Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 385/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 03 listopada 2016 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Janusz Roszewski (spr.)

Sędziowie:

SSO Jan Brzęczkowski

SSO Marian Raszewski

Protokolant:

st. sekr. sąd. Jolanta Bąk

po rozpoznaniu w dniu 03 listopada 2016r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa K. W. , U. J. , T. K.

przeciwko (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Kaliszu

z dnia 4 marca 2016r. sygn. akt I C 1560/15

1.  umarza postępowanie apelacyjne w części cofniętej co do kwoty zaskarżenia 15.000 zł w stosunku do każdej z powódek;

2.  oddala apelację w pozostałej części;

3.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powódki K. W. kwotę 2.400 zł, na rzecz powódki U. J. kwotę 2.400 zł i na rzecz powódki T. K. kwotę 2.400 zł, tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.

SSO Jan Brzęczkowski SSO Janusz Roszewski SSO Marian Raszewski

II Ca 385/16

UZASADNIENIE

Powódka K. W., U. J. i T. K. wniosły przeciwko (...) S. A. z siedzibą
w W. pozew domagając się zasądzenia od pozwanego na rzecz każdej
z nich kwoty po 40.000 złotych, wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 12 maja 2015 roku oraz zapłaty kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. .

Pozwany (...) S. A. z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powódek na rzecz pozwanego kosztów procesu. Pozwany zakwestionował roszczenie zadośćuczynienia podnosząc zarzut braku wystarczającej więzi pomiędzy siostrami oraz istnienie ukształtowanej sytuacja rodzinnej powódek.

Sąd Rejonowy w Kaliszu wyrokiem z dnia 4 marca 2016r. zasądził od pozwanego (...) S. A. z siedzibą w W. na rzecz powódki K. W. kwotę 30.000 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 12 maja 2015 roku do dnia zapłaty oddalając powództwo w pozostałym zakresie, na rzecz U. J. kwotę 30.000 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 12 maja 2015 roku do dnia zapłaty oddalając powództwo w pozostałym zakresie, i na rzecz T. K. kwotę 30.000 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 12 maja 2015 roku do dnia zapłaty oddalając powództwo w pozostałym zakresie, oraz orzekł o kosztach postępowania.

Apelację do tego rozstrzygnięcia złożył pozwany zaskarżając ostatecznie wyrok - po cofnięciu apelacji w części co do kwoty po 15.000 złotych w stosunku do każdej z powódek - w części uwzględnionej, tj ponad kwotę po 15.000 złotych.

Zarzucił naruszenie prawa materialnego, tj.: art. 446§4 kc przez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że powódkom należy się zadośćuczynienie z tytułu śmierci siostry, art. 363 §2 k.c., przez przyjęcie, że powódkom należą się odsetki od dnia 12 maja 2015r. a nie od dnia ustalenia odszkodowania i art. 481 §1 k.c., przez jego niewłaściwa interpretację i przyjęcie, że pozwany był w opóźnieniu z zapłata zadośćuczynienia od dnia 12 maja 2015r., oraz naruszenia przepisów postępowania, a mianowicie: art. 233 § 1 k.p.c., przez uznanie za udowodniony fakt ze w następstwie śmierci siostry powódek zostały spełnione wszystkie przesłanki do zasądzenia na ich zrzec zadośćuczynienia w kwotach po 30.000 zł i art. 316 §1 k.p.c. przez jego błędne zastosowanie i przyjęcie, że odsetki należą się od innej daty niż data wyrokowania.

W oparciu o te zarzuty pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia i oddalenie powództwa lub zmianę zasądzonych kwot na niższe, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sadowi Rejonowemu w Kaliszu do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie od powódek kosztów postępowania za obie instancje.

Powódki wniosły o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego w zaskarżonej części nie zasługuje na uwzględnienie. W części wynikającej z cofnięcia apelacji na rozprawie w dniu 3 listopada 2016r., postępowanie apelacyjne co do kwoty po 15.000 zł zasądzonej na rzecz każdej z powódek podlegało umorzeniu z mocy art. 391 §2 k.p.c.

Sąd Okręgowy w całości podziela ustalenia faktyczne i rozważania dokonane przez Sąd Rejonowy i uznaje je za własne. W takiej sytuacji gdy sąd odwoławczy orzeka na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w pierwszej instancji i aprobuje dotychczasowe ustalenia, nie musi ich powtarzać (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2007 r., II CSK 18/07, Lex nr 966804; orzeczenie Sadu Najwyższego z dnia 13 grudnia 1935 r., C III 680/34. Zb. Urz. 1936, poz. 379, z dnia 14 lutego 1938 r.., C II 21172/37, Przegląd Sądowy 1938, poz. 380 i z dnia 19 listopada 1998 r., III CKN 792/98, OSNC 1999, nr 4, poz. 83; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2006 r., I CSK 147/05).

Nie doszło do naruszenia zasad swobodnej oceny dowodów, odpowiadających zarzutowi naruszeniu przepisu art. 233 §1 k.p.c., które skarżący upatruje w ustaleniach obejmujących okoliczności mających wpływ na ustalenie odpowiedzialności pozwanego za skutki śmierci siostry powódek.

Dokonana przez Sąd pierwszej instancji ocena dowodów nie nasuwa zastrzeżeń gdyż nie wykracza poza uprawnienia wynikające z przepisu art. 233 § 1 k.p.c. Podkreślić należy, iż dla skuteczności zarzutu dokonania błędnych ustaleń faktycznych będących wynikiem oceny dowodów, konieczne jest wskazanie przyczyn, dla których ta ocena dowodów nie spełnia kryteriów określonych w ustawie. Sąd drugiej instancji może bowiem zakwestionować dokonaną ocenę materiału dowodowego sprawy jedynie wtedy, gdy jest ona nielogiczna czy sprzeczna z pozostałym w sprawie materiałem dowodowym. Taka sytuacja nie zachodzi w niniejszej sprawie albowiem zarzucane apelacji błędy w ustaleniach faktycznych nie miały miejsca, przede wszystkim zaś zarzut spełnienia przesłanek ustalenia wysokości zadośćuczynienia w nie podważają ustaleń dokonanych w sprawie.

Podniesiony zatem zarzut naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów w istocie skarżący sprowadza do podważania podstawy prawnej rozstrzygnięcia wyprowadzanych w okolicznościach faktycznych uzasadniających żądanie powódek zarówno w zakresie roszczenia głównego, jak i obejmujących zapłatę odsetek ustawowych.

Sąd Okręgowy ocenia, że wysokość zasądzonego zadośćuczynienia jest odpowiednia. Sąd ustalając tę wysokość uwzględnił wszystkie elementy krzywdy istotne przy ustaleniu odpowiedzialności nie naruszając dyspozycji normy z art. 446§4 k.c.

Ocena stopnia więzi przez pryzmat prowadzenia przez siostry odrębnych gospodarstw czy posiadania swoich rodzin, nie jest argumentem za zmniejszeniem wysokości zadośćuczynienia. Podstawę faktyczną żądania zadośćuczynienia w ramach hipotezy art. 446§4 k.c. stanowi doznanie krzywdy przez najbliższego członka rodziny zmarłego. Nie ulega wątpliwości, że prawodawca przypisuje nazwie „rodzina” znaczenie wyznaczone przepisami KRO. Sama zaś śmierć najbliższego członka rodziny, w tym wypadku siostry powódkę, ze swojej istoty wyrządziła krzywdę wymagającą zapłaty stosownego zadośćuczynienia. Ustawodawca nie wprowadza żadnych innych przesłanek poza wymienionymi w tym przepisie ( por. wyrok SN z 10 maja 2012r., IV CSK 416/11, I(C 2013, nr 7-8, s.29).

Wbrew również argumentom apelującego kwota zasądzonego zadośćuczynienia nie odbiega rażąco od zasądzanych kwot w zbliżonych stanach faktycznych i dlatego nie można mówić, że jest rażąco nieodpowiednia. Tylko zaś w razie spełnienia tej ostatniej przesłanki interwencja Sądu Okręgowego jest zasadna. Zarzut, że w rodzinie powódek doszło do innych przykrych wydarzeń, które miały wpływ na funkcjonowanie powódek ich kondycje psychiczna czy zachowanie, nie jest argumentem za zmniejszeniem wysokości kwot zadośćuczynienia za śmierć siostry B. K.. Te bowiem mają rekompensować doznaną w wyniku zdarzenia szkodzącego krzywdę, którą niewątpliwie powódki w znacznym nasileniu przeżyły bezpośrednio po zdarzeniu szkodzącym. K. ta nie może pozostać bez rekompensaty, lub zostać zmniejszona tylko dlatego, że powódki przeżyły kolejną stratę wynikającą ze śmierci następnej osoby bliskiej.

Nie doszło również do naruszenia art. 481 §1 k.c., skoro wyrok zasądzający zadośćuczynienie nie ma charakteru kształtującego, lecz jest deklaratoryjny, bowiem stosunek obligacyjny powstał na skutek zdarzenia szkodzącego, którego treścią jest obowiązek sprawcy naprawienia szkody. Zobowiązanie do zapłaty zadośćuczynienia ma charakter zobowiązania bezterminowego, które przekształca się w zobowiązanie terminowe w wyniku wezwania wierzyciela (pokrzywdzonego) skierowanego do dłużnika o spełnienie świadczenia ( por. wyrok SN z 22 lipca 2007r., I CSK 433/06). Słusznie zatem Sąd Rejonowy określił początkowy termin biegu odsetek ustawowych od dnia 12 maja 2015r., gdyż roszczenie stało się wymagalne na skutek wezwania o zapłatę z dnia 2.04.2015r.

Z uwagi na powyższe Sąd Okręgowy nie podzielił zarzutów i wniosków apelacji i na mocy art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji. o kosztach procesu za II instancję Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1k.p.c. w zw. z art. 391 §2 k.p.c. i w zw.z § 2 ppkt 5 i § 10 ust. 1 ppkt 1 i w zw. z § 21 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych […] (Dz. U. z 2015 r. poz. 1804) obciążając nimi pozwanego jako przegrywającego sprawę w II instancji.

SSO Marian Raszewski SSO Janusz Roszewski SSO Jan Brzęczkowski