Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 400/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 7 listopada 2013 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Wojciech Vogt (spr.)

Sędziowie:

SSO Marian Raszewski

SSO Janusz Roszewski

Protokolant:

st. sekr. sąd. Jolanta Bąk

po rozpoznaniu w dniu 07 listopada 2013 r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa T. Z., Z. Z. i małol. E. Z.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Kaliszu

z dnia 7 maja 2013r. sygn. akt I C 417/13

I.  oddala apelację,

II.  zasądza do pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powódki T. Z. kwotę 300 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym,

III.  zasądza do pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powoda Z. Z. kwotę 300 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym,

IV.  zasądza do pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powódki E. Z. kwotę 90 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.

II Ca 400/13

UZASADNIENIE

Powodowie T. Z., Z. Z. i E. Z. wnieśli o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. w W. kwoty po 20 000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14 grudnia 2012 r. i zasądzenie zwrotu kosztów postępowania.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów.

Sąd Rejonowy w Kaliszu wyrokiem z dnia 7 maja 2013 r. zasądził od pozwanego na rzecz pozwanych T. Z. i Z. Z. kwotę po 20.000 zł, a na rzec z E. Z. kwotę 10.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14 grudnia 2012 r. i orzekł o kosztach postępowania. Rozstrzygnięcie swoje oparł na następujących ustaleniach:

Ł. Z.

zginął w wypadku komunikacyjnym którego sprawca był P. G. kierujący samochodem F. (...). Sprawca był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego. W chwili śmierci Ł. miał 17 lat. T. Z. i Z. Z. to jego rodzice, a E. Z. to jego pięcioletnia siostra. Wszyscy byli zgodną kochającą się rodziną

Śmierć Ł. była dla powodów ciężkim i traumatycznym przeżyciem. Nie mogą się pogodzić z jego odejściem. Towarzyszy im smutek, cierpienie, poczucie żalu i beznadziejności Rodzice stracili radość życia mają problemy ze snem. Matka Ł. stała się nieobecna, zamknięta w sobie, unika kontaktów z rodziną, ma zaburzenia pamięci. Siostra bardzo tęskni za bratem.

Pozwany dobrowolnie wypłacił rodzicom powoda po 10.000 zł, a siostrze kwotę 2500 zł.

Nie jest sporne, że Ł. przyczynił się do wypadku w 50%. Uwzględniając powyższe przyczynienie Sąd ocenił, ze rodzicom należy się zadośćuczynienie w wysokości po 30.000 zł, zaś siostrze kwota 12.500 zł . Z tych też względów orzekł jak w sentencji.

Pozwany zaskarżył powyższy wyrok w części zasądzającej, tj. odnośnie T. Z. co do kwoty 5000 zł, odnośnie Z. Z. co do kwoty 5000 zł, odnośnie E. Z. w zakresie rozpoczęcia biegu terminu naliczania odsetek ustawowych.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na treść orzeczenia:

art. 316 § 1 k..c. poprzez pominięcie przy ocenie należnego powodom zadośćuczynienia stanu rzeczy istniejącego w chwili zamknięcia rozprawy,

art. 233 § 1 k..c. poprzez dokonanie oceny dowodów w sposób sprzeczny z zasadami logiki oraz doświadczeniem życiowym, czego skutkiem było zasądzenie na rzecz powodów wygórowanych żądań,

art. 233 §1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i bezkrytyczne przyjęcie jako wyłącznie prawdziwych twierdzeń powodów a odmówienie wiarygodności spójnym, logicznym i życiowo uzasadnionym twierdzeniom pozwanego.

Zarzucił równie naruszenie prawa materialnego:

art. 446 § 4 k.c. w zw. z art. 6 k.c poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów zadośćuczynienia za doznana krzywdę w nieudowodnionej , a ponadto zawyżonej wysokości,

art. 446 § 4 k.c. w zw. z art. 481 k.c. przez przyznanie powodom w punktach 1 i 2 wyroku odsetek ustawowych od żądanych kwot pomimo, że wysokość zadośćuczynienia została określona dopiero w wyroku,

art. 361 § 1 w zw. z art. 363 §1 k.c. poprzez przyjęcie, iż powodom przysługuje zadośćuczynienie w wysokości wyższej niż dotychczas wypłacone .

W oparciu o te zarzuty wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez oddalenie powództwa w zaskarżonej części.

Powodowie wnieśli o oddalenie apelacji i zasądzenie zwrotu kosztów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Po pierwsze należy stwierdzić, że Sąd Okręgowy przyjmuje ustalenia i poglądy prawne sądu pierwszej instancji jako swe własne. Sąd Rejonowy - wbrew zarzutom zawartym w apelacji – dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych i to w całości w oparciu o zgromadzone w sprawie dowody. Ocena tego materiału dowodowego nie budzi żadnych zastrzeżeń. Sąd wskazał dowody, na których się oparł i przyczyny dla których dowodom przeciwnym odmówił wiarygodności. Dokonana przez Sąd ocena mieści się w granicach zastrzeżonej dla sądów swobodnej oceny dowodów i w żadnym wypadku nie jest oceną dowolną. Sąd wyraźnie wskazał okoliczności, które zadecydowały o przyznaniu zadośćuczynienia w ustalonej przez Sąd wysokości. W tym kontekście zarzut apelacji, że nie zaistniały żadne szczególne okoliczności, który uzasadniałyby przyznanie zadośćuczynienie w kwocie określonej w wyroku. są nic nie znaczącym ogólnikiem.

Ustalając wysokości zadośćuczynienia Sąd Rejonowy uwzględnił przyczynienie się poszkodowanego do powstania szkody. Nie było sporu między stronami, że przyczynienie to wynosi 50% i w tym samym stopniu zmniejszeniu uległ obowiązek odszkodowawczy pozwanego.

Kwestionując wysokości zadośćuczynienia pozwany wskazuje, że powinno być ono utrzymane w rozsądnych granicach odpowiadającym aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. Dla uzasadnienia swojego stanowiska przywołuje rozstrzygnięcie SN w sprawie II CSK 536/2007. Jest to pogląd powielany od 1965 roku w orzecznictwie Sądu Najwyższego (teza wyroku z dnia 24 czerwca 1965 r., I PR 203/65, OSP 1966, Nr 4, poz. 92). Pogląd, który był zdecydowanie krytykowany w doktrynie (M. N., Zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę w „procesach lekarskich”, PiP 2005, Nr 3, s. 9)

W aktualnym orzecznictwie nie podziela się już poglądu o konieczności dążenia do utrzymania wysokości zadośćuczynienia w rozsądnych granicach, odpowiadającym aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. Te kryteria nie mogą nigdy prowadzić do podważenia kompensacyjnego charakteru zadośćuczynienia (por. wyrok SN z dnia 30 stycznia 2004 r., I CK 131/03, OSNC 2005, Nr 2, poz. 40; wyrok SN z dnia 10 marca 2006 r., IV CSK 80/05, OSP 2007, Nr 1, poz. 11 z glosą M. Nestorowicza; Monika Wałachowska, Zadośćuczynienie pieniężne za doznana krzywdę, Toruń 2007, s. 130). Podniesione więc w tym zakresie zarzuty apelacyjne są zupełnie bezzasadne.

Sąd I instancji ustalił prawidłowo termin początkowy płatności odsetek przyjmując, że należą się one – zgodnie z art. 817 od trzydziestego pierwszego dnia po zgłoszeniu roszczeń ubezpieczycielowi. Od tego bowiem momentu ubezpieczyciel opóźnia się ze spełnieniem świadczenia. Zgodnie natomiast z art. 481 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie. Wyrok zasądzający zadośćuczynienie nie jest wyrokiem ustalającym i dlatego nie można podzielić stanowiska apelacji, że z tym momentem została ustalona wysokość zadośćuczynienia i od tej chwili zobowiązany ma obowiązek świadczyć należna kwotę. Obowiązek ten powstaje z mocy prawa z chwila wyrządzenia szkody, a roszczenie to jest wymagalne po wezwaniu dłużnika do zapłaty, a w wypadku ubezpieczyciela po doliczeniu 30 dni - zgodnie z art. 8178 k.c. (por. wyrok SN z dnia 30 marca 1998 r., III CKN 330/97, OSN 12/1998/209; wyrok SN z dnia 18 września 1970 r., II PR 257/70, OSN 1971, z. 6, poz. 103; L. Stecki, Opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych, Poznań 1970 r. s. 95-99; Marcin Lemkowski, Odsetki cywilnoprawne, Warszawa 2007, s. 273; wyrok SN z dnia 13 października 1994 r., I CRN 121/94, OSNC 1995, nr 1, poz. 21; Marcin Lemkowski, op.cit., s. 273).

Mając na uwadze powyższe należało, zgodnie z art. 385 k.p.c. i 98 k.p.c., orzec jak w sentencji.