Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 988/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 listopada 2016 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny w składzie następującym

Przewodniczący SSR Magdalena Glinkiewicz

Protokolant st. sekr. sąd. Bożena Czajkowska

Po rozpoznaniu w dniu 14 listopada 2016 r. w Toruniu.

sprawy z powództwa

S. K.

przeciwko:

L. S.

o:

zapłatę

orzeka:

I.  zasądza od pozwanego L. S. na rzecz powoda S. K. kwotę 12.000 zł (dwanaście tysięcy złotych) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 marca 2015r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałej części;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.934,35 zł (tysiąc dziewięćset trzydzieści cztery złote trzydzieści pięć groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV.  nakazuje pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Toruniu kwotę 1.026,97 zł (tysiąc dwadzieścia sześć złotych dziewięćdziesiąt siedem groszy) tytułem nieuiszczonych wydatków;

V.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Toruniu kwotę 1.255,19 zł (tysiąc dwieście pięćdziesiąt pięć złotych dziewiętnaście groszy) tytułem nieuiszczonych wydatków.

Sygn. akt I C 988/15

UZASADNIENIE

Powód S. K. wniósł o zasądzenie od pozwanego L. S. kwoty 22.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 27 marca 2015 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, iż zawarł z pozwanym umowę o dzieło na wykonanie prac stolarskich. W dniu 23 maja 2013r. powód uiścił na rzecz pozwanego zaliczkę w wysokości 12.000 zł, następnie w czerwcu 2013r. i lipcu 2014r. wręczył bezpośrednio do jego rąk po 5.000 zł. Pomimo wpłaty zaliczek pozwany nie rozpoczął pracy. Powód wezwał więc pozwanego do przystąpienia do robót pod rygorem odstąpienia od umowy. Po bezskutecznym upływie terminu powód odstąpił od zawartej umowy o dzieło.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 12 maja 2015 r. Sąd Rejonowy w Toruniu orzekł zgodnie z żądaniem pozwu

Pozwany złożył sprzeciw od nakazu zapłaty zaskarżając go w całości. Przyznał, iż po ustaleniach co do kosztorysu powód wpłacił mu kwotę 12.000 zł. Dodał, iż wykonał deski i były one gotowe w lipcu 2013r. Powód wiedział o przygotowanym materiale i miał zapłacić pozwanemu kwotę 31.000 zł. Zgodnie z ustaleniami po tej wpłacie pozwany miał przystąpić do dalszych prac.

W kolejnym piśmie powód podtrzymał swoje żądania i twierdzenia. Zaprzeczył, aby miał zapłacić pozwanemu kwotę 31.0000 zł. Zaznaczył, iż przedłożone przez pozwanego kosztorysy zostały sporządzone na potrzeby niniejszego postepowania. Dodał, iż nie wiedział o gotowości pozwanego do wykonania dzieła. Nie został w żaden sposób o tym powiadomiony. Zdaniem powoda pozwany nie mógł uzależniać wykonania prac od zapłaty całości ustalonego między stronami wynagrodzenia

Sąd ustalił, co następuje:

W 2013 r. S. K. zawarł z L. S. umowę o dzieło dotyczącą wykonania podbitki drewnianej na nieruchomości przy ul. (...) w T..

Bezsporne.

W dniu 23 maja 2013r. powód uiścił na rzecz pozwanego kwotę 12.000 zł tytułem zaliczki na zakup materiałów.

Dowód: polecenie przelewu k. 8

L. S. przygotował deski do wykonania podbitki jednak nie przystąpił do ich montażu.

Dowód: zeznania świadka E. K. z 7.10.2015 r. 00:21:58 – 00:29:52, 00:41:03;

zeznania świadka P. K. z 7.10.2016 r. 00:29:52-00:41:03;

zeznania świadka M. S. (1) z 16.12.2015 r. 00:02:45-00:07:43

zeznania świadka B. S. z dnia 6.12.2016 r. 00:07:43-00:16:03;

przesłuchanie powoda S. K. z 6.12.2016 r. 00:16:03-00:29:11;

przesłuchanie pozwanego L. S. 00:29:1100:36:24

Koszt wykonania podbitki na nieruchomości przy ul. (...) w T. wynosi 25.913,92 zł brutto, w tym koszt gotowej deski elewacyjnej 19.415,04 zł, koszt montażu podbitki dachu 6.498,88 zł.

Dowód: opinia biegłego 138-148

Pismem z dnia 6 lutego 2015r. S. K. wezwał L. S. do przystąpienia do wykonania w terminie 5 dni robót stolarskich pod rygorem odstąpienia od umowy.

Dowód : pismo z dnia 6.02.2015 r. k. 9

Pismem z dnia 5 marca 2015r. S. K. odstąpił od umowy z L. S. i wezwał go do zapłaty kwoty 22.000 zł.

Dowód : pismo z dnia 5.03.2015 r. k. 10

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd ustalił na podstawie okoliczności bezspornych, dokumentów przedłożonych przez strony, opinii biegłego sądowego oraz dowodu z zeznań świadków i z przesłuchania powodów.

Sąd dał wiarę dowodom w postaci dokumentów zgromadzonych w toku procesu albowiem ich prawdziwość nie budziła w ocenie Sądu jakichkolwiek wątpliwości. Co więcej wiarygodność przedłożonych dokumentów, poza kosztorysem przedłożonym przez pozwanego datowanym na dzień 16 maja 2013r. i 18 czerwca 2013r., nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

W odniesieniu do kosztorysów wskazać należy, iż zostały on zakwestionowane przez stronę powodową co do wysokości wyliczonych w nim kosztów. Nadto powód wskazał, iż kosztorysy nie były mu znane w chwili podpisywania umowy. W przekonaniu Sądu dokumenty te należało uznać za niewiarygodne, gdyż wyliczenia w nich zawarte są niezgodne z ustaleniami poczynionymi przez biegłego sądowego (o czym poniżej). Na kosztorysach brak jest podpisu powoda, tym samym nie można przyjąć, że kwoty w nich wskazane były powodowi znane i przez niego zaakceptowane.

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się w dużej mierze na opinii biegłego w dziedzinie drzewnictwa, wyrobów meblarskich i stolarki budowlanej inż. M. S. (2) z sierpnia 2016r. Sporządzając pierwotną opinię biegły nie miał pełnego dostępu do wykonanej przez pozwanego deski, tym samym jego obliczenia nie mogły być precyzyjne i wystarczające.

Opinia biegłego sporządzona w sierpniu 2016r. była jasna, spójna, a wnioski biegłego zostały oparte o analizę treści dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy. Biegły dokonał też oględzin nieruchomości powoda oraz desek znajdujących się na posesji pozwanego.

Biegły w opinii uzupełniającej odpowiedział na pytania zawarte w tezie dowodowej.

Nie można pominąć tego, że biegły swoje stanowisko w tym przedmiocie sformułował nie tylko po zapoznaniu się ze zgromadzoną dokumentacją, ale i po dokonaniu fachowych oględzin - a zatem opinia sporządzona została nie na podstawie arbitralnej i formułowanej a priori oceny, lecz w oparciu o obiektywny i rzetelnie zebrany materiał badawczy, który dał asumpt do sformułowania takich właśnie wniosków końcowych.

Nie nasuwa wątpliwości, że opinia została sporządzona w sposób fachowy przez osobę posiadającą odpowiednie kwalifikacje. Biegły jest biegłym sądowym posiadającym wiedzę specjalistyczną.

Ostatecznie biegły po ponownie przeprowadzonych oględzinach desek przygotowanych przez pozwanego i znajdujących się na jego nieruchomości wskazał, iż koszt desek magazynowanych u niego i oczekujących na montaż u powoda wynosi 19.415,04 zł. Koszt dzieła będącego przedmiotem umowy pomiędzy stronami określił na kwotę 25.913,92 zł brutto w tym 19.415,04 zł koszt gotowych desek, 6.498,88 zł koszt montażu podbitki.

W ocenie Sądu nie było więc jakichkolwiek podstaw, by uznać opinię za nierzetelną czy niefachową. Dla porządku można dodać, że Sąd w sprawie do rozstrzygnięcia której wymagane są wiadomości specjalistyczne nie może wydać orzeczenia wbrew wnioskom wypływającym z opinii uznanej przez tenże Sąd za fachową i rzetelną ( zob. np. wyrok SN z 26/10/2006 I CSK 166/06 – publ. Lex nr 209297 lub II UK 277/04 OSNP 2006/5-6/97).

Uwiarygodnieniu twierdzeń stron służą niewątpliwie zeznania świadków.

Za zgodne z prawdą Sąd uznał zeznania świadków E. K. i P. K. odnośnie zlecenia wykonania podbitki pozwanemu oraz niewykonania dzieła, gdyż w tym zakresie są jasne i zgodne z ustalonym przez Sąd stanem faktycznym sprawy. Sąd odmówił jednak wiarygodności zeznaniom świadków dotyczącym zapłaty przez powoda poza kwotą 12.000 zł dodatkowo kwoty 10.000 zł. Podkreślić należy, iż osoby te nie były bezpośrednimi świadkami wręczania gotówki pozwanemu. Świadkowie nie uczestniczyli przy rzekomym wręczaniu pieniędzy. Nadto należy wskazać, iż zarówno świadek E. K. jako żona powoda jak i P. K. jako jego sąsiad, mieli interes w tym aby zeznawać na korzyść powoda. Ich zeznania w tym zakresie były więc stronnicze i z tego powodu Sąd odmówił im wiarygodności. Warto wskazać, że te dwie wpłaty po 5.000 zł miały nastąpić w odstępie roku. W sytuacji gdy pozwany nie przystępował do wykonywania prac montażowych trudno uznać, że powód, bez potwierdzenia wpłaty, dokonałby kolejnych wpłat, w sytuacji gdy druga strona umowy nie przystąpiła do wykonania swojej części umowy.

Za wiarygodne Sąd uznał zeznania świadka M. S. (1) i B. S. odnośnie zawartej pomiędzy stronami umowy, przygotowania desek do montażu i ich składowania w warsztacie pozwanego. Powyższe twierdzenia korelują z pozostałym wiarygodnym materiałem dowodowym. Żaden ze świadków nie widział kosztorysów (nr I i II) przedłożonych przez pozwanego do akt sprawy.

Za zgodne z prawdą Sąd uznał zeznania S. K. dotyczące okoliczności zawarcia umowy, wpłaty na rzecz pozwanego kwoty 12.000 zł, niezamontowania desek. Sąd nie podzielił natomiast twierdzeń powoda jakoby poza kwotą 12.000 zł dokonał wpłaty kolejnych 10.000 zł. W tym zakresie twierdzenia powoda nie znajdują odzwierciedlenia w materiale dowodowym. Powód nie przedstawił żadnego dokumentu, z którego wynikałaby dokonana wpłata. Nic nie stało na przeszkodzie, aby dokonując jak twierdzi dwóch wpłat po 5.000 zł otrzymał od pozwanego potwierdzenie wpłaty, czy też aby dokonał wpłat przelewem, jak to mało miejsce z wpłatą na kwotę 12.000 zł.

Sąd przyznał walor wiarygodności zeznaniom pozwanego jedynie w zakresie zawartej umowy, przygotowania desek do montażu i wpłaty przez powoda kwoty 12.000 zł. Za niewiarygodne uznał natomiast twierdzenia powoda dotyczące wartości wykonanej przez siebie pracy – przygotowania desek do montażu. Wskazana przez powoda wartość była zawyżona i sprzeczna z wyliczeniami sporządzonymi przez biegłego.

Bezspornym w niniejszej sprawie było to, iż strony zawarły ustną umowę dotyczącą wykonania podbitki, pozwany przygotował deski jednak nie wykonał montażu. Poza sporem pozostawała również kwestia wpłaty przez powoda kwoty 12.000 zł tytułem zaliczki. Sporna natomiast była kwestia zasadności odstąpienia przez powoda od umowy i zwrotu wpłaconych przez niego zaliczek.

Zgodnie z treścią art. 627 k.c. przez umowę o dzieło przyjmuący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. W myśl natomiast art 635 k.c. jeżeli przyjmujący zamówienie opóźnia się z rozpoczęciem lub wykończeniem dzieła tak dalece, że nie jest prawdopodobne, żeby zdołał je ukończyć w czasie umówionym, zamawiający może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić jeszcze przed upływem terminu do wykonania dzieła. Terminy rozpoczęcia i wykonania (wykończenia) dzieła mogą być określone w treści umowy o dzieło lub wynikać z właściwości dzieła. W wypadku kiedy wskazane terminy nie wynikają ani z umowy o dzieło, ani z właściwości dzieła, zastosowanie w tym zakresie mają zasady ogólne dotyczące wykonania zobowiązania (w tym w szczególności art. 455 k.c.). Przyjmujący zamówienie ma obowiązek rozpocząć wykonywanie dzieła w stosownym (odpowiednim) czasie, a następnie wykonać dzieło w ustalonym na jeden z powyższych sposobów terminie. W wypadku gdy opóźnienie przyjmującego zamówienie w rozpoczęciu lub wykończeniu dzieła przybiera rozmiar kwalifikowany, tj. jest na tyle istotne, że wyklucza prawdopodobieństwo ukończenia dzieła w terminie wynikającym z umowy (albo art. 455 k.c.), zamawiający może doprowadzić do wygaśnięcia umowy o dzieło ex tunc przez złożenie oświadczenia o odstąpieniu od umowy na warunkach określonych w art. 635 k.c. Wykonanie prawa odstąpienia od umowy następuje przez złożenie przyjmującemu zamówienie jednostronnego oświadczenia woli, którego skuteczność jest uzależniona od dojścia do adresata w taki sposób, że mógł się on zapoznać z jego treścią (art. 61 k.c.). W przypadku, gdy umowa o dzieło nie przewiduje dla odstąpienia szczególnej formy, odstąpienie powinno być dokonane w zwykłej formie pisemnej, w każdym razie ad probationem (art. 77 § 2 i 3 k.c.). W wyniku odstąpienia strony nie są już obustronnie wobec siebie zobowiązane do świadczeń przewidzianych w umowie, a to, co ewentualnie świadczyły już wcześniej, podlega zwrotowi.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy należy wskazać, iż do zawarcia umowy pomiędzy stronami doszło najpóźniej w maju 2013r. (w dniu 23 maja 2013r. powód przelał na rachunek pozwanego kwotę 12.000 zł jako przedpłatę za materiał). Przedmiotem umowy było wykonanie desek oraz montaż desek na nieruchomości powoda (kompleksowe wykonanie podbitki). Zgodnie z ustaleniami powód w maju 2013r. wpłacił na rzecz poznanego zaliczkę w wysokości 12.000 zł na zakup potrzebnych materiałów do wykonania podbitki. Pozwany przygotował co prawda deski, jednak nie doszło do ich montażu w domu powoda. Podkreślić należy, iż od chwili zawarcia umowy do marca 2015r. (odstąpienie od umowy) upłynęły blisko 2 lata. Zdaniem Sądu okres oczekiwania przez powoda na wykonanie umowy jednoznacznie świadczy o tym, iż dzieło nie zostało ukończone w terminie. W tym miejscu podkreślić należy, iż choć zawarta pomiędzy stronami umowa nie precyzowała daty zakończenia prac, trudno uznać, iż przygotowanie materiału i montaż podbitki wymagał aż tak długiego czasu realizacji. Powód podnosił, iż przez całe lato w 2013r. pozwany nieustannie tłumaczył się dlaczego nie może zamontować podbitki, z uwagi na okres zimowy temat ten powrócił na wiosnę 2014r. Nadal jednak nie doszło do finalizacji umowy. Mając powyższe na uwadze złożone przez powoda oświadczenie o odstąpieniu od umowy należy uznać za skuteczne względem pozwanego.

Kolejną kwestią pozostałą do rozstrzygnięcia jest żądanie zwrotu przez powoda kwoty 22.000 zł. Sąd co do zasady uznał, iż powodowi należy się zwrot wpłaconej pozwanemu zaliczki. Sąd nie przychylił się do twierdzeń pozwanego jakoby wobec odstąpienia od umowy o dzieło powód winien zapłacić za przygotowane do montażu deski. Jak już wcześniej zaznaczono przedmiotem umowy było przygotowanie materiału i montaż podbitki, a nie jedynie przygotowanie desek. Trudno, w ocenie Sądu, wymagać od powoda, aby po blisko 2 letnim okresie oczekiwania na wykonanie dzieła przez pozwanego, był zobligowany do zapłaty za deski. Przy zawarciu umowy z pozwanym intencją powoda było otrzymanie gotowego dzieła zamontowanej podbitki, a nie samych desek. Podkreślić należy, iż znalezienie osoby czy firmy, która podjęłaby się montażu desek wykonanych przez inny podmiot stanowiłoby dla powoda spory problem. Z pewnością łatwiej jest zlecić taką usługę w formie kompleksowej. Dostrzec wypada, iż sytuacja inaczej wyglądałaby w przypadku, gdyby to pozwany zgłosił gotowość do wykonania montażu, zaś po stronie powoda zaistniałyby okoliczności, które doprowadziłyby do opóźnień czy niemożliwości wykonania prac. Wówczas to pozwany mógłby żądać od powoda zwrotu poniesionych przez siebie kosztów związanych z wykonaniem dzieła. Taka sytuacja nie ma jednak miejsca w przedmiotowej sprawie. Winnym opóźnienia jest bowiem pozwany i to z jego winny nie doszło do realizacji zawartej pomiędzy stronami umowy.

W odniesieniu do wysokości zaliczki wpłaconej na rzecz pozwanego przez powoda, Sąd nie miał wątpliwości, iż uiszczona została kwota 12.000 zł. Strony nie kwestionowały tej okoliczności, nadto wpłatę potwierdza dokument w postaci potwierdzenia przelewu. Za nieudowodnione należało uznać twierdzenia powoda jakoby dokonał na rzecz pozwanego dodatkowych wpłat w łącznej wysokości 10.000 zł. Okoliczności tej nie potwierdził zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, świadkowie nie widzieli momentu rzekomych wpłat. Brak jest również jakiegokolwiek dokumentu wskazującego, iż zaliczka w tej kwocie (2 x 5.000 zł) została uiszczona na rzecz pozwanego.

Po tak poczynionych ustaleniach Sąd w pkt I wyroku zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 12.000 zł, zaś w pkt II wyroku oddalił powództwo w pozostałej części.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 k.c.

O kosztach orzeczono w punkcie III wyroku, na podstawie art. 100 k.p.c.

Powód wygrał sprawę w 55 % zaś przegrał w 45 %. Koszty powoda to: 1.100 zł tytułem opłaty od pozwu, 2.400 zł kosztów zastępstwa procesowego i 17 zł tytułem opłaty skarbowej od złożonego pełnomocnictwa. Łącznie koszty powoda wyniosły 3.517 zł. Pozwany nie poniósł zaś żadnych kosztów. Zatem 3.517 zł x 55 % = 1.934 zł

Mając powyższe na uwadze Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.934,35 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

O nie uiszczonych kosztach sądowych Sąd orzekł w pkt. IV i V wyroku w oparciu o art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 roku ( Dz. U. Nr 167, poz 1398 z późn. zm.) oraz zgodnie z zasadami dotyczącymi kosztów procesu, nakazując pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa kwotę 1.026,97 zł zaś od pozwanego kwotę 1.255,19 zł.