza, nawet wykonywana w obrębie przodków eksploatacyjnych na stanowiskach określonych w ww. rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej, może być kwalifikowana jako zaliczana w wymiarze półtorakrotnym. W judykaturze podkreśla się bowiem konieczność odróżnienia „zwykłej” pracy górniczej górnika kopalni węgla brunatnego wykonywanej na stanowiskach określonych w załączniku nr 2 do ww. Rozporządzenia od kwalifikowanej pracy górniczej wykonywanej na stanowiskach wymienionych w załączniku nr 3 do ww. Rozporządzenia. Rodzaj zaś prac podlegających zaliczeniu w wymiarze półtorakrotnym zasadniczo został scharakteryzowany w przepisie art. 50d ust. 1. pkt 1 ustawy emerytalnej. Z treści załącznika nr 3 do ww. rozporządzenia z dnia 23 grudnia 1994 roku wynika bowiem, iż w wymiarze półtorakrotnym mogą być uznane tylko czynności wykonywane przez górnika, które zostały wskazane w tym załączniku i na wskazanych tam stanowiskach oraz jednocześnie tylko takie, które spełniają warunki przepisu art. 50 d ust. 1 pkt 1 ustawy, tj. bezpośrednio są związane z robotami prowadzonymi w przodkach przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz inne prace przodkowe, a zatem takie, które należy wiązać z bezpośrednim i zasadniczym procesem produkcyjnym zakładu górniczego polegającym na urobku i wydobywaniu kopalin. Chodzi wyłącznie o czynności stanowiące element ciągu technologicznego bezpośrednio związany z procesem wydobycia węgla.

Wykaz stanowisk pracy, określony pomocniczo w załączniku nr 3 do rozporządzenia odnosi się zatem wyłącznie do wykonywanych zdań górnika, jeżeli spełniają one kryterium miejsca wykonywania pracy i jej charakteru określonego w przepisie art. 50 d ust. 1 pkt 1 ustawy. Wykładnia przepisów załącznika nr 3 do ww. rozporządzenia dokonywana w oderwaniu od unormowania ustawowego prowadziłaby do sytuacji, w której każdą pracę górnika kopalni odkrywkowej wykonywaną na terenie wyrobiska należałoby uwzględniać w takim korzystnym wymiarze. Tymczasem przeczy temu jednoznacznie treść ww. przepisów. A contrario – jako prace wymienione w załączniku nr 3 do rozporządzenia mogą być uznane tylko takie czynności wykonywane przez górnika, które bezpośrednio związane są z robotami prowadzonymi w przodkach przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach. Z kolei użyte pojęcie inne prace przodkowe należy wiązać z bezpośrednim i zasadniczym procesem produkcyjnym zakładu górniczego, polegającym na urobku i wydobywaniu kopalin (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 lutego 2010 roku, I UK 236/09; z dnia 22 kwietnia 2011 roku, I UK 360/10; z dnia 16 czerwca 2011 roku, IUK 381/10; 4 kwietnia 2012 roku, I UK 440/11; z dnia 28 kwietnia 2010 roku, I UK 339/09; opubl LEX; z dnia 18 marca 2015 roku, I UK 280/14, Legalis i wskazane w nim orzecznictwo).

Dla oceny, czy ubezpieczony pracował na stanowisku uprawniającym do przeliczenia zakwestionowanego przez ZUS okresu zatrudnienia od dnia 12 czerwca 1984 roku do dnia 31 lipca 1987 roku, istotne znaczenie miał przede wszystkim rodzaj powierzonej skarżącemu pracy (rzeczywiście wykonywanych zadań pracowniczych), tj. rodzaj wykonywanych czynności związanych z obsługą konkretnych wskazanych w przepisach urządzeń i maszyn oraz miejsce ich wykonywania.

W pierwszej kolejności należy podnieść, iż kluczową kwestią jest pojęcie przodka. Przepisy nie definiują pojęcia przodka i prac przodkowych. Jednocześnie z potocznego rozumienia tego pojęcia, w tym także używanego przez świadków, wnioskodawcę, czy pracodawcę w charakterystyce stanowiska pracy wnioskodawcy, wynikało, iż osoby te pojmują przodek jako miejsce pracy, które jest bezpośrednio przed koparką wielonaczyniową, tam gdzie koparka wielonaczyniowa urabia urobek.

Przyjęcie tezy, że przodkiem w kopalni węgla brunatnego jest każde miejsce prowadzenia robót górniczych związanych z odwadnianiem, udostępnianiem i eksploatacją złoża kopaliny, jej transportem i transportem nadkładu, a nadto zwałowaniem nadkładu, a następnie rekultywacją wyrobisk i zwałowisk, (związane z pracą koparek, spycharek, ładowarek, zwałowarek) nie odpowiada pojęciu "pracy przodkowej", wynikającej z wykładni przepisów art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. (tak por. wyrok SA w Katowicach z dnia 16 kwietnia 2014 roku, IIIAUa 1121/13, LEX). W orzecznictwie SN kwestionuje się również zasadność rozszerzania samego pojęcia przodka wydobywczego, zauważając, że nie do zaakceptowania jest zapatrywanie, żeby miejsce przodka rozciągać na całą linię taśmociągów transportujących urobek, gdyż pojecie przodka straciłoby swe znaczenie i tym sposobem nie można zaakceptować definicji "przodka", która wynika z opinii naukowo-technicznej i obejmuje wszystkie czynności związane z transportem kopaliny, realizowane w ramach ruchu zakładu górniczego (wyr. SN z 5 maja 2011 roku, I UK 395/10, Legalis).

Z powyższego wynika, iż pojęcie przodka musi być wykładane przez Sąd w sposób ścisły i ograniczać się wyłącznie do miejsca pracy koparek wielonaczyniowych, albo jej bezpośredniego sąsiedztwa, w którym wydobywa się urobek. Praca przodowa polega na urabianiu i ładowaniu urobku lub nakładu, albo jest bezpośrednio związana z procesem urabiania urobku.

Ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Okręgowy prowadzą do jednoznacznego wniosku, że w okresie od dnia 12 czerwca 1984 roku do dnia 31 lipca 1987 roku skarżący, pracując na stanowisku mechanika maszyn i urządzeń górnictwa odkrywkowego był zatrudniony na stanowisku mechanika maszyn i urządzeń górnictwa odkrywkowego, faktycznie wykonywał obowiązki przewidziane dla rzemieślnika zatrudnionego na odkrywce bezpośrednio w przodku wykonując prace mechaniczne. Powyższe wynika zarówno z zeznań świadków w przedmiotowej sprawie, jak i zeznań samego ubezpieczonego oraz zgromadzonej w sprawie dokumentacji pracowniczej. Sąd zeznania osobowych źródeł dowodowych ocenił jako zbieżne i logiczne, a nade wszystko nie budzące wątpliwości. Zgodnie ze złożonymi zeznaniami do obowiązków wnioskodawcy należała prace polegająca na konserwacji, wymianie podzespołów i urządzeń oraz usuwaniu awarii koparek węglowych usytuowanych w przodku w trakcie wydobywania urobku. Co szczególnie istotne w przedmiotowej sprawie, brygada, w której skład wchodził odwołujący miała za zadanie utrzymywać koparki w ciągłym ruchu. W trakcie wykonywania czynności przez ubezpieczonego maszyny podstawowe były włączone. Powyższe nakazuje uznać, że praca ubezpieczonego była immanentnie związana z bezpośrednim i zasadniczym procesem produkcyjnym zakładu górniczego polegającym na wydobywaniu urobku. Nadto skarżący wykonywał swe czynności bezpośrednio w przodku i w pełnym wymiarze czasu pracy.

W konsekwencji powyższego uznać należało, że rodzaj prac wykonywanych przez wnioskodawcę odpowiada pracy wymienionej pod pozycją 7 w dziale III załącznika 3 powyżej cytowanego rozporządzenia, tj. pracy rzemieślników zatrudnionych na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach, wykonujących prace górnicze, mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń, a zatem praca ta podlega uwzględnieniu w półtorakrotnym wymiarze.

Zaliczenie do stażu pracy górniczej okresu zatrudnienia skarżącego od dnia 12 czerwca 1984 roku do dnia 31 lipca 1987 roku implikuje przyznanie ubezpieczonemu prawa do emerytury górniczej. Odwołanie ubezpieczonego podlegało zatem uwzględnieniu, pomimo że nie wykazał on, iż w drugim ze spornych okresów, to jest od dnia 1 lutego 2001 roku do dnia 31 stycznia 2004 roku wykonywał pracę zaliczaną w wymiarze półtorakrotnym. Wskazać należy, że w dziale III pkt 1 załącznika nr 3 do rozporządzenia z dnia 23 grudnia 1994 roku wymieniono pracę górnika kopalni odkrywkowej w kopalni. Ubezpieczony uważa, że dotyczy go właśnie wyżej wymienione stanowisko. Sąd tego poglądu nie akceptuje. Gdyby bowiem tak rozumieć stanowisko pracy wymienione pod pozycją 1, to wszyscy objęci załącznikiem nr 2 mogliby być uważani za wykonujących pracę zaliczaną w wymiarze półtorakrotnym. Tymczasem tylko nieliczne spośród stanowisk pracy górniczej uzasadniają zaliczenie pracy na nich w wymiarze półtorakrotnym. Nie zalicza się także do takiej pracy zatrudnienia na stanowisku wulkanizatora taśm przenośnikowych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 marca 2011 roku, I UK 50/11), a takie obowiązki wnioskodawca faktycznie wykonywał w okresie od dnia 1 lutego 2001 roku do dnia 31 stycznia 2004 roku Ponadto, odwołując się do wykładni językowej, należy wskazać, że górnikiem jest pracownik pracujący w kopalni przy urabianiu kopaliny, a wnioskodawca w wyżej wymienionym okresie przy urabianiu nie pracował (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 11 marca 2010 roku, sygn. akt III AUa 2561/09). Jak bowiem wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, ubezpieczony wykonywał prace polegające na konserwacji przenośników wielkogabarytowych połączonych ze zwałowarką.

Mając na uwadze powyższe, w punkcie 1 wyroku Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴§ 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał W. K. prawo do emerytury górniczej, poczynając od dnia 10 czerwca 2015 roku, to jest od dnia zgłoszenia wniosku o emeryturę.