Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 22 stycznia 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił W. F. prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999 r. nie udowodnił 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Organ rentowy podtrzymał stanowisko zawarte w decyzji z dnia 16 grudnia 2015 r.

/decyzja – k. 15 plik III akt ZUS/

W. F. w dniu 15 lutego 2016 r. złożył odwołanie od w/w decyzji z dnia 22 stycznia 2016 r. i wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie prawa do emerytury. W uzasadnieniu wskazał, że pracował w szczególnych warunkach w (...) oraz w Zakładzie (...).

/odwołanie – k. 2/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podając te same argumenty co w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k. 3/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca W. F. urodził się (...)

/bezsporne/

W dniu 7 grudnia 2015 r. ubezpieczony złożył wniosek o emeryturę.

/wniosek – k. 1 – 8 plik II akt ZUS/

Decyzją z dnia 16 grudnia 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił W. F. prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999 r. nie udowodnił 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Organ rentowy do pracy w szczególnych warunkach nie uwzględnił ubezpieczonemu żadnego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach z uwagi na fakt, że ubezpieczony nie przedłożył świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach z podaną nazwą stanowiska oraz powołaniem na odpowiednie rozporządzenie i zarządzenie jak również innej dokumentacji z której wynikałoby, że wnioskodawca wykonywał pracę na stanowiskach zaliczanych do szczególnych warunków. Wnioskodawca udokumentował ogólny staż pracy w wymiarze 26 lat, 2 miesiące, 12 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

/decyzja – k. 12 plik II akt ZUS/

W dniu 5 stycznia 2016 r. ubezpieczony ponownie złożył wniosek o emeryturę załączając zaświadczenia oraz zeznania świadków.

/wniosek – k. 1 – 8 plik III akt ZUS/

W. F. w okresie od 5 maja 1978 r. do 31 grudnia 1991 r. był zatrudniony w (...) Zakładach (...) w Ł. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku obuwnika formowacza, operatora urządzeń, brygadzisty produkcji.

/świadectwo pracy – k. 17/

Ubezpieczony podczas zatrudnienia w w/w zakładzie pracy pracował na wydziale PU, tzn. spodów poliuretanowych. Na tym wydziale produkuje się spody, podeszwy. Wszystkie stanowiska pracy na tym wydziale były zaliczane do stanowisk, na których wykonywana była praca w szczególnych warunkach. Wnioskodawca pracował jako operator urządzeń. Była to praca w pełnym wymiarze czasu pracy. Pracownicy otrzymywali mleko.

/zeznania świadka K. W. z dnia 12 grudnia 2016 r. – 00:08:35 – 00:13:30 – płyta CD – k. 51, zeznania świadka T. W. z dnia 12 grudnia 2016 r. – 00:13:30 – 00:16:59 – płyta CD – k. 51/

Zakład pracy w dniu 17 stycznia 1984 r. wystawił wnioskodawcy zaświadczenie, z którego wynika, że w okresie od 5 maja 1978 r. do 30 września 1980 r. ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace związane ze szlifowaniem, klejeniem i wykańczaniem wyrobów przemysłu skórzanego na stanowisku obuwnik montażysta wymienionym w wykazie A dziale VII poz. 14 pkt 1, 2 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego nr 19 z dnia 6 sierpnia 1983 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy resoru przemysłu chemicznego i lekkiego.

/zaświadczenie – k. 25/

Zakład pracy w dniu 17 stycznia 1984 r. wystawił wnioskodawcy zaświadczenie, z którego wynika, że w okresie od 1 października 1982 r. do 31 grudnia 1983 r. (nadal) ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace przy produkcji spodów obuwniczych ze skóry, gumy i tworzyw sztucznych oraz klejeniem i powlekaniem tkanin obuwniczych na stanowisku operator agregatów do produkcji elementów spodowych, kopyt wymienionym w wykazie A dziale VII poz. 12 pkt 6 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i z dnia 6 sierpnia 1983 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy resoru przemysłu chemicznego i lekkiego.

/zaświadczenie – k. 26/

Zakład pracy (...) wystawił świadkowi K. W. świadectwo pracy w szczególnych warunkach i wskazał, że podczas zatrudnienia w okresie od 8 września 1978 r. do 29 lutego 1992 r. K. W. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę związaną z produkcją spodów obuwniczych ze skóry, gumy i tworzyw sztucznych oraz klejeniem i powlekaniem tkanin obuwniczych na stanowisku operatora urządzeń do produkcji spodów PU wymienionym w wykazie A, dziale VII poz. 12 pkt 6 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do Zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego nr 7 z dnia 7 lipca 1987 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach resortu przemysłu chemicznego i lekkiego.

/świadectwo wykonywania prac w warunkach szczególnych świadka K. W. – k. 23 akt ZUS dot. świadka K. W./

Zakład pracy (...) wystawił świadkowi T. W. świadectwo pracy w szczególnych warunkach i wskazał, że podczas zatrudnienia w okresie od 21 sierpnia 1978 r. do 31 lipca 1988 r. T. W. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę związaną ze szlifowaniem, klejeniem i wykańczaniem przemysłu skórzanego na stanowisku obuwnika wymienionym w wykazie A, dziale VII poz. 14 pkt 1,2 wykazu stanowiącego załącznik do Zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego nr 7 z dnia 7 lipca 1987 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach resortu przemysłu chemicznego i lekkiego.

/świadectwo wykonywania prac w warunkach szczególnych świadka T. W. – k. 20 akt ZUS dot. świadka T. W./

Wnioskodawca W. F. był zatrudniony w Zakładach (...) S. W. w Z. w okresie od 1 marca 1993 r. do 22 sierpnia 2008 r. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku wędzarza.

/świadectwo pracy – k. 6 plik I akt ZUS/

W latach 1993 – 1996 w w/w zakładzie pracy wędzenie odbywało się metodą tradycyjną. W późniejszym okresie były już komory. W zakresie obowiązków ubezpieczonego oprócz obowiązków wędzenia było również parzenie wędlin.

/zaświadczenie – k. 14 plik III akt ZUS, zeznania świadka M. W. z dnia 12 grudnia 2016 r. – 00:18:03 – 00:24:39 – płyta CD – k. 51/

Obecnie wnioskodawca nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego.

/bezsporne/

Wnioskodawca udokumentował ogólny staż pracy w wymiarze 26 lat, 2 miesiące, 12 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

/wyliczenia ZUS/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych dowodów zarówno w postaci dokumentów, jak i osobowych źródeł dowodowych w postaci zeznań świadków K. W., T. W., M. W.. Zgromadzonym dowodom Sąd dał wiarę. Zeznania świadków – osób niezainteresowanych rozstrzygnięciem sprawy na korzyść którejkolwiek ze stron, a jednocześnie pracowników tego samego zakładu w tym samym czasie co wnioskodawca, nie budzą wątpliwości przy ocenie ich wiarygodności, nie są wzajemnie ze sobą ani z treścią załączonych do akt sprawy dokumentów sprzeczne, wzajemnie ze sobą korespondują. W ocenie Sądu zeznania świadków, zaświadczenia ubezpieczonego o wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach w zakładzie (...) oraz pośrednio świadectwa pracy w szczególnych warunkach świadków, którzy pracowali wspólnie z ubezpieczonym na tych samych stanowiskach w podobnym okresie czasu potwierdzają jednoznacznie, że ubezpieczony pracował w spornych okresach w szczególnych warunkach.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie i jako takie skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

W myśl art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Zaś ust. 2 w/w przepisu stanowi, że emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 w/w ustawy, ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2 – 3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1.

Według treści § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.) za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudniania” uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn;

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Powołany wykaz wskazuje wszystkie te prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

W świetle § 2 ust. 1 i 2 tegoż rozporządzenia oraz zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy, przy czym powyższe okoliczności pracownik jest obowiązany udowodnić (por. wyrok SN z 15.12.1997 r. II UKN 417/97 – (...) i US (...) i wyrok SN z 15.11. 2000 r. II UKN 39/00 Prok. i Prawo (...)).

W przedmiotowym stanie faktycznym nie budzi wątpliwości fakt, iż wnioskodawca spełnia przesłanki ustawowe co do wieku – ukończył 60 rok życia oraz lat okresów składkowych i nieskładkowych. Skarżący nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego. W ocenie Sądu wnioskodawca spełnia również warunek co do posiadania 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika, iż wnioskodawca pracował na stanowisku obuwnika formowacza oraz operatora urządzeń w (...) Zakładach (...) w okresie od 5 maja 1978 r. do 31 grudnia 1991 r. oraz na stanowisku wędzarza w Zakładach (...) S. W. w Z..

Pracę obuwnika montażysty zaliczyć należy do prac w warunkach szczególnych.

Pomocnicze znaczenie w tym zakresie stanowi wykaz zawarty w załączaniu do Zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego nr 7 z dnia 7 lipca 1987 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach resortu przemysłu chemicznego i lekkiego.

Stanowisko to wymienione zostało w Wykazie A, Dziale VII, poz. 14, pkt 1 – obuwnik – montażysta, formowacz, szwacz (przy ścieraniu ścienianiu i szlifowaniu elementów wyrobów z użyciem klejów toksycznych) i pkt 2 – obuwnik – montażysta, formowacz, szwacz (przy nanoszeniu kleju i sklejania elementów wyrobów z użyciem klejów toksycznych).

Analiza treści wykazu A do powołanego rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. wskazuje, że wymienione w poz. 14 działu VII prace związane ze szlifowaniem, klejeniem i wykańczaniem wyrobów przemysłu skórzanego, są pracami w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Pracę operatora urządzeń zaliczyć należy do prac w warunkach szczególnych.

Pomocnicze znaczenie w tym zakresie stanowi wykaz zawarty w załączaniu do Zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego nr 7 z dnia 7 lipca 1987 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach resortu przemysłu chemicznego i lekkiego.

Stanowisko to wymienione zostało w Wykazie A, Dziale VII, poz. 12, pkt 6 – operator agregatu do produkcji elementów spodowych i kopyt.

Analiza treści wykazu A do powołanego rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. wskazuje, że wymieniona w poz. 12 działu VII praca – produkcja spodów obuwniczych ze skóry, gumy i tworzyw sztucznych oraz klejenie i powlekanie tkanin obuwniczych, jest pracą w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Pracę wędzarza zaliczyć należy do prac w warunkach szczególnych.

Analiza treści wykazu A do powołanego rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. wskazuje, że wymienione w poz. 8 działu X prace wykonywane bezpośrednio przy uboju zwierząt, są pracami w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Stosownie do § 2 ust. 1 okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. W myśl § 2 ust. 2 okresy takiej pracy stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według określonego wzoru, lub świadectwie pracy.

Regulacja § 2, statuująca ograniczenia dowodowe i obowiązująca w postępowaniu przed organem rentowym, nie ma jednak zastosowania w postępowaniu odwoławczym przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji okoliczność i okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach sąd uprawniony jest ustalać także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia zakładu pracy, w tym zeznaniami świadków (por. uchwała Sądu Najwyższego z 27 maja 1985 r. sygn. III UZP 5/85, uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984 r. III UZP 6/84).

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na okoliczność pracy wykonywanej przez wnioskodawcę w szczególnych warunkach dopuścił dowód z dokumentów i z zeznań świadków.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał, że skarżący nie udowodnił okresu pracy 15 lat w warunkach szczególnych.

W ocenie Sądu wnioskodawca wykazał w przedmiotowym postępowaniu, że w podczas zatrudnienia w (...) Zakładach (...) w Ł. na stanowisku obuwnika – formowacza i operatora urządzeń wykonywał pracę w szczególnych warunkach.

Świadkowie zgodnie podali, że podczas całego spornego okresu zatrudnienia w (...) ubezpieczony pracował na wydziale PU, tzn. spodów poliuretanowych. Pracował jako operator urządzeń i obuwnik. Była to praca w pełnym wymiarze czasu pracy.

Zdaniem Sądu ubezpieczony wykazał także, że podczas zatrudnienia Zakładach (...) na stanowisku wędzarz pracował w szczególnych warunkach w okresie od 1 marca 1993 r. do 31 grudnia 1996 r.

Świadek zeznał, że w latach 1993 – 1996 ubezpieczony pracował jako wędzarz w szczególnych warunkach, gdyż wędzenie odbywało się wówczas metodą tradycyjną.

W ocenie Sądu, w niniejszej sprawie wnioskodawca w sposób niewątpliwy wykazał przed Sądem, że przepracował ponad 15 lat w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Wnioskodawca spełnia także wszystkie pozostałe wymagane przepisami prawa przesłanki, zarówno w zakresie stażu pracy oraz nie bycia członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego jak i wieku.

Na mocy art. 129 ust. 1 ustawy, świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Wnioskodawca złożył wniosek w dniu 7 grudnia 2015 r., a w dniu 28 listopada 2015 r. ukończył 60 lat, zatem prawo do emerytury należało wnioskodawcy przyznać od dnia 1 grudnia 2015 r. tj. od miesiąca, w którym złożył wniosek.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć organowi rentowemu, wypożyczając akta rentowe.

K.K.-W.