Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód A. M. w pozwie z dnia 31 sierpnia 2015r. (data wpływu 2 września 2015r.) wniósł o:

1. zasądzenie od pozwanego kwoty 80.687,70zł netto tytułem:

a)  dalszego odszkodowania z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia potwierdzonej polisą E- (...) integralną z OWU uchwała nr 46/2012 Zarządu (...) S.A. z dnia 28 maja 2012 roku wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wydania decyzji, tj. od 4 lipca 2014 roku do dnia zapłaty;

b) odszkodowania tytułem utraconych zarobków w związku z niedołożeniem należytej staranności przy likwidacji przedmiotowej szkody majątkowej przez pozwanego (nienależyte wykonanie zobowiązania) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wydania decyzji, tj. od 4 lipca 2014 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 2000zł miesięcznie, poczynając od dnia 10 marca 2014 r., płatnej w terminie do dnia 10 każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami od uchybienia terminowi płatności każdej raty, tytułem utraconych zysków, z elektrowni wiatrowej w związku ze zdarzeniem szkodzącym;

3.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, według norm przepisanych (pozew k. 2-5 akt).

Uzasadniając żądanie pozwu, powód podał, że w dniu 19 stycznia 2014 roku, doszło do zdarzenia szkodzącego, w wyniku którego została uszkodzona przedmiotowa elektrownia wiatrowa. Szkoda została częściowo uznana przez pozwanego, decyzją z dnia 4 lipca 2014r. w której pozwany przyznał powodowi tytułem odszkodowania kwotę 12.428zł netto. Dnia 27 października 2014r. pozwany na skutek odwołania wydał ostateczną decyzję w sprawie przyznającą powodowi łączną kwotę 32 620,25zł. Powód w związku z powstaniem szkody poniósł udokumentowane fakturami koszty w kwocie 113. 364zł netto.

Powód wskazał, że zgodnie z regulacją zawartą w art. 805 § 2 pkt 1 k.c. odpowiedzialność ubezpieczyciela wynikająca z umowy ubezpieczenia majątkowego wyraża się w obowiązku spełnienia świadczenia polegającego na wypłacie odszkodowania za szkodę powstałą w wyniku przewidzianego w umowie wypadku. Powstanie odpowiedzialności uzależnione jest zatem od wystąpienia przewidzianego umową wypadku, a także od powstania wskutek tego wypadku szkody w majątku ubezpieczonego. Ubezpieczony winien wykazać zaistnienie szkody i związek przyczynowy pomiędzy szkodą a zdarzeniem. Ubezpieczyciel, który powołuje się na okoliczności wyłączające jego odpowiedzialność, winien je udowodnić w sposób nie pozostawiający wątpliwości odnośnie istnienia podstaw wyłączenia odpowiedzialności.

Powód powołał się również na art. 361 § 2 k.c., zgodnie z którym naprawienie szkody obejmuje straty, które powód poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby szkody mu nie wyrządzono. Z przepisu tego wynika więc obowiązek pełnej kompensacji szkody. Zgodnie zaś z art. 363 § 2 k.c. jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzach, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili. Naprawa obejmuje koszty niezbędne i ekonomicznie uzasadnione, a więc takie, które zostały poniesione w wyniku przywrócenia uszkodzonej elektrowni wiatrowej do stanu poprzedniego, czyli stanu technicznej używalności istniejącej przed zdarzeniem szkodzącego

Na podstawie art. 481 § 1 k.c. powód wniósł o zasądzenie odsetek. Powołując się na (art. 476 k.c.), zgodnie z którym dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, jeżeli nie spełnia tego świadczenia w terminie, w którym stało się ono wymagalne, a gdy termin nie jest oznaczony, jeżeli nie spełnia go niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela - wywiódł, iż roszczenia o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym stają się wymagalne dopiero po wezwaniu dłużnika do spełnienia świadczenia. Powód wezwał do spełnienia roszczeń w terminie 30 dni. W razie wystąpienia nieuzasadnionej zwłoki w postępowaniu likwidacyjnym (przekroczeniu ustawowych terminów) poszkodowanemu przysługuje roszczenie o odsetki ustawowe.

W ocenie powoda, niezależnie od żądania odsetek, dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania (art. 471 k.c.). Jeżeli więc zwłoka zakładu ubezpieczeń spowodowała szkodę w majątku roszczącego, może on domagać się jej naprawienia. Ponadto, w przypadkach nie wypłacenia przez zakład ubezpieczeń odszkodowania w odpowiednim terminie lub niedopełnienia obowiązku udostępniania informacji i dokumentów, które miały wpływ na ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń i wysokość odszkodowania, można skierować skargę do Komisji Nadzoru Finansowego, która posiada uprawnienia w zakresie ukarania zakładu ubezpieczeń grzywną.

Powód, również zwrócił uwagę, iż ciężar dowodowy spoczywa na pozwanym jako-towarzystwie ubezpieczeń a nie na powodzie. Zgodnie bowiem z treścią art. 16 ustawy z dnia z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. nr 124, poz. 1151 z późn. zm.), zakład ubezpieczeń po zgłoszeniu szkody zobowiązany jest do samodzielnego przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego. Zakład ubezpieczeń przeprowadzając powyższe postępowanie zobowiązany jest do zachowania staranności ogólnie wymaganej w stosunkach danego rodzaju (tzw. należytej staranności) i jako profesjonalista powinien zachować ją przez cały okres prowadzenia czynności likwidacyjnych, przy czym należytą staranność dłużnika (zakładu ubezpieczeń) w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności (zakład ubezpieczeń niewątpliwie w sposób profesjonalny powinien wykonywać swoją działalność). Obowiązek należytej staranności dotyczy wszystkich etapów wykonywania zobowiązania tj., fazy przygotowawczej, zasadniczej i końcowej. Przez cały czas tego wykonywania dłużnik powinien zachować stosowną pilność, uwagę, ostrożność, zdrowy rozsądek oraz troskę o zrealizowanie zamiaru. Skoro ciężar postępowania likwidacyjnego spoczywa na ubezpieczycielu, nie może być przerzucany na osobę występującą z roszczeniem odszkodowawczym, bądź inne podmioty (wyrok SN z dnia 19 września 2002 r., sygn. akt V CKN 1134/00). Postępowanie likwidacyjne z założenia nie jest postępowaniem spornym, w jakim mógłby funkcjonować ciężar dowodu w rozumieniu art. 6 k.c. (wyrok SN z dnia 18 listopada 2009 r., sygn. akt II CSK 257/09). (pozew k. 2-5 akt).

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych .

Pozwany zakwestionował wysokość żądanego pozwem odszkodowania tytułem szkody w elektrowni (...), wskazując że zaspokoił w całości roszczenia powoda w związku z uszkodzeniem w grudnia 2013 roku dwóch przekładni obrotu oraz łożyska obrotu. Podtrzymał dotychczasowe stanowisko pozwanego w zakresie uchylenia się od przyjęcia odpowiedzialności odszkodowawczej za uszkodzenie przekładni głównej elektrowni (...), jako nieobjętej zakresem ochrony ubezpieczeniowej.

Pozwany wskazał, iż - według ustaleń dokonanych w toku postępowania likwidacyjnego - do uszkodzenia przekładni głównej elektrowni wiatrowej doszło na skutek naturalnych procesów zużycia. Tym samym, uszkodzenie przekładni głównej ubezpieczonej turbiny wiatrowej nie nastąpiło w wyniku jednego ze zdarzeń wymienionych w § 24 ust. 3 i 4 OWU, a zatem nie mieści się w granicach udzielanej ochrony ubezpieczeniowej.

Pozwany zakwestionował zasadność roszczenia rentowego z tytułu utraconych zarobków wskazując, iż zawarta przez strony dobrowolna umowa ubezpieczenia obejmuje zakresem ochrony ubezpieczeniowej wyłącznie utratę, uszkodzenie lub zniszczenie ubezpieczeniowego mienia bezpośrednio wskutek wystąpienia jednego lub kilku zdarzeń objętych zakresem ubezpieczenia.

Pozwany zakwestionował odpowiedzialność za utracone przez powoda zarobki, jako że nie wynikają one z okoliczności obciążających pozwanego, a nadto nie są one objęte zakresem ochrony ubezpieczeniowej udzielanej na mocy umowy ubezpieczenia z dnia 25 kwietnia 2013 roku;

Pozwany zakwestionował, również termin, od którego powód żąda zapłaty odsetek ustawowych w opóźnieniu w spełnieniu świadczenia, jako że pozwany nie pozostał od dnia 4 lipca 2014 roku w opóźnieniu w spełnieniu świadczenia, nie mogąc - bez swojej winy - ustalić jego wysokości.

Jednocześnie też pozwany potwierdził, że uchylił się od przyjęcia odpowiedzialności odszkodowawczej za szkodę wyrządzoną w dniu 19 stycznia 2014 roku w przekładni głównej, wskazując, iż ścierne zużycie kół powstało w wyniku naturalnego procesu zużycia przekładni głównej, a zatem, iż ww. szkoda nie mieści się w zakresie udzielanej ochrony ubezpieczeniowej ubezpieczenia, określonej w § 24 ust. 1 OWU.

Odnosząc się do wysokości należnego powodowi odszkodowania z tytułu szkody dotyczącej dwóch przekładni obrotu oraz łożyska obrotu, pozwany wskazał, że wysokość szkody została ustalona zgodnie z umową, tj. według wartości rzeczywistej (stanowiącej wartość odtworzeniową pomniejszoną o faktyczne zużycie techniczne - § 2 pkt 53 lit. „c" oraz § 21 ust. 1 pkt 1 lit. „c" OWU).

Podstawą dla ustalenia wysokości szkody w kwocie 100.370 zł, stanowiły przedłożone przez powoda faktur VAT, tj.:

–

faktura VAT o nr (...) w wysokości 150 zł;

–

faktura VAT o nr (...) w wysokości 12.500 zł;

–

faktura VAT o nr (...) w wysokości 219 zł;

–

faktura VAT nr (...) w wysokości 125 zł;

–

faktura VAT o nr (...) w wysokości 20.000 zł;

–

faktura VAT (...) w wysokości 62.376 zł;

–

faktura VAT (...) w wysokości 5.000 zł;

Tak ustalona wysokość szkody została następnie pomniejszona o stopień faktycznego zużycia technicznego, który został ustalony zgodnie z metodami eksperckimi na podstawie oględzin przedmiotu szkody oraz ustaleń dotyczących okresu jego użytkowania, przy wykorzystaniu systemów kosztorysowych ogólnie stosowanych na rynku. Stopień zużycia technicznego elektrowni wiatrowej został ustalony na 67,5%.

Co więcej pozwany wyjaśnił, że tak ustalone odszkodowanie w wysokości

32.620.25  zł (100.370 - (100.370 zł. x 0.675) = 32.620,25 zł) zostało pomniejszone o wysokość franszyzy redukcyjnej w kwocie 500 zł.

W ocenie pozwanego, wypłacona kwota odszkodowania w wysokości

32.120.25  zł. z tytułu szkody dotyczącej dwóch przekładni obrotu oraz łożyska obrotu w pełni zaspokaja słuszne roszczenia powoda w tym zakresie.

Ustosunkowując się natomiast do odszkodowania z tytułu szkody wyrządzonej w przekładni głównej turbiny wiatrowej, pozwany wskazał, iż według ustaleń poczynionych w toku postępowania likwidacyjnego do uszkodzenia ww. elementu elektrowni wiatrowej doszło w wyniku narastającego stopniowo przez okres eksploatacji zużycia zębów kół zębatych.

Skoro zatem przyczynę uszkodzenia przekładni głównej turbiny wiatrowej upatrywać należy w zdarzeniu niewymienionym w S 24 ust. 3 i 4 OWU, a nadto niestanowiacym zdarzenie niespodziewane i niezależne od woli ubezpieczającego, to pozwany - w świetle brzmienia S 24 ust. 1 oraz S 24 ust. 3 i 4, a także S 2 pkt 41 - zasadnie odmówił powodowi wypłaty odszkodowania.

Niezależnie od powyższego pozwany wskazał, że ochroną ubezpieczeniową objęte są wyłącznie szkody powstałe w przedmiocie ubezpieczenia, w miejscu i okresie ubezpieczenia wskazanym w umowie ubezpieczenia, bezpośrednio w następstwie zaistnienia zdarzenia wymienionego w umowie ubezpieczenia (§ 24 ust. 1 OWU). Z kolei zgodnie z § 2 pkt 41 OWU pojęcie szkody obejmuje utratę, uszkodzenie lub zniszczenie ubezpieczonego mienia bezpośrednio wskutek wystąpienia jednego lub kilku zdarzeń objętych zakresem ubezpieczenia, występujących niespodziewanie i niezależnie od woli ubezpieczającego.

Utracone zyski w świetle ww. postanowień OWU nie są szkodą w ubezpieczonym mieniu, która wystąpiła bezpośrednio w następstwie zaistnienia zdarzenia wymienionego w umowie ubezpieczenia. Straty stanowią szkodę pośrednią, stąd też nie są one objęte ochroną ubezpieczeniową, a powództwo w tym zakresie jako całkowicie bezzasadne winno ulec oddaleniu w całości.

Pozwany podniósł, że okres trwania postępowania likwidacyjnego nie wynikał z zaniechań pozwanego w tym zakresie, lecz był spowodowany, po pierwsze, oczekiwaniem na oględziny poszczególnych podzespołów elektrowni wiatrowych, które uległy uszkodzeniu oraz koniecznością zgromadzenia niezbędnych informacji na temat panujących warunków atmosferycznych, a po drugie, brakiem współdziałania ubezpieczającego, co przejawiało się w nieprzedłożeniu we właściwym terminie dokumentów stanowiących potwierdzenie poniesionych przez powoda wydatków w związku z uszkodzeniem elektrowni wiatrowej. Tym samym, w ocenie pozwanego, nie sposób postawić mu zarzutu nienależytego wykonania zobowiązania, a powództwo w tym zakresie jako całkowicie bezzasadne winno ulec oddaleniu w całości (odpowiedź na pozew k. 22-29 akt).

W piśmie procesowym z dnia 30 października 2015r. powód sprecyzował żądanie pozwu w poniżej przedstawiony sposób:

1. roszczenie o zapłatę kwoty 80.687,70 zł tytułem dalszego odszkodowania wynikającego z umowy ubezpieczenia (polisa E- (...)) zawartej z pozwanym zakładem ubezpieczeń wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 4 lipca 2014 r. do dnia zapłaty;

2.  roszczenie o zapłatę wstępnie kwoty 1.000 zł tytułem odszkodowania za utracone korzyści wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 4 lipca 2014 r. do dnia zapłaty;

3.  roszczenie o zapłatę wynagrodzenia w wysokości 2.000 zł tytułem utraconych zysków z elektrowni wiatrowej płatnego comiesięcznie w terminie do 10 dnia każdego miesiąca, począwszy od dnia 10 marca 2014 r. wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności każdej z rat.

Powód podał, że roszczenie nr 1 wynika z umowy ubezpieczenia. Zakład ubezpieczeń w sposób rażący i niezasadny zaniżył wypłacone odszkodowanie. Pominął przy tym fakt, iż cena zakupu uszkodzonych części była wyższa aniżeli szkoda wyliczona przez ekspertów pracujących dla pozwanego.

W uzasadnieniu roszczenia nr 2 i 3 wskazał, iż w związku z przedłużającą się likwidacją szkody powód utracił dochody z prowadzenia działalności gospodarczej. Podstawą prawną dla tych roszczeń jest kodeks cywilny. Szkoda została zgłoszona do ubezpieczyciela w styczniu 2014 r., pierwsza decyzja zaś została wydana w lipcu 2014 r., a więc po upływie 6 miesięcy od zgłoszenia. W tym czasie powód nie osiągał żadnych zysków z elektrowni wiatrowej. Aby przedsiębiorstwo mogło skutecznie funkcjonować i nie mnożyć strat powód postanowił zabezpieczyć możliwość produkcji energii poprzez zastąpienie uszkodzonej części wiatraka inną, wynajętą. W zamian za użyczenie tej części powód musiał zobowiązać się do podziału zysku z elektrowni. W efekcie powód od 19 marca 2014 r. dzielił się osiągniętym dochodem z osobą trzecią. W związku z tym, powód doznał szkody w postaci utraconych korzyści. Odpowiedzialność za długo trwający czas likwidacji szkody ponosi zakład ubezpieczeń, który jako podmiot profesjonalny powinien przeprowadzić likwidację szkód w sposób prawidłowy, rzetelny i terminowy. Gdyby nie opieszałość w wypłacie należnego odszkodowania poszkodowany mógłby naprawić wiatrak bez konieczności wynajmowania części i podziału zysku. Roszczenie zostało sprecyzowane w ten sposób, ponieważ ani powód ani jego pełnomocnik nie są specjalistami w zakresie rachunkowości i księgowości oraz ekonomiki przedsiębiorstw (pismo procesowe powoda z dnia 30 października 2015r. k. 39-40 akt).

W piśmie procesowym z dnia 30 listopada 2015r. (data wpływu) w zakresie dochodzonego przez niego odszkodowania za utracone korzyści, tj. kwotę 1.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 4 lipca 2014 roku do dnia zapłaty, pozwany wniósł o oddalenie powództwa. Podkreślił, że powód w żaden sposób nie ustosunkował się do zarzutów pozwanego w zakresie braku ochrony ubezpieczeniowej utraconych zysków. Pozwany powtórzył argumentację z odpowiedzi na pozew z dnia 6 października 2015 roku. Odnosząc się do kwestii uszkodzenia przekładni głównej elektrowni wiatrowej pragnę wskazać, że strona pozwana podtrzymuje swoje dotychczasowe stanowisko, zgodnie z którym uszkodzenie to było wynikiem naturalnych procesów zużycia, a tym samym - nie mieści się w granicach udzielanej ochrony ubezpieczeniowej (pismo procesowe pozwanego k. 42-44 akt).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany w okresie od dnia 25 kwietnia 2013 roku do dnia 24 kwietnia 2014 roku obejmował ochroną ubezpieczeniową elektrownię wiatrową, stanowiącą własność powoda (dowód: okoliczność bezsporna, polisa i wniosek w aktach szkodowych – dołączone do przedmiotowej sprawy).

Do zdarzenia wywołującego szkodę w elektrowni wiatrowej doszło w grudniu 2013r.. W wyniku tego zdarzenia została uszkodzona przedmiotowa elektrownia wiatrowa (dowód: zeznania powoda w e-protokole rozprawy z dnia 19 października 2015r. czas 00:09:10-00:19:35).

Uszkodzenia elektrowni wiatrowej miały charakter mechaniczny, a nie elektryczny (dowód: opinia biegłej sądowej z zakresu elektroenergetyki k. 54-56 A. S. ).

Po zgłoszeniu szkody - i po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego – pozwany wypłacił powodowi łącznie kwotę 32.120,25 zł tytułem odszkodowania za szkodę wyrządzoną w zakresie przekładni obrotu gondoli.

Szkoda została częściowo uznana przez pozwanego, decyzją z dnia 4 lipca 2014r.,w której pozwany przyznał powodowi tytułem odszkodowania kwotę 12.428zł netto. W decyzji z dnia 4 lipca 2014r. (numer polisy: (...)) pozwany przyznał powodowi odszkodowanie w wysokości 12 428,55 netto. Odszkodowanie przyznano na podstawie zawartej umowy ubezpieczenia potwierdzonej polisą E-i (...) i Ogólnych Warunków Ubezpieczenia zatwierdzonych uchwałą nr 46/2012 Zarządu (...) SA. (...) z dnia 28.05.2012r., integralnych z tą umową oraz w oparciu ustalenia poczynione przez firmę rzeczoznawczą podczas procesu likwidacji przedmiotowej szkody. W związku z ubezpieczeniem mienia w wartości rzeczywistej, odszkodowanie w zakresie przekładni obrotu gondoli również przyznane zostało w wartości rzeczywistej. Wartość rzeczywista szkody zakresie przekładni obrotu gondoli oszacowana została na kwotę 12.928,50 zł netto. Ponadto, pragniemy poinformować, że zgodnie z zawartą umową ubezpieczenia potrącona została franszyza redukcyjna w wysokości 500 zł. W kwestii szkody dotyczącej przekładni głównej poinformowano, że z informacji zgromadzonych przez firmę rzeczoznawczą na podstawie oględzin wynika, iż ścierne zużycie kół przekładni powstało najprawdopodobniej w wyniku naturalnego procesu zużycia. Ustaloną przez firmę rzeczoznawczą przyczynę szkody w zakresie przekładni głównej potwierdzają wcześniejsze ustalenia poczynione przez serwisantów firmy (...) z .o.o. Mając na uwadze, stwierdzoną przyczynę szkody w przekładni głównej poinformowano powoda, że przyczyna ta leży poza zakresem ubezpieczenia określonym w § 24 ust 2 i 3 ww. OWU. W związku z powyższym, pozwany odmówił wypłaty odszkodowania za szkodę w przekładni głównej (dowód: decyzja pozwanego z dnia 4 lipca 2014r. k. 10 akt).

Dnia 27 października 2014r. pozwany na skutek odwołania wydał ostateczną decyzję w sprawie przyznającą powodowi łączną kwotę 32.620,25zł. Decyzja o przyznaniu odszkodowania w wysokości 19.691,70 zł za uszkodzone skraplacze klimatyzatorów po gradobiciu została wydana między innymi w oparciu ustalenia poczynione przez firmę rzeczoznawczą podczas procesu likwidacji przedmiotowej szkody. Pozwany zaznaczył, że faktury: F/ (...)/51/02/14, (...), (...), (...), (...), (...), (...) nie zostały dostarczone we wcześniejszym czasie, w związku z powyższym we wcześniejszym etapie likwidacji przedmiotowej szkody nie było możliwości odniesienia się do tych faktur, zatem wartość szkody ustalona została w oparciu o szacunki zakładu w granicach przedstawionego przez ubezpieczonego roszczenia, przy tym, głównym założeniem związanym z końcową wartością szkody zawartą w raporcie firmy rzeczoznawczej było ustalenie, że uszkodzenie przekładni głównej turbiny nie należy do zakresu szkody. W niniejszej sprawie szkoda dotknęła dwie przekładnie obrotu i łożysko obrotu zaliczone do wartości szkody, jak również przekładnię główną, której uszkodzenie (ze względu na przyczynę) nie zostało zaliczone do wartości szkody. Aby móc wymienić wszystkie powyższe elementy niezbędne są usługi dźwigowe, przy czym wymiana przekładni obrotu i łożyska obrotu może nastąpić przy okazji wymiany przekładni głównej i na odwrót, co jest technicznie i ekonomicznie uzasadnione. Należy zatem zwrócić uwagę, że przedstawione koszty usług dźwigowych dotyczą w takiej samej mierze kosztów wymiany elementów zaliczonych do wartości szkody, jak i elementu wyłączonego spod jej zakresu. W związku z powyższym ubezpieczyciel uznał 50% tych kosztów. Odnosząc się do wskazania powoda, zgodnie z którym poniesione przez ubezpieczonego rzeczywiste koszty naprawy turbiny powinny zostać pokryte przez ubezpieczyciela na podstawie § 3 OWU, pozwany uznał, że brak jest przesłanek do zastosowania przedmiotowego przepisu. Wskazany przepis koresponduje z obowiązkiem ubezpieczonego polegającym na ratowaniu zagrożonego przedmiotu ubezpieczenia w razie zajścia wypadku. W takim przypadku ubezpieczyciel powinien zwrócić ubezpieczonemu koszty zastosowanych środków. Niemniej roszczenie dotyczy kosztów naprawy szkody, która już wystąpiła, a nie kosztów działań o charakterze ratowniczym. Stąd koszty te powinny zostać zweryfikowane w oparciu o reguły ustalenia wartości szkody. Z uwagi na system wartości, w jakim ubezpieczono przedmiot szkody (wartość rzeczywista), ustalona wartość szkody przy wypłacie odszkodowania powinna zostać pomniejszona o stopień technicznego zużycia ubezpieczonego mienia. Firma rzeczoznawcza na podstawie opracowania Stowarzyszenia (...) - (...) w Ł. z 2008 r. dokonała wyliczenia stopnia zużycia technicznego turbiny wiatrowej DeWind 46 rok produkcji 1998, który został ustalony na poziomie 67,5%. Oszacowanie to pozwany uznał jako prawidłowe.

Pozwany wskazał, ze Ekspert (...) przeprowadził oględziny przedmiotowej przekładni po jej demontażu z gondoli turbiny wiatrowej przez otwór rewizyjny usytuowany w górnej części korpusu. Ostatecznie Ekspert (...) w sporządzonym raporcie końcowym w zakresie przekładni głównej zapisał „ (...) na podstawie przeprowadzonych oględzin należy wskazać na ścierne zużycie zębów kół przekładni, prawdopodobnie w wyniku naturalnego procesu ich zużycia”. Przekładnia główna turbiny wiatrowej stanowi jeden z krytycznych elementów jej konstrukcji. Ze względu na charakter pracy w turbinie wiatrowej, jest ona zespołem szczególnie narażonym na zmienne i cykliczne obciążenia, które często mają charakter impulsowy. Wszystkie elementy przekładni (koła zębate, łożyska), mają określoną żywotność związaną z warunkami pracy. W przypadku łożysk trwałość jest wyrażona liczbą obrotów w określonych warunkach pracy. Zarówno dla łożysk, jak i kół zębatych wyróżnia się dwa naturalne procesy zużycia: zmęczeniowe oraz ścierne zużycie powierzchni roboczych. W przypadku przedmiotowej przekładni głównej dało się zaobserwować rodzaj zużycia zębów kół zębatych. Obserwowane zużycie ścierne powierzchni roboczych kół zębatych świadczy o uszkodzeniu narastającym stopniowo przez cały okres eksploatacji.

Ponadto, jak podniósł pozwany w uzasadnieniu decyzji, ekspert (...) w trakcie przeprowadzonych oględzin wykluczył inne możliwe przyczyny awarii związane przykładowo z jej nagłym przeciążeniem. Firma (...) Sp. z o.o. w raporcie dotyczącym uszkodzeń przekładni głównej wskazała między innymi na widoczne zużycie zębów kół zębatych przekładni. W podsumowaniu raportu w zakresie przekładni głównej zapisano: „Widoczne uszkodzenie nastąpiło prawdopodobnie w związku z wiekiem przekładni (15 lat) i naturalnym zużyciem”. W związku z powyższym, w zakresie ustaleń dotyczących przyczyny uszkodzenia przekładni głównej turbiny, pozwany podtrzymał wcześniejsze stanowisko.

W decyzji pozwany rozliczył: wartość dopłata: 32. 620,25 zł (wartość szkody) – 12.428,55 zł (wypłacone odszkodowanie) - 500,00 zł (franszyza redukcyjna) = 19.691,70 zł (dowód: decyzja pozwanego z dnia 27 października 2014r. k. 13 oraz w aktach szkodowych dołączonych do przedmiotowej sprawy).

Powód w związku z powstaniem szkody poniósł udokumentowane fakturami koszty w kwocie 113 364zł netto (dowód: faktury k. 7v-9 akt).

Elektrownia (...) zlokalizowana jest w m. B. dz.nr 159 gm. Z.. Lokalizacja elektrowni z punktu widzenia topografii terenu nie budzi zastrzeżeń, co gwarantuje, że elektrownia wiatrowa maksymalnie wykorzystuje energię kinetyczną wiatru do wytwarzania energii elektrycznej. Na podstawie danych statystycznych elektrownia wiatrowa przeciętnie w skali roku produkuje ca. 760MWh energii. Dziennie elektrownia produkuje ca 2,08MWh energii. Postój elektrowni wiatrowej trwał do 19 marca 2014 roku tj. 2 miesiące (60dni). Przyjmując statystyczne ww wyliczenia w okresie postoju turbina nie wyprodukowała 124,8 MWh energii elektrycznej. Wskazane wartości produkcyjne w analizowanym okresie od 2008 roku świadczą o wysokim współczynniku dostępności (sprawności), a w tym przypadku ponad 98%. W dużych farmach wiatrowych (turbiny pracujące ok.8lat) współczynnik taki osiąga wartość 95%.

Problemem elektrowni jest znaczny udział harmonicznych wyższego rzędu (41 i wyższych) oraz zbyt wysoki poziom generacji mocy biernej, co powoduje zwiększone opłaty od operatora sieci.

Zgodnie z oświadczeniem firmy serwisowej rejestracja danych przechowywana jest w komputerze turbozespołu przez jeden miesiąc. Taka akwizycja danych powinna być natychmiast skopiowana po wystąpieniu awarii i przeprowadzona analiza w ramach ekspertyzy (...) i firmy serwisowej.

Serwis techniczny turbiny prowadzi KULAK ENERGIA - Z., B. (...) - realizuje umowę serwisową bez uwag. Weryfikacja raportów eksploatacyjnych nie budzi zastrzeżeń, informacje znajdujące się w turbinie (instrukcje , wykazy statusów, bhp) są aktualne. Firma prowadzi autoryzowany serwis firmy (...) i załączyła posiadany certyfikat. firma umieszona jest na stronie internetowej http://www. powerwind.co.in/contact.htmI. Tym samym turbina przez cały okres eksploatacji była właściwie i terminowo serwisowana.

Z analizy dokumentacji wykonanej przez ekspertów (...), wynika:

1.  uszkodzenia w dniu 19 stycznia 2014r roku - stwierdzono wystąpienie szkody w zakresie przekładni głównej z tytułu naturalnego zużycia,

2.  uszkodzenie 2 szt. przekładni mechanizmu obrotu gondoli, oraz łożyska.

W zakresie analizy przyczyn w dokumentacji nie występuje analiza statusów awaryjnych dotyczących nieprawidłowości w pracy turbiny. Usterki takie są wyszczególnione w statusach, których lista znajduje się w gondoli. (...) monitoringu turbiny jest dość precyzyjny a sam turbozespół posiada wiele czujników, których zadziałanie w większości widoczne jest w statusach. Ponadto, nie przeprowadzono analizy z historii pracy turbiny, co do siły wiatru, generowanej energii, temperatur pracy, oscylacji wieży, nadmiernej prędkości koła wiatrowego, kątów natarcia łopat, rozłączeń huraganowych, zakłócenia kierunku wiatru, itp. Przyjęcie w ekspertyzie (...) prędkości wiatru na 60 metrach 18,6m/s jest nieco zaniżone - winno być 15x(60/10) ^A0,165=20,1 m/s dla klasy szorstkości 1.

Analiza dokumentacji fotograficznej wskazuje na:

–

w zakresie przekładni głównej (krytyczny element konstrukcji turbozespołu) - duża ilość opiłków metali w oleju i filtrze oraz widoczne ścierne zużycie zębów kół zębatych,

–

w zakresie 2 szt. przekładni układu obrotu gondoli (zębatki i łożysko) - kruche pęknięcia, wgniecenia, odkształcenia.

Naturalne zużycie mogło w istotny sposób przyczynić się do uszkodzenia przekładni głównej. Nie można też wykluczyć wpływu dużej energii kinetycznej podmuchów wiatru, co mogło mieć znaczący wpływ na awarię już przy prędkościach wiatru w zakresie działania regulacji kąta natarcia łopat (ok.12- 13m/sek). Taki tok rozumowania należy przeprowadzić również do przyczyn uszkodzenia 2 szt. przekładni mechanizmu obrotu gondoli.

W oparciu o dostępną dokumentację, nie można wykluczyć awarii przekładni głównej od podmuchów wiatru. Mając zarejestrowaną historię pracy turbozespołu istniej możliwość wystąpienia odpowiedniego statusu awaryjnego wskazującego na rodzaj usterki lub uszkodzenia. Takiej analizy nie wykonano. Nie można również zaprzeczyć, że awaria przekładni głównej nastąpiła w związku z procesem naturalnego zużycia. Dla tych dwóch elementów pracy turbozespołu występują dwa sterowania tj. pitch (kąt natarcia łopat), oraz yaw (obrót gondoli z ustawianiem koła wiatrowego pod wiatr). Przekładnie te silnie są narażone na zmianę energii kinetycznej wiatru wynikająca z prędkości wiatru (porywy, podmuchy), oraz zmianę jego kierunku. Z ponad przeciętnym prawdopodobieństwem można sformułować przyczynę uszkodzeń, jako - prawdopodobne odziaływanie dużej energii kinetycznej zawartej w podmuchach wiatru, a stopień zużycia krytycznych podzespołów spowodował, że oddziaływanie wspomnianej energii nastąpiło przy huraganowej prędkości wiatru zdefiniowanej w OWS (17,5m/s).

Brak historii pracy turbozespołu upoważnia jedynie do określenia prawdopodobieństwa wpływu stopnia zużycia eksploatacyjnych części na uszkodzenie przekładni głównej. Z przebiegu krzywej mocy ograniczenie obrotów koła wiatrowego następuje już przy prędkości wiatru od 11-12 m/s a przy prędkości wiatru 22 m/s następuje wyłączenie turbiny. W tym zakresie przy znacznych podmuchach a szczególnie przy zmianie kierunku wiatru energia kinetyczna naraża wrażliwe elementy (przekładnia główna, przekładnia azymutalna, łopaty, układy regulacji kata natarcia łopat) na awarię. Ekspert NE w końcowym raporcie po przeprowadzeniu oględzin przekładni wskazał na ścierne zużycie zębów kół przekładni w wyniku naturalnego ich zużycia. Gdyby nie eksploatacyjne zużycie zębów jest wysoce prawdopodobne, że do uszkodzenia przekładni nie doszłoby we wskazanym przez krzywą mocy przedziale prędkości wiatru (11-22m/s).

Koszty naprawy są następujące:

W oparciu o analizę kosztów naprawy wartość turbozespołu nie uległa obniżeniu z uwagi na zastosowane części zamienne. Wykonana usługa i cena części zamiennych (mechanizm obrotu i przekładnie 2 szt.) korygują wartość środków trwałych do stanu bilansu otwarcia. Koszty naprawy i zastosowane części zamienne nie budzą zastrzeżeń. Pomniejszanie kosztów naprawy o wartość zużycia obliczoną przez firmę (...) nie mają technicznego uzasadnienia. Stopień technicznego zużycia elektrowni wiatrowej należy przyjąć na poziomie 60% . Oszacowane średnio-roczne zużycie dla turbozespołu szacowane jest o przewidywany okres eksploatacji - przyjmowany do rozliczeń 20 lat. W miarę upływu czasu producenci przyjmują dłuższy okres czasu eksploatacji i dla tego rodzaju turbin przyjmuje się praktycznie 25 lat. Dla mechanizmu obrotu gondoli okres żywotności wydłuża się poprzez zmianę regulatorów w kierunku opóźniania czasu reakcji gondoli do ustawienia się „pod wiatr”. Przy tym założeniu średnio-roczne zużycie turbozespołu wynosi 4,0%. Dla 15 lat stopień zużycia można przyjąć na poziomie 60%.

Koszty naprawy nie budzą zastrzeżeń. Koszty zastosowanych podzespołów nie dotyczą części nowych. W zakresie kosztów naprawy przekładni azymutu nie można dokonać 50% podziału kosztów usług dźwigowych. Do wymiany przekładni azymutu koniecznym jest zdemontowanie łopat i gondoli, w której znajduje się przekładnia. W przypadku wymiany przekładni głównej nie ma potrzeby demontażu przekładni azymutu i łożyska obrotu. W zakresie regulacji OWU turbozespół nie objęty został wskazanym przepisem § 21 ust.1 pkt.1. Przepis ten obejmuje tylko części budowlane elektrowni, czyli fundament i maszt. Pozostałe elementy stanowią wyposażenie techniczno-technologiczne i nie mieszczą się w definicji budowli, ani urządzenia budowlanego. Element kosztowy został wskazany na podstawie faktur dotyczących naprawy i zamontowanych części zamiennych (do wysokości bilansu otwarcia) jako szkody częściowej całego turbozespołu. Podział dotyczący budynków i budowli, maszyn i urządzeń oraz wyposażenia wprowadzony został przepisami Prawa budowlanego, gdzie:

1)  wyłączono spod definicji obiektu budowlanego urządzenia techniczne,

2)  wyłączono spod definicji obiektu budowlanego instalacje, które nie są instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem,

3)  zrezygnowano z przesłanki całości techniczno-użytkowej budowli tworzonej z instalacjami i urządzeniami na rzecz przesłanki zapewnienia przez instalacje możliwości użytkowania budowli zgodnie z jej przeznaczeniem.

Zmiany te dla elektrowni wiatrowych okazały się istotne z punktu widzenia opodatkowania podatkiem od nieruchomości, tj. - podatkiem od nieruchomości powinny być objęte tylko części budowlane elektrowni wiatrowej czyli fundament i maszt. Natomiast pozostałe elementy powinny być z opodatkowania wyłączone, bowiem stanowią jedynie wyposażenie techniczno-technologiczne i nie mieszczą się w definicji budowli ani urządzenia budowlanego.

Zgodnie z OWU InterRisk turbozespół (urządzenia techniczne) nie objęty został wskazanym przepisem §21 ust.1 pkt.1. (dotyczy budowli). Różnica pomiędzy przepis §21 ust.1 pkt l. i §21 ust.1 pkt 2c. OWU ma charakter istotny z uwagi na fakt, iż dotyczy wartości odtworzeniowej:

–

w przypadku budynków i budowli OWU operuje wartością kosztów remontu lub odbudowy natomiast,

–

w przypadku maszyn, urządzeń i wyposażenia OWU operuje ceną zakupu, kosztów naprawy lub wytworzenia przedmiotu tego samego rodzaju.

W obu przypadkach mamy do ustalenia wartość rzeczywistą odnoszącą się do wartości odtworzeniowej nowej. Zgodnie z OWU §2 okt.53 wartość rzeczywista to wartość odtworzeniowa (nowa) nowego przedmiotu pomniejszona o stopień zużycia. Szkoda powinna być wyliczona na podstawie kosztów naprawy (k. 13 zestawienie faktur) takich jak: usług dźwigowych, wyposażenia technicznego. Taki sposób wyliczenia odpowiada wartości rzeczywistej zgodnej z definicja OWU. Tak wyliczona szkoda powinna być pomniejszona o franszyzę redukcyjną. Należy zaznaczyć, że zainstalowano urządzenia techniczne nie należą do nowych. Pomniejszanie kosztów naprawy o techniczne zużycie ma zastosowanie dla urządzeń technicznych nowych (poniżej definicja OWU), a nie używanych których wartość odpowiada wartości rzeczywistej równej wartości księgowej brutto poniesionych kosztów naprawy. Zaprezentowany sposób wyliczenia szkody przez pozwanego bez wskazania ceny odtworzeniowej nowej - nowego przedmiotu tego samego rodzaju, tabel określających stopnia zużycia technicznego stosowanych przez ubezpieczyciela nie powinien zostać przyjęty (dowód: opinia B. T. biegłego z zakresu elektrotechniki k. 65-79, opinia uzupełniająca k. 100-103, k. 133-137 , , opinia ustna k. 139 v akt).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów.

W toku postępowania dowodowego powód wniósł o :

- dopuszczenie dowodu z dokumentów w postaci akt likwidacyjnych oraz zobowiązanie pozwanego do załączenia pełnych akt likwidacji roszczenia, o numerze S.: (...) Nr. Polisy: E- (...) i dopuszczenie dowodu ze znajdujących się w aktach dokumentów, ze szczególnym uwzględnieniem wyceny i opinii rzeczoznawcy pozwanego na okoliczności w nich podane;

- przeprowadzenie dowodu z przesłuchania powoda na okoliczność: zawarcia umowy ubezpieczenia, uiszczania składek ubezpieczeniowych, zaistnienia zdarzenia szkodzącego, okresu prowadzenia przez pozwanego postępowania likwidacyjnego, wysokości zysków z prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie przedmiotowej elektrowni wiatrowej, utraty zysków jakie powód poniósł w związku ze zdarzeniem szkodzącym, poniesionych strat przez powoda w związku z długotrwałością prowadzenia postępowania likwidacyjnego a także poprawności prowadzonego postępowania likwidacyjnego, brakiem dołożenia należytej staranności przy prowadzeniu likwidacyjnym, a nadto o:

- dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu spraw rachunkowości i księgowości oraz ekonomiki przedsiębiorstw na okoliczność ustalenia wysokości zysków z prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie przedmiotowej elektrowni wiatrowej w okresie 6 miesięcy przed zaistnieniem zdarzenia szkodzącego oraz w okresie 6 miesięcy po zaistnieniu zdarzenia szkodzącego, strat jakie powód poniósł w związku z przewlekłością postępowania likwidacyjnego oraz niezachowania staranności ogólnie wymaganej w stosunkach danego rodzaju,

- dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu wyceny maszyn, urządzeń i podzespołów stanowiących elektrownię wiatrową okoliczność wysokości kosztów naprawy przedmiotowej elektrowni wiatrowej, wysokości kosztów najmu podzespołów przedmiotowej elektrowni wiatrowej.

Z opinii biegłej sądowej z zakresu elektroenergetyki k. 54-56 A. S. wynika, iż uszkodzenia elektrowni wiatrowej miały charakter mechaniczny, a nie elektryczny. Biegła przeprowadziła analizę protokołów z przeglądów rocznych, półrocznych oraz okresowych i serwisowych przeprowadzonych w okresie maj 2013 - marzec 2016 r. W związku z tym biegła nie była w stanie odpowiedzieć na pytania Sądu, gdyż specjalizuje się w obszarze elektrycznego działania maszyn i urządzeń elektrycznych, a uszkodzeniu uległy elementy mechaniczne elektrowni wiatrowej. Wskazała, że kompetencje w tym zakresie będzie posiadał biegły z zakresu mechaniki maszyn i urządzeń, a nadto stopień zużycia technicznego (mechanicznego) elektrowni wiatrowej powinien zostać oszacowany przez biegłego rzeczoznawcę majątkowego w zakresie wyceny maszyn i urządzeń elektrycznych.

Kolejny biegły B. T.- biegły z zakresu elektrotechniki wykonał cztery opinie w niniejszej sprawie. Biegły miał odpowiedzieć na pytania Sądu co do:

1)  - przyczyn i zakresu uszkodzenia elektrowni (...) 46D, w tym przyczyn uszkodzenia mechanizmu obrotu gondoli oraz przekładni głównej,

2)  - wysokości kosztów naprawy przedmiotowej elektrowni wiatrowej według cen z daty uszkodzenia z uwzględnieniem regulacji zawartych w ogólnych warunkach ubezpieczenia i umowie ubezpieczenia,

3)  - stopnia zużycia technicznego elektrowni wiatrowej liczonego na datę szkody.

Biegły w dniu 25 października 2016r. przeprowadził wizję lokalną omawianej turbiny. W trakcie wizji lokalnej biegły dokonał oględzin turbiny pod katem sprawności, działania systemów akwizycji danych, monitoringu i kontroli systemów zabezpieczeń, sposobu podłączenia do sieci energetycznej oraz generowania mocy czynnej i biernej. Sprawność turbiny generalnie nie budziła zastrzeżeń. Biegły w opinii zasadniczej na podstawie oględzin turbozespołu, parametrów pracy, aktualnych statusów pracy, charakterystyki pracy tzw. „krzywej mocy”, dokumentacji serwisowej i badań jakości energii nie wnosił uwag do sprawności działania turbiny. Dokumentacja eksploatacyjna turbozespołu nie budziła zastrzeżeń. Na potwierdzenie prawidłowej eksploatacji turbozespołu, biegły w opinii zasadniczej wskazał miesięczną i roczną produkcję energii elektrycznej. W przedmiotowej sprawie biegły przeprowadził rozmowę z firmą (...), która realizuje umowę serwisową. Biegły analizował serwis techniczny turbiny - w zakresie eksploatacji i jej zakresu. Biegły zapoznał się z dokumentacją wykonaną przez ekspertów (...). Zaznaczył, że turbina posiada wyszczególnione 92 statusy, które powinny być dostępne w historii pracy turbiny. Zarówno serwis jak i właściciel turbiny oświadczyli, że nie posiadają historii pracy. Analiza takiej historii pracy dawałaby możliwość dokładnej analizy przyczyn zaistniałych awarii. W praktyce biegły rzadko spotykał turbozespoły nie posiadające historii pracy. Ponadto, nie zbadano śladów wyciekającego oleju na obecność opiłków. Zdaniem biegłego, wskazanie warunków pogodowych na podstawie ekspertyzy (...) Oddział we W. nie poparto warunkami pracy turbin pracujących w pobliżu omawianej turbiny np. turbin będących w obsłudze firmy serwisowej. W trakcie wizji lokalnej biegły nie miał dostępu do fragmentów uszkodzonych podzespołów. Dokonał oględzin pracującej turbiny, sposobu jej przyłączenia, systemu monitorowania i rejestracji akwizycji bazy danych. Zdaniem biegłego, ustalenie przyczyny wystąpienia dwóch awarii tj awarii głównej skrzyni przekładniowej oraz mechanizmu obrotu gondoli (w tym dwie przekładnie i łożysko) w warunkach wizji lokalnej oraz na podstawie dokumentacji zgromadzonej w aktach sprawy jest trudne do określenia. Można jedynie zdaniem biegłego sformułować przyczynę jako prawdopodobne odziaływanie dużej energii kinetycznej zawartej w podmuchach wiatru, a stopień zużycia krytycznych podzespołów spowodował, że oddziaływanie wspomnianej energii nastąpiło przy huraganowej prędkości wiatru zdefiniowanej w OWS (17,5m/s). Biegły nie zakwestionował prawidłowości kalkulacji i kosztów naprawy elektrowni wiatrowej w zakresie wskazanych podzespołów i wysokości tych kosztów.

Opinia nie została podważona przez strony procesu, a Sąd przyjmując jej wnioski za trafne i logiczne poczynił na ich podstawie ustalenia faktyczne.

W pozostałym zakresie wnioski strony powodowej co do dopuszczenia dowodu z opinii biegłego z zakresy rachunkowości i ekonomiki przedsiębiorstw zostały oddalone jako bezzasadne, bowiem pozwany w zakresie zawartej umowy nie ponosi odpowiedzialności za starty przedsiębiorstwa powoda, natomiast strona powodowa nie wykazała by działanie pozwanego wyrządziło powodowi szkodę na gruncie odpowiedzialności deliktowej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo okazało się częściowo zasadne.

Nie ulega wątpliwości, że stosunek materialnoprawny istniejący między stronami należy ocenić na gruncie przepisów regulujących umowę ubezpieczenia (art. 805-820 k.c. oraz art. 821-828 k.c.).

Zgodnie z art. 805 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Zgodnie z art. 822 § 4 k.c. uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

Zgodnie art. 822 § 1-2 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia.

Według art. 822 § 4 k.c. uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Ubezpieczyciel jest zatem zawsze, obok podmiotu bezpośrednio odpowiedzialnego za szkodę, legitymowany biernie w procesie o naprawienie szkody wynikającej ze zdarzenia objętego umową ubezpieczenia. Odpowiedzialność z tytułu umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ma charakter wtórny w stosunku do odpowiedzialności bezpośredniego sprawcy szkody, który z reguły odpowiada za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym. Granice odpowiedzialności ubezpieczającego (ubezpieczonego) kształtują przy tym granice odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń.

Prawa obowiązki stron w ramach umowy ubezpieczenia mienia-elektrowni wiatrowej zostały dodatkowo określone w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia (...) obowiązujących w okresie objętym ochroną ubezpieczeniową (owu w aktach ubezpieczeniowych).

Trafne okazały się zarzuty pozwanego dotyczące bezzasadności roszczeń powoda o zwrot utraconych zysków z tytułów przestojów w pracy elektrowni wiatrowej. Zgodnie z § 24 ust. 1 ww. OWU ubezpieczyciel obejmuje ochroną ubezpieczeniową szkody powstałe w przedmiocie ubezpieczenia, w miejscu i okresie ubezpieczenia wskazanym w umowie ubezpieczenia, bezpośrednio w następstwie zaistnienia zdarzenia wymienionego w umowie ubezpieczenia. Ponadto, zgodnie z § 2 ust 41) szkoda utrata, uszkodzenie lub zniszczenie ubezpieczonego mienia bezpośrednio wskutek wystąpienia jednego lub kilku zdarzeń objętych zakresem ubezpieczenia, występujących niespodziewanie i niezależnie od woli ubezpieczającego/ubezpieczonego. Utracone zyski, w świetle ww. paragrafów, nie są szkodą w ubezpieczonym mieniu, która wystąpiła bezpośrednio w następstwie zaistnienia zdarzenia wymienionego w umowie ubezpieczenia. Są to straty, które wystąpiło pośrednio. Umowa ubezpieczenia nie obejmuje tego typu strat. Utracone zyski w świetle powyższych postanowień OWU nie są zatem szkodą w ubezpieczonym mieniu, która wystąpiła bezpośrednio w następstwie zaistnienia zdarzenia wymienionego w umowie ubezpieczenia - a w konsekwencji - nie są objęte ochroną ubezpieczeniową i powództwo w tym zakresie podlegało oddaleniu jako całkowicie bezzasadne, a więc zakresie roszczenia o zapłatę wstępnie kwoty 1.000 zł tytułem odszkodowania za utracone korzyści wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 4 lipca 2014 r. do dnia zapłaty i w zakresie roszczenia o zapłatę wynagrodzenia w wysokości 2.000 zł tytułem utraconych zysków z elektrowni wiatrowej płatnego comiesięcznie w terminie do 10 dnia każdego miesiąca, począwszy od dnia 10 marca 2014 r. wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności każdej z rat.

W pozostałym zakresie Sąd uwzględnił powództwo co do kwoty 80.687,70zł.

Pozwany wprawdzie wypłacił odszkodowanie z tytułu szkody dotyczącej dwóch przekładni obrotu oraz łożyska obrotu, jednakże wysokość szkody ustalił według wartości rzeczywistej- stanowiącej wartość odtworzeniową pomniejszoną o faktyczne zużycie techniczne - § 2 pkt 53 lit. „c" oraz § 21 ust. 1 pkt 1 lit. „c" OWU). W zakresie regulacji OWU turbozespół nie objęty został wskazanym przepisem § 21 ust.1 pkt.1, jak trafnie biegły podkreślił, przepis ten obejmuje tylko części budowlane elektrowni, czyli fundament i maszt, natomiast pozostałe elementy stanowią wyposażenie techniczno-technologiczne i nie mieszczą się w definicji budowli, ani urządzenia budowlanego. Zatem w przypadku maszyn, urządzeń i wyposażenia zgodnie z OWU należy przyjąć ceną zakupu lub kosztów naprawy lub wytworzenia przedmiotu tego samego rodzaju. Wartość rzeczywista odnosi się do wartości odtworzeniowej nowej. Zgodnie z OWU §2 pkt 53 wartość rzeczywista to wartość odtworzeniowa (nowa) nowego przedmiotu pomniejszona o stopień zużycia. Szkoda powinna być wyliczona na podstawie kosztów naprawy (k. 13 zestawienie faktur) z uwzględnieniem usług dźwigowych, wyposażenia technicznego. Tak wyliczona szkoda powinna być pomniejszona o franszyzę redukcyjną. W przypadku powoda doszło do naprawy przy użyciu używanych części. Nie można zatem dodatkowo pomniejszać kosztów naprawy o techniczne zużycie, bowiem taki sposób obliczania jest właściwy dla urządzeń technicznych nowych (poniżej definicja OWU), a nie używanych których wartość odpowiada wartości rzeczywistej równej wartości księgowej brutto poniesionych kosztów naprawy. Sąd podziela ocenę biegłego, że zaprezentowany sposób wyliczenia szkody przez pozwanego bez wskazania ceny odtworzeniowej nowej - nowego przedmiotu tego samego rodzaju, tabel określających stopnia zużycia technicznego stosowanych przez ubezpieczyciela nie powinien zostać przyjęty.

Zadaniem Sądu, pozwany bezzasadnie odmówił zapłaty odszkodowania za szkodę wyrządzoną w dniu 19 stycznia 2014 roku w przekładni głównej, wskazując, iż ścierne zużycie kół powstało w wyniku naturalnego procesu zużycia przekładni głównej, a zatem, iż ww. szkoda nie mieści się w zakresie udzielanej ochrony ubezpieczeniowej ubezpieczenia, określonej w § 24 ust. 1 OWU.

Należy podnieść, że zgodnie z oświadczeniem firmy serwisowej, czego pozwany nie zakwestionował, rejestracja danych przechowywana jest w komputerze turbozespołu przez jeden miesiąc. Taka akwizycja danych powinna być natychmiast skopiowana po wystąpieniu awarii i powinna przeprowadzona analiza w ramach ekspertyzy (...) i firmy serwisowej. Analiza takiej historii pracy dawałaby możliwość dokładnej analizy przyczyn zaistniałej awarii. Pozwany w toku postępowania likwidacyjnego nie zabezpieczył takich danych i nie poczynił żadnych ustaleń z firmą serwisową, a ekspertyza wykonana na jego zlecenie w tej kwestii jest niekompletna, a przez co jej wnioski nie mogą się ostać. Biegły sadowy przeanalizował cały materiał dowodowy trafnie ocenił, że w oparciu o dostępną dokumentację, nie można wykluczyć awarii przekładni głównej od podmuchów wiatru i jest to prawdopodobna przyczyna szkody. Nie negował jednakże, że stan techniczny tego elementu- stopień zużycia mógł wpłynąć na zakres szkody. Nie ocenił jednakże tego stopnia, natomiast pozwany żadnym środkiem dowodowym nie wykazał w jakim procencie to zużycie było przyczyną – współprzyczyną szkody, co dawałoby o taki stopień –procent możliwość miarkowania odszkodowania.

Sąd zatem w całości podzielają opinię biegłego za zasadne przyjął koszty naprawy elektrowni wiatrowej wykazane przez powoda.

Zgłoszenie szkody przez powoda w toku postępowania likwidacyjnego nastąpiło w dniu 21 stycznia 2014r. Należne odsetki ustawowe Sąd zasądził na podstawie art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 817 k.c. Przepis art. 481 § 1 k.c. stanowi, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, jeżeli nie spełnia tego świadczenia w terminie, w którym stało się ono wymagalne, a gdy termin nie jest oznaczony, jeżeli nie spełnia go niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela (art. 476 k.c.).

Zgodnie z art. 817 § 1 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część świadczenia ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie przewidzianym w § 1 (art. 817 § 2 k.c.). Umowa ubezpieczenia lub ogólne warunki ubezpieczenia mogą zawierać postanowienia korzystniejsze dla uprawnionego niż określone w paragrafach poprzedzających (art. 817 § 3 k.c.).

Nie ulega wątpliwości, że powód żądając zasądzenia odsetek ustawowych od dnia 4 lipca 2014r., przy zgłoszeniu szkody w styczniu 2014r., pozostawił ubezpieczycielowi dość czasu na przeprowadzenie w sposób wnikliwy i dokładny postępowania likwidacyjnego. Nie można zanegować, ze opóźnienie pozwanego w spełnieniu świadczenia jest rażące, nawet uwzględniając konieczność analizy warunków pogodowych, gromadzenia danych i wykonania ekspertyzy. Zatem żądanie w zakresie terminu biegu odsetek należało uwzględnić w całości.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c. -stosunkowy rozdział kosztów. Powód wygrał sprawę w 77%. Całość kosztów procesu po stronie pozwanego to 3000 zł zaliczka na biegłych, 3600 zł wynagrodzenie pełnomocnika, 17 zł opłata od pełnomocnictwa. Koszty procesu powoda, to 17 zł opłata od pełnomocnictwa, wynagrodzenie pełnomocnika 3600zł, opłata od pozwu 5235zł. Z całości kosztów procesu po obu stronach, pozwany powinien ponieść 77%, stąd brakująca różnicę 7604,13zł pozwany powinien zwrócić powodowi.

Sąd nakazał w takiej proporcji rozdziału kosztów procesu pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 628,60 zł jako 77% wydatków na biegłych , a od powoda kwotę 168,77zł.

Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł, jak w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

1.  Uzasadnienie sporządzone przez sędziego,

2.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron.