Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 października 2016 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Alicja Fronczyk

Protokolant: sekr. sąd. Paulina Bondel

po rozpoznaniu w dniu 14 października 2016 roku w Warszawie na rozprawie

sprawy z powództwa D. K.

przeciwko Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa reprezentowanego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na rzecz powódki D. K. kwotę 287 504,94 zł. (dwieście osiemdziesiąt siedem tysięcy pięćset cztery złote dziewięćdziesiąt cztery grosze) z odsetkami ustawowymi od dnia 01 stycznia 2007 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i ustawowymi za opóźnienie od dnia 01 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie oddala powództwo;

III.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa reprezentowanego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na rzecz powódki D. K. kwotę 21811 zł. (dwadzieścia jeden tysięcy osiemset jedenaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 7 200 zł. (siedem tysięcy dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 441/16

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 13 kwietnia 2016 roku D. K. domagała się wydania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, a w nim zasądzenia od pozwanego Skarbu Państwa reprezentowanego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego kwoty 292 218,74 zł. z ustawowymi odsetkami, w tym odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty od dnia 01 stycznia 2007 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa tytułem wypłaty świadczenia wynikającego z zaniżenia dotacji dla szkoły artystycznej prowadzonej przez powódkę pod nazwą Policealne Studium (...) w W. w roku 2006 (k. 4-16).

Wobec braku podstaw do wydania nakazu zapłaty Przewodniczący zarządził doręczenie pozwanemu odpisu pozwu z załącznikami mocą zarządzenia z dnia 20 kwietnia 2016 roku (k. 111).

W odpowiedzi na pozew z dnia 25 maja 2016 roku pozwany Skarb Państwa reprezentowany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego wniósł o oddalenie powództwa w całości z zasądzeniem kosztów procesu, w tym na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kosztów zastępstwa procesowego (k. 117-121).

W uzasadnieniu swego stanowiska procesowego pozwany zakwestionował powództwo co do zasady i wysokości, w szczególności zanegował oznaczoną przez powódkę liczbę uczniów uczęszczających w roku 2006 do prowadzonej przez nią szkoły oraz jaką część z nich stanowili absolwenci, a jaką osoby rozpoczynające naukę (k. 119-120). Nadto pozwany podniósł, że w okresie objętym pozwem stan prawny nie dawał podstaw do przyznania powódce dotacji na absolwenta w okresie od miesiąca następującego po miesiącu, w którym ukończył szkołę. Pozwany Skarb Państwa zarzucił, że powódka nie wykazała, że przyznana jej w rzekomo zaniżonej wysokości dotacja została przez nią wykorzystana w pełnym zakresie (k. 121).

W replice na odpowiedź na pozew powódka D. K. wskazała, że skoro pozwany dokonał w roku 2006 wypłaty dotacji, to niewątpliwie dysponował szczegółową wiedzą w zakresie liczby uczniów, na których ją wypłacił. Powódka podała, że informację o planowanej liczbie uczniów składała pozwanemu miesięczne w postaci zestawienia akceptowanego przez pozwanego. Powódka wywiodła, iż dotacja przysługiwała jej również za absolwentów i obejmowała rok kalendarzowy liczony od 01 września do 31 sierpnia. Ferie i wakacje nie zostały wyłączone z tego świadczenia przez ustawodawcę. Powódka wskazała wreszcie, że zarzut niewykorzystania dotacji w pełnym zakresie jest chybiony, ponieważ wykorzystanie dotacji nie jest warunkiem jej otrzymania (k. 128-135).

W piśmie procesowym z dnia 02 sierpnia 2016 roku pozwany Skarb Państwa podtrzymując wcześniejsze zarzuty dodatkowo podniósł, że powódka zawyżyła w 2006 roku liczbę uczniów swej szkoły łącznie o 60 osób, co przy stawce za jednego ucznia wynoszącej 471,38 zł. stanowi kwotę 28 282,80 zł. (k. 160-166).

Odnosząc się do tego zarzutu powódka w piśmie z dnia 28 września 2016 roku wniosła o jego nieuwzględnienie i podała, że podtrzymuje żądanie uzupełnienia dotacji za 973 uczniów w 2006 roku, zaś zarzuty co do prawidłowości wykorzystania dotacji udzielonej nie mogą być przedmiotem badania w sprawie, ponieważ sposób wykorzystania dotacji nie jest warunkiem jej uprzedniego przyznania (k. 181-187).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Powódka D. K. prowadzi niepubliczną szkołę artystyczną pn. (...) – Policealne Studium Zawodowe (...) z siedzibą w W. od 1998 roku (okoliczność niesporna; dowód: zaświadczenie k. 19, aneks k. 20). Decyzją z dnia 28 września 1998 roku zmienioną decyzją z dnia 10 lipca 2008 roku Minister Kultury nadał szkole powódki uprawnienia szkoły publicznej (niesporne; dowód: decyzja k. 21).

W dniu 30 września 2005 roku powódka D. K. złożyła do Ministra Kultury za pośrednictwem Centrum (...) wniosek o udzielenie dotacji na rok 2006 dla szkoły pn. (...) – Policealne Studium Zawodowe (...) z siedzibą w W. i wskazała planowaną liczbę 102 uczniów od dnia 01 stycznia do 31 sierpnia, w tym 40 w klasie programowo najwyższej oraz 130 uczniów w okresie od dnia 01 września do 31 grudnia, w tym 68 uczniów klas pierwszych ( dowód: wniosek k. 136).

W piśmie z dnia 14 lutego 2006 roku skierowanym do Centrum (...) powódka podała, że 96 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za styczeń 2006 roku ( dowód: pismo k. 138).

W piśmie z dnia 17 maja 2006 roku skierowanym do Centrum (...) powódka podała, że 96 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za luty 2006 roku ( dowód: pismo k. 139).

W piśmie z dnia 17 maja 2006 roku skierowanym do Centrum (...) powódka podała, że 96 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za marzec 2006 roku ( dowód: pismo k. 140).

W piśmie z dnia 15 maja 2006 roku skierowanym do Centrum (...) powódka podała, że 86 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za kwiecień 2006 roku ( dowód: pismo k. 141).

W piśmie z dnia 15 maja 2006 roku skierowanym do Centrum (...) powódka podała, że 86 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za maj 2006 roku ( dowód: pismo k. 141).

W piśmie z dnia 16 czerwca 2006 roku skierowanym do Centrum (...) powódka podała, że 86 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za czerwiec 2006 roku ( dowód: pismo k. 142).

W piśmie z dnia 18 września 2006 roku skierowanym do Centrum (...) powódka podała, że 42 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za lipiec i sierpień 2006 roku oraz 88 za wrzesień 2006 roku ( dowód: pismo k. 143; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 20 października 2006 roku skierowanym do Centrum (...) powódka podała, że 85 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za październik 2006 roku ( dowód: pismo k. 144).

W piśmie z dnia 18 grudnia 2006 skorygowanym pismem z dnia 17 maja 2010 roku skierowanym do Centrum (...) powódka podała, że 85 uczniów było uprawnionych do otrzymania dotacji za listopad 2006 roku ( dowód: pismo k. 146; 147; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 18 grudnia 2006 roku skierowanym do Centrum (...) powódka podała, że 85 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za grudzień 2006 roku ( dowód: pismo k. 147; protokół kontroli k. 233v). Łączna planowana przez powódkę liczba uczniów w roku 2006 wyniosła 963 uczniów. Wysokość stawki dotacji w przeliczeniu na jednego ucznia w 2006 roku wynosiła 471,38 zł. (okoliczność niesporna). Wysokość dotacji w roku 2006 winna wynieść 453 938,47 zł. (963x471,38 zł.). Pozwany wypłacił powódce w 2006 roku dotację w wysokości 166 343 zł. zaniżając ją o kwotę 287 504,94 zł. (453 938,47- (...)).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane dowody z dokumentów, którym przydał walor wiarygodności.

W oparciu o protokół kontroli Sąd ustalił nie ustalił rzeczywistej liczbę uczniów uprawnionych w 2006 roku do otrzymania dotacji, ponieważ protokół ten został przez powódkę zakwestionowany. Z uwagi na treść przepisów regulujących udzielanie dotacji, o czym będzie mowa w dalszej części uzasadnienia, Sąd oparł się na wnioskach składanych przez powódkę pozwanemu w 2006 roku, jednak dokonując wyliczeń ustalił, że w roku 2006 powódka zgłosiła nie 973, lecz 963 uczniów. Dlatego do swych wyliczeń przyjął tę właśnie liczbę. Kwota dotacji na jednego ucznia nie była pomiędzy stronami sporna, co wynika ze zgodnych twierdzeń stron zawartych w pozwie i odpowiedzi na pozew.

Data złożenia wniosku o dotację na 2006 rok wynikała z przedstawionego przez powódkę dokumentu, a wobec niespornej okoliczności dokonania częściowej wypłaty dotacji za ten rok przez Ministra Kultury na jej rzecz uznać należy, że fakt ten nie wymaga dalszego dowodzenia.

Na rozprawie w dniu 14 października 2016 roku Sąd oddalił wniosek pozwanego o zobowiązanie powódki do złożenia dokumentacji finansowej i księgowej stwierdzającej wydatkowanie kwot dotacji wypłaconej powódce w 2006 roku na wskazane przez nią cele uznając, że okoliczności te nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, a przedmiotem dowodu po myśli art. 227 k.p.c. mogą być jedynie fakty z tego punktu widzenia istotne i sporne pomiędzy stronami (k. 208).

Na tej rozprawie Sąd oddalił również wniosek powódki o dołączenie akt I C 870.15 uznając, że jest on pozbawiony podstawy prawnej (k. 209).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo jest uzasadnione, choć nie w całości.

Podstawę prawną rozstrzygnięcia stanowią przepisy ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn. Dz. U. z 2004 roku, nr 256, poz. 2572 ze zm.) obowiązujące w okresie styczeń 2006 – grudzień 2006.

Zgodnie z treścią art. 90 ust. 4a przywołanej ustawy niepubliczne szkoły artystyczne o uprawnieniach szkół publicznych otrzymują dotacje z budżetu państwa. Ust. 4b cytowanego przepisu stanowi, że dotacje dla niepublicznych szkół artystycznych o uprawnieniach szkół publicznych, w których realizowany jest obowiązek szkolny lub obowiązek nauki, przysługują na każdego ucznia w wysokości nie niższej niż kwota wydatków bieżących ustalonych dla szkół tego samego typu prowadzonych przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w przeliczeniu na jednego ucznia, pod warunkiem że osoba prowadząca niepubliczną szkołę poda ministrowi właściwemu do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego planowaną liczbę uczniów, nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji. W myśl ust. 4c tego przepisu dotacje dla niepublicznych szkół artystycznych o uprawnieniach szkół publicznych, niewymienionych w ust. 4b, przysługują na każdego ucznia w wysokości nie niższej niż 50 % wydatków bieżących ustalonych dla szkół tego samego typu prowadzonych przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w przeliczeniu na jednego ucznia, pod warunkiem że osoba prowadząca niepubliczną szkołę poda ministrowi właściwemu do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego planowaną liczbę uczniów, nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji.

Istotny problem na tle realizacji przepisów art. 90 ustawy o systemie oświaty, na który wskazywał pozwany na rozprawie w dniu 14 października 2016 roku, stanowi dopuszczalność dochodzenia roszczenia o należną i niewypłaconą (zaniżoną) dotację na drodze sądowej w postępowaniu cywilnym. Zaistniał on na tle rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych oraz sądów powszechnych i Sądu Najwyższego. Przez dłuższy czas Sąd Najwyższy stał na stanowisku, iż w przypadku wytoczenia powództwa o zapłatę dotacji droga sądowa przed sądami powszechnymi w postępowaniu cywilnym jest zamknięta z uwagi na czysto publicznoprawny (administracyjny) charakter roszczenia. W postanowieniu z dnia 7 maja 1999 roku ( I CKN 1132/97, OSNC 1999, nr 11, poz. 200) Sąd Najwyższy sformułował tezę, że w sprawie z powództwa niepublicznej szkoły ponadgimnazjalnej o uprawnieniach szkoły publicznej przeciwko Skarbowi Państwa lub j.s.t. o zapłatę (uzupełnienie) dotacji udzielanej na podstawie art. 90 droga sądowa jest niedopuszczalna. W uzasadnieniu tego orzeczenia wskazał, że regulacja ustawowa mieści się w sferze prawa finansowego (administracyjnego), będącego ze swej natury częścią składową prawa publicznego, Skarb Państwa zaś lub j.s.t. zajmuje w stosunku do podmiotu uprawnionego do otrzymania dotacji pozycję działającego z mocy władzy zwierzchniej, co wyklucza istnienie między stronami stosunku cywilnoprawnego. Zmiana stanowiska w sprawie dochodzenia przed sądami powszechnymi roszczenia o wypłatę dotacji nastąpiła w wyroku z dnia 3 stycznia 2007 roku ( IV CSK 312/06, LEX nr 277299), w którym Sąd Najwyższy stwierdził i wyjaśnił, że: „z art. 90 ustawy z 1991 r. o systemie oświaty wynika norma kreująca pomiędzy Skarbem Państwa lub jednostką samorządu terytorialnego, właściwymi do wypłaty dotacji, a osobami prowadzącymi szkoły lub placówki niepubliczne, uprawnionymi do żądania ich otrzymania, stosunek prawny odpowiadający cechom zobowiązania w rozumieniu art. 353 § 1 k.c. Skoro zaś w przepisach ustawy nie przewidziano szczególnego trybu dochodzenia tego rodzaju roszczeń na drodze postępowania administracyjnego, uprawniony może poszukiwać ochrony prawnej tylko przed sądem powszechnym w postępowaniu cywilnym. Uchylanie się od jej udzielenia, mimo oczywistego faktu naruszenia prawa, nosi znamiona odmowy wymiaru sprawiedliwości.” Powyższe zapatrywanie utrwalone zostało w judykaturze ( por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 października 2007 r., III CZP 88/07, LEX nr 345569, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 września 2008 roku, IV CSK 204/08, LEX nr 465959).

W związku z tym Sąd uznał, że w sprawie droga sądowa jest dopuszczalna, a pozwany Skarb Państwa jest zobowiązany do wypłaty dotacji na rzecz powódki za rok 2006 we właściwej wysokości.

Dokonując oceny zasadności zgłoszonego przez D. K. żądania przez pryzmat wskazanego przepisu art. 90 ustawy o systemie oświaty uznać należy, że warunkiem udzielenia dotacji jest dokonanie przez osobę prowadzącą niepubliczną szkołę artystyczną o uprawnieniach szkoły publicznej zgłoszenia przed 30 dniem września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji, informacji o planowanej liczbie uczniów. Z punktu widzenia treści tego przepisu ustawodawca nie zawarł żadnych innych wymogów stanowiących warunek udzielenia dotacji. Oznacza to, że wszelkie zarzuty pozwanego dotyczące niewykorzystania czy niewłaściwego wykorzystania udzielonej powódce dotacji nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sporu o wypłatę uzupełnionej dotacji.

Niezaprzeczalnie powódka jest osobą prowadzącą niepubliczną szkołę artystyczną o uprawnieniach szkoły publicznej od 1998 roku, a zatem również w okresie objętym pozwem. Wynika to ze złożonego zaświadczenia i decyzji (k. 19;20-21), a ponadto z faktu, iż pozwany udzielił powódce dotacji za 2006 rok. Pozwany uznawał zatem, że powódka spełnia kryteria formalne do udzielenia jej za ten rok dotacji, o której mowa w art. 90 ust. 4a ustawy o systemie oświaty.

W ocenie Sądu składając wniosek o udzielenie dotacji na rok 2006 w dniu 30 września roku poprzedzającego rok, na który domagała się jej udzielenia ze wskazaniem planowanej liczby uczniów – powódka wypełniła ustawowe wymagania do uzyskania dotacji. Bezsprzecznie pozwany dokonał na jej rzecz wypłaty tego świadczenia za 2006 rok, co jest dla Sądu dodatkowym argumentem za przyjęciem spełnienia przez nią warunków ustawy. Należy przecież założyć, że złożenie wniosku po terminie bądź formalnie błędnego (bez podania planowanej liczby uczniów) spowodowałoby odmowę udzielenia powódce przez Ministra żądanej dotacji.

W ocenie Sądu należało zatem w sporze ustalić, czy rzeczywiście doszło do zaniżenia wypłaty dotacji na rzecz powódki w roku 2006, ponieważ pozwany fakt ten kwestionował. Powódka lansowała w procesie tezę o zaniżeniu przez pozwanego dotacji za ten rok i powoływała się na wyniki kontroli przeprowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli. Ustalenia zawarte w (...) o wynikach kontroli NIK nie były przez stronę pozwaną kwestionowane w procesie, a wynika z nich, że przez 14 lat pozwany zaniżał dotacje dla placówek artystycznych.

Sąd przyjął, że w roku 2006 doszło do wypłaty dotacji w zaniżonej wysokości na rzecz powódki, ponieważ z informacji uzyskanej przez nią w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej wynika, że wysokość dotacji za ten rok w przeliczeniu na jednego ucznia w niepublicznej szkole artystycznej o uprawnieniach szkoły publicznej, takiej, jaką prowadzi powódka wyniosła 471,38 zł. Wysokość tak ustalona nie była przedmiotem sporu.

W ocenie Sądu dokonana przez pozwanego w roku 2006 wypłata kwoty 166 343 zł. nie była całościowa, ponieważ powódka zgłosiła na ten rok we wnioskach łącznie 963 uczniów uprawnionych do otrzymania dotacji. Właściwa wysokość dotacji winna zatem stanowić iloczyn tej liczby 963 oraz stawki 471,38 zł., czyli 453 938,94 zł. Różnica pomiędzy należną a wypłaconą powodowi dotacją wynosi 287 504,94 zł.

W takim zakresie żądanie jest uzasadnione i dlatego Sąd orzekł jak w pkt I sentencji. W pozostałym zakresie obejmującym liczbę uczniów podaną w pozwie, która nie znalazła potwierdzenia w dowodach z dokumentów złożonych przez powódkę powództwo jako bezzasadne zostało oddalone (pkt II wyroku).

Analizując żądanie powódki Sąd ocenił zarzuty podniesione przez pozwanego.

Pozwany zarzucał, że w okresie objętym pozwem stan prawny nie dawał podstaw do przyznania powódce dotacji na absolwenta w okresie od miesiąca następującego po miesiącu, w którym ukończył szkołę. W przekonaniu Sądu zarzut ten jest o tyle nietrafny, że norma prawna wynikająca z przepisów art. 90 ust. 4a-c w żadnym zakresie nie wyłącza absolwentów z dotacji. Dotacja jest przyznawana na cały rok, a zgodnie z art. 63 ustawy o systemie oświaty rok szkolny we wszystkich szkołach i placówkach rozpoczyna się z dniem 1 września każdego roku, a kończy - z dniem 31 sierpnia następnego roku. Nie ma zatem żadnych podstaw do wyłączenia absolwentów z wyliczenia dotacji.

Co do zarzutu niewykazania planowanej liczby uczniów, to poza tym, co wyżej wskazano, dodać jedynie należy, że zarzut ten stanowi nadużycie prawa podmiotowego (art. 5 k.c.), skoro pozwany dokonał wypłaty dotacji w 2006 roku opierając się na niekwestionowanej wówczas, a wskazywanej przez powódkę planowanej liczby uczniów w roku.

Kwestia właściwego spożytkowania dotacji nie może stanowić przedmiotu badania w tym procesie, ponieważ udzielenie dotacji również nie zależało od jej właściwego wykorzystania.

Z podanych powodów orzeczono jak w sentencji.

O odsetkach ustawowych od należności głównej orzeczono na podstawie art. 90 ust. 4e ustawy o systemie oświaty w związku z art. 481 § 1 k.c., przy czym z uwagi na zmianę art. 481 § 2 k.c. dokonaną ustawą z dnia października 2015 roku o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 rok, poz. 1830) określono, że powódce należą się od 01 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty odsetki ustawowe za opóźnienie. Powództwo o należność uboczną w zakresie terminu wymagalności roszczenia jest w ocenie Sądu uzasadnione treścią przywołanego przepisu art. 90 ust. 4e ustawy o systemie oświaty stanowiącego, że dotacje, o których mowa w ust. 4a-4c, są przekazywane w 12 częściach w terminie do ostatniego dnia każdego miesiąca.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 zdanie drugie i 108 § 1 k.p.c.

W myśl pierwszego z przywołanych przepisów Sąd może włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Powódka wygrała sprawę prawie w całości ulegając pozwanemu jedynie nieznacznie, co uzasadnia zastosowanie reguły określonej w tym przepisie. Sąd obciążył przeto pozwanego obowiązkiem zwrotu na jej rzecz wszystkich poniesionych przez nią kosztów.

Na zasądzone od pozwanego na rzecz powódki koszty procesu składa się opłata sądowa od pozwu wynosząca 14 611 zł. oraz wynagrodzenie jej fachowego pełnomocnika policzone na podstawie § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jedn. Dz. U. z 2013, poz. 490) (pkt III wyroku). Sąd nie uwzględnił wniosku pełnomocnika o uwzględnienie w kosztach opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, ponieważ powódka nie przedstawiła dowodu jej poniesienia.