Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 15 stycznia 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił R. Ż. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy za łączone okresy ubezpieczenia przebyte w Polsce i w Hiszpanii. Organ rentowy wskazał, że na wymagane 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych w 10 – leciu przed dniem powstania niezdolności do pracy tj. w okresie od 01.06.2002 r. do 31.05.2012 r. ubezpieczony nie udowodnił w Polsce żadnego okresu składkowego i nieskładkowego. Hiszpańska instytucja ubezpieczeniowa potwierdziła 5 lat, 4 miesiące i 11 dni ubezpieczenia w czasie od 01.06.2002 r. do 07.08.2008 r. Ogółem staż ubezpieczeniowy w 10 – leciu przed dniem zgłoszenia wniosku wynosi 5 lat, 4 miesiące i 11 dni. Na wymagane 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych udowodnił 13 lat i 7 miesięcy w tym:

- w Polsce 5 lat, 1 miesiąc przebyte w czasie: 14.09.1976 r. do 30.06.1980 r., od 02.07.1980 r. do 06.10.1980 r., od 24.06.1989 r. do 30.06.1990 r.;

- w Hiszpanii 8 lat 6 miesięcy przebyte w czasie od 01.06.1999 r. do 07.08.2008 r.;

W stażu pracy nie uwzględniono okresów zatrudnienia od 20.07.1971 r. do 13.09.1976 r., ponieważ nadesłane dokumenty (umowy o pracę) potwierdzają jedynie, że należy zgłosić się do pracy, natomiast brak dokumentu potwierdzającego, że praca była wykonana, w jakim czasie oraz w jakim wymiarze czasu pracy.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał, że z uwagi na fakt, że wnioskodawca nie spełnił łącznie wymienionych na wstępie warunków - tj. nie udowodnił 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, brak podstaw prawnych do przyznania świadczenia. (decyzja k. 133 – 133 verte akt ZUS)

Odwołanie od powyższej decyzji wnioskodawca złożył do Sądu Okręgowego w Łodzi w dniu 3 marca 2014 r. wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do spornego świadczenia. Ubezpieczony wskazał, że świadczył pracę na umowę o pracę w Kółkach Rolniczych w S. i B.. Ponadto podniósł on, że pracował w gospodarstwie rolnym swoich rodziców a od 1974 r. był właścicielem gospodarstwa rolnego i opłacał składki. (odwołanie k. 2 – 6)

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. wniósł o jego oddalenie wywodząc jak w zaskarżonej decyzji. Dodatkowo organ rentowy wskazał, że Lekarz Orzecznik orzeczeniem z dnia 5.11.2012 r. uznał wnioskodawcę za całkowicie niezdolnego do pracy i samodzielnej egzystencji, stwierdzając, że daty powstania niezdolności nie da się ustalić. Zgodnie zatem z art. 14 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS jako datę powstania niezdolności przyjęto datę złożenia wniosku o świadczenie, czyli 20.07.2012 r. W ocenie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w sytuacji, gdy ubezpieczenie wnioskodawcy ustało w dniu 7.08.2008 r. należy przyjąć, że niezdolność powstała po upływie 18 miesięcy od ustania ubezpieczenia. Wnioskodawca nie spełnił warunku określonego w art. 58 ust. 4 ustawy emerytalnej, gdyż nie posiada co najmniej 30 lat okresów składkowych, jak również warunku z art. 57 ust. 2 tj. nie posiada co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych. (odpowiedź na odwołanie k. 5 – 5 verte)

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił co następuje:

R. Ż. urodził się w dniu (...) (bezsporne)

Wnioskodawca podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników w okresie od 01.07.1977 r. do 31.12.1988 r. i opłacał składki na ubezpieczenie społeczne rolników w okresie od 01.07.1982 r. do 31.12.1988 r. a w okresie od 01.07.1977 r. do 30.06.1982 r. był zwolniony z opłacania składek jako młody rolnik. (zaświadczenie KRUS z dnia 08.02.2016 r. k. 125, akt własności ziemi k. 3, karty ewidencyjne wymiaru i poboru składek k. 109 – 110)

W okresie od 20.07.1971 r. do 15.02.1972 r. ubezpieczony świadczył pracę na umowę o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy w Kółku Rolniczym w S.. (umowa o pracę z 20.07.1971 r., podanie z dnia 10.02.1972 r. o przeniesienie do innej pracy w załączonych aktach osobowych k. 131)

Następnie w okresie od 16.02.1972 r. do 13.09.1976 r. ubezpieczony był zatrudniony na umowę o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy jako kierowca ciągnika w Kółku Rolniczym w B. a od 14.09.1976 r. do 30.06.1980 r. w Spółdzielni Kółek Rolniczych w B.. ( umowy o pracę: z 16.02.1972 r., 25.05.1972 r., 14.09.1976 r., 01.02.1977 r., świadectwo pracy k. 50, prośba o przeniesienie z dnia 25.06.1980 r., porozumienie zakładów pracy z 30.06.1980 r., karta obiegowa, karta zasiłkowa w załączonych aktach osobowych k., karty wynagrodzeń za miesiące 01.- 12.1978 r., 09., 10 i 12.1976 r. k. 131)

Wnioskodawca w zarówno w Kółku Rolniczym w S. jak i w Kółku Rolniczym w B. pracował stale, codziennie i w pełnym wymiarze czasu pracy jako kierowca ciągnika rolniczego. Kółka Rolnicze oprócz wykonywania usług o charakterze rolniczym zajmowały się usługami transportowymi na rzecz wielu podmiotów, wielu przedsiębiorstw, m.in. na rzecz Kopalni (...) w M., w J.. Pracownicy pracowali przez cały rok, codziennie, niezależnie od pory roku, co najmniej przez osiem godzin, a regułą było, że pracowali od 10 do nawet 18 godzin dziennie. W K. było 17 ciągników i np. jeżeli umowa z Kopalnią (...) dotyczyła 5 ciągników, to trzech kierowców obsługiwało - tę umowę i wówczas jeździli oni po kilkanaście godzin dziennie. (zeznania świadka T. M. k. 169 verte)

Nie zachowała się dokumentacja płacowa ze wskazanych wyżej zakładów pracy za okresy: 1972 r., 11.1976, 1977 – 1980. (okoliczność bezsporna, a nadto pismo (...) Spółki z o.o. w R. k. 129)

Następnie w okresie od 02.07.1980 r. do 06.10.1980 r. wnioskodawca był zatrudniony na umowę o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy jako zbrojarz – murarz w Spółdzielni Mieszkaniowej w D.. (bezsporne, a nadto świadectwo pracy k. 51 akt ZUS)

W okresie od 24.06.1989 r. do 30.06.1990 r. ubezpieczony pracował na umowę o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy jako malarz w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym w M.. (bezsporne, a nadto świadectwo pracy k. 52 akt ZUS)

W okresie od 01.06.1999 r. do 07.08.2008 r. wnioskodawca podlegał ubezpieczeniom społecznym na terenie Hiszpanii. (okoliczność bezsporna, a nadto potwierdzenie okresów ubezpieczenia przez hiszpańską instytucję ubezpieczeniową k. 15 akt ZUS)

W dniu 20 lipca 2012 r. ubezpieczony złożył wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy. (wniosek k. 1 – 7 akt ZUS)

Wnioskodawca został zbadany przez Lekarza Orzecznika ZUS, który rozpoznał u badanego ostre alkoholowe zapalenie trzustki z przedziurawieniem jelita z kałowym zapaleniem otrzewnej, niedowład czterokończynowy, odleżyny, stan po urazie czaszkowo – mózgowym i uznał, że wnioskodawca jest całkowicie niezdolny do pracy do 30.11.2013 r. i daty całkowitej niezdolności do pracy nie da się ustalić oraz jest niezdolny do samodzielnej egzystencji do 30.11.2013 r. i daty powstania niezdolności do samodzielnej egzystencji nie da się ustalić. (opinia i orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS w dokumentacji medycznej k. 29 w aktach ZUS i k. 38 akt rentowych)

Decyzją z dnia 15 stycznia 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił R. Ż. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy za łączone okresy ubezpieczenia przebyte w Polsce i w Hiszpanii. Organ rentowy wskazał, że na wymagane 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych w 10 – leciu przed dniem powstania niezdolności do pracy tj. w okresie od 01.06.2002 r. do 31.05.2012 r. ubezpieczony nie udowodnił w Polsce żadnego okresu składkowego i nieskładkowego. Hiszpańska instytucja ubezpieczeniowa potwierdziła 5 lat, 4 miesiące i 11 dni ubezpieczenia w czasie od 01.06.2002 r. do 07.08.2008 r. Ogółem staż ubezpieczeniowy w 10 – leciu przed dniem zgłoszenia wniosku wynosi 5 lat, 4 miesiące i 11 dni. Na wymagane 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych udowodnił 13 lat i 7 miesięcy w tym:

- w Polsce 5 lat, 1 miesiąc przebyte w czasie: 14.09.1976 r. do 30.06.1980 r., od 02.07.1980 r. do 06.10.1980 r., od 24.06.1989 r. do 30.06.1990 r.;

- w Hiszpanii 8 lat 6 miesięcy przebyte w czasie od 01.06.1999 r. do 07.08.2008 r.;

W stażu pracy nie uwzględniono okresów zatrudnienia od 20.07.1971 r. do 13.09.1976 r., ponieważ nadesłane dokumenty (umowy o pracę) potwierdzają jedynie, że należy zgłosić się do pracy, natomiast brak dokumentu potwierdzającego, że praca była wykonana, w jakim czasie oraz w jakim wymiarze czasu pracy.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał, że z uwagi na fakt, że wnioskodawca nie spełnił łącznie wymienionych na wstępie warunków - tj. nie udowodnił 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, brak podstaw prawnych do przyznania świadczenia. (decyzja k. 133 – 133 verte akt ZUS)

W dniu 26 sierpnia 2014 r. na podstawie dokumentacji medycznej zawartej w aktach sprawy biegły sądowy lekarz z zakresu chorób wewnętrznych i gastroenterologii dr n. med. M. Ł. rozpoznał u wnioskodawcy przewlekłe zapalenie trzustki, stan po ostrym alkoholowym zapaleniu trzustki powikłanym perforacją jelita i kałowym zapaleniem otrzewnej (2011), stan po urazie czaszkowo – mózgowym (2010), nadciśnienie tętnicze oraz przewlekłą niewydolność krążenia.

Z zawartej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej wynika, że wnioskodawca w listopadzie 2011 r. hospitalizowany był z powodu ostrego alkoholowego zapalenia trzustki. Choroba ta jest powikłana perforacją jelita z kałowym zapaleniem otrzewnej, wnioskodawca był leczony operacyjnie. W wywiadzie nadciśnienie tętnicze oraz przebyty w 2010 r. uraz czaszkowo – mózgowy z niewielkim krwiakiem. W styczniu 2012 r. wnioskodawca był ponownie hospitalizowany z objawami ostrego zapalenia otrzewnej i przetoką jelitowo – skórną. Ponadto stwierdzono objawy niewydolności zastoinowej serca. Następnie wnioskodawca leczony był w Ośrodku (...) dla przewlekle chorych z powodu powikłań ostrego zapalenia trzustki, odleżyn, niedowładu czterokończynowego, utraty masy ciała, min. stosowano zabiegi rehabilitacyjne. Wnioskodawca z powodu schorzeń przewodu pokarmowego był w dacie wydania zaskarżonej decyzji całkowicie niezdolny okresowo do pracy i samodzielnej egzystencji. Brak dokumentacji lekarskiej z okresu poprzedzającego hospitalizację z powodu choroby trzustki a także brak kart informacyjnych z hospitalizacji i dokumentacji z leczenia ambulatoryjnego oraz brak możliwości bezpośredniego zbadania wnioskodawcy uniemożliwia dokładne ustalenie daty powstania niezdolności do pracy oraz okresu trwania całkowitej niezdolności do pracy. Przyjmując, że przed 2011 r. wnioskodawca nie był leczony z powodu chorób przewodu pokarmowego można przyjąć, że całkowita niezdolnośc do pracy powstała u wnioskodawcy od listopada 2011 r. (opinia biegłego z zakresu chorób wewnętrznych i gastroenterologii k. 21 – 22, opinia uzupełniająca k. 45)

W dniu 11 lutego 2015 r. na podstawie dokumentacji medycznej zawartej w aktach sprawy biegły sądowy lekarz z zakresu chirurgii ogólnej, chirurgii naczyniowej i torakochirurgii em. prof. nadzw. dr hab. n. med. M. G. rozpoznał u wnioskodawcy ostre, nawracające zapalenie trzustki powikłane perforacją jelita grubego i kałowym zapaleniem otrzewnej, martwicą powłok brzusznych i przetoką jelitowo – skórną, odleżynami i niedożywieniem, leczone operacyjnie z niepewnym wynikiem i uznał ubezpieczonego za całkowicie, okresowo niezdolnego do pracy zarobkowej z przyczyn chirurgicznych, z powodu utraty zdolności do wykonywania jakiejkolwiek pracy, od listopada 2011 r. do 31 grudnia 2015 r. oraz stwierdził naruszenie sprawności organizmu w stopniu powodującym konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokojeniu podstawowych potrzeb życiowych oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji, okresowo od listopada 2011 r. do 31 grudnia 2015 r. Data powstania niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji to listopad 2011 r., tj. daty pierwszego wystąpienia ostrego zapalenia trzustki. Brak jest danych pozwalających na stwierdzenie powstania niezdolności do pracy przed lutym 2010 r. Niezdolność do samodzielnej egzystencji oznacza naruszenie sprawności organizmu w stopniu uniemożliwiającym zaspokajanie bez pomocy innych osób podstawowych potrzeb życiowych, za które uważa się przede wszystkim samoobsługę, poruszanie się, komunikację. Osoba niezdolna do samodzielnej egzystencji jest całkowicie zależna od otoczenia w zakresie pielęgnacji, w zakresie higieny osobistej, karmienia, w wykonywaniu czynności samoobsługowych, prowadzeniu gospodarstwa domowego lub kontaktowaniu się ze środowiskiem. (opinia biegłego z zakresu chirurgii ogólnej, chirurgii naczyniowej i torakochirurgii k. 43 – 43 verte)

Dokumentacja medyczna wnioskodawcy dotycząca schorzeń neurologicznych jest bardzo skąpa. Wnioskodawca w 2010 roku przebył uraz czaszkowo-mózgowy z niewilekim krwiakiem śródmózgowym. W dokumentacji nie ma żadnych informacji dotyczących daty urazu, stanu neurologicznego opiniowanego, sposobu leczenia, czy był on hospitalizowany. Nie ma wyników badań neuroobrazowych (KT, MR1, RTG czaszki). Nie można więc ustalić, w jakiej okolicy mózgu znajdował się krwiak, jaka była jego wielkość, czy krwiak dotyczył tak zwanych okolic elokwentnych mózgu - czy był przyczyną powstania ubytków w stanie neurologicznym — niedowładu połowiczego kończyn, zaburzeń mowy, zespołu psycho-organicznego, zaburzeń móżdżkowych, zaburzeń równowagi. Nie każdy pourazowy krwiak śródmózgowy musi wywoływać objawy ubytkowe w stanie neurologicznym i być przyczyną długotrwałej niezdolności do pracy w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Z dokumentacji wiadomo, że krwiak był mały. Małe krwiaki śródmózgowe wchłaniają się samoistnie i jeżeli nie uszkadzają struktur mózgu ważnych czynnościowo nie są powodem długotrwałej niezdolności do pracy. Wobec braku informacji i dokumentacji odnośnie daty przebytego urazu, jego rozległości i oceny stanu neurologicznego nie można ustalić, czy skutki urazu czaszkowo-mózgowego były przyczyną długotrwałej niezdolności do pracy przed lutym 2010 r. Z dokumentacji przekazanej przez stronę hiszpańską wynika, że wnioskodawca po zakończeniu leczenia z powodu ostrego poalkoholowego zapalenia trzustki został skierowany do ośrodka dla przewlekle chorych w szpitalu (...) w Grenadzie w celu leczenia powikłań jakie stąpiły w trakcie hospitalizacji - odleżyn, niedowładu czterokończynowego i utraty masy mięśniowej. Brak jest informacji jakie jest nasilenie niedowładu wszystkich kończyn, kiedy niedowład wystąpił. Brak jest wyników badań neuroobrazowych (KT, MR1) głowy i szyi, na podstawie których można ustalić jaka jest przyczyna niedowładu. Można jedynie przypuszczać, że niedowład pojawił się po przebyciu ostrego alkoholowego zapalenia trzustki. Brak jest jakichkolwiek informacji dotyczących okoliczności i czasu powstania niedowładu czterokończynowego dlatego nie można rozstrzygnąć, czy był on przyczyną długotrwałej niezdolności do pracy przed lutym 2010 r. Przedstawiona dokumentacja dotycząca schorzeń neurologicznych ubezpieczonego nie daje podstaw do ustalenia, czy były one przyczyną długotrwałej niezdolności do pracy przed lutym 2010 r. (opinia biegłego neurochirurga i neurotraumtologa dr n. med. A. M. k. 70 – 71)

Staż ubezpieczeniowy wnioskodawcy w 10 – leciu przed dniem zgłoszenia wniosku o świadczenie rentowe wynosi 5 lat, 4 miesiące i 11 dni. (okoliczność przyznana przez organ rentowy k. 141)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie w szczególności o dokumentację załączoną do akt sprawy, w tym załączone akta osobowe z Kółek Rolniczych w S. i w B., akta rentowych ubezpieczonego, wydane w sprawie opinie biegłych lekarzy sądowych: chirurgia, neurochirurga oraz specjalisty z zakresu chorób wewnętrznych i gastroenterologii, a nadto o zeznania świadka T. M..

Opinie biegłych lekarzy są wiarygodne i sporządzone przez biegłych o specjalności właściwej z punktu widzenia schorzeń, na jakie cierpi wnioskodawca, a także w oparciu o analizę dostępnej dokumentacji lekarskiej z przebiegu choroby i leczenia R. Ż..

Zdaniem Sądu, opinie tych biegłych są rzetelne, wyczerpujące i sporządzone zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym ich przedmiot a wynikające z nich wnioski są logiczne i prawidłowo uzasadnione. Podkreślić należy, że opinie przedmiotowych biegłych nie były kwestionowane przez żadną ze stron postępowania.

Sąd przypisał także przymiot wiarygodności zeznaniom świadka T. M., który pracował z wnioskodawcą od początku jego zatrudnienia w Kółku Rolniczym, tj. od 1971 r. Wyżej wymieniony posiada zatem pełną wiedzę na temat charakteru zatrudnienia ubezpieczonego. Wprawdzie świadek ten traktuje okres zatrudnienia w Kółkach Rolniczych w S. i B. jako jeden okres zatrudnienia, jednakże jest to usprawiedliwione, gdyż okres pracy wnioskodawcy w Kółku Rolniczym w S. był okresem marginalnym a od zdarzenia upłynął bardzo długi czasu. Zeznania świadka pozostają w zgodności z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym w postaci umów o pracę.

Natomiast jak wynika z pisma (...) Spółki z o.o. w R. nie zachowała się dokumentacja płacowa z Kółek Rolniczych za okresy:1972 r., 11.1976, 1977 – 1980.

Świadek T. M. nie ma żadnego interesu w tym, aby zeznawać na korzyść wnioskodawcy, gdyż jest dla niego osobą obcą. Stanowi on tym samym wiarygodne źródło dowodowe. Nadto zeznania świadka nie zostały zasadnie podważone przez organ rentowy w toku procesu.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i przeprowadzonej wyżej oceny dowodów Sąd uznał, że odwołanie wnioskodawcy R. Ż. jest zasadne.

Stosownie do art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 748 z późn. zm.), renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełni łącznie następujące warunki:

⚫

jest niezdolny do pracy całkowicie lub częściowo,

⚫

ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy

oraz niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-3, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

2. Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

W myśl art. 5 ust. 1. ustawy emerytalnej przy ustalaniu prawa do emerytury i renty i obliczaniu ich wysokości uwzględnia się, z zastrzeżeniem ust. 2-5, następujące okresy:

1)składkowe, o których mowa w art. 6;

2)nieskładkowe, o których mowa w art. 7.

Przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz obliczaniu ich wysokości okresy nieskładkowe uwzględnia się w wymiarze nieprzekraczającym jednej trzeciej udowodnionych okresów składkowych. (ust. 2)

Zgodnie z art. 58 ust. 1 pkt 5 i ust. 2 cytowanej ustawy warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat. Okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej.

Stosownie do treści obowiązującego od dnia 23 września 2011 r. art. 58 ust. 4 dodanego ustawą z dnia 28 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 2011 nr 187 poz. 1112), przepisu ust. 2 art. 58 ustawy emerytalnej nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Z uwagi na powyższe straciła aktualność uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 2006r. ( sygn. akt I UZP 5/05, OSNP 2006r. Nr 19-20, poz.305), zgodnie z treścią, której art. 57 ust.2 ustawy stanowi samodzielną podstawę przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, całkowicie niezdolnemu do niej ubezpieczonemu, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety i 25 lat dla mężczyzny, bez konieczności wykazywania, przewidzianego w art. 58 ust.2 ustawy 5-letniego okresu składkowego i nieskładkowego przypadającego w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed złożeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy. W obecnym stanie prawnym dopiero wykazanie się przez będącego mężczyzną ubezpieczonego, całkowicie niezdolnego do pracy, okresem składkowym w rozmiarze co najmniej 30 lat (co najmniej 25 lat kobieta), zwalnia ubiegającego się o świadczenie rentowe z konieczności wykazywania legitymowania się wymaganym okresem składkowym i nieskładkowym w rozumieniu art.57 ust.1 pkt 2 w zw. z art.58 ust.1 pkt 5 i ust.2 ustawy. (vide: wyrok SA w Katowicach z dnia 7 października 2013 r., sygn. akt III AUa 2327/12, opubl. LEX nr 1381372)

W myśl przepisu art. 12 przywołanej ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Niezdolność do pracy orzeka się na okres nie dłuższy niż 5 lat, natomiast jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy przed upływem 5 lat, niezdolność do pracy orzeka się na okres dłuższy niż lat 5 (art. 13 ust. 2 i 3 ustawy).

Stosownie do treści art. 13 ust. 2 cytowanej ustawy niezdolność do pracy orzeka się na okres nie dłuższy niż 5 lat, z zastrzeżeniem ust. 3.

Niezdolność do pracy orzeka się na okres dłuższy niż 5 lat, jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy przed upływem tego okresu. (ust. 3)

Jeżeli osobie uprawnionej do renty z tytułu niezdolności do pracy przez okres co najmniej ostatnich 5 lat poprzedzających dzień badania lekarskiego brakuje mniej niż 5 lat do osiągnięcia wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1a i 1b, w przypadku dalszego stwierdzenia niezdolności do pracy orzeka się niezdolność do pracy na okres do dnia osiągnięcia tego wieku. (ust. 3a)

Zgodnie z art. 75 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dodatek pielęgnacyjny przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty, jeżeli osoba ta została uznana za całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji albo ukończyła 75 lat życia.

Stosowanie do dyspozycji art. 6 kc to na odwołującym się spoczywał ciężar dowodowy w przedmiotowej sprawie, zatem to on powinien był udowodnić okoliczności, z których wywodzi skutki prawne.

Ustalenia dokonane w toku postępowania uzasadniają zmianę zaskarżonej decyzji i stanowią podstawę do przyznania R. Ż. prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz dodatku pielęgnacyjnego.

Bezspornym było, że wnioskodawca jest osobą całkowicie niezdolną do pracy w rozumieniu art. 12 w/w ustawy oraz do samodzielnej egzystencji w myśl art. 75 ust. 1 tej ustawy. Wynika to z orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS, a następnie z opinii biegłego sądowych.

Ponadto R. Ż. w 10 – leciu przed dniem złożenia wniosku o rentę legitymuje się wymaganym 5 - letnim okresem składkowym i nieskładkowym.

W niniejszym postępowaniu ustalono także, że wnioskodawca legitymuje się wymaganym 25- letnim okresem składkowym i nieskładkowym.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych uwzględnił do okresu składkowego R. Ż. 13 lat i 7 miesięcy: przy czym w Polsce 5 lat, 1 miesiąc przebyte w czasie 14.09.1976 r. do 30.06.1980 r., od 02.07.1980 r. do 06.10.1980 r., od 24.06.1989 r. do 30.06.1990 r. oraz w Hiszpanii 8 lat 6 miesięcy przebyte w czasie od 01.06.1999 r. do 07.08.2008 r.

W ocenie Sądu Okręgowego do okresu składkowego wnioskodawcy przyjąć także należy okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników od 1.07.1980 r. do 31.12.1988 r., który to okres wynika bezsprzecznie z zaświadczenia wystawionego przez KRUS z dnia 8.02.2016 r.

Ponadto także na uwzględnienie zasługuje okres zatrudnienia wnioskodawcy na umowę o pracę w Kółku Rolniczym w S. oraz w Kółku Rolniczym w B. w okresie od 20.07.1971 r. do 13.09.1976 r., gdyż z zeznań świadka T. M., który bezpośrednio współpracował z wnioskodawcą od 1971 r. wynika, że R. Ż. świadczył pracę na umowę o pracę codziennie i w pełnym wymiarze czasu pracy jako kierowca ciągnika rolniczego. Kółka Rolnicze oprócz wykonywania usług o charakterze rolniczym zajmowały się także usługami transportowymi na rzecz wielu podmiotów. Pracownicy zatem pracowali przez cały rok, codziennie, niezależnie od pory roku, co najmniej przez osiem godzin, a regułą było, że pracowali od 10 do nawet 18 godzin dziennie.

Podkreślić zaś należy, że stosownie do poglądu wyrażonego w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 6 kwietnia 2007 roku w sprawie o sygn. akt II UK 185/06, opubl. w OSNP 2008/9-10/143, który Sąd Okręgowy w pełni podziela w niniejszej sprawie „okresu zatrudnienia wykonywanego przed wejściem w życie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) za okres składkowy w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 2 i art. 6 ust. 2 tej ustawy, nie jest wymagane wykazanie przez osobę ubiegającą się o emeryturę lub rentę opłacania przez pracodawcę składek na pracownicze ubezpieczenie społeczne”.

W tym stanie rzeczy przyjąć należy, że okres składkowy i nieskładkowy wnioskodawcy wyniesie wymagane 25 lat.

Z uwagi na powyższe do R. Ż., który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 25 lat oraz jest całkowicie niezdolny do pracy, nie stosuje się przepisu ust. 1 pkt 3 ustawy emerytalnej, tj. wymogu powstania niezdolności do pracy przed upływem 18 miesięcy od ustania ostatniego okresu ubezpieczenia.

Na mocy art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Mając zatem na względzie wymienione wyżej okoliczności Sąd Okręgowy w Łodzi, uznając odwołanie wnioskodawcy za zasadne na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. z dnia 15 stycznia 2014 r. w ten sposób, że przyznał R. Ż. prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wraz z dodatkiem pielęgnacyjnym z tytułu niezdolności do samodzielnej egzystencji od dnia 1 lipca 2012 r., tj. od pierwszego dnia miesiąca złożenia wniosku o świadczenie do dnia osiągnięcia wieku emerytalnego (stosownie do treści art. 123 ust. 3a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych).

Zarządzenie: odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć organowi rentowemu, wypożyczając akta rentowe.

K.B