Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 16 stycznia 2017 roku

W pozwie złożonym do tut. Sądu w dniu 01 kwietnia 2016 roku (data prezentaty tut. Sądu) powód M. P. (1) wniósł o nakazanie pozwanym J. i J. G. (1), aby opuścili i wydali mu lokal mieszkalny nr (...) usytuowany w budynku położonym przy ul. (...) w W., a także o zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że jest właścicielem opisanego wyżej lokalu mieszkalnego. Podniósł, iż pozwani są rodziną M. P. (2) i mieli opiekować się tym lokalem pod nieobecność właścicieli, niemniej jednak wprowadzili się do niego i nie chcą go opuścić, ani zawrzeć umowy najmu mimo kierowanych do nich w tej sprawie pism. Kolejno wskazał, że pozwanym przysługuje prawo własności do lokalu mieszkalnego nr (...) usytuowanego w budynku położonym w W. przy ul. (...). (k. 1-2 - pozew)

W odpowiedzi na pozew złożonej do tut. Sądu w dniu 12 października 2016 roku (data prezentaty tut. Sądu) oraz w piśmie procesowym zatytułowanym „Uzupełnienie odpowiedź na pozew”, wniesionym do tut. Sądu w dniu 04 listopada 2016 roku (data nadania przesyłki poleconej) pozwani J. i J. G. (1) wnieśli o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie na ich rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu zajętego stanowiska pozwani wskazali, że w związku z ich udziałem w kredytowaniu zawarli z powodem oraz jego ówczesną żoną M. G. porozumienie, na mocy którego uzyskali prawo do posiadania i używania przedmiotowego lokalu, zaś powód i M. G. lokalu nr (...) usytuowanego w budynku położonym w W. przy ul. (...). Wyjaśnili, że na skutek rozkładu związku małżeńskiego powoda, powyższe porozumienie w odniesieniu do lokalu nr (...) nie jest już respektowane. Kolejno wskazali, że jednostronne działania powoda zmierzające do kształtowania stosunków zobowiązaniowych nie stanowią czynności zmierzających do zachowania wspólnego prawa w rozumieniu art. 209 k.c., a tym samym niedopuszczalne jest żądanie przez niego ich eksmisji. (k. 37-41 – odpowiedź na pozew; k. 58-61 – uzupełniająca odpowiedź na pozew; k. 99 – koperta z odciskiem datownika pocztowej placówki nadawczej)

W toku rozprawy w dniu 25 października 2016 roku pełnomocnik powoda podniósł, że pozwani zamieszkują przedmiotowy lokal bez tytułu prawnego, jako że nie przedłożyli żadnego dokumentu wskazującego na okoliczność przeciwną. (k. 56 – płyta CD)

W piśmie złożonym do tut. Sądu w dniu 04 listopada 2016 roku (data nadania przesyłki poleconej) M. G. zgłosiła interwencję uboczną po stronie pozwanych, zgłosiła sprzeciw wobec działań powoda objętych pozwem złożonym w niniejszej sprawie, wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie na jej rzecz od powoda kosztów postępowania.

W uzasadnieniu wskazała, że jest współwłaścicielką przedmiotowego lokalu. Przyznała fakt zawarcia ww. porozumienia, a także jego wygaśnięcie w odniesieniu do lokalu nr (...). Podniosła również, że działania powoda zmierzające do eksmisji pozwanych stanowią czynność przekraczającą zwykły zarząd, a tym samym dla ich dokonania niezbędna jest jej zgoda, której nie udzieliła. (k. 100-101 – pismo procesowe; k. 102 – koperta z odciskiem datownika pocztowej placówki nadawczej)

Brak zgody na wniesienie pozwu w niniejszej sprawie przez M. P. (1) M. G. podniosła ponownie w piśmie wniesionym do tut. Sądu w dniu 22 listopada 2016 roku (data nadania przesyłki poleconej). (k. 108 – pismo procesowe; k. 109 – koperta z odciskiem datownika pocztowej placówki nadawczej)

Na rozprawie w dniu 16 stycznia 2017 roku powód, ani pozwani nie złożyli opozycji w stosunku do wstąpienia M. G. jako interwenientki ubocznej po stronie pozwanych. Strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska w sprawie. (k. 118 - protokół rozprawy z dnia 16 stycznia 2017 roku)

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

M. G. (dawniej P.) oraz M. P. (1) są współwłaścicielami w udziałach po ½ części lokalu mieszkalnego nr (...) usytuowanego w budynku położonym przy ul. (...) w W.. (okoliczności bezsporne; k. 42-44 – odpis zupełny księgi wieczystej nr (...); k. 64-94 – kserokopia umowy o budowę lokalu – umowa przedwstępna sprzedaży nr (...)z 30 grudnia 2010 roku wraz z załącznikami)

Na potrzeby sfinansowania nabycia ww. lokalu mieszkalnego w dniu 23 lutego 2011 roku M. P. (1), M. G., J. G. (1) oraz J. G. (2) (kredytobiorcy) zawarli z (...) Bank S.A. z siedzibą w W. umowę kredytu hipotecznego nr DK/KR-H.-RnS/ (...), na podstawie której kredytobiorcy otrzymali kwotę 300.000 zł. (k. 62-63 – kserokopia umowy cesji wierzytelności nr DK/CW- (...) z dnia 23 lutego 2011 roku)

Lokal mieszkalny nr (...) zamieszkiwany jest przez J. G. (1) oraz J. G. (2), którym przysługuje prawo własności do lokalu mieszkalnego nr (...) usytuowanego w budynku położonym w W. przy ul. (...). (okoliczności bezsporne)

M. P. (1), działając poprzez swojego pełnomocnika, pismem z dnia 03 stycznia 2016 roku wezwał J. oraz J. G. (2) do opuszczenia lokalu mieszkalnego nr (...) położonego przy ul. (...) w W. w terminie do dnia 30 marca 2016 roku, informując ich ponadto, że w przeciwnym razie naliczane będzie odszkodowanie tytułem zajmowania lokalu bez tytułu prawnego. Wobec niepodjęcia w terminie, mimo dwukrotnego awizowania, przesyłka zawierająca powyższe wezwanie została zwrócona nadawcy. (k. 7 – pismo z dnia 03 stycznia 2016 roku; k. 8-9 – koperta wraz ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru)

M. P. (1) oraz M. G. zawarli w dniu 27 sierpnia 2010 roku w W. związek małżeński, który następnie na mocy wyroku Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z dnia 10 czerwca 2013 roku w sprawie II C 1292/12 został rozwiązany poprzez rozwód. (k. 116-117 – odpis wyroku Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z dnia 10 czerwca 2013 roku)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych w jego opisie dokumentów. W odniesieniu do dokumentów, które zostały złożone w formie zwykłych kserokopii, strony nie zakwestionowały rzetelności ich sporządzenia, ani nie żądały złożenia przez stronę przeciwną ich oryginałów (zgodnie z art. 129 k.p.c.). Także Sąd badając te dokumenty z urzędu nie dopatrzył się w nich niczego, co uzasadniałoby powzięcie jakichkolwiek wątpliwości, co do ich wiarygodności i mocy dowodowej, dlatego stanowiły podstawę dla poczynionych w sprawie ustaleń. W ocenie Sądu dowody te, w zakresie w jakim stanowiły podstawę poczynionych w niniejszej sprawie ustaleń faktycznych, tworzą razem zasadniczo spójny i niebudzący wątpliwości w świetle wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, a przez to zasługujący na wiarę materiał dowodowy. Stwierdzić należy, że żadna ze stron nie poddawała w wątpliwość ich wiarygodności i mocy dowodowej, a również i Sąd nie dopatrzył się w nich niczego, co uzasadniałoby powzięcie wątpliwości w tym zakresie z urzędu.

Wskazać należy, iż okoliczności bezsporne w ogóle nie wymagały wykazywania ich prawdziwości za pomocą dowodów, tj. art. 229-230 k.p.c. bowiem zostały przez strony wprost przyznane, bądź też nie zostały zaprzeczone, co zostało przez Sąd ocenione na zasadzie ww. przepisów.

Sąd nadto oddalił wniosek o przesłuchanie stron bowiem wobec braku legitymacji procesowej powoda zeznania stron nie miały istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszego postępowania.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie powód M. P. (1) domagał się nakazania pozwanym J. i J. G. (1), aby opuścili i wydali mu lokal mieszkalny nr (...) usytuowany w budynku położonym przy ul. (...) w W.. Pozwani oraz interwenient uboczny M. G. podnieśli natomiast, iż powód jako współwłaściciel przedmiotowego lokalu nie posiada uprawnienia do samodzielnego wystąpienia z powództwem o eksmisję.

Żądanie powoda o opuszczenie i opróżnienie ww. lokalu mieszkalnego przez pozwanych niewątpliwie ma charakter wydobywczy (windykacyjny). Zgodnie ze stanowiącym jego podstawę prawną art. 222 § 1 k.c. właściciel może żądać od osoby, która faktycznie włada jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Jeżeli w związku z tym osoba, która włada rzeczą nie ma ku temu skutecznego wobec właściciela tytułu prawnego, właściciel może od niej żądać wydania rzeczy. Do dochodzenia roszczenia o wydanie nieruchomości legitymowany jest zatem nieposiadający właściciel rzeczy.

Ponadto, z mocy przepisu szczególnego - art. 209 k.c., z roszczeniem windykacyjnym może wystąpić także współwłaściciel rzeczy. Przepis ten stanowi, iż każdy ze współwłaścicieli może wykonywać wszelkie czynności i dochodzić wszelkich roszczeń, które zmierzają do zachowania wspólnego prawa. Czynność zachowawczą charakteryzują dwie podstawowe cechy: ich celem jest ochrona prawa przed możliwym niebezpieczeństwem i ochrona ta musi odnosić się do wspólnego prawa, a więc chronić interesy wszystkich współwłaścicieli.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że konstrukcja upoważnienia każdego współwłaściciela do wszelkich czynności zachowawczych nie opiera się na przedstawicielstwie ustawowym jednego współwłaściciela przez drugiego, tylko na wzajemnej reprezentacji interesów jednych współwłaścicieli przez drugich. Charakterystyczną cechą tej wzajemnej reprezentacji jest to, że współwłaściciel podejmuje czynność zachowawczą w imieniu własnym, ale w interesie wszystkich i dlatego może np. żądać wydania rzeczy wspólnej do własnych rąk. Powództwo windykacyjne bowiem, jako zmierzające do najdalej idącej ochrony przedmiotu współwłasności przed osobami trzecimi, jest najbardziej typowym przykładem czynności zachowawczej jednego współwłaściciela na korzyść wszystkich współuprawnionych. Stąd też współwłaścicielowi rzeczy przysługuje legitymacja czynna do wystąpienia z takim powództwem. W procesie takim występuje więc on sam jako strona. Jednakże gdy czynność zachowawcza polega na wytoczeniu powództwa windykacyjnego, nie może żądać wydania rzeczy wyłącznie sobie, wbrew woli innego współwłaściciela. Współwłaściciel ten bowiem może sprzeciwić się bądź wydaniu rzeczy wyłącznie powodowi, bądź wydaniu udziału zgłaszającego sprzeciw (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 21 czerwca 1957 roku, 1 CR 935/56, OSPiKA 5/58, poz. 134, uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 25 września 1960 roku, 1 CO 16/60, OSN II/61, poz. 31, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 1997 roku, LEX nr 1228321). Powyższe stanowisko zostało wyrażone również m.in. w wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 02 kwietnia 2015 roku (II Ca 716/14, LEX nr 1922509) i w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 23 października 2013 (II Ca 229/13, LEX nr 1853567, oraz wyroku Sądu Najwyższego z dnia 30 października 2013r. II CSK 673/12 Legalis numer 848115).

W niniejszej sprawie drugi w współwłaściciel – M. G. sprzeciwiła się zobowiązaniu pozwanych do opuszczenia przedmiotowego lokalu. Ów sprzeciw ma ten skutek, że odbiera powodowi legitymację do działania w ramach art. 209 k.c. Powyższe oznacza, że powód nie może samodzielnie w ramach czynności zachowawczych doprowadzić do wyeksmitowania pozwanych.

Skoro powództwo wytoczone przez powoda utraciło charakter czynności zachowawczej, to jego legitymację czynną należy oceniać na gruncie przepisu art. 201 k.c. W ocenie Sądu Rejonowego w okolicznościach faktycznych niniejszej sprawy żądanie eksmisji nie jest czynnością zwykłego zarządu. Na wyeksmitowanie pozwanych z przedmiotowego lokalu, konieczne jest wyrażenie na to zgody przez wszystkich współwłaścicieli, o czym stanowi art. 199 k.c. Skoro pomiędzy powodem M. P. (1), a M. G. nie doszło do zniesienia współwłasności, powód dążąc do opuszczenia przedmiotowego lokalu przez pozwanych wbrew woli M. G., winien był przedłożyć orzeczenie sądu wyrażające zgodę na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu – art. 199 zd. 2 k.c., czego nie uczynił. Przyjąć zatem należy stanowisko o braku po stronie powoda legitymacji czynnej, skutkiem czego jest oddalenie powództwa.

Wobec powyższego Sąd nie czynił przedmiotem rozważań tego czy roszczenie zostało skierowane przeciwko osobom, którym przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.

Mając na uwadze powyższe Sąd w pkt. 1 sentencji wyroku oddalił powództwo.

Zawarte w pkt. 2 sentencji wyroku rozstrzygnięcie o kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Za stronę przegrywającą sprawę – wobec oddalenia powództwa w całości – należało uznać powoda. Na poniesione przez pozwanych koszty procesu składały się zaś wynagrodzenie ich pełnomocnika będącego radcą prawnym, w wysokości 480 zł, którego wysokość Sąd ustalił na podstawie § 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1804) oraz opłata od dokumentu pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

Z powyższych względów na podstawie powołanych przepisów, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

Zarządzenie: (...)