Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ns 1679/16

POSTANOWIENIE

Dnia 16 lutego 2017 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi Widzewa w Łodzi II Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSRA. B.

Protokolant: sekretarz sądowy P. O.

po rozpoznaniu w dniu 9 lutego 2017 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z wniosku A. K. (1)

z udziałem M. Z.

o zniesienie współwłasności

postanawia:

I.  ustalić, że współwłaścicielami samodzielnego lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w Ł. przy ulicy (...), dla którego Sąd Rejonowy dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi XVI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...), wraz z udziałem wynoszącym (...) (pięć tysięcy trzysta sześćdziesiąt dwa / siedemset czterdzieści pięć tysięcy pięćdziesiąt dwa) części w prawie wieczystego użytkowania do dnia 11 maja 2081 roku działki gruntu oraz w prawie własności części wspólnych budynku i urządzeń nie służących wyłącznie do użytku właścicieli poszczególnych lokali, o wartości 14.500,00 zł (czternaście tysięcy pięćset złotych) są:

a)  A. K. (1) w ½ (jednej drugiej) części,

b)  M. Z. w ½ (jednej drugiej) części;

II.  znieść współwłasność samodzielnego lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w Ł. przy ulicy (...), opisanego szczegółowo w punkcie I. postanowienia w ten sposób, że przyznać go na własność A. K. (1);

III.  zasądzić od A. K. (1) na rzecz M. Z. kwotę 7.122,01 zł (siedem tysięcy sto dwadzieścia dwa złote i 1/100) tytułem spłaty a także tytułem rozliczenia nakładów A. K. (1) na samodzielny lokal mieszkalny numer (...) położony w Ł. przy ul. (...), opisany szczegółowo w punkcie I. postanowienia z tytułu podatku od nieruchomości za 2015 rok i 2016 rok oraz opłaty z tytułu użytkowania wieczystego gruntu za 2016 roku - płatną w terminie 1 (jednego) miesiąca od dnia uprawomocnienia się postanowienia, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie na wypadek uchybienia terminowi płatności;

IV.  oddalić wniosek M. Z. o rozliczenie nakładów z majątku osobistego na samodzielny lokal mieszkalny numer (...) położony w Ł. przy ul. (...), opisany szczegółowo w punkcie I. postanowienia;

V.  nakazać M. Z. aby opuścił i opróżnił z rzeczy osobistych samodzielny lokal mieszkalny numer (...) położony w Ł. przy ul. (...), opisany szczegółowo w punkcie I. postanowienia w terminie 1 (jednego) miesiąca od dnia uprawomocnienia się postanowienia;

VI.  stwierdzić, iż wnioskodawczyni oraz uczestnik ponoszą koszty postepowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

Sygn. akt II Ns 1679/16

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni A. K. (1), reprezentowana przez pełnomocnika w osobie adwokata, we wniosku z dnia 18 lipca 2016 roku wniosła o zniesienie współwłasności odrębnej własności lokalu numer (...) położonego w Ł. przy ul. (...), dla którego w Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi prowadzona jest księga wieczysta (...), o wartości 18.400 zł, w ten sposób, że nieruchomość ta przypadnie na wyłączną własność wnioskodawczyni bez spłat na rzecz uczestnika postępowania. Wniosła także o zasądzenie od uczestnika połowy kosztów postępowania.

(wniosek k. 2-4 , pełnomocnictwo k. 5 )

W odpowiedzi na wniosek z dnia 9 września 2016 roku, uczestnika M. Z. – reprezentowany przez pełnomocnika w osobie adwokata, co do zasady przyłączył się do wniosku o zniesienie współwłasności wnosząc zarazem o przyznanie odrębnej własności lokalu numer (...) położonego w Ł. przy ul. (...) na wyłączną własność uczestnika. Wniósł także o orzeczenie, że każdy z uczestników ponosi koszty związane ze swoim udziałem w sprawie. Wskazał, że w razie zmiany stanowiska wnioskodawczyni w przedmiocie nie zasądzania spłat i dopłat, wnosi o ustalenie, że uczestnik postępowania poniósł z majątku osobistego na odrębną własność w/w lokalu mieszkalnego nakłady w wysokości 18.400 zł. Wniósł o rozliczenie powyższej kwoty przy zasądzaniu spłat związanych ze zniesienie współwłasności.

(odpowiedź na wniosek k. 25-28 , pełnomocnictwo k. 29 )

W piśmie procesowym z dnia 7 listopada 2016 roku wnioskodawczyni zakwestionowała nakład uczestnika z majątku osobistego w wysokości 18.400 zł poniesiony na zakup lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w Ł. przy ul. (...). Wskazała, iż twierdzenia uczestnika pozostają w sprzeczności z treścią § 2 i 3 aktu notarialnego z dnia 15 czerwca 2015 roku.

(pismo procesowe k. 54-56)

Do zamknięcia rozprawy w dniu 23 stycznia 2017 roku strony pozostały na dotychczasowych stanowiskach w sprawie. Pełnomocnik uczestnika oświadczył, że nie kwestionuje nakładu wnioskodawczyni w kwocie 255,99 na nieruchomość objęta współwłasnością.

(protokół elektroniczny rozprawy z dnia 23 stycznia 2017 roku k. 93-98)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. K. (1) od października 2012 roku zamieszkiwała wraz z synem K. w lokalu mieszkalnym położonym przy ul. (...) w Ł., który wynajmowała. Od lipca 2013 roku w jej miejscu zamieszkania zaczął bywać także uczestnik M. Z., głównie w weekendy. Od tego momentu M. Z. dokładał się do utrzymania tego mieszkania w kwocie 300 zł miesięcznie, czasem w kwocie większej wynikających z rozliczeń. Uczestnik na stałe zamieszkał wspólnie z A. K. (1) w wynajmowanym przez nią mieszkaniu we wrześniu 2013 roku.

( zeznania wnioskodawczyni w protokole elektronicznym rozprawy z dnia 9 lutego 2017r. k. 101 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami k. 94-96 zeznania uczestnika w protokole elektronicznym rozprawy z dnia 9 lutego 2017r. k. 101-102 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami k. 96-97 , historia rachunku bankowego k. 3 0 -37 , kopia umowy najmu k. 57-58 )

Będąc w związku partnerskim, A. K. (1) i M. Z. postanowili zakupić lokal mieszkalny celem wspólnego zamieszkiwania w nim. Na początku 2015 roku A. K. (1) otrzymała z zakładu pracy pożyczkę w kwocie 25.000 złotych, z czego kwota 7.000 złotych została przeznaczona na zakup lokalu mieszkalnego. Przed zakupem mieszkania A. K. (1) i M. Z. gromadzili wspólne środki na koncie oszczędnościowym przypisanym do rachunku A. K. (1). Wnioskodawczyni chciała aby uczestnik miał pełnomocnictwo do tego rachunku, ale M. Z. nie wyraził takiej woli. Środki gromadzone na tym rachunku pochodziły z wynagrodzeń za pracę wnioskodawczyni oraz uczestnika i otrzymywanych przez nich dodatkowych zleceń.

( zeznania wnioskodawczyni w protokole elektronicznym rozprawy z dnia 9 lutego 2017r. k. 101 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami k. 94-96 ; zeznania uczestnika w protokole elektronicznym rozprawy z dnia 9 lutego 2017r. k. 101-102 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami k. 96-97 )

Umową kredytu hipotecznego nr (...) z dnia 8 czerwca 2015 roku, zawartą z (...) Bankiem S.A. z siedzibą we W., A. K. (1) i M. Z. zaciągnęli kredyt na zakup lokalu mieszkalnego numer (...), położonego przy T. 187 w Ł. w wysokości 156.600 złotych, z przeznaczeniem na zakup lokalu mieszkalnego w kwocie 146.600 złotych i remont nieruchomości w kwocie 10.000 złotych.

( bezsporne, zaświadczenie k. 99)

Umową zawartą w formie aktu notarialnego w dniu 15 czerwca 2015 roku A. K. (1) i M. Z. kupili od D. G., do swoich majątków osobistych, stanowiący odrębną nieruchomość lokal mieszkalny oznaczony numerem (...), położony w Ł. przy ul. (...), o łącznej powierzchni 53,62 m 2, dla którego w Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi prowadzona jest księga wieczysta (...) wraz ze związanymi z nim prawami, za cenę 165.000 złotych. Część ceny w kwocie 18.400 złotych została zapłacona sprzedającej przed podpisaniem umowy sprzedaży. Natomiast pozostała część ceny w kwocie 146.600 złotych została zapłacona przez (...) Bank S.A. z siedzibą we W. z zaciągniętego przez strony postępowania kredytu hipotecznego. Jednocześnie ustanowiono na rzecz (...) Banku S.A. z siedzibą we W. hipotekę umowną do kwoty 313.000 złotych i obciążono nią nabyty lokal mieszkalny numer (...) przy ul. (...) w Ł..

(akt notarialny Rep. A nr (...) k. 12-14 )

Kwota 18.400 zł uiszczona przed zakupem mieszkania pochodziła z otrzymywanego przez A. K. (1) i M. Z. wynagrodzenia z tytułu umów o prace i dodatkowych zleceń.

( zeznania wnioskodawczyni w protokole elektronicznym rozprawy z dnia 9 lutego 2017r. k. 101 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami k. 94-96 oraz k. 94-96, zeznania uczestnika w protokole elektronicznym rozprawy z dnia 9 lutego 2017r. k. 101-102 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami k. 96-97 )

W księdze wieczystej numer (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi, XVI Wydział Ksiąg Wieczystych, w dziale II, jako współwłaściciele po ½ części, lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w Ł. przy ulicy (...), wpisani są A. K. (1) i M. Z..

(odpis księgi wieczystej k. 15-17 )

Wartość lokalu mieszkalnego, stanowiącego odrębną nieruchomość, oznaczonego numerem (...), położonego przy ul. (...) w Ł., przy uwzględnieniu obciążenia tego prawa kredytem hipotecznym wynosi 14.500 złotych.

(bezsporne)

We wrześniu 2015 roku A. K. (1) i M. Z. zamieszkali w lokalu mieszkalnym numer (...) przy ulicy (...) Ł.. Wraz z nimi zamieszkał także syn wnioskodawczyni - K.. W dniu 30 października 2015 roku ze związku (...) urodziła się N. K..

(bezsporne)

W związku z narastającym konfliktem pomiędzy A. K. (1) i M. Z., wnioskodawczyni w połowie marca 2016 roku wyprowadziła się wraz z dziećmi z lokalu mieszkalnego numer (...), położonego przy ul. (...) w Ł.. Początkowo, w związku z chorobą syna mieszkała w A. u ciotki. Następnie w kwietniu 2016 roku zamieszkała w lokalu mieszkalnym usytuowanym przy ul. (...) w Ł. należącym do jej byłego męża. Wnioskodawczyni mieszka tam do chwili obecnej wraz z dziećmi.

( zeznania wnioskodawczyni w protokole elektronicznym rozprawy z dnia 9 lutego 2017r. k. 101 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami k. 94-96 oraz k. 94-96, zeznania uczestnika w protokole elektronicznym rozprawy z dnia 9 lutego 2017r. k. 101-102 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami k. 96-97 )

A. K. (1) w okresie od września 2013 roku do lipca 2015 roku wykonywała przelewy środków pieniężnych ze swojego rachunku odrębnego na rachunek M. Z. w łącznej kwocie 11.300 złotych.

(historia rachunku bankowego k. 60 , k. 64- 66 , k. 68 )

M. Z. w okresie do lipca 2015 roku wykonywał przelewy środków pieniężnych ze swojego rachunku odrębnego na rachunek A. K. (1), tytułem „oszczędności” w łącznej kwocie 13.750 zł. W kwietniu 2015 roku M. Z. przekazał także na rzecz A. K. (1) kwotę 4.000 zł na wyposażenie dla dziecka.

(historia rachunku bankowego k. 30-33)

W dniu 17 maja 2016 roku A. K. (1) uiściła opłatę z tytułu użytkowania wieczystego gruntu znajdującego się pod nieruchomością przy ul. (...) w Ł. w kwocie 154,99 złotych. W dniu 6 czerwca 2016 roku A. K. (1) uiściła podatek od nieruchomości przy ul. (...) w Ł. za rok 2015 i rok 2016, w łącznej kwocie 101 złotych.

( potwierdzenie przelewu k. 18, kopie decyzji k. 19-20, potwierdzenie przelewu k. 21)

A. K. (1) pracuje jako nauczycielka w Specjalnym Ośrodku nr (...) w Ł.. Od 20 lutego 2017 roku korzysta z rocznego urlopu dla poratowania zdrowia. W tytułu zatrudnienia otrzymuje wynagrodzenie w kwocie około 2.200 zł, które w okresie urlopu dla poratowania zdrowia będzie wynosić około 360 zł mniej. Ma na utrzymaniu 6 letniego syna K., na którego otrzymuje alimenty w kwocie 600 zł i wspólną córkę stron postępowania - N., która ma rok i trzy miesiące, na którą otrzymuje 400 zł alimentów od uczestnika. Nie ma innych źródeł dochodów. Nie partycypuje w kosztach utrzymania mieszkania, w którym obecnie zamieszkuje. Większą część swoich miesięcznych dochodów przeznacza na wyżywienie i utrzymanie swoje, dwójki dzieci oraz byłego męża. Spłaca także połowę raty kredytu hipotecznego zaciągniętego wspólnie z uczestnikiem na zakup spornego lokalu mieszkalnego (około 390 zł). Płaci także połowę czynszu za to mieszkanie w kwocie około 360 zł. Posiada oszczędności w kwocie około 2 tyś zł. Nie posiada możliwości zaspokojenia swoich potrzeb mieszkaniowych w innym lokalu, niż lokal objęty przedmiotowym postepowaniem. Syn A. K. (2) uczęszcza do szkoły podstawowej nr (...) przy ul. (...) w Ł., która znajduje się w odległości około 20 minut pieszej drogi od miejsca położenia lokalu mieszkalnego numer (...) przy ul. (...) w Ł.. U byłego męża wnioskodawczyni mieszka na zasadach grzecznościowych. Obecnie wnioskodawczyni zajmuje w mieszkaniu przy L. w Ł. wraz z córką N. mniejszy pokój, większy pokój zajmuje syn wnioskodawczyni K. wraz ze swoim ojcem.

( zeznania wnioskodawczyni w protokole elektronicznym rozprawy z dnia 9 lutego 2017r. k. 101 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami k. 94-96 )

M. Z. jest zatrudniony jako nauczyciel w Specjalnym Ośrodku nr (...) w Ł.. Otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze w kwocie około 2.600 zł miesięcznie. Dodatkowo otrzymuje on także wynagrodzenie z tytułu umów zlecenia - w kwocie około kilkuset złotych miesięcznie. Nie ma innych źródeł dochodu. Posiada oszczędności w kwocie 20.000 złotych. Na utrzymanie mieszkania wraz z ratą kredytu hipotecznego wydaje około 1.300 zł miesięcznie. Ponosi koszty mediów, internetu i TV - około 200 zł. Na utrzymaniu ma dwójkę dzieci: P. w wieku 6 lat, który zamieszkuje wraz z matką w P. i córkę N. ze związku z wnioskodawczynią. Uiszcza alimenty na dzieci w łącznej kwocie 1.200 zł. Uczestnik jest także właścicielem lokalu mieszkalnego o powierzchni około 34 m 2 znajdującego się przy ul. (...) w P., które otrzymał w darowiźnie od ojca. Uczestnik ponosi koszty utrzymania mieszkania w P.. Syn uczestnika jest osobą niepełnosprawną, cierpi na zespół (...) i wymaga intensywnej rehabilitacji, w której uczestnik bierze udział codziennie przez około 4 godziny. Schorzenie, na które cierpi syn uczestnika związane jest z potrzebą zapewnienia dziecku poczucia bezpieczeństwa. Boi się on nowych i nieznanych mu miejsc. Syn uczestnika jeden raz był w mieszkaniu przy ul. (...) w Ł..

(zeznania uczestnika w protokole elektronicznym rozprawy z dnia 9 lutego 2017r. k. 101-102 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami k. 96-97)

Postanowieniem z dnia 1 czerwca 2016 roku wydanym w sprawie V. N. (...) Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi ustalił sposób kontaktów uczestnika M. Z. z małoletnią córką N. K.. Sąd ustalił, że kontakty te będą się odbywać w jego miejscu zamieszkania przy ul. (...) w Ł. w wyznaczone dni 2016 roku. Kontakty te odbywają się w obecności matki dziecka.

( postanowienie k. 80 )

W spornym lokalu obecnie nikt nie mieszka. Znajdują się w nim rzeczy zarówno wnioskodawczyni, jak i uczestnika oraz rzeczy należące do dzieci.

( zeznania wnioskodawczyni w protokole elektronicznym rozprawy z dnia 9 lutego 2017r. k. 101 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami k. 94-96 , wywiad środowiskowy k. 104-105 )

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie powołanych wyżej dowodów, wśród nich kserokopii dokumentów, a także na zeznaniach wnioskodawczyni i uczestnika postępowania. Sąd dał wiarę załączonym do akt sprawy dokumentom, gdyż ich prawdziwość i wiarygodność w świetle wszechstronnego rozważenia zebranego materiału nie nasuwa żadnych wątpliwości i nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Sąd nie dał wiary zeznaniom uczestnika w części, w której wskazał on, że lokal mieszkalny położony w Ł. przy ul. (...) stanowi jego centrum życiowe, w którym mieszka. Twierdzenia uczestnika w tym zakresie stoją w sprzeczności z zeznaniami wnioskodawczyni A. K. (1) oraz ustaleniami kuratora sądowego powołanego na potrzeby sprawy V. N. 232/14 dotyczącej kontaktów z małoletnią córką stron N. K.. Co więcej, jako niewiarygodne jawią się zeznania uczestnika co do faktu, iż obecnie należący do niego lokal mieszkalny położony w P. zajmuje jego siostrzeniec. Twierdzenia uczestnika w tym zakresie nie zasługują w ocenie Sądu na wiarę z kilku powodów. Po pierwsze, to uczestnik pokrywa koszty utrzymania należącego do niego mieszkania w P.. Po drugie, jego siostrzeniec jest osobą stosunkowo młodą, ma 20 lat i jak podał uczestnik, mieszkał wcześniej ze swoją matką w dwupoziomowym mieszkaniu wyposażonym w 4 pokoje, 2 kuchnie, 2 łazienki, garderobę i przedpokój, a więc w lokalu o wysokim standardzie i bardzo dużej powierzchni. Twierdzenia jakoby powodem zamieszkania jego siostrzeńca samodzielnie w mieszkaniu uczestnika był fakt jego usamodzielnienia się i podęcia pracy, jest tym bardziej niewiarygodny, że uczestnik dalej płaci za utrzymanie tego mieszkania. Po trzecie, jak wskazał uczestnik, codziennie przez około 4 godziny uczestniczy w opiece nad niepełnosprawnym synem mieszkającym wraz z jego matką w P., więc – mając na uwadze fakt, że uczestnik pracuje na drugim końcu Ł. patrząc od strony P., w systemie zmianowym, wykonuje dodatkowe prace na podstawie umowy zlecenia – już doświadczenie życiowe Sądu uczy, że dużo łatwiej jest mu pogodzić te obowiązki zakładając, że mieszka w P..

Nie bez znaczenia dla oceny wiarygodności zeznań uczestnika w zakresie jego miejsca zamieszkania było również zajmowane przez niego stanowisko na finalnym etapie postępowania sądowego w przedmiotowej sprawie. Uczestnik był bowiem zainteresowany polubownym zakończeniem sporu głównie poprzez sprzedaż lokalu mieszkalnego położonego w Ł. przy ul. (...).

Kwestia czy, z kim i w jakim związku pozostaje aktualnie wnioskodawczyni A. K. (1) nie były przedmiotem bliższych rozważań Sądu, jako nie mająca znaczenia dla merytorycznego rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie.

Sąd Rejonowy zważył , co następuje:

Zgodnie z art. 210 k.c. każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną, na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.

Każdy ze współwłaścicieli może żądać sądowego zniesienia współwłasności, wskazując jeden z możliwych sposobów, a mianowicie:

1) podział fizyczny rzeczy pomiędzy współwłaścicieli z ewentualnym wyrównaniem różnicy wartości powstałych z podziału części przez dopłaty,

2) przyznanie całej rzeczy jednemu ze współwłaścicieli lub kilku na współwłasność za ich zgodą i zasądzenie od nich spłat na rzecz pozostałych współwłaścicieli,

3) licytacyjną sprzedaż rzeczy wspólnej (podział cywilny). Możliwe jest także kumulowanie tych sposobów, np. przez podział fizyczny części wspólnej nieruchomości i przez sprzedaż pozostałej części. Nie jest też wyłączone ograniczenie zniesienia współwłasności do części wspólnej nieruchomości i do pozostawienia pozostałej części we współwłasności ( por.: Komentarz do kodeksu cywilnego, t. 2, Własność i inne prawa rzeczowe, S. Rudnicki str.221).

W myśl art. 211 k.c. każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Podstawowym sposobem zniesienia współwłasności (wyraźnie preferowanym przez kodeks cywilny) jest zatem podział fizyczny rzeczy (tak m.in. orzeczenia SN z 30 października 1978 r., III CRN 214/78 i z 16 listopada 1993 r., I CRN 176/93 oraz z 29 lipca 1998 r., II CKN 748/97, Biuletyn Sądu Najwyższego 1999/1 str. 9 i zgodne poglądy na ten temat w piśmiennictwie).

W doktrynie i orzecznictwie panuje zgoda co do tego, że jeśli zniesienie współwłasności następuje z mocy orzeczenia sądu, powinien on brać pod uwagę przede wszystkim ten sposób wyjścia ze wspólności, chyba że współwłaściciele sami żądają przyznania rzeczy wspólnej jednemu z nich w zamian za spłaty albo sprzedaż stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.

W rozpoznawanej sprawie preferowany sposób zniesienia współwłasności był w zasadzie niesporny pomiędzy stronami postępowania. Zarówno wnioskodawczyni jak i uczestnik zgodnie wnosili o przyznanie na ich wyłączną własność spornego lokalu mieszkalnego.

Ustalając sposób zniesienia współwłasności, Sąd miał przede wszystkim na względzie interesy stron postępowania, ocenę usprawiedliwionych potrzeb wnioskodawczyni i uczestnika postępowania, wskazujących na celowość przyznania określonej nieruchomości konkretnej osobie.

Mając na uwadze całokształt okoliczności faktycznych tej sprawy, stwierdzić należy, że w ocenie Sadu uzasadnione było przyznanie spornego lokalu mieszkalnego na wyłączną własność wnioskodawczyni. Przemawiają za tym następujące okoliczności. Po pierwsze uczestnik jest właścicielem innego lokalu mieszkalnego znajdującego się przy ul. (...) w P., które stanowi jego majątek odrębny. W mieszkaniu tym uczestnik może zaspokoić swoje potrzeby mieszkaniowe i - wobec uznania za niewiarygodne twierdzeń uczestnika, co do faktu zamieszkiwania obecnie przez niego w spornym lokalu położonym w Ł. przy ul. (...) - taka sytuacja ma miejsce w chwili obecnej. Uczestnik ma dwoje małoletnich dzieci. Miejsce zamieszkania żadnego z nich nie jest jednak przy uczestniku. Wobec powyższego nawet lokal mieszkalny o niewielkim metrażu będzie wystarczającym dla zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych uczestnika. Co więcej uczestnik cały czas pokrywa koszty utrzymania tego mieszkania, więc orzeczenie Sądu nie spowoduje konieczności ponoszenia przez niego dodatkowych wydatków z tym związanych.

Wnioskodawczyni nie posiada natomiast możliwości zaspokojenia swoich potrzeb mieszkaniowych w innym lokalu. Obecnie zamieszkuje u byłego męża w jego mieszkaniu. Zajmuje w nim mniejszy pokój wraz z małoletnią córką stron, w większym pokoju mieszka jej syn wraz ze swoim ojcem. Wnioskodawczyni w mieszkaniu swojego byłego męża mieszka na zasadach grzecznościowych, nie ma do niego żadnego tytułu prawnego. Wbrew stanowisku uczestnika, fakt czy wnioskodawczyni pozostaje w związku z byłym mężem pozostaje bez znaczenia dla merytorycznego rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie. Nawet gdyby jednak hipotetycznie takie założenia poczynić, brak jest możliwości przyjęcia jak długo taki stan rzecz się utrzyma. Przy A. K. (1), zgodnie z orzeczeniem Sądu Rodzinnego, jest miejsce zamieszkania jej małoletnich dzieci, w tym syna K. oraz 1,5 rocznej córki N. pochodzącej ze związku z uczestnikiem.

Mając na uwadze wyrażoną w art. 72 Konstytucji RP zasadę dobra dziecka oraz uwagi poczynione powyżej, Sąd uznał, iż potrzeby mieszkaniowe wnioskodawczyni wychowującej dwójkę małoletnich dzieci nie mogą zostać zabezpieczone w inny sposób, niż poprzez przyznanie jej na wyłączną własność spornego lokalu.

Za takim sposobem zniesienia współwłasności przemawia takie wzgląd na orzeczony przez Sąd rodzinny sposób kontaktów uczestnika z małoletnią wspólną córką stron - N.. Kontakty te są wykonywane w mieszkaniu położonym w Ł. przy ul. (...). Dotychczas na te wizyty wnioskodawczyni dowoziła córkę. Przyznanie spornego lokalu mieszkalnego na własność wnioskodawczyni A. K. (1) nie wprowadzi żadnych zmian (wbrew stanowisku uczestnika) w sposobie realizacji kontaktów orzeczonych przez Sąd Rodzinny. Dla uczestnika zmiana będzie polegała jedynie na tym, że to on będzie musiał dojechać pod adres wskazany w orzeczeniu Sadu Rodzinnego, aby zobaczyć się z córką. Taki sposób zniesienia współwłasności pozwoli uczestnikowi również poświęcać jak najwięcej czasu na opiekę i rehabilitację jego syna P..

Nie bez znaczenia dla przyznania spornego mieszkania na własność A. K. (1) było zajmowane przez nią w toku całego procesu stanowisko, że jest zainteresowana przejęciem lokalu na własność, gdyż są tam urządzone pokoje dla obojga jej dzieci, które to mieszkanie znają i w którym mieszkały, choć krótki okres czasu. Stanowisko procesowe uczestnika co do chęci przejęcia na własność lokalu w celu zamieszkania w nim, wobec podnoszonej przez niego w trakcie rozmów ugodowych chęci zbycia spornej nieruchomości oraz wobec wszystkich przytoczonych powyżej okoliczności dotyczących miejsca zamieszkania uczestnika M. Z., wzbudziło natomiast wątpliwości Sądu.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd na podstawie art. 212 § 2 k.c., orzekł jak w punkcie II (drugim) postanowienia.

Przyjęty sposób zniesienia współwłasności nie sprzeciwia się prawu ani zasadom współżycia społecznego, ani też nie narusza w sposób rażący interesu osób uprawnionych.

Konsekwencją przyznania rzeczy podlegającej zniesieniu współwłasności jednemu ze współwłaścicieli jest obowiązek spłaty przez niego pozostałych współwłaścicieli. W niniejszej sprawie obowiązek taki obciąża A. K. (1) względem M. Z.. Wysokość spłaty określa zawsze wartość udziału we współwłasności. Wobec tego dla ustalenia wysokości spłaty konieczne jest ustalenie wartości rzeczy będącej przedmiotem współwłasności. W przedmiotowej sprawie zarówno wnioskodawczyni i uczestnik zgodnie ustalili wartość lokalu mieszkalnego na kwotę 14.500 zł, przy uwzględnieniu obciążeniu nieruchomości kredytem hipotecznym zaciągniętym w (...) Banku S.A. z siedzibą we W.. Uwzględnieniu przy ustalaniu wysokości spłaty podlegają również poniesione przez wnioskodawczynię nakłady na przedmiotową nieruchomość.

W zakresie wartości mieszkania numer (...) położonego w Ł. przy ul. (...), należało mieć na uwadze ugruntowane zarówno w orzecznictwie jaki i piśmiennictwie stanowisko zgodnie z którym, przy ustalaniu jego wartości trzeba uwzględniać ewentualne obciążenia pomniejszające wartość rzeczywistą, przede wszystkim prawa rzeczowe ograniczone ( tak: Krystyna Skiepko w: Komentarz do spraw o podział majątku wspólnego małżonków, red. Jacek Ignaczewski, wydanie 2, 2015 roku, strona 228-229).

Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 5 października 2000 roku ( II CKN 611/99, LEX 44021) stanął na stanowisku, że (…) przydzielając jednemu z małżonków nieruchomość obciążoną hipoteką, sąd ustala wartość tego składnika majątku przy uwzględnieniu obciążenia hipotecznego. W uzasadnieniu powołanego orzeczenia Sąd Najwyższy wskazał, że „nieuwzględnienie przy ustalaniu dopłat przez uczestnika wysokości obciążającej nieruchomość hipoteki może doprowadzić do tego, że uczestnik ten, jako dłużnik rzeczowy, sam spłaci dług hipoteczny, w którym druga strona nie będzie partycypowała. Podobne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 29 września 2004 roku ( II CK 538/03, LEX 137537). Ponadto, o ocenie Sądu należy w tym miejscu również zwrócić uwagę na treść uzasadnienia wyroku Sadu Najwyższego z dnia 2 kwietnia 2009 roku ( IV CSK 566/08, LEX 490972), gdzie Sąd ten podkreślił, że „konsekwencją przyjęcia za podstawę rozliczeń między byłymi małżonkami (w tym przypadku konkubentami) wartości składników majątku wspólnego uwzgledniających ich obciążenia rzeczowe jest stwierdzenie, że przy podziale doszło już do rozliczenia w zakresie obowiązków związanych ze spłatą zadłużenia związanego z poszczególnymi składnikami majątku z uwagi na ścisłe, prawnorzeczowe spojenie tego zadłużenia z konkretnymi składnikami majątkowymi, wyrażające się w możliwości zaspokojenia się przez wierzyciela z tych przedmiotów”.

Wobec powyższego każdej ze stron powinny przypaść składniki o wartości 7.250 złotych.

Odnosząc się do wniosku wnioskodawczyni o rozliczenie nakładów z jej majątku osobistego na nieruchomość wspólną, został on uwzględniony, gdyż fakt ich poniesienia był niesporny między stronami. Środki na ten cel pochodziły z majątku osobistego wnioskodawczyni. Z kopii decyzji administracyjnych złożonych przez wnioskodawczynię oraz złożonych przez nią dowodów wpłat wynika, że samodzielnie uiściła opłaty z tytułu podatku od nieruchomości za 2015 i 2016 rok oraz z tytułu opłaty za użytkowanie wieczyste gruntu za 2016 roku. Całkowita wartość nakładów wnioskodawczyni wyraża się kwotą 259,99 zł złotych. W ocenie Sądu koszty związane z utrzymaniem przedmiotowej nieruchomości, powinny być ponoszone w częściach równych, czyli po połowie. W efekcie powyższych rozliczeń otrzymujemy kwotę 7.122,01 zł (według wyliczenia: 14.500 zł / 2 = 7.250 zł – ½ z 255,99 zł. = 7.122,01 zł.).

Taką kwotę spłaty powinien otrzymać uczestnik tytułem zniesienia współwłasności oraz rozliczenia bezspornych nakładów wnioskodawczyni na nieruchomość objętą współwłasnością (punkt III postanowienia). Wobec faktu, iż kwota ta nie jest znaczna a wnioskodawczyni deklarowała, że jest wstanie spłacić uczestnika w krótkim terminie – Sąd uznał za wystarczający na spłatę powyżej wskazanej kwoty okres 1 miesiąca od dnia uprawomocnienia się postanowienia.

Żądanie uczestnika dotyczące rozliczenia jego nakładów w kwocie 18.400 zł z tytułu uiszczenia wkładu własnego za zakup spornego mieszkania ze środków finansowych należących do jego majątku osobistego podlegało oddaleniu jako nieudowodnione (punkt IV postanowienia). Po pierwsze sam uczestnik postępowania zeznał, iż środki te były gromadzone przez niego i wnioskodawczynię wspólnie, a wniosek o rozliczenie tego nakładu złożył jedynie z uwagi na fakt, że w okresie pozostawania w konkubinacie z A. K. (1), przekazał na jej rachunek oszczędnościowy kwotę przewyższającą kwotę wkładu własnego na zakup mieszkania. Jak wynika jednak z ustalonego przez Sąd stanu faktycznego, środki, które przekazywał uczestnik postępowania na rzecz wnioskodawczyni częściowo były przeznaczone na wyposażenie i utrzymanie wspólnej córki stron, częściowo dotyczyły wpłat na poczet utrzymania mieszkania, w którym strony wspólnie zamieszkiwały do czasu zakupu mieszkania przy ul. (...) w Ł., a częściowo jedynie stanowiły oszczędności z tytułu wynagrodzenia za pracę uczestnika i z tytułu wykonywanych przez niego zleceń. Przy porównaniu jednak kwot przekazywanych przez uczestnika z jego rachunku osobistego na rzecz wnioskodawczyni oraz kwot przekazywanych przez wnioskodawczynie na rzecz uczestnika, jego twierdzenia, że kwota 18.400 zł stanowiła jedynie jego majątek osobisty jawi się również jako niewiarygodna i nieudowodniona.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 1 k.p.c. uznając, że zarówno wnioskodawczyni A. K. (1) jak i uczestnik M. Z. byli w równym stopniu zainteresowani dokonaniem przez Sąd zniesienia współwłasności w przedmiotowej sprawie.