Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

M. M. została oskarżona o to, że w okresie od 11.03.2011 r. do 11.01.2013 r. w K., w województwie (...), jako osoba prowadząca działalność gospodarczą pod firmą (...) i faktycznie nią zarządzająca, przywłaszczyła powierzone mienie w postaci oddanych jej firmie w leasing przez (...) S.A. umową z dnia 01.04.2009 r. nr (...), rusztowań o wartości łącznej 114.564,95 zł, nie zwracając ich ani ich równowartości po rozwiązaniu umowy leasingu mimo wezwania wierzyciela, ani nie regulując należności z tytułu sumy należnych za ich użytkowanie rat leasingowych, tj. o czyn z art. 284 § 2 kk.

Wyrokiem z dnia 1 lipca 2015 r. wydanym w sprawie o sygnaturze II K 120/15 Sąd Rejonowy w Brzezinach uznał M. M. za winną popełnienia zarzucanego jej czynu wyczerpującego dyspozycję art. 284 § 2 kk i za to na podstawie tegoż przepisu wymierzył oskarżonej karę 6 miesięcy pozbawienia wolności; na podstawie art. 69 § 1 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres 3 lat próby; na podstawie art. 46 § 1 kk zobowiązał oskarżoną do naprawienia szkody w całości poprzez zwrócenie pokrzywdzonemu przywłaszczonych rusztowań budowlanych: INNA/ (...) zgodnie z (...)- (...), a także zasądził od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 120 zł tytułem opłaty oraz kwotę 424,21 zł tytułem pozostałych kosztów sądowych.

Powyższy wyrok zaskarżył w części, to jest co do rozstrzygnięcia w przedmiocie nałożenia na oskarżoną obowiązku naprawienia szkody w całości poprzez zwrócenie pokrzywdzonemu przywłaszczonych rusztowań budowlanych, obrońca oskarżonej M. M. zarzucając:

1.  obrazę prawa procesowego, tj.

a)  art. 2 § 2 kpk w zw. z art. 92 kpk i art. 410 kpk poprzez zaniechanie poczynienia ustaleń faktycznych dotyczących: wysokości szkody istniejącej w czasie orzekania oraz dotyczących tego jaka kwota pieniężna została pokrzywdzonemu zapłacona przez oskarżoną tytułem rat leasingu oraz ustaleń dotyczących: treści umowy sprzedaży wierzytelności z umowy leasingu, którą pokrzywdzony zawarł z (...) S.A.

2.  błąd w ustaleniach faktycznych polegający na:

a)  nie poczynieniu ustaleń faktycznych dotyczących tego, że pokrzywdzony dokonał na (...) S.A. przelewu roszczenia o odszkodowanie z tytułu umowy leasingu;

b)  uznaniu, że u pokrzywdzonego istnieje szkoda w pełnej wysokości;

3.  obrazę prawa materialnego, tj.

a)  art. 46 § 1 kk poprzez:

- orzeczenie tego obowiązku na rzecz pokrzywdzonego w sytuacji, gdy w drodze umowy przelewu przeniósł on na (...) S.A. roszczenie o zapłatę odszkodowania należnego z tytułu umowy leasingu, co powoduje, że roszczenie o odszkodowanie nie przysługuje pokrzywdzonemu,

- orzeczenie obowiązku naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonego w formie zwrotu przywłaszczonego mienia w sytuacji, gdy dokonał on konkretyzacji swojego roszczenia jako pieniężnego, dokonując jego przelewu na rzecz (...) S.A., jak również w sytuacji, gdy dokonał dla swojego roszczenia wyboru systemu odpowiedzialności kontraktowej z kodeksu cywilnego,

- nie określenie czy oskarżona ma dokonać zwrotu rusztowań nowych, czy też używanych,

b)  art. 415 kc w zw. z art. 363 § 1 kc poprzez:

- nałożenie obowiązku naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonego w sytuacji, gdy pokrzywdzony dokonał cesji roszczenia odszkodowawczego na rzecz podmiotu nie posiadającego statusu pokrzywdzonego w toku procesu karnego, czyli (...) S.A.,

- orzeczenie obowiązku naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonego w formie zwrotu przywłaszczonego mienia w sytuacji, gdy dokonał on konkretyzacji swojego roszczenia jako pieniężnego, dokonując jego przelewu na rzecz (...) S.A., jak również w sytuacji, gdy dokonał dla swojego roszczenia wyboru systemu odpowiedzialności kontraktowej z kodeksu cywilnego,

- nie określenie czy oskarżona ma dokonać zwrotu rusztowań nowych, czy też używanych.

W konkluzji apelacji obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie wniosku o nałożenie obowiązku naprawienia szkody, alternatywnie o jego zmianę poprzez orzeczenie go w kwocie pieniężnej w wysokości wynikającej z wysokości szkody rzeczywiście istniejącej w dacie orzekania, alternatywnie o doprecyzowanie czy obowiązek zwrotu dotyczy rusztowań nowych, czy też używanych, a jeśli używanych to jaki ma być ich stopień zużycia.

W toku postępowania odwoławczego obrońca oskarżonej złożył w dniu 6 czerwca 2016 r. pismo procesowe, w którym zawarł wniosek o zmianę zaskarżonego rozstrzygnięcia poprzez odstąpienie od orzekania naprawienia szkody z uwagi na fakt zbycia roszczenia odszkodowawczego przez pokrzywdzonego na rzecz (...) S.A.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonej okazała się częściowa zasadna i w wyniku kontroli instancyjnej wywołanej jej wniesieniem koniecznym stało się dokonanie zmiany zaskarżonego wyroku.

W pierwszym rzędzie zauważyć należy, iż Sąd I instancji w sposób kompletny zebrał materiał dowodowy, dokonał jego analizy zgodnej z zasadami logicznego rozumowania, jak również z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, a ustalony stan faktyczny z zastrzeżeniem omówionym w dalszej części uzasadnienia znajduje oparcie w ujawnionych w toku rozprawy dowodach. Sąd meriti w sposób wyczerpujący i logicznie niesprzeczny uzasadnił w oparciu o jakie dowody wydał rozstrzygnięcie w sprawie oraz dlaczego nie uwzględnił dowodów przeciwnych. W szczególności należycie umotywował powody, dla których nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonej, w których M. M. nie przyznała się do popełnienia zarzucanego czynu i utrzymywała, że prowadząc działalność gospodarczą w istocie nic nie wiedziała o rusztowaniach i nikt w sprawie ich oddania nie przyjeżdżał, ani nie próbował kontaktować się telefonicznie, a oskarżona nie wie co zrobiła kiedy otrzymała informację o rozwiązaniu umowy leasingu, a także kiedy otrzymała wezwanie do zwrotu rusztowań. Nie ma także wiedzy o tym, gdzie obecnie znajdują się rusztowania. Nie powielając argumentacji Sądu Rejonowego w Brzezinach zauważyć jednak należy, że w świetle zeznań świadków A. C. i K. H. oraz dowodów z dokumentów, w szczególności umowy leasingu operacyjnego nr (...), pisma z dnia 7 marca 2011 r. zawierającego oświadczenie (...) S.A. o rozwiązaniu umowy leasingu, kopii zwrotnego potwierdzenia odbioru tegoż pisma oraz faktury VAT nr (...) sprawstwo i wina oskarżonej nie budzą wątpliwości.

Odnosząc się natomiast do zarzutów apelacji stwierdzić wypada, że nie jest zasadny zarzut obrazy prawa procesowego, tj. art. 2 § 2 kpk w zw. z art. 92 kpk i art. 410 kpk poprzez zaniechanie poczynienia ustaleń faktycznych dotyczących: wysokości szkody istniejącej w czasie orzekania oraz dotyczących tego jaka kwota pieniężna została pokrzywdzonemu zapłacona przez oskarżoną tytułem rat leasingu oraz ustaleń dotyczących treści umowy sprzedaży wierzytelności z umowy leasingu, którą pokrzywdzony zawarł z (...) S.A. Przepis art. 2 kpk, mający charakter ogólny, określa bowiem jedynie cele postępowania karnego i kilka obowiązujących w tym postępowaniu zasad (m. in. zasadę prawdy materialnej wyrażoną w art. 2 § 2 kpk) i skoro przepis ten nie reguluje przebiegu procesu karnego, nie może być mowy o jego naruszeniu w sposób poddający się kontroli instancyjnej. Przedmiotem naruszenia mogą być bowiem tylko normy konkretyzujące ogólne zasady procesowe, a zwłaszcza normy nakazujące lub zakazujące dokonywania określonych czynności w odpowiedniej sytuacji procesowej (tak: Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 27 marca 2007 r. sygn. III KK 461/06, OSNwSK 2007, poz. 711). Natomiast obraza art. 410 kpk zachodzi wówczas, gdy przy wyrokowaniu sąd opiera się na materiale nieujawnionym na rozprawie głównej lub gdy opiera się tylko na części materiału ujawnionego (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 30 lipca 1979 r. sygn. III KR 196/79, OSNPG 1980, nr 3, poz. 43). Tymczasem rozstrzygając w niniejszej sprawie Sąd meriti miał w polu widzenia fakt, iż wierzytelności wynikające z umowy leasingu zostały sprzedane przez pokrzywdzonego na rzecz (...) S.A., co znalazło odzwierciedlenie w ustalonym stanie faktycznym w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Natomiast w zakresie przyjętej wartości przywłaszczonego mienia, a co za tym idzie wysokości wyrządzonej szkody, Sąd Rejonowy w Brzezinach w istocie dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych. Bez znaczenia w tym zakresie pozostaje jednak kwestia ustalenia jaka kwota pieniężna została pokrzywdzonemu zapłacona przez oskarżoną tytułem rat leasingu, co zostanie omówione w dalszej części uzasadnienia.

Zarzut apelacji sprowadzający się do błędu w ustaleniach faktycznych polegającego na zaniechaniu poczynienia ustaleń dotyczących tego, że pokrzywdzony dokonał na (...) S.A. przelewu roszczenia o odszkodowanie z tytułu umowy leasingu oraz uznaniu, że u pokrzywdzonego istnieje szkoda w pełnej wysokości częściowo jest zasadny. W pierwszym rzędzie omówienia wymaga druga z podniesionych okoliczności, w zakresie której należy w części przyznać rację skarżącemu, jednakże z innych powodów, niż sugeruje obrońca wykazując, że w niniejszej sprawie szkodą jest różnica pomiędzy kwotą, którą pokrzywdzony otrzymał z tytułu rat leasingowych od oskarżonej a sumą pieniężną, jaką otrzymałby, gdyby oskarżona w całości wykonała ciążące na niej zobowiązanie. Należy bowiem odróżnić szkodę wynikającą z nienależytego wykonania przez oskarżoną umowy leasingu, od szkody wynikającej z popełnienia przestępstwa, co także zostanie omówione w dalszej części uzasadnienia. Zauważyć natomiast należy, że Sąd I instancji uznał oskarżoną za winną przywłaszczenia rusztowań o wartości wynikającej z faktury sprzedaży z dnia 2 kwietnia 2009 r., tj. 114.564,95 zł, a zatem równej cenie nabycia nowych rusztowań. Tymczasem do przestępstwa doszło w okresie od dnia 11 marca 2011 r., kiedy to oskarżona otrzymała pismo zawierające oświadczenie (...) S.A. o rozwiązaniu umowy leasingu bez wypowiedzenia z żądaniem bezwarunkowego, natychmiastowego zwrotu przedmiotu umowy, do dnia 11 stycznia 2013 r., kiedy to przesłuchano w charakterze świadka reprezentującego pokrzywdzonego A. C., który wskazał przebieg czynności podejmowanych po rozwiązaniu umowy leasingu. A zatem w dniu, w którym oskarżona winna najwcześniej dokonać zwrotu przedmiotu umowy leasingu, tj. w dniu 11 marca 2011r., rusztowania były użytkowane od około 2 lat, wobec czego błędnym było uznanie, że wartość tych przedmiotów była identyczna, jak przedmiotów nowych. Z tego względu w toku postępowania odwoławczego dopuszczony został dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu wyceny ruchomości celem ustalenia wartości elementów rusztowania będącego przedmiotu umowy leasingu na dzień 11 marca 2011 r. z uwzględnieniem amortyzacji. Ze sporządzonej w dniu 12 stycznia 2016 r. wraz z opinią uzupełniającą z dnia 19 maja 2016 r. opinii biegłego sądowego z zakresu wyceny ruchomości R. L. wynika, iż na dzień 11 marca 2011 r. wartość rynkowa elementów rusztowania będącego przedmiotu umowy leasingu z uwzględnieniem amortyzacji wynosiła 82.400 zł brutto. Opinię biegłego Sąd Odwoławczy w całości uznał za wiarygodną, gdyż jest jasna, spójna i logiczna. Biegły dokonując wyceny słusznie zastosował metodę kosztową, gdyż nie dysponował szczegółowymi danymi dotyczącymi poszczególnych elementów rusztowania (np. wymiarami przesęł) z racji braku możliwości dokonania szczegółowych oględzin przedmiotów, które nie zostały zwrócone przez oskarżoną i nie jest znane miejsce ich przechowywania. Biegły zwrócił przy tym uwagę na fakt, iż elementy rusztowania ulegają niewielkiemu zużyciu, gdyż jest to urządzenie statyczne, nie mające ruchomych elementów. Ponadto tego typu rusztowania są w dalszym ciągu produkowane i użytkowane, a na rynku jest na nie duże zapotrzebowanie. W obliczu tych okoliczności przyjęcie przez Sąd I instancji w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku wartości przywłaszczonego mienia odpowiadającej cenie nabycia nowych rusztowań było błędne i uchybienie to miało wpływ na treść wyroku. Uchybienie to z mocy art. 437 § 1 i 2 kpk i art. 438 pkt 3 kpk musiało zatem skutkować zmianą pkt 1 zaskarżonego wyroku poprzez ustalenie, iż wartość przywłaszczonego mienia wynosiła 82.400 zł.

Nie sposób natomiast podzielić argumentacji skarżącego związanej z zarzutem błędu w ustaleniach faktycznych polegającego na zaniechaniu poczynienia ustaleń dotyczących tego, że pokrzywdzony dokonał na (...) S.A. przelewu roszczenia o odszkodowanie z tytułu umowy leasingu. Faktem jest, że wierzytelności wynikające z umowy leasingu zostały sprzedane przez (...) S.A. na rzecz (...) S.A. i okoliczność ta znalazła odzwierciedlenie w ustalonym stanie faktycznym w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Zgodnie z § 1 umowy generalnej dotyczącej zasad sprzedaży wierzytelności z dnia 22 kwietnia 2005 r. (k. 314-316) chodzi o wierzytelności będące należnościami wynikającymi z umowy leasingu, które określone zostały jako opłaty leasingowe. W szczególności są nimi: wpłaty początkowe, wnoszone przy zawarciu umowy leasingu, miesięczne opłaty leasingowe, opłata z tytułu utraty sprzętu, kary umowne, w tym opłaty z tytułu rozwiązania umowy leasingu z winy korzystającego oraz depozyt gwarancyjny. Tymczasem szkodą w niniejszej sprawie nie jest szkoda wynikająca z nienależytego wykonania przez oskarżoną umowy leasingu, które w tej konkretnej sprawie polegało na opóźnieniu w zapłacie opłat leasingowych, co doprowadziło do rozwiązania umowy leasingu bez wypowiedzenia, lecz wartość przywłaszczonego przedmiotu leasingu, a zatem szkoda wynikająca z popełnienia przez oskarżoną przestępstwa (czynu niedozwolonego). Rusztowania będące przedmiotem leasingu zostały nabyte przez (...) S.A., co potwierdza faktura VAT nr (...) (k. 100). Zgodnie z Rozdziałem I umowy leasingu operacyjnego nr (...) zawartej w dniu 1 kwietnia 2009 r. przez M. M. z (...) S.A. przedmiotem umowy było przekazanie przez leasingodawcę prawa do używania wybranego przez leasingobiorcę sprzętu w zamian za umówione opłaty leasingowe, a przez czas trwania umowy (określony na 36 miesięcy) sprzęt był własnością leasingodawcy. Zgodnie z Rozdziałem X w/w umowy dopiero po zakończeniu umowy leasingobiorcy przysługiwało prawo nabycia sprzętu za cenę określoną w harmonogramie. Leasingobiorca mógł zrealizować to uprawnienie w terminie 14 dni od wygaśnięcia umowy leasingu pod warunkiem uiszczenia wszystkich opłat i należności wynikających z umowy. Natomiast w myśl Rozdziału VIII umowy w przypadku rozwiązania umowy leasingu z powodu opóźnienia w zapłacie opłat leasingowych, leasingodawca miał prawo natychmiastowego przejęcia sprzętu oraz żądania zapłaty odszkodowania z tytułu rozwiązania umowy w wysokości sumy pozostałych opłat wraz z depozytem gwarancyjnym, powiększonych o koszty windykacji sprzętu. W świetle powyższych zapisów oczywistym jest zatem, że dopóki trwała umowa leasingu wiążąca oskarżoną z (...) S.A,, właścicielem rusztowań był (...) S.A., a dopiero po zakończeniu umowy oskarżona mogła zdecydować o skorzystaniu z prawa do odpłatnego nabycia rusztowań. Do takiej sytuacji nie doszło, gdyż przed upływem czasu trwania umowy określonego na 36 miesięcy, oskarżona doprowadziła do rozwiązania przez (...) S.A. umowy leasingu bez wypowiedzenia i w następstwie tej decyzji pokrzywdzony zażądał wydania rusztowań będących jego własnością, a jednocześnie był uprawniony do żądania zapłaty odszkodowania z tytułu rozwiązania umowy na zasadach określonych w Rozdziale VIII umowy. Okoliczność, iż (...) S.A. dokonał przelewu roszczenia o odszkodowanie z tytułu umowy leasingu na rzecz (...) S.A. nie oznacza jednak, że przeniósł również na ten podmiot prawo własności rusztowań, których przywłaszczenia dopuściła się oskarżona. Okoliczność jakie należności składały się na wierzytelności, których przelewu dokonał (...) S.A. na (...) S.A. wynika z treści pozwu zawartego w aktach IV GNc 1117/15 Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu. Wśród tych należności nie ma kwoty odpowiadającej wartości przywłaszczonych rusztowań. A zatem w dalszym ciągu (...) S.A. jest pokrzywdzonym, gdyż w wyniku popełnionego przestępstwa utracił składnik własnego majątku, jakim były rusztowania nabyte przez (...) S.A. i przekazane jedynie do używania oskarżonej w zakresie prowadzonej przez nią działalności gospodarczej. Z chwilą rozwiązania umowy leasingu z przyczyn leżących po stronie oskarżonej, pokrzywdzony uprawniony był do odbioru własnych rusztowań oraz do żądania zapłaty odszkodowania na zasadach określonych w Rozdziale VIII umowy. W obliczu tych okoliczności bez znaczenia pozostaje zatem kwestia jaką kwotę oskarżona wpłaciła przed rozwiązaniem umowy leasingu tytułem opłat leasingowych, gdyż – wbrew argumentom podnoszonym w apelacji – zgodnie z zapisami umowy, nie powodowało to zmniejszenia wartości rusztowań, których wydania pokrzywdzony mógł żądać z chwilą rozwiązania umowy. Fakt przelewu na (...) S.A. roszczenia o odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy leasingu pozostaje zatem bez znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

W świetle powyższych rozważań nie jest zasadny zarzut apelacji obrazy art. 46 § 1 kk poprzez orzeczenie obowiązku naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonego (...) S.A. w sytuacji, gdy w drodze umowy przelewu przeniósł on na (...) S.A. roszczenie o zapłatę odszkodowania należnego z tytułu umowy leasingu. Istotnie w takiej sytuacji pokrzywdzonemu nie przysługuje już roszczenie o odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy na zasadach odpowiedzialności kontraktowej, jednakże – jak wskazano powyżej – (...) S.A. w dalszym ciągu pozostaje faktycznie pokrzywdzonym przestępstwem przywłaszczenia powierzonych rusztowań, które nie zostały zwrócone przez oskarżoną po rozwiązaniu umowy leasingu, lecz bez żadnego tytułu zostały włączone do majątku oskarżonej. Definicja pokrzywdzonego w postępowaniu karnym zawarta jest w art. 49 kpk i w świetle przepisu § 1 tegoż artykułu (...) S.A. nie utracił statusu pokrzywdzonego w niniejszej sprawie. W tej sytuacji (...) S.A. ma prawo domagać się naprawienia szkody wynikającej z popełnionego przestępstwa, a przepis art. 46 § 1 kk daje podstawę do realizacji przez pokrzywdzonego w procesie karnym jego roszczeń restytucyjnych i kompensacyjnych związanych z przestępstwem stanowiącym przedmiot postępowania. Wprawdzie wniosek o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody został złożony w niniejszym postępowaniu przez specjalistę do spraw prawnych (...) S.A. A. C., który nie wykazał żadnym dokumentem swojego umocowania do reprezentowania pokrzywdzonego, jednakże zgodnie z art. 46 § 1 kk zarówno w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 czerwca 2015 r., jak i w brzmieniu obecnym, sąd również bez wniosku pokrzywdzonego ma możliwość orzeczenia obowiązku naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody w całości, albo w części. Stąd też brak jest podstaw do ewentualnego kwestionowania dopuszczalności orzeczenia obowiązku naprawienia szkody w całości na podstawie art. 46 § 1 kk przez Sąd I instancji w sytuacji, gdy szkoda wynikająca z popełnienia przestępstwa nie została przez oskarżoną naprawiona w żadnej części do chwili obecnej, a regułą – także w prawie karnym – powinno być dążenie do naprawienia szkody w całości (w prawie cywilnym zasada pełnej kompensaty szkody statuowana jest wprost w art. 361 § 2 kc). Odstąpienie od naprawienia szkody w całości może natomiast mieć miejsce wówczas, gdy ujawniony materiał dowodowy nie pozwala na ustalenie szkody w całości lub przemawia za tym ocena zachowania pokrzywdzonego (tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 26 listopada 1976 r. sygn. VI KZP 11/75, OSNKW 1977, Nr 1, poz. 1). Żadnego z powyższych argumentów nie można jednak odnieść do niniejszej sprawy, gdyż ustalenie wysokości wyrządzonej szkody było możliwe w świetle zgromadzonego materiału dowodowego, a (...) S.A. nie przyczynił się w żadnym zakresie do powstania szkody. Orzeczeniu obowiązku naprawienia szkody w niniejszej sprawie nie wyklucza także przepis art. 415 § 5 kpk w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 czerwca 2015 r., a obecnie przepis art. 415 § 1 kpk zawierający tzw. klauzulę antykumulacyjną, która zabrania orzekania przez sąd m. in. obowiązku naprawienia szkody wówczas, gdy roszczenie wynikające z popełnienia przestępstwa jest przedmiotem innego postępowania albo o roszczeniu tym prawomocnie orzeczono. Jak powszechnie przyjmuje się w orzecznictwie w przepisie tym chodzi o zakaz rozstrzygania w postępowaniu karnym o obowiązku naprawienia takiej szkody, wynikającej z popełnienia przestępstwa, co do której zachodzi tożsamość zarówno przedmiotowa, jak i podmiotowa, w porównaniu z roszczeniem, o które toczy się lub co do którego prawomocnie już rozstrzygnięto w innym postępowaniu. Niedopuszczalne jest więc nałożenie na oskarżonego w postępowaniu karnym m. in. obowiązku określonego w art. 46 § 1 k.k., który we wskazanej powyżej sytuacji prowadziłby do bezpodstawnego mnożenia tytułów egzekucyjnych (tak Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 21 stycznia 2016 r. sygn. II AKa 461/15, LEX nr 2009557). Tymczasem, jak zostało wskazane powyżej, w realiach niniejszej sprawy, w przypadku orzeczenia obowiązku naprawienia szkody nie zachodzi tego rodzaju sytuacja, ponieważ brak jest tożsamości przedmiotowej (a także i podmiotowej) w porównaniu z roszczeniem, o którym orzeczono prawomocnie w sprawie IV GNc 1117/15 Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu. Sąd ten z powództwa (...) S.A. wydał przeciwko M. M. nakaz zapłaty na podstawie weksla obejmując nim należności wynikające z przelanej wierzytelności z tytułu nienależycie wykonanej przez oskarżoną umowy leasingu, a nie z tytułu popełnienia przez oskarżoną przestępstwa na szkodę (...) S.A.

W pełni podzielić natomiast należy zarzut apelacji obrazy prawa materialnego poprzez orzeczenie obowiązku naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonego w formie zwrotu przywłaszczonego mienia. Przepis art. 46 § 1 kk nie określa sposobu, w jaki winno nastąpić naprawienie szkody. Stosowne regulacje zawarte są w przepisach prawa cywilnego, które winny w takim wypadku znaleźć zastosowanie w postępowaniu karnym. Zgodnie z art. 363 § 1 kc naprawienie szkody powinno nastąpić według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe, albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. W niniejszej sprawie Sąd meriti nałożył jednak na oskarżoną obowiązek naprawienia szkody w całości poprzez zwrócenie pokrzywdzonemu (...) S.A. przywłaszczonych rusztowań budowlanych zgodnie z fakturą ich zakupu, co jednak w obliczu wyjaśnień oskarżonej, iż nie ma wiedzy, gdzie znajdują się przywłaszczone rusztowania, powoduje, że wykonanie obowiązku w takiej formie byłoby niemożliwe. Nie należy pomijać i tej okoliczności, że z racji upływu czasu od popełnienia przestępstwa oraz braku możliwości ustalenia, co działo się z przywłaszczonymi rusztowaniami w tym okresie, a w szczególności czy uległy dalszemu zużyciu i ewentualnie w jakim stopniu, wykonanie obowiązku w formie przywrócenia stanu poprzedniego, również nie byłoby możliwe. Powyższe uchybienie musiało zatem skutkować z mocy art. 437 § 1 i 2 kpk i art. 438 pkt 1 kpk zmianą pkt 3 zaskarżonego wyroku poprzez określenie nałożonego obowiązku naprawienia szkody w całości jako zapłatę na rzecz pokrzywdzonego (...) S.A. we W. kwoty 82.400 zł.

Na podstawie art. 636 § 1 kpk obciążono oskarżoną kosztami sądowymi za postępowanie odwoławcze z uwagi na brak podstaw do zwolnienia od ich ponoszenia. M. M. jest bowiem osobą w wieku 61 lat, który nie wyklucza możliwości podjęcia pracy zarobkowej, cieszy się dobrym zdrowiem i z zawodu jest szwaczką. Na zasadzoną kwotę 364,58 zł składają się: kwota 314,58 zł tytułem wynagrodzenia biegłego za opinię sporządzoną w postępowaniu odwoławczym, kwota 20 zł tytułem należności za doręczenie korespondencji w postępowaniu odwoławczym, której wysokość określa § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (j. t. Dz. U. z 2013 r. poz. 663), a także opłata w kwocie 30 zł zgodnie z art. 11 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (j. t. Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.), gdyż apelacja obrońcy zwrócona była wyłącznie przeciwko rozstrzygnięciu o obowiązku naprawienia szkody.