Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 lutego 2016r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 lutego 2016r. w O.

sprawy z odwołania J. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o ustalenie podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego i chorobowego

na skutekapelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

od wyroku Sądu Rejonowego w Ostrołęce

z dnia 6 listopada 2015r. sygn. akt IV U 219/14

orzeka:

1. oddala apelację;

2. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P. na rzecz J. K. kwotę 180zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego za II instancję.

UZASADNIENIE

J. K. w sprawie IVU 219/14 wniosła odwołanie od decyzji (...) Oddział w P. Inspektorat w C. z dnia 10.09.2014r., znak: 280300/MW/3178, którą to decyzją organ rentowy odmówił jej wypłaty ustawowych odsetek za opóźnienie w wypłacie zasiłku macierzyńskiego za okres od dnia 16.03.2013r. do dnia 30.08.2013r.

W uzasadnieniu odwołania J. K. podniosła, że decyzją z dnia 03.06.2013r. ZUS przyznał jej zasiłek macierzyński za okres od dnia 16.03.2013r. do dnia 30.08.2013r., który został ustalony od kwoty 414 zł, tj. od najniżej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, Na skutek jej odwołania wyrokiem z dnia 02.06.2014r. Sąd Rejonowy w Ostrołęce IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił w/w decyzję, ustalając podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego na kwotę 7.571,88 zł. Organ rentowy wypłacił jej wyrównanie zasiłku w kwocie 28.100,64 zł, lecz decyzją z dnia 10.09.2014r. odmówił wypłaty ustawowych odsetek za opóźnienie w wypłacie zasiłku macierzyńskiego za okres od dnia 16.03.2013r. do dnia 30.08.2013r. Zdaniem odwołującej w świetle art. 85 ust. 1 ustawy systemowej, organ rentowy jest jednak obowiązany do wypłaty odsetek od wyrównania zasiłku macierzyńskiego.

W dniu 13.11.2014r. do Sądu Rejonowego w Ostrołęce Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wpłynęło odwołanie J. K., „w związku z niewydaniem przez organ rentowy decyzji w terminie dwóch miesięcy, licząc od dnia zgłoszenia roszczenia”. Sprawie nadano sygn. IV U 220/14. W odwołaniu tym J. K. wniosła o:

1) dopłatę do zasiłku macierzyńskiego za okres od dnia 16.03.2013r. do dnia 14.03.2013r., w kwocie stanowiącej różnicę pomiędzy sumą wypłaconych świadczeń, ustalonych przez organ rentowy w kwocie 414 zł brutto miesięcznie, a sumą należnych świadczeń w kwocie 7.571,88 zł brutto miesięcznie,

2) dopłatę do zasiłku chorobowego za okres od dnia 15.03.2014r. do dnia 08.08.2014r. w kwocie stanowiącej różnicę pomiędzy sumą wypłaconych świadczeń ustalonych przez organ rentowy w kwocie 414 zł brutto miesięcznie, a sumą należnych świadczeń w kwocie 7.571,88 zł brutto miesięcznie,

3) odsetki w wysokości ustawowej należne od niewypłaconych w terminie świadczeń z tytułu zasiłku macierzyńskiego za okres od dnia 31.08.2013r. do dnia 14.03.2014r. oraz odsetki w wysokości ustawowej należne od niewypłaconych w terminie świadczeń z tytułu zasiłku chorobowego od dnia 15.03.2014r. do dnia 08.08.2014r.

W uzasadnieniu odwołania J. K. podniosła, że organ rentowy wypłacił jej wyrównanie zasiłku macierzyńskiego tylko za okres od dnia 16.03.2014r. do dnia 30.06.2013r., a zaniechał wyrównania zaniżonego zasiłku macierzyńskiego za pozostały przyznany okres, tj. do dnia 14.03.2014r., przy czym nie wydał formalnej decyzji w zakresie odmowy wypłaty, ani ustalającej wysokość podstawy zasiłku macierzyńskiego za okres od dnia 31.08.2013r. do dnia 14.03.2014r.

W odpowiedzi na odwołania ZUS wniósł o ich oddalenie. Odnosząc się do wyrównania zasiłku macierzyńskiego za okres od 16.03.2013r. do 30.08.2013r. ZUS wskazał, iż odsetki od tego wyrównania nie są należne, gdyż wyrok Sądu Rejonowego w Ostrołęce z dnia 02.06.20l4r. rozstrzygający sporną kwestię podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego, stał się prawomocny w dniu 27.06.2014r. Wyrównania zasiłku macierzyńskiego za okres od 16.03.2013r. do 30.08.2013r. dokonano w dniu 17.07.20l4r., a więc przed upływem 30 dni od daty jego uprawomocnienia. W związku z powyższym termin określony w art. 64 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa został dotrzymany, w związku z czym brak jest podstaw do wypłaty odsetek od wypłaconego wyrównania zasiłku macierzyńskiego.

Zarządzeniem z dnia 19.01.2015r. na podstawie art. 219kpc sprawy IV U 219/14 i IV U 220/14 zostały połączone do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia pod wspólną sygnaturą akt IV U 219/14.

Postanowieniem z dnia 19.01.20155. Sąd Rejonowy w Ostrołęce Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych na podstawie art. 467 § 4 kpc zwrócił akta do ZUS celem uzupełnienia postępowania w zakresie wydania decyzji w przedmiocie wyrównania zasiłku macierzyńskiego i wyrównania zasiłku chorobowego oraz odsetek od tych świadczeń.

W konsekwencji w dniu 27.02.2015r. (...) Oddział w P. Inspektorat w C. wydał decyzję znak: 280300/CW/105990, którą ustalił podstawę wymiaru dodatkowego zasiłku macierzyńskiego i zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego za czas od dnia 01.09.2013r. do dnia 14.03.2014r. i zasiłku chorobowego za okres od dnia 15.03.2014r. do dnia 31.08.2014r. na kwotę 414 zł. W decyzji tej nie odniesiono się w dalszym ciągu do żądania dotyczącego odsetek ustawowych.

Pismem z dnia 30.04.2015r. w sprawie IVU 90/15 J. K. wniosła odwołanie od decyzji ZUS z dnia 27.02.2015r., w którym domagała się ustalenia podstawy wymiaru świadczeń z tytułu zasiłku macierzyńskiego za okres od dnia 01.09.2013r. do dnia 14.03.2014r. i zasiłku chorobowego za okres od dnia 15.03.2014r. do dnia 31.08.2014r. w kwocie 7.571,88 zł.

W uzasadnieniu odwołania wskazała, że w świetle prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Ostrołęce IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 02.06.2014r. w sprawie Sygn. akt IV U 190/13 należy ustalić podstawę wymiaru zasiłku w kwocie 7.571,88 zł.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie podnosząc, że J. K. przebywała na zwolnieniu lekarskim od 02.01.2013r. do 05.03.2013r. W czasie orzeczonej niezdolności do pracy rozwiązała umowę o pracę z Cyfrowym P. w W. w dniu 27.02.2013r., a następnie od dnia 28.02.2013r. rozpoczęła działalność gospodarczą. Zadeklarowana i odprowadzona składka na FUS za miesiąc 02/2013r. jest składką nienależną, gdyż w dniu 28.02.2013r. odwołująca przebywała na zwolnieniu lekarskim. Składka ta podlega zwrotowi, a podstawę stanowi składka w najniższej kwocie.

Zarządzeniem z dnia 06.11.2015r. Sąd Rejonowy na podstawie art. 219 kpc sprawy IVU 219/14 i IVU 90/15 połączył do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia pod sygn. akt IV U 219/14.

Wyrokiem z dnia 06.11.2015r. Sąd Rejonowy w Ostrołęce:

1. zmienił zaskarżoną decyzję ZUS z dnia 10.09.2014r. i przyznał J. K. prawo do ustawowych odsetek za opóźnienie w wypłacie świadczeń z tytułu zasiłku macierzyńskiego za okres od dnia 16.03.2013r. do dnia 30.08.2013r. w kwocie 5.507,70zł,

2. zmienił zaskarżoną decyzję ZUS z dnia 27.02.2015r. i ustalił podstawę wymiaru świadczeń z tytułu zasiłku macierzyńskiego za okres od dnia 01.09.2013r. do dnia 14.03.2014r. oraz zasiłku chorobowego za okres od dnia 15.03.2014r. do dnia 31.08.2014r. na kwotę 7.571,88 zł, a tym samym ustalił prawo J. K. do dopłaty kwot z tytułu obu świadczeń, tj. zasiłku macierzyńskiego za okres od dnia 01.09.2013r. do dnia 14.03.2014r. i zasiłku chorobowego za okres od dnia 15.03.2014r. do dnia 31.08.2014r. – w wysokościach stanowiących różnice, pomiędzy sumą każdego wypłaconego świadczenia – przy przyjęciu za podstawę wymiaru kwoty 414 zł, a sumą każdego należnego świadczenia - przy przyjęciu za podstawę wymiaru kwoty 7.571,88 zł,

3. sprawę w zakresie żądania J. K. zobowiązania organu do wypłaty odsetek ustawowych od niewypłaconych w terminie świadczeń z tytułu zasiłku macierzyńskiego za okres od dnia 01.09.2013r. do dnia 14.03.2014r. oraz odsetek od niewypłaconych w terminie świadczeń z tytułu zasiłku chorobowego za okres od dnia 15.03.2014r. do dnia 31.08.2014r. - przekazał Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P.;

4. zasądził od (...) Oddziału w P. na rzecz J. K. kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

Sąd ustalił, że J. K. w okresie od 01.01.2010r. do 27.02.2013r. była zatrudniona na podstawie umowy o pracę w (...) S.A. w W.. Strony rozwiązały umowę o pracę za porozumieniem stron. Odwołująca podlegała ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu stosunku pracy do dnia 27.02.2013r.

Sąd ustalił też, że J. K. z dniem 28.02.2013r. rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie sprzedaży detalicznej prowadzonej przez domy sprzedaży wysyłkowej lub Internet. W dniu 06.03.2013r., odwołująca zgłosiła się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, oraz dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego od 28.02.2013r. W dniu 11.03.2013r. deklarację ZUS DRA za miesiąc luty 2013, wskazując podstawę wymiaru składek 313,39 zł. W dniu 06.03.2013r. złożyła do ZUS deklarację za miesiąc marzec 2013r, w której wskazała jako podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne kwotę 9.220 zł. J. K. w okresie od 28.02.2013r. do 05.03.2013r. była niezdolna do pracy, od 16.03.2013r. do 31.03.2013r. przebywała na urlopie macierzyńskim.

Decyzją z dnia 03.06.2013r. organ rentowy ustalił odwołującej podstawę wymiaru zasiłku chorobowego i macierzyńskiego za wskazane powyżej okresy na kwotę 414 zł. Na skutek odwołania J. K., wyrokiem z dnia 02.06.2014r. Sąd Rejonowy w Ostrołęce IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił decyzję organu rentowego, ustalając podstawę wymiaru świadczeń z tytułu zasiłku macierzyńskiego za okres od dnia 16.03.2013r. do dnia 30.08.2013r. na kwotę 7.571,88 zł. W dniu 17.07.2014r. organ rentowy przelał na konto bankowe odwołującej kwotę 28.100,64 zł tytułem wyrównania zasiłku macierzyńskiego, nie dokonał natomiast wyrównania zaniżonego zasiłku macierzyńskiego za pozostały przyznany okres, tj. do dnia 14.03.2014r.

Sąd I instancji ustalił również, że w dniu 10.09.2014r. ZUS wydał decyzję, którą odmówił wypłaty ustawowych odsetek za opóźnienie w wypłacie zasiłku macierzyńskiego za okres od dnia 16.03.2013r. do dnia 30.08.2013r. W dniu 27.02.2015r. ZUS wydał natomiast decyzję, którą ustalił podstawę wymiaru dodatkowego zasiłku macierzyńskiego i zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego za czas od dnia 01.09.2013r. do dnia 14.03.2014r. i zasiłku chorobowego za okres od dnia 15.03.2014r. do dnia 31.08.2014r. na kwotę 414 zł. W decyzji tej nie odniesiono się w dalszym ciągu do żądania dotyczącego ustawowych odsetek.

Sąd Rejonowy wskazał, że w niniejszej sprawie zakresy odwołań J. K. sprowadzały się do ustalenia podstawy wymiaru świadczeń z tytułu zasiłku macierzyńskiego za kolejny okres, tj. od dnia 31.08.2013r. do dnia 14.03.2014r. oraz podstawy wymiaru świadczeń z tytułu zasiłku chorobowego za okres od dnia 15.03.2014r. do dnia 31.08.2014r., jak też do przesądzenia zasady przysługiwania odwołującej lub nie - odsetek ustawowych za opóźnienie w wypłacie zasiłku macierzyńskiego za okres od dnia 16.03.2013r. do dnia 30.08.2013 roku i do ewentualnego wyliczenia ich kwoty, lub uznania tego roszczenia za niezasadne.

Sąd wskazał, iż szczegółowe zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego określone zostały w przepisach ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa , a w szczególności w przepisach art. 11, art. 29 ust. 1, art. 31 ust. 1, art. 37 ust. 1, art. 52, art. 48 ust. 1 i art. 49. Sąd powołał się też na wydany w sprawie IVU 190/13 wyrok z dnia 02.06.2014r., w którym zmienił decyzję ZUS z dnia 03.06.2013r. i ustalił podstawę wymiaru zasiłku chorobowego i macierzyńskiego za okres od dnia 16.03.2013r. do dnia 30.08.2013r. na kwotę 7.571,88 zł. Powołał się nadto na stanowisko Trybunału Konstytucyjnego, wyrażone z w wyroku z dnia 24.05.2012r. (P 12/10) i stwierdził, że skoro odwołująca nabyła prawo do zasiłku chorobowego i macierzyńskiego już po opublikowaniu tego wyroku Trybunału Konstytucyjnego, podstawę wymiaru jej zasiłków winno się wyliczać stosując art. 52 i 48 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa w sposób zgodny z Konstytucją. Wobec powyższego podstawa wymiaru zasiłku odwołującej winna być obliczona w oparciu o zadeklarowaną wysokość przychodu w miesiącu, w którym powstała niezdolność do pracy, a zatem w miesiącu lutym 2013r. Biorąc pod uwagę, iż niezdolność do pracy powstała w dniu 28 lutego 2013 r. i tylko za ten dzień opłacono składkę ubezpieczeniową, to mnożąc tę wartość przez 28 dni miesiąca otrzymamy kwotę 8.774,92 zł. Z uwagi na to, iż kwota stanowiąca podstawę wymiaru musi zostać pomniejszona o 13,71% (art. 3 pkt 4), to ostatecznie kwota stanowiąca podstawę wymiaru wyniosła 7.571,88 zł. Sąd Rejonowy zauważył, że w dniu 17.07.2014r. organ rentowy przelał na konto bankowe odwołującej kwotę 28.100,64 zł, tytułem wyrównania zasiłku macierzyńskiego.

Odnośnie podstawy wymiaru świadczeń z tytułu zasiłku macierzyńskiego za okres od 01.09.2013r. do 14.03.2014r. oraz zasiłku chorobowego za okres od dnia 15.03.2014r. do 31.08.2014. Sąd powołał się na treść art. 43 ustawy zasiłkowej i stwierdził, że skoro J. K. przebywała na zasiłku macierzyńskim od dnia 16.03.2013r. nieprzerwanie oraz kolejno na zasiłku chorobowym, podstawę wymiaru obu zasiłków stanowi wcześniej przyjęta podstawa, która została ustalona orzeczeniem Sądu Rejonowego w Ostrołęce Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, wydanym w sprawie IV U 190/13, tj. kwota 7.571,88 zł.

Sąd stwierdził, że w świetle przepisu art. 85 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych organ rentowy jest obowiązany do wypłaty odsetek od świadczeń z tytułu zasiłku macierzyńskiego za okres od dnia 16.03.2013r. do dnia 30.08.2013r., bowiem wypłacenie jej zaniżonego zasiłku było wynikiem błędnego jego wyliczenia przez ZUS, a więc było przez niego zawinione. Odsetki ustawowe policzone za okres od dnia wystąpienia wymagalności poszczególnych świadczeń z tytułu zasiłku macierzyńskiego (w okresie od dnia 16.03.2013r. do dnia 30.08.2013r.), aż do dnia 17.07.2014r., tj. do czasu kiedy organ dokonał wypłaty wyrównania uprzednio zaniżonego świadczenia z tytułu zasiłku macierzyńskiego wynoszą 5.507,70 zł.

Z tych względów Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc zmienił zaskarżone decyzje ZUS z dnia 10.09.2014 r. i z dnia 27.02.2015r.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc, zasądzając na rzecz odwołującej koszty zastępstwa prawnego w kwocie 60 zł. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika ustalono na podstawie § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Sprawę w zakresie żądania do zobowiązania organu do wypłaty odsetek ustawowych od niewypłaconych w terminie świadczeń z tytułu zasiłku macierzyńskiego za okres od dnia 01.09.2013r. do dnia 14.03.2014r. oraz odsetek od niewypłaconych w terminie świadczeń z tytułu zasiłku chorobowego za okres od dnia 15.03.2014r. do dnia 31.08.2014r. Sąd przekazał Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P., albowiem sprawa w tym zakresie nie była przedmiotem decyzji zaskarżonej przez stronę odwołującą.

Apelację od wyroku Sądu Rejonowego w Ostrołęce z dnia 6.11.2015r. wniósł organ rentowy, zaskarżając go w części dotyczącej pkt 2 i pkt 4 oraz zarzucając orzeczeniu w tym zakresie :

1. naruszenie prawa materialnego, tj. art. 43 w zw. z art. 49 ust. 1 pkt 1, art. 52 ustawy z dnia 25.06.1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że zasiłek macierzyński dla ubezpieczonej, której niezdolność do pracy powstała w pierwszym miesiącu kalendarzowym ubezpieczenia chorobowego ustalany jest od zadeklarowanej składki,

2. błąd w ustaleniach faktycznych poprzez przyjęcie, że podstawa wymiaru zasiłku macierzyńskiego za luty 2013r. wynosi 313,39 zł podczas gdy wynosiła ona 0, co przełożyło się na wadliwe ustalenie podstawy wymiaru zasiłków w spornym okresie.

Mając na uwadze powyższe zarzuty ZUS wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez oddalenie odwołania.

W uzasadnieniu wskazał, że nie można zgodzić się z wyrokiem Sądu w zakresie pkt 2. Powołując się na art. 49 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25.06.1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa wskazał, iż jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem pełnego miesiąca kalendarzowego ubezpieczenia chorobowego, podstawę wymiaru zasiłku stanowi najniższa miesięczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe za miesiąc, w którym powstało prawo do zasiłku, po odliczeniach, o których mowa w art. 3 pkt 4 - dla ubezpieczonych, dla których określono najniższą podstawę wymiaru składek.

Skarżący podniósł, że ubezpieczona podlegała ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu zatrudnienia w firmie (...) w okresie od 1.01.2010r. do 27.02.2013r., następnie od 28.02.2013r. podlegała obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, w tym dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od 28.02.2013r. a od 2.01.2013r. do 5.03.2013r. przebywała na zwolnieniu lekarskim. W czasie orzeczonej niezdolności do pracy, z dniem 27.02.2013r., rozwiązała umowę o pracę z (...) P. a następnie od dnia 28.02.2013r. rozpoczęła działalność gospodarczą.

Organ rentowy wskazał, iż w sprawie przedmiotem sporu była m.in. wysokość podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego za okres od 1.09.2013r. do 14.03.2014r. oraz zasiłku chorobowego za okres od dnia 15.03.2014r. do 31.08.2014r. Przyznał, iż odnośnie zasiłku macierzyńskiego i chorobowego za ww. okresy, ich podstawę należy ustalić zgodnie z art. 43 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, tj. przyjąć, iż nie można jej ustalić na nowo, ponieważ między okresami pobierania zasiłków zarówno tego samego rodzaju, jak i innego rodzaju nie było przerwy albo przerwa była krótsza niż 3 miesiące kalendarzowe.

Jednakże w ocenie ZUS nie stanowi podstawy wymiaru świadczenia kwota 7.571,88 zł. Apelujący wskazał, że Sąd przyjmował, iż ubezpieczona uzyskała przychód w miesiącu lutym 2013r. i do obliczenia podstawy wymiaru za ten miesiąc w wysokości 313,39 zł przyjmował przychód za 1 dzień, tj. za 28.02.2013r. według wyliczenia: 8 775 zł: 28 dni = 313,39 zł, 313,39 zł x 28 dni = 8.775 zł, 8 775 zł - 13,71% = 7.571,88 zł. Tymczasem w dniu 28.02.2013r. ubezpieczona była uprawniona wyłącznie do zasiłku chorobowego i nie uzyskała żadnego przychodu. W tej sytuacji podstawa wymiaru za luty 2013 r. wynosi 0. W tym zakresie miał miejsce błąd w ustaleniach faktycznych, który zaważył na wadliwym ustaleniu podstawy wymiaru zasiłków w spornym okresie. Odwołująca wprawdzie zadeklarowała i odprowadziła składki za dzień 28.02.2013r., lecz nie może ona stanowić składki należnej w oparciu o przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, ponieważ ubezpieczona posiadała prawo do zasiłku chorobowego za dzień 28.02.2013r., co wynika z przepisu art. 49 ust. l pkt 1 w/w ustawy. Ubezpieczona nie miała prawa do wyboru podstawy wymiaru składek w świetle tego uregulowania, zasadnie zatem w decyzji z dnia 27.02.2015r. podstawę wymiaru zasiłku chorobowego i macierzyńskiego stanowi kwota 414,19 zł. Zadeklarowana i odprowadzona składka na FUS za m-c 02/2013 jest składką nienależną, ponieważ w dniu 28.02.2013r. ubezpieczona przebywała na zwolnieniu lekarskim i dlatego składka ta powinna podlegać zwrotowi.

Z tych względów zdaniem ZUS brak jest podstaw do ustalenia podstawy wymiaru wyrównania zasiłku macierzyńskiego za okres od dnia 1.09.2013r. do 14.03.2014r. oraz zasiłku chorobowego za okres od dnia 15.03.2014r. do 31.08.2014r. w kwocie 7.571,88 zł.

W odpowiedzi na apelację J. K. wniosła o jej oddalenie i o zasądzenie zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego.

W uzasadnieniu odwołująca wskazała, że Sąd I instancji prawidłowo ustalił stan faktyczny, a biorąc pod uwagę związanie Sądu wyrokiem TK z dnia 24.05.2012r. w sprawie P 12/10, Sąd właściwie zastosował art. 37 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Ponadto

kwestia ustalenia podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego za okres od dnia 16.03.2013r. do dnia 30.08.2013r. została prawomocnie rozstrzygnięta w wyroku Sądu Rejonowego w Ostrołęce z dnia 2.06.2014r. (sygn. akt IV 190/13), co w konsekwencji wpływa na podstawę wymiaru zasiłku również za obecnie sporny okres, gdyż zastosowanie znajdzie art. 43 ustawy zasiłkowej. J. K. podniosła też, że prawomocność orzeczenia z dnia 02.06.2014r. ma ten skutek w obecnym postępowaniu, że orzekające w nim Sądy są związane oceną (stanem prawnym), w którym przesądzone zostało, iż w jej przypadku podstawę wymiaru zasiłku, zgodnie z art. 48 ust. 1 w zw. z art. 37 ust. 1 ustawy zasiłkowej oraz wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24.05.2012r. (sygn. akt P 12/10) stanowi kwota zadeklarowana jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe (zgodnie z art. 3 pkt 4 ustawy zasiłkowej). Reasumując, skoro kwestia podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego została uprzednio przesądzona prawomocnym wyrokiem, to nie ma możliwości powrotu do tych kwestii i dokonania odmiennej oceny w tym czy jakimkolwiek innym postępowaniu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego dotyczy rozstrzygnięcia zawartego w pkt 2 i pkt 4 wyroku Sądu Rejonowego w Ostrołęce z dnia 06.11.2015r., a więc rozstrzygnięcia dotyczącego decyzji ZUS z dnia 27.02.2015r. i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania.

Decyzją z dnia 27.02.2015r. ZUS ustalił J. K. podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego i zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego od 01.09.2013r. do 14.03.2014r. oraz zasiłku chorobowego za okres od 15.03.2014r. do 31.08.2014r. w kwocie 414 zł.

Zaskarżonym wyrokiem w pkt 2 Sąd Rejonowy zmienił decyzję z dnia 27.02.2015r. i ustalił podstawę wymiaru świadczeń z tytułu zasiłku macierzyńskiego za okres od 01.09.2013r. do 14.03.2014r. oraz zasiłku chorobowego za okres od dnia 15.03.2014r. do 31.08.2014r. na kwotę 7.571,88 zł. W pkt 4 zaś zasądził od (...) Oddziału w P. na rzecz J. K. kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

Apelacja organu rentowego jest niezasadna i na podstawie art. 385 kpc została oddalona.

Poza sporem jest, że J. K. w okresie od 01.01.2010r. do 27.02.2013r. była zatrudniona na podstawie umowy o pracę zawartej z (...) S.A. w W., zaś z dniem 28.02.2013r. rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej. W dniu 06.03.2013r. zgłosiła się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego od 28.02.2013r. J. K. w okresie od 28.02.2013r. do 05.03.2013r. była niezdolna do pracy, a od 16.03.2013r. do 31.08.2013r. korzystała z urlopu macierzyńskiego.

Z akt sprawy wynika, że decyzją z dnia 03.06.2013r. ZUS ustalił podstawę wymiaru zasiłku chorobowego i macierzyńskiego za okres od 16.03.2013r. do 30.08.2013r. w kwocie 414 zł. Na skutek odwołania J. K. od tej decyzji Sąd Rejonowy w Ostrołęce wyrokiem z dnia 02.06.2013r., wydanym w sprawie IIIU 190/13, zmienił w/w decyzję i ustalił podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego za okres od 16.03.2013r. do 30.08.2013r. na kwotę 7.571,88 zł. Wyrok ten jest prawomocny i obecnie wiąże Sąd w niniejszym postępowaniu (365 § 1 kpc).

Zaskarżona obecnie decyzja ZUS z dnia 27.02.2015r. ustala podstawę wymiaru za dalszy okres: zasiłku macierzyńskiego i zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego od 01.09.2013r. do 14.03.2014r. oraz zasiłku chorobowego od 15.03.2014r. do 31.08.2014r. Zastosowanie znajdzie więc art. 43 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, co przyznaje organ rentowy w apelacji. Z przepisu tego jednoznacznie wynika, że podstawy wymiaru zasiłku nie ustala się na nowo, jeżeli między okresami pobierania zasiłków zarówno tego samego rodzaju, jak i innego rodzaju nie było przerwy albo przerwa była krótsza niż 3 miesiące kalendarzowe. W tej sytuacji podstawa wymiaru zasiłku za okres od 16.03.2013r. do 30.08.2013r. i za okres od 01.09.2013r. do 31.08.2014r. powinna być taka sama, dlatego należy przyjąć podstawę wymiaru ustaloną przez Sąd Rejonowy w sprawie IIIU 190/13.

Organ rentowy podnosił, że wysokość podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego i chorobowego została wyliczona nieprawidłowo, bowiem Sąd przyjmował, iż ubezpieczona uzyskała przychód w miesiącu lutym 2013r. i do obliczenia podstawy wymiaru za ten miesiąc w wysokości 313,39 zł przychód za 1 dzień, tj. za 28 lutego 2013r. Tymczasem w dniu 28.02.2013r. ubezpieczona była uprawniona wyłącznie do zasiłku chorobowego i nie uzyskała żadnego przychodu. W tej sytuacji podstawa wymiaru za luty 2013r. wynosi 0 a w ustaleniach Sądu w tym zakresie miał miejsce błąd w ustaleniach faktycznych, który zaważył na wadliwym ustaleniu podstawy wymiaru zasiłków w spornym okresie. Organ rentowy wskazywał też, że odwołująca wprawdzie zadeklarowała i odprowadziła składki za dzień 28.02.2013r., lecz nie może ona stanowić składki należnej w oparciu o przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, ponieważ ubezpieczona posiadała prawo do zasiłku chorobowego za dzień 28.02.2013r.

Powyższe argumenty nie mogą jednak doprowadzić do zmiany zaskarżonego wyroku, gdyż faktycznie sprowadzają się one do zakwestionowania podstawy wymiaru zasiłku ustalonego przez Sąd Rejonowy w sprawie IIIU 190/13. Tymczasem, jak wskazano wyżej, podstawa wymiaru zasiłku, ustalona w w/w sprawie, wiąże obecnie przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku za okres od 01.09.2013r. Organ rentowy nie skorzystał z możliwości zaskarżenia wyroku w sprawie IIIU 190/13, dlatego obecnie nie może podnosić argumentów podważających de facto ten wyrok. Może to uczynić jedynie w sprawie o wznowienie postępowania w sprawie IIIU 190/13. W świetle art. 43 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, podstawę wymiaru zasiłku od 01.09.2013r. stanowi więc taka sama kwota, jak za poprzedni okres zasiłkowy, tj. kwota 7.571,88 zł.

Mając powyższe na uwadze, apelację ZUS co do pkt 2 wyroku Sądu Rejonowego należało oddalić. Takie rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego skutkuje oddaleniem apelacji także co do pkt 4 wyroku Sądu Rejonowego, tj. co do kosztów postępowania. Wyrokiem z dnia 06.11.2015r. Sąd I instancji uwzględnił odwołanie J. K. w całości, dlatego należny był jej zwrot kosztów zastępstwa prawnego przed tym Sądem.

Oddalenie apelacji organu rentowego skutkuje też zasądzeniem na rzecz J. K. kosztów zastępstwa prawnego za II instancję. O powyższym orzeczono w oparciu o art. 98 kpc. Wysokość kosztów zastępstwa prawnego ustalono w oparciu o § 9 ust. 2 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

Z tych względów orzeczono jak w sentencji.