Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 października 2016 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Andrzej Tekieli

Protokolant Małgorzata Pindral

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Bolesławcu M. Z.

po rozpoznaniu w dniu 7 października 2016 roku

sprawy G. B. ur. (...) w Ł., s. T. i B. z domu W.

oskarżonego z art. 190 § 1 kk w związku z art. 64 § 1 kk i art. 288 § 1 kk

z powodu apelacji wniesionej przez oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Bolesławcu

z dnia 24 maja 2016 r. sygn. akt II K 166/16

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok wobec oskarżonego G. B.

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. P. D. kwotę 516,60 zł w tym 96,60 zł podatku od towarów i usług tytułem nieopłaconej obrony oskarżonego z urzędu w postępowaniu odwoławczym

III.  zwalnia oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze obciążając nimi Skarb Państwa.

Sygn. akt VI Ka 365/16

UZASADNIENIE

G. B. oskarżony został o to że:

w dniu 21 lutego 2016 roku w B. powiatu (...) groził żonie E. B. (1) i pasierbicy D. (...) W. pozbawieniem życia, przy czym groźby te wzbudziły w pokrzywdzonych uzasadnioną obawę że zostaną spełnione, przy czym czynu tego dopuścił się będąc uprzednio prawomocnie skazanym przez Sąd Rejonowy w Bolesławcu z dnia 10 czerwca 2009 roku w sprawie II K 691/09 za czyny z art. 207 § 1 k.k. w zw. z art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. na łączną karę 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności który następnie został objęty wyrokiem Sądu Rejonowego w Bolesławcu z dnia 28 stycznia 2011 r. o sygn. akt II K 573/10 na mocy którego wymierzono mu karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności która odbył w całości w okresie od 14 sierpnia 2012 roku do 20 lutego 2013 roku z zaliczeniem na poczet kary okresów od 11 listopada 2008 roku do 13 listopada 2008 roku oraz od 22 kwietnia 2009 roku do 14 kwietnia 2011 roku;

tj. o czyn z art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

Sąd Rejonowy w Bolesławcu wyrokiem z dnia 24 maja 2016 roku w sprawie II K 166/16:

1. uznał oskarżonego G. B. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu stanowiącego przestępstwo z art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 190 § 1 k.k. wymierzył mu karę 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności;

2. na podstawie art. 41a § 1 i 5 k.k. orzekł wobec oskarżonego nakaz opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonymi E. B. (1) i D. W. położonego w B. nr(...)gm. B. woj. (...) na okres 3 lat wskazując jako termin jego wykonania datę opuszczenia jednostki penitencjarnej;

3. na podstawie art. 41a § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego zakaz kontaktowania się z pokrzywdzonymi E. B. (1) i D. W. w formie osobistej i za pośrednictwem środków komunikowania na odległość na okres 3 lat;

4. na podstawie art. 41a § 1 i 4 k.k. orzekł wobec oskarżonego zakaz zbliżania się do pokrzywdzonych E. B. (1) i D. W. na odległość mniejszą niż 100 metrów na okres 3 lat;

5. na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

Apelację od powyższego wyroku złożył oskarżony G. B.. Z treści środka odwoławczego wynika że zarzucił naruszenie prawa do obrony ,gdyż wystąpił o wyznaczenie mu obrońcy z urzędu ze względu na swoją sytuację materialną i nie otrzymał żadnej odpowiedzi, ponadto rozprawa przed Sądem I instancji odbyła się bez jego udziału i nie miał „żadnej możliwości obrony”. Z treści apelacji wynika ponadto że oskarżony nie zgodził się z wymierzoną mu karą. Wniósł o „ponowne rozpatrzenie sprawy”.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Sprawa niniejsza zakończona została na pierwszym terminie rozprawy w dniu 24.maja 2016 r. prowadzonej pod nieobecność oskarżonego, w sytuacji w której nie miał on wybranego ani wyznaczonego z urzędu obrońcy, niemniej zdaniem Sądu Okręgowego nie doszło do naruszenia prawa do obrony ze względu na okoliczności o których mowa będzie poniżej. Dodatkowo wskazać należy, że oskarżony doprowadzony został na rozprawę odwoławczą i złożył wyjaśnienia które podlegały ocenie Sądu Okręgowego.

Akt oskarżenia w niniejszej sprawie wpłynął do sądu 6 kwietnia.2016 r., a więc po wejściu w życie ustawy z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw ( D.U. z 25.10.2013 r. poz. 1247 ze zm., wejście w życie 1.07.2015 r. ) a przed wejściem w życie ustawy z dnia 11 marca 2016 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw ( D.U. z 1.04.2016 r. poz. 437 , wejście w życie 15.04.2016 r. ). Mając na uwadze treść art.25 ust.1 drugiej z wymienionych ustaw, w niniejszej sprawie stosuje się przepisy postępowania wprowadzone przepisami pierwszej z ustaw ( tj. obowiązujące pomiędzy 1.07.2015 r. a 15.04.2016 r. ), oparte na zasadzie tzw. procesu kontradyktoryjnego.

W akcie oskarżenia prokurator nie zawnioskował do przeprowadzenia na rozprawie dowodu z wyjaśnień oskarżonego a Sąd I instancji nie był zobligowany do doprowadzenia oskarżonego pozbawionego wolności na rozprawę ( art. 167 § 1 k.p.k. , art.374 § 1 k.p.k. art. 377 § 3 i 4 k.p.k. w brzmieniu obowiązującym po 1.07.2015 r. ). Oskarżony G. B. został prawidłowo zawiadomiony o terminie rozprawy ( k.96 ) i pouczony m.in. o treści art.374 k.p.k. i art. 377 k.p.k. oraz o możliwości złożenia wniosku o doprowadzenie na rozprawę w terminie 7 dni od doręczenia zawiadomienia ( k.86 ). Składając wyjaśnienia na rozprawie odwoławczej oskarżony potwierdził że dostał zawiadomienie o rozprawie przed Sądem I instancji oraz pouczenie o możliwości doprowadzenia do Sądu i przyznał, że nie złożył wniosku o doprowadzenie, co określił swoim „gapiostwem” ( k.199 odwrót ). Sąd I instancji był w tej sytuacji uprawniony do prowadzenia rozprawy pod nieobecność oskarżonego i odczytania jego wyjaśnień z postępowania przygotowawczego na podstawie art. 167 § 1 k.p.k. w zw. z art. 389 § 1 k.p.k.

Oskarżony G. B. został także pouczony o możliwości złożenia wniosku o wyznaczenie obrońcy z urzędu na podstawie art. 80a k.p.k., obowiązującego w okresie od 1.07.2015 r. do 15.04.2016 r. ( k.86 ). Wniosku takiego oskarżony nie złożył, co jednoznacznie wynika z akt sprawy. Na rozprawie odwoławczej oskarżony wyjaśniał, że pod koniec postępowania przygotowawczego „po przyjechaniu z prokuratury i zaznajomieniu z materiałami dochodzenia” napisał „list do sądu” zawierający wniosek o wyznaczenie obrońcy z urzędu i oddał oddziałowemu w areszcie, który miał go oddać do ewidencji zajmującej się wysyłaniem korespondencji. Oskarżony twierdził że nie wie co się z „listem” stało, sugerując że zaginął. Dopytywany oskarżony wyjaśnił, że odebranie „listu” oddziałowy potwierdził parafką na „kawałku karteczki” której już nie ma bo od tego czasu tyle razy zmieniał cele że parę dokumentów mu zaginęło ( k. 199 odwrót – k.200 ). Zdaniem Sądu Okręgowego te wyjaśnienia są gołosłowne i niewiarygodne., oskarżony nie złożył takiego wniosku. Nade wszystko zauważyć należy że na etapie postępowania odwoławczego oskarżony nie miał żadnych problemów ze złożeniem wniosków o wyznaczenie obrońcy z urzędu i o doprowadzenie na rozprawę co skutkowało uwzględnieniem obydwu wniosków ( k.148 ) i nie było żadnych wiarygodnych powodów, aby takie problemy miał wcześniej. W ocenie Sądu Okręgowego zważywszy na powyższe nie doszło w sprawie do naruszenia prawa do obrony oskarżonego.

Zdaniem Sądu Okręgowego wyjaśnienia oskarżonego złożone na rozprawie odwoławczej dotyczące przypisanego mu w zaskarżonym wyroku przestępstwa ( k.199 odwrót ) nie różnią się znacząco od wyjaśnień z postępowania przygotowawczego i jako niewiarygodne nie podważają ustaleń Sądu I instancji co do sprawstwa i winy. Oskarżony dopuścił się przestępstwa na szkodę osób mu najbliższych wzbudzając w nich realne poczucie obawy spełnienia wypowiadanych gróźb. Pokrzywdzone E. B. (1) i D. W. nawet po przybyciu na miejsce funkcjonariuszy policji były przerażone i zapłakane co znajduje potwierdzenie w zeznaniach policjantów K. F. i Ł. K. ( k.102 – 102 odwrót ). Oskarżony był świadomy swojego postępowania i doskonale zdawał sobie sprawę z tego jak zachowuje się po spożyciu alkoholu. Nadużył przy tym zaufania E. B. (2) która uwierzywszy w jego deklarację poprawy zdecydowała się mu pomóc po jego powrocie z zakładu karnego. Podzielić należy rozważania Sądu I instancji wskazujące na długotrwały problem alkoholowy oskarżonego, z którego G. B. zdawał sobie sprawę jednak swoim zachowaniem bagatelizował go wykazując rażącą ignorancję dla jego szkodliwych następstw. Na wysokość orzeczonej wobec oskarżonego kary miał niewątpliwie wpływ fakt dopuszczenia się przez niego czynu w warunkach art. 64 § 1 k.k., przy czym był on kilkakrotnie uprzednio skazany za przestępstwa z art. 190 § 1 k.k. i art. 207 § 1 k.k. Nie ulega wątpliwości że wymierzane dotychczas kary okazały się nieskuteczne, oskarżony nadal rażąco narusza porządek prawny wykazując głęboki stopień demoralizacji i prowadząc aspołeczny tryb życia. Na szczególne potępienie zasługuje fakt, że oskarżony zarzucanego mu czynu dokonał zaledwie kilka dni po opuszczeniu zakładu karnego będąc warunkowo przedterminowo zwolniony z odbywania kary orzeczonej w poprzedniej sprawie ( k. 65 ).

Mając powyższe na względzie Sąd Okręgowy w pełni podziela ocenę przesłanek wymiaru kary dokonaną przez Sąd I instancji i wymierzenie oskarżonemu kary bezwzględnego pozbawienia wolności w wymiarze 1 roku i 2 miesięcy. Trafnie wskazał Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku że wykonanie tej kary właściwie kształtować będzie świadomość prawną społeczeństwa jak też oddziaływać będzie zapobiegawczo na oskarżonego wdrażając go do przestrzegania porządku prawnego w przyszłości. Za prawidłowe należało uznać także wymierzenie oskarżonemu środków karnych wymienionych w zaskarżonym wyroku. Sąd Okręgowy nie ma wątpliwości że bezpieczeństwo oraz spokój pokrzywdzonych są w realiach niniejszej sprawy najważniejszym dobrem i tylko bezwzględna kara pozbawienia wolności wymierzona oskarżonemu, połączona z orzeczonymi środkami karnymi pozwolą oddalić wzbudzone w E. B. (1) i D. W. poczucie zagrożenia , pokazując że takie zachowania jakich dopuścił się oskarżony spotkają się ze sprawiedliwą represją.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok wobec oskarżonego G. B..

Na podstawie art. 29 ust.1 ustawy prawo o adwokaturze Sąd Okręgowy orzekł o kosztach obrony z urzędu zasądzając od Skarbu Państwa na rzecz adw. P. D. kwotę 516,60 zł. w tym 96,60 tytułem podatku od towarów i usług. Kwota ta obejmuje całość obrony oskarżonego w postępowaniu odwoławczym, w tym udział obrońcy w posiedzeniu o przedłużeniu stosowania tymczasowego aresztowania i w posiedzeniu na którym rozpoznano zażalenie na postanowienie wydane w tym przedmiocie.

Mając na uwadze sytuację materialną oskarżonego Sąd Okręgowy na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. zwolnił go od ponoszenia kosztow sądowych za postępowanie odwoławcze obciążając nimi Skarb Państwa.