Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 maja 2016 r.

Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckim w Wydziale I Cywilnym, w składzie:

Przewodniczący SSR Jolanta Machura - Szczęsna

Protokolant st. sekr. sądowy Barbara Kamińska

po rozpoznaniu w dniu 19 maja 2016 roku w Tomaszowie Mazowieckim

na rozprawie

sprawy z powództwa Skarbu Państwa - Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Ł.

przeciwko Gminie L.

o zapłatę

1.zasądza od pozwanego Gminy L. na rzecz powoda Skarbu Państwa - Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Ł. 16.652,71 zł /szesnaście tysięcy sześćset pięćdziesiąt dwa złotych siedemdziesiąt jeden groszy/

z ustawowymi odsetkami:

- od kwoty 4.941,52 zł /cztery tysiące dziewięćset czterdzieści jeden złotych pięćdziesiąt dwa grosze/ od dnia 29 października 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku, zaś od 1 stycznia 2016 roku z ustawowymi odsetkami za opóźnienie,

- od kwoty 680,83 zł /sześćset osiemdziesiąt złotych osiemdziesiąt trzy grosze/ od dnia 8 stycznia 2016 roku, zaś od 1 stycznia 2016 roku z ustawowymi odsetkami za opóźnienie,

-od kwoty 4.611,00 zł /cztery tysiące sześćset jedenaście złotych/ od dnia 30 października 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku, zaś od 1 stycznia 2016 roku z ustawowymi odsetkami za opóźnienie,

-od kwoty 6.419,36 zł /sześć tysięcy czterysta dziewiętnaście złotych trzydzieści sześć groszy/ od dnia 30 października 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku, zaś od 1 stycznia 2016 roku z ustawowymi odsetkami za opóźnienie;

2.zasądza od pozwanego na rzecz powoda 2.400 zł /dwa tysiące czterysta /złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

3.nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa /kasy Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim 834 zł / osiemset trzydzieści cztery / złotych tytułem opłaty od pozwu, której powód nie miał obowiązku uiszczać.

Powód Skarb Państwa – Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Ł. wniósł powództwo o zapłatę 15971,88 zł z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu do Sądu Rejonowego w Łodzi Śródmieście, przekazanej następnie do Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim. Pismem procesowym z dnia 6 kwietnia 2016 roku powód rozszerzył powództwo do kwoty 16652,71 zł wraz z odsetkami. Na uzasadnienie pozwu powód podał, iż po zakończeniu budowy drogi ekspresowej (...) i uzyskaniu pozwolenia na budowę poniosła koszty oświetlenia w zakresie odcinków przebiegających przez Gminę L., zaś zgdnie z obowiązującymi przepisami koszty te powinna ponieść pozwana /vide: pozew k. 2 - 4 akt/.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 24 września 2015 roku Sąd Rejonowy w Łodzi Śródmieście uwzględnił powództwo w całości, jednakże na skutek wniesionego sprzeciwu przedmiotowy nakaz zapłaty utracił moc prawną.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana Gmina L. wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów postępowania podnosząc, że powód nie wykazał, iż dochodzona kwota została poniesiona na sfinansowanie kosztów energii elektrycznej pobranej w punktach wskazanych w pozwie, gdyż nie udokumentował i nie przesłał Gminie dokumentacji potwierdzającej rozmieszczenie punktów świetlnych i ich podłączenia do danego urządzenia pomiarowego. Ponadto zarzuciła pozwana, że brak jest pewności, czy dochodzona wartość energii nie obejmuje innych urządzeń infrastruktury drogowej, które nie stanowią oświetlenia oraz czy dokonano rozdzielności obwodów elektrycznych i czy obwód obejmuje tylko oświetlenie drogowe.

Postanowieniem z dnia 27 stycznia 2016 roku Sąd Rejonowy dla łodzi – Ś. uznał się niewłaściwym miejscowo i sprawę przekazał do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Tomaszowie Mazowieckim.

Powód podtrzymał żądanie pozwu, nadto pismem procesowym z dnia 6 kwietnia 2016 roku rozszerzył powództwo o kwotę 680,83 zł z ustawowymi odsetkami. Uzasadniał to faktem, że w odniesieniu do węzła T. I L. zlokalizowanego na terenie gminy L. decyzja o pozwoleniu na użytkowanie nr (...) z dnia 19 lutego 2014 roku stała się ostateczna z dniem 12 marca 2014 roku. Gmina winna być obciążona za w/w węzeł opłatą za pełny okres wskazany na fakturze VAT nr (...) z dnia 30 maja 2014 roku tj. za okres od dnia 1 kwietnia 2014 roku do dnia 30 kwietnia 2014 roku w wysokości 1856,73 zł, co spowodowało korektę wartości przedmiotu sporu.

Na rozprawie w dniu 19 maja 2016r. - Sąd dopuścił dowód z dokumentów, przedłożonych przez powoda, a w szczególności: decyzji nr (...) z dnia 24 marca 2014 roku oraz z dnia 19 lutego 2014 roku, w przedmiocie pozwolenia na użytkowanie drogi ekspresowej, zaświadczeń o uprawomocnieniu się w/w decyzji, not księgowych nr (...) dot. obciążenia Gminy L. kosztami oświetlenia drogi ekspresowej (...), kopii faktur VAT (...) Obrót w Ł. i pozostałych, jak w protokole rozprawy, na okoliczność wykonania urządzeń oświetleniowych zgodnie ze stosownymi pozwoleniami, daty oddania ich do użytkowania i kosztów zużytej energii elektrycznej. Nadto Sąd przeprowadził dowód z przesłuchania świadka M. M. na okoliczność sposobu wyliczenia należności z not obciążeniowych i na tej podstawie ustalił i następnie zważył, co następuje:

W dniu 12 marca 2014 roku stała się ostateczna decyzja o pozwoleniu na użytkowanie drogi ekspresowej (...) na odcinku P. – R. (...), kanalizacja deszczowa drogi ekspresowej i jej oświetlenia udzielona Generalnemu Dyrektorowi Dróg Krajowych i Autostrad. Powód poniósł koszty oświetlenia całości drogi ekspresowej (...), w tym odcinków przebiegających przez Gminę L. według punktów pomiaru energii znajdujących się w węźle (...), L. w L., węźle (...), J. w L. i węźle (...) w L.. Koszty zostały ustalone w oparciu o faktury VAT, wystawione przez (...) Obrót w Ł., a mianowicie: fakturę VAT nr (...) z dnia 30 maja 2014 roku, fakturę VAT nr (...), fakturę VAT nr (...). Na ich podstawie powód wystawił noty księgowe i obciążył nimi pozwaną, co wynikało z dołączonych do pozwu dowodów doręczenia oraz wezwał pozwaną do zapłaty. Jak potwierdził świadek M. M., a co wynikało również z pisma (...) z dnia 18 września 2013 roku pozwana była poinformowana o obowiązku przejęcia infrastruktury oświetleniowej zlokalizowanej w przedmiotowych węzłach i była powiadomiona o spotkaniu w siedzibie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Ł. w sprawie ustalenia zasad przekazania oświetlenia gminom. Wobec powyższego Sąd odmówił słuszności zarzutom pozwanej, że nie miała ona wiedzy o usytuowaniu liczników oraz o zasadach poboru energii, bo nie uczestniczyła w projektowaniu, budowie i odbiorze inwestycji. Z przeprowadzonego postępowania dowodowego wynikało, że pozwana była informowana o w/w kwestiach i zawiadamiana o spotkaniach organizowanych w celu przekazania oświetlenia. Brak było również podstaw do kwestionowania ilości zużytej energii i prawidłowości wyliczeń jej zużycia, wobec spójnych i nie budzących wątpliwości zeznań świadka M. M., który potwierdził nie tylko fakt bieżącego informowania Gminy o budowie oświetlenia w trakcie budowy i po oddaniu do użytkowania, ale potwierdził również, że z uwagi na brak wątpliwości co do ilości zużytej energii /faktury nie były zawyżone/ nie było podstaw do kwestionowania wyliczeń wystawcy faktur (...) Obrót w Ł..

Reasumując w sprawie niesporne były fakty: oddania do użytkowania drogi ekspresowej, wraz z infrastrukturą oświetleniową w części, położonej na terenie gminy L., w dacie wskazanej w przedłożonych dokumentach.

Jako ustalone w toku postępowania dowodowego Sąd uznał okoliczności związane z ilością pobieranej energii, jej ceną i zasadami poboru, co wynikało z umowy, zawartej pomiędzy powodem i (...) Obrót w R. z dnia 22 września 2012 roku, faktur VAT i dowodów wpłaty. Należało podkreślić, że pozwana nie zaoferowała żadnych kontrdowodów, na okoliczność kwestionowanej ilości zużytej energii, czy zasad działania punktów pomiarowych. Sąd uznał, że miała ona możliwość udziału w procesie budowy i kontrolowania punków pomiarowych, gdyż była informowana o etapach budowy i zasadach finansowania oświetlenia /vide: pismo (...) oraz zeznania świadka M. M./.

Wniosek pełnomocnika pozwanej, zgłoszony na rozprawie w dniu 19 maja 2016 roku o zakreślenie terminu do zgłoszenia dalszych wniosków dowodowych na okoliczność prób przekazania infrastruktury, rzeczywistego zużycia energii i odniesienia się do zeznań świadka Sąd uznał za sprekludowany i zmierzający do spowodowania zwłoki w postępowaniu. Pozwana miała możliwość zgłoszenia wniosków dowodowych na powołane okoliczności już w sprzeciwie lub w odpowiedzi na pismo powódki z dnia 6 kwietnia 2016 roku /rozszerzenie powództwa/, zaś podczas rozprawy nie pojawiły się żadne nowe okoliczności; świadek słuchany był na okoliczność znaną już z wcześniejszej korespondencji stron. Miała tu miejsce prekluzja dowodowa /art. 217 § 2 k.p.c./. Pismo procesowe pozwanej z dnia 27 maja 2016 roku, złożone po zamknięciu rozprawy nie mogło zostać uwzględnione z w/w względów.

Mając na uwadze poczynione ustalenia faktyczne Sąd zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 3 Ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku Prawo energetyczne, do zadań własnych gminy w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną, ciepło i paliwa gazowe należy: m.in. finansowanie oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych znajdujących się na terenie gminy. Finansowanie oświetlenia Ustawa Prawo energetyczne definiuje, jako finansowanie kosztów energii elektrycznej pobranej przez punkty świetlne oraz koszty ich budowy i utrzymania. Z przepisami tymi koreluje brzmienie art. 7 ust. 1 pkt 7 Ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym, który przewiduje, że do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, m.in. sprawy zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Z w/w przepisów wynikało jednoznacznie, że pozwana była obowiązana pokryć koszty oświetlenia, uprzednio wydatkowane przez powoda.

Sąd miał na względzie fakt, że obecnie obwiązujące przepisy zwolniły gminy z obowiązku finansowania oświetlenia, gdyż przepis art. 18 ust. 1 pkt 3 Ustawy Prawo energetyczne został uchylony /vide: Dz.U. z 2015 r. poz. 942/. Jednakże pozostawało to bez wpływu na rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie, bowiem konstytucyjność ówczesnych przepisów przesądził Trybunał Konstytucyjny w orzeczeniu K. 27/2004 /Dz.U. z 2005r. Nr 102, poz. 861/ orzekając, że: „Art. 61 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 203, poz. 1966) w zakresie, w jakim wprowadza zmiany do ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1504 i Nr 203, poz. 1966, z 2004 r. Nr 29, poz. 257, Nr 34, poz. 293, Nr 91, poz. 875, Nr 96, poz. 959 i Nr 173, poz. 1808 oraz z 2005 r. Nr 62, poz. 552) dotyczące rozszerzenia obowiązku finansowania oświetlenia dróg publicznych przez gminy, jest zgodny z art. 167 ust. 1 i 4 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej”.

W podobnej sprawie zajmował również stanowisko Sąd Najwyższy, a mianowicie w sprawie o sygn. II CSK 183/13, w której oddalił skargę kasacyjną w sprawie z powództwa Skarbu Państwa – Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad przeciwko Gminie. Sąd Najwyższy podkreślił w w/w orzeczeniu m.in. że „Z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym (tekst jedn.: Dz. U z 2013 r., poz. 594 ze zm.) wynika, że zaspokojenie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w tym sprawy zaopatrzenia w energię elektryczną, należą do zdań własnych gminy, przy czym ust. 2 art. 7 stanowi, że ustawy określają, które zadania własne gminy mają charakter obowiązkowy. Art. 18 ust. 1 prawa energetycznego stanowi, że do zadań własnych gminy w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną należy finansowanie oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych znajdujących się na terenie gminy. Formuła w jakiej ustawodawca wypowiedział się o obowiązku finansowania oświetlenia wskazuje, że mamy do czynienia z zadaniem obowiązkowym gminy, od wykonania którego gmina nie może odstąpić”.

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd orzekł, jak w pkt 1 wyroku, uwzględniając rozszerzenie powództwa , związane z korektą daty uprawomocnienia się decyzji o oddaniu obiektu do użytkowania. O odsetkach orzeczono zgodnie z ar. 481 § 1 i 2 kodeksu cywilnego, przyjmując jako daty wymagalności roszczenia upływ terminu do zapłaty, wskazany w doręczonych pozwanej notach odsetkowych.

O kosztach postępowania orzeczono zgodnie z art. 98, 99 i 108 § 1 kodeksu postępowania cywilnego w związku z Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu. Nadto w pkt 3 wyroku Sąd orzekł o kosztach sądowych, których powód nie miał obowiązku uiścić, zgodnie z brzmieniem przepisu art. 113 § 1 Ustawy koszty sądowe w sprawach cywilnych /”Kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu”/.