Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ns 1360/13

UZASADNIENIE

W dniu 11 grudnia 2013 roku do tut. Sądu wpłynął wniosek I. K. o podział majątku wspólnego byłych małżonków I. K. i A. K.. Wnioskodawczyni wniosła o ustalenie, że w skład majątku wspólnego wchodzą: lokal mieszkalny położony przy ul. (...) numer 34 w W. o wartości rynkowej 320.000 zł, samochód marki V. (...) nr rejestracyjny (...) o wartości 12.229 zł oraz samochód marki V. (...) nr rejestracyjny (...) o wartości 9.529,90 zł oraz o dokonanie podziału tego majątku poprzez przyznanie na własność wnioskodawczyni lokalu mieszkalnego przy ul. (...) numer 34 oraz samochodu marki V. (...) nr rejestracyjny (...), przyznanie uczestnikowi A. K. samochodu marki V. (...) nr rejestracyjny (...) oraz zasądzenie na rzecz uczestnika kwoty 3.200 zł tytułem dopłaty do udziału w majątku dorobkowym. Wnioskodawczyni wniosła również o rozliczenie nakładów poniesionych z jej majątku osobistego na majątek wspólny w postaci pieniędzy zgromadzonych na książeczce oszczędnościowej w wysokości 8.928,86 zł oraz darowizny otrzymanej przez wnioskodawcę od rodziców w kwocie 8.000 zł.

W uzasadnieniu wniosku wskazano, że Sąd Okręgowy w W. Wydział VI Cywilny wyrokiem z dnia 9 października 2013 roku w sprawie o sygn. akt VI C 935/13 orzekł rozwód małżeństwa wnioskodawczyni i uczestnika. Wnioskodawczyni wskazała, że nabyła wraz z uczestnikiem w czasie trwania małżeństwa przedmioty, których podziału dotyczy niniejsze postępowanie. Podniosła, że przed zawarciem małżeństwa dokonywała wpłat na mieszkaniową książeczkę oszczędnościową, dzięki czemu w trakcie trwania małżeństwa mogła kupić mieszkanie. Kwota na książeczce oszczędnościowej stanowiła 51% całej wartości mieszkania. Dzięki darowiźnie otrzymanej od rodziców mogła uzupełnić kwotę zakupu mieszkania. Zatem wysokość nakładów wnioskodawczyni z majątku osobistego na majątek wspólny wynosił 16.928,86 zł, co stanowiło 98% wartości mieszkania. Wnioskodawczyni wskazała, że przyznanie jej prawa do lokalu jest uzasadnione okolicznością, iż zamieszkuje tam wraz z dzieckiem i od wielu lat dokonuje opłat czynszowych i za media, ponosi koszty bieżących napraw i konserwacji mieszkania oraz nie posiada tytułu do innego lokalu mieszkalnego. Wnioskodawczyni wskazała, iż od kwoty 3.200 zł należy odjąć kwotę 1.349,55 zł stanowiącą połowę kwoty wynikającej z różnicy wartości pojazdów, co daje kwotę dopłaty na rzecz uczestnika w wysokości 1.850,45 zł.

(wniosek, k. 1-7)

W odpowiedzi na wniosek o podział majątku z dnia 27 marca 2014 roku uczestnik wniósł o ustalenie, że w skład majątku wspólnego wchodzi spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego przy ul. (...) numer 34 w W. o wartości 320 000 zł, samochód marki V. (...) nr rejestracyjny (...) o wartości 9.000 zł oraz samochód marki V. (...) nr rejestracyjny (...) o wartości 9.529,90 zł oraz sprzęt RTV o wartości 11.000 zł i przyczepa campingowa o wartości 10.000 zł. Uczestnik wniósł o podział majątku wspólnego poprzez przyznanie na własność wnioskodawczyni lokalu mieszkalnego przy ul. (...) numer 34, samochodu marki V. (...) nr rejestracyjny (...), sprzętu RTV oraz przyczepy campingowej, zaś przyznanie uczestnikowi A. K. samochodu marki V. (...) nr rejestracyjny (...). Wniósł również o ustanowienie nierównych udziałów w majątku wspólnym: 80% udziałów na rzecz uczestnika i 20% udziałów na rzecz wnioskodawczyni oraz zasądzenie na rzecz uczestnika kwoty 278.623,92 zł tytułem należnej spłaty w terminie 1 miesiąca od uprawomocnienia się postanowienia. W uzasadnieniu uczestnik podniósł, iż twierdzenie wnioskodawczyni jakoby pokryła 98% wartości mieszkania z majątku odrębnego nie jest prawdziwe. Wskazał, że wkład mieszkaniowy nie jest ekwiwalentem za cały lokal. Dodatkowo zaznaczył, iż premia gwarancyjna i odsetki na książeczce mieszkaniowej stanowią majątek wspólny małżonków. Uczestnik zaznaczył, że kwestionuje fakt dokonania darowizny na rzecz wnioskodawczyni w wysokości 8000 zł. Podniósł dodatkowo, że uzasadnieniem dla nierównych udziałów jest m. in. okoliczność, że wnioskodawczyni nie pracowała zarobkowo przez 20 lat i uchylała się od wykonywania obowiązków domowych oraz nie przyczyniała się do powiększania majątku wspólnego pomimo posiadanych możliwości zdrowotnych i wykształcenia.

(odpowiedź na wniosek, k. 59-64)

W piśmie procesowym z dnia 16 kwietnia 2014r. pełnomocnik wnioskodawczyni podtrzymał dotychczasowe stanowisko, wnosząc o oddalenie wniosku o ustalenie nierównych udziałów.

(pismo procesowe k. 187-197)

Na rozprawie w dniu 18 września 2014 roku strony zawarły ugodę dotyczącą majątku ruchomego.

(ugoda, k. 274)

W piśmie z dnia 13 listopada 2014 roku uczestnik sprecyzował, iż wkład mieszkaniowy stanowił 53% wartości lokalu, a zatem nakład wnioskodawczyni z majątku osobistego na majątek wspólny wynosił 0,15% wartości lokalu.

(pismo, k. 282)

Na rozprawie w dniu 4 grudnia 2014 roku uczestnik zmodyfikował roszczenie w zakresie kwoty żądanej tytułem spłaty wskazując, iż po uwzględnieniu nakładu wnioskodawczyni, wynikającego z zaświadczenia ze spółdzielni żąda kwoty 159.508,16 zł.

(protokół rozprawy, k. 287-288)

Na ostatniej rozprawie pełnomocnik wnioskodawczyni wniósł o przyznanie lokalu mieszkalnego wnioskodawczyni ze spłatą na rzecz uczestnika w wysokości 2780 zł oraz zasądzenie od uczestnika kosztów postępowania w potrójnej wysokości.

Natomiast pełnomocnik uczestniczki wniósł o przyznanie lokalu wnioskodawczyni ze spłatą na rzecz uczestnika, a w przypadku rozłożenia spłaty na raty na okres dłuższy niż rok o przyznanie mieszkania uczestnikowi ze spłatą na rzecz uczestniczki.

(protokół rozprawy k. 370)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

I. K. i A. K. zawarli związek małżeński w dniu 3 kwietnia 1988 roku. Wyrokiem z dnia 9 października 2013 roku Sąd Okręgowy w W. rozwiązał małżeństwo uczestników przez rozwód. Wyrok uprawomocnił się z dniem 31 października 2013r. Małżonkowie nie zawierali umowy majątkowej.

(okoliczność bezsporna; wyrok, k. 10)

Przed zawarciem związku małżeńskiego z uczestnikiem wnioskodawczyni posiadała książeczkę mieszkaniową. Zgromadzone środki na tej książeczce na datę jej likwidacji tj. na dzień 10 stycznia 1996 roku wynosiły 8.929,86 zł., na którą to kwotę składał się: wkład – 50 zł, premia gwarancyjna – 8.157,35 zł oraz odsetki – 747,51 zł.

(zaświadczenie, k. 21; bankowa nota memoriałowa, k. 25)

W dniu 13 listopada 1995r. A. i I. K. zostali przyjęci w poczet członków Spółdzielni (...) i w dniu 29 listopada 1995r. otrzymali przydział spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu nr (...) przy ul. (...) w W.. Wkład mieszkaniowy, który należało uiścić, aby otrzymać spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu wynosił 17.435,28 zł i stanowił on 53% całkowitej wartości lokalu. Tytułem wymaganego wkładu mieszkaniowego zostały dokonane wpłaty: w wysokości 3.289,68 zł pochodzącej ze środków z majątku wspólnego stron, w wysokości 5.929,12 zł dokonanej przez uczestniczkę ze środków pochodzących z darowizny dokonanej na jej rzecz przez rodziców oraz kwoty 8.929,86 zł pochodzącej z likwidacji książeczki mieszkaniowej. W dniu 9 lutego 2009 roku A. i I. K. zawarli ze Spółdzielnią (...) umowę o przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Małżonkowie dokonali spłaty nominalnej kwoty umorzenia kredytu bankowego w części przypadającej na budowę ich lokalu w wysokości 14,10 zł, co stanowiło 47% pierwotnych kosztów budowy. Aktualna wartość spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego przy ul. (...) według stanu na dzień 31.10.2013r. wynosi 278.100 zł.

(pismo spółdzielni z dnia 30 listopada 1995 roku, k. 24; bankowa nota memoriałowa, k. 25; zaświadczenie, k. 26- 27, potwierdzenie wpłaty k. 28; pismo spółdzielni z 25 kwietnia 2013 roku, k. 29; akt notarialny, k. 30-37, zaświadczenie, k. 52; pismo spółdzielni, k.66, pismo ze spółdzielni, k. 280; pisemna opinia biegłego k. 309-338; ustna opinia uzupełniająca k. 368; zeznania świadka K. L., k. 267; zeznania świadka R. L., k.268; zeznania świadka I. D., k. 269, zeznania świadka J. D., k. 270; zeznania świadka K. K. k. 270, zeznania świadka M. S. k. 271; zeznania wnioskodawczyni k. 368-369)

Uczestnik w latach 2003 – 2012 uzyskał łączny dochód w wysokości 496.276,90 zł na który składała się kwota 49.196,00 zł uzyskana za rok 2003r., kwota 53.711,49 zł – uzyskana za rok 2004, kwota 50.886,40 zł – uzyskana za rok 2005, kwota 44.401,45 zł – uzyskana za rok 2006, kwota 49.425,26 zł – uzyskana za rok 2007, kwota 51.350,63 zł- uzyskana za rok 2008, kwota 56.404,94 zł – uzyskana za rok 2009, kwota 45.152,98 zł – uzyskana za rok 2010, kwota 48.079,94 zł – uzyskana za rok 2011 oraz kwota 47.667,84 zł – uzyskana za rok 2012.

Wnioskodawczyni w latach 2003 – 2012 uzyskała łączny dochód w wysokości 34.739,83 zł na który składała się kwota 819,51 zł – uzyskana za rok 2003, kwota 499,51 zł – uzyskana za rok 2004, kwota 416,26 zł – uzyskana za rok 2005, kwota 250,00 zł– uzyskana za rok 2006, kwota 1743,02 zł – uzyskana za rok 2007, kwota 2344,19 zł- uzyskana za rok 2008, kwota 2097,45 zł – uzyskana za rok 2009, kwota 1233,78 zł – uzyskana za rok 2010, 0,00 zł – uzyskana za rok 2011 oraz kwota 25.336,11 zł – uzyskana za rok 2012.

(PITy k. 68-171)

Wnioskodawczyni od 11 czerwca 1985 roku do 27 stycznia 1986 roku pracowała w Szpitalu (...), a od 25 kwietnia 1986 roku do 10 stycznia 1990 roku pracowała w Szpitalu (...) przy ul. (...)’a w W.. Następnie w okresie od 11 stycznia 1990 roku do 31 grudnia 1991 roku została zatrudniona w Szpitalu (...) w W.. Wnioskodawczyni została zatrudniona w (...) Zespole Publicznych Zakładów (...) w W., gdzie pracowała od 1 stycznia 1992 roku do 17 czerwca 1999r. na stanowisku pielęgniarki. Od dnia 5 czerwca 1993 do 17 czerwca 1999 roku wnioskodawczyni przebywała na urlopie wychowawczym, od dnia 16 lipca 1996 roku do 16 lipca 1998 roku pobierała zasiłek pielęgnacyjny, a od 1 czerwca 1998 roku do 31 maja 1999 roku pobierała zasiłek wychowawczy.

Wnioskodawczyni dnia 08 października 1999 roku została uznana za osobę bezrobotną.

W ramach umowy zlecenia i o dzieło wnioskodawczyni wykonywała w okresie od 24 czerwca do 06 lipca 2002 roku, od 02 sierpnia do 15 sierpnia 2003 roku, od 11 sierpnia do 24 sierpnia 2004 roku, od 07 sierpnia do 20 sierpnia 2005 roku, od 04 sierpnia do 17 sierpnia 2006 roku pracę na rzecz (...).

W okresie od 10 września 2007 roku do 30 czerwca 2008 roku, od 15 września 2008 do 30 czerwca 2008 roku oraz od 12 października 2009 do 30 czerwca 2010 roku wnioskodawczyni pracowała na umowę zlecenia w Instytucie (...).

W dniu 01 lipca 2011 roku wnioskodawczyni otworzyła własną działalność gospodarczą, a od dnia 1 lutego 2012 roku do dnia 30 lipca 2012 roku była zatrudniona w Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej (...). Od dnia 10 września 2012 roku wnioskodawczyni pracuje w (...) Zespole Publicznych Zakładów (...) w W. z wynagrodzeniem 2200 zł brutto i dodatkiem stażowym 308 zł brutto.

(umowa o pracę, k. 198-199; zaświadczenie, k.200; umowy zlecenia, k. 201-204; umowy i rachunki do umowy, k. 205-219; zaświadczenie, k. 220; decyzja, k. 221; pismo, k. 222; zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu, k. 223-226, świadectwo pracy, k. 255)

Wnioskodawczyni w czasie trwania małżeństwa zajmowała się również domem i wychowaniem córki, natomiast uczestnik pracował od 1989r. w (...) na U. jako gospodarz domu, a następnie jako instruktor muzyki w domu kultury i jako nauczyciel w szkole języków P., a nadto miał swój zespół muzyczny.

(zeznania świadka K. L., k. 267; zeznania świadka R. L., k.268; zeznania świadka I. D., k. 269, zeznania świadka K. K., k. 270, zeznania świadka M. S. (2), k. 271, świadek E. S. k. 272-273; zeznania wnioskodawczyni k. 368-369; zeznania uczestnika k. 288, k. 369)

W trakcie trwania małżeństwa małżonkowie nabili samochód marki V. (...) nr rejestracyjny (...) oraz samochód marki V. (...) nr rejestracyjny (...).

(dowód rejestracyjny k. 11; umowa sprzedaży k. 65)

Ustalając stan faktyczny, jako w pełni wiarygodne Sąd uznał dokumenty złożone do akt sprawy, gdyż ich prawdziwość nie była kwestionowana przez żadną ze stron, nadto ich autentyczność i rzetelność nie wzbudziła też wątpliwości Sądu. Przy ocenie Sąd uwzględnił również zeznania powołanych świadków K. L., R. L., I. D., J. D., K. K., M. S. (2) za wyjątkiem zeznań świadka W. S.. W ocenie Sądu zeznania świadka W. S. w zakresie w jakim twierdziła ona, że wnioskodawczyni pracowała tylko przez około rok po ślubie oraz w zakresie w jakim twierdziła, że nie zajmowała się domem i nie dopuszczała syna do konta, na które wpływały pieniądze z wynagrodzenia oraz się nad nim znęcała nie zasługiwały na wiarę. Zeznania te stoją bowiem w sprzeczności zarówno z dokumentarnym materiałem dowodowym zebranym w sprawie w postaci umów o pracę i zlecenia potwierdzających zatrudnienie wnioskodawczyni jak i z zeznaniami innych osób przesłuchanych w sprawie, w tym również z zeznaniami uczestnika. Zeznania świadka jako osoby najbliższej dla uczestnika, jego matki, były w ocenie Sądu stronnicze, mające na celu umniejszenie roli wnioskodawczyni w przyczynianiu się do powstania majątku wspólnego małżonków.

Sąd nie dał również wiary zeznaniom uczestnika w zakresie w jakim twierdził, że w trakcie trwania małżeństwa małżonkowie dokonywali wpłat na książeczkę mieszkaniową, dając w tym zakresie wiarę zeznaniom uczestniczki, że książeczka mieszkaniowa została zawinklowana przed zawarciem związku małżeńskiego i nie było możliwym dokonywanie na nią później wpłat.

Przy ustalaniu stanu faktycznego Sąd wziął również pod uwagę dowody powołane na okoliczność dokonania przez rodziców wnioskodawczyni na jej rzecz darowizny kwoty 8.000 zł. Fakt dokonania owej darowizny wyłącznie na rzecz wnioskodawczyni jak i jej wysokości zgodnie i stanowczo potwierdzili świadkowie K. L., R. L., I. D. oraz J. D.. Fakt dokonania darowizny został zanegowany przez uczestnika, niemniej jednak nie przedstawił na to jakichkolwiek dowodów, poza twierdzeniem, że nie przypomina sobie, by taka darowizna została uczyniona.

Na marginesie jedynie trzeba dodać, iż fakt dokonania darowizny na rzecz wnioskodawczyni w kwocie 8.000 zł nie przesądza o tym, że darowana kwota w całości została przeznaczona na poczet ceny za lokal. Sąd uznał, iż na lokal mieszkalny została przeznaczona kwota 5.929,12 zł stanowiąca wpłatę własną z dnia 30 listopada 1995 roku tytułem zaliczki na wkład mieszkaniowy, co zresztą potwierdziła w swoich zeznaniach wnioskodawczyni, wskazując, że kwotę ok. 6000 zł przeznaczyła na wkład mieszkaniowy. Pozostała część darowizny została, jak sama przyznała wnioskodawczyni, przeznaczona na bieżące potrzeby rodziny.

Ustalając wartość rynkową spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości. Wskazać trzeba, że specyfika oceny dowodu z opinii biegłego wyraża się w tym, że sfera merytoryczna opinii kontrolowana jest przez sąd, który nie posiada wiadomości specjalnych, w istocie tylko w zakresie zgodności z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej. W ocenie Sądu, opinia jest pełna, rzetelna, sporządzona w oparciu o wiedzę i doświadczenie zawodowe biegłego. Sąd podzielił ją w całości, przyjmując za podstawę swych ustaleń w sprawie. Zaznaczyć również trzeba, że po złożeniu przez biegłego ustnej opinii uzupełniającej, w której biegły odniósł się do zastrzeżeń uczestnika nie, była ona kwestionowana przez strony postępowania.

Sąd zważył co następuje:

Na wstępie wskazać należy, iż zgodnie z art. 46 k.r.o. w sprawach nieunormowanych w artykułach poprzedzających od chwili ustania wspólności majątkowej do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku, stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i o dziale spadku. Problematykę wspólności majątku oraz podziału majątku regulują zatem uzupełniająco, oprócz spraw wprost uregulowanych w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, również przepisy art. 1035 k.c.art. 1046 k.c. w sferze materialno-prawnej z odesłaniem do przepisów art. 195 k.c.art. 221 k.c. Zakres kognicji sądu w postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami określa art. 567 k.p.c., częściowo odsyłając w tym zakresie do przepisów o dziale spadku (art. 680 k.p.c. i następne), które z kolei zawierają odesłanie do przepisów o postępowaniu w sprawie o zniesienie współwłasności (art. 617 k.p.c. i następne w zw. z art. 688 k.p.c.). W oparciu o ww. przepisy sąd ustala skład i wartość majątku wspólnego (art. 684 k.p.c. w zw. z art. 567 § 3 k.p.c.) oraz ustala wielkość udziałów byłych małżonków w majątku wspólnym, po czym dokonuje podziału tego majątku, orzekając ponadto w razie potrzeby, jakie wydatki, nakłady lub inne świadczenia z majątku wspólnego na rzecz majątku osobistego lub odwrotnie podlegają zwrotowi (art. 567 § 1 k.p.c.).

Z kolei stan majątku ustala się według stanu istniejącego w dacie ustania wspólności majątkowej, zaś jego wartość – według cen z chwili dokonania podziału (tak m.in. uchwała SN z 27 września 1974 r., III CZP 58/74).

Zgodnie zaś z art. 687 k.p.c. w braku podstaw do wydania postanowienia działowego na podstawie zgodnego wniosku uczestników, do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zniesienia współwłasności.

Skład majątku wspólnego byłych małżonków był niesporny. Tym samym Sąd ustalił, że w skład tego majątku wchodziło jedynie spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego położonego przy ul. (...) nr 34 w W. o wartości 278.100 zł. Wartość lokalu została ustalona na podstawie opinii biegłego, której po złożeniu przez biegłego ustnych wyjaśnień strony nie kwestionowały.

Pozostałym natomiast majątkiem w postaci ruchomości strony podzieliły się zawierając ugodę przed Sądem.

Odnosząc się do wniosku o ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym należało wskazać, że przepis art. 43 § 1 k.r.o. statuuje domniemanie, że oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Jednakże z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku. Przy ocenie, w jakim stopniu każdy z małżonków przyczynił się do powstania majątku wspólnego, uwzględnia się także nakład osobistej pracy przy wychowaniu dzieci i we wspólnym gospodarstwie domowym (art. 43 § 2 i 3 k.r.o.). Z w/w przepisu wynika zatem, że zasadą jest równy udział małżonków w majątku wspólnym. Dorobek małżonków zgromadzony w czasie trwania wspólności ustawowej ma szczególny charakter. Jednakowy udział małżonków w majątku wspólnym jest przejawem równego traktowania małżonków i ich równouprawnienia w stosunkach majątkowych po ustaniu wspólności majątkowej. Wyjątkiem od tej zasady jest ustalenie nierównych udziałów. Ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym może nastąpić tylko z ważnych powodów, gdy małżonek, przeciwko któremu skierowane jest żądanie ustalenia nierównego udziału, w sposób rażący lub uporczywy nie przyczynia się do powstania dorobku stosownie do posiadanych sił i możliwości zarobkowych i w konkretnych okolicznościach równość udziałów małżonków w majątku wspólnym wyraźnie kolidowałaby z zasadami współżycia społecznego.

W niniejszej sprawie, biorąc pod uwagę zebrany materiał dowodowy nie sposób uznać, że wnioskodawczyni nie przyczyniła się w należyty sposób do powstania majątku wspólnego. W ocenie Sądu uczestnikowi nie udało się przedstawić takich dowodów, które wskazywałyby na niewłaściwe zachowanie wnioskodawczyni. Przesłuchani świadkowie K. L., R. L., I. D., J. D., K. K., M. S. (2) nie podali żadnych faktów, które uzasadniałyby twierdzenie o niewywiązywaniu się przez wnioskodawczynię z obowiązków domowych czy okoliczności świadczących o rażącym, niewłaściwym postępowaniu wnioskodawczyni. Świadkowie Ci zgodnie zeznawali, że wnioskodawczyni zajmowała się domem i córką. Jedynie zeznania świadka W. S. wskazywały na rzekome niewłaściwe zachowanie wnioskodawczyni, które to zeznania w ocenie Sądu, o czym była już mowa powyżej, nie zasługiwały na wiarę.

Natomiast przesłuchanie uczestnika koncentrowało się wokół osiąganych przez małżonków dochodów. Uczestnik próbował wykazać niesumienność wnioskodawczyni w zajmowaniu się domem i fakt niepracowania przez wnioskodawczynię przez 20 lat. Podniósł też, że wnioskodawczyni zajmowała się córką, ale z prowadzeniem gospodarstwa domowego było już gorzej (k. 369), przy czym przyznał, że nie miał pretensji, że żona nie pracowała i zajmował się córką, gdyż chciał, by córka miała dobrą opiekę zanim nie pójdzie do szkoły. W ocenie Sądu wśród podanych przez uczestnika okoliczności brakuje takich, które stanowiłyby o przyczynach ustalenia nierównych udziałów. Sąd nie uznał, aby wnioskodawczyni uchylała się od podjęcia pracy, gdyż jak wynika z przedstawionych umów o pracę oraz umów zlecenia wnioskodawczyni pozostawała w czasie trwania małżeństwa w zatrudnieniu, a długi okres pozostawania na urlopie wychowawczym wynikał z konieczności zajęcia się opieką nad niepełnosprawną córką o co jak wynikało z zeznań uczestnika nie miał pretensji do żony, Trzeba przyjąć, iż wkładem wnioskodawczyni w powstanie majątku wspólnego była przede wszystkim praca wykonywana przez nią w ramach prowadzenia gospodarstwa domowego. Zajmowała się ona domem i wszelkimi pracami, które są z tym związane.

W tej sytuacji w ocenie Sąd nie zaistniały przesłanki do ustalenia nierównych udziałów byłych małżonków w majątku wspólnym, i dlatego wniosek w tym zakresie podlegał oddaleniu o czym Sąd orzekł w pkt 2 postanowienia.

Stosownie do treści z art. 622 § 2 k.p.c. w zw. art. 688 k.p.c. w zw. z art. 567 § 3 k.p.c., gdy wszyscy współwłaściciele (w tym wypadku byli małżonkowie) złożą zgodny wniosek, co do sposobu zniesienia współwłasności (podziału majątku wspólnego), sąd wyda postanowienie odpowiadające treści wniosku, jeżeli projekt podziału nie sprzeciwia się prawu ani zasadom współżycia społecznego, ani też nie narusza w sposób rażący interesu osób uprawnionych.

W niniejszej sprawie zarówno I. K. jak i A. K. zgodnie wnieśli o przyznanie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu nr (...) przy ul. (...) w W. na wyłączność własność I. K.. Tym samym zasadnym w niniejszej sprawie było wydanie postanowienia odpowiadającego zgodnemu wnioskowi stron w tym przedmiocie, o czym to Sąd na podstawie art. 622 § 2 k.p.c. w zw. art. 688 k.p.c. w zw. z art. 567 § 3 k.p.c. orzekł w pkt 3 postanowienia.

Przechodząc do dalszych rozważań, zauważyć należy, iż wnioskodawczyni wniosła o rozliczenie nakładu poczynionego z majątku osobistego na majątek wspólny, na który składała się darowizna dokonana przez rodziców na jej rzecz oraz wkład z książeczki mieszkaniowej.

Zgodnie z art. 45 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności. W myśl zaś § 2 zwrotu dokonuje się przy podziale majątku wspólnego, jednakże sąd może nakazać wcześniejszy zwrot, jeżeli wymaga tego dobro rodziny.

Bezspornym jest, że w dniu zawarcia małżeństwa z A. K. wnioskodawczyni posiadała książeczkę mieszkaniową. Ze zgromadzonych w sprawie dowodów wynika, że na dzień likwidacji książeczki na książeczce mieszkaniowej został zgromadzony: kapitał – 50 zł, premia gwarancyjna – 8.157,35 zł oraz odsetki – 747,51 zł.

Sąd w pełni podziela stanowisko judykatury (m.in. postanowienie SN z dnia 14 czerwca 2005 r V CK 691/2004 LexPolonica nr 1631271, wyrok Sądu Okręgowego w B.II Ca 160/10), zgodnie z którym premia gwarancyjna jak i odsetki od wkładu na książeczce, uzyskane w trakcie trwania wspólności ustawowej małżeńskiej wchodzą w skład majątku wspólnego. Oceniając charakter premii gwarancyjnej uznać należy, że jest to typowy pożytek z prawa do owej premii, inkorporowany w książeczce mieszkaniowej. Przy takim zaś charakterze premii gwarancyjnej, zdaniem Sądu orzekającego, dla rozstrzygnięcia do jakiego majątku wchodzi wypłacona premia decydujące znaczenie ma chwila realizacji prawa do premii. Jeżeli więc prawo do premii gwarancyjnej jest realizowane w okresie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej, to nawet jeżeli wkład na książeczce mieszkaniowej został zgromadzony wyłącznie przez jednego z małżonków przed zawarciem małżeństwa, to uzyskana premia i odsetki, jako dochód z majątku osobistego tego małżonka z mocy art. 31 § 2 k.r.o. wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków. W ocenie Sądu takie rozumienie premii gwarancyjnej jako dochodu z majątku osobistego zgodne jest też ze społeczno –gospodarczym przeznaczeniem praw płynących z książeczki mieszkaniowej, w tym przypadku – prawa do uzyskania premii gwarancyjnej, którego realizacja ma służyć zwiększeniu środków jakie małżonkowie przeznaczają na zaspokojenie wspólnych potrzeb mieszkaniowych.

Sąd uznał zatem, że nakład wnioskodawczyni z majątku osobistego na majątek wspólny stanowi kwota 50 zł tytułem zgromadzonego na książeczce mieszkaniowej kapitału na dzień jej likwidacji (k. 25) oraz kwota 5.929,12 zł (k. 280) uiszczona na uzupełnienie wkładu pochodząca z darowizny od rodziców wnioskodawczyni.

Mając na uwadze fakt, że wartość zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego została określona na kwotę 17.435,28 zł to nakład wnioskodawczyni na jego pokrycie wynosił 34,3% wartości (5.979,12 x 100% / 17.435,28). Z uzyskanych od Spółdzielni (...) informacji wynikało ponadto, że wkład mieszkaniowy stanowił 53% wartości mieszkania. Stosowna proporcja powyższych danych prowadzi do wniosku, że nakład wnioskodawczyni stanowił 18,18 % wartości mieszkania. Odniesienie tego procentu do aktualnej wartości mieszkania pozwala na określenie nakładu wnioskodawczyni z majątku osobistego na majątek wspólny w kwocie 50.558,58 zł (278.100 zł x 18,18%).

Dokonując podziału majątku oraz uwzględniając wysokość ustalonego w toku postępowania udziału małżonków w powstaniu majątku dorobkowego, jak również wysokość podlegających rozliczeniu nakładów, Sąd w ostatecznym rozrachunku, zasądził od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika kwotę 113.770,71 zł [(278.100,00 – 50.558,58)/ 2] tytułem spłaty należnego mu udziału w majątku wspólnym.

Zgodnie z treścią art. 212 § 3 k.c. jeżeli ustalone zostały spłaty Sąd oznaczy termin i sposób ich rozliczenia, a także termin uiszczenia odsetek. Mając na uwadze sytuację finansową wnioskodawczyni (wynagrodzeniem 2200 zł brutto i dodatek stażowy 308 zł brutto), Sąd zdecydował o odroczeniu terminu spłaty na okres do 1 roku od uprawomocnienia się orzeczenia wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności. W ocenie Sądu taki czas powinien być optymalny dla wnioskodawczyni na zgromadzenie potrzebnej kwoty, z drugiej strony właściwie zabezpiecza interes majątkowy uczestnika, który winien otrzymać spłatę jego udziału w majątku małżeńskim w rozsądnym terminie.

Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekła jak w pkt 4 postanowienia.

W pkt 5 orzeczenia Sąd umorzył na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. postępowanie w zakresie podziału ruchomości z uwagi na zawartą między stronami w toku postępowania ugodę.

O kosztach postępowania orzeczono w oparciu o art. 520 § 1 k.p.c., zgodnie z którym, zasadą w postępowaniu nieprocesowym jest, że strony ponoszą koszty postepowania stosownie do swojego w nim udziału. Ponadto na podstawie powołanego przepisu w zw. z art. 83 ust. 2 w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazał pobrać od wnioskodawczyni i uczestnika na rzecz Skarbu Państwa – kasy Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa w W. kwoty po 1.173,75 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych w postaci wynagrodzenia biegłego.

ZARZĄDZENIE

Odpis postanowienie wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawczyni.