Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 22 października 2013 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy

Wydział X Cywilny Rodzinny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Koźmińska

Sędziowie: SSO Anna Staśkiewicz-Bortkiewicz

SSO Mirela Tocha – Plata

po rozpoznaniu w dniu 22 października 2013 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa J. N.

przeciwko P. P.

o alimenty

na skutek zażalenia powódki na postanowienie Sądu Rejonowego w Bydgoszczy V Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia 3 kwietnia 2013 r., wydane w sprawie sygn. akt V RC 277/13 w przedmiocie zabezpieczenia

postanawia

oddalić zażalenie.

UZASADNIENIE

Powódka J. N. wniosła o zasądzenie od pozwanego P. P. na jej rzecz renty alimentacyjnej w kwocie 500 zł miesięcznie. Jednocześnie w pozwie powódka wniosła o zabezpieczenie powództwa poprzez nakazanie pozwanemu płacenia przez czas trwania procesu na swoją rzecz renty alimentacyjnej w kwocie 500 zł miesięcznie. W uzasadnieniu wskazała, iż przez 25 lat pozostawała z pozwanym w związku małżeńskim, który został rozwiązany przez rozwód z wyłącznej winy pozwanego w dniu 31 sierpnia 2010 r. Powódka podniosła, iż straciła pracę i nie jest w stanie utrzymać się z zasiłku dla bezrobotnych, którego wysokość wynosi 650 zł miesięcznie.

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy V Wydział Rodzinny i Nieletnich postanowieniem z dnia 3 kwietnia 2013 r., sygn. akt V RC 277/13, na podstawie artykułu 753 § 1 k.p.c. a contrario wniosek powódki J. N. przeciwko P. P. o udzielenie zabezpieczenia oddalił. Sąd I instancji uznał po analizie pozwu i dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy żądanie zawarte we wniosku o zabezpieczenie powództwa za przedwczesne. W ocenie Sądu Rejonowego nie ulega wątpliwości fakt, iż pozwany jest byłym mężem powódki, a małżeństwo stron zostało rozwiązane przez rozwód. Z dołączonej przez powódkę kserokopii wyroku rozwodowego (bez sentencji wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku) nie wynika jednak, iż rozwód został orzeczony z wyłącznej winy pozwanego. Powódka J. N. oparła swe żądanie na treści art. 60 § 2 kro, który stanowi, iż .jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku. Wobec brzmienia powyższego przepisu Sąd I instancji wskazał, iż w niniejszej sprawie zobowiązany jest do zweryfikowania zaistnienia bądź nie przesłanek przewidzianych w tym artykule. Powódka poza tym, iż nie dołączyła do pozwu odpisu aktualnego wyroku rozwodowego (zapewne Sądu Apelacyjnego w Gdańsku, który zmienił wyrok Sądu Okręgowego w Bydgoszczy), nie podała także we wniesionym pozwie, jaka była jej sytuacja materialna w czasie trwania małżeństwa, jaki jest jej stan majątkowy oraz jakie są jej koszty utrzymania. Powódka nie podała również, jaka jest sytuacja materialna i możliwości zarobkowe pozwanego. Powódka nie podała ponadto, z jakich przyczyn nastąpiło z nią rozwiązanie stosunku pracy oraz jaki jest jej stan zdrowia oraz z jakich przyczyn jak to określiła „w najbliższych miesiącach nie będzie mogła podjąć pracy”, co uniemożliwia ustalenie jej możliwości zarobkowych. Mając powyższe okoliczności na uwadze Sąd Rejonowy nie przychylił się do żądania powódki w przedmiocie udzielenia zabezpieczenie. Rozstrzygnięcie w przedmiocie zasądzenia alimentów na rzecz powódki w trybie zabezpieczenia Sąd I instancji uznał za przedwczesne na obecnym etapie postępowania. W sprawie bowiem należy wyjaśnić wiele okoliczności związanych z możliwościami zarobkowymi pozwanego i powódki oraz w jaki sposób pogorszyła się sytuacja materialna powódki po orzeczeniu rozwodu. To pozwoli ustalić, czy istnieją przesłanki określone w artykule 60 § 2 kro. Jeżeli natomiast rozwód stron został orzeczony z winy obu stron, jak to wynika z kserokopii wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy przedmiotem niniejszego postępowania mając na uwadze treść art. 60 § 1 kro będzie ustalenie, czy powódka znajduje się w niedostatku, jakie są jej usprawiedliwione potrzeby oraz jakie są możliwości zarobkowe pozwanego.

Powyższe postanowienie zaskarżyła w całości powódka k. 16 tłumacząc braki wniosku niedostatkiem środków finansowych na opłacenie fachowego pełnomocnika, który z pewnością sporządziłby pismo prawidłowe pod względem formalnym. Następnie skarżąca odniosła się do zastrzeżeń Sądu I instancji i wskazała, że rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło przez pracodawcę bez okresu wypowiedzenia na podstawie art. 53 k.p. Z powodu zaplanowanych operacji na 16 kwietnia i 13 maja 2013 r. powódka w najbliższym czasie nie będzie mogła podjąć zatrudnienia. Ponadto od czerwca 2013 r. czeka ją leczenie kręgosłupa. Skarżąca wskazała, iż jej wynagrodzenie wynosiło około 1500 zł brutto, czyli 1180 zł netto. Obecnie wypłacany jest jej zasiłek chorobowy i rehabilitacyjny łącznie w kwocie 1208 zł brutto, czyli 991 zł netto. Ponadto skarżąca uzyskuje dochody z tytułu zasiłku dla osób bezrobotnych z PUP w kwocie 794,20 zł przez pierwsze trzy miesiące i 623,60 zł przez następny kwartał. Powódce nie przysługuje 12-miesięczny okres pobierania zasiłku, gdyż były mąż przez 15 lat nie opłacał za nią składek do ZUS. Jeszcze na dwa lata przed rozwodem pozwany sprowadził do domu kochankę, z którą obecnie jest żonaty. Powódka musiała opuścić swój dom z powodu przemocy. Pozwany różnymi działaniami blokuje podział majątku, m.in. nie dopuścił rzeczoznawcy, złożył wniosek o wyłączenie sędziego. Były mąż pracuje w (...) (...) Komunikacyjnymjako motorniczy z wynagrodzeniem ponad 2.500 zł miesięcznie. Powódki nie stać na wynajęcie mieszkania. Mieszka u znajomego, partycypując w kosztach utrzymania mieszkania w kwocie 200 zł miesięcznie latem i 300 zł zimą. Powódka obecnie żyje za pożyczone pieniądze. Powódka dołączyła do zażalenia wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku, z którego wynika, że małżeństwo stron zostało rozwiązane z wyłącznej winy P. P..

W odpowiedzi na zażalenie k. 54-55 pozwany wskazał, iż wypłacane jest mu wynagrodzenie jedynie w wysokości 700 zł. Ponadto nadal spłaca zadłużenie w wysokości 80.000 zł zaciągnięte jeszcze w trakcie trwania małżeństwa. Pozwany wskazał też, iż skarżąca powinna dołączyć orzeczenie z ZUS o stopniu niepełnosprawności, rachunki z aptek od czerwca do października 2013 r., na jakie się powołała w kolejnych pismach (ok. 300 zł miesięcznie), a także wskazać osobę rehabilitanta.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Na wstępie należy przypomnieć, co słusznie podkreślił w uzasadnieniu swego orzeczenia Sąd Rejonowy, że obowiązujące przepisy pozwalają na zabezpieczenie roszczenia wówczas, gdy uprawniony uprawdopodobni jego istnienie (art. 730 ¹ § 1 k.p.c.). Uprawdopodobnienie roszczenia w postępowaniu zabezpieczającym, przy uwzględnieniu treści art. 243 k.p.c. oznacza, że uprawniony winien przedstawić i należycie uzasadnić twierdzenia, które stanowią podstawę dochodzonego roszczenia.

Tymczasem powódka nie podała we wniesionym pozwie, jaka była jej sytuacja materialna w czasie trwania małżeństwa, jaki jest jej stan majątkowy oraz jakie są jej koszty utrzymania. Powódka nie podała również, jaka jest sytuacja materialna i możliwości zarobkowe pozwanego. Powódka nie podała ponadto, z jakich przyczyn nastąpiło z nią rozwiązanie stosunku pracy oraz jaki jest jej stan zdrowia oraz z jakich przyczyn nie ma możliwości podjąć pracy, co uniemożliwia ustalenie jej możliwości zarobkowych. Co prawda powódka wskazywała, iż znajduje się w stanie niedostatku, wówczas małżonek niewinny, który domaga się alimentów od małżonka uznanego w procesie rozwodowym za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, nie ma potrzeby wykazywać, że rozwód pogorszył jego sytuację materialną (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 1966 r. III CR 65/66, OSNC 1967/2/27). Nie zmienia to jednak faktu, iż w treści pozwu i wniosku o zabezpieczenie roszczenia powódka nie podała okoliczności, które pozwalałyby na uznanie, iż roszczenie zostało przez nią uprawdopodobnione.

W treści zażalenia powódka opisała niektóre z powyższych okoliczności, ale Sąd Okręgowy nadal nie ma żadnej informacji, jakie są możliwości zarobkowe pozwanego. Przy czym podkreślić należy, iż obowiązek alimentacyjny zobowiązanego jest uzależniony także od jego usprawiedliwionych potrzeb (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 11 marca 2010 r. I ACa 11/10, LEX nr 1120343). Z informacji uzyskanych od pozwanego wynika zaś, że po odliczeniu potrąceń na spłatę zadłużenia zaciągniętego w związku ze wspólnie prowadzoną przez strony w trakcie trwania małżeństwa działalnością gospodarczą pozostaje mu na utrzymanie jedynie kwota 700 zł miesięcznie. Dodać należy, że według informacji strony pozwanej powódka nie uczestniczy w spłacie powyższego zadłużenia (pozwany dotąd sam spłacił kwotę 20.000 zł). W takiej sytuacji deklarowane dochody powódki byłyby nawet na poziomie wyższym niż wypłacane do rąk jej byłego męża. Powódka nadal pobiera świadczenie chorobowe w kwocie ponad 900 zł miesięcznie, później zaś otrzyma zasiłek dla osób bezrobotnych. W pierwszej połowie 2013 r. miała przejść dwie operacje, po których ma poddać się rehabilitacji kręgosłupa. Z powyższego nie wynika jednak, aby po ukończeniu leczenia miała być trwale czy też czasowo niezdolna do pracy. W związku z tym wniosek o zabezpieczenie należy ocenić za przedwczesny tak, jak wskazał na to Sąd I instancji.

Nawet jeśli uznać, iż powódka znajduje się w trudnej sytuacji materialnej, to w tak samo trudnej sytuacji znajduje się także pozwany. Nie sposób przyjąć istnienia obowiązku alimentacyjnego w sytuacji, gdy poziom życia obojga rozwiedzionych małżonków jest zbliżony (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2000 r. IV CKN 1222/00 LEX nr 1219841). Natomiast kwestia podziału majątku wspólnego jest przedmiotem odrębnego postępowania, które już się toczy. Jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 lipca 1997 r. II CKN 277/97 (LEX nr 83844), spory między małżonkami, co do poszczególnych składników majątku wspólnego nie mogą wpływać na orzeczenie o obowiązku alimentacyjnym i będą mogły być rozstrzygnięte w ewentualnym postępowaniu o podział tego majątku.

Mając powyższe na względzie, na podstawie art. 13 § 2 k. r. i o. w zw. z art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c., Sąd Okręgowy zażalenie oddalił.