Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 listopada 2016 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

przy udziale Andrzeja Mazurkiewicza Prokuratora Prokuratury Okręgowej,

po rozpoznaniu w dniu 25 listopada 2016 r.

sprawy A. Ż.

syna T. i J. z domu S. (...) r. w Ś. z art. 276 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Świdnicy

z dnia 8 sierpnia 2016 r. sygnatura akt VI K 782/15

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

II.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe związane z postępowaniem odwoławczym, w tym wymierza 400 zł opłaty za to postępowanie.

Sygnatura akt IV Ka 754/16

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 8 sierpnia 2016r. Sąd Rejonowy w Świdnicy, w sprawie o sygn. akt VI K 782/15, uznał A. Ż. za winnego tego, że:

w okresie od dnia 6 czerwca 2015r. do dnia 3 listopada 2015r. w Ś. woj. (...), dokonał zatrzymania i ukrycia dokumentów, którymi nie miał prawa wyłącznie rozporządzać w postaci powierzonych 14 sztuk faktur:

- dowód w wpłaty pokwitowanie

- faktura korygująca nr (...)

- faktura nr (...)

- faktura nr (...)

- faktura nr (...)

- faktura nr (...)

- faktura nr (...)

- faktura nr (...)

- faktura nr (...)

- faktura nr (...)

- faktura nr (...)

- faktura nr (...)

- faktura nr (...)

- faktura nr (...)

- faktura nr (...)

- faktura nr # (...)

na zakup materiałów budowlanych wystawionych dla A. T. i na jej szkodę, tj. czynu z art. 276 kk. i za to na podstawie powołanego przepisu wymierzył mu karę grzywny w wysokości 80 (osiemdziesiąt) stawek dziennych przyjmując wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 50 (pięćdziesiąt) złotych.

Na podstawie art. 627 kpk zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w całości, w tym wydatki postępowania w kwocie 70 (siedemdziesiąt) złotych i wymierza mu opłatę w kwocie 400 (czterysta) złotych.

Z rozstrzygnięciem tym nie pogodził się oskarżony, który za pośrednictwem swego obrońcy zaskarżył wyrok w całości na swoją korzyść, zarzucając:.

1.  obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wyroku, a mianowicie art. 4 k.p.k„ art, 7 k.p.k., art 410 k.p.k. i art. 424 § 1 k.p.k. poprzez oparcie wyroku wyłącznie na zeznaniach pokrzywdzonej A. T. przy jednoczesnym zlekceważeniu dowodów z zeznań świadków E. K. i P. Ż. oraz wyjaśnień oskarżonego A. Ż. oraz dokonanie dowolnej, sprzecznej z racjonalnym rozumowaniem i doświadczeniem życiowym oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego co do podstaw przyznania waloru wiarygodności zeznaniom pokrzywdzonej A. T. oraz podstaw uznania na niewiarygodne zeznań świadków E. K. i P. Ż. oraz wyjaśnień oskarżonego A. Ż. , bez należytego umotywowania swojego stanowiska w pisemnym uzasadnieniu;

2.  błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku, mający istotny wpływ na jego treść, a polegający na niesłusznym przyjęciu, że oskarżony w okresie od dnia 6 czerwca 2015 r. do dnia 3 listopada 2015 r. w Ś. dokonał zatrzymania i ukrycia dokumentów, którymi nie miał prawa wyłącznie rozporządzać w postaci powierzonych 14 sztuk faktur na zakup materiałów budowlanych wystawionych dla A. T. i na jej szkodę, podczas gdy oskarżony w okresie od dnia 6 czerwca 2015 r. do dnia 3 listopada 2015 r. w Ś. nie dokonał zatrzymania i ukrycia dokumentów, którymi nie miał prawa wyłącznie rozporządzać w postaci powierzonych 14 sztuk faktur na zakup materiałów budowlanych wystawionych dla A. T. i na jej szkodę.

Na podstawie art. 427 § 1 k.p.k., art. 437 § 1 i 2 k.p.k. skarżący wniósł o:

zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez uniewinnienie oskarżonego A. Ż. od popełnienia zarzucanego mu czynu, bądź ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd odwoławczy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Bezspornym w niniejszej sprawie jest to, że A. Ż. za pieniądze przekazane przez A. T. pobrał materiały budowlane, które miały być wykorzystane w trakcie remontu mieszkania kobiety. Nie ma wątpliwości także co do tego, że zakup tych materiałów nastąpił na rzecz A. T.. To ona widnieje jako nabywca na fakturach wystawionych przez sprzedawcę tych towarów.

Nie ma także wątpliwości co do charakteru tych faktur VAT, tj. uznania, że stanowią one dokument w rozumieniu art. 115§14 k.k., na co wskazywał m.in. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 3.10.2001r.VKKN 249/01, OSNKW 2002/1-2/7 czy uchwale z dn. 30.09.2003r., IKZP 22/03, OSNKW 2003/9-10/75).

Oskarżony nie kwestionował także tego, że fakturami tymi dysponował, nie wydał ich A. T., przekazując pokrzywdzonej jedynie ich kopie.

Odwołać się w tym miejscu należy do wyjaśnień samego A. Ż., który wprost stwierdził, że „faktury zostały zatrzymane przeze mnie do czasu całkowitego rozliczenia się ze mną pani T.” (k. 100). Uwzględnić trzeba,że oskarżony dysponował pismami od pokrzywdzonej z dnia 20.07.2015r. (wynika to choćby stąd, że przedłożył ich kopie jako dowód – k. 17, 18-19, 20-21),w których A. T. żądała rozliczenia się z nią, odstępując od umowy o roboty budowlane i żądając zwrotu oryginałów faktur VAT, a z treści ich wynika, że w dniu sporządzenia pisma dysponowała już kopiami tych faktur VAT, jak też żądała wydania oryginałów („wzywam Pana (…) zwrotu oryginałów faktur za zakupione materiały budowlane” –k. 20).

Skoro A. T. w dniu 20.07.2015r. dysponowała kserokopiami faktur VAT, to jedynie logicznie brzmią jej słowa, że rozmowa na temat wydania jej tych dokumentów miała miejsce wcześniej, a oskarżony zamiast oryginałów przekazał jej kserokopie. Nie jest zatem prawdą to, że A. Ż. nie wiedział o żądaniach pokrzywdzonej, tym bardziej, że jak stwierdził „ja te faktury zatrzymałem celem założenia sprawy cywilnej” (k. 100 – 100v).

Z powyższego należy wyprowadzić logiczny wniosek, że A. Ż. miał świadomość tego, że faktury VAT zatrzymał wbrew woli A. T. i pomimo żądań z jej strony ich zwrotu. Wydanie dokumentów nastąpiło dopiero po wszczęciu postępowania przeciwko oskarżonemu (zawiadomienie zostało złożone 17.07.2015r. – k. 94) i po przedstawieniu mu zarzutów w dniu 03.11.2015r., co potwierdzone zostało w protokole zatrzymania rzeczy (k. 46).

Kiedy odniesie się treść zeznań pokrzywdzonej do treści pism, które bezsprzecznie oskarżony otrzymał oraz do jego wyjaśnień, w których usiłował uzasadnić przyczyny swego postępowania, to odwoływanie się do zeznań E. K. i P. Ż., jako mających podważyć wiarygodność pokrzywdzonej, jest nieskuteczne.

E. K. wprost zeznała, że „nie ma wiedzy na temat faktur i rachunków” (k.109v), zaś z tego, że kilka razy była obecna w czasie, kiedy oskarżony wykonywał prace w mieszkaniu A. T. nie wynika absolutnie nic ponadto, że A. Ż. i pokrzywdzona kontaktowali się w związku z pracami remontowymi.

Także depozycje P. Ż. w żaden sposób nie zmieniają prawidłowości ustaleń sądu orzekającego. To, że pomiędzy stronami doszło do nieporozumień i umowa o roboty budowlane została wypowiedziana nie jest negowane. To, że oskarżony w ocenie świadka „zastrzegł sobie prawo” zatrzymania oryginałów faktur (k.109v) nie wpływa na prawo osoby wyłącznie uprawnionej do dysponowania takimi dokumentami, by żądać ich wydania. Nie wyłącza to bezprawności działań oskarżonego, który wydania ich odmówił. Od tego bowiem momentu A. Ż., jako osoba nieuprawniona do wyłącznego nimi rozporządzenia zobowiązany był zwrócić je osobie uprawnionej. Dla siebie mógł pozostawić kserokopie, o ile uznawała, że będzie mu to konieczne dla dochodzenia swoich roszczeń wobec A. T.. Z relacji świadka wyprowadzić należy i ten wniosek, że rozmowa pomiędzy oskarżonym a pokrzywdzoną na temat wydania oryginałów faktur VAT była i o obowiązku ich wydania osobie uprawnionej A. Ż. wiedział.

Teza apelującego, że ocena dowodów przeprowadzona przez sąd nie jest oceną swobodną a dowolną (k. 137), nie znajduje racjonalnego uzasadnienia. Wbrew stanowisku obrońcy podstawą ustaleń faktycznych i rozstrzygnięcia w sprawie był cały materiał dowodowy, wskazał przy tym sąd który z dowodów, w jaki sposób ocenił i jakie wnioski na tej podstawie wyprowadził, bądź też dlaczego nie były mu przydatne. „Artykuł 410 k.p.k., nakazujący uwzględnienie całokształtu okoliczności ujawnionych na rozprawie, nie może być rozumiany w ten sposób, że każdy z przeprowadzonych dowodów ma stanowić podstawę ustaleń sądu. Byłoby to oczywiście niemożliwe, gdy z różnych dowodów wynikają wzajemnie sprzeczne okoliczności. Nie można więc zarzutu opierać na tym, iż pewne dowody nie stanowiły podstawy ustaleń, jeżeli sąd rozważył je i ocenił ich znaczenie w sposób określony w art. 7 k.p.k.” (tak np. SA w Łodzi w wyroku z dn. 18.05.2016r., II AKa 37/16, LEX nr 2080325).

Uchybień w ocenie zgromadzonego materiału dowodowego podnoszonych przez apelującego sąd odwoławczy nie dostrzega, tym bardziej, że poza ogólnikowym ich stwierdzeniem, nie przedstawił argumentów konkretnych.

Kiedy nadto zważyć się, że przypisane zostało oskarżonemu zatrzymanie i ukrycie owych faktur VAT, tj. umieszczenie w miejscu niedostępnym dla osoby uprawnionej przez co stał się on niedostępny dla niej, jest wręcz podręcznikowym przykładem realizacji tej formy dokonania występku z art. 276 k.k.

Próba – ze strony oskarżonego – wykazania, że w związku ze swoimi zastrzeżeniami dotyczącymi rozliczeń z A. T., przysługiwało mu jakieś szczególne uprawnienie do swobodnego dysponowania dokumentami wystawionymi na nazwisko pokrzywdzonej, z wyłączeniem jej prawa żądania ich wydania, jest nieskuteczna i pozbawiona podstaw zarówno faktycznych, jak i prawnych.

W tych też okolicznościach uznanie sprawstwa i winy A. Ż. – w ocenie sądu odwoławczego - nie budzi wątpliwości.

Biorąc pod uwagę okoliczności i pobudki A. Ż. w jakich doszło do popełnienia przypisanego oskarżonemu występku, wymierzenie grzywny, zatem kary o charakterze wolnościowym, uznać należy za uzasadnione. Argumenty sądu meriti w tym zakresie są racjonalne i przekonywujące, a kara choć surowa, to nie może być uznana za rażąco surową w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k. i sąd odwoławczy nie znalazł podstaw, by w wymiar tej kary – na korzyść A. Ż. – ingerować.

Z uwagi na wynik postępowania odwoławczego, brzmienie art. 636§1 k.p.k. orzeczono o kosztach postępowania odwoławczego, tj. obciążono nimi apelującego A. Ż.. Wysokość opłaty za postępowanie odwoławcze ustalona została zgodnie z brzmieniem art. 8 w zw. z art. 3 ust. 1 Ustawy z dnia 23.06.1973r. o opłatach w sprawach karnych (Dz.U z 1983r., Nr 49, poz. 223 ze zm.)