Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 listopada 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Leszek Dąbek

Protokolant Aldona Kocięcka

po rozpoznaniu w dniu 3 listopada 2016 r. w Gliwicach na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank (...) Spółki Akcyjnej we W.

przeciwko A. Ł.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej

z dnia 23 marca 2016 r., sygn. akt I C 537/15

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 600 zł (sześćset złotych) z tytułu zwrot kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym;

3.  przyznaje kuratorowi adwokatowi M. P. kwotę 738 zł (siedemset trzydzieści osiem złotych), w tym kwotę 138 zł (sto trzydzieści osiem złotych) podatku od towaru i usług, z tytułu wynagrodzenia za zastępowanie nieznanej z miejsca pobytu pozwanej w postępowaniu odwoławczym.

SSO Leszek Dąbek

Sygn. akt III Ca 968/16

UZASADNIENIE

Powódka (...) Bank (...) S.A. we W. żądała zasądzenia na jej rzecz od pozwanej A. Ł. kwoty 1 910,78 zł
z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP
od kwoty 1 122,37 od dnia 25 10 2014r. oraz zwrotu kosztów procesu.

Uzasadniając żądanie twierdziła, że pozwana nie wywiązała się z zawartej
z powódką umowy limitu kredytowego i umowy o wydanie i korzystanie z karty kredytowej, która to umowa została wypowiedziana w dniu 25 10 2014r. Dochodzona roszenie kwota obejmuje należność główną: 1 122,37zł, odsetki
za okres od dnia 6 11 2008r. do dnia wystawienia wyciągu z ksiąg banku
w wysokości 512,17zł, koszty, opłaty i prowizje w kwocie 276,24zł oraz dalsze odsetki umowne w wysokości maksymalnej od kwoty kapitału od dnia następnego po dniu wystawienia wyciągu z ksiąg banku.

Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie w dniu 18 12 2014r. wydał nakaz zapłaty, w którym polecił pozwanej zapłacić powódce dochodzone należności. Nakaz został uchylony wobec braku możliwości doręczenia odpisu orzeczenia.

Ustanowiony przez Sąd kurator dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanej A. Ł. wnosił o oddalenie powództwa oraz obciążenie kosztami powódki.

Podniósł zarzut przedawnienia, wskazując, iż całość roszczenia głównego przedawniła się z końcem stycznia 2014r., także w zakresie odsetek. Zarzucił ponadto, iż pozwana pokryła wszelkie należności do 21 09 2011r., zatem dochodzenie odsetek za okres od 2008r. jest nieuprawnione.

Sąd Rejonowy w Zabrzu w wyroku z dnia 23 03 2016r. zasądził
od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1 770,70 zł z umownymi odsetkami od kwoty 1 122,37zł w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w skali roku od dnia 19 11 2014r. do dnia 31 12 2015r. oraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP
w stosunku rocznym nie przekraczającymi dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 1 01 2016r., oddalił powództwo w pozostałym zakresie, orzekł o kosztach procesu oraz przyznał adwokatowi M. P. koszty tytułem świadczonej pozwanej pomocy prawnej z urzędu.

W ustalonym stanie faktycznym w motywach orzeczenia przywołał regulację
art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe (tekst jednolity Dz.U. z 2002, nr 72, poz. 665 ze zmian.) oraz art. 14 ustawy o elektronicznych instrumentach płatniczych. Stwierdził, iż w zakresie przedawnienia do umów
o kredyt stosuje się ogólne przepisy kodeksu cywilnego w tym zakresie (art. 117
i następne k.c.), natomiast roszczenia z umowy o kartę płatniczą przedawniają
się zgodnie z art. 6 powołanej ustawy (która znajdzie zastosowanie w niniejszej sprawie) po upływie dwóch lat. Uznał, iż łączący strony stosunek prawny należy oceniać przez pryzmat przepisów regulujących umowę o kredyt, zatem roszczenie banku stało się wymagalne z chwilą upływu okresu wypowiedzenia umowy
o przyznanie limitu kredytowego, a nie z chwilą wyznaczoną jako dzień zapłaty poszczególnych spłat minimalnych. Przywołując regulację art. 118 k.c. stwierdził, iż nie upłynął termin przedawnienia. Wypowiedzenie umowy nastąpiło
w styczniu 2014 roku, a pozew został złożony w dniu 11 grudnia 2014 roku.
Z uwagi na brak skonkretyzowanych zarzutów brak było podstaw
do kwestionowania wysokości roszczenia. Wobec niewywiązania się z obowiązku wynikającego z art. 6 k.c. oddalił powództwo w zakresie w jakim roszczenie dotyczyło żądania zapłaty składek ubezpieczeniowych.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. stosunkowo je rozdzielając,
a wynagrodzenie kuratora zostało ustalone na podstawie Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 listopada 2013 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej.

Orzeczenie zaskarżyła kurator dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanej A. Ł., który wniósł o zmianę wyroku i oddalenie powództwa, ponadto zasądzenie na jej rzecz od powódki kosztów postępowania za obie instancje oraz kosztów sprawowania kurateli.

Zarzucił, że przy ferowaniu zaskarżonego orzeczenia naruszono prawo procesowe i materialne, regulacje:

-

art. 233 § 1 i 2 k.p.c. i art. 328 § 2 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów przeprowadzonych w sprawie, dokonanej wybiórczo, wbrew zasadom logiki i doświadczenia życiowego, poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego i uznanie, że łącząca strony umowa była umową kredytową regulowaną w art. 69 prawa bankowego, podczas gdy faktycznie powód nie oddał do dyspozycji pozwanej żadnej kwoty pieniężnej, a jedynie zezwoliła na zadłużanie się za pomocą karty kredytowej, a dodatkowo w umowie nie wskazany został cen A. jaki ma zostać przeznaczony kredyt, wobec czego zawartą umowę należy traktować jak umowę o elektroniczny środek płatniczy;

-

art. 14 ustawy z dnia 12 09 2002r. o elektronicznych instrumentach płatniczych poprzez jego błędne niezastosowanie w niniejszej sprawie pomimo, iż ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika,
iż umowa łącząca strony miała charakter umowy o elektroniczny środek płatniczy;

-

art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe poprzez jego nieprawidłowe zastosowanie w sytuacji, gdy umowa zawarta pomiędzy stronami miała charakter umowy o elektroniczny instrument płatniczy, zatem do jej postanowień powinny mieć zastosowanie przepisy ustawy o elektronicznych instrumentach płatniczych, nie umowa o kredyt;

-

art. 118 k.c. oraz art. 120 k.c. poprzez ich błędne zastosowanie
w niniejszej sprawie, a w konsekwencji uznanie, iż roszczenie powódki nie jest przedawnione;

-

art. 6 ustawy ustawy z dnia 12 09 2002r. o elektronicznych instrumentach płatniczych i błędne niezastosowanie tego przepisu, a w konsekwencji uznanie iż roszczenie powódki nie jest przedawnione;

-

art. 385 ¹ k.c. poprzez jego niezastosowanie w niniejszej sprawie, pomimo, iż szereg zapisów umownych zawartych w łączącej strony umowie stanowił klauzule abuzywne, które nie mogą wiązać konsumenta.

W odpowiedzi na apelację powódka (...) Bank (...) S.A. we W. wnosiła o oddalenie apelacji oraz zasądzenie na jej rzecz do pozwanej zwrotu kosztów w postępowaniu apelacyjnym.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje:

Ustalenia faktyczne składające się na podstawę faktyczną orzeczenia (zawarte w części ustalającej uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia) mają podstawę w informacja zawartych we wskazanych źródłach dowodowych.

Dokonana przez Sąd Rejonowy ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego jest logiczna oraz mieści się w granicach swobodnej oceny dowodów i Sąd odwoławczy ja podziela.

Skarżąca w ramach podniesionego w apelacji zarzutu naruszenia

przy ferowaniu zaskarżonego orzeczenia wskazanych w apelacji regulacji prawa procesowego w istocie kwestionuje dokonaną przez Sąd Rejonowy ocenę prawną ustalonego stanu faktycznego (kwalifikację prawną łączącej strony umowy).

W tej zatem części apelacja tylko werbalnie odnosi się do podstawy faktycznej zaskarżonego wyroku i tym samym zarzut ten nie ma wpływu

na powyższą ocenę.

Z tych też względów Sąd odwoławczy przyjął za własne ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji.

Dokonana przez Sąd Rejonowy ocena prawna ustalonego stanu faktycznego w swym zasadniczym zarysie jest prawidłowa i Sąd odwoławczy
ja podziela (orzecz. SN z dn. 26 04 1935r. III C 473/34, ZB. Urz. 1935r. nr 12, poz. 496).

W przedmiotowej umowie poprzednik prawny powoda przyznał pozwanej limit kredytowy w wysokości 2.000zł, dla którego otwarto odrębny rachunek bankowy i w celo korzystania z niego wydał pozwanej elektroniczna kartę płatniczą.

Tym samym jak trafnie zakwalifikowała tę umowę Sąd pierwszej instancji umowa ta miała charakter umowy mieszanej - tj. umowy kredytu

oraz umowy o kartę płatniczą - uregulowanych we wskazanych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku dwóch reżimach prawnych (wbrew temu co podnosi apelacja dla zakwalifikowania tej umowy jako umowy o kredyt nie miało żadnego znaczenia nie wypłacenie pozwanej bezpośrednio po jej zawarciu konkretnej kwoty pieniężnej, gdyż o tym, iż mamy do czynienia z umową kredytu decyduje sam fakt przyznania przez bank jego kontrahentowi prawa do dysponowania należącymi do banku środkami pieniężnymi; czym innymi jest bowiem wykonanie tej umowy i skorzystanie przez kredytobiorcę z przyznanego mu prawa do korzystania z należących do banku środków pieniężnych).

W konsekwencji tego skutki prawne jej zawarcia, w tym zagadnienie przedawnienia dochodzonych roszczeń pozornie podlegały ocenie w kontekście przytoczonych w apelacji dwóch różnych regulacji prawnych.

Jak słusznie bowiem zauważa powódka w odpowiedzi na apelację, pozwana mogła korzystać z przyznanego jej prawa do korzystania ze posiadanych

przez powódkę środków finansowych również bez użycia karty płatniczej,

w konsekwencji czego postanowienia przedmiotowej umowy dotyczące możliwości korzystania przez pozwaną przy wykonywaniu umowy z karty płatniczej miały charakter subsydiarny (pomocniczy) przy realizowaniu jej podstawowych praw dotyczących prawa do korzystania ze środków pieniężnych należących do banku.

Dlatego Sąd pierwszej instancji - dokonując oceny zasadności podniesionego przez pozwaną zarzutu przedawnienia dochodzonych roszczeń - trafnie dał prymat reżimowi prawnemu dotyczącego umowy kredytu, zastosował w sprawie regulację art. 118 k.c. (stanowi ona element tego reżimu) i przyjął,

że dochodzone roszczenia przedawniają się z upływem trzech lat (powstały one

w związku z prowadzoną przez poprzednika prawnego powódki i przez nią samą działalnością gospodarczą), a następnie prawidłowo ocenił, że termin ten nie upłynął do chwili wniesienia powództwa.

Znalazło to prawidłowe odzwierciedlenie w zaskarżonym wyroku

i apelacja pozwanej jest bezzasadna w rozumieniu regulacji art. 385 k.p.c.,

co z mocy tej regulacji prowadziło do jej oddalenia.

Reasumując zaskarżony wyrok jest prawidłowy i dlatego apelację pozwanej jako bezzasadną oddalono w oparciu o regulację art. 385 k.p.c.

Wynagrodzenie kuratora zostało ustalone na podstawie Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 listopada 2013 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej.

SSO Leszek Dąbek